&2icbeli£ Qou/twnk 13 BUITENLAND. Johannes Freund. BINNENLAND. 2e Jaargang, No. 589. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITQEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering «n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post t L50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/» cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Vrijdag September 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertenttëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangebodeu betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. ALGEMEEN OVERZICHT. Het Fransche antwoord, waarvan wij Jn korte trekken reeds den inhoud ver meldden, zou gisteravond in Berlijn aan komen. Hoewel de Fransche bladen vrij optimistisch schrijven, meent toch de Pe- Stit Parisien dat de Marokko-onderhandelingen nog vrij lang kuinnen duren. Men ve-on- derstelt dat Kiderlen nog zal willen trachten, om door eischen over econo mische voorrechten te laten varen, meer In Congo te krijgen. De N. R. Ct. cor respondent bericht nog aan het gezant schap van een aanzienlijke derde mo- gehdheid het volgende te hebben verno men: Het is thans het psychologisch .oogenblik voor Duitschland, om toe te grijpen. Indien het nu toegrijpt heeft het waarschijnlijk 't max. voordeel behaald dat met zijn brutale politiek te behalen was. Bulow heeftin 1905 't psychologisch oogenblik van den val van Delcassé voor bij laten gaan, door toen enkel alge- Sneen politieke doeleinden na te blijven streven., in plaats van te beginnen met een reëel voordeel te verwezenlijken. ■Kiderlen zal waarschijnlijk niet dezelf de fout begaan. Hij zal in alle gevallen wat posten willen incasseeren. Daar voor is het thans het oogenblik. ^Bij een nog lang rekken der geaachtenwisseling weet jnen niet wat er nog gebeuren kan. iDaarom achten wii,wel dat er kans is op een vrij spoedig accoord. De Duitsche bladen hebben hun op timisme der laatste dagen eenigszins laten varen en uiten zich nu op som berder toon. De officieuze correspondent van de Koln. Zeitung te Berlijn meldt„Het van Parijs uit verspreide bericht over het verhandelde in den Franschen minister raad, is ongetwijfeld zeer belang wekkend. Men zal echter moeten afwach ten,. of de nieuwe Fransche voorstellen met deze beweringen op alle punten ook zullen overeenstemmen. Indien Frank rijk voor de bescherming van de volledi ge oeconomische vrijheid en de gel.ijk- stelling van alle mogendheden opkomt en voor deze vrijheid voldoende waar borgen wil geven, had het evengoed het laatste Duitsche voorstel kunnen aanne- vjnen, dat ook alleen dit doel nastreeft. Naar aanleiding van dit officieuze te legram zegt de Berl. Morgenpost: Uit deze officieuze uitlating blijkt,'dat men te Berlijn de Fransche zinsnede over de economische gelijkheid van alle mogend heden ernstig wantrouwt en men niet geneigd is, zich met algemeene frazes te laten afschepen. Verder bericht de Parijsche corres pondent van het blad, dat het Fransche antwoord waarschijnlijk niet geschiktzal zijn, de onderhandelingen over Marok ko werkelijk dichter bij een vredelieven de oplossing te brengen. Men zegt nog dat een nieuwe ont moeting tusschen Kiderlen en Cambon Zaterdag zal plaats hebben. Niet alleen de Franschen hebben het in Marokko weer te kwaad gekregen, FEUILLETON. Naar het Duitsch. 