Van harte heet ik u allen, uit naam
van het bestuur van de gemeente Lei
den en ook uit naam van de ingezetenen
dezer stad, welkom binnen de muren
van dit al-oude Raadhuis.
Het besluit, om de Algemeene verga
dering van de Hollandsche Maatschap
pij van Landbouw op den 13den Sep
tember 1911 te Leiden te houden,
werd door het gemeentebestuur met in
genomenheid begroet, en om de eer die
de gemeente daardoor te beurt viel, én
om de levendigheid en drukte, die de
tentoonstelling, meestal onafscheidelijk
aan de jaarvergadering verbonden, bin
nen onze gemeente zal brengen.
Lang reeds, juist 19 jaren, i» het ge
leden, dat de Algemeene vergadering,
gevolgd door eene tentoonstelling, bin
nen Leiden plaats had en dit is nog maar
ten deele waar. Voor 19 jaar namelijk
Inoest Leiden zelf weer de gastvrijheid
eener naburige gemeente inroepen en
pnocht die ook genieten het Raam land
van de gemeente Leiden, waarop de ten
toonstelling gehouden werd, lag toen
nog onder de gemeente Zoeterwoude.
Thans zijn wij in staat volle gastvrij
heid te verleenen en we doen dat met
lust en opgewektheid, omdat Leiden
veel voelt voor den Landbouw, veel voelt
\oor de Hollandsche Maatschappij.
Wel is waar beoefenen niet velen on
zer ingezetenen het landbouwvak, gevolg
van de geringe territoriale uitgebreid
heid onzer gemeentedaarentegen is
cel: Ier Leiden te beschouwen als de
metropolis van een groote welvarende
landbouwende streek, landbouw in den
ruimsten zin van het woord.
Is de landbouw nog steeds de hoofd
bron van ons volksbestaan, wij liggen
hier te midden van een groot aantal ge
meenten, waar land- en tuinbouw, bol-
Jcn, boom- en vruchtencultuur en spe
ciaal veeteelt en zuivelbereiding de voor
naamste bronnen van welvaart voor de
groote meerderheid der bewoners zijn.
Binden ons dus vele banden aan de
landbouwende streek, in welker midden
wij zijn gelegen, binden ons vele ban
den aan den landbouw zelve hoe zou
den wij dan geen sympathie gevoelen
voor de Holl. Maatsch. en hare afdec-
ling Leiden?
De Hollandsche Maatschappij, die se
dert hare oprichting in 1847 zooveel ge
daan heeft, om deu hoofdtak van onze
nationale productie omhoog te werken,
die handelde en steunde toen geen an
der dacht om de hooge belangen, die op
hei spel konden staan.
Heeft ook niet dc Holiandsche Maat
schappij den stoot gegeven tot oprich
ting van hfet Botercontrólestation in
Zuid-Holland en van de beide kaascon-
trolestations in de twee Holl. provin
ciën
Is aan haar niet te danken de instel
ling van de Zuivelconsulentschappen
in Zuid en Noord-Holland?
Doch genoeg, meer bevoegden zullen
zonder eenigen twijfel dezer dagen wel
doen uitkomen, al het nut dat de Holl.
Maatschappij reeds stichtte en nog al
tijd bliift stichten.
Niet onvermeld mogen hier ook blij
ven de groote belangstelling en de groo
te steun door de Hooge Regeering in
.latere tijden aan den landbouw betoond
en geschonken. Namens de gemeente
breng ik hiervoor mijne oprechte hul
de aan den hier aanwezigen Directeur-
Generaal.
Doch ook de Regccring en de vroed
schap dezer stad is niet achtergebleven.
Hoe kon het ook anders.
Geeft onze sleutelstad niet haar naam
aan een voortreffelijk en uitermate sma
kelijk zuivelproduct, en voert dat zuivel-
proauctn iet hetzelfde wapen als wij?
Leiden is dan ook bij den landbouw
bekend om hare bloeiende vee, boter,
kaas-, groenten- en ooftmarkten, ai het
valt niet te ontkennen, dat Leiden, voor
zooverre het in haar vermogen is, veel
in het belang van die markten doet.
