3e Jaargang. 26 BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. No. 624. e fceidóoHc Goivtcmt Bureau OUDE SINtiEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 11.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2Vi cent met Oelllustreerd Zondagsblad 5 cent. Donderdag October 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. V Wat is Neutraliteit Af en toe willen we deze vraag toch eens onder 'toog zien, want neutraliteit jg een verbazend elastisch ding. In 't Hollandsch overgezet zou dat woord heel goed kunnen beteekenenOost-Indisch- doof-en-zlende-blind, want aan neutrale lui heb je nooit houvast Bij een volgende gelegenheid gaan we daar wellicht eens nader op in, want voor heden wilden we een klein feit aan dat rekbare begrip toetsen of om gekeerd 't begrip toetsen aan 't feit. Er wordt ergens in Den Haag een stukje vertoond, zóó schuin en schunning, dat zelfs de vrijzinnige pers we gaven er een bloemlezing van den neus er voor ophaalde, 't Was treurig, zei die pers, waarop vele menschen er natuurlijk gauw heen gingen, want zoo is de wereld nu eenmaal. Ook dit ware nader uit te werken en wel in verband met het verstandige be sluit der Katholieke pers, om van de comedie liefst geen verslagen te geven, doch laten we bij ons toetsingsplan blijven. Wat zou nu een neutrale courant moe ten doen, ten aanzien van zoo'n stuk, waarvoor de vrijzinnigheid waarschuwt? Doodzwijgen, zal deze of gene zeggen, want dan doe je pas echt neutraaldan ben je visch noch vleeschdan geef je geen houvast en blijf je uit de misère. Zoo hebben we ook gedacht, meenen- de dat we omtrent het begrip neutraliteit toch wel eenig inzicht hadden. Daar komt evenwel een hier ter stede verschijnend Dagblad onze kennis op dit stuk leelijk verduisteren. Dit orgaan heeft de neutraliteit in pacht en toch tref fen we telkens de aankondiging van dat smerige stuk er in aan. Waarlijk, we zullen af en toe de vraag onder 'f oog moeten zienwat is nu eigenlijk neutraliteit, want hoe meer we de neutrale pers de neutraliteit zien be oefenen, hoe minder 't ons duidelijk wordt hoe die pers de neutraliteit eigen lijk opvat of uitlegt. ALGEMEEN OVERZICHT. Het is nog steeds niet duidelijk! wat Italië wil doen ter spoedige beëindiging van den Tripolis-oorlog. Meldden we immers gister dat het plan bestond om door een laatsten slag te slaan in de Aegeïsche zee den Turk tot'vrede te dwingen, nu wordt van of- ficieuse zijde gemeld dat dit vooralsnog niet de bedoeiing van Italië is. Men wil eerst afwachten hoe de druk! der mo gendheden die nu van Rome naar Kon- stantinopei verplaatst schijnt, uitvalt en tevens trachten een ietwat fatsoenlijke overwinning in Tripolis te behalen. Tot jiog toe bleef het daar feitelijk bij scher mutselingen, die echter reeds genoeg gekost hebben"' om na dit voorproefje niet naar een héél diner te.verlangen. De Turk vindt een mogelijk optreden van Italië in de Aegeïsche Zee blijk baar zoo erg niet. Vooreerst zouden de eventueel genomen eilanden bij het slui ten van den vrede toch terug gegeven -moeten worden, en vervolgens zou bij öe bezetting het meest nadeel worden jitoêgebracht aan Europeesche nederzet tingen, iets waarvoor de mogendheden W.el een stokje zullen steken. Over de verliezen der Italianen voor jTripolis bij een gevecht van eergister seint generaal Caneva het volgende: Van het 11e regiment bersaglieri zijn twee officieren gesneuveld en tien ge- AVondj dc verliezen der minderen zijn nog niet bekend. Van het 82ste regiment infanterie werd een officier gewond, sneuvelden vier soldaten en werden er 10 gewond. Het 84ste verloor 2 gewon den, beiden soldaten. De vestingartille rie kreeg een gewonde. Van het Roode Kruis werden twee leden gewond. De vijand is met zware verliezen geheel te ruggeslagen. Men heeft verscheidene „opstandelingen" den kogel gegeven en 'een aantal hunner in hechtenis geno men. Sommigen van hen zullen voor den krijgsraad gebracht