GROOTE OPRUIMING Beuzemaker Co., Photograpfiisch Electrisch Atelier BONGENAAR Sigarenmagazijn P. J. A. DE N1JS, De Grot der Geboorte. A O V ERTENTlEAi. Vort Wensen ét Cto.» £gr De Parlonette Spreekmachine Iw Lappen, J. v. CLEEF, Haarl.straat 162, van alle a ir voorradi? zijnde Winterartikelen Het Atelier is ook op de KERST DAGEN den geheelen dag geopend tot des avonds 7 uur. Bij donker weder, en des avonds, opnamen bij Electrisch licht. Pracht volle afwerking. Gewone prijzen. de familie Ouérin was wel niet arm, maar toch ook lang niet in staat de handen vol goud te verschaffen, noo- dig om in die dagen e,en slachtoffer der revolutie aan de guillotine tei ont rukken. Na langen tijd te vergeefs te hebben gegist, deden de kinderen het éénige, wat in die omstandigheden helpen kon en vereenigden zich in een vurig gebed voor de redding van den ong^lukkigen Ondertusschen spoedde zich de moe der voort door de stille straten, hier en 'daar lastig gevallen door republikein- soldaten, die echter al spoedig zagen, dat bij haar niets te rooven viel. Na een vrij langen tocht, kwam de arme vrouw eindelijk aan het doel van haar reis, ze stond voor het huis van een van de hoofdmannen der revoluties Zeg uw meester, dat burgeres Gué- r. hem verlangt te spreken, zeide ze loi den gendarme, die haar den weg ver sperde. De man weigerde. Zijn meester zat aan tafel met zijn vrienden en ontving zoo laa-t in den avond geen vreemden, luidde het. Daarmee liet de kloeke vrouw die zich in het hol van een leeuw kwam wagen om haar echtgenoot te reden, zich echter niet afschrikken. Ik ben g.een vreemde voor hem, sprak ze, in de dagen mijner jeugd heb ik hem zeer goed gekendals uw mees ter verneemt, dat gij mij weggezonden hebt, zat hij u streng straffen; gif weet ook wel, dat hij niet mak is. Deze woorden, wier indruk nog ver sterkt werd door een vijffrankstuk, dat ze den soldaat in de hand duwde^ mistte hun uitwerking niet, en. eenige oogenblikken later stond moeder Gué- rin in een zijkamer op den geduchte» revolutieman te wachten. Hij verscheen. Grimmig over de stoornis in zijn ver maken, snauwde hij de arme vrouw toe Wat ze vao hem hebben moest. Kent ge mij niet meer, burger zoo vroeg moeder Guérin onverschrokken. Hij staarde haar aan, maar herinner de zich niet haar ooit gezien te hebben. Ik ken u volstrekt niet, antwoordde hij op barschen toon, zeg nyj spoedig wat ge van mij verlangt. Gij moet mi/kennen, eri alleen als ge u mijner nog herinreert, zult ge mijn verzoek toestaan. Weet ge niet meer dat ge in uwe jeugd een speelkameraadje had, Cathe rine Doyer geheeten? En dat ge zoo dikwijls bij ons het Kerstfeest hebt mee gevierd De woeste revolutieman staarde een oogenblik voor zich uit Ja, de dagen zij ner jeugd kwamen hem voor den geest, toen hij zoo gelukkig was en den vre de genoot, dien hij, thans op hot topt- ^>unt zijner macht en grootheid, maar al te zeer ontbeerde. Hij dacht weer aan de Kerstdagen, als hij bij Catbarinet Doyer met de andere kinderen om den Kerstboom stond, die ook voor hem tus- schen de vele kaarsvlammetjes kleine geschenken droeg. Een oogenblik werd het gemoed van den woesten volksmenner zachter ge stemd. En op een toon, die bijna welwillend mocht heeten, voegde hij haar toe: Welnu, ja, ik herinner mij u, maar wat verlangt