Ik noem hier slechts de belangrijke
vergrooting van de veemarkt in 1905,
de oprichting van een vette varkensmarkt
den bouw van een weegloods, de oprich
ting van een veilingloods voor groenten
en ooft, en ten slotte de stichting van
een abottoir, eene inrichting in het be
lang van den landbouw, evenzeer als
in dat van vleeschhouwer en consument.
Wellicht zou binnenkort de instelling
van een paardenmarkt nog hierbij ge-
genoemd kunnen worden.
En dat de verbeteringen en v^igroo-
tingen van de veemarkten den bloei dier
markten heeft doen toenemen, dat be
wijst wel het feit, dat sedert de vorige
[landbouwtentoonstelling in deze ge
beente, dus sedert 1892 het aantal jaar
lijks ter markt aangevoerde runderen is
gestegen van 26000 tot 44000, het aan
tal kalveren van 5000 tot 7000, het aan
tal schapen en lammeren van 92.000
tot 100.000 en het aantal varkens en big
gen van 17000 tot 64000.
Het zij mij vergund thans nc^gi een
enkel woord over de zoo straks te ope
nen tentoonstelling te zeggen.
Zeer zeker vallen hoogelijk te roe
men de onvermoeide werkkracht en de
onvermoeide werkzaamheid van het be
stuur der Leidsche afdeeling en van dc
•verschillende sub-commissies, die af
gaande op het onlangs verschenen pro
gramma, inderdaad, al wat mogelijk iSj
gedaan hebben, om de tentoonstelling
goed te doen slagen, en zoo aantrekkelijk
mogelijk te maken.
Ontmoedigd en mistroostig gestemd
moet wel het afdeelingsbestuur zijn ge
weest toen in de eerste jn aa n den dezes
jaars, als 'r ware in her zicht der ten
toonstelling, het mond en klauw-zeer
uitbrak en zich zeer snel allerwege heen
verspreidde.
Een oogenbük werd er soms gemom
peld ,,de tentoonstelling gaat niet door"
doch de moed van het bestuur verflauw
de niethet zette met nieuwen ijver zijn
werk voort eu ik ben er van overtuigd,
dat, als straks de tentoonstelling geo
pend is, a! zijn dan ook de belangrijke
afdee'ingen groot en klein vee moeten
vervallen, dat dan zal blijken, dat deze
tentoonstelling uitmuntend geslaagd is
dank zij de veie eri belangrijke inzen
dingen in dé afdee'ingen zuivelproduc
ten, landbouwwerktuigen, tuinbouw,
vruchten-, en bloementeelt, paarden,
pluimvee, enz. enz.
Bovendien zal dour de uitstekende zor
gen van de feestcommissie ai van de
Commissie voor het concours-hippique
voor de ncodige attracties gezorgd wor
den, zoodat aan het nuttige en interes
sante het aangename zal gepaard ga na.
Wanneer ik thans eiudig, dan doe ik
dat met den wensch, dat de Algemeene
Vergadering op morgen belangwekkend
en goed bezocht moge zijn, dat de
Landbouwtentoonstelling talrijke bezoe
kers tot zich moge trekken en goed mo
ge slagen, dat de Landbouwbelangen
én door de vergadering én door de ten
toonstelling gebaat mogen worden, en
dat deze landbouwweek in Leiden er
toe zal bijdragen, om den band tusschen
burgerij en bewoners van de omliggen
de gemeenten meer en meer te verster
ken. Dat zij zoo.
Mr. C. P. Zaaijer, voorzitter van het
hoofdbestuur der Holl. Maatsch. van
Landbouw, drukte namens het hoofdbe
stuur zijn erkentelijkheid uit voor de
hartelijke ontvangst. Spr. zeide verheugd
te zijn, omdat Leiden een dubbele be-
teekenis voor tien landbouw heeft. Lei
den is van huis uit een landbouwplaats,
daarna is de industrie gekomen en ver
volgens de wetenschap, maar nimmer
heeft Leiden zijn beteekenis als land-
oouwstad verloren. Spr. herinnert hoe
de Leidsche veemarkten zijn ontstaan
door de nijverheid, die wol noodig had.
Spr. herinnert hoe Leiden voorts als
stad c4er wetenschap voor den landbouw
herinnert dat het hooger onderwijs het
fundament van alle onderwijs moet zijn.
Spr. stelt een dronk in op het gemeen
tebestuur van Leiden. (Applaus.)
