BUITENLAND.
Erna von Harneck.
2e Jaargang,
No. 557.
Ttureau OlIDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
8
Augustus
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
STATEN-QENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Kort Verslag van de vergaderingen
der Kamer.
Het Kort Verslag der vergaderingen
van de Tweede Kamer der Staten-Gene,
raai verschijnt in den avond van eiken
dag, waarop de Kamer vergadert.
De abonnementsprijs bedraagt 1 1.
Men abonneert zich voor den tijd van ;een
geheel zittingjaar. Voor de verzending van
het Verslag aan abonnementen binnens
lands is geen port verschuldigd.
Wij stellen onze lezers echter in üe
gelegenheid, mits zij dit .TIJDIG opge
ven, het Kort of Analytisch Verslag te
bekomen voor den prijs van
50 cent.
i De verzending van het Verslag ge
schiedt ook in dit geval portvrij.
Alle betalingen van het Kort Verslag
geschieden
bij vooruitbetaling.
De aandacht van hen, die reeds voor
de vorige zitting op het Kort Verslag
waren geabonneerd, wordt er op ge
vestigd, dat het noodig is, om, wan
neer zij ook gedurende de nieuwe
zitting het Verslag weder wenschen
te ontvangen, zich opnieuw te abon-
neeren, en dat het, met het oog op
eene geregelde toezending van het
begin der zitting af, gewenscht is
dat vooral TIJDIG te doen.
Om de bestelling te vergemakkelijken,
komt in dit nummer een formulier voor,
heivvelk duidelijk ingevuld, aan
de Administratie, OUDE
SINGEL 54, LEIDEN,
moet gezonden worden.
DE DIRECTIE.
algemeen overzicht.
Met hoeveel graagte wij in den kom
kommertijd ook uitzien naar belangrijke
berichten doet het ons toch leed tele
grammen als Reuter nu seint te moeten
publiceeren. Laten wij hopen dat slechts
het eerste bericht omtrent de
gezondheid van den Paus
[waarheid bevat. Dit zegt n.l. dat de
„Osservatore" gisteravond een nota zou
publiceeren, waarin gezegd wordt, dat
de Paus bijna geheel genezen is van zijn
keelaandoening. Sedert gisterenavond
lijdt de Paus aan een lichten aanval van
ijicht in de rechterknie.
Öp advies der geneesheeren zal hij
de plechtigheid op 9 Augustus a.s. niet
bijwonen.
Reuter seint echter verder: Het bulle
tin van de "Osservatore Romano" aan
gaande de gezondheid van den Paus
geeft den zekeren indruk, dat de toe
stand van de verzwakking van den Paus
toeneemt door dë voortdurende hitte,
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
86)
'tWas Erna Harneck of haar hart im
mer zwakker en langzamer sloeg; een
jgevoel van onmacht belemmerde een
ioogenblik haar gedachten. ,Toen zij de
fcwaar geworden Oogleden weder op-
ploeg, ontmoetten haar oogen die van me
ivrouw von Eichstett, welke vol bezorgd
heid op haar rustten. Met de noodzakelijk
heid der zelfbeheersching keerde ook haar
kalmte terug.
i Toen het gezelschap vertrok dreven aan
'den hemel zware donkere wolken bijeen,
(een onweder belovend, waarnaar mensch,
JÜier en plant verlangend uitzagen. Nauwe
lijks waren Harneck en zijn beide dames
Ithuis, of het onweder brak los; felle blik
semflitsen doorkliefden de ondoordring
bare wolkenmassa.
Hoezeer Erna ook naar de eenzaamheid
(van haar kamer verlangde, kon zij er toch
tiet aan denken zich daarheen te begeven,
ili was onbeschrijfelijk bang voor on
weder en Herman bevond zich in een
tnistroostige stemming. Zoo was het aUeen
die thans 34 graden in de schaduw, be
draagt. Ook moreel verkeert de H. Va
der in een toestand van depressie.
Volgens de „Tribuna" zullen de doc
toren Petacci en Marciafava hedenavond
op het Vaticaan terugkeeren.
De „Corriere d'Italia" zegt dat de toe
stand van den Paus geenszins verontrus
tend is.
De vierde editie van de „Tribuna"
maakt wederom melding van een voort
durende verzwakking van den Paus, ver
oorzaakt door de drukkende zomerhitte,
die zijn gezondheidstoestand zoodanig
ondermijnt, dat de geringste vermoeienis
hem ziek maakt. De geneesheeren con
stateerden deze verzwakking, doch ver
klaarden het gerucht, dat de toestand
van den Paus verontrustend zou zijn,
voor overdreven.
