c
BUITENLAND.
Aymar.
BINNENLAND.
3e Jaargang,
No. 604.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCH1|NT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
3
October
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels t 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratit
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangebodei
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Ze zijn haast te mooi om; waar te zijn
de laatste berichten over het
Italiaansch-Turksch conflict
De Romeinsc'ne correspondent van het
«Berliner Tageblatt" seint dat in'Rome
Hardnekkig het gerucht loopt dat Duitsoh
land vrede wil stichten. Naar hij ver
neemt, zijn de kansen daarvoor belang
rijk' gestegen. Italië zou na de bezetting
van Tripoli geen afwijzende houding
meer innemen tegenover bemiddeling.
Integendeel wordt van Italiaansche
zijde verklaard, dat Italië in zijn oor
logsdaden niet verder gaan wil, dan
strikt noodzakelijk is.
Als Turkije mocht besluiten de bezet
ting van Tripoli, door Italië niet met
geweld te keer te gaan, dan zou Italië
zelfs bereid zijn de Turksche souvereine
rechten te erkennen. Verder wil Italië
,een zeer aanzienlijke som aLs schadeloos
stelling betalen. Italië wil als Turkije
Sn Tripoli geen wapengeweld tegen Ita
lië gebriuikt, m.a.w. een lijdelijke hou
ding aanneemt Turkije in alle moge
lijke opzichten tegemoet komen. Italië
>vil grootmoedig zijn en geen bekromp
pen opvattingen huldigen. Het wil, zoo
ver het maar eenigszins kan, rekening
bonden met billijke eischen van Turkije
zoowel als met de belangen der mo
gendheden, die op het spel staan.
In Turkije is men vol goeden moed
op een spoedige vreedzame bijlegging
van het geschil. Ook daar hoopt inen dat
bet dk'ii mogendheden nog gelukken zal
op de basis van een bezetting van Tri-
.tooli door Italië met handhaving van de
Turksche suzereiniteit, evenals in Egyp
te, den vrede te heristellen.
Het trekt de aandacht, dat de te Ber
lijn dienende Turksche officieren bevel
gekregen hebben, in Duitschland te blij
ven. Ook zullen de officieren, die tegen
begin October naar Duitschland gecom
mandeerd waren, daarheen vertrekken.
Zaterdag hielden de ministeries van
van oorlog en van marine nog reken hg
met een spoedige bijlegging van den
strijd langs diplomatieke» weg. Slechts
op" deze wijze is te begrijpen, dat, naar
men uit goed ingelichte bron verneemt,
gisteren weliswaar de mobilisatie van 3
legerkorpsen begonnen werd, maar datde
terugroeping van alle officieren, die zich
in Konstantinopel op commando of op
ide krijgsschool bevinden, naar hun gemo
biliseerde regimenten, voorloopig weer
ingetrokken werd. Verder vertelden auto
riteiten in het ministerie van marine, die
etn beslissende stem hebben, dat de toe
stand nog te weinig duidelijk Is en dat
<le oorlogstoebereidselen nog niet met
volle .kracht getroffen werden, omdat
men nog den verderen loop der gebeur
tenissen en de definitieve beslissing af
wacht.
Het zou dus niet te verwonderen zijn
als nu aan het
derde beroep op de mogendheden
door Turkije, door dezen wordt gehoor
gegeven.
Aan de „Berliner Zeitung am Mittag"
FEUILLETON.
Naar het Franselt.
4)
Alleen Leopold Davimart gevoelde
Voor Aymar eene waarlijk bëlanglooze
len oprechte genegenheid, ofschoon hij
zijn vriend zijne welgemeende, maar al
tijd afgewezen raden niet bespaarde,
fiun vriendschap dagteekende van den
jtijd, waarop beiden op het gymnasium
te Straatsburg studeerden. Later hadden
zij elkaar weder te Parijs ontmoet, waar
Leopold in de rechten studeerde, ter
wijl de jonge Koechler de polytechni
sche school volgde. Men kon niet zeg
gen dat zij veel met elkaar in aanraking
kwamen, want de groote studie-ijver van
Leopold kwam slecht overeen met het
ongeregelde leven, dat Aymar leidde
maar bij de zeldzaam voorkomende ge-
jegenhedeil, waarin zij bij elkander kwa
men, voelde zij nog steeds in het diepst
jiunner ziel de steeds waarneembare
lnaar trillen eener oude genegenheid.
