27
BUITENLAND.
Be Jaargang.
No. 674.
c Ccicbohe Sou/tomt
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
tn liet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 130 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2% cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
December
1011.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiên) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Roomsch recht te Noordwijk.
a
De schrijver in de „N. Rott. Crt.77-
heeft het in het verdere gedeelte van
zijn ingezonden stuk over de strandver-
ipachting en geeft daarbij een voorstel
ling van zaken die óf getuigt van totale
onkunde óf van absoluut gemis aan waar
heidsliefde.
Na Opgemerkt te hebben, dat sdhier
een halve eeuw een Prot. firma de bad
gasten bij het baden had geholpen, in
sinueert de schr.
d,Dié firma moest van die plaats
verdreven worden, om plaats te maken
voor een Roomsch-Katholiek. Sedert
jaren had die firma 't strand onders
hands gepacht; welnu, recht is
macht; maar van JCath. zijde heette
het in den raad onrecht, om voor
die firma een monopolie te schep
pen; 't werd nu voortaan een pu
blieke verpachting."
Zulke verdraaiing van feiten moeten
de lezers van het groote liberale dagblad
slikkenvoor dergelijke lasterpraatjes
tegen de Katholieken stelt het zijn ko
lommen open.
Want de waarheid is deze, dat de bur
gemeester op eigen initiatief zon
der eenigen aandrang uit den gemeente
raad met het voorstel tot publieke ver
pachting is gekomen.
Tegen dit voorstel werd aanvankelijk
bezwaar gemaakt, omdat het aan event,
exploitanten van badkoetsen en badstoe
len te zware e i s c li e 11 zou stellen,
eischen, welke aanmerkelijk hooger wa
ren dan in een soortgelijke verordening
te Zandvoort. Toen de burgemeester aan
deze bezwaren tegemoet was ge
komen, stelde de gemeenteraad met a 1-
gemeene stemmen de verordening
vast.
Wanneer de schrijver zou volhouden
dat de publieke verpachting werd inge
voerd om de Rrotestantsche firma van
haardplaats té verdrijven, dan ligt de
conclusie voor de hand dat die stap
mie-t is uitgegaan van de Katholieke
meerderheid maar van den Protestant-
séhen burgemeester.
Wat bij de openbare verpachting is ge
beurt weet een ieder. Echter joeg de
Katholieke wethouder de perceelen niet
■allereerst tot hooge sommen op de
tegenpartij begon daarmede, wijl zij Vink
een plaats aan het strand betwistte. Vink
moest tot ongekend hooge bedragen
pachten. Dat wethouder van der Meer
rancune nam en de tegenpartij voor eeni-
ge andere perceelen duur liet betalen, is
psychologisch zeer goed verklaarbaar, al
wordt daardoor niet alles verdedigd vafi
hetgeen bij de bewuste verpachting ge
schiedde.
Om Vink te plagen en de uitoefening
van zijn bedrijf onmogelijk te maken
hebben de du in eigenaren de z.g. hoog-
SWaterlijn uitgevonden.
Wat van die hoogwaterlijn ook zij, vast
Staat dat zij inbreuk maalde op een be-
staanden toestand. De grootste fout van
d.en burgemeester is toen geweest, dat
hij dien bestaanden toestand niet heeft
gehandhaafd en daden van eigenrechting
f>p het strand heeft toegelaten. Indien
'dc burgemeester van meet af krachtig
;en doelbewust ware opgetreden en zon
der aanziens des persoons de rechten der
'gemeente had gehandhaafd, zou het nooit
[zooverre gekomen zijn en zou de quaestie
Opgelost zijn op de plaats, waar zij opge
lost moet wordenin de rechtzaal.
