'JcCeidicI
No. 543.
Zaterdag
22
Juli
1911.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang,
vzQowtavifc
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIOEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/» cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
algemeen overzicht.
Uit Rome komen berichten over de
wijze, waarop de pauselijke afgevaardig-
digden, Mgr. Cottasari en graaf Zileri
.Val Verrat, de gelden hebben besteed,
die Z. h. den Raus, dank den steun
van de geheele Katholieke wereld, voor
de
slachtoffers der aardbeving
op Sicilië en in Calabrie heeft beschik
baar kunnen stellen. Oroote sommen
werden uitgegeven voor algemeene hulp
en opbouw ingskosten, voor aardnivellee-
rings-werkzaamheden en transport van
materialen en voor ondersteuning van
de getroffen families.
Voor de vluchtelingen in het geteister
de gebied, voor de in het St. Martha-hos-
pitaal. te Rome verpleegde gewonden,
voor de opvoeding van honderden wee
zen, voor arme studenten en families
schonk de H. Vader 4 millioen lire.
Verder werd ongeveer acht millioen
lire besteed voor de oprichting van ker
ken en scholen. Twee groote automo-
bielwagens brachten de bouwmaterialen
pp de bergen en in de dalen. Waar zich
een kerkje verhief, kwam er weer nieuw
leven in de w anhopige bevolking, die de
weldadige werking der Katholieke Cha-
j-jus ondervond.
Het moet gezegd worden, dat de Ua-
liaansdie regeering de pauselijke actie
zooveel mogelijk terzijde stond.
Het paardenmiddel, waartoe het En-
gelsche Ministerie zou moeten overgaan,
om de veto-wet ook door het Hooger-
huis te zien bekrachtigd als de
onwillige lords
voet DQ stuk houden, zal niet behoeven
te worden toegepast. Lord Lansdowne
en het meerendeel der oppositie schij
nen terug te schrikken voor de benoe
ming van een groot aantal nieuwe peers,
waardoor voor goed hun macht gebroken
zou zijn en de regeering van haar kant
deinst weliswaar voor dit uiterste mid
del niet terug, maar liever zou zij
er geen gebruik van maken. l>e
gisteren medegedeelde verklaring van
Lansdowne, dat de opposanten niet bereid
zijn hun gewichtige amendementen terug
te nemen, zoolang zij nog „vrije man
nen" zijn, laat hun de weg voor den te
rugtocht vrij. Blijkt het der regeering
ernst met de benoeming van nieuwe peers
dan kunnen Lansdowne en de zijnen zich
niet meer tot de „vrije mannen" reke
nen en kunnen zij lijdelijk toezien wat er
gebeurt en het hoofd er ten slotte bij
neerleggen. Zoo zou dan het Hoogerhuis
de veto-wet ongeamendeerd aannemen en
het geschil was hiermede beëindigd.
De onwillige peers hebben inmiddels
zekerheid bekomen van de houding van
't Kabinet. Gistermiddag vergaderden zij
ten huize van Lansdowne, waar een brief
werd voorgelezen van Asquith aan Bal
four. Asquith deelt in dezen brief mede
dat hij het rechtvaardig en hoffelijk acht
Balfour te laten weten, dat de regeering
gedwongen is, het Lagerhuis te verzoe
ken, de amendementen, die het Hooger
huis op de veto-wet heeft aangebracht,
niet aan te nemen. De regcering zal, zoo
noodig, den Koning aanraden, gebruik
te maken van zijn prerogatief, tenein
de ervoor te zorgen, dat de vetowet ook
wordt afgekondigd. De Koning heeft t
kennen gegeven, dat hij het als zijn plicht
beschouwt, volgens dezen raad te han
delen.
De vergadering is uiteengegaan zon
der tot een beslissing te zijn gekomen,
doch de voorspelling is niet gewaagd,
dat het verloop der zaken wel zal gaan in
de bovenomschreven richting.
