Uit de Leidsche Vroedschap.
BUITENLAND.
3e Jaargang.
No. 672.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Nieten toch voor ons bedoeld.
„Het Katholiek 5choolblad" geeft zijn
Afkeuring te kennen over het feit, dat
Van de 30ste algem. vergadering van sec
tie 0 een verslag in het neutrale Rot-
terdamsch Nieuwsblad js verschenen. Het
merkt op, dat dit blad het verslag niet
van het bestuur van B noch van de aan
wezige Katholieke verslaggevers heeft
kunnen krijgen, ook heeft het dit niet uit
leen Katholiek blad kunnen hafen, daar
liet tegelijk met het yerslag in de Ka
thol eke bladen verscheen.
Er blijft dus, zoo vervolgt het blad,
niets anders over, dan de mogelijkheid
dat .een der aanwezige Jeden dat or
gaan een verslag heeft toegezonden.
We aarzelen niet, dit verschaffen van
een verslag aan een niet-Katho-
fio k blad beslist af te keuren, om
maar geen sterkere uitdrukking te ge
bruiken.
Het steunen van een dagblad als
-t genoemde heeft volstrekt geen zin.
'Wij juichen deze principieele woorden
toe. Maar wij maken er geen gewag van,
omdat .wij meenen, dat ook onze Katho
lieken, ,een enkele .uitzondering buiten
beschouwing gelaten, aan een niet-Katho-
liek 'dagblad dergelijken steun schenken.
Wij hebben er niét over te klagen, dat
bet hier verschijnend neulraal dagblad
(evengoed als wij op de hoogte is van het
IRoomsche nieuws uit stad en omgeving.
Integendeel.
In 'dezen steunen tenminste de Ka
tholieken .over het algemeen dat dagblad
«iet. J n dezen trefft slechts enkelen een
besliste afkeuring „om maar geen sterke
re uitdrukking te gebruiken."
Maar geven ook slechts enkelen steun
Hoer 'andere middelen?
V Altijd het Zuiden.
Een uittreksel gevend van liet Cen
traal Verslag der Arbeidsinspe.ctie over
jio 10, constateert het „Hbld.", dat er
jnog tal Van gemeenten zijn, waar elk con
tact tusschen de gemeentelijke politie en
«de arbeidsinspectie ontbreekt. Dat blijkt
{uit een in het verslag opgenomen staat,
{waarin wordt opgegeven welke genteen
den de voorgeschreven kwarlaals aten
Omtrent de door de gemeentelijke politie
.verrichte controle inleverden. Van de
ill2-4 burgemeesters vonden 502 liet
niet noodig om aan de aanschrijving van
sden comissaris der koningin, om elk
kwartaal van hunne medewerking ver-
jelag te doen, ook maar eenig gevolg te
geven. JEri, die burgemeesters worden -
genoemd orgaan acht het wel merkwaar
dig" om dit mede te deelen meest ge
vonden in het zuiden van ons land, in
Linibu g, Brabant, ZeHahd cn Zuid-Hoi-
land. Ook in Utrecht zijn er nog vele
onverschilligen, maar in de andere in
spectie-districten is de medewerking vrij
ftvel algemeen, waarbij dan nog Gelder
land {7e district) de kroon spant. Enkele
cijfers zulkn hier leerzaam zijn, zegt het
blad.
Ja, dat vinden we ook, want dat Zui
den Gelukkig worden Zeeland, Zuid-
[Holland en Utrecht er bij genoemd, zoo
dat het welbekende „donkere Ruiden"
piet uitsluitend de kroon spant in bedoel
de onverschilligheid. Dit wijzen ook de
Cijfers uit.
