Uit Stad en Omgeving.
1 SM.de bedoeling is dezen verkeers
weg van eene beplanting met twee rijen
booinen te doen voorzien. Aan de twee
ontworpen dwarsstraten, welke de Uileri-
burgerstraat verbinden met de Oude-
sclians, zal eene breedte worden gegeven'
van 13 M., terwijl de breedte van de
twee overige in het plan ontworpen stra
ten respectievelijk 13 en 15 M. zal be
dragen. Het plan beoogt voorts de dem
ping voor een belangrijk deel van de
Uilenburgergracht, die in niet geringe
mate is vervuld, en de bewoning van de
buurt in meer dan één opzicht schaadt.
Eindelijk is een terrein, ter grootte van
ruim 6000 vk. M. aangewezen voor den
aanleg van een. plantsoen. De totale uit
gave voor de verbetering zullen bedra
gen f 1,024,000, waartegenover aan ba
ten slechts staat f345,000. Het nad.ee-
lig saldo bedraagt alzoo f679,000. B.
en W. wenschen, in verband hiermede,
aan het Rijk een voorschot te vragen van
f700,000. De jaarlijksche annuïteit van
een voorschot van dit bedrag za! bij
eene aflossing in 50 jaren vermoedelijk
rond f30,000 bedragen,-waarvan het Rijk
en de Gemeente ieder f 15,000 zullen be
talen.
Na een.ige discussie werd dit voorstel',
dat reeds vroeger aan de orde was, goed
gekeurd.
Hiermede verdwijnt een oud Anister-
damsch stadsdeel.
Opiumconferentie.
Reuter seint uit Londen. In antwoord
op een betreffende vraag in het Lager
huis zeide de minister van Buitenlandsche
Zaken, Grey: „Wij hebben van de Ne-
derlandsche regeering nog' geen defini
tief programma ontvangen van de onder
werpen, welke zullen worden overwogen
op de opiumconferentie. Wij zijn daarom
niet in staat de noodige instructies tc ge
ven als leiddraad voor de Britsche afge
vaardigden. Ik hoop, dat het programma
spoedig zal worden ontvangen.
KORTE KROMEK.
Door den heer A. J. Servaas van
Rooyeri is met ingang van 1 Januari
1912 ontslag gevraagd als directeur van
het Gemeente-Museum te 's-Gravenhage.
Het „Hbld." spreekt zijn bericht
over het aftreden van mr. N. P. v. tl.
Berg als president der Ned. Bank tegen
als onjuist en voorbarig.
Onlangs is medegedeeld dat door de
politie op last der justitie, een voorloopig
onderzoek werd ingesteld naar de be
weerde onregelmatigheden bij de jong
ste raadsverkiezing te Amsterdam in dis
tract IV.
Naar de „Tel", verneemt, heeft dat
onderzoek geen resultaten opgeleverd
van dien aard, dat de justitie een rechts
vervolging zal instellen.
Wegens te geringe medewerking
vooral van de zijde der groot-industriee-
len heeft het comité voor de 1.912 te
houden tentoonstelling van Zaansche Nij
verheid, Handel en Landbouw ter ge
legenheid van het 100-jarige bestaan van
Zaandam als stad besloten de tentoon
stelling niet te doen doorgaan en een
meer gereede tijd daarvoor af te wachten.
LEIDEN, 17 November.
St. Jozefs-Gezellenvereeniging.
Wie kent niet het treffend verhaal van
den jeugdigen acoliet Tarcisius, die in
het begin der 4de eeuw zijn leven opof
ferde om het H. 3acrament naar de ter
dood veroordeelde ^Christenen te bren
gen en stierf door den afkeer van de
Romeinen tegen de belijders van den ge
kruisigden God-mensch?
Evenals alle verhalen uit de eerste tij
den van het Christendom geeft ook de
levensbeschrijving van Tarcisius ons tref
fende voorbeelden van standvastig ge
loof, van grooten ijver voor den dienst
Gods en een vurig verlangen naar den
marteldood. Zij vertoont ons de edele
hoedanigheden van de eerste .Christe
nen, die onze bewondering afdwingen,
evenzeer als wij verfoeien den bloeddorst
en den haat van hunne vervolgers.
