N i eu wjaars wenschen
Liefde en Haat.
Tweede Blad, behoorende
bij De Leidsche Courantvan
Woensdag 27 Dec. no. 674.
Evenals vorige jaren bestaat gelegen
heid om op goedkoope en doeltreffende wijze
de gebruikelijke
NIEÜWJAARSWHNSCHEN
bij advertentie in „De Leidsche Courant"
van Zaterdag 30 December, te plaatsen b.v.
J. VAN LEIDEN
p.f. 1
-1-1912.
deze advertentie kost f 0.25 per vakje.
Brieven uit Noordwijk.
IV.
Een vreemdeling-, die in deze dagen
onze gemeente bezoekt, zal een indruk
ontvangen van intieme rust en onge-
jstoorden vrede,- en bij zijn vertrek zal
ÏTij misschien denken, een plaats be-
jzoctot te hebben, waar de mensohen in
Opofferende hulpvaardigheid en broeder
lijke eensgezindheid leven.
En werkelijk, bij oppervlakkige be
schouwing, zou men meen en, dat lang
zamerhand een toestand van rust intrad,
en alle twist en verdeeldheid een einde
■namen. Zelfs in de laatste raadsvergade
ringen heersdhte een stemming van el
kander ontzien en van samenwerken in
jhet belang van de gemeente.
Alleen" even een kleine herinnering aan
,e.en onaangename gebeurtenis bij 't voor
lezen van een adres, en de uitslag van
'de stemming over de vraag, of de ge
meente zich al of niet zal verweren in
zake de procedure met de Maatschappij
[Huis ter Duin, deden zien, dat er nog
altijd twee partijen zijn, die scherp te
genover elkander staan.
Helaas, hoe bedriegelijk is die rust
en hoe schijnbaar die vrede.
Voor hem, wien het vergund is een
blik achter de Scherm §n te werpen, en
die weet, hoe er in stilte wordt gewerkt
en gekuipt, ziet de toestand er geheel
anders uit.
Zooals onze lezers weten, is de be
ruchte Noordwijksche strandkwestie van
de oevers der zee verplaatst naar de
rechtszaal en veranderd in een paien-
k'westie. Door den. rechter zal een be
slissing vallen over de rechtmatigheid
van "het plaatsen van palen op 't sftrand,
en ook zal worden uitgemaakt, wie de
eigenaar is van het strand.
Maar ongelukkigerwijze zal daarmede
■de zaak niet uit zijn, want er is nog
een ander heilloos gevolg van deze el
lendige historie. De noodlottige kwesitie
is tusschen de ingezetenen van ons dorp
ontaard in een geloofskwestie. Nu laten
Wij in dezen brief geheel buiten bespre
king, wie cle schuld dragen van de-strand.-
kwestie. Zelfs ook wie deze ongelukki
ge verdeeldheid tusschen iRoomscheii en
Protestanten in helt leven hebben geroe
pen, al moeten wij in dit verband even
wijzen op een ingezonden stuk in het
„Vaderland", overgenomen in ons neu
traal plaatselijk blaadje van 6 Decem
ber j.l., in welk schrijven deze zaak op
een hoogst partijdige en eenzijdige ma
ilier wordt behandeld en zelfs- een be
dekte beschuldiging wordt gelanceerd
tegen onze Roomsche Kerk.
Neen, wij willen alleen aantoonen, dat
van zekere zijde deze ongelukkige ver
deeldheid tussohen burgers van eenzelf-
zelfde gemeente wordt aangewakkerd,
hos verbittering wordt gezaaid en voed
sel wordt gegeven aan haat en twee
dracht.
Het is zoover gekomen, dat door ver
schillende Protestanten, op aanstoken
van personen achter de schermen, de Ka
tholieke winkeliers worden geboycot.
Vooraf voelen wij ons gedrongen
hier te verklaren, dat er geen eigenbe
lang in het spel is, want wij doen geen
FEUILLETON.
ROMAN UIT WESTFALEN.