worden. Een nader bericht meldt dat de krijgs raad 32 doodvonnissen heeft geveld, die dadelijk- voltrokken zijn. Als een bewijs dat het er ook in Tri polis nog niet zoo mooi voorstaat, die- ne dat ongeveer 2000 menschen in Ihechv tenis zijn genomen. Waarschijnlijk zijn: dit Arabieren, die, volgens de Italianen hun zoo gunstig gezind waren, maar in de laatste dagen vrijwel het tegenover gestelde bewezen. ,Waar veel geklaagd wordt over de liefdeloosheid en ongevoeligheid van den Italiaanschen soldaat, zijn wij verheugd de volgende tegenhanger te kunnen ver melden. De rabbijn der Joodsche ge meente te Tripolis heeft aan den Apos- tolischen prefect een schrijven gerichl waarin hij namens de geheele gemeente dank brengt voor de zorg, waarmede de Katholieke ziekenzusters de Joodsche zieken hébben verpleegd. De opstand in China brengt de regeering hoe langer hoe J.UIO0UJOA S3UIIJ, aa *3?JBU3d 9p UI J39UI uit Peking, dat de ChineesChe regeering bij de buitenlandsche legaties het ver zoek had gedaan, de maandelijksche af lossingen der schadevergoedingen we gens den boksersopstand, gedurende 9 maanden te mogen schorsen. De Chinee sche regeering zou het alsdan achter stallige bedrag ad 2.250.000 p.St. bin nen enkele jaren aflossen en er 7 pCt rente voor betalen. De buitenlandsche legaties antwoor den, dat zij het verzoek van China moes ten overbrengen aan haar regeeringen. Het geldgebrek der ChineesChe regee ring neemt toe; de regeering is niet bij machte de salarissen geregeld uit te betalenzij beschikt nog slechts over ten hoogste een millioen taëls. De Ghi- neesche regeering heeft zich gewend tot de vier hoofdgroepen der buitenlandsche financiers, inet het verzoek een lecning van 12.000.000 taëls, te sluiten, terug betaalbaar binnen een jaar tegen eene rente van 8 pCt. Dei buitenlandsche fi-_ nanciers overwegen dit voorstel, doch eenige voorwaarden, o.a. dat de Chinee- sche regeering moet verklaren, waaraan zij het geld zal besteden, en ook, welke verdere verplichtingen de Ohineesch'e re geering bij andere bankiersgroepen heeft aangegaan. Ook stelden zij de voorwaarde, dat aan Joean-sji-kai volmacht worde ge geven vredesonderhandelingen met de opstandelingen te openen. De aan Joean- sji-kai te geven volmacht moeten niet enkel Joean-sji-kai zelf, maar ootó den financiers voldoen. Gefortuneerde Mantsjoe-families te Peking verlaten in grooten getale de stadzij zenden hun geld en kostbaar heden naar Tientsin, Shangai of zelfs naar Moekden, waar de Japanners be scherming kunnen bieden. De zetel van het Hof, zal, indien de omstandigheden het noodig maken, naar Jehol worden overgebracht. De New-York Herald laat zich uit Peking seinen, dat de „grondwetspar tij" welke onder de leden der Nationa le Vergadering (liet voorpariement) een meerderheid heeft, zich) met een ulti matum heeft gewend tot de regeering. De „grondwetspartij" eischte, dat on middellijk een verantwoordelijk ministe rie zal worden benoemd met Joean-sji- kai als minister-president. "Ook moet de regeering de onbekwame Mantjoeprin- sen en anderen, die hooge! ambten be- kleeden van het bewind verwijderen. Voorts moest de regeering met zacht heid optreden tegen de' rebellen. In dienzelfden geest luidde' een tele gram aan de regiering, afgezonden door den onderkoniiig van Kanton. Amjders was. meent deze, de toestand niet meer te redden. Ook seinde hij, dat de nieu we troepen niet te vertrouwen zijn, en dat de soidaten van het oude regimé gebrek hadden aan schietvoorraad. De toestand op Kreta aldus seint inen uit Athene, wordt met den dag ingewikkelder tengevolge der splitsing van de partijen in de Kamer en het verdwijnen van den invloed der partijleiders op het volk, dat voor het grootste gedeelte het voortdurend uitstel len van de oplossing van het Kreta- vraagstuk moede geworden ïs, en den tegenwoordigen oorlog voor een ge schikte aanleiding houdt om een staats greep uit te voeren. Daarom schijnt het