ge van mij? Burger, klonk het en het hart der arme vrouw dreigde te barsten, nu het oogenblik der beslissing naderde zoo dikwijls hebben de mijnen voor u de kerstvreugde verhoogd, wilt gij* nu niet éénmaal mij een heerlijk kerstfeest bezorgen? Mijn man zucht in de ge vangenis en slechts uwe tusschenkomst kan hem redden van het'schavotwel nu,jSchenkmiiheUeve^ genoot, geef aan mijn kinderen hun. va der terug, en gij zult mi| de schoonste Kerstgave schenken, die ik ooit var» iemand ontvangen heb. De revolutieman aarzelde. Eem oogen blik heerschte er in het vertrek een! zwijgen, dat de arme moeder toescheen een eeuwigheid te duren. Wie is uw echtgenoot? vro.eg hij. Joseph Guérin. Welnu, het zij zoo. Keer naar UW huis terug, binnen eenige uren zal uw man in vrijheid zijn. Stralend van blijdschap stond moe der Guérin op, en zonder een oogenblik te twijfelen, aan h.et woord van den man die het lev.en van honderden onschul- digen op zijn geweten had, maar bij wien ze een teere snaar had doen trillen verliet zij hem, na in .enkele woorden haar dank te hebben gestameld. In angst en beven verwachtten de kin deren den terugkeer hunner moedier. 2 uren reeds war.en sinds haar Vertrek! voorbij gegaan en ondanks hare ge ruststellende verzekering, dat zij well- Hcht lang zou uitblijven, konden ze geen van allen de vrees van zich af1- zetten, dat haar een ongeluk zou over komen zijn. lederen keer, als ze nade rende schreden hoorden, verwachtte ze dat moeder eenige oogenblikken later in hun midden terug zou zijn. Einde lijk, na herhaalde teleurstellingen, daar hoorden ze de deur opengaan en een zucht van verademing slaakten ze, toen ze hun moeder zagen binnentreden. En hoe opgewekt en gelukkig zag ze ex uit. Moeder, wat is er? riepen allen, en ze durfden di,c uitdrukking op het ge laat der teergeliefde vrouw niet toe schrijven aan het eenige, wat er toeft! de oorzaak van kon zijnde bevrijding huns vaders. Kinder en, we zullen een gelukkig Kerstfeest vieren. Je vader zal binnen korten tijd weer bij ons rijn, sprak ze, en verhaalde nu aan de ademloos toe luisterenden haar welgeslaagde poging bij den revolutieman, die in de dagen harer jeugd haar speelmakker geweest was. Geen van allen gingen ze dien nacht naar bed. In gespannen verwachting luis terden ze weer naar i©deren voetetap*, naar ieder geluid, dat zich in de nach telijke duisternis buiten deed hooren. Eensklaps slaakte de moeder fn vreug dekreet. - Uw vader, sprak ze, ofschoon de kinderen nog niets hoorden dan voet stappen in de verte. De liefhebbende gade echter had reeds ë%t nadering van den langverwachte gehoord. Zij ijlde naar de deur eenige seconden later lag zij in de armen van haar echtge noot. En in stille blijdschap dankten alten God, Die de poging der moetier gere gend had. Nooit werd in dezen nederrgen kring heerlijker Kerstfeest gevierd. (Naar Chateaubriand.) Langs een smaden en ftobbetigen weg kwamen wij te .Bethlehem aan. ,Wij klop ten aan 'de deur van het klooster, wat een zekere ontsteltenis verwekte bij de kloos terlingen, omdat onze komst onverwacht was, en de tulband van Ali vrees aan joeg; maar alles werd weldra opgehel derd. Bethlehem ontving zijn fiaain van Abra ham en beteekent „Huis van het brood". Het werd bijgenaamd Ephrata (vrucht bare), naar den naam der