Zoo bedroeg het aantal gemeenten die
in geen énkel kwartaal antwoord inzon-
conden in Limburg 93 (totaal aantal ge
meenten 123), in N.-Brabant, oostelijk'
Idee! 75 (93), in N.-Brabant, westelijk'
deel, 59 (86), in Zeeland 82 (109), in
'Zuid-Holland, zuidelijk deel 86 (111),
au Zuid-Holland, noordelijk deel 55 (77),
in Utrecht 33 (72), in Groningen, Fries
land en Drenthe 13 (134). ïn de andere
districten was het aantal der zwijgenden
fiog geringer dan in dit laatste district
(het negende).
Men ziet: in het Noorden des lanlds
huist ten aanzien van de naleving der
'Arbeidswet inderdaad den mecsten ijver
hij de gemeentelijke autoriteiten, maar
bud er Zuiden kan hier toch niet worden
Verstaan dat deel des lands, hetwelk ge-
iw ooi! is, linker geringschatting te mo
gen inoogsten. Het gebied van een min
deren ijver is in dit geval breeder, wat
ter ontlasting van het ..dnn'kerc Zuiden"
Strekt.
Even wilden we hierop wijzen in-
tusschen tevens dat breedere Zuiden,
waarvan een deel door ons blad wordt
bestreken, aansporend, zich aain den ijver
van het Noorden te spiegelen.
We meenen dat het de heer Roem
was, die verleden week vroeg niet om
half twee, maar oudergewoonte weer om
twee uur de vergadering te beginnen.
De voorzitter heeft aan dit verlangen
voldaan, met het resultaat, dat de Raad
zich niet door de agenda heeft kun
nen heenwerken en de lei voor 't vol
gend jaar niet schoon is.
Gelukkig zijn wij echter de eerste we
ken van het vergaderen af, 't is drukke
nering geweest en zelfs de goedmoedige
Voorzitter, die erg geduldig de debat
ten leidt eh pas ingrijpt, als de Jeden te
ver gaan zelfs hem werd het teveel en
spontaan gaf hij aan zijn gevoelen uiting
dat hij er voorloopig genoeg van had.
Het eerste punt, waarover de vroe
de vaderen gingen delibereeren, was de
aanbieding van de openbare leeszaal,
om een raadslid tot bestuurslid te mo
gen benoemen.
Van tweeërlei standpunt kan men deze
zaak bezien.
De principieele bestrijders van de open
bare leeszaal willen natuurlijk niet aan
dit verzoek voldoen, omdat zij geen offici
eel cachet aan de leeszaal willen geven.
Maar er kunnen ook for me el e be
zwaren rijzen, waarin zij, die anders gaar
ne de leeszaal ter wille zouden zijn, aan
leiding kunnen vinden het verzoek van
de hand te wijzen.
Tengevolge van f o r in e e 1 e bezwaren
werd voor de invitatie beleefdelijk be
dankt
Wij laten daarom de principieele be
zwaren, die wij vroeger kortelings in
ons blad uiteen zetten en waarvan wet
houder van der Lip de juistheid erkende,
rusten, om alleen aandacht te schenken
aan de motieven, die den Raad tot zijn
besluit brachten.
De schuld van de afwijzing ligt fei
telijk geheel en al bij het bestuur der
leeszaal, dat in een alleronhandigst brief
je den Raad het aanbod in quaestie deed.
De Raad scheen het als een gunst te
moeten beschouwen, dat hem krachtens
een besluit der algemeene ledenverga
dering het retóit werd toegekend „tot
wederopzeggens toe" nen lid in
het algemeen bestuur der leeszaal te be
noemen.
Tegen de gespatieerde voorwaarde
kwam het verzet. Het zou logisch ge
weest zijn, meenden de tegenstanders als
aan het subsidie de conditie was verbon
den, om een raadslid In het bestuur te
benoemen, teneinde toezicht te houden
den op de besteding -der gelden. De
Raad heeft indertijd die conditie niet
gesteld. Op welken grond zal nu een
raadslid in 't bestuur zitting nemen?
Een willekeurige meerderheid op een
alg-emeene ledenvergadering kan de man
aan den dijk zetten hij mist vrijheid van
spreken, omdat hij er zit bij de gunst
van anderen „tot wederopzeggens toe".
