IN i euwjaarswenschen Liefde en Haat. Uit Stad en Omgeving. Tweede Blad, behoorende bij De Leidsche Courantvan Donderdag 21 Dec. no. 671. Evenals vorige jar^n bestaat gelegen heid om op goedko°fe en doeltreffeude wijze de gebruikelijk^ NICUWJAARSWENSCHEN hij advertentie in „De Leidsche Courant van Zaterdag 30 December, te plaatsen b.v. J. VAN LEIDEN p.f. 1-1-1912. deze advertentie kost f 0.25 per vakje. KAMEROVERZICHT. TWEEDE KAMER. Landsdrukkerij en Financiën. .Wanneer men de Kamerleden hoort ^redevoeren, zou men niet veronderstel len, dat we de donkere dagen voor Kerst mis beleven. Allerlei kleine belangetjes worden overhoop gehaald. Salarisverbe- tering voor allerlei categorie" van per soneel is schering en omslag. Gisteren! redeneerde men of de typografen aan de (Landsdrukkerij wel genoeg verdienen. Neen, zei de heer ter Laan ja zei de lieer van Nispen tot Sevenaer, die er ,\vel kan over oordeelen, omdat hij inder tijd in jde Staats-commissie betreffende de landsdrukkerij zat. Maar de heer Snoeck Henckemans wist het beter en' viei ter Laan bij, waarna de Minister weer 'het tegenovergestelde jk'vyam beweren. Zoo ging het dus om beurten. De Minis ter nam ter Laan zelfs in 't ootjé door een brief, van een vakman voor te lezen, die 't een ideaal vond aan de landsdruk kerij te werken. Ten slotte viel Goeman Borgesius de Minister bij, waarna de dis cussie werd gesloten en alles werd ge laten zooals het was. Kon de Kamer toch maar eens inzien1, Sioe weinig belang het land in deze nie tigheden stelt. Voor de betrokken cate gories personeel kan 't aangenaam zijn in bespreking te komen, maar als ge wichtiger zaken wachten, moet men over ondergeschikte maar 'lis een jaar zwijgen. Want 't volgend jaar zal wel precies 't zelfde worden vernomen, als thans. Bij de begrooting van Financiën ageer de de heer Treub tegen de Tariefwet. Waarom wachtte hij er niet mede, totdat deze wet aan de orde kwam. 't Is tame lijk overbodig cr nu wat van te zeggen later bestaat er gelegenheid te over voor en van die gelegenheid zal voldoetnlde gebruik worden gemaakt. De heer Treub gaf ondertusschen toe (voor de liberale vrijhandelaren is het niet bijzonder aan genaam te hooren) dat de leerstelling der Manchesterschool geen goed richt snoer meer geven voor de politiek, dus ook niet voor de handelspolitiek. Voor sommige landen kan er een beschermend "stelsel' goed zijn, meende de heer Treub, maar voor Nederland niet. Enfin, met den Minister zullen Vvij maar de beraad slagingen afwachten in' de hoop dat de wet er komt. Van verschillende kanten werd op den Minister aandrang uitgeoefend om voor de koffiehuis- en logementhouders een betere regeling in de personeele belas ting te treffen, waaromtrent de Minister een wetsontwerp toezegde, al voegde hij hieraan toe, dat de nood zoo erg niet 'is ^Is wel eens ^werd voorgegeven. De heer Thomson kwam nog eens op tegen de afzanding 'der duinen tusschen Noordwijk en Katwijk, 'doch de Minister kon hem mededeelen, dat die afzanding geschiedde in overeenstemming met het advies van alle autoriteiten. De rest was kleingoed. Er bestaat nog een zwak kansje om voor Kerstmis gereed te komen. Donder dag en Vrijdagavond zal er vergaderd worden en als 'n beetje wil meeloopen, FEUILLETON. ROMAN UIT WESTFALEN. 