vrouw van Ca leb, om het te onderscheiden van een ander Belh'.ehem van den stam van Juda; het draagt ook den naam van Stad van David; het was net vaderland van dezen kon mg en bij hoedde er de kudde in zijne jeugd. Abissan, zevende Rechter van Israël, Obed, jesé en pooz werden evenals David in Bethlehem geboren 'en daar klonk ook eenmaal het bewonderenswaardig her derslied van Ruth. Deti. Maihias, apostel had ook het geluk het levenlicht te aan schouwen in de stad, waar de Messias geboren .werd. De eerste geioovigen hadden eene bedeplaats boven de plaats der kribbe van den Verlosser Opgericht. Keizer Adr a- nus Liet haar omverwerpen en plaatste er een standbeeld van Adonis. De J-f. Helena vernietigde dit afgods beeld en bouwde op dezelfde plaats eene kerk, welke bouw en de verschillende deelen door christen vorsten erbij ge voegd, als verloren is gegaan. Men weet, dat de |H. Hieronymus zich te Bethlehem terugtrok ïn de eenzaamheid. Bethlehem veroverd door de Kruisvaarders, viel met Jeruzalem weer in de macht dér onge- loovigen, maar toch is het stadje altijd het voorwerp van de vereering der pel grims gebleven. Heiiige kloosterlingen, die zich aan eene voortdurende marteling blootsteilen, heb ben het gedurende zeven eeuwen be waakt. >Vat het moderne Bethlehem be treft, rijn grond, zijne producten, zijne inwoneis, daarover kan men Volney na slaan. Ik heb echter in het dal van Bethlehem die vruchtbaarheid niet opge merkt, welke men het toeschrijft; maar het is waar, Bat onder Jurksch bestuur het vruchtbaarste land een woestijn wordt binnen weinige jaren. Den 5den October om 4 jiren in den ochtend begon ik de monumenten van Bethlehem in oogenschouw te nemen. Hoewel die monumenten dikwijfs beschre ven zijn geworden, is het onderwerp uit zich zeiven zoo belangrijk, dat jk niet kan nalaten in eenige bijzonderheden te treden. Het klooster van Bethlehem is ver bonden met de kerk door een binnen hof, afgesloten door hooge muren. Wij gangen het plein over en kwamen door eene kleine zijdeur in de kerk. Deze kerk is voorzeker van eene Jtooge ouS- heid, en ofschoon vaak verwoest en dik wijls hersteld, heeft rij de kenteekenen van haar Griefcschen oorsprong behou den. Zij heeft een kruisvorm, De lange beuk, of als men wil, het onderstuk van het kruis, is versierd met 48 koiommcrr in Corinthischen stijf, geplaatst in vier rijen. Deze kolommen zijn van. 2 voet en 6 duim middellijn bij b assem ent en kapiteel. Daar het gewelf in deze beuk ont breekt, dragen de kolommen niets dan een houten fries, dat de kroonlijst ver vangt. Een Jatwerk, boven de muren aange bracht, verheft zich gewelfd omhoog als om een dak te schragen, dat niet meer bestaat of dat nooit voltooid is geworden. Men zegt, dat dit timmerwerk van cederhout is, maar dat is niet zoo. In de muren zijn groote vensiers; zij ware® eertijds bedekt met gebrandschilderdgfasT voorstellende passages uit het Evangelie, met Grieksche en Latijnsche spreuken, waarvan men nog de overblijfselen kan zien. De overblijfselen der mozaïeken, die men hier en daar ziet en eenige paneel schilderingen, zijn zeer belangrijk uit het oogpun: van historie 'der kunst; rij stellen in het algemeen Jiguren voor „en face" gezien recht en strak, prachtig en de teekening edel en streng. De Armeniërs zijn jn het bezit van ,dit middelschip, dat ik beschreven heb. Deze beuk ïs gescheiden van de drie andere takken van het kruis door een muur, zoodat de kerk geen geheel meer is. Wanneer gij dezen muur voorbij zijt, bevindt gij u tegenover het heiligdom of het koor, dat het bovendeel van het kruis beslaat. Dit koor is drie treden I:-s.