BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
No. 651.
3)e &2icbelve ©ou/tcmt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoou 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
«n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week.
I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels t 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratie
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent. iedere regel meer 10'cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
algemeen overzicht.
De latere uitvocrigen berichten over
'de gevechten van Zondag toonen aan,
dat de Italianen nu werkelijk een suc
ces te boeken hébben in
T ripolis
piaar dat het niet dan met veel moeite
js verfcregen.
Om 6 uur in den morgen, bij mooi
.weer, begon de voorwaartsche beweging
onder leiding van generaal CaneVa, die
omringd was door zijn generalen stat^
,en van generaal Frugoni.
De „Agenzia Stefani" bericht, dat de
6e brigade, het 23ste en 52ste infan-
terie-regiment, twee batterijen, twee
bergbatterijen en twee escadrons cavale
rie den uitersten rechtervleugel vorm
den. Om 7 uur opende de vijandelijke ar
tillerie uit hare stellingen zuidoostelijk
van dc z.g.n. „fornaci" het vuur op de
brigade. Onder bescherming van de Ita
liaansche artillerie, die de TurksChe tot
jzwijgen bracht, bezetten de troepen om
S u. 15 het armen-hospitaal.
Spoedig daarop begon de Turkschc in
fanterie van uit het fort Mcsri de eer
ste linies van de 6e brigade te beschie
ten. De Italiaansche artillerie richtte toen
haar schoten op de vijandelijke infanterie,
[terwijl de Italiaansche infanterie,dieiliaar
opmarsch rustig en vastbesloten voort
gezet had, tot den aanval op het fort
Mesri overging.
Toen gelijktijdig het 11e bersaglierir
regiment, dat den rechtervleugel van het
Italiaansche Oostelijke front vormde,
zag, dat de 6e brigade op gelijke hoogte
gekomen was, rukte het tegen fort Henni
op.
Intusschen vielen dc eerste afdedingen
der 6e brigade het kleine fort Mesri
aan, terwijl rechts van haar het 50e in-
fanterie-regiment de Turksche infanterie
in de loopgraven aantastte.
De Italiaansche troepen aan het Ooste
lijke front drongen moeilijk vooruit en
moes'en de eene versterking na de an
dere, huis voor huis, aan de Arabieren
ontworstelen. De laatsten hadden zich
iwecv in de palmen verborgen of pchter
.hindernissen van allerlei aard verschanst.
Een huis, dat den grenadiers in den weg
stond, moest men in de lucht laten vlie
gen, zoo verbitterd was de tegenstand!,
dien de'verdedigers boden.
Tegen 4 uur in den middag was de
opmarsch over de geheele linie vol
bracht. Het 33e infanterie-regiment be
zette de aan deze troepen toegewezen
stelling, in welke spoedig daarop ook 'de
grenadiers binnenrukten, terwijl de ber-
saglieri het dorp Henni bezetten en den
vijand voor zich uit dreven, die zich in!
.wanorde overal terugtrok.
De Italiaansche troepen hebben, in
weerwil van den heftigen tegenstand en
de geweldige moeilijkheden van 'het ter
rein, groote volharding, geestdrift en be
slistheid aan den dag gelegd, zoo besluit
het Stefani-beriCht, en zij rukten onder
het vuur en over de open vlakte als/>p
het exerceerterrein op. Generaal Ganeva
heeft aan de gevechten van heden döel-
genorn'en. Talrijke Turken moeten zijn ge
vangen genomen.
Het was te begrijpen dat wanneer de
Italianen hun overweldigende troepen
macht in het veld brachten, de Turken
moesten wijken, doch met de overwin
ning van Zondag is geenszins een beslist
voordeel behaald. In het Oosten en Zuid-
Oosten zijn de Italianen nog slechts
voortgedrongen tot de plaats waar hun
eerste gevechtslinie, waaruit zij verdre
ven werden, zich bevond. Dezelfde moei
lijkheden als toen zullen ook nu wel weer
beginnen, want aan een directe opmarsch
is vooreerst toch nog niet te denken. Op
merkelijk is dat in alle berichten, hoe-
Wel ze over de hardnekkigheid van hef
gevecht eenstemmig zijn, geen melding
femaakt wordt aan verliezen van welken
ant ook. Wel seint de correspondent
van de „Lokal Anzeiger" d.d. 27 dezer
uit Kons antinopel„Volgens een bericht,
dat ter bevoegder plaatse ontvangen
moet zijn, hebben de Turksche troepen
bij Tripolis een nederlaag geleden. Zij
.werden gedwongen terug te trekken.