voorstel van Lio- nakis, om de afgevaardigden van Kreta in de Grieksche Kamer te doen plaats nemen, groote kans te hebben aange nomen te worden. De Grieksqhe regeering is besloten om ter voorkoming van buitenlandsche ver wikkelingen bij een eventueele aankomst van de afgevaardigden van Kreta in Athene de Kamer aldaar te ontbinden. In de gistermorgen gehouden vergade ring van de Kretenzer Kamer heeft het comité van uitvoering ontslag genomen. De leider van de oppositie Michelidakis heeft de regeering verzocht aan te blijven totdat de geheime vergadering van des middags de noodige ophelderingen over den stand van de Kretenzische kwestie en het voorstel van Lionakis, nl. dat de afgevaardigden van Kreta zouden deel nemen aan de vergaderingen van de Grieksche Kamer, zouden zijn gegeven. De Grieksche regeering heeft al het mo gelijke gedaan om de Kretenzers van onvoorzichtige stappen af te houden, om dat zij tengevolge van het internationale karakter van de Kretenzische kwestie niet zonder gevaar voor ernstige verwikke lingen de afgevaardigden van Kreta in het Grieksche parlement kan doorlaten. GEMENGD. Uit Petersburg wordt aan de „Lokal Anzeiger" geseindDe gewezen Sjah van Perzië bevindt zich, naar gemeld wordt, sedert een maand in de nabijheid van Gumesjtepe. In dien tijd heeft hij geen maatregelen genomen voor een nieuwe onderneming, maar hij staat in levendig verkeer met invloedrijke Turkmenen. In het begin van November kwam in Gu mesjtepe een stoomschip met geweren aan, uit naam van iemand uit het gevolg van den Sjah. Waar de boot vandaan kwam, is onbekend. Naar de „Norddeutsche Allgemeine Zeitung" meldt, zullen de Rijksdagver kiezingen den 12en Januari a.s. plaats hebben. De president van den Rijksdag deelde mede, dat de Rijkskanselier den 8en November de interpellaties over de Marokko-aangelegenheid zou beantwoor den. Daarna komt het scheepvaarttollen- ontwerp in behandeling. Einde November of begin December gaat de Rjjksdag de finitief udteen. Naar uit Mexico-City uit zeer goede bron gemeld wordt, zijn gisteren 200 man der regeeringstroepen in het gevecht tegen de aanhangers van Zapata om gekomen. De Parijsche correspondent van de „Vossische Zeitung" seint: Het wordt bevestigd, dat er tusschen de Duitsche en Fransche regeering nog slechts kleine verschillen over bijzonderheden betreffen de den wederzijdschen afstand in gebied heerschen. In hoofdzaak is bepaald, dat Frankrijk aan Duitschland ongeveer de helft van zijn Kongo-gebied, tegen de 300.000 vierkante kirometers, afstaat, ter wijl Duitschland in het Noorden van den Eendensnavel van het Kameroengebied en in het Zuiden een smalle strook van'Togo, eenige honderden vierkante kilometers grcot, aan Frankrijk afstaat. Er wordt nog onderhandeld over de plaats, waar de beide punten van den weg van het gebied dat afgestaan wordt, den Lobay en den Oebangi, zoowel als de Sanga en de Kongo bereiken zullen, en ook over de breedte van deze beide punten. Met deze bijzonderheden hield de ministerraad zich gisterenmiddag bezig. Uit de Riviera wordt gemeld, dat hevige wolkbreuken daar gisteren groote schade hebben aangerichlt. In Rapallo,' Chiavari, en Santo Margerithe gingen watermassa's meer dan 2 meter hoog door de straten. Bruggen en huizen wer den vernield. De schade wordt oj) meer dan één millioen lire geschat. Menschen- levens zijn niet te betreuren. Uit Chicago seint de „Press Tele graph" De rassenstrijd in .Oklahoma neemt een buitengewoon ernstig karak ter aan. Het halve garnizoen is opgeroe pen, om den toestand meester te wor den. Een telegram uit Oklahoma City meldt, dat gisterenavond verschillende blanke families op boerderijen in de na bijheid van Cometa, waar het eerst de onlusten uitbraken, op wreede wijze door negers zijn vermoord. Verscheidene boerderijen van blanke landbouwers zijn door negers verbrand. In al deze ge vallen werden de vaders aan hun eigen huizen opgehangen en Kun lichamen met kogels doorboord. Ook werden ve len van de zwarte moordenaars gedood. