34
BUITENLAND.
Erna von Harneck.
BINNENLAND.
2e Jaargang,
No. 570.
Bureau OU BE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
Augustus
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
algemeen overzicht.
Nu ook ée staking aan de stoombooten
van de korte vaart geëindigd is, is de toe
stand in Londen vrijwel normaal gewor
den. Gisteren heeft de nieuwingestelde
spoorwegcommissie
vergaderd in een eerste vertrouwelijke zit
ting om te komen tot een regeling der
.werkzaamheden.
De geregelde openbare zittingen zul
len Maandag beginnen. De commissie zal
vijf dagen van elke- week zitting houden.
De spoorwegbeambten zullen het eerst
gehoord worden.
De bestuurders van de bonden van
spoorwegpersoneel hebben vanmiddag
leen besluit genomen, waarbij ze protes
teeren tegen de samenstelling van de
commissie. Het protest geldt hoofdzake
lijk de benoeming van Beale, den procu-
'reur van den Midlandspoorweg, wiens
benoeming een ongunstige invloed op de
onpartijdigheid dier commissie zou heb
ben. De besturen loochenen, dat zij de sa
menstelling van die commissie hebben
goedgekeurd. Niettemin verklaren zij, dat
ze het vredesverdrag van Zaterdag ge
trouw "zullen nalevende besturen zijn
van oordeel, dat de regeering er alleen
afgevaardigden van die spoorwegmaat
schappijen in moest benoemen, die de
bonden van spoorwegpersoneel al er
kend hebben.
De toestand te Liverpool, die al beden
kelijk was, is gistermiddag nog verergerd,
doordat het bestuur van de trams blijft
weigeren de stakers weer aan te nemen.
De stakingscommissie te Liverpool vaar
digde daarom een manifest uit, waarin
zij verklaarde tot voortzetting der staking
gedwongen te zijn. De stakingscommissie
dreigt ook, dat zij den bond van trans
portarbeiders en het verbonden spoorweg
personeel zal overhalen de algemeene sta
king te proclameeren. Men gelooft niet
dat het verbonden spoorwegpersoneel er
toe zal overgaan, wat de transportarbei
dersbond ook moge besluiten.
De commissie van reeders te Liverpool
heeft gistermiddag een verklaring open
baar gemaakt, dat zij weigert voort te
gaan, tenzij de bootwerkers het werk her
vatten op de overeengekomen voorwaar
den.
'Dat lijkt daar nog allerminst pais en
vreê, evenmin als bij de nog steeds han
gende
Mftrokko-onderhandelingen.
Over den stand van zaken schrijft men
uit Berlijn aan de „Saaie Zeitung":
„Zonder twijfel heeft Cambon den bes
ten wil om een overeenkomst tot stand
te brengen, die tot wederzijdsche verzoe
ning leidt. Dit is in de eerste plaats ook
het doel van zijn reis naar Parij's. Inder
daad zijn de onderhandelingen op een
'dood punt gekomen en het is de vraag
of het den grooten persoonlijken invloed
van Cambon, die door Parijsche en Ber-
lijnsche geldmannen wordt gesteund, zal
gelukken de regeering van de republiek
tot het toegeven op het een of andere
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
i Men kan in zulk een nest niet al te
Jrieskeurig zijn, waagde de ritmeester op
te merken.
Mijnher, zoo bruischte de overste
op, ik zou graag van uwe verontschuldi
gingen verschoond blijven. Lang had ik
'ju niet meer in mijn regiment geduld. Het
>vas waarlijk niet uit consideratie voor uw
.persoon, dat ik mij tot dusverre inhield.
Wat gisteren geschiedde, kan echter niet
geheim blijven. Met wien men verkeert
>vordt men geëerd! Ik verwacht uw ont
slagaanvrage, ritmeester.
Herman Harneck zag in, dat hij niets
'Jneer te hopen had. Honend zei'de hij
daarom
- In Münberg hebben wij aan-dezelfde
tafel gekaart, mijnheer von Eichstett. Uw
.Voorwendsel, dat het slechts geschiedde
om dien armen Greifen in het ongeluk te
.Storten, heb ik niet voor zoo geloof
waardig gehouden. Om wille van wien
nebt gij dan consideratie gebruikt? Ik
heb er (n ieder geval, weinig van gemerkt.
punt te bewegen. Men hoopt het. Dat
Duitschland nu ook nog maar ïn het
minst zal toegeven, daaraan gelooft noch
Cambon, noch iemand anders. Men heeft
in Parijs de toestand en de sterke posi
tie van Kiderlen Wachter van 3en begin
ne af verkeerd beoordeeld, daar men ver
wend was door von Schön. Buitendien
rekende men op het wachtwoord van den
Duitschen Keizer. Dat bleef uit tot er
gernis der Franschen."
