16 Ayrnar. BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaargang. No. 641. 3)e S^idóelve ©ow/tcmt -e Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, I l.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/» cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Donderdag November 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. KAMEROVERZICHT. TvVEEDE KAMER. Het Kiesrechtdebat. Het voorstel- Troelstra ten doode opgeschreven. Mocht mr. Troelstra ooit de illusie hebben gekoesterd (hij zal die wel nooit hebben gehad), dat zijn kiesrechtvoor- stel kans van slagen in de Kamer zou hebben, na die vergadering van giste ren staat voor hem met zekerheid vast, 'd|at zijn geesteskind ten doode is opge schreven. Hierover treuren zal hij wel niet. Nooit is het doel der sociaal-demo craten geweest een of ander werkelijk} ;effect in deze te behalen, Want Ide propa- iganda, waar het hun om te doen is, is evengoed' gebaat bij verwerping als bij aanneming van het voorstel. In beide om standigheden is er politieke munt uit te slaan. Dat de geheele rechterzijde zal tegen stemmen en dat zich daarbij zullen voe gen de oud-liberalen zal nu geweten kun nen worden aan de reactionaire gezind heid dier partijen, die bevreesd heeten te zijn voor de groeiende macht der arbei ders bij de stembus. Deze en dergelijke onzin zal den socialistischen meetinggan- gers waren voorgehouden. Maar de ware motieven zullen niet worden medege deeld of zoo dat wel geschied, zal 'teen klein kunstje zijn ze belachelijk te maken. Toch kan de Kamer op dit oogenblik met het voorstel-Troelstra niet medegaan. ,Dat hebben alle sprekers gevoeld, die er het woord1 over voerdende voorstan ders evengoed als de tegenstanders. Want de heeren Goeman Borgesius en Lim burg, die warme sympathie voor het al gemeen kiesrecht hebben, en jn diverse toonaarden daaraan uiting gaven, advi seerden den heer Troelstra zijn voorstel in anderen vorm te gieten. Het doel, dat Troelstra beoogt te bereiken nl. het algemeen stemrecht, wordt er niet in genoemd', en zoo kon dr. Kuyper, spre kende namens de A. R. fractie, gerustver- klaren, dat hij het voorstel-Troelstra met hartelijke sympathie had begroet Eerst nadat liet is aangenomen, komt de inhoud van het adres ter sprake. Mr. Goeman .Borgesius, die in een lange redevoering heel wat hatelijkheidjes tegen het Ka binet zegde, had reeds een motie van ver der strekkenden inhoud bedacht voor al gemeen stemrecht en evenredige verte genwoordiging. Of mr. Troelstra dezen raad' zal opvolgen? Bij voorbaat ver klaarde de heer Tydeman, namens de oud-liberale partij, dat hij, hoewel niet di- recht bezwaar hebbende tegen algemeen stemrecht, toch niet onder leiding van de socialisten daarvoor wilde optrekken! Im mers, de socialisten beoogen met het al gemeen stemrecht iets geheel anders nl. een politiek machtsmiddel van de ar beidende tegen de bezittende klasse d'an hetgeen mr. Tydeman er mede voor zou hebebn. Bovendien zal de Grondwet gewijzigd moeten worden, een quaestie, die al ja ren de pennen in beweging bracht Maar Ide heer Tydeman wil evenals minister FEUILLETON. Naar het Fransch. 41) Al had de jeugdige Sercey, gedurende zijn driejarig verblijf te Parijs, niet met grooten ijver de lessen gevolgd, hij had ten minste kennis vergaard, waarmede hij gaarne in een voornaam gezelschap pronkte. In zijne gesprekken mengde hij gaarne en veelvuldig de zonderlingste uitdrukkingen. Vooral in een gezelschap Waarin zich ook dames bevonden, droeg hij bij voorkeur cene kleeding, die van slechten smaak getuigde, alles in hem verried, alledaagsche gewoonten, ge paard aan eigenliefde. Ayrnar zou het liefst alle betreldua- kingen met de gasten vaii mijnheer West- ner vermeden hebben, in den beginne Weigerde hij dan ook onder verschillen- voorwendsels, de vriendelijke uitnoodi- gingen; maar deze herhaalde ze