22)
Op Iden terugtocht zei-de de boer
,,'t Is toch een schande, dat onze Cle-
nien/t, dien stijfkop, niet met beide han
den paar Elisabeth grijpt. Zoo'n mooie
hoeve en bovendien een handvol geld
toe; dat zoo'n wijsneus ,neen" zegt,
snap ik niet."
„Ik heb dat ook al gezegd", mengde
zijn vrouw zich in het gesprek. „Weet je
inog wel, 't was in April, toen we erover
praatten; 'tis nog net zoo gebleven."
Tweehuis had met veel trek zich lang
met ;dit ergerlijk feit bezig te houden.
Jiij' zeide nadenkend: „Hebt ge al ge
hoord, wat Plemping heeft gekregen?
Men spreekt in den lagtsten tijd jat hij
.veel geërfd heèft."
Dirk kauwde aan de Dunt van zijn
meerschuimen duo. da's waar. De
'mensdien praten er druk over maar of
men het moet gelooven is een andere
Zaak. Jk 'kan 't niet helpen, maar ik trek
het in twijfel."
,,'t Kan zijn, 't kan zijn", bromde de
zaken. Zelfs hebben wij geen familie
leden of goede kennissen, onder de ne
ringdoenden, zoodat wij niet het minst
bij den handel zijn geïnteresseerd.
Een feit is het, en dit feit werd ons
van verschillende zijden bevestigd, dat
mensohen, die zich hier van elders ko
men vestigen, worden aangespoord, mis
schien zelfs min of meer gedwongen, hun
inkoop en uitsluitend te doen bij niet-
Katholieken. Men beweert zelfs, dat aan
die personen bij hun aanstelling een
lijstje wordt overhandigd, waarop alle
Katholieke neringdoenden voorkomen. In
elk geval is het meermalen gebeurd, dat
aan kruideniers, bakkers, e n/., wan
neer zij trachtten die nieuwe bewoners
tot klanten te krijgen, allereerst de vraag
werd gesteld„U bent toch niet Ka
tholiek
In een winkel kwam een dezer vreem
delingen met zijn vrouw eenige artikelen
koop en. Hu^ keus was zoo goed als be
paald, maar toen zij in de huiskamer van
den winkelier een kruisbeeld bemerkten
waren zij plotseling van gedachten ver
anderd en verlieten dén winkel.
Waarom hebben wij deze feiten on
der de aandacht van de lezers willen
brengen Niet, omdat wij beducht zijn
voor den finantieeleii ondergang .onzer
Katholieke neringdoenden, want de scha
de die zij door dezen boycot beloopen,
is o. i. niet bijzonder gróót. ,Te meer
omdat als natuurlijk gevolg van de bo
venbeschreven- handelwijze de Katholie
ken zich nu ook gaan bedienen van het
zelfde wapen, waarmede zij worden aan
gevallen, en meer gaan letten op de
godsdienstige overtuiging van hun leve
ranciers. En wie zal hun dit euvel dui
den
Neen, wij hebben het bovenstaande al
leen gepubliceerd, omdat wij deze toe
standen zoo diep treurig vinden.
Burgers, van dezelfde gemeente, men-
schen, die zooveel en zoovelerlei be
langen gemeen hebben, worden op die
manier vijanden, wien het er alleen om
te doen is, elkander zooveel mogelijk
te benadeeleu. Hebben de personen, die
dezen boycot prediken want dat de
nieuwe medeburgers uit eigen beweging
zoo zouden handelen, wie zal het geloo
ven? hebben die personen zich wel
eens afgevraagd, Wat een groote verant
woordelijkheid zij op zich laden?
En meen en zij werkelijk door zulk een
onedele strijdwijze hun doel dit doel
is algemeen bekend te bereiken Bo
vendien vermoeden wij, dat de niet-Ka-
tholjeke zakenniensohen in No-ordWijk-
brnnen niet heel dankbaar zullen zijn
voor de grooteTe klandisie, die zij nu
van him partijgenooten mogen ondervin
den. Dit voordeel zal toch o.i. onmoge
lijk kunnen opwegen tegen de schade,die
zij beloopen, wanneer de Katholieken i»|
dit deel der gemeente zich meer gaan
toeleggen op de bevoordeeling van hun
geloofsgenootén.