Frankrijk schijnt nu in te zien dat het
niet verder komt met te wachten op de
eischen van Duitschland, dat van zijn kant
Frankrijk het eerst aan bod wil laten ko
men. Volgens een bericht aan de „Wienes
Algemeine" overweegt men in Parijs het
volgende voorstel:
Spanje staat aan Frankrijk de kolonie
Rio* Muni af, die tusschen Fransch Kon
go en Kameroen gelegen is en het eiland
Fernando Po, dat voor Kameroen ligt.
Frankrijk doet deze bezittingen aan
Duitschland over en staat verder een
streek van de Fransche kolonie Middel-
Kongo aan Duitschland af. Frankrijk er
kent het noordelijke deel van Marokko,
waarvan de Zeboe de zuidelijke grens
vormt, Tandzjer inbegrepen, als Spaansch
gebied van invloed. Een dergelijke schik
king, waardoor Tandzjer niet in handen
zou vallen van een groote mogendheid,
zou ook met Engelauds wenschen over
eenkomen.
Het overige gebied van Marokko wordt
tot Fransch gebied van invloed ver
klaard.
Duitschland zou door deze schikking in
Afrika ongeveer 230.000 vierkante kilome
ters met ongeveer 1,200,000 inwoners
winnen.
Van Duitsche zijde beschouwt men dit
bericht als een proefballonnetje van Frank
rijk en aanstonds is de „Tageszeitung"
er bij om te verklaren dat Duitschland
er niets aan heeft.
Van het heele groote gebied, dat als
vergoeding zou worden aangeboden is
het Spaansche eiland Fernando Po en
de niet veel grootere Spaansche kolonie
Rio Muni van waarde. Niemand in
Duitschland zal echter zoo dom zijn
daarvoor de Duitsche aanspraken in Ma
rokko te willen opgeven. Dat weet de
FTansche regeering ook zeer goed. Het
heele gebied van Fransch Middel-Congo
dat verder nog wordt aangeboden, be
staat slechts uit moerassen en kreupel-
bosschen, waarmede in het geheel niets te
beginnen is.
Zoo komt Frankrijk niet veel verder.
In Portugal
blijft ook nog steeds het onweer dreigen.
De volgende berichten toonen wel aan
hoe het daar met de veelgeroemde rust
staat.
Door een bende oproerlingen werd
te Lissabon getracht om vierhonderd po
litieke gevangenen uit de Limoeirogevan-
genis te bevrijden.
De aanvallers overmeesterden de
schildwachten die voor het gevangenis
gebouw stonden.
Toen zij op het punt stonden de ijze
ren poorten stuk te rammelen, kwamen
Het leven is mij tot overlast geworden
sinds ik het voorrecht heb onder den
heer Obert-lieutenant te staan...
De ritmeester verloor meer en meer
zijn zelfbeheersching.
Matig u, baron Harneck, zoo viel
diens overste hem streng in de rede. Gij
hebt het aan mijn hoogachting voor de
freule uw zuster te danken, dat ik die
laatste Voorden niet gehoord wil hebben.
De kalmte van den heer von Eichstett
wond den woedende meer en meer op.
Ik dank voor uw consideratiesIk
laat mij niet afsnauwen als een school
jongen, schreeuwde hij.
En hij liep de kamer uit, zonder de
beleefdheidsvormen in acht te nemen.
De brief, in welken Erna Hainechhaar
broeder haar verloving aanzegde, verzoe
nende, hartelijke woorden daaraan toe
voegend, was zonder antwoord gebleven.
Herman had het schrijven met een vloek
op den grond geworpen en lili's uitroep
van bevrediging,JNu zal zij ons ten Imin-
ste niet meer lastig vallen*', had hij |met
somber zwijgen beantwoord. Hij haatte
baron Steinfels te zeer, dan dat hij het
persoonlijke voordeel voor hem', aan 't
huwelijk zijner zuster verbonden, hem'
hiermede verzoenen kon.
Erna keek intu;s§chen vreemd pp, tpeo
er militaire versterkingen ter plaatse, die
de aanvallers op de vlucht joegen.