op zoodanige manier, dat nieuwe weige ring onmogelijk was. Hij wilde wel toe geven, dat Aymar's tegenwoordigheid ©p de smelterij onontbeerlijk, was, zoo- [Heemskerk, algeheele herziening onzer Grondwet Nu daarvoor eene .commissie is ingesteld', waarin alle partijen uit de Kamer vertegenwoordigd zijn, moet men het rapport der commissie afwachten. Het zelfde betoogden ook dr. Kuyper, mr. de Savornin Lohman en dr. Nolens. Hoe zeer dr. Kuyper voorstander was ge weest van eene. gedeeltelijke herziening der grondwet om tot ,eene goede kies rechtregeling te komen, nu de A. R. par tij door het zitting nemen van eenige harer leden, berust heeft in algeheele herziening, moet zij thans een afwachten de houding aannemen.Van rechts onthield men zich op de quaestie van het kiesrecht in te gaan. Immers, het voorstel .Troel stra beoogt het ontwerpen van een adres aan de Koningin, om aan te dringen op voorstellen tot grondwetsherziening we gens de urgentie van het kiesrechtvraag- stuk. .Welnu, eerst wanneer de Kamer de noodzakelijkheid van zoo'n adres in zag, bestond er voor de rechterzijde aan leiding op bespiegelingen omtrent het kiesrecht in te gaan. Maar zoo'n adres het werd door dr. Nolens met klem van redenen betoogd is ontijdig. Het is ten slotte onbegrijpelijk, dat de linkerzijde thans op grondwetsherzie ning en kiesrechtregeling aandringt. Zij weet zeer goed', dat ter rechterzijde een ander stelsel van kiesrecht .wordt verde digd dan ter linkerzijde. Zou links nu hier heil verwachten van haar plannen onder een rechtsch Kabinet en .een rechtsche Kamermeerderheid? En .waarom heeft mr Troelstra .niet aangedrongen ,op be handeling van zijn nog altijd aanhangige voorstellen tot grondwetsherziening?* Voor deze tegenstrijdigheden kon mr. Ty deman geen andere verklaring vinden, dan clat het mr. .Troelstra meer om de leuze dan om het kiesrecht te doen is. 'tZou eigenlijk voor de socialisten jam mer zijn, jmeende mr. .Tydeman, als het kiesrechtvraagstuk was opgelost, want zij misten dan een prachtig stuk propagan da. Wat nu de roerende .eenstemmigheid over en aanhankelijkheid' aan algemeen stemrecht der D. L., ,V. D. en S. b. frac ties aangaat, werd ad rem door mr. .Ty deman opgemerkt, :dat het algemeen kies recht van mr. Borgesius jets geheel an ders is dan dat van mr. .Troelstra. Over de leuze zijn de heeren het eens, over de uitwerking der leuze niet. Dit zal het beste blijken als eens kiesrechtvoor- stellen aanhangig .worden. Want .uit het paradedebat van deze week, door den heer Lohman gequalificeerd als tijdver- morsing, valt voor eene definitieve rege ling van het kiesrecht geen conclusie te trekken. ALGEMEEN OVERZICHT. De eenige berichten, die we over den oorlog in Tripolis krijgen zijn die, welke het ernstig woe den der cholera vermelden. D.d. 14 No vember wordt uit Tripolis geseind, dat het aantal sterfgevallen aan die ziekte lang de werkzaamheden van den dag nog niet geëindigd waren, maar niets zeilde hij, zou hem beletten, aan de ge noegens van den avond te komen deel nemen. Als bij stilzwijgende overeenkomst was er tusschen hen beiden nooit sprake over de smartelijke gebeurtenissen van het verleden Ayrnar durfde dan ook niet aan zijn welwillende beschermer te be kennen, dat de blijde tonen der mu ziek alleen reeds, bij hem pijnlijke ge waarwordingen moesten opwekken evenmin durfde hij er voor uit te komen, dat hij boven alle schittering der fees-- ten de voorkeur gaf aan arbeid en een zaamheid. Zijn eerste intrede in die za len schitterend en als overstroomd van licht, was voor hem een ware marte ling. Onder de voornaamste gasten van mijnheer Westner bevond zich een rijke Duitsche kapitalist, die de Fransche taal volstrekt niet machtig wasdaarom nu haastte de heer des huizes zich, hem Ayrnar voor te stellen, die ,het Duitsch even vloeiend sprak als zijn moeder taal. De vreemdeling