Zoo'n onderwerp, tot een tooneelstuk
omgewerkt, moet reeds door zijn inhoud
boeien en opgevoerd op een wijze als
gisteravond' de St. Jozefs Gezellen deden,
moet het op ietleren toeschouwer diepen
indruk achterlaten.
Tarcisius is een neef van den jeugdi
gen heiden Caecilius, wiens vader Cassia-
nus, het katholieke geloof afzwoer om
den senatorsman te! te verkrijgen. Hun
moeder was Christinne. Meermalen
sprak Tarcisius met Caecilius over het
Christendom, en hij hoopte vurig, zijn
.dierbaarsten vriend eens Christen te
zien. Eensdeels echter uit vrees voor den
vader, anderdeels om zijn Romeinschen
trots weigert Caecilius aan de roepstem
van zijn vriend' te voldoen. Senator Cas-
sianus, die er groot op gaat apostaat
te zijn en die de wroeging in zijn bin
nenste op de „Christenhonden" poogt te
wreken, zweert paus Marcellinus te d'oo-
den. Zijn handlanger Fulvius, wien hij
zijn plan vertelt, deelt Cassianuster
volvoering van zijn plan, een afgeluis
terd gesprek mede tusschen Tarcisius en
Caecilius, waarbij de eerste zijn neef be
looft hem mede te nemen naar de gods
dienstoefening in de catacomben.
Vertoont*het eerste bedrijf een plein
te Rome, in het tweede worden wij ver-
.plaatst in een catacombe, waar een ver
gadering der Christenen plaats vindt.
Hoe heerlijk klinken in de onderaardsclie
gangen de wegstervende toonen van de
gezangen der lirisienen hoe treffend
schoon zijn zj in haar eenvoud. Cassia
nus, die met FtLxius tot de vergadering is
doorgedrongen, raakt bij hei hooren van
deze gezangen in vertwijfeling. „Keer,
ach keer terug tot den Heer uwen God",
klinkt hem tegen maar de eerzuchtige
senator mist de kracht daartoe, al vol
voert hij zijn snood voornemen om den
Paus te dooden niet. Tarcisius wordt aan
gewezen om de H. teerspijze naar de ge
vangenen te brengen.
De overgelukkige acoliet vertelt deze
groote gunst hiermede opent het 3e
bedrijf aan zijn vader, die zich zelf
wil opofferen om zijn kind te spareH.
Maar door de list van Fulvius, die naar
Tarcisius leven staat, blijft Tarcisius be
last met het brengen der H. Communie
naar de gevangenis en wordt verradelij'k
door de hand van Fulvius getroffen.
Stervend wordt de jeugdige martelaar
binnengedragen. Het offer zijns levens,
dat hij voor de bekeering van zijn vriend
Caecilius bracht, is echter niet tevergeefs
geweest. Aan zijn sterfbed' legt Caecilius
de verklaring af Christen tc zullen wor
den en ook Cassanius komt tot inkeer.
Een verheven stof, waarin de helden
moed der eerste Christenen zoo heerlijk'
tof uiting komt, is in dit "drama verwerkt.
Wij I - n gisteravond van den aan
vang vr. ...c sink tot de slot-apothéose
genoten van het onberispelijk spel. Nog
zelden zagen wij in de Si. Jozefsgezel-
Ienver. een drama, dat zoo de gemoede
ren roerde als dit stuk. Ieder raakte on
der de bekoring van net aandoenlijke spel
van Tarcisius en Caecilius, wier onge
kunsteld kinderlijk optreden 't meest!
tot het succes bijdroeg. Hadden wij Cae
cilius al meermalen op de planken gezien
(hij r :"kte verleden jaar den titel
rol Tarcisius was een nieuwe
ling \o^r ons. Beider spel wedijverde
om den voorrang en wij zouden niet we
ten wien 't meest te prijzen: den pieusen
van ijver blakenden christen, of den nog
onbedorven heidenknaap. Na hen moeten
op de eerste plaats genoemd worden
Cassianius, het beeld van vertwijfeling
en haaf, njaar i;vens van bekeering, en
Fulvius, den bloeddorstigen en wraak-
gierigen heiden, die Cassianius' bekee
ring belemmerde. Hun beider rollen wa
ren wel de lastigste en tevenst dcf
minst nobele van alle, maar zij hebben
weer g dat zij die moeilijke
taak geheel berekend waren. In Paus
Marcellinus o-ntmoeiten wij een der
eerbiedwaardige opvolgers op Petrus'
Stoel, wiens bezielend woord de verza
melde schare in haar geloof sterkt.