Verscheidene jaren gingen aldus voor-
wordt nog d.d. 2 Oct. uit Konstantino
pel geseind: Uit den mond van een mi
nister, die zooeven den ministerraad ver
liet, vernam ik, dat de Duitsche gezant
von Marshall in een gesprek van twee
uur den grootvizier Said nieuwe vredes
voorwaarden had voorgelegd, die de Ro-
ineinsche Consulta op aandringen van
Duitschland had verklaard aan te ne
men.
De grootvizier heeft den Sultan be
loofd; het nieuwe kabinet tot het aanne
men van deze voorwaarden over te ha
len. De voorwaarden zouden van Tur
kije groote offers eischen, maar den
wereldvrede redden. Het nieuwe kabi
net zou het Parlement heden voor het
feit stellen, eventueel de Kamer te ont
binden. Het valt echter moeilijk te geloo-
ven, dat een Turksch minister zich op
deze wijze uitgelaten zou hebben, al ko
men ook van alle kanten berichten, die
met een bemiddeling van de mogendhe
den rekening houden.
Het gerucht gaat te Parijs, |dat het nieu
we Turksche kabinet geneigd zou zijn,
de bezetting van Tripolis door Italië te
aanvaarden, tegen betaling door Italië
van een nader vast te stellen schadever
goeding, die op 60.000.000 francs wordt
geschat.
Over de oorlogsfeiten
kan nog het volgende medegedeeld wor
den ter aanvulling van het reeds beken
de.
De „Daily News" 'bevat in een bij
zondere editie een telegram uit Tripolis
van Zondagavond meldende:
De beschieting 'van Tripolis begon on
middellijk na het verstrijken van den tijd,
voor de overgave der stad gesteld. De Ita
liaansche oorlogschepen zorgden er voor
het vuur op te richten op de versterkingen
en de stad te sparen. Een der eerste
schoten echter vernielde het paleis van
den gouverneur. Voordat de beschieting
begon, verlieten de inwoners de stad en
sloegen zij van de heuvels de beweging
gade. De Turksche troepen leggen langs
de heuvelreeks verdedigingswerken aan,
om het oprukken der Italianen te beletten,
De Temps verneemt uit Rome, dat daar
het gerucht gaat, dat de Italiaaiisdhe
kruisers Vetter Pisani en Lombardia twee
Turksche torpedobboten hebben in den
grond geboord in de Albaneesche ha
ven Moerzoni.
Het bericht echter omtrent een be
schieting van de havenplaats Retsjadi
door Italiaansche oorlogsschepen wordt
tegengesproken.
Van. de Turksche bewegingen wordt
nog het volgende particulier aan het
„Berliner Tageblatt" geseind uit Kon
stantinopel
De majoors Enver en Niani zullen
trachten met vrijwilligers naar Tripoli
door te dringen. 30 Officieren vpn den
generalen staf willen door Egypte naar
Tripoli gaan. Tallooze Egyptenaren moe
ten reeds naar Tripoli zijn vertrokken
om den Islam te verdédigen. Een zoon
van den beroemden Algerijnschen sjeik'
Abd-cI-Kader is in Tunis aangekomen
en seint aan de regeering, dat hij van
Tunis uit al zijn invloed zal aanwenden
bij, terwijl Aymar, ten minste in schijijn,
alle voorrechten genoot, die het leven
gelukkig schijnen te (naken. Hij was er
bijna in igeslaagd, zijn vader te doen
gelooven, dat hij in allen ernst er aan
dacht zich een positie te veroveren, en
dat het te wijten was aan omstandig
heden, onafhankelijk v^n ?ijn wil, dat
hij er nog niet in had mogen .slagen.
Men meende, dat de jonge Koechler
veel meer fortuin bezat, dan in werke
lijkheid liet geval was de openbare mee
ning had zooals in zulke omstandigheden
altijd plaats heeft, het bedrag der erfe
nis aanzienlijk overdreven; hij kon nog
wel eenigen tijd van zijn crediet leven,
nadat hij zijn fortuintje verkwist had.
Maar eindelijk werden zijne schuld-
eischers het wachten moede en eischten
hun geld op; hij vreesde door de hulp
zijner vrienden in te roepen te dalen
in de achting en bewo-ndering, die hij
bij hen genoot, en daardoor zijne meer
derheid, die zoozeer zijn hoogmoed
streelde, te verliezen. Zijn nood bloot
leggen aan zijn vader, die zelf ook geen(
ander bestaan had dan zijn bescheiden'
pensioen, stond gelijk met zich de ver
plichting opleggen, zonder uitstel een
betrekking te aanvaarden, welke de
strenge grijsaard hem zou aanwijzen.
Yerbitierd door verveling .en verdriet,
tot ondersteuning van den Islam in Tri
poli.