Terwijl de Spaansche pers ..zwaarmoe
dige" beschouwingen knoopt aan de op
lossing van liet geval-Boiset, w aarin Span
je, dat zoo deemoedig voor Frankrijk
boog, in internationale beleefdheid te
ver is gegaan, komt uit Marokko het
bericht van
een nieuw incident
.waarbij ditmaal een Fransch officier be
trokken is.
Uit Tandzjer wordt dd. 20 Juli de vol
gen. v bijzonderheden geseind:
Luitenant Ahirier, instructeur van de
Marokkaansche troepen, die te Doermal
gelegerd zijn, begaf zich naar de stad, om
te spreken over de chèque, die noodig
was voor de betaling der troepen. Hij
werd tegengehouden bij üue Loekdoes
door een Spaanschen post, die hem wil
de dwingen van zijn paard te stijgen.
Toen hij weigerde werd hij omringd
door een piket cavalerie en een sectie
infanterie, die hem met het plat van den
sabel sloegen. Ook werden geweren op
hem aangelegd. Daarna werd hij naar
het Spaansche kamp gebracht, waar hij
een uur werd opgehouden en, na door
kolonel Sylvestre beleedigd te zijn, werd
hij in vrijheid gesteld. De Fransche be
woners van Alkassar durven niet meer
uit te gaan in de stad.
Wat zullen de Fransche bladen hierover
wel opstuiven't Is nog heel wat erger
dan met den consul Boiset, die slechts
door een wachtpost werd aangehouden
en teruggeleid. Een officier tegengehou
den, geslagen, beleedigdwelke vol
doening zal Spanje daarvoor moeten ge
ven, als het reeds in een weinig betee-
kenend zaakje voor Marianne kroop?
Met dat al verzwakt Spanje zijn posi
tie in 'het Sjerifiaansche Rijk en speelt het
in de kaart van Frankrijk, dat cr belang
bij heeft gebeurtenissen als deze te over
drijven, ten einde ten langen laatste Span-
jje geheel uit Marokko te verjagen.
Door deze Spaansch-Fransche inciden
ten is de eigenlijke quaestie min of meer
op den achtergrond geraakt. Over de on
derhandelingen tusschen
Duitschland en Frankrijk,
betrekkelijk het Agadir -incident komt
weinig nieuws. Alle beschouwingen
der buitenlands die pers berusten op
gissingen en hetgeen over de diplomatie
ke onderhandelingen tusschen Duitsch
land en Frankrijk gepubliceerd is, komt
niet uit officieele bron. De Fransche Mi
nister van Buitenlandsche Zaken heeft
het noodig geoordeeld hieraan nog eens
te herinneren.
De „Nat. Ztg." bevatte ondertusschen
weer een artiekl van een ongenoemden
hooggeplaatste» diplomaat over de Ma-
rokko-potitiek, dat nogal een anti-Fransch
karakter heeft en waarin in tegenstelling
met de „Köln .Ztg." het idee van scha
deloosstelling elders dan in Marokko ver
worpen wordt.
Alle verdragen, zegt de schrijver, die
tot nu toe gesloten zijn, bepalen de on
afhankelijkheid en de onschendbaarheid
van Marokko, en het is altijd weer Frank
rijk, die daarop inbreuk maakt, doordat
het de belangrijkste deelen bezet en den
Sultan tot een speelpop in zijn handen
maakt. Mogen andere mogendheden rus
tig toezien dat het land een Fransche
provincie wordt, Duitschland heeft een
onaantastbaar recht om het belang, dat
het heeft bp de onafhankelijkheid van
Marokko, te beschermen. De verreweg
overheerschende raeening in Duitschland
is deze, dat zijn economische belangen
in Marokko groot genoeg zijn om niet
door schadeloosstellingen in het binnen
ste van het tropische Afrika vervangen
te worden. Rekent men hier nog bij de
buitengewone vermeerdering van macht,
die Frankrijk op politiek gebied door een
volkomen opslokking van het Rijk van
den Sultan bereiken zou, daii is het dui
delijk dat hier een verplaatsing van macht
zou plaats vinden, waarbij men kon spre
ken van een verstoring van het even
wicht in Europa.