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit zijn benoemd tot bur gemeester: van Stad-Doe,tin chera E. G. C, de Groot van Embden; van "Winterswijk jhr. G. A. v. Nispen; van Zuid-Schar- woude J. W. C. Kroon; van Jfontenisse K. J. A. O. baron Collot d'Escury; van Kuinre en Blankenham JHL Meesters; van Bathmen A. Bontekoe; van Giethoorn C. A. Besier, en van Emmen C. v. d. Wal; is bij het personeel van den genees kundigen dienst van het leger in Ned.- Indië benoemd en aangesteld tot officier van gezondheid 2e kl. de arts ,W. A. Kop is A. J. J. Boogaard te 'sGravenhage benoemd tot bureelambtenaar van den Rijkswaterstaat 3e kl.; is aan den kolonel J. F. N. v. Bunge, commandant van het le reg. inf., en aan den dirigeerend paardenarts met den rang van majoor J. j. Westbroek, van het 2e reg. veld-art., onder toekenning van resp. f 2100 en f 1600 pensioen eervol ont slag verleend; is aan den reserve-kolonel J. Klasing, commandant van het 28e landweerdis- trict, eervol ontslag verleend en is aan genoemden reserve-hoofdofficier een na der pensioen verleend van f228 7sjaars. De Haarlemsche Hanze. In de gisteren te Hoorn gehouden ver gadering van den Centralen. Raad der Haarlemsche .Hanze, Bond van R. K. Ver- eenigingen van den Handeldrijvenden en Industrieelen Middenstand in het Bisdom Haarlem, is bij acclamatie de volgende motie aangenomen De afgevaardigden der navolgende R. K. Middenstandsvereenigingen, vertegen woordigende ruim 2500 leden der afdee- lingen van den diocesanen bond van R. K. Middenstanders in liet Bisdom Haarlem, in centrale vergadering te Hoorn bijeen, achten de behandeling van de tariefwet in den Ned. Middenstandsbond een daad in strijd met het federatief karakter van dien Bond en in strijd met art. 23 en 4 van zijn statuten; verklaren, dat het hoofdbestuur van dien Bond op die vergadering in gebrekè is gebleven de statuten te handhaven, waardoor het hoofdbestuur hun vertrou wen heeft verbeurd; zijn van oordeel, dat daardoor de rech ten van onzen Diocesanen Bond als aan gesloten vereeniging ernstig zijn ge schaad; besluit het hoofdbestuur van de JHaar- lemsche Hanze op te dragen zijn lid maatschap van dien Bond op te zeggen. Lieg maar raak. Men meldt d.t. 25 Oct uit 's-Graven- hage aan de „Stand.": Gisteravond vroeg de heer Duys, met het oog op het feit, dat er op zijn hoogst een 12-tal leden der rechterzijde aan wezig waren, schor.sing der beraadsla ging- Doch wat was het geval? Niet rechts, maar links schitterde gis teren door afwezigheid. Op dat uur, ongeveer elf uur in den avond, waren nog 31 leden, ze^ge een- en-dertig leden van rechts aanwezig. En van links: Niemand dan de heer Smeenge met de socialisten. In de zaal zelf waren 16 leden van rechts present en de overigen waren in het gebouw tegenwoordig. De winkelsluiting te Amsterdam. In een onderhoud, dat het „Hbld." ter zake van de winkelsluiting met den hoofd commissaris van politie, den heer H. S. Hordijk, had, deelde deze mede, dat het vonnis, Maandag door den kantonrechter mr. Höfelt gewezen, voor den hoofdcom missaris geen aanleiding was tot het geven van een vingerwijzing om geen proces verbaal meer op te maken. De hoofdcommissaris denkt zich den gang van zaken zóó, dat de politie voor- loopig blijft constateeren de overtredin gen, die er in haar oog worden begaan, en dat het Qpenbaar Ministerie de pro cessen-verbaal, deswege opgemaakt, voor- loopig niet zal vervolgen tot tijd en wijle ons hoogste rechtscollege in deze materie een beslissing genomen zal hebben. Maandagavond zijn 45 processen-ver baal wegens overtreding der winkelslui- tingverordening opgemaakt. De laatste dagen had het aantal processen-verbaal 6 tot 10 per dag beloopen. Op aanraden van het sociaal-democra tisch raadslid 5mit, Dinsdag j.l. in een winkelsluiting-vergadering als bestuurs lid van den Nederl. Bond van Handels- en