21
BUITENLAND.
Erna von Harneck.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving,
2e Jaargang,
No. 567.
3)e £ddóc he SouAo/nt
Bureau OUDE SINGEU 54, LEIDEN.
Inters. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/i cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Augustus
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
ALGEMEEN OVERZICHT.
De op initiatief van Lloyd George in
gestelde bemiddelingscommissie is on
danks het uitbreken van de
staking in Engeland
dapper doorgegaan met confereeren om
tot een minnelijke schikking te komen.
Volgens de officieele mededeelingeto
^as het Zaterdag te Londen rustig, het
geen, bij de krachtige maatregelen der
regeering tot handhaving van de orde,
niet te verwonderen valt. Ook zijn ide
prijzen der levensmiddelen niet verhoogd
'en is er voorloopig nog een voldoende
voorraad aanwezig.
Een buitengewoon groot ongerief voor
de stad is echter, dat de „underground," -
dienst gedesorganiseerd is, hetgeen ern
stige stoornis veroorzaakt in zaken en
bedrijf.
Liverpool maakte Vrijdag, volgens be
richten van daar, den indruk van een stad
des doods. Er liepen aeen tramS, er was
geen electrisch licht, kantoren en restau
rants werden om twee uren gesloten, op
de straten zag men niets anders dan po
litie en soldaten.
Hoe dreigend er de toestand is blijkt
,uit de volgende verklaring van een der
grootste producten-firma's aan een me
dewerker van de „Daily Mail"„Als de
Staat van beleg nog een paar dagen lan
ger aanhoudt, dan liggen de zaken totaal
stil. Overal gaan de prijzen de hoogte
Sn, en niet een beetje, maar zoo, dat er
voor arme menschen geen aankomen is
aan levensmiddelen. Tegen 't eind van Ide
.Week zijn de „knockedout" uitgepraat."
;Het prijsverschil is reeds thans aanzien
lijk. Boter ging 3 pence per pond de
hoogte in, ham' 1 tot 2 pence. Eieren
kosten nu tien voor een shilling, terwijl
Imen er nog verleden week veertien voor
dat bedrag kon koopen. Suiker is een
ipenny per pond duurder, vruchten zijn
dubbel zoo duur geworden, vlsch is 20
pCt. in prijs gestegen, ossenvleesch van
.'leen tot twee stuivers per pond. (Worte
len, veel gegeten door de armen te Li
verpool, zijn een halve penny per bos
opgeslagen.
En dat is nog slechts een begin. In
dien er niet spoedig een einde aan den
toestand komt, verwachten .de handelaren
stijgingen van 20 tot 30 procent op
vleesch, groenten, eieren, visch, suiker
en andere voedingsmiddelen.
Bij zulk een algemeen gebrek zou door
t de staking zelf verder staken onmogelijk
j gemaakt worden daar zelfs de flinke
Weerstandskas der stakers tegen zulke
prijzen niet bestand is.
Het is dan ook wel te begrijpen dat
verscheidene stakers het met het oog
j op de loopende onderhandelingen niet
ttot het uiterste zullen voeren. Een aantal
Stakers ven de Londen- en Brighton- en
i van de Londen- en Noordwester Spoor
hebben dan ook verzocht, weer in dienst
genomen te worden.
De Brighton-spoor maakt bekend, dat
er Maandag weer een aantal ingetrokken
treinen op haar hoofdlijn zullen loopen.
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
95)
Erna bedekte het gelaat met de han-
den. De stilte werd daar boven door
j? niets gestoord, ook de wind, die tot nu
i- toe met korte rukken, langs den berg
I 'gevloden was, was gaan liggen
De weedom, welke het wederzien van
1 haar geboortegrond bij Erna wakker ge
roepen had, trilde nog na in haar stem,
toen zij de handen zinken liet en hoorbaar
voortging:
Ik dacht indertijd wel reeds veel van
j^jdezeij grond te houden, in hoe hooge
mate dat echter het geval was, bemerk
ik eerst, nu ik dien verloren heb. Zoo
f'gaat het zoo vaak in het levenHet
^volledige bewustzijn komt eerst, als er.
geen hoop meer leeft in de ziel.
Zij trad wederom tot de tinnen van
Öen muur en blikte zwijgend in het ver
schiet
Niet bij machte zich langer te beheer-
'ichen, vijlde Steinfels den toren verla
kten. Daar wendde het meiseje met ge-
tocd yjCJAhdecde uitdrukking zich naar
Te Manchester is het centraalstation
Zaterdagmiddag heropend. Er zijn trei
nen aangekomen uit Liverpool en Lon
den, door de menschen met veel geest
drift begroet.