4) A., een kleine stad, was in de laatste tien jaren tot snelle ontwikkeling geko men, en maakte van af het station gezien een bijna grootsteedschen indruk. De weg naar de kerk en de pastorie, die in de oude stad lagen, was lang, Johannes nam een rijtuig, om sneller aan zijn doel te komen. Een meisje opende op zijn bellen. Toen hij zijn naam genoemd had, ging zij aan stonds naar het rijtuig, om den koetsier behulpzaam te zijn bij het afladen van den koffer De pastorie was niet groot, beneden woonde de pastoor, boven waren de ka mers voor den kapelaan. Het dienstmeisje bracht hem boven en wees hem den weg. „Deze twee kamers zijn voor meneer kapelaan. Zij opende een deur. „Wenscht meneer kapelaan koffie? Die is klaar. Om vijf uur is meneer pastoor met de inboorlingen, ook is er weder om slag geleverd tusschen Spanjaarden en Riffbewoners Terwijl de ministers Dinsdagavond bijeen waren om over de binnen- en bui- tenlandsche moeilijkheden van gedach ten te wisselen, ontving de minister van oorlog een telegram van den gouverneur van Melilla, meldende dat de Marokka nen opnieuw de Spaansche troepen, die gelegerd waren aan de rechterzijde van de van de Kertrivier, aangevallen had den, Op het oogenblik dat generaal Al- dave het telegram verzond, was de strijd in vollen gang intusschen moest hij reeds melden, dat de Spanjaarden verb liezen leden. blader blijkt, dat het een verwoede slag geworden is, waarbij de Spaansche troepen slechts met inspanning van alle krachten het terrein hebben weten te behouden. Volgens officieele opgaven moeten een kolonel, twee subalterne of ficieren, tien soldaten en drie politie- jnanschappen gedood zijn, terwijl vier officieren, twintig soldaten en 23 poli tiemanschappen gewond werden. Intus schen loopt te Tanger het gerucht, dat in den slag, welke 12 uur zou geduurd hebben, het geheele regiment infanterie van Cataluna in de pan zou zijn gehakt. Tevens wordt bericht, dat niet min der dan 16000 man in de laatste twee dagen naar Melilla zijn scheep gegaan, zoodat de garnizoenen van Cadix, Mala ga Barcelona en Algeciras bijna geheel van troepen zijn ontbloot. Reeds meerdere malen gingen geruch ten over nederlagen en vlucht van den ex-sjah van Perzië Ofschoon deze telkens werden tegen gesproken, schijnt het nu toch waarheid te zijn dat hfj naar Goemasjtepe, een havenstad aan de Kaspische zee, is ge vlucht. Mohammed Aïi heeft in een ge vecht,. dat drie dagen duurde, een ge voelige en volkomen nederlaag geleden. Daarmee schijnt de tocht van den ex- sjah, om den troon zijner vaderen weer te veroveren, definitief mislukt te zijn. Hij moet al van plan zijn, het land. weer te verlaten. Volgens, de berichten door ijlboden uit het Noorden van het land naar Te heran overgebracht, zijn de ex-sjah en zijn broeder Sjoa es Salhane na hun nederlaag bij Savadkoe, waar zij na een gevecht van 3 dagen waren verslagen, met hun troepen gevlucht, met achter lating van het kamp. Terwijl alzoo de ex-sjah met zijn broe der in dichten nevel zijn heil in de rich ting van de Kaspische zee zocht, vielen al zijn bagage en zijn stukken in han den van de regeering. De documenten werden dadelijk naar den ministerpresi dent overgebracht. Volgens een blad te Teheran is een stoomboot op weg naar Goemasjtepe, om Mohammed Ali af te halen. Bijna ter zelfder tijd, dat de regee- ringstroepen de overwinning bij Savad koe behaalden, werden ook de Mazonde- ratien onder Emir Moekarrem versla gen. Het Noorden is nu vrij van de troe pen van den ex-sjah Salar en Dauleh, bevindt zich te iSoehanabad terwijl de te spreken". Johannes keek naar de klok, het was vier uur. „Ja, breng mij koffie','. Het meisje ging heen en keerde spoe dig terug met het koffieblad. Johannes dronk zijn koffie uit en ging daarna voor hei venster staan. Voor hem verhief zich de kerk, onder het venster lag de tuin der pastorie. Plotseling werd er aan de deur geklopt en verscheen een dor mannetje, dat een paar buigingen maakte en zeide: „Ik ben koster Matz; ik veroorloof mij meneer de kapelaan welkom te heeten. Moge het mijnheer de kapelaan bij ons goed bevallenAlles wat wij vermogen, zijn wij graag bereid voor u te doen. Straks komt ook de wagen met de meu bels aan en als wij meneer de kapelaan onze hulp mogen aanbieden, zal het ons een vreugde zijn, want ook mijn vrouw is graag uw onderdanige dienares." Johannes beantwoordde den groet van den man, daarna zeide hij: „Ik neem graag je diensten aan, en ook die van je