De Raad, die anders erg op zijn
waardigheid <s gesteld en teekenen van
instemming geeft, als hij meent dat men
hem in zijn eer zelfs maar 'n weinig
te na komt, zag gistermiddag niet una
niem in, dat zijn eer door het verzoek
werd aangetast.
Dat de verdediging van het verzoek
kwam van prof Heeres, verwonderde
ons niet, daar deze nog te kort raadslid
is. .'Dat mijnheer Sijtsma zich hierbij aan
sloot wekte ook geen verbazing, wijl bij
zijn geprononceerd vrijz.-democratisch
sentiment waardigheidsmotieven weinig
gewicht in de schaal leggen. Maar dat
een man als wethouder van der Lip zich
associeerde met iïe ideeën van 'den heer
Sjjtsma, begrijpen wij niet:
Mr. van der Lip was het pikantst ;n
zijne bestrijding van Mr. Briët, wiens
argumenten hij gezocht vond. Mr., Aal-
berse toonde echter aan, dat mr. v. d.
Lip zelf 'n gezochte verdediging had.
Want liad laatstgenoemde vergoelijkend
gesproken "dat de brief minder gelukkig
was gesteld ('n complimentje voor den
secretaris), mr. Aalberse bewees met de
statistieken in den hand, dat de gewraak
te clausule berustte op art. 6 der statu
ten, waarin staat om ehreven, dat de
ledenvergadering het recht om ec.n lid
in het algemeen bestuur te benoemen,
tijdelijk kan toekennen aan den Ge
meenteraad van Leiden.
Toen de gezochte argumentatie van
Mr. van der Lip aldus was weerlegd,
zweeg deze en bepaalde zich tot tegen
stemmen.
Mr. Aalberse had trouwens volkomen
gelijk met zijne opmerking, dad: in den
Raad eenstemmig het aanbod zou zijn
afgewezen, all er bij het besluit tot
subsidieering geen beginselen ter sprake
waren gekomen.
De argumenten van de heeren Aal
berse, Bosch en Briët misten hun uit
werking niet Mr. Fokker was bekeerd
en schaarde zich aan hun zijde, van links
daarin gevolgd door de heeren v. Grü-
ting en Roem. Alle leden van rechts
stemden tegen inwilliging van het ver
zoek, met uitzondering van mr. v. d. Lip
voor wien het gezelschap van de linker
heer en aantrekkelijker scheen.
Met één stem meerderheid werd het
verzoek geketst.
Ondertusschen is uit deze discussie en
stemming gebleken, dat de meeste, wel
licht alle leden van links niets zouden
hebben gevoeld voor onze principieele
bezwaren, waar zij reeds over gegron
de formeelc bezwaren wilden heenstap
pen tér wille van de vereerde neutrale
leeszaal. Het bloed kruipt, waar het niet
gaan kan, zegt een spreekwoord. Er be
staat innige verwantschap tusschen de
vrijzinnigheid en de openbare leeszaal.
Over .de quaestie van de leiding van
den gemeentelijken rëiniginsdienst kun
nen wij kort zijn.
Al scheen er veel oppositie te Lo-
men tegen het voorstel van B. en W.
onderling waren de opposanten het niet
eens, zoodat wethouder Korevaar be
trekkelijk gemakkelijk spel had. Toch
stapte wethouder Korevaar niet licht
vaardig over de gemaakte opwerpingen
heen, maar in 'n doorwrochte réde waar
in hij zijn onderwerp geheel meester
toonde te zijn, weerlegde hij alle spre
kers, zoodat mr. Aalberse na het keu
rige pleidooi van den wethouder terecht
den Raad mocht adviseeren in deze tech
nische aangelegenheid de leiding van B.
en W. te volgen, di>e de verantwoordelijk
heid dragen en niet in te gaan op voor
stellen van niet'-deskundige raadsleden.