Daarna begaf men zich weer per ex
tra tram naar den Rijnsburgersingeil
om door den hoofdingang het terrein te
te bereiken.
Deopeningsplechtiglieid.
In en voor het hoofdgebouw hadden
zich een groot aantal genoodigden ver
zameld. Er werden opgemerkt vele le
den van het Eere-Gomité, de burgemees
ters van de omliggende gemeenten, civie
le en militaire autoriteiten.
Mr. A. J. Fokker, voorzitter van de
afdeeling Leiden en omstreken, sprak de
welkomstrede uit en wijdde daarbij aller
eerst enkele woorden aan tie nagedach
tenis van twee mannen, die tijdens de
voorbereiding der tentoonstelling aan hun
gezinnen en aan de maatschappij ont
vielen, nl. mr. J. C. de Marez Oyens, die
als voorzitter van den Tuinbouwraad in
het Eere-comité zitting had en daarmede
de bijzondere beteekenis erkende, die eene
landbouwtentoonstelling in deze streek
ook voor den tuinbouw heeft, alsmede
jacobus de Graaf, bestuurslid der afdee
ling, die hem siechts noode kon missen.
Spr. veiwelko nde d.n Directeur gene.
raai van den landbouw, die op zich had
willen nemen de tentoonstelling te ope
nen, welk bewijs van belangstelling, dat
spr. meende te mogen beschouwen ook
als een bewijs van belangstelling van de
Hooge Regeering, op bijzonderen prijs
wordt gesteld.
Spr. uitte zijn gevoel van dankbaar
heid jegens allen, die de tentoonstelling
moreel en financieel steunden. Jegens
Z. K. H. den Prins der Nederlanden
voor het aanvaarden van het bescherm
heerschap; jegens H. M. de Koningin
en de Koningin-Moeder voor het schen
ken van medailles, jegens den Minister
van Landbouw voor het toekennen van
een Rijkssubsidie. Niet minder dank
bracht spr. aan de gemeente Leiden, die
op onbekrompen wijze een deel van het
risico op zich nam en een terrein ter be
schikking stelde, mooier dan eenig ander,
waarop wellicht ooit een landbouwten
toonstelling werd gehouden. In 't bij
zonder huldigde spr. jhr. de Gijselaar,
van vvien het bestuur ondervond hoe
krachtig de steun is, die hij weet tegeven
aan zaken, waarmede hij meent, dat de
belangen van Leiden zijn gemoeid, hoe
hij daarvoor in de bres springt als hij
die belangen bedreigt acht.
Na zich nog afzonderlijk gericht te
hebben tot de leden van het hoofdbe
stuur en den heer Croessen, secretaris
der Kon. Landbouwvereen., sprak mr.
Fokker eenige erkentelijke woorden tot
hen, die hun werkkracht, kennis en erva
ring stelden ten dienste van het comité.
Allereerst aan den bouwmeester, den heer
W C. Mulder, aan de inzenders, aan
den Directeur-generaai van den land
bouw, door wiens medewerking een be
langrijke regeeringsinzending tot stand
kwam, in zoovele rubrieken verdeeld,
maar te zamen getuigenis afleggend van
de intense zorg van de regeering voor
den landbouw en die aan de tentoon
stelling een wetenschappelijk cachet geeft.
Deze regeeringsinzending geeft een uit
nemend beeld van den arbeid der Ke
gel, ring ten bate van den vaderlandschèn
landbouw. Spr., die niet alle commissies
en juryleden afzonderlijk kon gedenken,
maakte een uitzondering om jhr. Six. den
ijverigen secretaris, wellicht tegen zijn zin,
openlijk een woord van warmen dank en
oprechte hulde ie brengen. Voor hem
zal het weislagen der tentoonstelling een
machtige voldoening zijnmoge die eenige
bekroning, die hem voor den arbeid ge
geven kan worden, geschonken worden.
En als de voorteekenen niet bedrie
gen, zat de tentoonstelling siagen, al zou
hei struisvogelpolitiek zijri, hier niet rui
terlijk te erkennen, dat een rubriek ont
breekt, die haar waarde zeer zou hebben
vcrlKx.gci; een rubriek, die zou hebben
kunnen doen zien, hoe de veeteelt is
voortgeschreden en hoezeer het vcreeni-
gingsleven op fokkerij-gebied in Zuid-
Holland een niet minder hooge vlucht
heeft genomen dan elders in den lande.