-n Kei Glip. Me» ziet hier eva altaar, toegewijd aan de Drie Kon- -gen. Op den vloer aan het beneden einde van het altaar merkt men een mar ine i en .'.Ier op; volgens de overlevering beeft deze sier overeenkomst met dat punt des hemels, waar de .wonderbare sier stilstond, die den Drie Rijzen uit het Dosten dan weg wees. Zeker is, dat de pnats, waar de Verlosser der wereld geboren .werd, loodrecht staat beneden deze marmeren ster, in de onderaardsche kerk van de kribbe. Ik zal daarover aan stonds spreken. De Grieken hebben het heiligdom der Koningen in bezit, evenals de beide an dere beuken, die de beide uiteinden van den dwarsbalk van het kruis vormen. Deze beide laatste beuken zijn ledig en zonder altaren. Twee wenteltrappen, elk bestaande urt 15 treden, dalen aan beide jijden van het koor tot jde onderaardsche kerk af, die onder het &oof gelegen is. [Hter de plaats altoos vereerd als de geboorte plaats van den Verlosser. Alvorens er binnen te treden, gaf de overste mij een Jtaars in jde hand en sprak een korte opwekking tot mij. Deze heilige £Tof is niet regelmatig, omdat zij de onregelmatige plaats biedt vqof stal en kribbe. Zij is 371/2 voet lang, 11 voet 3 duim. breed en 9 voet hoog. Zij is in de rots uitgehouwen; de wanden zjjn bekleed met marmer en de vloer is eveneens van. kostbaar marmer. Deze verfraaiingen worden aan de JhL Helena toegeschreven. De kerk ontvangt geen licht van buiten en w ordt slechts verlicht door 32 lampen, door verschillende christen vorsten ge- sclrnken. Geheel op den achtergrond der gro-t, aan de oostzijde, is de plaats, waar de Jri. Maagd den Verlosser ter wereld bracht. Deze plaats wordt aangeduid door een witmarmeren steen, met jaspis ingelegd en omgeven van een zilveren ring met stralen jn den vorm van eene zoo. Men leest er deze woorden omheen: Hic, de Virgrne Maria, j es lis Christus natus est. Hier ji Jestss Christus geboren uit de Maagd Maria. Eene marmeren tafel, die tot aEtaa» dien., is tegen de rots geplaatst ea ver heit rich boven de plaats, waar de Ver losser iii de kribbe gekgd .werd. Dit altaar wordt verlicht door drie Jampe», waarvan de schoonste door Lodewijk XIII geschonken .werd-. Op zeven passen daar vandaan, naar hei zuidui, bij den ingang van een dezer trappen, die naar de bovenkerk voert, vindt men de kribbe. Men daalt d&ar af met txvee beden, want zij is niet gelijk- vLoers met het overige van. de grot. is een v.tÉ.ig verheven gewelf <fe rots uitgehouwen. Een blok uit marmer, een. voet haog, en als in den vorm van «ene wieg gehouwen, wijst de plaats aa», waai de God des hemels op gtroo werd neer gelegd. Op twee passen afstand tegenover de kriböc staat een altaar, op de plaats uaar Maria was gezeten, toen zij haar godde lijk Kind ter aanbidding aan de Rijzen voorstelde. Niets is heerlijker en. stichtende* dan deze onderaardsche kerk; zij is verrijkt me: -scliilderslnfeken van lialiaansehe en Spnansche scholen. Latei? wij er bij voe gen, dat een