GEMENGD.
Donderdagochtend had in de Six-
tijnsche kapel te Rome de jaarlijksche
plechtige Requiemmis plaats voor de zie-
lerust van wijlen Paus Leo XIII. De H.
Offerande werd opgedragen door kar
dinaal Vincenzo Vannutelli. Het koor
voerde onder leiding van den maestro
Perosi diens „Requiem" uit. De H. Vader
verrichte de absolutie.
De Bulgaarsche nationale vergade
ring heeft in derde lezing met 326 tegen
61 stemmen het ontwerp-grondwetsher-
zicning aangenomen.
Het verbond van vakvereenigingen
te Oporto heeft besloten, heden een al
gemeene staking in alle bedrijven en ver
keersmiddelen uit te roepen.
Te Coimbra duren de ongeregeldheden
van de studenten voort In botsingen met
het volk zijn er enkelen gewond.
In de Oostenrijksche Kamer zal de
afgevaardigde Sus te ring interpclleeren
over de houding, dien Oostenrijk-Hon-
garije zal aannemen ten opzichte van de
gevolgen, die kunnen voortvloeien uit de
diplomatieke onderhandelingen tusschen
Frankrijk, Duitschland en Engeland over
Marokko.
Op een hoeve in Sussex, waar zich
dezer dagen mond- en klauwzeer heeft
vertoond, wordt al het vee afgemaakt,
te weten 2300 schapen en lammeren, 86
runderen en 4 varkens.
Dat 's nog heel wat anders dan in
Holland.
De Cirieksche Kamer heeft met groo
te meerderheid Tsiriwokos tot haar nieu
wen voorzitter gekozen.
Volgens de Red ine beproefden Al-
baneesche benden opnieuw een aanval op
Koritza en Argyrokastie, doch werden
teruggeslagen.
Het Russische ministerie van oor
log heeft bij den ministerraad een voor
stel ingediend om een crediet van 100.000
roebel te verleenen teneinde een con-
structieprijs uit te loven voor die lucht
schepen, die in Rusland gebouwd wor
den en voldoen aan de eischen door het
ministerie van oorlog gesteld.
De berichten uit Mexico luiden nog
altijd zeer ongunstig. Volgens een tele
gram uit Puebla zetten de vroegere aan
hangers van Madero hun plunderingen
voort. Een groote troep vreemdelingen,
die uit Mexico te San Antonio zijn aan
gekomen, melden dat in de stad Torreon
en in den staat Coahuila anarchie hecrscht
Tc beginnen met 1 Januari 1912 zal
China naar liet aan de mogendheden
heeft medegedeeld opium uit Per/ie
of Turkije niet meer in het land toelaten.
Te Parijs is een aanslag gepleegd
op een geestelijke, abbe llcmi Gamier,
directeur vnn Ttn setinxiY tier parochie van
Sainte-Gcnevicve des ürandes-Carrièrs.
De dader was een onderwijzer van de
school, een zekere Joseph Levcsque, die
vertoornd was omdat hij ontslag had ge
kregen. De abt is ernstig gewond, hoe
wel niet levensgevaarlijk.
Uit Portsmouth wordt gemeld, dat
bij een manoeuvre van de torpedo-
flotille van Bcachyhead aan boord van
den torpedoajger Kangaroo een ketel
is gesprongen. Er zijn twee dooden en
vier gewonden.
Te Constantinopel zijn weer zes ge
vallen van cholera geconstateerd.