De burgemeester heeft echter de partij
gekozen van de duineigenaren hij heeft
hun belangen gediend en oogluikend toe
gelaten, dat pachter Vink allerlei belem
meringen in den weg werden gelegd. Een
lofficieele publicatie disqualificeerde den
man geheel ten onrechte als tekstver-
draaier, terwijl de politiemacht beschik
baar was omfgetuige te zijn van de inbe
slagname van alle badstoelen en badkoet
sen van Vink, die als gevonden voorwer
pen een maand lang werden opgeborgen,
lalléen omdat zij stonden op het vermeen
de eigendom van den Hollander»
De „ongeloof el ijk e" eischen, die vol
gens schr. iii de raadszitting werden ge
steld, betroffen de handhaving der ge
meente-verordening. Aan zijn waardig
heid was de Raad verplicht de uitvoering
der verordening te vorderen al toonde
leé.ne vermindering van paqht in uitzicht
te stellen, mits de strandpachters begon
nen de versperring weg te nemen. Maar
dit laatste gebeurde niet.
De schrijver, die de Katholieken het
aanhitsen van den geloofsstrijd in de
séhoenen schuift, is niet eerlijk genoeg
mede te deelen, dat Noordwijks veelge
roemde Ambachtsheer, graaf van Lim
burg Stirum, reeds bij de benoeming van
den heer van der Meer tot wethouder
zi/n Katholieke leveranciers boycotte.
Hij vergeet melding te maken, dat
graaf van Limburg Stirum in den ge
meenteraad bij geen enkel lid steun
kreeg voor een motie van afkeuring van
het optreden des wethouders bij de ver
pachting.
Hij schijnt onbekend met het feit, dat
graaf van Stirum naar aanleiding van de
strar.dverpachting zijn Katholieke mede
burgers de landhuur opzegde, zijn Ka
tholieke leveranciers bedankte en ver
schillende vexatoire maatregelen invoer
de, als b.v. het onttrekken van parti
culiere wegen aan het publiek verkeer,
ondanks die wegen sinds tnenschenheu-
genis voor ieder vrij waren.
Hij heeft nimmer gehoord van. de
Maatsch. Huis ter Duin en de hatelijke
annonce in het „Wbld. voor 3. 3- C.",
noch van de speelgoedfabriek te Noord-
wijk-Binnen, welker personeel Protes
tant moet zijn en de vereischten voor
het raadskiezerschap moet bezitten.
Zoo zouden wij kunnen doorgaan.
Maar om het goed recht der Katholieken
te Noordwijk uiteen te zetten ,is deze
opsomming voldoende.
Wij gelooven, dat de Katholieke raads
leden te Noordwijk moeten doorgaan met
de strikte rechtvaardigheid te betrachten
tegenover alle gemeentenaren en Wij
vertrouwen dat zij zich niet door ge
voelens van antipathie of wrevel zullen
laten overmeesteren, die stukken als van
de „N. Rott. Crt." zoo lichtelijk kun
nen opwekken.
Gedurende de geheele strandquaestie
hebben zij getoond onverkort de rechten
der gemeente te willen handhavenvoor
hen is de strandquaestie geen vraag van
macht maar van recht.
Blijven zij voor het recht der gemeente
opkomeii en wijken zij niet af van het
eens ingenomen juiste standpunt, dan
zullen degenen, die nu nog afkeurend
over hen spreken, eens tot de overtuiging-
worden gebracht, dat de Katholieken te
Noordwijk rechtvaardigheid en billijk
heid tegenover iedereen hebben betracht.
V Troelstra's Kerstrede.
Mr. P. .J Troelstra heeft te Amsterdam
zijn gebruikelijke Kerstrede gehouden.
Het is een mengelmoes van tegenstrijdig
heden. Het zou te ver voeren die stuk
voor stuk na te gaan. Dat Js ook ons
doel niet. -Een enkele willen wij er pit
lichten. Mr. Troelstra toornt tegen minis
ter Regout, omdat deze zich verzet tegen
een organisatie van spoorwegpersoneel,
die strijdt met de eischen, welke de mi
nister als beschermer van de publieke or
de stellen moet.