De Engelsche grondwetscrisis
is gister weer een stap nader tot zijn be
ëindiging gekomen. Zooals men weet
zou Balfour vragen naar den tijd, wan
neer het advies betreffende de benoe
ming van peers aan de kroon was gedaan,
In antwoord hierop heeft Asquith in het
Lagerhuis gezegd, dat het advies was
gegeven, nadat het Hoogerhuis zijn wij
zigingen in de vetowet had aangebracht.
Er had echter tevoren een vertrouwe
lijke wisseling van gedachten tusschen
Zijne Majesteit en de ministers plaats
gehad. In den loop van het debat over
Balfour's motie zou Asquith daar mis
schien iets van mededeelen.
Balfour stelde vervolgens zijn motie
van afkeuring voor. Ter toelichting zeide
hij, dat de ministers hun rechten als
raadslieden van de kroon grovelijk had
den misbruikt. Door dat misbruik hadden
zij zich boven de grondwet gesteld. Zij
hadden ten eenenmale zonder precedent
gehandeld, en zij hadden zoo gehandeld
niet onder den drang van een machti
ge, overstelpende openbare meening,(
maar met het doel om tusschén de groe
pen van hun aanhangers in het Parle
ment overeenstemming te verkrijgen en
om het volk te beletten hun oordeel over
Home Rule te zeggen.
Balfour sprak ook over het verschil
van gevoelen in de unionistische partij.
Hij was het niet eens met somtnige unio
nisten, dat zij tegen de vetowet streden
door de regeering te dwingen het recht
van de kroon tot het uiterste te mis
bruiken. Het misbruik had in het we
zen der zaak reeds plaats gehad. Het
heele samenstel van Engelands instel
lingen lag reeds overhoop. Maar al is
er verschil van meening onder de unio
nisten op dit punt, de aanhangers van
de regeering moesten niet denken, dat
zij daar eenig groot voordeel uit zou
den trekken. (Toejuiching bij de opposi
tie.)
Asquith, wiens opstaan langdurig ge
juich bij zijn partij ontlokte, heeft kun
nen spreken zonder dat de unionisten
hem in de rede vielen.
Hij zei, dat het advies aan de kroon
gegeven en aanvaard was met het oog
op den toestand van het oogenblik, maar
daarmede wou hij niet zeggen, dat er
de tegenwoordigheid van haar schoon
zuster, die de beangstigde vrouw gerust
stelde. Het hoofd op Erna's schouder
geleund, bij iederen bliksemstraal een
kreet van vrees slakend, zat de angstige
vrouw daar.
In Erna's gezicht, waaruit de wijd ge
opende oogen onafgewend in het donker
verschiet blikten, bewoog zich geen trek,
hoe onophoudelijk bliksem en donder
elkaar ook opvolgden. Als de snel weg
schietende bliksem de kamer in een vaal-
gelen lichtschijn hulde, was het of daar
een steenen beeld zat, waarvan slechts de
oogen leven bezaten.
Erna hoorde en zag nauwelijks, wat
rond haar geschiedde. Met ontzetting zag
zij in, met welke dwaze hoop zij zich
gevleid had. Daar lagen nu de scherven
van een gedroomd geluk haar voor de
voeten en de demon der vertwijfeling
grijnsde haar eruit tegemoet.
Eindelijk ruischte buiten de regen on
gestoord neder. Er was zeker wel een
uur verloopen sinds men thuis was. Lili
richtte zich op, streek de verwarde haren
van het voorhoofd en keek op de pendule.
Hemel, hoe laat! Kom, Herman,
breng mij naar de slaapkamer. Ik ben
doodmoede.
Zij stond reeds gereed zonder dank
woord, ja zelfs zonder avondgroet Erna
te verlaten, toen zij aap d£ü frnaap dac&t
niet tevoren, voor de gang der gebeur
tenissen zich had ontwikkeld, tusschen
vorst en ministers van gedachten was
gewisseld. Het was op den uitdrukke-
1 ijken wensch van Zijne Majesteit, dat hij
nu in staat was dingen bekend te maken,
die koning en ministers tot nog toe als
vertrouwelijk hadden beschouwd.