Wij behoeven niet diep in de discus
sies af te dalen. De uitgebreide werki-
kring, die den leider van den nieuwen
reinigingsdienst zal worden opgedragen,
laat niet toe te volstaan met een hoofd
opzichter, maar wel degelijk is een zelf
standigen adjunct-directeur noodig.
Aan den anderen kant is het echter over
bodig een afzonderlijk bedrijf van den
ophaaldienst te maken. Beide, denkbeel
den, die in amendementen werden be
lichaamd, verwierven niet de instemming
van den Raad. De voorstellen van B.
en W. werden onveranderd aanvaard.
Aan het einde der vergadering ver
richtte de Raad een begrafenisplechtig
heid. De gemeentelijke sneeuwoprui-
ming, door B. en W. ten doode opge
schreven, werd beaard, diep betreurd
door negen raadsleden, waarvan er drie
treffende lijkredenen hielden.
De infwoners zullen voortaan zelf de
sneeuw voor hun perceelen moeten op
ruimen; als zij hiervan last onderwinden
zal het aan 1ien zelf te wijten zijn, daar
zij de sneeuwoprufming niet op piT/s stel
den en zelfs de kosten van hun abonne
ment niet betalen.
Wat bij de rondvraag besproken is,
vindt men in pns verslag.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Steeds meer begint het duidelijk te
worden, dat $tefani ons weer eens bij
den neus heeft willen nemen, toen hij
seinde, dat het overal
in Tripolis
rustig was. Nu weer meldt een vertraagd
telegram, dat ook in Derna de Italianen
herhaaldelijk krachtig aangevalen zijn.
Tot nog toe wordt gezegd, dat daarbij
3 dooden en 24 gewonden het verlies
aan Jtaliaanschen kant uitmaakten; dit
kan echter nog wel wat aangevuld wor
den. Evenals de verliezen bij de verken
ning naar J3ir Tobros. Dit is de eerste
karavanenrustplaats na Aïn-Zara, on het
was te verwachten, dat de Turken, na
hun verdrijving uit die stellingen, hun
voorposten daar *ou,dea hebben opge
steld. Hierop was dan ook de verkenning
der Italianen gericht en blijkbaar hebben
zij hierbij met bebloede koppen moeten
aftrekken. Althans dat zal voor ieder
duidelijk zijn, die de waarde kent der
Italiaansche berichten, .waarvan wij nu
weer een staaltje geven, in afwachting
yan die uit Turksche bron.
„Dinsdagochtend hebben twee betal-
joiis bersaglieri, drie bataljons grenadiers
en een afdeeling berggeschut van Aïn-
Zara uit een verkenning In de richting van
Bir Jobros ondernomen. Het verzet,waar
op men stuitte, leidde tot een gevecht, dat
met den terugtocht van de Turken ge
ëindigd ïs. De Italiaansche troepen brach
ten den nacht op het veld door.
Om op alle gebeurlijkheden verdacht
te zijn, heeft men 's nachts nog .drie an
dere bataljons gemengde troepen met
een batterij veldartillerie ter versterking
gezonden.
Verder jis .Woensdagochtend, vóór het
aanbreken van den dag, een regiment
ruiterij ,uit Florence naar de plaats yan
het gevecht gezonden.
Daar de .1 urken niet jneer verschenen,
zijn al deze troepen opnieuw naar Aïn-
Zara teruggekeerd.
De geheele divisie van generaal Pecori
Giraldi was hun uit Aïu-^ara tegemoet-
getrokken. Ter bewaking van het kamp
had men vier bataljons, die men uit .Tri
polis ontboden had, achtergelaten.."
Een later bericht uit Italiaansche bron
meldt nog:
„Kolonel Eara was de aanvooerder van
de verkenning van Dinsdag. Zijne troepen
werden in de richting van Bir Jobros in
een hevig gevecht gewikkeld. Hij vroeg
hulp en bracht den nacht in zijne stel
lingen door, waar hij inet goed gevolg
de verwoede aanvallen van de Turken
en Arabieren afsloeg.