Nu reeds beklaagde zich een niet-Ka-
tholieke winkelierster over den kleine
ren omzet bij het St. Nicolaasfeesi, om
dat zij aan de Katholieken dit jaar niet
zooveel mocht leveren als vorige jaren.
Wanneer wij nu aan onze geloofsge-
nooten een welgemeenden raad mogen
geven, dan is het deze: Volgt 't voor
beeld van uwe Protestantsöhe medebur
gers niet na. Acht u verheven boven
zulk een benepen handelwijze eii doet
voortaan weer uw inkoopen zooals vroe
ger, zonder U te laten leiden door ge
dachten van wraak of afgunst, welk een
christenmensen niet passen. Indien het
bestaan van verschillende onzer Katho
lieke winkeliers hierbij op het spel stond
dan zouden wij dezen raad niet durven
geven. Dan zou het een eisch van wet
tige - zelfverdediging zijn, dat de Katho
lieken zooveel mogelijk hun geloofsge-
nooten bevoordeelden. Maar dit is, ook
volgens het oordeel van mensphen, die
het weten kunnen, vooral in Noordwijk-
binnen niet hef geval.
Daarom, Katholieken van Noordwijk,
helpt, niet door mede te doen aan deze
heiilooze practijken, den ongelukkigen
toestand van haat en tweedracht be
stendigen. Wanneer door uw edele hou
ding en uw verdraagzaamheid de scher
pe verhoudingen eenigszins mochten ver
zachten, dan zou het een aangename ge-
oude boer. jHij was nog slechter over
Plemping te spreken dan Dirk, omdat
hij door hem met het gerecht Jn aanra
king .was geweest en veel geld had ver
loren. Dan vervolgde hij;
„Pkftiplng kan wel geld gebruikenhij
staat er slecht genoeg voor. De joden
hebben hem heelemaal Jn hun macht"
De moeder dacht aan Trees. Sinds
Zondag sloeg zij haar met bijzondere
zorg gade. [We! is waar had Karei zich
niet meer op de hoeve vertoond, maar van
Trien Oröhling, jmet wie zij heel toeval
lig over de laatste Meimarkt sprak, had
zij gehoord dat Tree/s met Karei paar
huis was gegaan. Het meisje snelde haar
ongeluk piet open oogen tegemoet Ka-
rel was een lichtzinnige jongen, die moe
der Tweehuis In niets vertrouwde.
Wat kon zij er échter verder aan doen?
Zij besloot verder af te Wachten en te
bidden.
J f l(
De [dag brak aan.
De leeuweriken stonden al óp 'den uit
kijk, of de zon nog niet kwam. De kleine
vogelkens kenden hun plicht; met schal
lende gezangen begroetten zij de gulden
zonnestralen, die door een purp: .n om
hulsel ^rongen; fierst één, cjap iiicei;Jerej
dachte voor u zijn, daaraan te hebben
medegewerkt.
NOORDWIJKER.
Brieven uit de Veen.
VII.
Amice.
Wij zijLt de .Rubicon overgetrokken. We
krijgen licht en wel elecirisch licht. Leiden
wordt onze rechts!feekschc leverancier.
Geen eigen centrale, geen beheer van
distributie, alles te duur.
Ge kunt dat allemaal lezen jn de „Leid
sche Courant" v&n 18 dezer.
Maar laten we daar nog eens een
booin over opzetten.
Vooreerst gaf de Voorzitter te hooren,
dat het toch piet gcweiischt js .een eigen
centrale de mindere wenschelijkheid
wordt echter niet toegelicht, we zullen'
dus maar'aannemen „te duur". Verder
deelde de Voorzitter mede, dat Leimui-
den zich w a arsch ij n 1 ijk voor elecli
verlichting ook bij Leiden zal aansluiten,
waardoor zwaard-ére kabels en grootere
lichtsterkte.