Het stuk was door de medespelenden,
20 in getal, goed riudeerd en allen
deden hun best o. succes zoo groot
mogelijk te in aken. Hiertoe werkte ook
mede de decors en de costumes, die spe
ciaal voor deze uitvoering door eenige
dames welwillend vervaardigd, zeer kost
baar en natüurgetro- varen.
Na elk bedrijf v.«onk een krach
tig applaus, terwijl aan het slot en voor
al bij het tableau, dat door zijn keurig
arrangement een schitterend effect maak
te, het publiek langdurig van zijne geest
drift getuigde.
De muziekafdeeling werkte op de be
kende verdienstelijke wijze mede, om de
pauze tusschen de bedrijven aan te vul
len. Alleen zouden wij in overweging ge
ven tusschen het slot van het 3e bedrijf
en het tableau een ander nummer uit te
kiezen; de muziek van gisteravond klonk
ons £s een dissonant jn de ooren.
Hiermede stappen wij van de goedge
slaagde uitvoering af, om nog iets te ver
melden van de gloedvolle openingstoe
spraak van den. W.Eerw. praeses, Kape
laan Th. J. -M. van de Laar. De Eerw.
spr. toonde het groote nut der St. Joseph
Gezellenvereeniging aan.
Het is nu 24 jaar geleden, dat de
Zeereerw. heer Hageraats, met nog
eenige audere heeren, het jnitiatief nain
tot oprichting dezer zoo nuttige orga
nisatie; ook Leiden mocht niet achter
blijven grcot waren wel de moeilijk
heden, waarmede de oprichting had te
kampen, maar vertrouwend op medewer
king en steun, waren weldra de gróótste
moeilijkheden uit den weg geruimd en
kon ook Leiden zich beroemen op het
bezit van een St. Jozef-Gezellenvefeeni-
ging .De geschiedenis te schetsen van
deze 24jaren is spr.thans niet mogelijk;
maar mocht de Zeereerw. oprichter on
der ons midden verschijnen, dan zeker,
dunkt ons, zou een woord van tevreden
heid' hem van de lippen komen; vooral
nu de afdee'.ing leerlingen zoo sterk in
aantal is toegenomen, vooral nu onder
hen is wajjr te nemen een strey^n om
zich te bekwamen in de dingen, welke
hun toekomstig godsdienstig en maat
schappelijk welzijn zal vorderen, zooals:
godsdienstig onderricht des Zondags, het
berhalingsonderwijs jn de week, het
boekhouden, gymnastiek en spaarkas, qn
goede lectuur uit de bibliotheek.
Moge diezelfde goede geest .en die
zelfde goede gezellige harmonie, .welke
de leden onderling bindt, blijven voort
bestaan en medewerken o.n het groote
doel der vereeniging te bereiken, de
godsdienstige en maatschappelijke vor
ming der Jeden.
Deze woorden werden met donderend
applaus begroet.
Jeanne d'Arc.
In het gebouw van den R. K. Volks
bond hield de Wel Eerw. Pater Tcsser
gisteravond een lezing met lichtbeelden
over Jeanne d'Arc. Is een voordracht over
een dergelijk geschiedkundig onder
werp (welke tevens de geschiedenis van
een zalige bevat) reeds uiterst nuttig, nog
aantrekkelijker wordt de stof door het
geven van lichtbeelden, welke het ge
sproken woord verklaren en dit beter
voor den geest doet blijven.
Pater Tesser schilderde ons in woord
en beeld de heldenfiguur van lief eenvou
dige boerenmeisje, dat op aandringen van
de hemelsche stemmen, haar vaderhuis
verlaat en op 17 jarigen leeftijd zich ten
strijde begeeft. Haar heldhaftige over
winningen in den strijd maar ook haar
nederigheid en eenvoud stelde" hij oris
duidelijk voor oogen. Al was zij een
heldin, de zachtaardige natuur van haar
geslacht verloochende zich in haar niet.
