3)e ftjtcbohc Qou/tm\)C Erna von Harneck. 2e Jaargang, No. 568. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/« cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Zaterdag IQ Augustus 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels t 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels t 1-50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Neen maar! ji In een nabetrachting van een der bla den over de Amsterdamsche staking la- ïen we: „Nu hebben wij op het gebied van anarchistische staldngstaktiek al heel wat medegemaakt, maar wij moeten eerlijk verklaren, dat wij nimmer nog een bestuur zóó ergerlijk lichtzinnig hebben zien spelen met het arbeiders belang als hier het geval is." Met bestuur wordt hier bedoeld Idat van den ZeeÜedenbond en het blad, hetwelk aldus schreef, is „Heit Volk." ja, u leest goed: „Het Volk." Hetzelfde orgaan, dat tijdens de sta king de massa ophitste en welks be schermheer, mr. Troelstra, aan dat op hitsen braaf meedeed; datzelfde blad be schuldigt thans de stakingsleiders van lichtzinnigheid. Of met de belangen der werklieden ook 'roekeloos is omgesprongen. Zóó roekeloos, dat „Het Volk"- naar •aanleiding der tactiek van het stakings- bestuur, hetwelk de looneischen ver hoogde, toen de patroons tot inwilliging bereid bleken, thans aldus schrijft: Zelfs hij, die een kind is in vakver- eenigingszaken moet begrijpen, dat men de werkgevers voor goed van zich af stoot, indien men zijn eischen gaat verhoogen op het oogenblik dat zij worden ingewilligd. Bestuurders, die dat doen, laden de ernstige verden king op zich, d a t zij het einde der staking niet willen. Wij zouden het graag anders aan nemen, maar de feiten wijzen er op, dat de leidende figuren in de Amster damsche haven een voor de arbeiders voordeelig einde der zeeliedenstaking zoo kort na haar uitbreken inderdaad niet hebben gewild, dat zij eerst een „kleine 1903" moesten hebben, dat zij weer eens heel den „anarchistischen mikmak" in werking wenschten te stellen. Nadat eerst de verkregen verbinding met de reders op even onhandige als onherstelbare manier was verbroken werden achtereenvolgens de andere groepen van het haven- en transport bedrijf in den strijd gesleept" r Dit is een ware veroordeeling van heel tfe stakingsbeweging, waarbij zoo roeke loos met de belangen der misleide stak(k)ers. werd omgesprongen. Maar waarom, o Volk, komt gij daar thans pas mede voor den dag? Waarom hebt gij niet gewaarschuwd, toen het nog tijd was en veel ellende nog kon worden voorkomen? Waarom niet? Dat is het geheim der roode propaganda. De arbeiders zullen echter verstandig doen, een volgende maal wat meer uit eigen oogen te zien en zich niet door misleiders te laten ophitsen. Spatiëering van de redactie van „Het Volk." BUITENLAND. FEUILLETON. Naar het Duitsch. 94) Mijn besten dank, mijnheer de ba ron, antwoordde de pastoor, hem har telijk begroetend. Ik had in stilte reeds gehoopt, dat ge mij niet vergeten zoudt. (Want dat gij eergisteravond op Amalien- hof aangekomen waart, wist ik den vol genden middag reeds. Wij hebben hier op het land ook zoo'n soort telephoon ten de moedige redder van den brand in den molen leeft in de herinnering van 'mijn parochianen als een held voort.... Ga zitten, mijn waarde heer Steinfels, 'doe mij het genoegen een glas wijd met mij te drinken. Pastoor Milder had den gast in zijn nederige woning geleid en riep aan .zijn tntusschen weergekeerde zuster toe, wel ken gast zij te ontvangen kreeg. Steinfels vertelde den pastoor uitvoerig zijn leven. Zonder verbittering herdacht hij de ondervonden krenkingen en be kende openhartig, dat een zware tijd ach ter hem lag. ALGEMEEN OVERZICHT. Dagelijks komen nu wteder berichten uit Portugal die den toestand steeds ernstiger af schilderen. 