Asquith haalde toen zijn bekende ver
klaring van 14 April 1910 aan, en zei, dat
na het mislukken van de conferentie, het
kabinet had besloten, het Parlement te
ontbinden, maar tevens Zijne Maejsteit
mede te deel en-, dat het niet de verant
woordelijkheid kon aanvaarden hem het
advies tot ontbinding te geven, tenzij aan
de ministers te verstaan werd gegeven,
dat, bijaldien een behoorlijke meerder
heid in het Lagerhuis de politiek der re
geering bekrachtigde, Zijne Majesteit be
reid zou zijn, zijn recht te gebruiken, op
dat de beslissing van het land tot uit
voering zou kunnen komen.
De ministers deelden Zijne Majesteit
tevens mede, dat zij zich ten volle van
het belang bewust waren om 's konings
naam buiten den partijstrijd te houden
en opperden het denkbeeld, dat de ko
ning met hen zou instemmen, dat het
voor het welzijn van den staat oqge-
wenscht zou wezen, als er iets van de
voornemens der kroon openbaar werd,
tenzij de kwestie aan de drde kwam1.
Nadat de koning alle omstandigheden
met zorg had overwogen, zag hij in, dat
hem niets anders overbleef dan het ad
vies van het kabinet te aanvaarden. Dien
overeenkomstig. kondigde Asquith den
18en November 1910 de ontbinding van
4iet Parlement af.
De eerste minister ontkende, dat de
vertrouwelijke overeenkomst tusschen
den Koning en de ministers van nood-
lottigen invloed zou zijn geweest op de
latere behandeling van het wetsontwerp
de overeenkomst zou immers alleen ef
fect hebben, wanneer het ontwerp door
het Hoogerhuis mocht worden verwor
pen of verminkt. „Alleen toen mijn hoop,
dat het Hoogerhuis het ontwerp zou
aannemen, ijdel bleek", zoo vervolgde dö
eerste minister, „wendden wij ons tot den
Koning en deze beloofde om, zoo noo
dig, gebruik van zijn prerogatief.
Met hetgeen ik zeg, bedoel ik geens
zins mij te verontschuldigen of te verde
digen." (Toejuichingen bii de ministe-
riëelen.)
Onze handelingen zijn in volkomen
overeenstemming met den eerbied voor
de waardigheid van den Kroon. Wat wij
gedaan hebben was korrekt, weloverwo
gen en overeenkomstig de grondwet en
het kabinet verheugt zich, gehandeld te
hebben in overeenstemming met de uit
spraak van het Huis en het Britsche
volk.
Ik heb het voorrecht gehad in neuwe
dienstbetrekking te staan tot drie Brit
sche vorsten en mijn geweten zegt mij,
dat ik in die hoedanigheid steeds getracht
heb de waardigheid en de privilegies van
de Kroon hoog te houden, ik bekleed
mijn ambt echter niet alleen bij de gena
de van de Kroon, maar door het vertrou-
Waar is Bertie?
Waarschijnlijk zit Kathrine bij hem,
antwoordde haar schoonzuster. Maar ik
weet het natuurlijk niet, daar ik nog niet
bij hem was.
Natuurlijk! Daar hadt ge je toch
wel eerst van kunnen overtuigen. Anders
speelt ge wel zoodanig de beschermster
van het kind, dat de menschen mij voor
een stiefmoeder moeten aanzien.
Gij vergeet, Lili, dat gij mij terugge
houden hebt, toen ik straks gaan wilde.
Dat is niet waar; het verwonderde
mij al lang, dat gij volstrekt niet aan den
kleinen jongen dacht.
Toch, hazenhartje, mengde nu Her
man zich in 't gesprek. Gij hebt je reeds
buiten aan Erna vastgeklemd. Anders zou
ik je gelijk moeten geven.
Erna had een lamp opgenomen en stond
reeds op 'tpunt den salon te verlaten,
toen de stem haars broeders haar terug
riep.
Toen zij bij het naar huis gaan in de
trekken h'aars broeders zekere mistroos
tigheid trachtte te lezen, vergiste zij zich
niet. De commandant had hem even afzon
derlijk genomen en gezegd:
Gij herinnert u de bemerkingen, die
ik voor noodzakelijk hield, toen gij u hier
aanmelddet, heer ritmeester? IVermjjki nu
dat lokaal in de Hollenstrasze
Meer jyns fejt niet «a®!*, W 'Lwas
w'en van het volk en ik zou mij schuldig
maken aan verraad, wanneer ik op het
belangrijkste oogenblik van onzen groo-
ten strijd zijn vertrouwen zou bescha
men. (Luide toejuichingen bij de minis-
terieëlen.)
De motie van afkeuring werd verwor
pen met 365 stem'men tegen 246.