Woensdagochtend bij het aanbreken
van den dag waren de Arabieren ver
dwenen.
Kolonel rara jfs daarna, In carrë mar-
cheerende, te Aïn-Zara teruggekomen. In
het midden van het carré was de trein
geplaatst en 'de muildieren, die de dooden
en gewonden droegen.
De kolonel kwam onderweg generaal
Soquio tegen, 'die met versterkingen aan
rukte.
De officieele opgaaf van de verliezen
van de Jtalianen vermeldt 6 dooden en
78 gewonden."
De opstand in China
brengt, zooals te verwachten is, niet veel
nieuws. Joean-sji-kai moet in een inter
view verklaard hebben, dat hij nooit zou
toestemmen in de stichting van een
republiek, maar het is de vraag, of hij
dit meen!. Men weet immers niet wat men
aan .den halfslachtigen weifelaar heeft
Intusschen Is de regeering, in overeen
stemming met de verzekering van Joean,
van meening, .dat het jiog wel vier jaar
zal duren eer de kwestie tot oplossing
gebracht zal zijn. Men is dan nu be
gonnen met het uitgeven van schuldbe
wijzen (z.g. patriotten-obligatiën), welke
tot een bedrag van 130 millioen p. st.
zullen worden uitgegeven, dingen, die
men zoo ongeveer inet de beruchte „as
signaten" zou kunnen vergelijken.
De keizerlijke prinsen en vele hoogge
plaatste ambtenaren zijn gedwongen, tot
deze .uitgifte mee te werkenzij moeten
voor den dienst dezer obligaties een deel
van hun inkomen afstaan. Deze obliga-
tiën zullen gedurende vier jaar 6 pCt.
rente 's jaars opbrengen, na vier jaar
echter geen rente meer. Dit in verband
met hei bovengenoemde critieke tijdperk.
Ook in .Tibet zijn intusschen troebelen
uitgebroken. Dit builenlandsche bladen
blijkt, dat er op groote schaal geplunderd
is in Lhassa, Sjotokapo en Gyangtse. Je
Lhassa werd het yamen van den Chi-
neeschen gouverneur verwoest de Amban
werd door de muitende troepen gevangen
genomen. Daarop werd hij echter weer
losgelatenhij nam toen zij-.i ontslag. Ook
de munt werd door de muilende soldaten
geplunderd. Jen slotte stelden de Tibe-
tanen zich te weer en dreven zij de mui
ters op de vlucht, die nu, met geroofde
paarden en muildieren, op China aan
trekken. De .Tibetaansche geestelijkheid
is nu weer baas jn de steden. ,Het heet
dat zij het plan overweegt, met .China
tot een vredestoestand te komen, welke
zou moct.n zijn gewaarborgd 'door Britscli
Indië en Nepal.
Wat aangaat 'de
kansen der opstandelingen
op succes, geeft de Japans.clie admiraal
Koewasjima, die bij Hankou het bevel
voerde pver de gezamenlijke buitenland-
sche oorlogsbodems, als zijn meening hert
volgende te kennen. Hij acht het verlies
van Hanjang door de revolutionnairen 'n.
zwaren slag voor dezen. De meerderheid!
der regeer!ngstroepen Js vooral te danken
aan hun veldgeschut, waarvan zij vele
stukken, bezitten, terwjjl de revolution
nairen er geen hebben. De Chineescfoe
revolirtionnaire vloot had niet aan de ver
dediging van Hanjang kunnen, deelne
men, .wijl .de regeeringstroepen zoo vèi*
bovenstrooms de Han waren overgetrok
ken, dat de vloot der opstandelingen niet
tot daar had kunnen opvaren. De genie
der opstandelingen is niet in ordek daar
door waren de opgeworpen verschansin
gen onvoldoende. Ook ontbreekt hét den
revolutionnairen aan schietvoorraad en wa
penen. Jen slotte zijn de regeeringstroe
pen talrijker. Echter zal het voor de re-
feeringstroepen een moeilijke taak zijn,
e Jangtse over te trekken om [Woetsajng
te nemen. Aan den anderen kant zal
het verloren gaan van het arsenaal to
Hanjang jde revolutionnairen verplichten
hun munitie van Sjanghai te laten komen.