Tenten, schietvoorraad en kanonnen
moesten op. het slagveld worden achter
gelaten", maar we meenen er niet vttel
vertrouwen aan te mogen hechten. Im
mers wat Zondag te Tripolis voorviel kan
moeilijk, officieel naar Konstantinopel
geseind, reeds den volgenden dag daar
bekend zijn. Immers moet dit langs een
grooten omweg over Tunis geschieden.
Het is dus moeilijk aan te nemen dat
de Turksche bevelhebber zijn nederlaag
reeds gemeld heeft.
Interessante, hoewel slechts weinige,
berichten komen er over den
Opstand iu China.
Meldden we gister dat de regeerings-
troeoen voor de opstandelingen te Han-
kou teruggetrokken waren, nu melden
consulaire berichten uit Hankou dat de
geheele stad Hanjang door de keizerlij
ken genomen is op 27 November.
Na een verwoed gevecht zijn de op
standelingen naar Woetsjang gevlucht.
Hun verliezen waren reusachtig.
Hieruit zou dus geenszins volgen dat
de Revolutionairen meester waren in het
gebied van de driestad.
Toch moet men hierbij in het oog hjou-
den dat deze berichten uit Peking afkom
stig zijn, waar men een en ander wel
graag zou zien. Een telegram uit Sjanghai
meldt echter weer een voordeeltje voor
de opstandelingen. Deze zouden n.l.
.Wanking gedeeltelijk hebben veroverd
misschfen nu dat we morgen uit Peking
vernemen dat ook dit succes op rekening
der regecringsfcroepen moet worden ge
schreven.
Naar aanleiding van de berichten over
de wreedheden, om en in Hankou ge
pleegd door de regeeringstroepen, hoeft
het Vóór-parlement een onderzoek laten
instellen. Een commissaris werd uitge
zonden om poolshoogte te gaan nemen,,
die bij terugkeer een rapport uitbracht.
De „Agcnce d'Extrême Orient" meldt,
dat de commissaris Hankou gedurende 6
dagen heeft zien branden. De stad is uit
gestorven zelfs geen hond of geen kip
vindt men er meer. De haat van dc plaat
selijke bevolking tegen het regeerings-
leger is intens. In de straten der stad lig
gen enkel lijken. De soldaten hebben zich
aan allerlei uitspattingen schuidig ge
maakt cn overal gemoord en geplunderd.
Er is enorm gestolen, en geen volk zou
irn het land van een vijandelijk volk op
zoo barre, gruwelijke manier hebben
huisgehouden.
De zeeliedenstaking
te Antwerpen schijnt niet zoo'n vaart te
zullen loopen. Een spoedige oplo sing
kan verwacht worden. Reeds hebben de
leiders van den zeemansbond met drie
firma's een voorloopig vergelijk op den
grondslag van de eischen der werklieden
aangegeven, waarop de zeelieden bij die?
firma's weer monsterden waardoor vier
schepen hun volle bemanning konden;
aanwerven. Men verwacht heden op (het
laatst een volkomen vergelijk tusschen
stakers en reederijen.
De burgemeester heeft bij den Zee
mansbond aangedrongenopdat door
geen overhaaste besluiten de onderhan
delingen bemoeilijkt zullen worden. Gis
ter zouden, op zijn verzoek, de zeeliedtla
een omstandig vertoog van hun grieven
indienen.
De Belgische Reedersvereenigingheeft
in een brief aan de bladen verzekerd,
dat de reeders wel degelijk de Haniburg-
sche tarieven hebben toegepast cn flie't
akkoord van 29 Juni II. nageleefd.
In het Engelsche Lagerhuis
its gister ook liet beloofde woordje ge
sproken over de Marokko-onderhandelin-
gen, en de spanning, waarin deze de we
reld eenigen tijd gehouden hebben. Mi
nister Grey heeft hierover een zeer diplo
matieke rede gehouden, die niet veel in
hield. Men is dan ook in Engelsche parle
mentaire kringen algemeen van gevoelen,
dat zij niet veel verandering zal brengen
iu de gevoelens van Duitschland tegen
Engeland. Zooals te verwachten was, dien
de deze rede eenigszins als repliek op
die van Kiderlen Wachter, en een ver
dediging vau de veelbesproken redevoe
ring van Lloyd' George.
De rede hield geen bedreiging iu; de
leidende gedachte was, dat waar J3rit-
sche belangen in het spel zijn, Engeland
niet mag worden behandeld, alsof het
niet modefcelt
„Komt ooit de tijd", zoo zeide de mi
nister, „dat dit niet meer kan rden
gezegd, dan zullen wij hebben c. g-hou
den te bestaan, althans als groote mo
gendheid."