Geen der raadsleden scheen hierover
het woord ie .willen voeren, ofschoon
daar m. i. aanleiding toe was, ,wani wat
waarschijnlijk is, is verre van zeker, en
als nu Lcimuiden 'tcens niet deed, krij
gen wij dan minder zware kabels -en
miuder lichtsterkte? Zit hier geen ge--
va:ar, dat wij ie weinig lichtsterkte
krijgen
Eenige vastigheid in deze gewichtige
lichtquaeslie .ware m. i. hard noodig.
Enkele punten van minder gewicht sta
ik over en kom dan aan de voorlezing
van het Zeshönderdgul-densrapporr van
professor van Swaay, houdende beschou
wingen, becijferingen, voor en tegen dei-
twee concurrecrende lichtbronnen. De
eindconclusie is electricit-eit, en nu hoo
rnen we hier .over kilowatuur,. spanning,
kortsluiting, electrische ventilators als de
beste der wereld.
Ik. geef toe, dat Alkemade yoor gas
eigenaardige bezwaren oplevert, inaarhee
komt de professor ïu 's hemels paam aan
de veronderstelling, dat wij onze middag
malen toch op de kachel zouden koken,
al was er .ook gas? Er js tocli geen
onderzoek naar ingesteld en 't leukste js,
dat ongevraagd meer .dan een te kennen
gaf, dat bij aanwezigheid van gas ook
de maaltijden daarop gekookt zouden
worden. Ze zeggen: dat is zindelijk, dat
ga at snel, enz.
We krijgen dus ,E. en de Raad ging
in beginsel daarin mede, nadat zij de
voorlezing van het rapport had aange-..
'noord. Wat zullen de laden er nu nog
van weten?
Hat is wel erg gemakkelijk, maar bij
zuïke gewichtige kwesties ware overleg,
studie, onderlinge bespreking wel te ver
kiezen geweest, want uit den schok der
denkbeelden springt d-e waarheid vóórt.
Ik breng dan ,ook gaarne hulde aan liet
raadslid de jong, die het voorstel deed
het rapport te Jaten drukken, ronddeel en
eic. 'Dan hadden de raadsled-en eenige
houvast gekregen om met succes de zaak-
alzijdig te bekijken. Jfiet had pi-ets ge
hinderd, als men dan aan eenige intel
lectueel ontwikkelde ingezetenen ook een
exemplaar had gezonden. J.iet, dai zo-u
flink werk geweest zijn. Jammer Js het,
dat er slechts met den heer de Jong
twee medestanders waren voer het 'druk
ken. Mijns erachtens gaven de overige
leden -den. indruk, dat zij pu reeds aan
kortsluiting deden. Nu is er jfeiteiijk jn
geheel Alkemade slechts de Voorzitter
van den Raad,- die er over mee kan
praten, en dat doetons denken en vragen
leven wij hier ju Alkemade onder een
éénhoofdig bestuur? Het heeft er den
schijn van, want anders hadden de raads
leden eenparig voor „drukken" moeten
stemmen. Een drukker hebben we jn ons
dorp; mocht hij het te druk hebben (er
is hier meer werk aan den winkel) dan
is er nog de typewriter aanwezig, waar
op zulk werk snel en goed kun geschie
den, en m. i. zou men put tijg werk ge
daan hebben.
Doch genoeg. Wachten wij den ver
deren gang van zaken af en moge het
nieuwe licht spoedig schijnen tot aller
tevredenheid.
Groet en zegen. FLORES.
totdat overal de dauwdroppels glansden
in haar gloed en zelfs het bescheiden gras
halmpje schitterde jn haar verblindende
pracht*
Op .den .Schoutenhof aan den Brink
was alles nog in diepe rust. Jn de groote
keuken piepten de krekels rond den haard
en onvoorzichtige muisjes hielden een
morgenwandeling, alvorens ze naar hun
donkere on-deraardsche kamertjes terug
keerden.
Daar sloeg de Jdok. [Het oude uurwerk
deed vier zware slagen hooren. Vier uur
geen minuut later, kwam boer Tweehuis
de keuken binnen. [Hij was pog piet ge
heel geld eed en op zijn hoofd balanceerde
een groote wollen slaapmuts.