scheen een levendig belang te stellen in een onderhoud, dat hoofdzakelijk liep over de metaalindus trie in frankrijk en Dqitschland. per dag een honderdtal bedraagt. De Italiaansche schepen brengen water aan omdat het water van de meeste putten be smet is. Maar hoe zal het gaan als de Italiaansche schepen wegens den storm niet kunnen binnenvallen Van gevechten hooren we niets, wat geen wonder is, daar het in de laatste da gen stortregent. Wel wordt er beweerd dat de Turken te Bengasi evenals te Tripolis een grooten aanval voorberei den, maar iets naders is er niet van te vernemen. Als schadeloosstelling voor dit ge brek ,aan nieuws der laatste dagen het! volgende knipsel uitliet dagboek van den correspondent der „Vossische Zeitung" dat een kijkje geeft op de onverschrok kenheid der Arabieren. Tegen 4 uur 's namiddags van 9 Nov., zoo verhaalt hij, kreeg een bataljon in fanterie bevel om tot aan de forten van Sjara Sjat op te rukken, maar het werd door 20 tot 25 Arabieren in den rug ge schoten. De Arabieren waren tusschen de beide Italiaansche liniën doorgeslo pen. De Italianen kregen hen in het ge heel niet in het gezicht en vuurden eerst later, nadat liet bataljon teruggetrokken was naar de plaats, .waar de vijand werd vermoed. De Italianen verloren 9 dooden •en eenige gewonden. Hoe vreemd dat ook moge klinken, het feit wordt door een twaalftal journalisten bevestigd, die ge durende eenige minuten eveneens aan het vuur der Arabieren waren blootgesteld. Hieruit ziet menj dat de Arabieren steeds opnieuw worden aangespoord om onge- loofel ijke stukjes te volbrengen. Dat zij overigens zeer goed van de omstandighe den gebruik weten te maken, bewijst het feit, dat de Italianen geen enkelen Ara bier te zien kregen. De Mogendheden hebben, volgens de „Politische Corres- pondenz" geantwoord op de beide pro testen van de Porte, waarvan het een ge richt is tegen de door Italië afgekondigde inlijving van Tripolis. Uit het antwoord' op het eerste protest moet de bereidwil ligheid der mogendheden blijken, om de aandacht van de Itaialansche regeering op deze zaak te vestigen. Om het begin sel van de onzijdigheid niet te schendenj, zal men er echter op bedacht moeten zijn, om allen schijn van een inmen ging in den oorlog tusschen Italië en' Turkije te vermijden. Het antwoord op het tweede protest van de Porte moet te kennen geven, dat de mogendheden het tegenwoordige oogenblik niet geschikt achten, om over dit onderwerp met Tur kije in gedachtenwisseling te treden. Wat aangaat de uitbreiding der vijan delijkheden tot de Aegeïsche Zee wordt uit Konstantinopel gemeld dat de mo gendheden van de Triple Entente aan de Porte hebben medegedeeld, dat zij te Rome stappen hebben gegaan, om een blokkade van de Dardanellen en een bom bardement van Smyrna, Saloniki en Bei roet te verhinderen. Dit is een bevestiging van het be richt, wat sommige Italiaansche bladen, ondanks de tegenspraak der overige blij ven volhouden. Het was de stem van Lucile, die dit gesprek, voor beiden even belangwek kend kwam onderbreken. Mijnheer Koechler, zeide zij, er is gebrek aan cavaliers. Ik verzoek u mij te verontschuldi gen, mejuffrouw, hernam Ayrnar leven dig. Maar waarom, mijne moeder be weert, dat gij een volmaakt danser zijt Vroeger wellicht, maar... Ik zeg u, dat ik geen enkele ver schooning toelaat. Deze volhouding berokkende verdriet aan den ongelukkigen jongeling. Mejuffrouw, vervolgde hij, werke lijk, ik kan het niet doen.... En indien ik u voor den eersten dans vroeg?.... Dan zult gij mijn verdriet no.g ver- grooten, door uw aanbod te moeten af slaan. Het bedorven kind maakte een toor nige beweging. Gij zijt onuitstaanbaar 1 riep zij. Mijnheer Westner, die inmiddels gena derd was, vroeg naar de reden van zulk een uitroep. Maar Lucile keerde hem den rug toe, zonder te willen antwoorden Aymar moest dit doen in