Hij voerde pok de redevoeringen yap
Beihmann-Hoilweg in dven Rijksdag aan
Haar toon cn inhoud was, zoo zeide hij,
van dien aard, dat zij ons geloof inboe
zemden aan zijn wensch om zijn land
sterk temaken, maar niet agressief. „Wan
neer de Duitsche staatkunde werkelijk
door dien geest bezield is, dan ben ik er
zeker van, dat binnen twee of drie jaren
niet meer gesproken zal worden over een
grooten oorlog.
De goede gezindheid niet alleen tus
schen Duitschland en Engeland, maar ook
tusschen de vrienden van beide zal dan
toegenomen zijn.
Aap, wat heb je mooie jongen!
GEMENGD.
Uit Athene wordt van den 26en aan
den „Berliner Lokal Anzeiger" geseind:
„De met spanning verwachte berichten
over het verloop van de vergaderingen,
in geheel Kreta komen zeer spaarzaam
binnen en spreken elkaar nogal eens te
gen, zoodat geen goed denkbeeld te krij
gen is omtrent de gebeurtenissen. Zeker
schijnt het, dat in alle gedeelten van het
eiland vergaderingen plaats gehad heb
ben van gewapende mannen".
Uit Madrid wordt aan de „Lokal-
.Anzeiger" geseind Bij de Kert is de vre
de tusschen de kabylen en Spanje getee-
kend. Aan beide kanten worden dc ge
vangenen teruggegeven. Een gedeelte
van het Spaansc.ic bezettingsleger keert
naar Spanje terug.
Uit Konstantinopel wordt aan de
„Lokal-Anzeiger" geseind: Heden werd
in de schatkist op het ministerie van fi
nanciën een tekort van 1,800,000 gulden
ontdekt. Van den dief geen spoor.
De Koningin van Bcfegië heeft besloten
voor dien bouw van 'n sanatorium'tegen
de slaapziekte te Leopoldville (Kongo) de
son? van 240,000 francs te besteden, die
verkregen was door den verkoop van de
ter harer eere ged.agen edclweiss-bloem,
en welk bedrag haar door de ontwerpers
van den verkoop ter beschikking was ge
steld.
Uit Madrid wordt aan de „Vossi-
sche Zeitung" geseind 35,000 beambten
van de Andalusischc spoorwegen dreigen
den 7en December een staking te begin
nen, als de maatschappij niet vóór dien
tijd de verplichte kortingen op de loonen
voor de pensioenkas intrekt. De beamb
ten klagen er over, dat de pensioenkas
rijkelijk is voorzien, terwijl de uitkeerin-
gen hoogst onvoldoende zijn. De regee
ring zal pogingen doen, om een conflict
te voorkomen.
De Berlijnsche agenten, die de da
ders van den grooten postdiefstal gear
resteerd hebben en tot bekentenis brach
ten, ontvingen van de postdirectie, een
belooning van 4000 Mark.
Op de kust van Minnecoy, een klein
eiland op de Zuidwestkust van Voor-
Indië, is gestrand het stoomschip BeaChy
met het koninklijk paardetuig, de (klee-
dij van vele dames, nieuwe uniformen en
400 kisten vuurwerk aan boord, alles
voor den durbar te Delhi. Er schijnt wei
nig kans te zijn, dat deze zaken tijdig gul
len aankomen, zoodat, aldus meldt een
telegram uit Calcutta de betrokken per
sonen zeer in verlegenheid zitten.
In Zu d-Dui'sciilanl zijn gisternacht
omstreeks 4 uur weer aardschokken ge
voeld. Tamelijk sterk waren deze in Frei
burg in Baden.
Koninklijke besluiten.
Bij koninklijk besluit is aan den le-lui-
tenant op non-activiteit S. C. Sporry,
van het wapen der genie, eervol ontslag
verleend en is hij benoemd tot reserve
le-luitenant bij het regiment genietroe
pen.
De Agrarische partij.
Op Maandag 4 December a.s. wordt te
Amsterdam de tweede vergadering ge
houden van de agrarische partij.
In die vergadering worden de statu
ten vastgesteld dier nieuwe partij, wier
organisatie, naar wordt voorgesteld, den
naam zal dragen van „De Nederl. Land-
bouwersbond".
Het beginsel is neergelegd in arti
kel 2 der voorgestelde statuten, luiden
de: „De Nederlandsche Landbouwers-
bond heeft ten doel het bevorderen van
de belangen van den landbouwer".