Na in 3 maanden tijds herwonnen wat
de Franschen in 80 jaar verspeeld had
den, werd zij verraden, gevangengeno
men en nadat een lafhartig proces tegen
haar was gevoerd, levend verbrand.
Frankrijk maar vooral Katholiek
Frankrijk mag groot gaan op deze heldin,
zonder wier hulp Frankrijks onafhan
kelijkheid een ijdelc klank zou gewor
den zijn.
De bruiloft van Mietje.
Gehoor gevend aan de hartelijke invita
tie, die ons door kleurige plakkaten op
vele punten der stad opgedrongen werd,
togen we gisteravond naar den Schouw
burg om bij het ensemble Solser en Hes-
se het trouwen van Mietje Blom bij te
wonen.
Voor dit echter begon werd ons nog
heel wat geboden.
Allereerst gaven onze oud-stadgenoot
George v. d. Werf en zijn dochtertje
Tine het bij velen van vroeger bekelnde
duet: De Vijftigste, dat bij het publiek
met sympathie ontvangen werd. Ook de
heer Contrari oogstte met zijn zeer goed
weergegeven Ghettovoordracht en eenige
leuk vertelde moppen veel applaus.
Voorts-kregen we nog voor de pauze
een Fransch blijspelletje „Op slag van
twaalven", waarin we niets van Fran-
schen geest konden bespeuren. Derge
lijke ensembles moesten zich niet aan se
rieus tooneelspel wagen. Ze zijn, zooals
ze na de pauze bewezen, beter in hun!
element op de Bruiloft van Mietje.
In de Palmdwarsstraat zagen we de
bruiloftsgasten tezamen komen bij het
huis der bruid om na eenige burenrelle-
tjes en n adat de barbier-aanspreker na
mens de buurt met een toespraak een
bouquet aan dc bruid had overhandigd, te
vertrekken naar het stadhuis. Daar zien
we Mietje met haar Karei in den echt
verbonden worden, waarna we thuis de
origineele bruiloft, met taartjes en „ja
jem" en voordrachten in de bedstee als
tooneel meemaken. Behalve de gebruike
lijke ruzietjes tusschen de dames die niet
op hun mondje gevallen bleken, liep de
ze zonder ongenoegen af.
Blijkens het applaus vermaakte het pu
bliek zich zeer met de verschillende grap
pen waaruit het geheel was samenge
steld.
De lieer Solser die wegens een keel
aandoening, jammer genoeg, niet kon
meespelen, had voor zijn vrouw die zijn
rol overnam, niet dc clementie van het
publiek behoeven in te roepen, 't Liep
best. Ook den anderen executanten komt
een gelijke pluim toe.
Dat men, voor de laatste noot verklon
ken was, reeds opstond was niet uit on
tevredenheid over het gebodeue, door de
pauzen was het ons wat te laat gewor
den.
Wij herinneren belanghebbenden,
dat met 1 Januari 1912 alle maten en ge
wichten moeten voorzien zijn van de let
ter S als goedkeuringsmerk.
Voor degenen, die nog verzuimd heb
ben in 1910 of in 1911 te laten herijken,
of op wier maten en gewachien de let
ter S niet meer duidelijk te zien is, be
staat nog gelegenheid tot herijk aan het
ijkkantoor op de Lammermarkt alhier,
iederen Vrijdag en Zaterdag van 9—1
uur.
Maten en gewichten waarop het af-
keuringsmerk (een driehoek) voorkomt,
behoor en onmiddellijk te worden verwij
derd.
Lijst van onbestelbare brieven en
briefkaarten van hier verzonden geduren
de de eerste helft der maand November.
Binnenland. Brieven. H- de Groot
Amersfoort; Ch. Claessen, Eindhoven; M
Venterink, Enschede; Mej. R. van den
BeTg, 's GravenhageL>. van Torenburg,
id.; J. $panjersberg, Leiden; (van Kat
wijk aan den Rijn) Brouwer, Leiden.
Briefkaarten. A. van Luxemburg—van
Dijk, Amsterdam; j. van der Rijk, Half
weg J. van Oc-rt, .Watergraafsmeer; fa
milie Smidt,
Buitenland. Brieven. A. Venema,
Gena; Schouten, Kunipersdorf.