Uit den Balkan
wordt nog gemeld, dat de Albaneezen,
volgens de verklaring van verschillen
de hoofden, niet van zins zijn tegen Tur
kije op te staan, doch zich als een man
onder de Turksche vaan te zullen scha-
n.
Uit Sofia wordt bericht, dat een hon
derdtal voormalige bendenaanvoerders
uit Macedonië een vrijwil iigersafdeeïing
vormen om tegen Turkije ten strijde te
trekken. Zij waren voornemens om gis
teren hun diensten aan den Italiaanschen
gezant aan te bieden, die daarvoor wel
bedanken zal.
Uit Saloniki wordt aan het „Berliner
Tageblatt" geseind: Van de Grieksche
grens worden voortdurend verdachte be
wegingen gemeld. Uit Sersidsje wordt
ambtelijk bevestigd, dat Grieksche ge
heime agenten aan de grens van Epirus
10,000 geweren onder de Christelijke be
volking hebben uitgedeeld. De agenten
hadden zich tot dit doel als kooplieden
en herders verkleed.
In het struikgewas van Loezana in de
buurt van Sersidsje is een gevecht met
een Grieksche bende geleverd, waarbij
vier Grieken gedood zijn.
Hier en in de provincie zijn omvang
rijke militaire voorbehoedsmaatregelen
getroffen ter bescherming van de Alba
neesche kust.
De Turksche zaakgelastigde begaf zich
naar den min. van buitenl. zaken om hem
mede te deelen, dat Griekenland zich niet
bezorgd behoeft te maken over de mili
taire bewegingen aan de grens, daar die
bewegingen a'lleen worden veroorzaakt
door den oorlog met Italië.
Deze verklaring toont, dat Turkije er
niet aan denkt de betrekkingen tot Grie
kenland te wijzigen.
De monarchistische samenzwering
in Portugal moet ernstiger zij.11 dan de
ambtelijke pers het tracht voor te stel
len. De laatst ingekomen berichten be
wijzen, dat er een goed beraamd plan tot
herstel van de monarchie bestond. In de
laatste dagen hielden zich hardnekkig ge
ruchten staande over een grooten opstand
die in het Noorden werd voorbereid om
de republiek ten val te brengen. De re-
geering heeft terstond haar maatregelen
genomen. Zaterdagavond tegen midder
nacht trokken groote menschenmassa's
door de straten van Oporto. Tegelijker
tijd kreeg het hoofd der politie een ano
nieme mededeeling, dat er een tegenom
wenteling zou uitbreken en wel des mor
gens om vier uur. De monarchisten zou
den het plan hebben om alle garnizoenen
aan te vallen en alle troepen, die de repu
bliek trouw bleven, neer te houwen.
Het hoofd van de politie en de militaire
gouverneur hadden onmiddellijk alle troe
pen bijeen. Vele huizen, waarin verdachte
royalisten waren, werden doorzocht en
talrijke samenzweerders gevangen ge
nomen. Allen waren met revolvers, dol
ken en geweren gewapend. Om half vier
des morgens deden de troepen, bijgestaan
door carbonario's en leden van de repu-
wist de jonge man niet wat te doen, toen
hij eene uitnoodiging ontving om aan
eene jachtpartij deel te nemen bij een der
rijkste grondeigenaars uit den Elzas, (mijn
heer Westner, wiens eigendommen op
tien mijlen afstands van .Straatsburg ge
legen waren. Dat was voor Aymar eene
soort van rust, die hij met gretigheid
aannam. Hij meende echter, vóór zijn
vertrek oen kort bezoek bij zijn vader te
moeten afleggen, dien hij bijna sinds een
maand niet meer had gezien.
Mijnheer Koechler leefde niet alleen in
zijne landelijke woning: eene wees, hem
door een stervenden vriend aanbevolen,
was voor hem een steun geworden. Reeds
sedert lang was, naar het plan van den
grijsaard, dit aangenomen 'kind bestemd
als echtgenoote voor Aymar, maar hij
was te rechtschapen van karakter om zulk
een huwelijk te bespoedigenzijn zoon
moest een positie hebben, die op kon
wegen tegen de voordeelen, aan deze
vereeniging verbonden, want de bruid
schat van Magdalena, zonder juist aan
zienlijk te zijn, veroorloofde haar nauw
keurig toe te zien, alvorens eene keuze
te doen.