De stakingen in Engeland
zijn ondanks de bemiddeling van Sir
Albert Rollit niet veel dichter bij de
opheffing gekomen. Zondagmiddag, wij
meldden het reeds gister onder telegram
men, heeft hij op het Trafalgarplein te
Londen op een bijeenkomst van 14.000
stakers, de scheidsrechterlijke uitspraak
bekend gemaakt. Daarbij wordt de eisch
der stakers van hooger loon ingewil
ligd. De mededeeling werd met ge
juich ontvangen. i
Des ondanks werd besloten het werk
niet te hervatten voor ten aanzien van
het geheele verkeer in de Theemshavens
een algemeene regeling, is verkrögen
dit besluit is genomen niettegenstaande
de uitspraak van den scheidsman Rollit
ten gunste van de bootwerkers was uit
gevallen. De onderhandelingen met de
verschillende vakvereenigingen zullen
heden beginnen. Men verwacht echter
niet, dat het werk in de Londensche
havens algemeen hervat zal worden voor
de Vrijdag in het land is, zelfs indien
alle onderhandelingen goed afloopen.
Het aantal stakers hier wordt nu op
60,000 man geschat.
De leiders van de staking zeggen, dat
zij maatregelen hebben genomen, om het
laden en lossen van schepen uit Londen
in andere Engelsche havens te belet
ten. Het is de vraag, hoe dat bewerk
stelligd zou kunnen worden. Toch schijnt
het waar te zijn, dat de Londensche lei
ders baas zijn van den toestand te Sout
hampton. Drie scheepsladingen vleesch,
die daar zijn aangekomen, worden maar
niet gelostevenmin een paar stoom
schepen, die met Chineezen bemand zijn.
De bootwerkers te Southampton verlan
gen, dat Engelsche schepelingen de plaats
van de Chineezen zullen innemen.
Op de bijeenkomst op het Trafalgar
plein is gisteren nog een telegram voor
gelezen, dat afkomstig was van het in
ternationale verbond van transportarbei
ders te Berlijn. Het bevatte de toezeg
ging, dat de bootwerkers te Amster
dam, Rotterdam, Antwerpen en Ha
vre hun medewerking zouden verleenen.
Aangaande de staking van de kruiers
van het spoor in Lancashire en Yorkshire
wordt nog gemeld, dat tal van machi
nisten, stokers en andere werklieden hen
steunen.
Te Liverpool staakt ook het person eel van
de Londen en Noord-West spoorweg.
Van deze spoorweg hebben zich reeds 2
a 3000 man bij de staking aangesloten.
Het spoorwegpersoneel heeft vanmor
gen een groote triomftocht gehouden van
het eene station naar het andere. Het
personeel van alle stations behalve een
hebben het werk neergelegd. Zij eischen
54 uur werk per week, en twee schillings
verhooging.
genoeg om den officier geheel en al te
ontstemmen. Zoolang hij zich onder de
gasten bevond, had hij zich moeten inhou
den; maar nu wilde hij aan zijn ver
bittering en toorn lucht geven.
Neem nog een raad van mij aan,
Erna, zoo begon hij. Het wordt hoog tijd,
dat gij ernstig naar een passende partij
omziet. De jaren gaan ook niet spoor
loos over je heen. De voorzichtigheid
gebiedt het dus weh
Erna kwam langzaam terug tot in 't
midden van de kamer. Zij plaatste het
licht voor zich op de tafel en zag Her
man aan. Innige ontroering sprak uit haar
grauwe oogen, die als blinkend staal
schitterden. Voor zij echter nog een
woord kon uiten ging Herman voort:
Gij verstaat uitmuntend de kunst
om een tragische houding aan te nemen.
Maar dat maakt geen indruk meer op
mij. Ge hadt wijs gedaan als ge laatst
Erich had weten in te palmen, toen hij
nog eens om uwentwille hierheen kwam.
£oen was het nog tijd geweest.
Lili, die eerst in verrassing de woor
den van haar man vernomen had. £reep
nu zijn arm en zeide vleiend:
Wind je niet zoo op, Herman. Ik
weet wel hoe goed gij het met Erna
meent. Erkend heeft zij dat wel nooit
't Is waarlijk niet pleizierig altijd een
derde p.ersooji pm zich hegn te hebben,
GEMENGD.
Volgens een Reuter-bericht heeft eeq
gevecht plaats gehad tusschen Peruaan^
sche en Columbiaansche troepen bij d^'
rivier Caquetta of Yapura. De laatstea
werden met groote verliezen terugge*
dreven.