Minister Regout, zoo sprak mr. Troel
stra, tegen wien die strijd gaat, ïs de
gangmaker der regeering, een man die
inen het gunstigst kwalificeert als men
hem noemt een verlicht despoot Ji'j
heeft den oorlog verklaart aan de eenige
strijdbare vereeniging van spoorwegper
soneel, omdat ze staat op het standpunt
van den klassenstrijd. Daarmede heeft hij
den oorlog verklaart pan de geheele mo
derne vakbeweging.
En dat zijn woorden van hem, die in
het begin van zijn rede durfde zeggen,
dat sinds de laatste 15 jaar de vrede
meer en meer van de aarde verdwijnt,
ondanks de krachtige propaganda van de
sociaal-democraten. Klassen s t r ij d is
volgens hem, de kern van de moderne
vakbeweging!
Maar typeerender is nog zijn uitval te
gen het N. A. S. j(het anarchistisch Na
tionaal Arbeiders Secretariaat). H»j> die
minister Regout vervloekt, omdat deze
zich verzet tegen wat naar zijn meening
gevaarlijk is, treedt met ongemeene hef
tigheid op tegen een arbeidersverbond,
dat niet naar zijn zin ïs.
Wij laten hier een stukje pit het ver
slag volgen
„Ook zal tie vraag moeten worden over
wogen of toenaderiaig tot de syndicalisten
mogelijk is.
De liefde kan echter niet van jéén kant
komen en waar de S. D. A. P. van die
zijde steecis wantrouwen heelt ondervon
den, zal diteerst anders mpetep worden.
Mr. Troelsira verdedigt zijn houding
in de Tweede Kanier bij de behandeling
der zeeliedenstaking.
De groei van een strijdende arbeiders
klasse wordt niet bevorderd door daden
van geweld nu en dan t^gen een over
machtige bourgeoisie, en met het gooien
van bloempotjes komt men niet ver. ^Da
verend, langdurig applaus.)
W ij n k o o pJ3at is erger dan 1de bour
geoisie. (Applaus en gefluit.)"
Tot zoover het verslag.
De eene arbeiderspartij verwijt de an
dere, dat zij .erger is dan de bourgeoisie
het spookbeeld ijn de socialistische ar-
beidershoofden.
Heerlijke vrede, dien de niet-Christe-
lijlce arbeiders-beweging ons brengt!
Prachtige oplossing van 1de sociale kwes
tie!
algemeen overzicht.
Zooals geregeld in de Tripolisoorlog
reeds geschiedde vullen ook nu. de Turk-
sche berichten over
de jongste gevechten
de Italiaansche op een eigenaardige ma
nier aan, waaruit onze reeds geuitte ver
onderstelling blijkt waar te zijn dat de
Italianen leelijk de kous op den kop heb
ben gekregen. Zoo meldt de „Agence Ot-
tomane" over de gevechtlen bij 3ir ,To-
bros, die volgens de Italianen zelve met
hun terugtocht geëindigd zijn
„Op 15 dezer trokken 2000 Italianen
bij het krieken van den dag tegen onze
stelling op. Er begon een hevig gevecht,
dat den geheelen dag aanhield en volko
men in ons voordeel beslist werd. De
Italianen waren tot den terugtocht ge
dwongen. Twee Italiaansche officieren
en tweehonderd man vielen.
„Op 17 dezer trachtte een Italiaansche
verkenningsafdecling met bergartillerie
den Turkschen linkervleugel aan te val
len, maar werd teruggeworpen.
jOp 19 dezer ,werd een nieuwe aanval
gedaan: de Italianen lieten 400 dooden
op het slagveld en namen ontmoedigd
en in volkomen wanorde de wijk."