De regeering is ook min of meer onge
rust over een aanzienlijk deel van het
corps onderofficieren.
Er heerscht een zeer ontevreden stem
ming onder de sergeanten over de behan
deling, die zij van regeeringswege onder
gaan. Steeds weer stellen zij nieuwe ei
schen.
Het blad „Novidades" bericht, dat ze
ven en zeventig sergeanten, die tot ver
schillende regimenten van het Lissabon-
sche garnizoen behooren, in het op twee
mijlen van de hoofdstad gelegen Belein
een geheime bijeenkomst hielden om
over de tegen de regeering aan ie nemen
houding te beraadslagen.
De minister van oorlog, die van het
complot kennis kreeg, zond een afdeeling
cavalerie met twee machinegeweren naar
Belein en liet te middernacht het gebouw
waarin de sergeanten vergaderd waren,
omsingelen.
Het gelukte intusschen niet, de verga
derden gevangen te nemen, daar zij allen,
op vijf na, een uitweg vonden om te vluch
-ten.
In afwachting van de Presidentskeuze
Jieeft de Portugeesche regeering er haar
tijd aan besteed om den geheel en schul
denlast der voormalige koninklijke fa-
jnilie op te tellen en als waarschijnlijke
antimonarchistische zet met het oog op
de verkiezing heeft zij een en ander
nu openbaar gemaakt. Alléén ex-koning
Manuel staat genoteerd voor ruini
48.000.000 francs, weshalve de regee
ring voornemens is, voorloopig zijn
maand el ijksche toelage van 16000 francs
in te houden, daar 's konings onrroerend
eigendom in Portugal slechts 24 millioen
francs waard is. De Portugeesche regee
ring liet voorts den koning van Italië
vragen, of hij geneigd zou zijn, 't aan
deel van koningin Maria Pia in den
schuldenlast, zijnde 12 millioen francs, te
betalen, maar Z. M. liet beleefd ant
woorden, dat hij het maar liever niet zou
doen.
Of hij gelijk heeft.
gemengd.
Uit Teheran wordt aan de „Times"
bericht, dat men daar ter'stede verhaalt,
dat het leger van den ex-sjah in wan-
hopigen toestand verkeert.
Te Savadkoe moet hij n.l. drie hon
derd man en twee kanonnen verloren
hebben.
Zijn partijganger, de emir Mokarrem,
m'oet eveneens verslagen zijn en thans
omsingeld zijn door de regeeringstroe-
pen.
De ministerrad moet besloten heb
ben een eskader naar de Kretenzer wa
teren te zenden. Het eskader zal in den
loop van deze week vertrekken. Deze
maatregel der Turksche regeering zal de
Kretenzers wellicht wat kalmer stèmftien,
nu zij pas weder revolutionnaire plan
nen hadden op touw gezet.
Naar de „New York Herald" luit
Santo Domingo verneemt heeft president
Lecomte van Haïti bij besluit 100.000
dollars aan de generaals en soldaten van
zij langen tijd na haar verlovings-aankon-
diging een schrijven van haar broeder
ontving.
Eenige oogenblikken later ijlde zij vol
angst met den brief naar haar oom Glock-
ner. Zij kon nauwelijks begrijpen, wat
haar broeder schreef. Wat was er ge
schied, om Herman zoo opgewonden te
doen zijn
Oom', lees toch eensvroeg zij sid
derend. Herman heeft ontslag genomen.
Hij wil 't land uit. ,Wat hij zich over
Hans Otto veroorlooft ft e zeggen, .wil
ik hem vergeven! Maar Herman zelf
oom Ik bid u, lees toch eens. Mijn broe
der, mijn eenigen broeder!
Aandachtig doorliep de heer von
Glockner den brief. Hoofdschuddend las
hij dien ten tweeden male. Daarna liet hij
de hand, waarin hij het papier [hield, zin
ken, en keek bekommerd het meisje aan.
Ik begrijp den brief ook niet b'est,
kindlief. Herman moet iets gedaan heb
ben, wat zijn overheden niet meer iver-
schoonen kunnen.... Ik zal naar iNesthau-
sen gaan, sprak hij na eenig nadenken.
Dat zal het beste zijn. De Warhoofd zal
Wel niet naar mij luisteren, maar ik wil
toch het mijne doen. IWeen niet, lErna.
Het is misschien niet zoo erg, als het
(schijnt. Kom; laten .wij naar tante Marie
gaan.