20) In !de verte schemerde een lichtje, 't was van een eenzame hoeve, die .Trees 'nochtans zeer goed kende: Plemping's hoeve, ja, hij... was dat eenmaal ge weest Thans behoorde hij aan den een of anderen jood, die ,op een gegeven oogenblik den ouden boer, Kareis vader, de strop öm 'den hals zou doen. Als Karei deze boerderij eens bezat! Hij was de erfgenaam. En al kon dit bezit ook niet vergeleken worden met den Schoutenhof aan den Brink, toch zou haar genegenheid meer kans op vervulling heb ben gehad. Misschien zou zij dan bij haar vader den- afkeer tegen Plemping hebben overwonnen. Zcoais de zaken nu stonden, was dat geheel buitengesloten. En tegen den zin barer-'ouders wilde .Trees niet huwen. Fn toch, zij mocht Karei zoo graag lijden. Zou 't niet beter zijn, als zij deze neiging onderdrukte? Was het maar mo gelijk! Maar zij had zelve bijna geen wil meer. ,W:erkelijk piet?. Haar. trots, kwam hoopt de V; cfzitter de boel af -Afha meren. De leden zullen trouwens zelf wei eieren voor hun.#ctd kiezen, omdat zij anders na Kerstmis terug moeten komen. LEIDEN, 21 December. De Tariefwet. Voor de R. K. Middenstandsvereeni- ging De Hanze trad gisteravond voor een slecht bezochte» vergadering als spreker op de heer jhr. mr. L. von Fisenne, lid van Ged. .Staten van Zuid-Holland en be stuurslid van de Jariefvereeniging met een lezing over de Tariefwet Na opening op de gebruikelijke wijze door den voorzitter, den heer Jac. P. Creyghton, die hoopte dat de qualiteit van het auditorium de quantiteil zou aan vullen, verkreeg jde heer von Fisenne het woord, die Jiever had gezien, dat, nu de middenstand zich meer met het onderha vige vraagstuk gaat bezig houden, een middenstander het woord had gevoerd. Want de opmerking Js niet geheel onjuist dat de wet niet door een middenstander wordt verdedigd, terwijl er wel midden standers ter bestrijding optreden. Spr. zocht de verschooning van het feit hierin, dat het onderwijs op de Middelbare school steeds js gegeven in één richting, nL die .van het vrijhandelstelsel, terwijl de andere richting jniec genoeg tot uiting kwam, zoodat men thans geen voldoend onderlegd Middenstander Jieeft om alle opwerpingen te weerleggen. Spr. ontkent .dat 'de tariefwet een par tij-kwestie is. jZoowel ter rechterzijde als j aan den linkerkant vindt men vóór- en te genstanders van de tariefwet. Spr. betoogt, dat in Nederland geen vrijhandel bestaat, terwijl niemand kan denken, dat er jn de eerste 40 of 50 jaar vrijhandel zal komen, 'eerstens omdat .Hol land is .omringd door landen waar veel hoogere invoerrechten .worden geheven dan thans wordt voorgesteld, terwijl van dè meeste producten 5 pCt. van de .waar de wordt geheven. Men zou hoogstens van eenzijaigen vrijen invoer k unnen spreken. Erkende .economisten als Piër- son, Bos geven toe, dat Nederland heeft een laag beschermend tarief, zocdat er geen sprake kan zijn van behoud van den vrijhandel. Degenen, die zich voorstanders van den i.g. vrijhandel noemen, hebben zelf medegewerkt daartoe door de om standigheden gedrongen, tot verhooging van het tarief, ïil. in 1895, toen mr. Spren- ger van Eyk door scherper toepassing van de bestaande wei het tarief, dat in de practijk 21/2 a 3 pCt. beliep, op 5 pCE.