De „Frankf. Zeitg." die, zooals men
weet in haar berichtgeving door de Ita
lianen nog al eens bemoeilijkt is, maakt
bij de laatste telegrammen de volgende
opmerkingen
„De Italianen hebben al maanden ge
leden aan de DuitsChe en Oostenrijksche
pers verweten, dat zij alleen op oorlogs
berichten uit Konstantinopel afging. Dat
is, voor zoover wij kunnen nagaan, nooit
het geval geweest, in elk geval heeft de
Franf. Ztg. steeds moeite gedaan, om
alleen op grond van de rechtstreeksohe
oorlogsberichten van onpartijdige waar
nemers te oordeelen. Het is vermoedelijk
meer dan enkel een voor de Italianen
ongelukkig toeval, dat juist hunne berich
ten door de berichten van onpartijdige
menschen zelden bevestigd en maar al te
dikwijls gelogenstraft werden. Nadat
men het aan Itaiiaanschen kant klaarge
speeld heeft, aan onafhankelijke oorlogs
correspondenten de uitoefening van hun
beroep te Tripoli onmogelijk te maken,
heeft de onzijdige pers geen ander mid
del meer, om de waarheid eenigszins te
benaderen, dan dit: de officieuze oor
logsberichten, wat hun mogelijkheid en
waarschijnlijkheid betreft, te toetsen en
ze kritisch met elkaar te vergelijken.
Men legge nu naast het hierboven
weergegeven Turksohe bericht over de
gebeurtenissen bij Aïn-Zara op 15 De
cember het officieuze telegram....:
Rome, 16 December. Uit Tripoli, Tads-
joera en Aïn-Zara valt niets nieuws te
melden. Gisteren och tend heeft een eska
dron ruiterij van Aïn-Zara uit langs den
weg naar Azizia een verkenning onder
nomen. Het kwam met zijne verkennings
patrouilles tot bij )Bds Ecüm en $idi Saiah
(twee plaatsen in de oase van Bir To-
bros). Men ontdekte daarbij een klein
kamp van den vijand in het dal van de
Medzjenin, 20 K.M. ten Z. van Aïn-
Zara.
„Men ontdekte een kamp van den
vijand"....; maar wat deed men verder?
Trokken de Italianen weer kalm op Aïn-
Zara terug of vielen zij den vijand in zijn
.kamp ana? Sloegen zij hem terug of
moesten zij zeiven met groote verliezen
terugtrekken? Op al deze vragen
geeft het Italiaansche bericht geen ant
woord. Het breekt juist op het oogen-
blik af, dat het belangwekkend wordt.
De Italianen zullen het de onpartijdige
ppenbace meening niet .kwalijk kunnen
nemen, als zij in dit geval aan hetTurk-
sche bericht meer geloof schenkt dan laan
het hunne en zich in haar geloof ooiö
niet Iaat sdhokken, indien de „Agenzia
Stefani", volgens hare gewoonte, de tele
grammen van heden uit Konstantinopel
kort en bondig voor onjuist verklaart.
Toch blijft ondanks dat alles de Ita
liaan aan het blaaskaken. Zoo beweert
de „Giornale d'Italia" o. m. het volgen
de: Het gevecht bij Bir Tobros moet den
vijand redelijkerwijze de overtuiging ge
schonken hebben, dat onze voorwaart-
sche bewegnig naar de eindpunten der
twee voornaamste wegen, die van de
hoogvlakten afdalen, elk oogenblik te
wachten is. Vandaar de noodzakelijkheid
voor hem om zijn troepenmaoht op de
heide bedreigde punten samen te trek
ken en het denkbeeld op te geven, er
gens anders een stoutmoedige verrassing
te beproeven.
De laatste bewering latende voor wat
zij is, vermoeden we dat dit bericht ver-
band houdt met de volgende publicatie
van „Stefani" dd. Maandag: Alles is
kalm. Men bevestigt de samentrekking
van Arabieren aan de eindpunten van
de twee karavaanwegen naar Garian en
Tarhoena. Te Garian brengt de vijand
levensmiddelen en schietvoorraad bijeen.
Ook elders in Bengasi en Tobrock
staan de Italianen aan dagelijks herhaal
de aanvallen bloot. Volgens eigen be
licht hadden de Italianen bij Tobrock
7 dooden waaronder 1 officier en 16
gewonden w.o. eveneens een officier.
Zooals tc begrijpen is melden zij tevens
dat de Turken met groote verliezen zijn
teruggeslagen.