Tot gisteren zijn 7000 Albaneezeu.
naar Turkije teruggekeerd. De koning'
van Montenegro heeft aan den Sultan,'
een telegram van gelukwensch gezonden
naar aanleiding van het einde van Öen
Albaneeschen opstand.
Den 5en September zoo wordt
gemeld zal de Duitsche keizer in da
Kieler Bocht de grootste Duitsche vloot
in oogenschouw nemen, die er nog bij
een is geweest. Er zouden 140 oorlogst
bodems verzameld worden met gezamen
lijk 400.000 ton inhoud en een beman
ning van ongeveer 25,000 koppen. Bij die
schepen zouden zijn 22 linieschepen,waar
onder twee kolossen van 22.800 ton, 4
gepantserde kruisers, 10 pantserdekkrui-
sers, 66 groote torpedobooten, enz.
Gisteren ontving de „Köln. Zeit/*
bericht uit Brussel, dat de herfstmanoeu-
vres van de Belgische troepen, wegens
de groote uitbreiding van het mond- en
klauwzeer, afgelast zijn. De troepen, die
zich nu in de kampen te Beverloo en
Arlon bevinden, zullen naar hun garni
zoenen terugkeeren.
Naar de „Voss. Zeit." ineldt, is
Zondag de uitsluiting in de Saksische
metaalindustrie vap kracht geworden. Tot
Zaterdagavond hadden de werklieden de
gelegenheid het werk te hervatten. Nu
zij dit niet gedaan hebben, kan het be
sluit van den bond van metaalfabrikanten;
om 60 pet. van hun arbeiders uit te
sluiten, in werking treden. Toch is nog
niet' vastgesteld of de uitsluiting in zijn
vollen omgang doorgevoerd is.
Het „Berliner Tageblatt" ontving
uit St. Petersburg een telegram, waarin
gemeld wordt, dat in het Amoergebied
de Siberische pest een dreigenden om<
vang neemt bij de paarden en het vee
der kozakken. Men vreest, dat de ziekte
naar West-Siberië zal overspringen, van
waar uit een groote uitvoer van boter
naar Denemarken en Engeland plaats
heeft.
Daar in de Fransche hoofdstad in
deze warme dagen groot gebrek heerscht
aan goed drinkwater, heeft de overheid
besloten het Marnewater te filireeren en
hiermede den watervoorraad aan te vul
len. Dagelijks wordt 30.000 kub. M. ri
vierwater gereinigd en ter beschikking
van het publiek gesteld.
Te Aarschot zijn Zaterdagavond 17
huizen in asch gelegd. De brand, die
eerst negen huizen aan de eene straat
zijde aantastte, sloeg idoor den hevigen
wind over naar den anderen kant en ver
nielde daar nog 8 huizen.
Aan het „Berliner Tageblatt" wordt
uit St. Petersburg geseindUit Mant-
sjoerije'komen berichten van geweldige
stortregens, die ernstige overstroomingen
hebben tengevolge gehad. Vele dorpen
staan geheel onder water en een ont
zaglijke menigte menschen en vee zijn
die bovendien nog.... hm, duizend com-
plimenten heeft.
Heeft Herman je werkelijk niet ge
zegd, dat hij mij verzocht, bij hem te
komen inwonen? En kent gij daar de
eigenlijke reden niet van?
Lili keek slechts ter zijde naar haar
schoonzuster, toen zij antwoordde
'tWas toch slechts om u uit je
benarde positie te redden.
Het leven heeft mij altijd zwaar be
proefd, zeide Erna met een bitter lachje.
Waarschijnlijk zou jk echter veel dingen
lichter hebben verdragen, dan de jaren,
die nu achter mij liggen. In ieder geval,
Lili: ik bewees Herman een grooten
dienst toen ik zijn voorstel aannam.
Herman trachtte den strijd te beëin
digen; hij wist, dat zijn vrouw zich op
gevaarlijk terrein bevond. Doch Lili
weerde hem af:
Neen, Herman, laat mij nu ook
eens uitspreken. Hoe vaak heet het niet,
dat ik moet sparen en mij bekrimpen?,
Aan de groote uitgaven, welke de tegen
woordigheid uwer zuster mij veroor
zaakt, schijnt ge niet te denken. Je vrouw
en je kind zouden zich voor je zuster
wel alles moeten ontzeggen?
Tranen stonden jn Lili's oogen, terwijl
zij in haar toorn heftig aan haar fijnen
zahdoek rukte.
tWordt v.exyolgd).