Bij Oud-Bunzcau bij Praag is een
ernstig ongeluk bij oefeningen der cava
lerie gebeurd. De stofwolken waren zoo
dicht, dat ruiters en paarden bijna niet
meer konden zien. Een ruiter kwam met
zijn paard te vallen en ongeveer 30 vol
gende ruiters struikelden op hun beurt
over den gevallene. Bijna alle soldaten en
paarden zijn gewond.
Volgens een telegram uit Grand
Tork (Noord-Dakota) hebben Donderdag
nacht drie gemaskerde mannen een aan
val gepleegd op den „Northern Pacific
express". Zij beroofden de reizigers van
hun geld en juweelen. Op den machinist
werd geschoten en hij werd gedwongen
den trein tot stilstand te brengen. I>e
bandieten ontvluchtten in een auto, die
op hen stond tc wachten. De machinist
heeft geen doodelijkc wonden hekomen.
Uit Saratoga in Pennsylvania komt
bericht van een ernstig auto-ongeluk. Vier
dames kwamen daarbij om het leven. Net
toen de auto door een spoorwegovergang
reed, haperde er iets aan de motor, en
de wagen bleef midden op de rails staan.
Een sneltrein, die juist aankwam, reed de
auto in stukken. De vier dames, die er in
zaten, waren dadelijk dood. De chauffeur
werd zóó ernstig gekwet t, dat hij er het
leven niet zal afbrengen.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is met ingang van
16 .Sept. a.s. mr. W. F. van Leeuwen,
lid van de Eerste Kamer der Stateu-
Ocneraal, benoemd tot Commissaris der
Koningin in Noord-Holland.
zijn benoemd tot president der arr.-
rechtbank te Utrecht jhr. mr. J. W. M.
Bosch van Oud-Ameliswecrd, thans vice-
president van gemeld college, en tot vice-
president van gemelde rechtbank mr. C.
J. H. Schepel, doctor in de staatswe
tenschap, thans rechter in die recht
bank
is bepaald, dat de vacature van raads
heer in het gerechtshof te Leeuwarden,
ontstaan door de benoeming tot andere
functiën van mr. W. Kolff ,niet zal
worden vervuld.
is. benoemd tot officier van ji^Utig
bij de arr.-rechtbank te 's-Gravenhage
mr. J. J. Carsten, thans officier van
justitie bij de arr.-rechtbank te Mid
delburg
is aan dr. A. C van Rijn van Alkc-
made eervol ontslag verleend als Ieeraar
aan de Rijks hoogere burgerschool te
Helder;
is benoemd tot Ieeraar aan de Rijks
hoogere burgerschool te Leeuwarden J.
Spinoza Catella Jessurum, te Amster
dam
is P. Wiel inga te Groningen benoemd
tot schoolopziener in het district Assen,
met gelijktijdige toekenning van eervol
ontslag uit dezelfde betrekking te Borger.
IVde Diocesane Katholiekendag
te Amsterdam. 23 October 1911.
Wegens tijd-lijk vertrek naar elders
van mr. L. J. W. Smit, is benoemd tot
secretaris van liet uitvoerend comité de
heer A. M. Steins Bisschop, Prinsen
gracht 1025, Amsterdam.
In plaats van dr. Cl. Mculeman, zal
mr. J. N. J. E. Heerkens Thijsscn inlei
der zijn van de eerste afdeelingcn.
De afdeeling zijn thans definitief
vastgesteld als volgt:
AFDEEL1NO I.
Onderwerp: „Godsdienstzin in het
Huisgezin".
Voorzitter: mr. A. M. A. Smits, Am
sterdam.
Inleider: mr. J. N. J. E. Heerkens
Thijsscn, Haarlem.
Lid n J. A. Bakker, Amsterdam mr.
A. Dorbeck, AlkmaarF. Th. Everard,
Amsterdam kapelaan H. W. J. Hoose-
mans, 1 eyeuooid F. J. M. van Ogtrop,
Amsterdam; S. H. wcustiuk, Amster
dam, secretaris.