De verbeelding van het meisje was
eerst bekoord door de schitterende hoe
danigheden die Aymar bezat, maar haar
verstand had haar .weldra doen inzien,
blikeinsche genootschappen, een algemee-
nen overval op de royalistische clubs. De
overrompelde royalisten vluchtten over de
daken der huizen. Groote hoeveelheden
wapenen werden in beslag genomen. Op
de Douro werd een schip ontdekt, dat met
alle soorten wapens en schietvoorraad
beladen was.
Iirtusschen vernam de regeering, dat
de monarchisten in Villa Nova de Gaya
een stad op den anderen oever van de
Douro, tegenover Oporto, een afdeeling
republikeinen omsingeld hadden. Er wer
den onmiddellijk troepen heengezonden.
Des morgens om vijf uur waren de troe
pen tot den aanval op een gebouw, waar
in vele monarchisten gevlucht waren, ge
reed. De meesten van hen waren echter
reeds door onderaardsche gangen en zij
deuren ontvlucht.
Het garnizoen van Oporto is versterkt
en ligt dag en nacht gereed. In angstige
spanning wacht men verdere berichten
af.
Duizend koningsgezinden moeten uit
Vervin aan de grenzen zijn aangeko
men. Zij zijn met Mausers en revolvers
gewapend.
Volgens zeggen der royalisten staan
ook nog andere opstanden te wachten.
Ofschoon naar de aigemeene opvatting
de toestand der republiek niet dreigend
is, verwacht inen toch ernstige gebeurte
nissen.
GEMENGD.
Het blad de „Liberté" meldt, dat
Frankrijk en Duitschland overeengekomen
zijn, het Hof van Arbitrage in den Haag
te doen beslissen in eventueele quaesties,
die zouden mogen ontstaan, van af het
oogenblik, dat de bepalingen van het
Fransch-Duitsche vergefijk nopens Marok
ko zullen zijn van kracht geworden.
Uit Uskub (Albanië) wordt gemeld,
dat de cholera weer toeneemt.
De Tsaar heeft aan den gezant van
Rusland te Lissabon opgedragen aan de
Portugeesche regeering mede te deelen,
dat Rusland de republiek Portugal erkent.
De Spaansche Minister van Oorlog
is naar Melilla vertrokken.
De Engelsche morgenbladen be
vatten de volgende bijzonderheden over
de ramp te Austin in Pennsylvanië (V.
St.)Het aantal slachtoffers wordt ge
schat van 400 tot 1000. De eerste be
richten behelsden, dat er 2000 inwoners
zouden zijn omgekomen. In den stuwdam
vau het reservoir, die reeds lang slecht
geweest moet zijn maar waaraan de
hout-firma, ondanks alle waarschuwingen,
niets deed, kwam eerst een klein gat,
dat zich plotseling met een geweldig ge
raas verwijdde. Eenige oogenblikken later
werd de geheele stuwdam weggeslagen
en stortte zich de watermassa in het dal,
dat 100 meter lager ligt. Het reservoir,
dat op deze wijze leeg liep, was een
kilometer breed en 45 voet diep. Deze
watermassa vernielde alles, wat haar in de
weg kwam.Het gelukte nog een telefonische
waarschuwing te zenden,naarAustin,zoodat
vele menschen nog in staat waren de
hooger gelegen plaatsen te bereiken. In
andere dorpen, die op den weg van het
dat die hoedanigheden, niet de vereischte
waren o:n het huiselijk geluk te verze
keren, en 'twas dan ook met eene diep
gevoelde voldoening, dat zij haar geëer-
biedigden voogd afstand had zien doen
van planenn, waaraan ook zij eerst hare
volledige toestemming had gehecht. .Wat
Aymar betreft, zijne neigingen en ge
woonten waren te ver verwijderd van de
plichten van het huwelijk, dan dat hij er
ernstig over nagedacht zou hebben, ze
zich op te leggen.
Magdalena was in zijne oogen een kind,
zacht, bescheiden, van middelmatige ont
wikkeling, zonder wil of verlangens, één
dier vrouwen, welke niet in staat zijn
eenig sterk en krachtig gevoel te onder
vinden een naar zijn meenig zwakke
natuur, onbekwaam voor het goede, zoo
wel als voor het kwade. Hij beoordeelde
dit karakter, zonder tijd genomen te heb
ben om het te bestudeeren, en daardoor
was dit oordeel door eene groote on
rechtvaardigheid gekenmerkt.