'Nu weer moet volgens „Dia- rio di Noricias" te Grimaraes in Noord- Portugal een ernstige monarchistische demonstratie hebben plaats gehad. Toen daar een militair muziekkorps in het openbaar de republikeinsche lrymne speelde, riep een aantal soldatenLeve de republiek. De menigte antwoordde daarop met een „Leve kapitein Coucei- 10, leven de godsdienst, leven de mo narchie, weg met de republiek". Zij zon gen vervolgens de oude Portugeesche koningshymne. Het kwam tot een hevig gevecht met de soldaten. De autoritei ten zonden een afdeeling vanv-het20e regiment infanterie en het 4e ergiment cavalerie, die er met veel moeite er in slaagden, de rust weer te .herstel lejn. Verscheidene personen werden gearres teerd. In de straten werd voortdurend gepatrouilleerd. Het blad „Republica", het officieele orgaan van den minister van buitenland- sche zaken, geeft onderstaand bericht, over den toestand te Chawes, in de nabijheid van de grens. „|De republikeinsche troepen bleven hier dag en nacht in afwachting, daar men een aanval van de royalistische sa menzweerders vreest. De monarchisten hebben in de laatste dagen hun strijd krachten door talrijke aanwervingen ver sterkt, groote inkoopen gedaan en tal rijke republikeinsche soldaten tot deser tie overgehaald. De monarchistische of ficieren zonden aan hun republikeinsche collega's, een manifest, met den eisch zich bij hun rangen aan te sluiten.'Ten gevolge van deze gebeurtenissen verdub belen de republikeinen hun waakzaam heid. Op alle landwegen wordt voort durend gepatrouilleerd. Bij deze bewe gingen worden de troepen door 3000 carbonarios die met Mausergeweren en Browningpistolen gewapend zijn, ver sterkt. De regeering verzekert nog altijd, zegt het „Berl. Tagebl.", dat er .geen ernstig gevaar voor de troepen bestaat. In de nabijheid van Lissabon is een geheime wapen- en amttuinitiepost ontdekt, om trent welks doel de vreemdste geruch ten loopen. Terwijl som'migen verzeke ren, dat deze wapens dienen ter bestrij ding van' den te verwachten monarchis- tischen opstand, zeggen anderen, dat de vele republikeinen, die de houding der regeering tegen de monarchisten voor te weinig energiek houden, van plan zijn de wapenen tegen de republikeinsche regeering op te nemen. Deze meening schijnt ook de corres pondent van het „Journal" te deelen, die Woensdag aan zijn blad uit Lissabon seinde Ik ben hier sinds drie dagen. Ik heb tijd gehad om me rekenschap te geven van den toestand, die als volgt isLis Het gaat nu weer bergop, mijnheer pastoor; maar op de hoogten waait de wind koeler dan in het dal en men voelt er meer, dat men alleen staat. Ik begrijp u, baron, sprak de zachte stem naast hem, en ik waag het ook niet bij u de hoop levendig te maken, dat het nog wel ten goede kan keeren. Maar zorg er voor, uw hart niet te sluiten voor de indrukken der wereld. Juffrouw Milder trad binnen, gevolgd door het dienstmeisje met het dienblad waarop een flesch en glazen. De beschrij ving van het meisje had haar reeds doen vermoeden, wie de bezoeker was, die met het paard van Amalienhof was aangeko men. Haar begroeting was woordenrijker dan die van haar broeder, zij putte zich uit in vreugdebetuigingen, met weemoed het verleden herdenkend. Ach, mijnheer de baron, wat is alles om ons veranderd. Hartenstein ver kocht. De ritmeester von Harneck zal het verkwisten wel zoo goed verstaan als zijn vader zaliger, en freule ErnaGod erbarme zich over haar: dat kind heeft het zwaar te verantwoorden. Wijl hooren zooveel dat er op wijst, dat zij het mêt haar .schoonzuster niet vinden kan. Steinfels kon het niet verdragen, Erna's lot te hooren beklagen; hij' mocht en wilde niet bedroefd worden. Zpo. stopd sabon is op een vulkaan. De stad wordt met algemeene werkstaking bedreigd en de anarchisten zijn aan de beweging niet vreemd. Op straat worden verga deringen belegd, en de sprekers, voor het meerendeel mannen uit het volk, zet ten de menigte op tegen de