hare plaats. De kleine dwaas! zeide vader, de schouders .ophalend, daarna, zonder .ecni- Aan de grenzen van Turkije en Montenegro heerscht weer wrijving. De Montene- grijnen verhinderen met geweld den aan leg van een militaire telegraaflijn langs die grens door de Turken. Zij halen de oalen uit den grond en sleden het draad weg zoo kwam het tot menig bloedigi. gevecht. De Turksche regeering heeft naar aan leiding van;d(eze feiten in Cettinje laten protesteeren en de bataljons aan de Mon- tenegrijnsche grens, die tot nog toe slechts 400 man telden, tot 500 man versterkt. Den officieren zijn echter in weerwil van deze militaire maatregelen bevelen verstrekt om botsingen zooveel mogelijk te verhinderen en zich tot een zoo gestreng mogelijke bewaking van de grens te bepalen. De opstand in China 'brengt ook al weinig nieuws. Als een vervolg op de succesberichten der op standelingen seint men uit Hankou aan de „Daily Mail": Hevig geschutvuur blijft bij vlagen van beide zijden aan houden. De keizerlijken lijden de groot ste verliezen. De opstandelingen dringen voorwaarts en de trouw gebleven troe pen wijken. Joean-sji-kai heeft eindélijk het eer- ste-ministerschap aanvaard blijkens een dankbetuiging voor die benoeming in het staatsblad. Eergister bracht hij een be zoek aan het keizerlijk paleis. Een kamerheer, die tegenwoordig gö- weest was bij de ontmoeting van Joean- sjikai met den Regent en de Keizerin weduwe, beschrijft de samenkomst als uiterst aandoenlijk. Zoowel de Regent als de Keizerin-weduwe smeekten onder tra nen Joeansjikai den troon te redden. Joeansjikai was jn zijn antwoord zeer voorzichtighij verklaarde, dat hij niet instaat was iets stelligs te beloven, vóór het Parlement zou zijn geraadpleegd, want de wenschen van het volk moesten nu zwaarder wegen dan de troon. Evenwel gaf hij de Keizerin-wedu we de verzekering, te zullen trachten, den troon te redden. Joeansjikai liet bij dit onderhoud den Regent links liggen. De correspondent te Peking van de „Daily Telegraph seint, dat het Voor- parlement weer moed schijnt te vatten het vergadert ten minste weer in het openbaar, al is de opkomst der leden gering. De meeste leden van het Vóór- parlement zijn naar hun provincie ver trokken, teneinde daar pogingen te doen om te komen tot een verzoening van de partijen en tot een beëindiging van de crisis. Joeansjikai en het Vóór-parlement werken krachtig samen om dat doel te bereiken. Men verwacht, dat een nieu we voorloopige rijksregeering zal wor den gevormd met een nieuwen Regent, die een Chiiieesch zal zijn. In een intervieuw met.een vreemdeling heeft Joean verklaard dat, ofschoon hij de noodzakelijkheid aldus te moeten han delen betreurde, hij een ministerie zou vormen en den steun zou pogen te ver werven van zooveel provincies als mo gelijk was. Den overigen zou hij toe- ge opmerking te maken over de weige ring van zijn btocuermeling, naderde hij den rijken vreemdeling, om hem uit te noodigen aan de speeltafel plaats te ne men. Een der spelers was Arthur Ser cey en Aymar, die op zijn beurt de spe lenden genaderd was, stond verbaasd over de buitengewoon groote inzetten. Na eenige malen de zaal op en neer te zijn geloopen, kwam hij werktuiglijk te staan voor den jongen Sercey. Het spel scheen zeer boeiend te wezen en de kansen waren, naar het scheen, voort durend ten gunste van Arthur geweest, want hij won eene belangrijke som. Aymar maakte eene beweging, die ver rassing verried, daarna drukte zijn ge laat eene levendige verontwaardiging! uit; hij had bemerkt, dat de jongeling valsch speelde en wel met zulk eene be hendigheid, dat zelfs de beste meespeler het niet zou hebben opgemerkt. Vreezende zichzelf niet meester te zijn, verwijderde Aymar zich een weinig van de speeltafel. Juist op dit oogenblik stond Arthur op, raapte het op zoo'n oneer lijke manier verkregen geld bijeen