Briefkaarten. Mej- A. Mirona, Brussel;
Mw. B. Barbaris, Lille; Dr. H. J. Backer
Londen.
ROOMSCHE AGENDA.
Zondag 1 uur namiddag Bidstond
der St. Barbaravereeniging in de kapel
van de R. K. Begraafplaats.
Zondag 8 uur 's avonds, Bondsge-
bouw, Rapenburg 10. Tooneelwedstrijd
van de Rederijkerskamer „Vondel".
Maandag S uur 's avonds. St. Jo-
seph-Gezellen-Vereeniging, Rapenburg
52, Geloof en Wetenschap. Spreker de
Zeereerw. heer prof. J. Knaapen, van
Heêswijk. Onderwerp Advents- en
Kerstliturgie.
Maandag S'(_> uur 's avonds. Bonds-
gebouw Rapenburg 10. Propagandaclub
St. Boiiifacius. Spreker de .Weleerw. pa
ter A. Philippona. Onderwerp: ^Waarom
de gesloten retraite?.
Woensdag, 51/2 uur 's avonds. St.
Jos. Gezellenvereeniging, Rapenburg 52.
Bijbelsche geschiedenis met lichtbeelden
voor de kinderen der St. Peirusparochie.
Spreker de W.Eer\v. heer j. H. Bitter.
HAZERSWOUDE. Dc gemeenteraad'
vergadert op Maandag 20 Nov., des voor-
middags te 10 uur. Aan de orde komt:
Regeling ingevolge artikel 121 der Ge
meentewet.
KUDELSTAART. Dc tooneeklub Door
Oefening Verbetering alhier, zal hare le
den-uitvoering geven op Woensdag 22
Nov. a.s. in het café van den heer F. J.
v. d. Meer, des avonds 7 uur. Met genoe
gen zien wij op hare vorige uitvoeringen
terug, welke 7.00 bijzonder in den smaak
vielen van het publiek, wat zeker aanlei
ding zal geven dat ook a.s. .Woensdag
bijna alle Kunstlievende leden vertegen
woordigd zullen zijn.
WARMOND. Spijskokerij en onder
steuningsfonds zijn twee vereenigingen
hier ter plaatse, die al zeer veel goeds
verricht hebben.
Gisteren vergaderde het bestuur van
deze beide comité's ten raaöhuize en be
sloot bij voldoende medewerking der in
gezetenen, dezen winter weer het liefda
dig werk te verrichten. In den loop van de
volgende .week zullen de circulaires we
derom verzonden worden, benevens de
inteekenbi'.ejtten voor de bons of kaarten.
Onze gemeentenaren hebben vorige
malen op zulk een daadwerkelijke wijze
hun instemming met dit werk betuigt,
dat een aanbeveling bijna overbodig is.
Intusschen een .woord van .waardee
ring voor hei bestuur dat zich jaarlijks
zooveel moeite voor dit doel getroost.
GEWESTELIJK GEMENGD,
Gisteravond werd te W assen aar bij
den landbouwer K- aan den Haag'weg
een rijwiel ontvreemd. Door het uitsnij
den van een ruit boven den staldeur
zijin de inbrekers binnen gekomen, na
men het rijwiel uit het achterhuis en
vertrokken door de aan de binnenzijde
geopende deur. Het rijwiel .was juisi bij
den reparateur gehaald en er was een niet
onaardig sommetje aan verdiend.
Land- en Tuinbouw.
Bestrijding der tuberculose onder
het rundvee.