Dit doel tracht de bond te bereiken
op de wijze als neergelegd in artikel 4
der statuten, als volgt voorgesteld:
A. Dooi; het versterken van den toe
stand van den landbouwer als grond
gebruiker, waarvoor o.m. noodig zijn:
a.. hervorming van het pachtwezen
b. een zoodanige regeling van 't eigen-
recht op den grond, dat de grondgebrui
ker meer bestaanszekerheid krijgt
c. voorkoming van te ver doorgevoer
de \ersn ppe ing van den cultuurgrond
B. Door den landbouwer op te wek
ken meer en beter gebruik te makttn
van zijn rechten als staatsburger.
a. door het aanbrengen van meer ken
nis van de staathuishoudkunde bij den
landbouwer, ten einde daardoor bij hem
meer belangstelling voor de publieke
zaak te wekken.
b. door in het landbouwende Neder-
fand te trachten in de vertegenwoordi
gende lichamen (Tweede Kamer, Prov.
Staten) personen zitting te doen nemen
die naast de algemeene volksbelangen
meer in 't bijzonder de belangen van den
landbouw zullen pogen te behartigen
c. door het zenden van adressen naar
de daarvoor in aanmerking komende li
chamen.
C. Door den toestand van den land
bouwer als plattelandsbouwer te verbe
teren
a. door meer en beter onderwijs op
het platteland, vooral ook vakonderwijs,
b. door maatregelen tot verbetering
van den algemeenen gezondheidstoe
stand
c. door verbetering van verkeersmidde-
den
d. door alles, wat het leven van den
landbouwer cn diens gezin op het plat
teland kan veraangenamen.
D. Door alle andere wettige middelen.
Voorbereiding 3e Vredesconferentie
Men bericht dat binnenkort de instal
latie kan worden verwacht van de com
missie (geen Staatsoommissie), welker
taak het zal zijn te onderzoeken welke
voorstellen door Nederland zouden kun
nen worden ingediend bij de internatio
nale commissie van voorbereiding van de
derde Vredesconferentie.
Bedoelde commissie is samengesteld
als volgtmr .W. H. de Beaufort, lid van
de Tweede Kamer, oud-minister van bui-
tenland'sclie zaken, voorzitter; mr. T. M.
C. Asser, minister vau Staat, lid van den
Raad van State; jhr. J. C. C. den Beer
Portugael, lid van den Raad van State,
gepen sion nee rd luitenant-generaal; jhr.
J. A. Roëll, oud-minister van marine, ge-
pensionneerd vice-admiraalmr. J. A.
Loeff, lid van de Tweede Kamer, oud-mi
nister van justitie; jhr. mr. dr. W. J. M.
van Eysinga, hoogleeraar aan de rijksuni
versiteit te Groningen, en mr. 3D. W.
baron van Heeckeren, referendaris bij liet
departement van buitenlandsche zaken,
leden. Laatstgenoemd lid zal dienst doen
als secretaris, en mej. mr. J. Lycklama a
Nveholt, als ad'j.-secretaresse.
Briefkaarten met „hoofd".
Bij kon. besluit is het kon. besluit tot
uitvoering van de wet op de brievenposto
rij aangevuld met de volgende bepaling:
„Met uitbreiding in zooverre van be
doelde' voorschriften kan nochtans in het
binnenlandsch verkeer op de adreszijde
van briefkaarten een strook van ten hoog
ste U/2 C.M., gemeten vanaf den boven
rand, over de volle breedte bedrukt wor
den met vermeldingen betreffende den
afzender en zijn ambt, beroep of bedrijf."
Tot 1 Juli 1912 zullen briefkaarten, van
welke een breedere strook invoege als
boven is bedrukt, als zoodanig ?n het
binnenlandsch verkeer ter verzending wor
den aangenomen.
Duys aan 't woord.
Krasser nog dan in ons Kameroverzicht
uiten de liberale ochtendbladen zich over
het méér dan kwajongensachtige optre
den van den heer Duys, den „geachten"
afgevaardigde van Zaandam, gisteravond
in de Tweede Kamer.
De volgende bloemlezingen willen wij
onzen lezers niet onthouden.
Uit de „N. Rott. Ct."
„Het wapengekletter .neemt geen eind,
zoolang de heer Duys aan het woord is.
Een speurneus maakt niet alteen den
staatsman of psycholoog, en zoomin de
eene als de andere qualificatie is op dezen
rumoerigsten der sociaal-democratische
Kamerleden toepasselijk.
Ten slotte zocht deze spreker in een
zoo veelvuldig gebruik van het platste
scheldwoorden-vocabularium zijn kracht,
dat de voorzitter (dc heer Van Nispen)
niet ten onrechte dreigde met ten
voorstel, hem liet woord te putuemen.