Helaas aldus vervolgde spr. de
omstandigheden hebben het anders ge
wild.
Het mond- eu klauwzeer is van onzen
bodem nog niet geweken, al werd be
weerd, dat de Hollanden uitgeziekt waren.
Ai werd door menigeen onder ons, uit
langdurige ervaring in de praktijk des
levens sprekend, betwijfeld of uit een oog
punt van besmetting er wel reden bestond
om de afdeelingen Groot en Klein vee
niet te iatcn doorgaan, van den uitkijk
op den Haagschen toren, die ons ge-
heek vaderland overziet, werd anders ge
oordeeld.
En in volle vrijheid, niet zonder moeite,
maar zonder dat iemand ons iets aan het
verstand behoefde te brengen, in het be
sef, dat de Directeur-generaal ons jjeen
advies, waarvan de opvolging ons zoo
smartelijk zou zijn, zou geven, indien
dringende redenen dat niet onvermijdelijk
maakten, namen wij het besluit, dat ook
in den boezem oirzer afdeeling tot cri-
tiek aanleiding gaf.
Een critick, waarop ik hier niet zal in
gaan, het is daarvoor hier de plaats niet,
maar een critiek, die gemakkelijk kon
worden geoefend, omdat zij met het
dragen van verantw oordelijkheid niet ge
paard ging.
Ons besluit heeft mij ontlast van de
drukkende angst, dat mogelijk onze ten
toonstelling nieuwe haarden van besmet
ting zou kunnen doen ontstaan; dat nieu
we verliezen van onzen veestapel, die
waarlijk genoeg te lijden heeft gehad, op
onze rekening kunnen worden gesteld.
Bitter is deze teleurstelling vooral ge
weest voor hen, die hunne beste krachten
hadden gegeven om de afdeeling Groot
vee te doen slagen niet atleen, maar om
ze de clou van deze tentoonstelling te
maken.
Hun werk kan hun lo,f niet meer zin
gen de vrucht van hun arbeid mocht
niet tot rijpheid komen, maar de com-
jnissiën, zoowel groot- als voor het klein
vee zullen hier onzen dank wel in ont
vangst willen nemen.
Gelukkig dat wij hier tegenover mo
gen wijzen op .een afdeeling zuivel, die
in belangrijkheid evenredig is aan de
zorgen aan hare voorbereiding besteed.
Zullen wij ons doel hebben bereikt,
zal, zoo deze tentoonstelling is geslo
ten, van haar kunnen worden gezegd;,
dat zij den landbouw op de baan van den
vooruitgang een schrede verder heeft
gebracht
Dank zij krachtigen regeeringssteun,
en machtige ontvouwing van vroeger
sluimerenden, eigen krachten mogen wij
hier de resultaten van een vooruitgang
aanschouwen, die in de laatste 20 jaren
met reuzen passen voorwaarts schreed.
Wanneer het zien van vooruitgang tot
meerderen arbeid aanspoort en een prik
kel is tot nieuwe kradiüsifiepanning,
dan durf ik de zooeven gestelde vraag
onmiddellijk bevestigend beantwoorden.
Ten slotte verzocht spr. den Direc
teur-generaal de tentoonstelling te wil
len openen. (Applaus.)
Aan deze uitnoodiging voldeed de heer
van Hoek door het uitspreken eener rede,
waarin hij herinnerde aan de vele goed
geslaagde exposities der Holl. Maatschap
pij en speciaal aan de groote landbouw
tentoonstelling van 1907, die een blijvend
succes werd voor de Maatschappij en die,
niettegenstaande het ontbreken van het
rund- en kleinvee aan geheel Nederland
de groote beteekenis van onzen landbouw
openbaarde en tevens leerde dat eene
goed georganiseerde landbouwtentoon
stelling een demonstratief onderwijsmid
del is van den eersten rang.
In andere landen, met name in En ge
land, Duitschland, Zweden, heeft men dit
eerder leeren inzien dan bij ons hoewel
door de oprichtaig in 1908 van de Konink
lijke Neder]. Landbouwvereeniging in de
gewenschie richting wordt gestuurd.