De Minister van Landbouw, Nijver
heid' en Handel, gelet op arl. 7 van het
Kon. besluit van 1 Dec. 1910 (Siaatsbl.
no. 354), houdende bepalingen ter bevor
dering van de bestrijding \an dc tuber
culose onder het rundvee, heeft goedge
vonden
A. in te trekken zijn beschikking van
24 Jan. 1911, directie van den landbouw,
no. 662, 3e afd'., bureau B;
B. te bc-palen
le. dat de vergoeding, welke zal wor
den gegeven voor krachtens hei boven
aangehaald' K011. besluit door hei Rijk ter
slachting overgenomen iuberculeuse run
deren, zal wórden berekend naar het
volgende tarief
Klasse 1. Vee, in goeden voedingstoe
stand verkeerende en zonder zichtbare
ziekteverschijnselen: a. dragend en melk
gevend fok vee, niet ouder dan 6 iaar:
f0.42 per TKG- levend gewicht; b. dra
gend en melkgevend fok vee, ouder dan
6 jaar: f0.39 per K.G. levend gewicht
c. andere melkgevende koeienf 0.34 per
K.G. levend gewicht; een en ander ver
meerderd met f2 voor eiken liter melk,
welke het dier per dag geeft, mits de
melkgift ten minste 6 liter per dag
bedraagt;
Klasse II. .Vee, niet vallende onder
klasse I of klasse III, met of zonder zicht
bare ziekteverschijnselen: f0.32 per K-G-
levend gewicht.
Klasse 111. Vermagerd vee en vee met
ernstige ziekteverschijnselen: j0.20 per
K.G. levend gewicht;
2e. dat het wegen der runderen zal
geschieden ter keuze van den belangheb
bende, hetzij op zijn kosten door een be-
eedigden weger in of in de nabijheid van
zijn woonplaats, hetzij op rijkskosten zoo
spoedig mogelijk na aankomst in hei voor
de afmaking bestemde slachthuis. (Stct.)
Rechtszaken.
Diefstal uit armoede.
Voor de Haagschc Rechtbank stond
gisteren terecht K. N. L. v. H. S., trans-
laleur, die jn den avond van 17 Oct. jl.
een zilveren taarten schep van een gedekte
tafel had ontvreemd ten Jïuize van dr.
v. Paaschen, tijdens hij in diens kamer
antwoord wachtte op zijn verzoek om
vertaalwerk. Hij is een oud man van eer
biedwaardige gestalte, en vertelde, dat
honger en de diepste ellende hem iot zijn
daad hadden gebracht. Ten huize van
den dokter had men hem nog vriendelijk
wat geld gegeven en later kreeg hij ook
nog van andere zijde hulp, maar toen
cnibrak hem de moed om het gestolene
terug ie geven en hij werd in zijn voor--
nemen daartoe ook verhinderd door zijn
arrestatie. Hij toonde thans bitter berouw
over zijn daad.
Het O. ,M- eischie 3 maanden gevan
genisstraf. Mr. Tjarda van $tarkenborch,
advocaat van den bekl., schetste diens
ireurigen levensloop. Hij is doctor in oe
letteren, trachtte met translateurswerk jn
zijn behoeften tc voorzien. H-'j werd ech
ter zwaar ziek, onderging jn een zieken
huis te Amsterdam twee zware operaties.
Laier viel 't hem uiterst moeilijk werk te
krijgen om in zijn levensonderhoud te
voorzien. Toen werd de verleiding te
sterk. PI. beval zijn cliënt in de uiterste
clementie van de Rechtbank aan.
Uitspraak over 8 dagen.
Onderwijs.
Examen krankzinnigenverpleging.
Deze examen zijn voortgezet met de
candidaten van Endegeest en Rhijngeest
te Oegstgeest.
De uitslag is als volgt:
Eerste gedeelte
7 candidaten, afgewezen 5, geslaagd
de zusters M. Noorthoven en M. Spelman.
Tweede gedeelte
4 candidaten, geslaagd de zusters H.
G. van Dongen, W. M. Soonius, L. Veld-
meijer en H. Wijga.
Derde gedeelte
5 candidaten, afgewezen 2, geslaagd de
zusters M. P. Aenmeij, b. Dirksen en
J. Honderdors.
Deze examens worden elders voortgezet.
Academienieuws.
LEIDEN. Geslaagd voor het candidaats-
examen in de rechten de heeren L. A.
Kesper (den Haag) en A. G. G. Tydeman
(Voorburg).
GRONINGEN. Bevorderd tot arts de
heer J. J. Wiersma.
AMSTERDAM. Bevorderd tot doctor
in de geneeskunde op proefschrift: On
derzoekingen bij miltlooze dieren, de
heer L. Pel, geb. te Amsterdam.
Nieuwe Uitgaven.