Intusschen schijnt gister de commissie
tot een goede oplossing der kwestie te
zijn gekomen, want ofschoon nadere bij
zonderheden der onderhandelingen nog
ontbreken seinde „Reuter" gister heel
lakoniek: j
De spoorwegstaking is geëindigd.
Een regeling schijnt niettemin getrof
fen te zijn. De leiders der werklieden,
aldus wordt nader gemeld, zullen hun
uiterste best doen om de werklieden
over te halen, dadelijk het werk te her
vatten en dat, daartegenover, alle werk
lieden in het conflict betrokken, door de
maatschappijen weer zullen worden aan
gesteld, zonder op eenige wijze gestraft
te worden.
De commissie van onderzoek, die zal
worden aangewezen om' de geschilpunten
te behandelen, zal bestaan uit twee ver
tegenwoordigers van de werkgevers en
twee vertegenwoordigers van de werk
lieden, met een onpartijdigen voorzitter.
De commissie zal zoo voortvarend mo
gelijk te werk gaan. Door beide partijen
is de verezkering gegeven, dat zij de op
lossing van de commissie accepteeren
zullen. Bovendien heeft de regeering
aan de spoorwegmaatschappijen de ver
zekering gegeven, dat zij in de volgende
zitting aan de wetgevende macht voor
stellen zal, de toename der lasten te ver
lichten, voor het geval de exploitatiekos
ten toenemen mochten tengevolge van
de duurdere arbeidskracht.
De regeering, hoe krachtig ook opge
treden, schijnt de arbeiders met vrees te
willen verbitteren, weshalve bij het be
kend worden der schikking het ministerie
van oorlog last heeft gegeven dat all?
troepen zoo spoedig mogelijk naar hunne
districten moeten worden teruggezonden.
,Toch is op verschillende stations de
toestand nog steeds abnormaal. Overal
ziet men soldaten piketdienst doen. De
geregelde treinendienst is nog niet we
der ingesteld.
Het Marylebone-station van de Great-
Westcrn, het Holborn Viaduct-station van
de South Eastern en eenige andere sta
tions zijn nog steeds gesloten. Echter
zouden ook deze waarschijnlijk heden
weder geopend worden.
Hoewel bericht wordt, dat te Londen
overal de vrede geteekend is, en de man
nen weer aan het werk zullen gaan, wil
men in de provincie eerst de voorwaar
den der overeenkomst vernemen.
De vereenigde commissie uit de ver
schillende vakbonden gaf gister een mani
fest uit, waarin zij er op (aandringt dat de
mannen na hun korten maar grootschen
strijd weer aan den arbeid zullen gaan.
Vreemde dingen hebben zich weer af-
Portugal
De „Diario Politicias" meldt, dat in het
garnizoen van Torres Novas na het mid
dagmaal tal van soldaten onpasselijk zijn
geworden. .Verschijnselen waren hevige
brakingen, vergezeld van geweldige kram-
hem toe.
Vergeef me, baron Steinfels, als ik
u met zuiver persoonlijke nabetrachtin
gen ga lastig vallen.
Hij maakte een beweging, als wilde hij
de spreekster onderbreken. Zacht maar
beslist ging ,Erna voort:
,Wie weet of ik ooit in dit leven
weder tegenover u zal staan en zeker
nooit meer zooals heden. Toen oom von
Glockner u naar Amalienhof voerde, rijpte
terstond het voornemen bij mij, u 't
woord te zeggen, dat mij reeds lang op
de ziel brandt.... Ik mag wel een vluchtig
oogenblik het verledene aanroeren
Haar stem was zoo zacht geworden,
dat de laatste woorden slechts als een
zucht weerklonken.
Om Gods wil, freule Erna, neen!
Spreek niet verder! riep Hans Otto uit
Hij was nog bleeker geworden dan
het meisje.
Langzaam sloeg Erna de oogen tot
hem op, terwijl zij met eenvoudige waar
digheid voortging:
Ik kon niet anders, mijnheer von
Steinfels. Ook is er niets in dien tijd,
waarover gij u behoeft te schamen. .Wei
ger mij echter de voldoening niet, u te
mogen zeggen, dat, zoo uiterlijk alles om
mij veranderde, de innerlijke verandering
nog grooter was. Ik. .weet au, «jat gij toe
pen in de maag. Volgens het blad geleken
deze verschijnselen veel op die, welke
zich bij arsennicum-vergiftiging voordoen.