Mijnheer Koechler verborg onder
schijnbare koelheid de vreugde, waar
mede de aankomst vari zijn zoon hem
steeds vervulde. Toen Aymar hem het
doel zijner reis had medegedeeld, fronsten
zich zijne wenkbrauwendat was de
zekere voorbode van een ongeluk.
r— Wanneer .dan, riep hy uit, zult gij
water lagen, moet alles wat leefde ver
dronken zijn. Het water sleepte boom
stammen en balken mee, die alles ver
pletterden. Het zijn meest vrouwen er
kinderen, die gedood werden. Vele man
nen waren op dat oogenblik in de bos-
schen aan het werk. De watermassa'i
reikten lot de hoogste daken.
Nauwelijks was het water weggeloopen
of er klonk een gewéldige ontploffing
De hoofdbuis van de leiding, die Austin
van aardgas voorziet, was op verscheiden
plaatsen tegelijk gebarsten, en overal vat
ten de puinhoopen vlam. Velen, die aan
het water ontkomen waren, vonden nu
den dood in de vammen. De meesten
van degenen, die in veiligheid waren,
waren door ontzetting niet in staat te
helpen. De werkplaats van den Susque-
hannaspoorweg, die den vloed weerstaan
had, stond onmiddellijk geheel in vlam
en slechts weinigen gelukte het zich
wadende door de nog steeds stroomende
watermassa's te redden. Hier alleen von
den meer dan 100 menschen den dood.
Eerst des avonds kwam van alle kanten
hulp opdagen. Onder de puinhoopen
werden nog vele menschen levend ge
vonden. De meesten waren zwaar ver
minkt, anderen ook volkomen ongedeerd.
Overal in het dal vind men de lijken
van verdronken en verbrande mensche
Koiiuir.iijKe Besluiten.
Bij Kon. besluit is Ch. j. j. Willems
te Vreeswijk benoemd tot opzichter van
den Rijkswaterstaat 4e kl.
is benoemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau C. van Lenifep, kweeker
te Eist, voorzitter van het hoofdconiité
voor de groote nationale fruitten toonstel
ling Eist 1911;
is toegekend de aan de orde van
Oranje-Nassau verbonden eere-medaille
in zilver aan J. van der Borden, zeil
maker bij de firma A. Hoogendijk Jzn.
te Vlaardingen;
is benoemd tot leeraar aan de R. H.
B. S. te Bergen op Zoom H. F. M.
Huybers, thans tijdelijk leeraar aan de
Rijkslandbouwschool te Wageniiigen
is bij het departement van Financiën
benoemd tot adjunct-commies mr. A. J.
Hildebrandt, thans adjunct-commies bij
het departement van Landbouw, Nijver
heid en Handel;
is benoemd tot kantonrechter te Am
sterdam mr. dr. F. Kranenburg, thans
kantonrèchter-plaatsvervanger, advocaat
en procureur aldaar.
H. M. de Koningin naar Bruinisse.
H.M. de Koningin vertrok hedenmorgen
om 6 uur 50 min. van het Loo met den
koninklijken trein, bestaande uit drie
wagens, over Oudenbosch, naar Bruinisse,
waar door den storm ontzettende schade
is toegebracht aan haven en vloot. De
tocht werd vanaf Oudenbosch met auto
mobielen gemaakt.
H.M. keert 's middags naar het Loo
terug, waar zij om 5 uur 58 aankomt.
Neutraliteitsverklaring.
De gezant van Italië heeft in opdracht
mij komen melden, dai gij een nuttig
doel najaagt? Een jachtpartij!... Dat
lieden, na fortuin verworven te hebben,
zich veroorloven aldus hunnen vrijen tijd
door te brengen, dat begrijp ik, maar
gij, mijnheer, die, nog slechts 25 jaren
oud, niets anders hebt gedaan dan eene
positie te verliezen en een erfenis te ver
slinden, mij dunkt, dat het voor u wel
tijd zou zijn door den arbeid het noodjge
te verdienen, dat u anders weldra geheel
ontbreken zal.
Ik denk er aan, vader, en wel ern
stiger dan u veronderstelt, hernam de
jongeling.
Indien gij nog niet moede zijt mij
steeds hetzelfde te herhalen, ik ben wel
moede het te aanhooren; gij moet mij
vandaag bewijzen geven, dat gij werke
lijk al uwe krachten inspant.
Aymar beet zich met geweld op de
lippen, om niet op denzelfden toornigen
toon te antwoorden, toen eensklaps Mag
dalena zachtjes de deur opende en aan
haar voogd vroeg, of hij haar soms ge
roepen had. Het was niet de eerste maal,
dat zij van eene onschuldige list gebruik
maakte om een einde te maken aan een
opgewonden onderhoud tusschen vader
en zoon, en beiden waren er haar dank
baar voor.
(Wprdt yervplgd.)