Kantoorbedienden, schoolde gisteren avond in de Amstelstraat na 9 uur een groep leden van dien Bond samen en hield protestbetoogingen voor !3e .win kels, die geopend bleven. De politie had uitgebreide maatregelen genomen. Op alle straathoeken in de om geving van de Amstelstraat stonden dub belposten. In de Amstelstraat maakte da politie met den wapenstok een charges, Een der betoogers, die zich na eenige sommaties niet uit een volksverzameling verwijderen wilde, werd onder hevig ver zet gearresteerd en naar het politiebureau Rembrandtsplein overgebracht .Hij voeg de de agenten tijdens de overbrenging den scheldnaam „judassen" toe. Door stortregens en surveillances ver liepen na tienen de relletjes, waarvan de volgende avonden herhaling gevreesd wordt Het Mandement van 1868. Naar aanleiding van hetgeen J. Per- sijn mededeelde over het mandement van! 1868, sclirijft de W.Eerw. heer Victor Zwijsen aan de Tijd: Zou het te veel gevraagd z>jn, langs dezen weg van dr. Persijn te mogen ver nemen, op welke bewijzen zijne bewe ring steunt, dat de groote dr. Schaepman de auteur zou zijn van het beroemde Mandement der Bisschoppen in 1868? Dr. Schaepman is te groot, om hem te sieren met betwistbare lauweren. Hij zelf de groote doctor zou de eerste geweest zijn om daartegen te protes teeren. Hier in Noord-Brabant wordt een geheel anderen naam voor den auteur ge noemd en, naar mijn bescheiden mee ning, op onwederlegbare gronden. Reeds het jaartal 186S stemt tot nadenken* En dan de stijl. Zou dat berekende, om zichtige, kalme woord jn 1868 gevloeid kunnen zijn uit de pen van den jeugdi gen dichter, die toen ternauwernood een jaar priester was en in wiens hart en brein het destijds bruiste en kookte? Ik zal het niet gelooven, dan op door slaande bewijzen. Misschien heeft dr. Persijn die be wijzen. In dat geval kan hij geen be zwaar hebben, ze te publiceeren. Dq eer van zijn held vordert het gebiedend, en hij zal daarmede een dienst doen aan allen, die zich met mij over zijne be wering verbaasden. i De Militiewet. Van de ingediende amendementen ver melden wij een van den heer v. Wasse- naer van Catwijck, om art. 32 te lezen: Vrijstelling wegens kostwinnerschap wordt verleend aan hem, door wiens ver blijf in werlcelijken dienst voldoende middelen tot levensonderhoud zouden komen te ontbreken aan dit gezin enz. Verder stelt hij voor aan het eerste lid toe te voegen den volgenden volzin: „Voor toepassing van het bepaalde ia den vorigen volzin wordt als gezin waar toe de dienstplichtige behoort, niet be schouwd dat, waarvan h'ij hoofd is. Het amendement beoogt het aangaan van onberaden en vroegtijdige huwelij ken tegen te gaan. De socialistische fractie stelt vooronl het voorbereidend militair onderricht weer in de wet op te nemen. De duurte. Door verschillende Christelijke ge meenteraadsleden te Rotterdam is de volgende motie bij den Raad ingediend: De Raad van oordeel, dat de meer dan gewone prijsstijging van sommige der eerste levensbehoeften een toeslag op de loonen van de laagst bezoldigden in gemeentedienst wettigt, besluit B. en W. uit te noodigen, aan het gemeentepersoneel dat geacht kan worden het laatste jaar niet meer dan f 800 te hebben verdiend, voor 4i/f maand, te beginnen met de week, waarin 15 November a.s. valt, dezen toeslag! ap het loon te geven, met dien verstan de, dat een gehuwd persoon in gemeente dienst zonder wettige kinderen beneden 15 jaren 50 cents per week zal ontvan gen een persoon in gemeentedienst met 1: of meer wettige kinderen beneden 15 jaren boven deze 50 ets. voor het eerste kind zal ontvangen, 40 ets., voor het tweede 30, en vervolgens voor elk dezer kinderen meer 25 ets. alles per weekL LEIDEN, 26 October. Kwartetwedstrijd St. Cecilia: Gisteravond werd in den R. K. Volks bond de door „St Cecilia uitgeschreven kwartetwedstrijd gehouden. Zeven kwaï tetten hadden ?ich ppgegeven pm d«

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1