Eerst geeuwde hij zoo hard hij kou en
stiet de gebalde vuisten in de lucht, als
wilde hij daardoor den slaap van zich
verdrijven. Met zwaren gang liep hij het
ruime vertrek door, waarop zes deuren
uitkwamen. Achter elk van deze deuren
lag een vreedzame slaper.
„Opstaan, jongens, meisjes; op, hoor,
't is tijd", dreunde de krachtige stem van
den boer door het huis. Met veel vreug
de werd deze tijding pu juist piet verno
men; men slaapt zoo heerlijk en gerust
na zwaren arbeid. Maar het hielp piets,
men moest het bed uit. Koiten tijd pa
li,et ,wekk,tA verschegep ,de geroepepen,
Brieven uit Warmond.
Of er nooit meer een schrijven uit
Warmond komt?
Ik begon er ook al aan te twijfelen,
want als er al eens een beetje stof js,
dan is de correspondent altijd zóó gauw-
met z'n berichtjes en recensies}- dat hij
altijd het gras vóór m'n voeten weg
maait.
Maar afijn, dat hoort ook zoo. Een
correspondent moet vlug „akelig" vlug
zijn, dikwijls* op gevaar-af nieuws te
melden, wat een onderzoek in finesses
niet best kan velen, omreden het wel
een beetje onjuist is een gevolg van het
feit, dat riten geen tijd genoeg had vol
doende te informeeren, vóór het .nieuwtje
werd opgezonden. En dan moet je in
de Raadzaal uit den mond van een der
meest Vroede Vaders hooren: (terwijl
hij de aséh van zijn sigaar afstoot,) „die
kranten hebben het wel méér mis." En
dan wendden zich de oogen aller vroe
de» naar de corpora delicti, een paar
correspondenten, die aan een tafeltje
gezeten, de wijze woorden uit de mon
den der dorps-senatoren opvangen, wel
ke woorden, vóór het avond is reeds ver
scheidene malen verhonderd-, ja, verdui-
zendvoudigd de kranten zullen vullen.
Maar ziet, in de ernstige trekken dei-
Vaderen speelt gelukkig een goedwillig
lachje, teeken, dat ze het euvel niet zoo
zwaar opvatten. (Verleden jaar gebeurd.)
Het moet echter terloops gezegd, dat
in de Warmondsche nieuwstijdingen niet
heel druk abuizen zijn geslopen.
Wèl moet dikwijls de uiterste omzich
tigheid betracht worden, vooral bij het
„verslaan" van allerlei prestaties, waar
bij „pluimen" moeten uitgedeeld wor
den. De respectievelijke loftuitingen
moeten dan precies worden afgewogen,
en bovenal niemand vergeten wor
den! Dan moet je 't hooren: Rekep
inaar
Maar met dergelqke weeën zullen alle
recensenten wel ie kampen hebben.
Nu een ander praatje.
Hoe we het hier tegenwoordig ma
ken? Goed! We hebben hier voor een
paar weken een hernieuwing der Missie
gehad, die indruk gemaakt 'heeft. (Dat
heeft de correspondent nog niet gemeld,
wel?) We zullen hopen, dat de vruch
ten blijvend zullen zijn. Verders zitten
we hier natuurlijk ook in een winter,
die tot op heden eigenlijk den naam
van winter niet verdient. Waaraan je
echter kunt merken, dat het wintertijd is,'
dat zijn de concerten en uitvoeringen,
waarvan je programma's krijgt, de pol-
dervergaderingen, die eerdaags weer
worden gehouden, waar de ingelanden
gratis kunnen drinken en rooken en waar
buitengemeen veel wordt geredetwist
over onderwerpen als moïlenvangen enz.
nu en dan overstemt door een heel an
der gesprek en dan hoor je b.v. opeens
„maar ik had nooit gedodlit, dat 'r in die
weunin-g zooveel butter zat." o, Wat
Zou zoo'n bijeenkomst m .Hildebrand een
heerlijken beschrijver hébben gevonden.
Vervolgens behoo-ren lot de wintér-
verschijnselcn, de bordjes hier en daar
aan de boomen gespijkerd, met het doel
houtverkoopingen aan te kondigen.