- br.acht, terwijl .mr. Pierson voorstelde het tarief van 5 op 71/2 pCt. te verhoogen met een opbrengst van 18 ton voor de schat kist Onder het ministerie-De Meester bracht Minister Fock eene verhooging van 'het tarief voor Indië tot stand, terwijl minister de Meesier uit een „technische" herziening van het tarief plm. 5 ton wilde halen. Deze verhoogingen, hoewel niet zoo groot als pu voorgesteld, gaan toch lijnrecht tegen het stelsel der z.g. vrijhan-' delaars in. .De verhooging van het Tarief in 1895 h&eft geen nadeel jn het land ge bracht Men constateert daarentegen in de periode 18951903 een stijgende welvaart sprekend b.v. uit den grooteren doorvoer, de.meerdere .Opbrengst der vleeschaccijns het verminderen .der emigratie, het zeer sterke accres .der rijksmiddelen, enz. Bij deze in 1895 plaats gehad nebbende verhooging heeft men het tegenover ge steld verschijnsel waargenomen, als thans wordt gevreesd dopr de tegenstanders der wet. .Trouwens ïn Duiischland heeft men precies hetzelfde zien gebeuren. I11 dat land ontwikkelde zich de industrie door liet tarief 'en de welvaart steeg, -ter wijl men spoediger kwam tot sociale .wet geving dan hier. Spreker schrijft dit o. in. hieraan toe, dat de economi sche kracht van de wetgevers hier te lande niet sterk genoeg is gestegen om de noodzakelijke Jasten dier wetten te dragenwaardoor van werkgevers zijde tegen de sociale weiten velerlei be zwaren worden geopperd. De beweerde duurte in Duitschland komt door fiscale rechten, die .men Jn Holland niet wil, ter wijl liet groot aantal werklieden, dat Jn Duitschland zijn brood gaai verdienen, '11 daartegen jn opstand. Tij was toch geen kind meer. Er zou klaarheid komen tus schen Karei en haar. Thans, nu zij in den stillen avond met hem voortschreed, dringt tot haar bewustzijn door, dat zij lichtzinnig handelt -.met zich zoo geheel en al.aan Karei Plemping te binden. ,Hij moet en zal haar zeggen, hoe hij zich de toekomst denkt, en zij 2al dan beslissen, of haar plaats aan zijne zijde is. Karei vleide zich weer tegen haar aan. Zij week wat terug, hetgeen Karei op verwijtenden toon 'deed vragen„Mag je ,me niet meer lijden?" Bijna barsch gaf zij ten antwoord„Dat weet je wel anders." Hij stoorde zich niet aan haar toon, maar begon met zwellende liefdesverze keringen, die hij meende, dat in de „groote wereld" ook gebruikelijk waren, omdat hij ze aangeleerd had toen hij te Pots dam bij de Garde diende. Tamelijk verstoord sneed ?ij zijn woor denstroom af met de vraag, hoe hij zich de toekomst voorstelde. Een geheime angst bekroop haar; hij zou niets, be>- zitten en jclan moest zij' hem laten gaan. Karei .Pletnping kuchte even verlegen. Dat was voor Jiem een lastige quaestie. Maar hij zou toonen, dat hij in de groote wereld zijn oogen en ooren den kost had gegeven. Met een grooten .omhaal bewijs is, dat er wel loon en den arb.'id te vinden is, hetgeen bevestigd wordt door liet onderzoek van 'den Minister jn 1907, Kleinere Staten als Zwitserland, hebben ook hooge rechten geheven en denken er niet aan op 'dezen weg terug te keeren. Spr. wijst op verschillende andere teeke- nen van welvaart om vervolgens aan te toonen, dat, wil men de tariefwet niet, de personeele belasting verdubbeld of de be drijfsbelasting verdriedubbeld word!, Dit zal uittocht uit het Jand tengevolge hebben en menschèn met fortuin, die niet sterk aan het vaderland zijn gehecht, zulien zich in het buitenland, b.v. Brussel en Wiesbaden, vestigen, waardoor het meest worden getroffen de middenstander en de arbeider. Een verhoogd tarief zal gunstig werken voor den middenstand en de arbeiders klasse. Vaklieden kunnen hier niet ge noeg loonenden arbeid vinden, zoodat dj naar het buitenland gaan. Spr. betreurt dit omdat wij in Holland wel goed lager on derwijs hebben, terwijl het vakonderricht zich ontwikkelt. Als 'de vakman gereed is den economischen strijd te aanvaarden, vindt hij echter hier geen afzetgebied voor zijn arbeid. Deze meening vindt spr. be vestigd door .den directeur-generaal van den arbeid, de