We hebben dan ook reeds eenige ten
toonstellingen, zoowel in hei ressort der
Holiandsche Maatschappij van Landbouw
als in dat van andere landbouwmaatschap-
pijen gehad, waarin de nieuwere denk
beelden aangaande dé landbouwtentoon
stellingen meer of minder aan den dag
traden.
't Doet spr. genoegen, dat te kunnen
constateeren, omdat de ernst van den ar
beid der landbouwmaatschappijen ook
moei spreken uit den degel ijk en opzet ha-
rer tentoonstellingen en dat de zoo dik
wijls en niet altijd ten onrechte gecritiseer
de landbouwfeesten afbreuk kunnen doen
aan het prestige eener landbouwmaat-
schappij.
Ten einde de tentoonstellingen steeds
beter aan haar doel te kunnen doen be
antwoorden en voor elke volgende ex
positie te kunnen pro jitter en van de erva
ring bij cenc voorgaande opgedaan, komt
het spr. wenschelijk voor, dai elke maat
schappij voor zoover zulks nog niet het
geval is over een commissie voor de ten
toonstellingen b -schikt, die, desgew enscht
in overleg inet den secretaris der Konink
lijke Landbouwvereeniging, handelend en
adviseerend kan optreden, indien eene ten
toonstelling vanwege eene afdeeling dier
maatschappij wordt georganiseerd. Thans
gebeur! het nier zelden, dat in eene af
deeling eene tentoonstelling moet worden
georganiseerd, door cal comité, dat om
trent eene zoodanige organisatie geene
ervaring bezit.
Ook op enkele andere zaken moet ver
der de aandacht worden gevestigd.
De organisatie eener tentoonstelling
cischt tijd van voorbereiding. Dikwijls is
die tijd te kort berekend, doordat slechts
één jaar te voren tot het houden eener
tentoonstelling bij gelegenheid eener al
gemeene vergadering wordt besloten.
Een voorbereiding van 2 jaar acht snr.
noodig.
De betrokken maatschappij of afdee
ling heeft dan ook eenige meerdere ge
legenheid om geiden voor de expositie
af te zonderen en behoed niet zooals
nu nog wel eens geschiedt, hare toe
vlucht te nemen tot het houden van ver-
lotingen, welke niet altijd eene waardi
ge bron van inkomsten leveren.
En wat spr. ten siottc ook gaarne
zoude willen dat is, dat de landbouw
maatschappijen ten aanzien van net hou
den van gewone tentoonstellingen éeryg
overleg met elkaar zouden willen ple
gen. Dit zoude bevorderlijk zijn aan het
verkrijgen van meerderen steun van
Rijkswege, hetzij in den vorm van gel
delijke bijdragen hetzij in den vorm van
inzendingen.
Na deze algemeene beschouwingen
dankte spr. voor hef woord van welkom
tot hem gericht.
Dat bij de voorbereiding dezer ten
toonstelling moeilijkheden en teleurstel
lingen zijn ondervonden, is ons allen,
bekend. Wij weten, dat droevige om
standigheden den Voorzitter hebben be
let, in den aanvang voor de expositie
zooveel te doen als hij wilde.
Toen kwam het mond- en klauwzeer.
Het heeft niemand meer dan spr. leed
gedaan, dat hij als gevolg daarvan heeft
-moeten adviseeren tot weglating van de
rubrieken groot- en kleinvee, niet al
leen omdat daardoor een zoo belangrijk
onderdeel, kwam te vervallen, maar ook
omdat zijri raad grond vindt in het
heerschen dier besmettelijke ziekte on
der ons vee, waardoor aan onze veehou
ders zulke énorme nadeelen zijn toe
gebracht en nog wórden toegebracht en
waarvan de gevolgen voor de toekomst
nog niet zijn te overzien.
Welke teleurstellingen echter ook mo
gen zijn ondervonden bij de voorberei
ding dezer tentoonstelling, spr. is daar
van overtuigd, dat het tentoonstellings
comité alle krachten heeft ingespannen
om deze expositie te maken tot eene
tentoonstelling, der Hollandsche Maat
schappij van Landbouw waardig. Spr.
twijfelt er niet aan of zij zal beantwoor
den aan den eisch, dat zij is eene leer
school voor aanschouwelijk landbouw
onderwijs en in dat geval zal zij opwek
ken tot nieuwe krachtsinspanning, zal zij
sluimerende krachten opwekken en zal
zij bijdragen tot den vooruitgang van
de ontwikkeling1 van den landbouw in
het algemeen en van dien in de omge
ving van Leiden in 't bijzonder.