vrouw, want er is hier nog veel te doen, waarvan gij beiden meer verstand hebt dan ik." „Met vreugde zullen wij alles doen", riep de koster. Bachtiaren zich onder Emir Moefaham en Seidar Sefer in de richting van Koenr teruggetrokken hebben. Voor de eerst volgende dagen wordt de opmarsch van Jephrem en Seidar Behdoer tegen Saltar verwacht. GEMENGD. Blijkens telegrafisch bericht uit Tsjoenking hebben de opstandelingen in de provincie Szetschwan christelijke missiehuizen in brand gestoken cn ver scheidene missionarissen vermoord. De telegrafische verbinding metTsjeng- toe is verbroken. De liberale afgevaardigden teWeenen hebben gisteren een conferentie gehouden over den vleeschnood. Zij eischten de onverwijlde bijeenroeping van het Oos- tenrijksche Huis van afvaardigden om maatregelen te nemen tegen hef gebrek aan vleesch. Tot de regeering werd de eisch gericht, dat zij den onbeperkten invoer van Argentijnsch vleesch, zonder vergoedingen aan Hongarije, zou toe laten. Een verhooging van het aan Servië toegestane vleesch contingent werd geen voldoende maatregel geacht. Een jyan de voormannen van het groote Engelsche Verbond van spoorweg personeel heeft Woensdagavond ver- ldaard, dat de spoorwegbeambten niet tevreden waren over de wijze, waarop de maatschappijen de met hen getroffen over eenkomst uitlegden en in door hen ge houden bijeenkomsten besluiten hadden genomen, waarin zij verlangen, dat aan hunne eischen voldaan wordt. Anders zullen zij waarschijnlijk andermaal tot een algemeene staking overgaan. De stakende Spaansche mijnwerkers hebben gistermorgen een brug van den mijnspoorweg laten springen. Te Bilbao is gisteren gevochten tusschen de stakers en de troepen, die hen trachtten te ver strooien. AI het werk staaf sfil in de heele streek. 'De „Meuse" meldt, dat drie lich tingen van de Belgische militie onder de wapens geroepen zijn. De „Gazette" lo genstraft het bericht Volgens de Etoile beige, is er kwaadwilligheid in het spel geweest# bij den brand te Antwerpen. De politie heeft bij de houtstapels, waar de brand begonnen is, een dot katoen en krullen gevonden. Uit Rome wordt aan het Berl. Ta- geblatt geseind: De lavastroom van den Etna wordt uit nieuwe openingen ge voed en gaat met angstwekkende snel heid voort, puinhoopen en verwoesting achter zich latende. De ongelukkige be volking vlucht overal. In lange rijen trekken de menschen met hun geringe have stil en treurig een onzekere toe komst te gempet. De hemel is loodkleu rig. Er heerscht een benauwende hitte, en er valt een lichte aschregen. De Et- na verdwijnt achter zwarte wolken, de aarde beeft onder de voeten van de vluchtenden, alsof zij op het punt was te splijten. Men kan niet goed uitmaken, hoeveel kratermonden spuwen. Van den hoofdkrater af tot aan de kraters Um- berto en Margherita toe is de bergwand overal gespleten. Op deze scheur wer pen 54 kratermonden steenen uit. „Breng het goed, als het komt, maar op mijn kamer, want het is mogelijk dat ik dan juist bij mijnheer pastoor ben, om vijf uur is hij te spreken, thans js het reeds half vijf door." Koster Matz maakte weer een paar buigingen en beloofde met zijn vrouw de meubels op de kamer te brengen, zoo dra de wagen aankwam. Een half uur later ging Johannes naar beneden. Aan de trap was een deur, die aanstonds geopend werd toen hij er aan kwam. Een oud vrouwengezicht keek hem aan. Johannes groette en vroeg, waar de pastoor te spreken was. „De deur rechts," werd hem geant woord. Johannes klopte en toen het „binnen" weerklonk, aarzelde hij toch nog. Het was zijn overheidspersoon, inet wien hij kennis zou maken, en die niet zeer vrien delijk was, had Grunberg gezegd maar reeds klonk voor de tweede maal, dit maal met iets ongeduldigs in de stem het „binnen." Met den Katholieken groet trad Jo hannes het vertrek binnen. Toen de beide mannen tegenover elkaar stonden, keken zij elkander een oogenblik scherp en on derzoekend aan. Het gezicht van den ka pelaan drukte verbazing jut; zóó had hij iDe geleerden gelooven, dat de uitbar stingen met afwisselende hevigheid een maand zullen aanhouden. Volgens een telegram uit Milaan aan de Berl. Zeitung am Mittag is het ob servatorium op den Etna bijna geheel verwoest. Er zijn sterke aardbevingen waargenomen in Florence en Siena. In Siena was de aardschok zoo hevig, dat de kerkklokken begonnen te luiden. De bevolking snelde in paniek op de stra ten, doch gelukkig zijn er geen persoon lijke ongelukken voorgekomen. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is P. B. J. Ferf, lid van Qed. Staten van Noord-Holland, be noemd tot commandeur in de orde van Oranje-Nassau is R. Nijdam, te .Hengelo, benoemd tot opzichter-electricien bij de Rijks.elec- triciteitswerken te IJmuiden; is behoemd tot adjunct-inspecteur van den arbeid de heer A. J. Kloos, civiel- ingenieur te Hof van Delft; is benoemd tot adjunct-commissaris der loodsen te Rotterdam J. JH. F. T. A. Trijzelaar. De plechtige opening van het gesticht Harreveld. In een der mooiste streken van ons land, in de schilderachtige Geldersche Achterhoek, vlak bij de Duitsche gren zen is een nieuw gesticht der St. Vin- centiusvereeniging verrezen, een nieuw product van Roomsche charitas. Gisteren is het op plechtige wijze in gebruik genomen. Uit alle deelen der bisdommen Utrecht en Haarlem waren belangstellenden saamgestroomd om van de opening getuige te zijnde anders zoo stille locaaltrein Zutfen-Winterswijk had 't nu erg druk en meerdere extra coupé's moesten worden aangehaakt, om het aantal passagiers dat wij op 150 schatten, te kunnen vervoeren. Aan het station Lichtenvoorde wacht te een extratram ons op, waarvan als teeken van feestvreugde de locomotief met vlaggedoek was versierd. Het ge sticht ligt op 20 minuten afstand van het station en wordt bereikt dwars door het dorp. Bijna van ieder huis woei de driekleur en de kinderen der scholen stonden voor de ramen der lokalen op gesteld en de achtbare dorpelingen staarden met nieuwsgierigheid de pas- seerende tram, rijtuigen en auto aan. Voor Lichtenvoorde en Harreveld \yas 't feit van den dag een gebeurtenis van beteëkenis. Nog nimmer hadden de ge meentenaren zooveel aanzienlijke per sonages bijeen gezien en de tram, ver telde ons de conducteur, vervoerde nim mer zoo'n groot aantal passagiers tege lijk. Het telegraafkantoor had een extra toestel laten aanrukken om de perste- leerammen te kunnen verzenden (en des ondanks kwam toch nog een tweede uitgebreid t elegram'voor onze courant gisteren te laat aan). Doch dit zijn feitelijk mededeelingen, die buiten de openingsplechtigheid zich den pastoor niet voorgesteld. Hoe mooi moest die man geweest zijn, eer al die diepe lijnen in zijn gelaat gegroefd werden, vóór die fijne mond geleerd had, zich zoo vast te sluiten. Het haar was glad en kort gehouden; de kleur van het haar was twijfelachtig, was het blond of reeds vergrijsd? Maar de pastoor telde eerst negen en veertig jaar! Zijn oog werd bijna week, toen hij den jongen man beschouwde, welk een onbeschreven blad nog! Zou de griffel des tijds ook in dit jongelingsgezicht zoo diepe voren griffen, zulke lijnen van bit terheid trekken Pastoor Wesper reikte Johannes de hand. „Mijn nieuwe kapelaan, nietwaar? Wees welkom! Ga zitten!" Daarna ondervoeg hij hem over zijn studie, zijn ouders en zijn leven. Het was geen nieuwsgierigheid, hij wilde den jon gen man alleen gelegenheid geven, zich uit te spreken. Daarna zei hij: „Ik had tot nu toe niet zoo jonge kapelaans, maar steeds oudere heeren. Daar ik menig maal door een halsziekte bezocht wordt, moet de kapelaan mij vertegenwoordi gen. Gij zijt zeker nog eenigszins onzeker, ik kan mij dit denken, ik hoop echter, dat gij uw best zult doen en het ernstig zult meeneq met uw ambt Indien staan. De laan naar het gesticht was; aan weerszijden met sparreboompjes ver sierd in 't midden was een primitieve eerepoort opgericht. Mgr. de Aartsbisschop yverd aan den ingang ontvangen door het bestuur en begaf zich daarna met de genoodigden naar de kapel, waar een kort lof met Vent Creator plaats had. In een der ruime zalen vervolgens bij eenkomende, werd allereerst het woord gevoerd door mr. dr. D. A. P. 