Tot zoo ergerniswekkend misbruik van
het vrije woord achten wij geen ander
Kamerlid in staat."
Uit de „n. Crt.":
„Wie den baldadigen Zaauschen jon
geling wel eens heeft gehoord, kan uit
deze buitensporige inleiding opmaken,
hoe het vanavond is.geweest Hij heeft
een luid orgaan en hij gebruikte het om
vele uren lang over de justitie, haar uit
spraken en met name genoemde leden,
een taal uit te slaan, die zich bewoog tus
schen het niveau van de volksmeeting en
dat van de kroeg."
Uit het „Vad.":
„Het is half twaalf, de heer Duys slaat
door: hij is van halfnegen al bezig met
doorslaan. Het is alsof een wekker af
loopt gedurende uren, uren. Niemand
luistert, maar den weinigen, die den moed
hebben in de zaal te blijven, snerpt datg-e-
knepen geluid als een knarsende deur in
de ooren. Je kunt niet praten, want dat
geluid klinkt boven alles uit; je kunt niet
slapen, niet werken; Duys is aan het
woord, d. w. z. hij is aan duizenden, aan
millioenen woorden. Hij slingert zijn
woorden als steenen in de zaal, aldoor
met hetzelfde rythme, denzelfden antipa
thieken galm.
Het is een redevoering d.w.z. het
zijn twintig, honderd redevoeringen aan
elkaar geplakt met de lijm der veront
waardiging het is een betoog of
eigenlijk geen beioog over klassenjus
titie; het is een levende rubriek rechtsza
ken, een verzameling krantenknipsels van
de vorige eeuw tot nu toe bijeengebracht.
Ligt er iets waars in dat betoog? Mis
schien wel, maar het is bedolven onder
een zondvloed van praatjes, borreltafel-,
baker-, kinderpraatjes, niet te controlee
ren feiten, onvolledig, zelfs onjuist voor
gestelde feiten.
De duurte der levensmiddelen.
B. en W. van 'sGravenhage hebben
een uitvoerig schrijven tot den gemeente
raad gericht naar aanleiding van een
vraag van het /ïaadslid Hoe jen bos, of
hun college op het voorbeeld van Rot
terdam een commissie in het levenzou
willen roepen, ten einde een onderzoek
in te stellen naar de stijging van den
prijs der levensmiddelen cn eventueel de
noodige maatregelen ter zake te bera
men.
B. en W. hebben een omstandig on
derzoek ingesteld en deelen de uitkoms
ten van dit onderzoek mede. Op grond
daarvan komen zij tot de slotsom dat de
toestand niet is te beschouwen als ex
ceptioneel en zeker niet als ec'n nood
toestand is te kenmerken.
Tegenover het feit, dat in meerdere
gemeenten aan gemeentewerklieden gel
delijke tegemoetkoming is verleend, wij
zen b. en W. er op, dat rekening is te
houden met het peil der loonen en be
zoldigingen in die gemeenten. Bij de on
langs tot stand gebrachte ingrijpende
herziening van het werkliedenreglomtsnt
zijn de Toonen nader in verband ge
bracht met de tijdsomstandigheden, ter
wijl door de terugwerkende kracht dier
herziening onlangs aan de rechthebben
den uitkeeringen in eens zijn gedaan van
belangrijke bedragen, die op zich zelf
de lege uoetkomingen, elders toegekend
overtreffen.
Voorts wijzen B. en W. op het verzet
in Duitschland gerezen tegen maatrege
len van gemeentewege genomen, in ver
band met de prijsstelling der levens
middelen, niet alleen in het belang van
hen, die in gemeentedienst zijn, maar
ook van andere kringen der bevolking,
waardoor ongerechtvaardigd benadeeld
werden de belangen van een talrijke klas
se der burgerij, welke in het debiet der
goederen haar bestaan vindt, en niet
minder dan het overige gcedelte der bur
gerij aan den invloed der prijsbeweging
is onderworpen. Bovendien vereischen de
in Duitschland genomen maatregelen 'n
organ: Tic, waarop de krachten van on
ze ge mi lelijke administratie niet zijn
berekend.
Voorts deelen B. en W. mede, dat hun
geenszins gebleken is, dat er nu meer
onvrijwillige werkloozen zijn dan verle
den jaar om dezen tijd. B. en W. achten
zich dus niet verantwoord, den gemeente
raad 't nemen van bijzondere maatregelen
in overweging te geven en adviseerm
dientengevolge op de daaromtrent inge
diende adressen afwijzend te beschikken.
Naar gemeld wordt heeft 3e groote
1 meerderheid van de duurtc-commissie te
i Rotterdam de eerste van de haar dooie