Met den wensch, dat dit het resultaat
moge zijn van den onverdroten arbeid
van het comité voor deze tentoonstel
ling, verklaart spr. haar voor geopend.
(Applaus.)
Het stedelijk muziekkorps speelde daar
na eenige volksliederen.
Hierna maakten de genoodigden een
ommegang over het terrein.
Om half twee had de opening plaats
van het Lunapark met een toespraak
van de heer H. W. Cahen, Voorzitter der
feestcommissie en mr. A. J. Fokker
waaraan laatstgenoemde wees, dat eene
tentoonstelling nu eenmaal niet zonder
vermakelijkheden kan slagen.
Bekroningen.
Afd. Zuivel. Fabrieksboter, voorzien
van het Rijksmerk. Eereprijs, groote zil
veren medaille, uitgeloofd door H. M.
de Koningin en le prijs ad f 30: Coöp.
Stoomzuivelfabriek en Melkinrichting,
Eefde bij Zutfeneerste prijzen ad
f30 Coöp. Stoomzuivelfabriek De Vrij
heid, Holten; Coöp. Stoomzuivelfabriek,
Beien en Coöp. Stoomzuivelfabriek,
Koekange tweede prijzen ad f 20Coöp.
Stoomzuivelfabriek Wilp bij Deventer;
Coöp. Stoomzuivelfabriek Weddehoen,
Goor en N. V. Stoomzuivelfabriek, Hei-
no derde prijzen ad f5: Lonneker Coöp.
Melkinrichting en Zuivelfabr. Enschedé;
Stoomzuivelfabriek Samenwerking Gies-
sen NieuwkerkCoöp. Zuivelfabriek Ju
liana, Achtevelden Coöp. Stoomzuivel
fabriek Dalen, diploma's: Coöp. Stoom
zuivelfabriek de Eendracht, Giethoorn
Coöp. Zuivelfabriek de Cloese, Lochem
en Coöp. Stoomzuivelfabriek, Havelte.
Boerenboter, voorzien van het Rijks-
merk le prijs ad f30: P. van der Geest,
Oud A d e (gemeente Alkemade). Twee
de en derde prijs niet toegekend.
Goudsche kaas met control em erk
Goudakaas van 31/2 tot 6 K.G., le prijs,
gouden medaille en Eereprijs, verguld
zilveren medaille uitgeloofd door Mr.
A. J. Fokker: W J.. van Beusekom,i
Hekendorp; 2e pr., verg. zilv. med. en
f10. A. Rijneveld, Waddingsveen;
3e wijs. zilv» med. en t5. M. C. Rieck
Czn., Uudshoorn; 4e prijs, zilv. med.
A. J. van Rhijn, Waddingsveen, eer
volle vermelding, A. Breedijk, Wad
dingsveen.
Goudakaas van 6 tot 10 K.G. le pr.
gouden med. M. Th. Kompier, Zoeter
woude; 2e prijs verg. zilv. med. en
en f 10. A. Verboon Jr., Voorscho
ten, 3e prijs, zilv. med. J. Naber, Bloe-
mendaal bij Gouda4e pr. zilv. med. M
C. Pi eek, Oudshoorn, eervolle ver
melding G. Verburg Czn., Leim ui-
den en W. J. den Hertog, O uils-
hoor n.
Goudakaas boven 10 K.G. Eereprijs,
groote zilv. med., uitgc-looiV door H.
M. de Koningin en le pr., gouden me
daille, uitgeloofd door liet K&ascontró-
Jestation A. Oudijk, Moordieeiit; 2e pr.
verg. zilv. med. en f20, B. den Her
tog Pzn., Oudshoorn, 3e pr. zilv.
med. en f 10. W. J. den Hertog, Ouds
hoorn, 4c pr. zilv. med. Wed. A v ..d.
Heuvel, Moordrecht
Goudakaas van 6—10 K.G., zonder
contrölenierk le prijs gouden med. S.