AFDEEL1NO II.
Voorzitter: A. C. A. van Vuuren, den
Haag.
Inleider: Mr. P. J. M. Aalbcrsc,
Leid en.
Ledenmr. W. Berger, den Haag,
secretarisPaul J. Biësta, Rotterdam
P. Bos, Hoorn A. P. J. M. Smilz, Haar
lem mr. M. M. van Velzcn, Schiedam
Th. J. M. Westerwoud 1, Amsterdam.
AFDEELING III.
Voorzitter: Jos. Th. J. Cuypers, Am
sterdam.
Inh' d rrector P. Stroomer, Amster
dam.
LedenJ. C. Berger, AmsterdamEd.
Brom, Amsterdam Th. A. Geels, Am
sterdam, secretarismr. Th. G. Gon-
salvcs, d n Haag A. J. B. M. Ides, Am
sterdam St. van Schaik, Delft.
Hoofdcommissaris van orde: L. J. Kor-
tenhorst, Amsterdam.
De Zeereerw. Pater Er. Hendrichs S.J.
zal spreker zijn op de algetneene ver
gadering.
Het uitvoerend comité bestaat thans
uit de navolgende leden: mr. E. P. F. A.
van den Bogaert, voorzitter A. M. Steins
Bisschop, secretaris; J. H. M. Schmcd-
ding, penningmeester; mr. G. A. P. M.
van der Aa J. N. Hcndrix; dr. G. A. L.
Rademaker W. A. Schade van Wcstriim
dr. N. P. van Spanje; Th. Weesing.
Dc Katholieken en de arbeidsvoor
waarden.
De goede resultaten van 't besluit
onzer Bisschoppen met betrekking tot
de arbeidsvoorwaarden, op te nemen in
bestekken van werken voor rekening van
kerkbesturen enz., zijn al merkbaar.
De „Katholieke Timmerman" geeft
daar de volgende bewijzen van:
lo. Voor de te bouwen R. K. Hoogere
Burgerschool te Amsterdam (een werk
van 2,5 ton gouds) is de bepaling in 't
bestek opgenomen, dat 't werkvolk loon
moet worden uitbetaald op alle R. K.
feestdagen, in het bisdom Haarlem ge-
vicid als Zondagen;
2o. voor een V bouwen kapel en Zus
terklooster aan de R. K. Kerk St. Bo-
nifacius te Amsterdam zijn dezelfde be
palingen van kracht en ten deele de
artt. 1638 c en d van het B. {W-
3o. bij het bouwen van 15 woningen
voor de R. K. Bouwverceniging „Dr.
Schaepman" te Amsterdam moet 50 pGt.
van liet loon op R. K. feestadagen wor
den uitbetaald
4o. liet volle loon op R. K. feestdagen
is eveneens voorgeschreven in 't bestek
voor ceii te bouwen melkinrichting enz.,
voor rekening van de coöperatie „As-
sumptio" te Amsterdam.
5e. Dezelfde bepaling geldt bij den
bouw ccncr R. K. hulpkerk met recto-
ra.atsgebouw enz., voor rekening der
eerw. Paters Capucijnen, eveneens te
Amsterdam. Bovendien worden in 't be
stek voor dezen bouw nog voorgeschre
ven a) regeling van loon en arbeidsduur,
volgens geldende collectieve overeen
komst b) vrije Zaterdagmiddag; c) vol
le toepassing van de artt. 1631 c en d
van het B. W.aan te stellen werkkrach
ten zooveel mogelijk tc betrekken uit dc
tc Amsterdam gevestigde R. K. Vakver
eenigingen.
Voorbeelden, alleen uit Amstcrdaini
In hoeveel andere plaatsen gelden reeds
gelijke bepalingen bij fl n bouw van R.
K. instellingen?
Pest op Java.