De Derde Orde van St. Franciscus.
Wij ontvingen van het maandschrift
„Sint Franciscus" een vlugschrift, geti
teld: „Wie vooral behooren iot Sint Fran
cis cus1 Derde Orde toe ie treden?" Op
duidelijke en bevattelijke wijze wordt aan
getoond, dat allen tertiaris moeten wor
den, niet alleen vrouwen, maar vooral
ook mannen en jongelingen. Een groot
aanial mannen, die in den loop der tijden
niet alleen-op geestelijk, maar ook op
wereldlijk gebied hebben uitgeschitterd,
worden ons ten voorbeeld gesteld. [De
Derde Orde 'is een waarlijk sociale kracht,
dus men toone zich Katholieken van de
daad en trede tot de Derde Orde toe.
Moge het vlugschrift in vele handen
komen en nog meerderen doen besluiten
toe lid der -Derde Orde van Sint Fran
ciscus toe te treden.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dorulerdag 16 Nov. (Verv.)
Aan de orde is het voorste! Troelstra
inzake het kiesrecht.
De heer Goeman Borgesius (U.
L.) repliceerende, weerlegde Troelstra's
bezwaren dat de motie, die spreker heeft
aanbevolen, alle kern zou njissen. Spr.
heeft den indruk dat de soc.-dem. fractie
in de Kamer in deze kiesrechtquaestié
liever alleen wil blijven staanj en daar
om dient thans sjjr. de gister'geredigeer
de motie, ook namens 4 leden der lib.
unie en 4 leden der- vrijz. dem. partij"
zelfstandig in.
De motie luidt: „De Kamer-van oor
deel dat invoering van algemeen kies
recht en van evenredige vertegenwoor
diging wensehelijk, maar zonder vooraf
gaande grondwetsherziening onmogelijk
is acht het in *s lands belang dat een(
beperkte grondwetsherziening zoo spoe
dig aanhangig worden gemaakt, dat het
mogelijk z.ij die in eerste lezing nog voor
de verkiezingen van 1913 of te doen;
gaat over tot de orde van den dag."
De Voorzitter meent, dat tot da
delijke behandeling van deze motie moet
worden besloten.
De heer de Savornin Lobman
ontkent tegenover den heer Troelstra dat
hiji, spr., hier optreedt als beperker der
minderheden bij het uiteenzetten hunner
beginselen. Maar als de Kamer haar taak
behoorlijk wil uitvoeren, moet zij zich
niet mengen in of meester maken van
de regeling van werkzaamheden.
Wat nu de zoo even ingediende motie-
Borgcsius betreft, is spr. voor behande
ling dezer nieuwe motie op een nader te
bepalen dag. Spr. zal eerst over kies
recht in de Kamer spreken, als de groncf-i
vvetsherzieningvoorstellen zullen zijn in
gediend. Spr. wil, dat er in den natioiia-i
len tijd iets tot stand kome, 0111 een einde
te maken aan de insinuaties der linker
zijde tot de rechterzijde, dat deze laat
ste niets tot stand brengt.
De heer Nolens (R. K.) steunt hier
tegenover het voorstel des voorzitters tot
dadelijke behandeling der motie-Borge-
sius, omdat deze motie niets anders is;
dan een omzetting van het voorstelH
Troelstra.
Het voorstel om de motie in dadelijke
behandeling te neinen wordt aangeno-
m e 11 met 62 tegen 12 stemmen.
De Minister van Binnenland;-
sche Zaken de heer Heemsk'crk
verklaade, dat hij enkel wenscht op t;e
helderen, waarom hij bij deze débatten te
genwoordig is. Dit geschiedde, omdat bij
deze quaestie het regeeringsbeleid bei-
trokken is. Maar is de regeering' formeel!
er bij betrokken, materieel kan de Kamér
het buiten regeeringsinmenging stellen.
Natuurlijk v. enscht de regeering, dat de
Staatscommissie spoedig gereed is, maar,
zij kan onmogelijk zeggen wanneer di;fi
het geval zal zijn. De regeering kan ool<j|
geen beperkte grondwetsherziening Ja.3,
ten gaan boven de algemeene. Eveaunitfl
kan oyer special ejnin ten ajs het kjesrecht'