Moons, R e e u vv ij k, overige prijzen niet
toegekend. Goudakaas boven 10 K.G.,
alleen toegekend 4e pr. zilv. med. Lecn-
dert de Vries Jzn., Gouda
Verbetering. In ons verslag van
de prijsuitdceling der teekenschool van
den R. K. Volksbond staat bij de bekro
ningen abusievelijk vermeld H. en J. Rij-
zevoort. Dit moet beide wezen N. Rei/.e-
voort.
HILLEGOM. De balans der begrooting
1912 voor de gasfabriek geeft als eind
cijfers: boten f 62527,29s, lasten f 57406,51*
batig saido f5120,78.
KATWIJK. In de alhier gehouden ge
meenteraadszitting werd wna langdurige
ciscussie over de al of niet wettigheid
van de benoeming van een lijdelijk wet
houder en een lijdelijk lid in de gas-
en watcrlcidingcommissie besloten dc
vergadering te verdagen tot hcdeima-
middag vier uur.
De burgemeester en de lieer De Ruij-
ter Zijlker zouden een audiëntie aanvra
gen bij den Commissaris der Koniny i»,
om diens advies in te winnen.
ZOETERWOUDE. Ter vergadering
van Ingelanden van den Oost- en West
broekpolder op 11 Sept. jï. gehouden,
waren verschenen 11 ingelanden te samen
veriegenwoo'rdigende 144 stemmen.
De voorzitter, de heer J. v. d. Poel,
opende de vergadering en zeide dat een
groote reparatie aan den Westbroek mo
len aanleiding was tot het bijeenroepen
der ingelanden. Het bestaande windpeitivv
in den molen is gevaarlijk en moet nood
zakelijk vernieuwd worden. Het bestuur
steide voor dit te vervangen door een
ijzeren, waarvan de kosten bedragen i 283.
De Vergadering beslooi met algemeene
stemmen daartoe over'te gaan. In verband
met dit besluit werd een suppletoirc be
grooting 1911 opgemaakt in ontvangst en
uitgaaf van f290.40, en werden de polder-
lasten voor 1911 gebracht van 1450 op
f5.10.
De voorziiter sloot daarna* de verga
dering.
GEWESTELIJK GEMENGD.
Diefstal.
Door den knecht van den landbouwer
P. J. v. R. te Warmond is bij de po
litie aangifte gedaan van het verbreken
van z.;n op zolder aanwe^ge kist, waaruit
ontvreemd was een portemonnaïe met
geld en eenige gereedschappen.
Na ingesteld onderzoek werden dc ge
reedschappen gevonden in de kist van een
anderen knecht, doch de por tem on na ie
noch het geld was aanwezig. Nader on
derzoek wordt ingesteld. De gevonden
voorwerpen zijn in beslag genomen en
voorts is van een en ander proces-verbaal
opgemaakt.
Brand.
Waarschijnlijk door het stoken
van een voederfornuis brak gisteren
middag te Hiilegom plotseling een
hevige brand uit in de bollenschuur van
den heer S. de G., in de Ambachtstraat.
De brandspuit was spoedig ter plaatse
aanwezig en kon met succes de belen
dende woonhuizen, die reeds vlam be
gonnen te vatten, beschermen. De scha
de aan gebouw en bloembollen wordt
door verzekering gedekt.
Miltvuur.
Onder den veestapel van den landbou
wer L. P. aan de Vliet onder Zoeter
woude is een geval van miltvuur voor
gekomen. De voorschriften der wet wor
den in toepassing gebracht.
Kerknieuws.
Mgr. de Bisschop van 's Bosch heeft
benoemd tot pastoor te Leende, den Wei-
eerw. heer W. M. Steenbekkerslot
kapelaan te Tilburg ('tHeike) den Wel
eerw. heer L. C. J. M. van Heeswijk;
en tot kapelaan te Kaatshevel, den Eerw.
heer G. F. L. van Erp, priester van het
Seminarie.
De Weleerw. heer J. Th. J. Onel, sedert
zes jaren pastoor te Djokjakarta, is, naar
Mataram verneemt, overgeplaatst naar
Makasser, terwijl de Weleerw. heer H„
H. O. Leemker, pastoor te Makasser,
naar Djokjakarta komt ter vervanging van
pastoor Onel.
Academienieuws.
Prof. de Groot.
Het bericht omtrent het naar Beriijin
gqan vftn prof, de Groot wordt van awUlt