«*£3. öjAS flaos Qtto toch Jg&y: hier,
zijn leger toegekend en evenzooveel aan
de burgers van Quanaminthe, zijn eerste
hoofdkwartier, deze laatste som wegens
schade, die de plaats bij het vechten had
geleden. Volgens den correspondent is
Quanaminthe een gehucht met hutten,
die tezamen geen 2000 dollar waarde
hebben.
Bij het Engelsche Lagerhuis is nog
het wetsontwerp aanhangig, dat aan
vrouwen het parlementaire kiesrecht toe
kent. Nu hebben 124 leden van dat La
gerhuis den eersten minister verzocht,
ervoor te zorgen dat het land zich over
deze zaak uitspreke, voor er kans op: is
dat het wetsontwerp wet wordt.
Naar aanleiding van het pntslag
van een dokwerker bij de stoomvaart
maatschappij „Transport maritimes" te
Marseille, hebben aldaar tweehonderd
havenarbeiders het werk nedergelegd.
Te Berlijn hebben 3000 electromon-
teurs en helpers, leden van de Duitsche
metaalwerkersbond, eergisteravond in
een vergadering de tegemoetkomingen
van de werkgevers onaanneembaar ge
noemd en een 600-tal hebben het werk
reeds neergelegd.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is bij het departement
van Financiën benoemd tot adjunct-com
mies D. van der Wiel, thans rijksklerk le
kl. te 's-Gravenhage
is de kapitein H. van Maaren van het
2e reg. infanterie ter zake van tijdelijke
ongesteldheid op nonactiviteit gesteld
is aan den reserve le-luit. J. H. C.
van Reenen, van het lie reg. inf. ter
zake van ongeschiktheid wegens
lichaamsgebreken eervol ontslag ver
leend
zijn benoemdbij het reserve-perso
neel der landmacht, tot reserve paarden
arts 2e kl. de heeren G. Terpstra, H.
Venema, G. M. van der Plank en M. D.
Booy
zijn mr. W. J. Snouck Hurgronje, te
's-Gravenhage, en A. W.J. Snouck Hur
gronje, te Venlo, met al hun wettige zoo
mannelijke als vrouwelijke afstammelin
gen in den Nederlandschen adel verhe
ven, met de praedicaten van jonkheer
en jonkvrouw
is aan den kamerbewaarder bij het de
partement van Marine, J. van Weenen,1
bij bevordering verleend de gouden eere
medaille der orde van Oranje-Nassau
is aan den le-luitenant op nonactiviteit
H. G. Grosjean, van het wapen der ge
nie, eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend, en is hij tot 25 Sep
tember 1915 benoemd tot reserve-le-
luitenant bij het wapen der genie
is aan mej. M. T. C. Wigersma, klerk
bij de Rijkspostspaarbank, eervol ont
slag verleend
zijn benoemd tot lid en voorzit
ter van den octrooiraad, mr. F.
W. J. Snijder van Wissenkerke, te
Wassenaar, directeur van het bureau voor
den industrieelen ejgendom; tot lid G.
H. E. Bergsma, ingenieur bij de Haag-
zuchtte Erna.
Neen, neen, sprak oom'. Hij kan
ons niet helpen. Herman zou dien besten
kerel met spot en hoon afwijzen.
Wat de heer von Glockner den vol
genden dag in Nesthausen vernam', ver
vulde henï met diepe bekommering. Zijn
eerste bezoek had den heer von lEichstett
gegolden, die hem de zaken had blootge
legd. Toen de commandant onverholen
Herman's doen en laten had afgekeurd,
kon von Glockner slechts ernstig zeggen
W«j kunnen u geen verwijt maken,
mijnheer von Eichstett. Het gedrag van
mijn neef maakt hem onwaardig langer
den rok des konings te dragen.
De oude heer schaamde zich om zijn
bloedverwant. Rood van toorn en op
gewondenheid vertrok hij, zoodat zijn
begroeting van het Harnecksche echtpaar
ook niet van de hartelijkste was.
Of hij al bij zich zeiven zeide, dat
Herman's zorgeloosheid slechts een tnas-
ker was, de brave oude kon zich toch
niet vereenigen met die opvatting. Jief
kwam spoedig tusschen beide heeren tot
ernstige gedachtenwisseling.