heer 1 jsselstein, die, naar spr. meent, geen politiek medestander van de Regeering js. De adviezen van 'de Kamer van Koop handel, waarop men zich gaarne beroept, komen alle hierop neer, dat men bang is voor een ontzettende duurte. Doch deze duurte zal ^00'n groote vaart niet loopen, omdat fiscale rechten van de meeste arti kelen niet worden geheven. Spr. acht het duurder worden van sommige artikelen niet persé een nadeel, waarvoor spr. zich beroept op mr. Pijnappel. Immers, men is r.iet alleen consument maar tevens ook producent. Tegenover .een duurte, die kan ontstaan, staat de grootcre sprong die de productie zal nemen. Bescherming bedoelt niet particuliere belangen te bevorderen; tegen zulke voor stelling komt spr. met kracht op en spr. gelooft niet aan 'de duurte, omdat het bui tenland, ter wille van zijn clientèle een deel der rechten op zich zal nemen. Van daar dat het buitenland ageert tegen het tarief; de bezorgdheid van buitenlandsche importeurs spruit .voort uit belang voor eigen beurs. Er wordt bovendien reeds getracht hier jn Nederland zelf filiaal-fa brieken van buitenlandsche firma's op te richten, want men begrijpt dat door het tarief de vaderlandsche industrie zal op bloeien,waardoor meerdere arbeiders werk zullen vinden, terwijl op den duur vele ar tikelen goedkooper zullen worden. Graan rechten worden .niet voorgesteld omdat het graan piet voldoende in Nederland kan worden geproduceerd. Wel echter meëlrechten, omdat men in Nederland zoo ~veel meel kan maken a)s men wil, en omdat door 'de jneelrechten het brood be slist niet .duurder zal worden. Vorming van trusts of cartels zal door de tariefwet evenmin veroorzaakt worden, 't Is niet .overeenkomstig den aard van onzen vrijheidszin. Komen ze er, dan zul len ze gauw Jn duigen vallen. Bij vermeerdering van industrie zal meer kunnen worden geproduceerd,waar door exploitatiekosten .worden besjaaard, terwijl door hoogere .winsten de loonen arbeiders zullen stijgen. Het argument, dat onze export-artike len, speciaal .die van land- en tuinbouw, zullen worden belemmerd, ducht spr. niet. Thans kan het buitenland onze export belemmeren, zonder dat wij daartegen iets kunnen 'doenjn de toekomst zal er 'n basis zijn voor onderhandelingen en zullen repressaille-maairegelen kunnen worden beantwoord. Dat een klein land in deze wel i.ets vermag, toont spr. aan meet voorbeelden .uit JBelgië en Zwitser land. Een tariefoorlog, waarmede men graag schermt, Js padeelig voor beide be trokken partijen, zoodat men niet licht daartoe zal overgaan. Wat belemmeringen jn het transito-ver keer aangaat, ,doet het er wéinig toe, of men een recht van 5 of '10 jict. heeft. Bovendien zal een beschermend tarief een export-industrie doen opleven, die nieuw leven in het vervoer zal brengen. Spr. gelooft ,dus dat eene verhooging van de tariefwet zal strekken tot voordee van .woorden gaf hij toe, dat op de hoeve wel js waar een zware schuldenlast drukte. !Wat echter !de menschen beweer den, dat hij voor een bankroet zou staan, daarmede hadden q aan het verkeerde eind gehad! Ja, gehad. Want te juister tijd was zijn vader een niet onbelangrijke erfenis te beurt gevaTTen. En als Trees eenige honderden thalers meebracht wat hij van eene schoutendochter wel kon verwachten 'dan zou alles in orde zijn. Met spanning keek hij Trees aan. Welken jndruk zou zijne vertelling op haar maken? Hm, hij had het inderdaad netjes ingekleed. Hij was trotsch op zich zeiven en schudde tevreden met zijn vin dingrijk hoofd. Trees staarde hem evenwel sprakeloos aan. Niet, omdat zij aan zijne woorden twijfelde. Daarvoor was alles te plotse- ling gekomen. .Waarom had hjj haar dit niet .al yeel vroeger gezegd?' Nu was alles jn orde, alles! Zij kon nu voor hare genegenheid strijden en hoopte zelfs op ,den steun harer moeder. Dit onver wachte geluk bracht haar in de war. Hare gedachten waren verstrooid, en meer uit gedachteloosheid 'dan dat gij Kareis woorden jn twijfel trok, zeide zij „Is dat nu allemaal werkelijk .waar, Kare].