De val van Woetsjang zou de volkomen
ineenstorting beteekenen van de revolu
tie, 'daar 'dan de herovering van Nanking,
Sjanghai ,e. a. plaatsen een gemakkelijke
zaak zou zijn geworden. Maar eveneens
zou een overwinning van de opstande
lingen op de regeeringstroepen voor Han-
kou-Woetsjang het eind beteekenen van:
de centrale regeering te Reking, die dan
nog slechts £ou beschikken over de troe
pen in de provincie Tsjiü en in Mantsjoe-
rije, terwijl zij het gansche overige deel
van .China tegen zich zou hebben. De
admiraal gelooft niet, dat de vredesondec-
handelingen te Sjanghai tot een gunstig
resultaat zullen voeren.
GEMENGD.
De Petersburgsche correspondent
van het „Berk Tageblatt" verneemt, dat
Rusland niet Janger geduld heeft op het
antwoord van Perzië te wachten en van
plan is Iden opmarsch naar Teheran te
beginnen. Het zou dit reeds aan Engel
land hebben medegedeeld.
Op de bijeenkomst van het mijnwer-
kersverbond te Londen is besloten, aan
de mijnwerkers bij stemming over telaten
de kwestie, of zij een algemeene staking
begeeren, teneinde de eigenaars der mij
nen te dwingen, den eisch van een mi
nimumloon in te willigen.
De stemming heeft plaats den lOden,
llden en 12den Jlanuari; indien de ver-
eischte meerderheid van 2/3 der stemmen
er zich voor verklaart, zal de algemeene
staking .einde februari aanvangen.
De strijd in de katoennijverheid in
Lancashire, die reeds geruimen tijd
dreigde, js thans begonnen. Aan de fa
briek te Accrington hebben jil. de arbei
ders het werk nedergelegd, omdat twee
wevers weigerachtig bleven zich aan te
sluiten bij de „Trade Union". Nu is de
vraag, of de werkgevers werkelijk zullen
overgaan tot uitsluiting van alle wevers
in Noord- en Noordoost-Lancashire,waar
mede zij reeds een week geleden dreig
den. Mocht dit het geval zijn, dan zouden
160.000 arbeiders cn arbeidsters buiten
werk geraken.
Uit New-York wordt aan hei „BerL
Tageblat!" geseind, dat in de republiek
Panama zich steeds meer teekenen voor
doen .van een revolutionnaire beweging,
Daarmede zou aan de Vcreenigde S.alen
een geschikte gelegenheid zijn geboden
om ia te grijpen tot herstel van de rust,
maar men vreest, dat dan eerst de revo
lutie met recht zal losbarsten.
Men herinnert zich de zaak-Lange-
vin, waarin ook de naam van mevr. prof.
Curie veel genoemd werd. De le kamer
der civiele rechtbank van het Seine-depar-
tement te Parijs heeft nu, op eisch van
mevr. Langevin, de scheiding van tafel eu
bed .uitgesproken. Mevr. Langevin houdt
met eenige restricties t— de kinderen.
Prof. Langevin zal echter medezeggen
schap hebben, wat betreft de wetenschap
pelijke opleiding.
De rechtbank veroordeelde prof. Lan
gevin tot een maandelijksche uitkeering
van S00 fr. aan mevr. Langevin. Jn de
motiveerlng van het vonnis wordt aan
prof. Langevin voorgehouden, dat hij zich
heeft schuldig gemaakl aan kwaadwillige
verlating, terwijl .uit brieven die over
gelegd waren bleek, dat hij zich op
voor zijn vrouw grievende wijze had ge
dragen.
Mevr. Langevin, die ook stappen had
gedaan pin .een strafrechtelijke vervolging
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t L30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/« cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
32
December
1911.