Bij het departement van koloniën is
ontvangen het volgende telegram van
den gouverneur-generaal van Ncd.-Indifi
dato 21 dezer betreffende pestgevallen
op Java:
Pestrapport betreffende de weekperio-
de, eindigend 18 Juli:
Afdeeling Malang 55 gevallen en even
zoo vele dooden.
Kediri, 2 gevallen, waarvan de lijders
beiden overleden zijn.
In dc vorige opgave bij te voegen 1
geval in Maling en 1 in Kediri, waarvan
de lijders beiden overleden zijn.
Grootboeken van dc Nationale Schuld.
Ingediend is een wetsontwerp houden
de voorschriften betreffende het beheer
win de gi >tb teken der Notional©
Schuld, daar de geldende regeling ten
eenenmale verouderd is en op tal van
punten leemten vertoont.
Gemeenteveldwachters.
Op 0 Augustus /al in liet gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen te Utrecht
een algemeene vergadering gehouden
worden door den boud van gemeente
veldwachters in Nederland.
Behandeld zal o.m. worden een voor
stel tot zending ccncr deputatie naar den
Minister van Binncnlandsclic Zaken tot
bespreking der jaarwedde van den ge
meente-veldwachter in Nederland, bene
vens een voorstel houdende verzoek, dat
door den bond (je noodigc stappen wor
den gedaan lot verkrijging van een poli
tic-scheidsgerecht.
I'abricks Haven- en Transport
arbeiders.
Zondag kwamen, op uitnoodiging van
het Bureau voor de R. K. Vakorganisatie,
in het gebouw d r R. K. Werklicdenver-
eeniging te Utrecht, de R. K. Vereeni-
gingen van I'abricks- en Losse arbeiders
bijeen, met liet doel een nationale» vak
bond te stichten.
Dc secretaris van bel Bureau, dr heer
i'. j. iIaazevoef, leidde dè vergadering
en zette in zijn opening .woord de voor
deden van een nationaal verband uiteen.
Spr. wijst er op, dat het Bureau aan
vankelijk van plan was', alle vereeni-
gingeu, d;e bij den haven- en transport-
arbeid betrokken zijn, in één bond te
vereenigen dit stuitte echter op den
tegenstand der J'abrieksarbeidersverec-
"iging, die bezwaren maakt om met
de Haven- en Transportarbeiders ver-
eenigd te worden. IIH Bureau 'heeft
echter zijn plan niet opgegeven, doch
wenseht de besprekingen ai' te wachten
van deze vergadering. Nu de gebeurte
nissen der laatste dagen duidelijk hebben
doen zien, dat dc dienstbetrekking van
Fabrieksarbeiders, en i laven- en Trans-
portarbcid :rs nauw aan elkaar verwant
zijn. hoopt spr., dat in deze meer klaar
heid zal gekomen zijn eu opent hij de
bespreking over deze vraag.
Door enkelen w.erd aangevoerd, dat
d«' Fabrieksarbeiders zullen aangewezen
zijn om stakingen van de Havenarbei
ders te betalen, waarvoor zij hoogc
contributies kunnen offerendie zij
voor zichzelf niet noodig hebben. An
deren voerden daartegen aan, dat de
Havenarb';d. rs zeer weinig in staking
komen, dat sinds 190 3 alleen de z.g. Ele
vatorstaking heeft plaats gehad, doch dat
zij buitengewoon de aandacht trekken.
De voorzitter wijst er op, dat zulks
niet als motief mag gelden. Elke orga
nisatie van cenigc beteekenis heeft haar
stakingsperiode. De stakingsperioden
zijn de barensweeën, die de geboorte van
een nuchter en rijp vakverenigingsleven
vooraf gaan, waarin twee gelijke partijen
gemeenschappelijk overleg verkiezen bo
ven den schadelijken strijd zouden dus
de Fabrieksarbeiders in den eersten tijd
al moeten o.ffere.u voor de Haveuarbei-