De plaatselijke geneesheeren werden ge
raadpleegd, en alle patiënten moesten
naar het hospitaal worden overgebracht,
waar de maagpomp ter dege gebruikt
werd. Dertig soldaten, die meer dan de
anderen gegeten hadden, verkeeren in
ernstigen toestand. De regeering bewaart
een strikt stilzwijgen over deze zaak,
maar er wordt van verschillende zijden
verzekerd, dat men hier met een politieke
wraakneming te doen heeft.
Te Lissabon heeft zich voor enkele da
gen een ander vreemd feit voorgedaan.
Daar heeft men een aantal doozen met
groote dynamietbommen gevonden. De
doozen werden vervoerd in wagens, die
door de bestuurders werden verlaten,
toen de gevaarlijke lading werd ontdekt
De politie is nu druk bezig met een on
derzoek om uit te visschen voor welke
plaats de bommen waren bestemd, tot
welk doeleinde zij waren vervaardigd en
wie de makers waren van deze helsche
machines.
Ook worden wederom botsingen tus-
schen republikeinen en revolutionairen
gemeld.
Volgens het blad „Capital" hebben nl.
te Negoa hevige gevechten tusschen de
monarchistische en republikeinsche bur
gers plaats gehad. Honderden personen
hadden den geheel en nacht lang in het
maanlicht aan de oevers van de Douro
in strijd tegenover elkaar gestaan, elkaar
beschoten en zelfs met messen te lijf ge
gaan. Eerst bij het aanbreken van den dag
werd er door soldaten uit naburige steden
ontboden, een einde aan dit gevecht ge
maakt. Het aantal dooden en gewonden
zou zeer groot zijn.
Alles is rustig, zooals men zegt, en in
deze diepe rust wacht men op de presi
dentsverkiezing, die ofschoon Braamcamp
zijn candidatuur heeft ingetrokken en Ma-
chado dus veel kans heeft, wel in gelijke
rust zal afloopen
GEMENGD.
De Paus is geheel hersteld ten
woonde de H. Mis weer bij. Z. H. kan
loopen, zonder dat het hem in 't minst
pijn doet.
Volgens de „Jonge Turk" heeft de
laatste Turksche ministerraad de kwestie
besproken van het zenden van een vloot
naar de Kretaansche wateren. Men zegt,
dat de vloot, die vandaag in de Darda-
nellen zal aankomen om kolen in tc ne
men, geheime bevelen heeft ontvangen.
De Zia verklaart, dat als de Kretensers
radikale neigingen vertoonen door het
opwerpen van de kwestie van den hoo-
gen commissaris, de Turken zullen af
zien van een weinig diepgaande diploma
tieke actie, en een fermere houding zul
len aannemen
Over den oud-Sjah van Perzië ver
keert men nog altijd in het onzekere. |De
Petersburgsche correspondent van de
„Times" seinde eergisteren, dat er nog
geen bevestiging was ontvangen van het
bericht, als zou de oud-Sjah vermoord
zijn. De correspondent van de Russkoe
maals den rechten weg hebt ingeslagen,
en ik kan daardoor ook nu beter begrij
pen, hoezeer het u in dien tijd aangegre
pen moet hebben, diegenen, welke zich
uw vrienden noemden, voor zwak en
terugstootend te bevinden. Later erken
den dezen, hoe diep zij gevallen waren,
juist toen zij dachten zich te verheffen.
Veroordeel en waarbij men is opgegroeid,
hebben een zoo dwingende macht over
de menschen. Doch, Gode zij dank, ik
leerde het: tot dezelfde overtuiging te
geraken als u.Wilt gij mij ten teeken
van verzoening de hand reiken En neem
ook de verzekering van mij aan dat ik
Gods rijksten zegen over uw verderen
levensbaan afbid.
Schuchter stak zij den man de hand
toe.
Steinfels was bij de eerste woorden
van Erna met een gebaar van vertwij
feling tot vlak bij den muur getreden.
Da doodelijke schrik, welke op zijn trek
ken te lezen was, had echter plotseling
voor een ongeloovige verbazing plaats
gemaakt De overgang van zieleangst tot
den stroom van vreugde, die hem plot
seling doortintelde, was te plotseling, dan
dat hij in staat geweest was, geheel te be
grijpen en te verstaan, wat .Erna's be
kentenis maakte.