^ leri voor verschillende klassen der maat schappij; niet het minst voorde minstbe deelden. Voordeden, die de nadeeien, welke elke .wet op economisch gebied meebrengt, overtreffen. Er mogen fou ten aan 'de wet kleven, maar ,waar wordt een wet technisch volmaakt ingediend? De Commissie van Voorbereiding be reidt een degelijke öehandeling''voor. On danks de fouten heeft de regeering de groote lijnen 'der wet juist aangegeven door de onderscheiding in lo. grond stoffen, 2o. halffabrikaten, 3o. afgewerkte fabrikaten, die hier te lande nog moeten bewerkt worden, 4o. geheel afgewerkte fabrikaten. Spr. weerlegt nog 'de bewering, dat 'de prijs der levensmiddelen duurder zou worden en beveelt daarvoor de lezing van de bekende brochure van den heer Alb. v. d. Kallen aan. De heer van Rossum du Chattel be handelt bij het 'debat de zaak van vrijhan delsstandpunt cvm aan te toonen, dat het stelsel der tegenwoordige regeering niet zal leiden tot 'die verwachtingen, die men er van koestert. De emigratie naar Duitschland was ,een gevolg van den grooten strijd in het Roergebied. Spr. acht het beschermend stelsel een sprong in het duister en dit acht spr. juist zoo gevaarlijk, omdat er geen noodstand be staat, omdat er geen periculum jn mora is. De Jandbouw, tuinbouw, en industrie verkeeren niet jn zoo'n toestand, dat de Regeering moet ingrijpen. Spr. acht dit ingrijpen niet gerechtvaardigd. Spr. haalt hiervoor verschillende voorbeelden aan, waarbij hij meer speciaal de goud- en zilver-industrie bespreekt die onder een hyperprotectionistische wet van 1852 ach teruit is gegaan. Spr. vreest wel cartel- en trustvorming; tengevolge van een Duitsch cartel is op het oogenblik het plaatijzer in Holland goedkooper dan jn Duitschland. De rechten zullen niet door den producent .maar door den afnemer worden betaald. Komt het tarief, dan zul len de winkeliers niet meer vrij zij" hun artikelen te koopen waar zij willen, ge lijk zij nu kunnen doen, al erkent spr. dat dit 'n egoïstisch standpunt is. .Voor ieder een gaat het ten slotte om den strijd om het bestaanto make money. De goede zijde van het wetsontwerp is volgens spr. alleen, 'dat tie wet een nieuwe artike- lenverdeeling brengt Ten slotte bepleit spr. vrijen jnvoer van artikelen uit Hol land in Jndië. Spr. wil de Jand- en tuin bouw in de bedrijfsbelasting betrekken, verhooging der vermogens- en der suc cessiebelasting. Dan komt .nen tot een heel aardig .cijfer. De inleider repliceert uitvoerig. De trek naar Duitschland was even groot vóór den strijd jn het Roergebied, als daarna. De Nederlandsche arbeiders suppleerden het gemis aan arbeiders, doch verrichten geen onderkruipersdiensten. Het ver schijnsel doet zich ook in het pooiden ten opzichte van 'de veemarbeiders voor. „De" nijverheid heeft zich niet geuit. Wat de goud- en zilverindustrie aangaat, verbaast spr. zich, dat de vrijhandelaren het hyperprotectionisme, door den deba ter gewraakt, hebben laten bestaan en niets hebben gedaan f>m dit protectionis me te