Eri onwillekeurig denk je dan weer
aan Hildebrand, -die in zijn ,,'s Winters
buiten" zoo meesterlijk typeert den hout
koop op Koppelmaandag. Dat schijnt een
overoude traditie te zijn, om op den
eersten vasienavonddag houtveiiing te
houden.
Ook te Warmond werd sinds onheuge
lijke tijden, op Koppelmaandag, 's mor
gens tien uur net klokje geluid op dé
hoeve (voorheen Heerlijkheid) „Oud Al-
made" en togen boeren en burgers,
waaronder bakkers met bleeke kaken,
(dit woord is van Beets) naar dë groo
te, wildrijke bosschen, rondom de oud-
adelijke huizing. Die mooie boschpar
tijen zijn thans allemaal gerooid. En nu
Vlak en strak, erg prozaïsch, zoovér je
kijken kanbollenlanden.
Dit jaar herleeft echter de oude ge
woonte van Koppelmaandagvlioutkoop,
nu op dien dag in de Heereplaats van
den heer Krantz, met den ouden naam
„Heerlijkheid Warmond" genoemd,
een groote veiling zal gehouden worden.
en ieder ging aan zijn werk. De emmers
rammelden tegen elkander, de koeien
löelden jn heiland; de klompen klapper
den op den steenen vloer van hei voor
huis; alles jkep van-een leien dakje.
Buiten blaften de beide ruige her
dershonden, die de kudde bijeenhielden,
omdat de jonge schaapherder nog door
afwezigheid schitterde. [Hij" stond nl. in
de keuken en keek met begeerigen blik
naar de groote boterhammen, die Trees
voor hem klaar maakte. Hij moest erken
nen, dat het een ruim rantsoen was,
dat hij in den zak van zijn blauwe
herderskiel moest wegbergen maar!
maar! Ziju eetlust werd bij het zien van
de smakelijke sneeën al pi aar grooter .en
de dag was lang. „Toe nog een stukje
brood, [Trees", vroeg de jongen, en Trees
was gevoelig voor zulke verzoeken.
Toen Hendrik Weikamp paar buiten
ging was van zijn kudde niets meer te
bemerken. [Hij liep in een drafje verder
en schold daarbij op de domme schapen,
die niet op hem hadden gewacht. Onder
het loopen wierp hij naar links en
rechts vluchtige blikken. Elke boom was
hem bekend. Daar stond b.v. de kromge
groeide eik, waar een vink en zjjn fami
lie zich huiselijk geïnstalleerd had. De
schaapherder kon zijn vi»ooJijken jon
genslach, piet .qudeidmkke/i toep hijjden
Waarom juist die dag voor deze
plechtigheid werd en nog wordt gehou
den? Ik weet het echt niet! Misschien
omdat men dan 's morgens toch al een'
beetje in Vastenavondstemraing is, daar
om niet veel zin in het werk heeft, terp
wijl het nog wat vroeg op den dag isy
om de kaarten te gaan „schuffelen"
Wie weet?
Of er de laatste dagen nog iets bizonH
ders is voorgevallen i
Ja. In het meer komische genre, del
geschiedenis van een poes zonder staart^
(d.w.z. bont of boa z. s.) bij de meeste
lezers al bekend, en dan ernstig,etj
nieuws, de ontslagname van onzen veld
wachter B. C. Moor. Het doet ons leed,
dat hij om ernstige gezondheidsredenen
zijn werk moet neerleggen, want het was]
een goedhartig man en jarenlang heeft
hij gewaakt over Warmond's pais en]
vree. i
Je weet wat je hebt, maar.... 'enz. i
AAet Moor treedt van de'gemeenteplanv
ken een man uit een vroegere Warmond-'
sche dynastie, die nieer dan een kwart
eeuw al de wisselingen in gemeente en
haar bestuur van zeer nabij heeft gekend]
en meegemaakt, en hij is altijd gebleven'
dezelfde ciienstijverige, goedwillende
Moor. We onderschrijven het berichtjd
van deze week: „dat hij nog Jang do
rust genieten van zijn in alle deel,en*
eervol ontslag. f
Hebt U den klacht van „een WarmonM
der" gelezen, aangaande „het doven den
vuren" Die inan beeft gelijk, groot ge
lijk. Een mooi puntje voor cle rond
vraag in de volgende raadsvergadering,
of krijgen We weer het nauwe belasting
kantoor?