Weer wordt er nu melding van ge
maakt dat de oelema's den heiligen oor
log prediken, terwijl de kamer repressail-
le maatregelen tegen Italië heeft aange-
genomen. Zoo zal op alle Jtaliaansche
goederen een recht van 100 pet. wor
den geheven.
Tevens verzekert men dat de regeering
bevolen, heeft alle Italiaansche banken en
dergelijke instellingen te sluiten.
Van de opstand in China
komen nog steeds geen opwekkende be
richten. De regeering toch vreest dat de
vredesonderhandelingen te Sjanghai zul
len mislukken en dat de opstandelingen
over Poekou noordwaarts zullen trekken.
Intusschen is Dr. Soenjatsen, de bekende
revolutionaire leider met een Engelsch
schip aan de voorhaven van .Sjanghai aan
gekomen. Van dat schip ging Soenjatsen
over aan boord van een stoomsloep,
welke hem, begeleid door twee oorlogs
bodems, naar Sjanghai bracht. Soenjat
sen begaf zich onmiddellijk naar de wo
ning van Woetingfang.
Hoewel er afgesproken was dat ge
durende den wapenstilstand geen troe
penbewegingen of krijgstoebereidselen
zouden plaats vinden, schijnt deze over
eenkomst vrijwel een doode letter. Zoo
verneemt de „Agence d'Extrêine Orient"
dd. 21 dezer uit Hankou het volgende.
In Hanjang zijn pog 6000 man rege
ringstroepen, en in Hankou ook 600U. lii
het tuighuis te JHanjang wordt dag en
nacht gewerkt aan den aanmaak van pa
tronen en granaten. De brug, die Hankou
met Hanjang verbindt is aanmerkelijk
versterkt.
Generaal Lijoeënghoeng treft krachti
ge toebereidselen voor de verdediging
van V/oetsjang. Hij ontvangt uit ver
scheidene provinciën versterkingen. Li
had een onderhoud gehad met Tangsjao-
ji, den vredesonderhandelaar van Joean-
sjikai, vóór deze naar Sjanghai verder
reisde. Bij dat ondethoud verzekerde ge
neraal Li den onderhandelaar dat hij, Li,
steeds de uitvoerder wil blijven van de
volkswil. Wenscht het volk de constitu-
tioneele monarchie dan zal die komen
en dan zal Li daarvoor tot het uiterste
strijden. Maar wil het volk de republiek
dan zal Li daarvoor vechten. Dat is alles
wat generaal Li door Tangsjaoji aan Joé-
ansjikai heeft laten zeggen.
Wat nu den in Woetsjang-Hanjang-
Hankou gesloten wapenstilstand betreft,
het was nooit Li's bedoeling geweest
zich over te geven. Maar de troepen wa
ren vermoeid, en Woetsjang had kunnen
worden ingenomen en verwoest. Indien
de regeeringstroepen den wapenstilstand
niet hadden aanvaard, zou hij zich hebben
teruggetrokken op Kioe-Kiang of Joet-
sjou. Maar nooit zal hij zich overgeven,
hoe ook de omstandigheden mogen zijn.
Dat ziet er nog zoo verlokkelijk niet
uit, zoo min als de gezondheidstoestand
in £lahkou,
Volgens een bericht van de A&encG
d'Extrême Orient uit Peking heeft het
Roode" Kruis te Hankou de hulp van de
vreemde regeeringen en gezantschappen
ingeroepen om ondersteuning te verkrij
gen. Hef schreef, dat in de straten van "j
Hankou 3000 lijken jn ontbinding ver- i
keeren en dat talrijke, niet ernstig ge- 1
wonde soldaten bij gebrek aan .voldoende'j
hulp omkomen.
Joeansjikai heeft het Roodc Kruis i
200.000 taëls gestuurd om in de nijpende
ellende te voorzien. De vreemdelingen te
Peking hebben een inschrijving geopend
ten gunste van de gewonden en armen
vaii Hankou.