vervangen 'door hun geliefde theo rie, terwijl Minister Kolkman, een com missie instelde om aan dit liyper-protec- tionisme een einde te maken. Dit bewijst dat Minister Kolkman is een man der practijk. Spr. verheugd zich niet dat de winkels artikelen .uit alle landen kunnen kooepn, maar zou het meer toejuichen als de '.Hollandsche arbeider daaraan geld had verdiend. De keuze in Juxe artikelen is in den Haag veel geringer dan in Brus sel, terwijl de prijzen billijker zijn. Ook In dit opzicht gaat de argumentatie van den debater niet .op. Spr. betoogt verder, dat de buitenlandsche industrie naar Holland exporteert tot belachelijk lage prijzen om de concurrentie 'te dooden, en is men hier in geslaagd, dan worden de prijzen ver hoogd. Spr. acht op het oogenblik invoe ring van bedrijfsbelasting voor den land en tuinbouw ongewenscht met het oog op de poodige uitbreiding van het land bouwonderwijs en het gemis van graan rechten voor- de bouwboeren, terwijl de weiboeren blootstaan- aan groote verlie zen (o.a. .dit jaar met mond- en klauw zeer.) Na 'de verhooging van onlangs acht Karei gevoelde zich bijna beleedigd. Hoe kon zij hem dat nu vragen; hoe durfde zij hem niet te gelooven. Trees scheen te vermoeden, wat in het gemoed van Karei omging; zij pakte zijn handen en fluisterde gelukkig: „Ik wil. de jouwe zijn, pq en altijd." De boeren hadden op 't oogenblik de handen vol werk. De voedergewassen moesten gezaaid worden en daar zij op den schralen grond zeer slecht gedijden, moest het zaad dik gestrooid worden. Ondertusschen werd het eene voer plag gen pa het andere van de heide gehaald. Het stroo was duur en niet overvloedig; men moest 'daarom 's winters voor net strooien jets anders jn de plaats stellen, 't Kostte op alle boerderijen heel wat zorg en berekening om door dien tijd te komen. Trots veel vlijt en arbeid slaagden de boeren ,er sjechts gedeeltelijk in en met een zekere afgunstige verbazing zagen zij, hoe de kleuterboeren met minder werk toch „vetpot" hadden. Toen het zaaien was afgeloopen, kwam weer .een tijdperk van rust. Men moest op verhaal komen en nieuwe krachten verzamelen voor de vermoeienissen van den hooibouw en den korenoogst. In .dezen tjjd, hielden de boeren hup kleine spr. verdere verhooging der suc.-'ssie- belasting ongewenscht met het oog op kapitaalvernietiging, terwijl de vermogens belasting wordt .overgezet in een inkom stenbelasting. -Spr. gelooft piet de sombere voorspel lingen te moeten beantwoorden. Wij moeten het Jicht volgen, dat ons zoo overvloedig uit andere landen is gegeven. Na een dankwoord van den voorzitter wordt de vergadering te ruim 11 uur ge sloten. STATEN-GENERAAL. EERSTE KAMER. Indische begrooting. Aan de bij het afdeelingsonderzoefc! der Indische begrooting gemaakte op merkingen wordt ontleend, dat het be* leid van den minister van Koloniën zeer, gunstig werd beoordeeld, met name kon men zich geheel vereenigen met de godsi .dienstpolitiek van den minister en tnel; hetgeen hij daaromtrent in de Tweede. Kamer had gezegd. Terwijl evenwel door sommige leden! (van de Eerste Kamer) in de afdeelingenif de wensch werd utigesproken, „dat ookj voortaan geen opzienbarende en schok!