'N. Kooien# voorzitter der Centrale vereeniging voor, Kinderbescherming in het Aartsbisdom Utrecht en het bisdom' Haarlem. Spr. herinnerde, hoe bij het tot stand komen der Kinderwetten herhaaldelijk, zoowel van de Regeeringstafel, als van de banken der Volksvertegenwoordiging een beroep is gedaan op de vrije krachten in de maatschappij. Van Katholieke zij de heeft van meet af de vereeniging van den H. Vincentius van Paulo hare schou ders onder dit werk gezet doch tot nu toe ontbrak een Katholiek gesticht, waar jongens boven de 14 jaar konden wor den opgenomen. Ook hier nam de Hoofdraad het ini tiatief: de twee noordelijke bisdommen! zouden pogen met vereende krachten een gesticht te verkrijgen, waar de jon gens hun geheele opvoeding konden vol tooien. Een globale begrooting leerde, dat voor een gesticht met een capaciteit van 200 jongens ongeveer 3 ton noodig was. De groote gift van een onbekende bij den aanvang, de bijdragen der conferen ties, de opbrengst der collecten in de kerken, de giften van bijzondere per sonen, ten slotte de welwillende hulp! van vier krachtige leden der vereeniging, heblyn de helft van het beiK>odigdtl kapitaal gefourneerd, terwijl de Règee- ring, door een flinke subsidie in uit zicht te stellen, maakte dat de moge lijkheid van dit gesticht een feit werd. Ondanks al dim sDun, zou het eerste Katholieke gesticht onder de werkingi der kinderwetten niet zoo spoedig en zoo uitgebreid tot stand zijn gekomen, indien het van den grond af had moeten worden opgetrokken. Voor een groot deel trekt de vereeni ging profijt van het werk van de Duit sche Paters Franciscanen, die de resulta ten van een moeizamen arbeid van 25 jaar in dezen massalen bouw adh ons hebben overgelaten. Bij de eerste bezichtiging van het ge bouw trokken dadelijk twee zaken ons vooral aan: de mogelijkheid om in een centraalbouw het paviljoenstelsel te kun nen volgen, en in de tweede plaats het bestaan van 225 kleine kamers, waar door voor iederen verpleegde een afzon derlijk slaapvertrek beschikbaar zou zijn. Zoo staan wij dan hier voor de plech tige opening van dit gesticht. Zal het aan zijn bestemming beant woorden Het dankt zijn ontstaan aan de over tuiging van spr.'s geloofsgenooten, dat de godsdienst onontbeerlijk is bij de opvoedingdat het niet voldoende is wanneer enkele uren afzonderlijk wor den gewijd aan de godsdienstige belan- ik u een raad mag geven, wees van den beginne af voorzichtig met de menschen; niet te voorkomend, niet te veel vertrou wend het wordt zoo gemakkelijk ver keerd uitgelegd. Onze gemeente is ge mengd met goede en slechte elementen, zoowel wat verschillende godsdiensten betreft. Laat nooit uw hart alleen spre ken; het verstand moet de eerste stem behouden. Hebt gij in iets een raad noo dig, dan ben ik steeds voor u klaar. Het eten neemt gij wel, zooals uw voorgan gers gedaan hebben, bij mij. Des mid dags en des avonds eten wij gezamenlijk, ontbijt en gouter (1) krijgt ge op uw ka mer; hebt gij daaromtrent andere wen- schen, zeg het dan aan mijn oude Dora. Zij is een beetje zonderling, maar gij zult u spoedig aan haar gewennen, geloof ik.. En nu zult ge zeker voor uw installatie willen zorgen; mocht ge daarmee van daag niet klaar komen, dan staat u de lo geerkamer ter beschikking." Johannes dankte voor zooveel vrien delijkheid en uit zijn oogen schitterde zoo innige genegenheid voor den oude ren man, dat deze bij het afscheid hem nogmaals de hand drukte. (1) de nainiddagthee. (Wórdt vervolgd^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1