regeeripg, in het bijzonder tegen de ministers van binnenlandsche zaken e n financiën, die zij beschuldigen van verraad jegens het land, in overleg met de monarchisten gepleegd. Dit zijn feiten. In het noor den des land dreigt burgeroorlog, men verwacht daar binnenkort de terug komst van den koningsgezinden samen zweerder Couceiro. Mijn meening, berustend op een nauw gezet onderzoek, is, dat wij kans loo pen hier net zulk een bloedigen opstand te krijgen als die Mexico ontredderd heerf. i De staking in Engeland die men eerst zoo ernstig niet aanzag, begint onrustbarende afmetingen aan te nemen. De eerste berichten luidden vrij gunstig, omdat te Londen de sporen nog vrij geregeld liepen. De sneltrein die aansluit op de Vlissingsche boot, met brievenmalen en passagiers voor het vas teland, kwam slechts 20 minuten te laat. te Sheerness aan. Later werd gemeld dat op de ondergrondsche lijnen de treinen loop zeer onregelmatig begon te wor den. Dit de provincie kwamen ernstiger berichten. In Noord Engeland en Zuid- iWales staat het verkeer feitelijk stop, op som'mige gedeelten der Midlands- spoorweg is de toestand minder ernstig. Zuid-Engeland deed gister nog zoo goed als niet mee. :Het aantal stakers werd door de leiders op 200.000 geschat. Als eerste gevolg der staking zitten de vacantiegangers er nu leelijk mee in. Duizenden telegram'men worden in 't hoofdpostkantoor opgehouden, zoo groot is de stroom' van telegrandnen, ook van menschen, die logies in de zeebadplaat sen enz. afbestellen, daar de spoor wegstaking hen belet er heen te gaan. Duizenden verlaten de zeebadplaatsen en keeren naar huis terug. 60.000 toeris ten moeten ïn het Manorland blijven, \vaar de levensmiddelen schaars zijn. De regeering heeft er een schip met pro viand heengezonden. Intusschen wordt een groote troepen macht te Londen saamgetrokken. Gister den geheel en nacht door brachten de treinen soldaten aan. Zij bezetten de voornaamste stations, het hooftpostkan toor, de Bank van Engeland, en den Tower. Anderen kampeeren in de parken 3000 in Regent's Park en Hyde Park, 4000 in Battersea Park enz. Volgens de Daily Chronicle zal het legerbestuur 20.000' reservisten onder de wapenen roepen die bij de sporen werken en voor een aanmerkelijk deel lid van een vakvereeniging zijn. Deze zouden daardoor het bevel tot staken niet kunnen opvolgen. Over heel Londen worden er honder den bijzondere agenten aangeworven. Het hoofdpostkantoor maakt beleend dat er mogelijke vertraging zal komen hij spoedig weder op, nam hartelijk af scheid van broeder en zuster en reed toen in scherpen draf de dorpstraat af. Reeds stond hij in beraad, naar den groo- ten weg af te buigen, toen hij, bij zich zeiven overleggend, den teugel strak ker hield. Er voerde nu, naar nijf zag, een goeden weg naar "den Rothenburg en daar een blik op zijn horloge hem zeide, dat hij nog tijd genoeg had, om een be zoek aan de ruïne te brengen, stuurde hij daarom zijn paard den berg op. Boven gekomen, steeg Steinfels af, voerde zijn paard over de breede gras banden, die langs de gebouwen liepen, bond het bij den teugel vast aan een daar blijkbaar nieuw aangebrachten ijze ren ring en ging het gebouw binnen. Over al zag hij sporen van zorgzame handen; de grond aan den voortop was geëffend en met kiezelzand bestrooid, de muren waren zorgvuldig hersteld en op de plaats waar het opgewekte gezelschap, waarvan hij deel uitmaakte eens op den grond en op stukken van omgestorte pilaren had gezeten, stond nu een bank. Meer nuchter kan een bouwval er al niet uitzien ien meerdere ontgoochelin gen verwachtend, begaf Steinfels zich naar een deel van de ruïne, waar hij destijds met freule von Harneck de niet onge vaarlijke bestijging van, de,ü diKke® toren met de verzending en de bestelling der brievenmalen. De politie maakt bekend, dat er kans is op sluiting van de drankhuizen in