buitengewoon contrast deze din.jen nog treïfendeF maakt, want bij het verlaten der grot, waar gij den rijkdom, de kun i, den godsdienst der beschaafde volkeren gevonden hebt, wordt gij over geplaatst in eene diepe verlatenheid tc midden van Arabische bouwvallen, onder hilinaakte wilden en muzelmannen zon der geloof. Deze plaatsen zijn echter de zelfde, waar zoovele wonderen werden gewrocht; maar deze heiiige grond durft zijn blijdsch p niet öaar buiten vertolken en jJe herinnering aan zijne glorie blijft in rijn binnenste besloten. EEN KERSTVERTELLING Het jaar 18— spoedde zich ten einde', én bracht den gezegende» nacht aan, Waarin de Zoon Gods op aarde neder-1 daalde en een kind werd m der» stal van Bethlehem. Te V., een groot vlek aan de Maas kant gelegen, was, gelijk ia alle nabu1- rigc dorpen, de gansche bevolking teX nachtmis, slechts eenige rieken, of op de afgelegen laudhoevesi eenige dienst boden bewaarden de huizen. Bij [Willem Franken, den jager, bevond zich d e kleine Bavo geheel alleen te buis sedert een maand hield hem de koorts te bod. Ondanks zijne smeekingen had de mO'öder hem het meegaan niet veroor loofd, maar slechts vergund om zijn bed tc verlaten en jn den hoek van den haard zich. bij het vuur neder te zetten, ten ein de van tijd tot tijd het braadspit te draaien In een groeten bruinen mantel gewik keld, met zijn gedachten op het gure we der daar buiten gevestigd, en zich den luister en de versiering der kerk voorstel lende, zat de kleine Havo, een oud kerst lied neuriënde, op een jagen stoel on der den groerten schouw. Lang echter duurde het niel of Bavo sluimerde inOp eens scheen het hem dat hij duidelijk aan de deur hoorde klop pen. .Wijl zijn moeder hem bevolen had voor niemand open tc doen, hield hij zich alsof hij het niet hoorde. Maar de slagen werden herhaald en tusschen eiken -Hag liet zich een klagende siera hooren, de stem als van een kind: „doe open, bid ik u, doe open; jk ben koud en heb bonger; het sneeuwt hier buiten zoo lie vig, dat ik weldra door de sneeuw zal overdekt zijn; ik zal aan uwe deur ster ven, als gij niet spoedig open doet. In den naam van bet Goddelijk Kind, dat in dezen nacht gebor en werd, maak open. Bavo bezat een teeder en medelijdend hart Zijne ouders hadden hem geleerd nooit iets aan een ongelukkige tc wei geren en daarom zeide hij bij rich zei ven: door mij het openen te verbieden heeft mijne mooier mij gewis niet willen beletten, om eene schuilplaats te verlee- nen aan dezen armen kleine, die daar buiten aan de deur staaf te rillen van koude. In zijn geweten overtuigd, dat hij deed wat plicht was, opende hij de deur.... Daar vond hij een wonderschoon kind, dat met verkleumde handen eu nauwelijks beweegbare voeten het huis binnen trad. Bavo reikte aan den knaap zijn mantel over, nam diens handen in de zijnen, ont deed. hem van zijn schoeisel en pianiste hem hij den warmen haard. Vervolgens haalde hij eeuige lekkernijen tevoorschijn die hem toebehoorden, waarvoor het kind met een hemelscheri lach bedankte. Maar hoort, daar klopi men opnieuw aan .de deurJ3avo ontwaakt uit zijn slaap .en ziet nu niets meer, dat aan het bezoek van den kleine herinnerde, lu alle haast 'doet hij open: het waren dc huisge- nooten, die van de pachhnls terugkeer den. Dat Bavo aanstonds ziin