Al» fisp J«w<¥H vap ajn lippen,
Slovo te Bakoe seint, dat nadere bijzon
derheden over dit gerucht ontbreken.
Ook al zou de dood van den oud-Sjah
inderdaad vaststaan, dan zou daarmee de
crisis toch niet voorbij zijn, omdat Salar-
ed-DowIeh waarschijnlijk den strijd zal
voortzetten.
Donderdag is er eindelijk een schik
king getroffen in den grooten arbeids-
strijd in Noorwegen. Er zal arbitrage ko
men over het hoofdpunt: minimum loon
bij de mijnwerkers. Men denkt, dat het
werk Dinsdag zal hervat worden. Acht
weken zijn 20,000 man werkeloos ge
weest en zeven weken 35.000 man.
Te New York zijn eergisteren op
een Italiaansch stoomschip drie gevallen
van cholera, met doodelijken afloop,
voorgekomen.
Te Jassy brak Vrijdagmorgen in de
school van kunstnijverheid een brand uit,
die het geheele gebouw vernielde. Der
tien leerlingen en een leeraar wetden
levensgevaarlijk gewond. De schade be
draagt 2,500,000 gulden.
In de werkkamer van den bedrijfs-
inspectleur aan het Potsdamer station te
Berlijn is gisterenochtend door een ge
brek aan de gasleiding een ontploffing
geweest. Zij was zoo hevig, dat heele
stukken uit den muur gerukt en op een
trein, die van het Wann-meer kwam, ge
slingerd werden. Zeven menschen wer
den licht gekwetst, onder wie een di
recteur van het departement van finan
ciën en dr. Schacht, de directeur van dc
Dresdensche bank.
Bij een grooten brand te Hamburg
zijn eenige huizen en pakhuizen vernield.
Men schat de schade op tusschen de
een en twee millioèn mk.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is benoemd tot aide-
essaieur van den waarborg en de belas
ting der gouden en zilveren werken: tij
delijk te 'sGravenhage* P. H. A.Schepp
wonende te Rotteidam;
is P. 11. A. Middelraad, te Driebergen
uiterlijk voor den tijd van één jaar, be
noemd tot machinist-electricien bij de
rijkselectriciteitswerken van het kanaal
van Gent naar Terneuzen te .Terneuzen;
is benoemd: bij het wapen der infan
terie van het leger in NederL-Indië, tot
2e luit. de cadet K. de Ridder, herkom
stig van de Kon. Militaire Academie;
is benoemd tot ontvanger der registra
tie en domeinen te Wijk bij Duurstede
A. B. C. Meylink, thans ontvanger te
Oosterhout.
Ongevallenwet voor zeelieden
en visschers.
Aan alle vereenigingen betrokken bij
de zeevaart en zeevisscherij heeft minis-.
ter Talma, zoo meldt men ons, een schrij
ven gezonden waarin wordt verzocht
iemand aan te wijzen, die zou kunnen zit
ting nemen in een te benoemen com
missie, die in hare vergaderingen zal
hebben te bespreken een schema van wet
telijke verzekering voor zeelieden en zee-
visschers.
toen hij op het meisje toetrad, met vaste
hand de hare greep, en haar vragend,
twijfelend in de oogen zag.
Is dat mogelijk? riep hij uit. Gij
zegt, dat gij mij verstaat, gij begrijpt dat
ik niet anders kon handelen, al keerde
ook de gansche wereld mij den rug toe?
Ja, ik heb al lang ingezien, dat gij
niet anders handelen mocht Gij alleen
bezat de ware eer.
Erna gevoelde plotseling dat haar
oogen door tranen verduisterd werden,
verschrikt trachtte zij haar hand los te
maken. Maar vergeefsHans Otto hield
die vast omsloten. Zijn volle stem trof
opnieuw haar oor en deed haar sidde
ren.
Het is zoo onverhoopt, zoo over
weldigend..... Ik kan het nauwelijks be
grijpen. Weet gij dan ook, Erna, dat uwe
terughoudendheid mij dieper trof, dan
die van alle anderen? Hebt gij begrepen
dat ik de meening der wereld gering
zou geacht hebben, als gij aan mijne
zijde hadt gestaan.
Zij wilde de bekentenis, dat hij juist
had gezien als verzoening nemen, toen
zij hem van zich stiet.
Ik vermoedde liet, fluisterde zij.
Diepe ontroering weerspiegelde op 't
gelaat van den mail. De bittere ontgoo
cheling vaji dien winterda- ..ucilijke
KORTE KROMEK.