de stakingsbuurten. Bij dreigende onlus- ten kunnen de magistraten onmiddellijk de sluiting gelasten. Volgens de laatste berichten uit Li verpool is er de toestand verwarder en bedenkelijker dan ooit. Zoodra eergis terenavond de electrische centrale het werk staakten hielden de trams op te loopen. In huis hield alle toevoer op. De magistratuur gelaste de tapperijen om 2 uur 's middags te sluiten. De winkels sloten in menigte, ook om' voor plundering gevrijwaard te zijn. De vuilnisrapers staken ook, hetgeen het gevaar voor een epidemie verergert. Te Liverpool en Manchester is er ge brek aan melk, waardoor er groot .ge vaar voor sterfte van zuigelingen is. In het Lagerhuis heeft minister 'Chur chill een lang rapport aangaande den stand van de staking voorgelezen. Er zijn verscheiden aanslagen gepleegd tegen eigendommen van de sporen met het doel het verkeer te beletten. Het is van groot belang, dat iedereen inziet, zei de minister, dat dat misdaden van ergen aard zijn en ze met tuchthuis ge straft worden. De omvang van de staking kan nog met gemeten worden. De regeering neemt alle maatregelen en zal alle maatregelen nemen, opdat de toevoer van levensmid delen, brandstoffen en andere benoodigd- heden niet aan de sporen of in de havens gestopt wordt, en dat alle diensten, die voor de gemeenschap onontbeerlijk zijn, gehandhaafd worden. Dat zal de regee ring niet doen, omdat zij staat aan de een of andere zijde, maar omdat zij ver plicht is ten allen koste het land te vrij waren voor het gevaar en de ellende, die een algemeene stilstand van het be drijf zou meebrengen.Een groot aantïJ van de armere standen zou gebrek gaan lijden. De regeering gelooft vervolgde Chur chill dat haar maatregelen, die zij voor het aanhouden van het Spoorbedrijf en het handhaven van de orde heeft geno men, afdoende zuilen blijken, maar zoo neen, dan zal zij zonder verwijl nog uit gebreider maatregelen nemen. Men moet goed begrijpen, dat hieraan niet te ont komen is, en dat het de toevoer van levensmiddelen en de veiligheid van het land, waar het nu om gaat, veel ge wichtiger zijn dan iets anders. De minister zei nog, dat een mede- deeling over de onderhandelingen op het oogenblik nadeelig zou wezen. Het was bepaald, dat het Huis gis teren tot 24 October zou uiteengaan, maar minister Lloyd George deelde nu mede, dat de regeering het, wegens der hachelijken stand van zaken in de arbei derswereld, ongewenscht vond, uiteen te gaan voor het Huis beter kon overzien wat de vooruitzichten op een schikking zijn. Het Huis zal daarom nu slechts uiteen gaan tot a.s. Dinsdag. Keizer Frans Jozef van Oostenrijk heeft gister zijn Sisten ondernomen had. De treden waren door ijzeren staven ondersteund. Onwillekeurig zette hij den voet op den eerste en be gon op te stijgen. Nauwelijks echter was hij hoog genoeg om het terras te kun nen zien, toen hij verschrikt staan bleef. Voor zich zag hij, geleund op een der tinnen, waarmede de smaak van den te- genwoordigen eigenaar den rancl gesierd had: Erna von''Harneck. Zij had den hoed afgezet. De wind speelde wild met het weelderig haar, maar zij scheen daarvan niets te bemer ken. Met de "handen den steen omklem mend, onafgewend starend naar het slot Hartenstein, was zij een beeld der smart. Steinfels dacht den terugweg n-og on gemerkt te kunnen aanvaarden, maar daar viel naast hem steen en kalk neder. Erna wendde langzaam het hoofd om. Ofschoon zij terstond den bezoeker her kende, gaf zij toch geen blijken van ver rassing. Moede sprak zij: Kom maar naar boven, mijnheer de baron. Hier dreigt niemand meer ge raas, alles is glad gestreken, geëffend en verbeterd. Maar mooier is het er niet pp geworden. Gij hadt niet hier moeten komen, freule, sprak Steinfels, op den muur toe tredend, Iedere schrede moet een kwel- verjaardag mogen vieren. Ter gelegen- heid hiervan werden in alle