en zich tegelijkertijd' omkeerend, zeide hij: N^ie V'" riij vervangen? Gij, mijn heer koecnerr lifi niet, mijnheer, hernam Aymar zins scherp, staan haar onafhankelijkheid voor heÜ oogenblik te behouden, doch hij zom trachten haar langzamerhand tot ge* trouwheid aan de Kroon terug te win,i nen. Een vreemde methode en het zaL dunkt ons, een heele toer zijn om, wat) onafhankelijk is geweest, weer in zijtf macht te krijgen j GEMENGD. ,Uit Athene wordt aan de National Zeitung geseind: Jiier doen berichten dq rond'e, dat tusschen Griekenland ,en Tur- kije overeenstemming is verkregen ten opzichte van de Kreta-kwestie. JHet eiland zal, onder erkenning van de souvereini- teit van den Sultan, door Griekenland be* stuurd worden. .Tengevolge van deze be* paling Is ook de anti-Grieksche boycot opgehouden. Na te Londen twee dagen Jang be* raadslaagd te hebben over de vraag, of er last zou gegeven worden om het werk stil te zetten, ten einde voor mijnwerkers een minimum loon te verkrijgen, heeft het bestuur van het verbond van mijnwerkers in Engeland' een mededeeling .uitgevaar* digd, behelzende dat de districten, die tot den 'Engelschen verzoeningsraad in be* trekking stonden, van de werkgevers ge* daan hadden gekregen, dat dezen het be* ginsel van een minimum-loon voor de on der den grond werkenden erkenden. Het bestuur heeft zijne vergadering daarom eenige dagen verdaagd, tea einde verdere pogingen te doen om tot een bevredigen de regeling te geraken. De .wervelstormen, die hebben ge woed In de staten Illinioi en .Wisconsin zijn nog veel nocdlottiger geweest dan do eerste berichten meldden. Duizendo menscheu zijn er bij omgekomen. De schade loopt in de millioeiien dollars.; Tal van Jied'en zijn tengevolge van de plotseling invallende koude doodgevro- Koninklijke besluiten, Bij kon. besluit is aan den kapitein A. B. F. Feickens, commandant van het 8ste landweerdistrict, onder toekenning van f 1223 pensioen 's jaars eervol ontslag verleend'; is aan E. Noë, ontvanger der dir. be lastingen, invoerrechten en accijnzen te Helder, eervol ontslag verleend; is aan jhr. A. A- J- M. Verheijen eervol ontslag verleend' als notaris te Gronins gen; is aan den officier van gezondheid le kl. jhr. F. A. van Suchtelen, van het pers« van den geneeskundigen dienst der land macht, eervol ontslag verleend; zijn de kolonel A. E. J. G. d'Hamecuu. commandant van het 3e reg. vesting-art en luit.-kol. .W. H. Piepers, van het le re giment huzaren ter zake van tijdelijke on gesteldheid .op non-activiteit gesteld; is ter zake van zijn gedrag bij de krijgs verrichtingen In Atjeli en onderhoorighe- den in de jaren .1908 en 1909, alsnog be noemd tot ridder 4e kl. der Militaire Wil lemsorde de sergeant der inf. van het le ger in Ned'.-Indië J. Ritter; Ha! antwoordde Arthur half spot tend, gij wilt voorzeker zeggen, dat gij niet meer speelt. Ik heb er .werkelijk mede 'opge houden, sinds Ik door eene noodlottige ondervinding heb geleerd, hoe gevaarlijk het is, zich door het spel te laten mede slepen Maar nooit, hernam Aymar met zachter stem en den jongeling veel- beteekenend' aanziende, nooit heb ik valsch gespeeld. Arthur verbleekte lichtelijk, daarna verwijderde hij zich onmiddellijk, onder voorwendsel een plaatsvervanger te gaan zoeken. De ontdekking, zoo pas door Aymar gedaan, bracht hem in verwarring. Moest hij den jongeling straffeloos zich laten overgeven aan zulke schuldige han delingen, of de talrijke slachtoffers waar schuwen, die hij nog maken kon? Beide besluifen stonden hem evenzeer tegen* In liet eerste geval maakte hij zich schul dig aan eene zekere zedelijke medeplich tigheid; in het tweede zou men er hem wellicht van beschuldigen, zich te heb ben willen wreken op den zoon van mijnheer Sercey over het kwaa door deze hem aangedaan. (Wordt vervolgd)].

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1