-: kende invloed van regeeringswege op 't gemoed van den inlander zou worden uitgeoefend, werd door anderen opgeK merkt, „dat men als zoodanig niet be* schouwt het hoog houden van den cliris* tel ijken naam en liet wegnemen van be* lemmeringen, welke de tegenwoordige* wetgeving en bestuursinrichting nog aau de verbreiding van het Christendom den weg leggen. Den schoolstrijd wilde men niet naar Indië zien overbrengen, maar de bevoor rechting van het openbaar onderwijs die blijken zou uit het hooge bedrag, dat dit kost in vergelijknig met de kosten voor het bijzonder onderwijs, wcnschte men te zien ophouden. i TWEEDE KAMER. Zitting vm Woensdag 20 Dec. (Verv.) Na de pauze had een regeling van werzaamheden plaats, waarbij de Voorzitter, hoewel zeer toit zijn leed wezen voorstelde om ook hedenavond zitting te houden. Nadat de heer Rood- h u ij z e 11 gezegd had daartegen geen be zwaar te maken doch onder de stellige mits dat Zaterdag a.s. dan niet zou wor den uiteengegaan alvorens de geheele begrooting zou zijn afgedaan, en de Voorzitter had medegedeeld dat het inderdaad de bedoeling is Zaterdag ge heel gereed te kunnen komen, werd voorzitters voorstel aangenomen. De marinebegrooting blijft tot liet eind der agenda verschoven. De behandeling van de begrooting van Financiën werd hierna hervat. De heer Van Best (R. K.) vraagt spoedige herziening der tabel betref fende de indeeling der gemeenten voor de personeele belasting. De heer T e r L a a n (V. D.) stuit zidli bij den heer Borgesius aan ten opzichte van een regeling voor de restaurateurs en koffiehuishouders, en bij den heer Thomson betreffende de duinafgraving. Voorts bepleit hij voor verschillende ca tegoriën van ambtenaren verbetering het zij van salarissen of van pensioenbepalin gen. Nog wijst de heer Ter Laan (S.D.) op eenzijdige vaststelling van personee le belasting ten aanzien van instellingen van openbaar nut. Katholieke wel, soc.- democratische niet. Dat gaat niet. De heer F r uy ti er (R. K.), de storm schade op 30 Sept. jl. besprekend, be toogt, de noodzakelijkheid van vooial stevige en grooten weerstand biedende bedijking in Zeeland en dringt aan op pachtvermindering voor de pachters van de mosselplaten, die, wat reeds alge meen bekend is, veel van den storm te lijden hadden. De heer 3 "i e e n g e (U.L.) dringt o.a. ten aanzien der staatsloterij aan op een regeling, waarbij de debitanten ook lo ten zuillen kunnen betrekken buiten hei ressort van den collecteur waartoe zij be« hooren. Zij kunnen dan meer loten ver- koopen en op deze wijze zal in het tekort van loten kunnen worden voorzien. Spr, familiebijeenkomsten. Ook bij Gröhling was bezoek. jBehaivc eenige jiaaste verwanten, waren boer Tweehuis en zijne tamiïie uitgenoo'digd. Zoo'n visite verliep heel stijf, altijd voT- gens hetzelfde program. Hoofdzaak wa$ het middagmaal en in dit opzicht werd dan ook inderdaad iets buitengewoons geleverd. Groote borden kippensoep openden de tafel. Zwijgend werd het harde brood jn de soep gebrokkeld en het kippenvleesch gesne'den; zwijgend werd „gelepeld". Dan volgden grauwe 'erwten met rozijnen en gekookte ham, go- braden metworst piet aardappelen en ein delijk bet lievelingsgerecht van groot en klein: dikke rijst. Me" gunde zich volop tijd, de reusachtige porties op zijn gemar te verslinden. "Eindelijk was het maai afgeloopen. Gröhling tikte met zijn lepei tegen den rancl van zijn bord; dat was het teekea voor het gebed. Spoedig ging het gezel schap .uiteen, pe vrouwen gingen niet dc boerin paar het huisvertrek o*ï liet voor huis de piannen klonken eerst nog een glaasje ,en piaakten dan een wandeling door het Jand. Veel was ër niet te zien: 'de rogge stond schraal, de wortels gaven slechts matig gewas en het haver ver tikte goed te worden. (V£ordt vcrvolgdjt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 5