In Marokko
hebben de Spanjaarden het weer Jeelijk
te kwaad gehad. Zoo meldt een telegram
uit Melilla, d.d. 23 dezer: Een vijande
lijke harka heeft opnieuw de .wapenen op
gevat, is de Kert overgetrokken pn de!
ge"bieden der Beni 3oegatar en 3eni Si-
del binnengedrongen. De Bpaansche gar
nizoenen deden een juïtval, waarbij de vi|-
and teruggeworpen en op de vlucht ge
dreven werd, met achterlating van 18
dooden. De Spanjaarden hadden 7 ge
wonden.
De vijand is eveneens teruggeworpen
aan den kant tier Beni 3oegati. Een ande
re kolonne vervolgde tie inboorlingen en
bracht hun gevoelige verliezen toe. De
kolonne had zelve 6 gewonden.
Latere telegrammen maken nog mel
ding van verwoede gevechten op 22 en
23 dezer, waarbij tie Spanjaarden 15 doo
den en. 53 gewonden hadden, doch de
inboorlingen met groot yerlies konden
terugslaan. Den 25sten hebben daarop 5
kolonnes gelijktijdig de Rifkabyen aange
vallen. Deze zijn, na hevig tegenstand ge
boden te hebben, tie Kert weer overge
trokken, daarbij dooden, wapens en schiet
voorraad achterlatende en onder zeer
groote verliezen.
Aan Spaansche zijde .werden 2 solda
ten gedood, 3 kapiteins en 36 soldaten
gewond.
Het is daar tius alles behalve een vre
dige Kerstmis geweest
gemengd.
Zondag heeft de regent van Perzië het
Parlement ontbonden. Maandag heeft de
Perzische regeering de eischen, in liet Rus
sische ultimatum gesteld, Jngewil.igd. Do
Russische gezant heeft het antwoord aan
vaard.
Een telegram, uit .Teheran ontvangen
van den gouverneur van Tabris, behelst,
dat de Russische troepen daar vrouwen
en kinderen in koelen bloede afmaken.
Hij schatte dat .er reeds 500 Perzen door
de Russen waren gedood.
- De bladen bevatten telegrammen pit
Asuncion, waarin gemeld .wordt, dat de
opstand te Paraguay zich uitbreidt. De
regeering heeft alle mannen tusschen de
17 en de 50 jaar onder de wapenen ge
roepen, zijnde de pationale garde in wer-
kelijken dienst en tie reserve.
Maandag hebben onbekenden op het
kerkhof van St Markus te iWeenen inge
broken in de grafkelder van den vader
van den tegen woord igen koning van Ser
vië. Zij hebben den schedel medegeno
men.
De onderhandelingen, die Sir
George Asquith te Dundee geleid heeft;
zijn Zaterdagnacht om .3 uur tot een goed
einde gekomen. De staking van de boot
werkers en karrevoerders js daarmede
afgeloopen. Dezen krijgen een igen opslag
van loon.
Gok de staking van vrachtrijders
te Newcastle is geëindigd. Zij pischten
eerst 2 shilling opslag van loon in de
week, maar namen ten slotte genoegen
met een opslag, die het Joon pp 24 shil
ling in de .week brengt, en een belofte;
dat andere eischen in overweging zullen
worden genomen.
Het verbond van werklieden, pit de
katoenfabrieken in Lancashire heeft Za
terdag te Accrington vergaderd en beslo
ten de door het verbond van patroons in
het weversbedrijf afgekondigde staking
met werkstakingen te beantwoorden. De
vooruitzichten van de katoennijverheid in
Lancashire zijn derhalve .op het oogenblik
allersomberst. Mochten de uitsluitingen
en stakingen daar algemeen worden, dan
zou zulks uitloopen op een algemeen en
stilstand van de fabrieken en een .werke
loosheid vart 600,000 .werklieden. Dat de
patroons vastbesloten zijn, ditmaal niet
toe te geven, blijkt uit hun besluit de far
brieken te sluiten, ofschoon er volop
winstbelovende bestellingen zijn.
De storm, jdie tie Jaatste ti^en over