Daar de eerevoorzitter der veree-
niging Nationale Blindenzorg, Prins Hen
drik der Nederlanden, door familieom
standigheden niet kon voldoen aan zijn
toezegging, heeft H. M. de Koningin
Zaterdagmiddag den eersten steen van
het Tehuis voor alleenstaande blinden
te Wolfhezen gelegd.
Dr. Cuijpers heeft de vorige week een
bezoek aan het Loo gebracht in verband
met den verbouw van het Koninklijk Pa
leis en de restauratie van het Oude Loo^
In de grensplaats Bocholt, waar tal
van Hollandsche arbeiders werk vinden,
zijn verschillende textielfabrieken weke
lijks eenige dagen stop gezet, wegens del
hooge pijrzen der ruwe katoen.
Dit voorbeeld zullen verschillende fa
brieken volgen, indien de toestand niet
beter wordt.
De verslagen en mededeelingen van
de afd. Handel van het Departement van
Landbouw, Nijverheid en Handel bevat
ten thans het rapport in April aangebo
den aan H. M. de Koningin door de
Staatscommissie voor den Middenstand
inzake maatregelen tegen het langdurig
uitstel van betaling van rekeningen in
kleinhandel en kleinnijverheid.
De minister van Rinnenlandsche
Zaken heeft lo. Genua, Livorno, Salerno
en Triëst besmet verklaard wegens Azia
tische cholera; 2o. het aantal dagen, be
doeld in het 1ste lid van art. 8 van boven
genoemde \yet, bepaald op 5.
De gewone audiëntie van den mi
nister van Oorlog zal op Donderdag 24
Augustus eerstkomende niet plaats heb
ben.
LEIDEN, 21 Augustus.
„Vondel".
Voor den nationalen tooneel en stede
lijken voordrachten wedstrijd, uitge
schreven door de Rederijkerskamer „Von
del" onderafd. van den Ndd. R. K.
Volksbond alhier, is door H. M. de Ko
ningin een groote bronzen medaille en
door den burgemeester een verguld zil
veren medaille beschikbaar gesteld, ter
wijl door verschillende heeren en ver
eenigingen nog meerdere eereblijken zijn
toegezegd of geschonken.
Aan den tooneelwedstrijd, die alleen
voor vereenigingen buiten de stad is
opengesteld, nemen vereenigingen doel
uit: Amsterdam, den Helder, Pur-
m'erend, Gouda, Vlaardingen, Schiedam^
Lisse en 2 uit Delft, terwijl in den voor
drachtenwedstrijd (solo's) alleen stads-
genooten kunnen mededingen.
Holl. Maatschappij van Landbouw.
Onder leiding van mr. A. J. Fokker
hield de afd. Leiden en Omstreken van
de Holl. Maatsch. van Landbouw Zater
dagavond in de Graanbeurs een slecht
bezochte vergadering.
De voorzitter opende de vergadering
met een woord van hulde aan de na
gedachtenis aan het bestuurslid, den heer
de Graaf, uit Leiderdorp, die vele jaren
strijd der beleefde jaren, het gevoel van.
verlatenheid, dat hem bij tijden schier -
overweldigd had dat alles was ver
geten, verzonken, als vveggewischt door
het bewustzijn der onverbreeklijk trouwe
liefde, die zegenrijk over iedere herinne
ring triomferde.
Hij boog zich over Erna, die met ge
bogen hoofd haar ontroering trachtte te
verbergen en sprak zacht, haar hand te
rughoudend
Nog nietLaat mij gelooven, laat
mij hopen.
En toen het meisje hernieuwde po
gingen aanwendde om haar hand los te
werken, ging hij ernstig en beslist voort:
Heden moet er waarheid zijn tus-j
schen ons. Als dan werkelijk het geluk
dat ik verslagen waande, mij nog zoo
nabij Ls; als gij evenmin vergeten hebt
als ik, dan ding ik nog naar uw hand,
met dezelfde trouw, die mij bezielde, voor
die ongelukkige gebeurtenis ons scheid
de en die sedert niet verzacht is. God
voerde onze wegen weder bijeen en gevei'
u den moed tot de bekentenis, die mij)
zoo gelukkig maakte..... want, Ernaho®(
zwaar het mij gevallen ware, ik zou mor
gen met de vertwijfeling in het hart ver-»
trokken zijn, indien gij niet het bevrijd
dend woord gesproken hadt i
E&lorcU vetvolgd.^ J