QUIS.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Land aan landarbeiders.
Zooals reeds werd medegedeeld js een
wetsontwerp ingediend, regelende de ver
krijging Idoor landarbeiders van }and met
woning in eigendom of van los land in
pacht.
Dat wetsontwerp Is een .uitvloeisel van
een der voornaamste voorstellen van de
Staatscommissie voor den Landbouw.
Dat de toestand der jandarbeida's bij
ons veel te wenschen overlaat, heeft de
gehouden euquete voldingend aange
toond. Jn de .eenstemmige bevestigende
beantwoording van de vraag, of de land
arbeiders er prijs op stellen grond in ge
bruik te krijgen en te behouden, ligt een
aanwijzing, in welke richting de over
heid hier nut -:g werkzaam kan zijn. in
hoofdzaak zou dat kunnen geschieden
door .den landarbeiders ju de gelegen
heid te stellen zich ,op billijke wijze eeit
vast gebruiksrecht van den grond te ver-
schafefn. Daardoor wordt hen de gele
genheid gegeven om hun economischon
toestand te verbeteren, zich op te werken
en de zorg voor den ouden dag te ver
lichten.
Bi[ de vaststelling van de grondslagen
van dat wetsontwerp is uitgegaan van het
denkbeeld, dat de landarbeider piet mej
gebruik van onroerend goed worde ver
schaft, 'dan met zijn karakter van landar
beider vereenigbaar is. Het grondgebruik
moet zoodanig zijn, dat de landarbeider
daardoor ,in de .uitoefening van zijn be
roep piet wordt belemmerd. De bij zijn
woning gelegen grond zal in hoofdzaak
door zijn gezin kunnen worden bewerkt
Wordt daardoor zijne economische posi
tie versterkt, gaat het den landarbeider
goed, 'dan vordert de wet, dat hij hetgeen
hij kan overleggen, niet beslede voor uit
breiding van zijn bedrijf, doch wanneer
hij verder vocruit gaat ,en kapitaalkrach
tiger is. geworden, dan wordt hij met
betrekking tot het plaatsje meer losgela
ten en hein de gelegenheid vrij gegeven
om door uitbreiding van zijn bedrijf ver
der te komen, en zich geleidelijk op te
werken, waardoor zijn arbeid Jn loon
dienst zal afnemen en hij allengs meer ar
beidskracht .aan zijn eigen bedrijf zal be
steden moeten.
Dit wetsontwerp vergemakkelijkt het
den landarbeider dus wel om lot kieiu-
boom Ziende, dacht hoe de vinken vroeger
in de schoolpomp onderdak vonden. Maar
hij was met een emmer water gekomen
en had hiermede de vinkënfamilie in
groote verlegenheid en benauwdheid ge
bracht [Nog denzelfden dag verlieten zij
hun paleis aan de school en zochten in
den ouden eik een toevluchtsoord. Hen
drik wist dat. Hij kende zelfs alle vogel
nesten in den omtrek, al waagde hij het
niet 'i den bontgevederd en bewoners las
tig te -maken, uit vrees voor de tuchti
gende hand van den schoolmeester.
Het braakland, waarop de schapen ge
weid .werden, was spoedig bereikt en
Hendrik's werk ,was er door geëindigd.
Hij keek paar zijn uurwerk, dat hoog
boven hem Jn het luchtruim hing. .Voor
de school was het nog te vroeg dat moest
ook, .vvant zijn maag was leeg ,en eerst
wilde hij het ontbrekende aanvullen. Hij
sprak daarom zijn voorraad proviand aan
en slenterde vervolgens naar zijn kleine
bergplaats, naar zijn „geheim kabinet",
zooals hij het noemde. Die bergplaats
in een uitgeholden boomstam was een,
verzamelplaats van allerlei dingen.
i
(V£ordt veryolgdLK.