Wat oom Frans af en toe vernam', deed
zijn moedeloosheid steeds stijgen. Hij
was Herman een zeldzame voldoening,
.den Arnaliënhofer, die h_em feeds ^oo
sche Tramwegmaatschappij te 's Gra-
venhage; is de met verlof in Europa aan
wezige kapitein der infanterie van het le
ger in Ned.-Indië, P. A. O. van Aider-
werelt van Rosenburgh, ter zake van een
lichaamsgebrek, niet ontstaan in en door
den dienst, met ingang van 1 September
1911, eervol uit den militairen dienst ont
slagen met toekenning van pensioen.
Een Zondagavondblad.
Te 's-Gravenhage zal het eerste num
mer verschijnen van „De Zondagavond-
Courant" een blad, dat geregeld op Zon
en feestdagen, met andere woorden alle
dagen, dat de gewone dagbladen niet uit
komen, des avonds zal verschijnen. Als
hoofdredacteur van de Zondagavond
Courant zal optreden de heer Leo Faust,
lid der redactie van de „Nieuwe Cou
rant."
Tot dusverre openbaarde zich nergens
de behoefte aan een courant op Zon-
dagvond. Waarom moet door deze nieu
we onderneming de Zondagsrust van ve
len weer worden opgeofferd? 't Is ner
gens voor noodig.
Tegen het bedelen.
B. en W. van Haarlem .stellen voor
matregelen te nemen tegen de verkap
te bedelarij, bestaand in het venten
langs de huizen met lucifers, potlooden^
enz.
Tot nu toe kon het politietoezicht zich
slechts bepalen tot het nagaan, of wer
kelijk waren te koop worden aangebo
den.
De bedoeling van het voorstel is twee
ledig. In de eerste plaats zullen de per
sonen, die kennelijk niet anders dan het
ontvangen van giften met hun venten
ten doel hebben, door weigering der ver-
eischte vergunning kunnen worden ge
weerd. In de tweede plaats wordt del
controle op de aanwezigheid van ven
ters van buiten de gemeente, in den re
gel de meest ongeweiischte personen,
vergemakkelijkt.
Ongevallenwet.
Verschenen is een kon. besluit, waar
bij voor verschillende bedrijven een aan
zienlijke verhooging is gebracht in de
premie voor de ongevallenverzekering.
Zij betreft het huisschildersbedrijf, het
houtzagers- en houtschaversbedrijf, maar.
vooral het laden en lossen van schepen.
Van f0.38 is de premie gebracht op 4,
5, 7, 9 gulden. Voor het laden of lossen
van onbewerkt hout of ruw of gewalst
ijzer zelfs op f 11.63.
KORTE KRONIEK.
Z. K. H. Prins Hendrik, vergezeld
van zijn adjudant, jhr. Hooft Graafland,'
is gisteravond zeven uur per auto van
Het Loo naar Amersfoort vertrokken, ter
bijwoning van de oefeningen van het
Ned. Roode Kruis. De Prins zou ten pa-
leize van H. M. de Koningin-Moeder op
Soestdijk overnachten.
De leden van den raad van Delft,
de heeren H. L. M. van de Seyp, HJ
Swarttouw, L. A. Verhoeff en M. Meijers
hebben een motie ingediend, om B. en
W. uitte noodigen den raad voorstellen
dikwijls vermaand en berispt had, te
zeggen, dat het er reeds herhaaldelijk1
ernstig met hem had uitgezien en hij
toch het hoofd boven water had vVeten te
houden. Met welbehagen prees hij zijn
eigen handigheid, die hem steeds op de
been had gehouden.
Nadat de toenmalige luitenant voni
Harneck zijn vader in Münberg gezegd
had, dat hij geen uitweg meer wist, dat
hij geholpen moest worden om zijn eere
schulden te voldoen, maakte een winst bij
't spel het hem weinige dagen later mo
gelijk, zich van zijn verplichtingen te
kwijten. Met hetzelfde wisselende geluk!
had hij in den aanvang van zijn huwe
lijk den hartstocht voor het spel weder
bot gevierd, tot de kans keerde.
't Ging nu een.tijdje ellendig, ging)
de néef voort. Menigmaal had ik nog
wel eens geluk, maar in mijn kas was
het toch geweldig vaak ebbe. Mijn lieve,
kleine vrouw uitte ook gerechtvaardigde
wenschen en zoo bleef mij niets over,
daar de rest van den verkoopprijs van
Hartenstein mij reeds door de vingers
was gegaan, het beetje geld van mama
aan te spreken. Men moet toch leven*
men moert toch zijn naam eer aandoen.
Met spelen en schulden ^naken*
doet men zijn naam oneer aan, merktd
von Glockner boos op.
ffcordt vervolgd.^