droom ver haalde, behoeft niet gezegd. „Hoe jammer moeder, dat het slechts een droom js ge weest. Jdet kind was zoo schoon eu liet scheen zoo beminnelijk en jk zou zooveel genoegen gehad hebben, als ook gij het gezien had." Zoo sprak de kleine Bavo. „Mijn kind, antwoordde de moeder, het ligt slechts aan u, om dit kind dikwerf te zien. Het js de kleine Jezus, dien gij in een droom hebt gezien, en telkens als gij een uwer lijdende broeders ont moet en te hulp komt, doet gij wel aan het Goddelijk K nd Jezus, wiens w oorden zijn geweest, „heigeen gij aan den mul ste der mijnen hebt gedaan, is aan Mij gedaan.** Kantoortijd 9-3 uor. - LEIDEN. - Int. ïeteph. 5t9. Koopen en verkoopen BÜecten, Coupons, Vreemde Munt en Wissels op alle voorname plaatsen in Binnen- en Buitenland. Bezorgen alle voorkomende Grootboekzaken, Sluiten Prolongatiën en zetten gelden uit op Prolongatie. Openen Rekening Courant en Chèque-rekening met rente-vergoeding. Incasseeren op Binnen- en Buitenland. Oeven Voorschotten op Fondsen of tegen Crediet Hypotheek. Rentevergoeding voor gelden h Deposito. 1 Dag opzegging ii%. 1 Jaar 4/c. 1288G zonder Hoorn. Het nieuwste op het gebied voorradig in prijzen van f 39.— f36. en f 50.— Een prachtig geschenk voor de a s. Feestdagen. Verder de nieuwste machines voorhanden met hoorn. Prijzen vanaf f 15.tot f140.in voorraad. De nieuwste Electrischc Spreekmachine. GEEN OPWINDEN MEER. Prachtig geluid. Gratis voor belanghebbenden te hooren. Gearriveerd: De Hollandsch. opnamen van De Weezen uit Scala. Zeldzame prachtplaat f 1.80. De nieuwste opnamen van ALBERT BOL, van 18 December 1911. Grootste keuze in alle soorten platen. Nog 300 groote dubbele Eboniet-platen 60 en 75 Cte. Hoogste waarde voor oude platen. Grooie keuze Harmonica's 1, 2 en 3rijers en prima gestemde Mondorgels. Bronzen verstelbare Muziekstandaards f 2.40. 1ste klas Muziekhandel en steeds het nieuwste. Levert op aanvragen alle hier niet genoemde Muziekinstrumenten. Gemakkelijke betalingsvoorwaarden. i&F Voor de a.s. Feestdagen aparte duidelijke Machines en Platen te huur. Gelieve s. v. p. tijdig te bestellen. Reparatie door een vakkundig Instrumentmaker. Beleeld aanbevelend, «1. VAN ZIJP. Heerengracht 88, recht over de Katos iriabrick, Leiden. Den 2den Kerstdag tot 6 nur geopend. (12179) HEEREN KLEERMAKERS S Ondergeteekende stelt zich beschikbaar, een SNIJCURSDS te geven in de Moderne Coupe, 't Nieuwste, 't eenvoudigste en 't degelijkste, wat bestaat. Ook les aan huis. 12129 H. B. J. WIJTENBURG, Groenesteeg 13, b.d. Hooigracht Kinderhoedjes, Manteltjes, Mofjes, Wantjes. Ver beneden inkoopsprijs. Damesblouses, Kostuumrokken, Bonten en Mutsjes de laatste, voor Spotprijzen. GROOTE PARTIJ als: M0LT0NS. BAAI, STOF. enz. enz. naast de firma B1ESIOT. 12180 tegen Spotprijzen. Tricot-Lijfjes* Borstrokken, Pantalons, in Jaeger en grijs mi SO% korting. Zwarte, witte en Gekleurde WOLLEN DOEKEN de laatste, voorwer- fce.''ïjc Bitverboops- p r ii z e a. ZWAAR GEVOERDE MansBorstrokken Broeken, Moltonnea Hemden en boeken. Vischmarkt 12-13. Co33 Het beste adres voor zeer sterke SCHOOLKOUSEN, 27 Apothekersdijk 27 Telefoon no. 308, LEIDEN. 12182 HOOB lVOEHL8,L .(I- .-Ic c liti. 335, i „IjL IC &><ui S teuts tuuuttcik-Mgnnr,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 11