kerken plech tige H. Missen opgedragen. De leden: van het keizerlijk huis, prins Leopold van Beieren en zijn familie woonden in de parochiekerk van Ischl de godsdienst plechtigheden bij. Keizer Frans Jozef hoorde de Mis in de kapel van zijn paleis., In het geheele land werd de verjaar dag gevierd. Weenen is prachtig ver sierd. Alle bladen bevatten hartelijke feest-artikelen ter eere van den Keizer, die daags te voren aan een groot gevaar was ontsnapt De paarden voor zijn jachtwagen werden schuw en trachten het rijtuig aan het slingeren, zoodat de Keizer gedwongen was onder het rijden eruit te springen, wat de krasse oude heer met succes deed. Geen wonder dus, dat het publiek den Keizer bij zijn terug keer in Ischl een hartelijke ovatie bracht, Moge de krasse grijsaard nog vele jaren voor zijn volk gespaard blijven. GEMENGD. .De „Köln. Ztg." verneemt dd. gis teren uit Teheran, dat daar het gerucht gaat, dat de ex-sjah Mohammed Ali zou zijn vermoord. Het gerucht is nog niet bevestigd. De „Norddeutsche Allgemeine Zei- tung" schrijft: Naar wij vernemen, denkt de Fransche gezant Cainbon eerstdaags naar Parijs te gaan, om over het ver loop van de besprekingen, tot nu toe in de Marokkaansche kwestie gevoerd, zijn regeering mondeling nieuws mede te deelen. Na den terugkeer van den. gezant zullen de besprekingen worden voortgezet De toestand op Haïti schijnt orde lijker geworden te zijn, want we lezen in Duitsche bladen, dat de Duitsche krui ser „Bremen", die ter bescherming van de Duitsche belangen voor Port-au-Princei lag, van daar vertrokken is naar King ston (Jamaica). Het Althing, IJslands volksvertegen woordiging, heeft een wet aangenomen, waarbij aan alle mannen en vrouwen boven de 25 jaar het stemrecht wordt verleend. Bovendien zijn alle staatsbe trekkingen voor de vrouw opengesteld. Uit Soissons wordt aan den „Ma- tin" bericht, dat op een aldaar gehou den vergadering van ontslagen cheini- nots met algemeene stemmen een motie is aangenomen, waarin afkeuring wordt uitgesproken over het optreden der sabo teurs en waarbij de regeering verzocht wordt, afdoende maatregelen tegen hen te nemen, opdat de eer van alle spoor wegbeambten niet wordt benadeeld door het drijven van enkele voorstanders van de directe actie. De motie besluit met de verklaring, dat de ontslagenen zich vóór alles Fran- schen gevoelen. Wegens het veelvuldig voorkomen van mond- en klauwzeer in het departed. ment Aisne zijn de groote Fransche ma noeuvres door den minister van oorlog afgelast, omdat dit voor de paarden te gevaarlijk zou zijn. In het uiterste geval zuilen de verschillende legercorpsen in den omtrek van hun standplaats oefenin gen houden. Er zouden dan 40.000 man ling voor u zijn. Gij meent om het verdwenen eiken bosch? Dat beleefde ik hier nog. Er waren weken, dat ik niet naar deze zij de van het landgoed waagde te gaan, daar ik steeds vrachten hout tegen kwairL, Toen smartte mij dit onbeschrijl' ijk, doch dat is lang voorbij. De verandering is inderdaad groot het beeld van het landschap is geheel anders geworden, merkte Steinfels op, naar de plaats starend, waar vroeger de eiken zich verhieven. Daarna wendde hij den blik weder naar het bleeke gezicht van het meisje. Wat is niet veranderd? kan men vragen, ging Erna voort, zich oprich tend en met de hand naar het slot wij zend. Geheel vermochten zij mijn Har tenstein echter niet te veranderen;daar voor eigende het zich niet. Dat terras daar, hetwelk men er voor gebouwd heeft, ziet er uit als een stuk klatergoud op een kostbaar gewaad. Daar in dien bloementuin.... (zij trad een schrede naar voren,) staarde met ingehouden adem in de verte en ging voort: 't Zijn twee kinderen, die daar spe len een jongen en een meisje. Zij spelen op dezelfde plek, waar Herman en ik ons tuintje hadden (\J£ordt veivol^d.^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1