Erna von Harneck.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
ner post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels t 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V Partijformatie op 't gevoel.
In De Nieuwe Courant beant
woordde een inzender de vraag: „Een an
dere regeeringspartij mogelijk?" volmon
dig bevestigend. Volgens hem is een nieu
we concentratie wenschelijk, mogelijk en
noodzakelijk te achten, nl. tegen alle doc-
trinarisme zoo op geestelijk als econo--
misch terrein."
L)ie nieuwe concentratie moet met een
warm hart en een koud hoofd nuchter be
rekenen, „wat verwezenlijkt kan worden
zonder botweg aan den boom des levens
meer af te snoeien, dan in het belang
is van haar vruchtbaarheid."
„Met erkenning van al de met elkaar
strijdige geestelijke en materieele be
langen, zal deze eenheid het haar roe
ping achten, het evenwicht te herstellen
of te bewaren.
„Bij het maken van haar beginsel
program moet een dergelijke gevoels-
eenheid er zich van onthouden, haar
wijsheid voor iets anders uit te geven
dan van menschelijke, d. i. betrekkelijke
waarde. Zij zal haar gemeenschapsge
voel aanwijzen als datgene wat Uit
maakt welk vraagstuk urgent is, en niet
een raad van Schoolsche Geleerden.
„Haar beginselprogram zal weinig
bevatten, maar zeker deze erkenning.
Zij zal dat afdoen, wat hoofd en hand
berekl vinden."
„Cievodseenhekl" en „gemeenschaps
gevoel" worden alzoo richtsnoer.
Partijformatie op 't gevoel dus, op den
tast
We stellen ons zoo'n politicus al voor,
zoekend naar concentratie-genooten.
11 ij betast ze.
En dan wordt hij bij den een een rozen
krans of kruis gewaar. Zal dan „gevoels-
cenhud" bij hem opkomen?
Pij den ander bemerkt zijn tastzin een
bijbeltje. Komt dan het „gemeenschaps
gevoel"?
In beide gevallen zal het antwoord wel
ontkennend zijn, want de nieuwe concen
tratie is bij voorkeur beducht voor „alle
doctrinarisme zoo op geestelijk als op
economisch terrein." Slechts wie afstand
doen van kruis of bijbel kunnen alzoo
den politieken tastzin bevredigen.
Nu, dergelijke menschen vindt onze
speurder genoeg. Zij houden hem hun.
vrijheidsmuts voor, die zij in allerlei snit
dragen, en dit zal hem- al aanstonds aan
genaam stemmen.
„Schoolsche geleerden", fluisteren zij
hem dau toe: vriend, vertrouw al die vrij-
hcidssymbolen niet, want deze loopen wel
eens, ja, in steeds grooter getale, uit op
'terrorisme en sabotage. Onze zoeker is
evenwel doof voor dergelijkcn raad, welke
immers naar doctrinarisme zweemt
En zoo gelooven we, dat de gevoels-
concentrist zal blijven ronddraaien in het
kringetje, waarin hij zich tot dusverre
steeds heeft bewogen.
Dit is geen ernstige vergelijking, zal
men zeggen. Maar mag men dan nooit
eens een grapje onder de politiek men
gen In 't algemeen moesten wij, Hol
landers, meer aan humor doen, afwisse-
lingshalve.
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
70)
Stellig, freule, verzekerde de man
bereidwillig. Pak aan, jongens, dat dit
zware stuk uit den weg konrt. We zullen
dat buffet even opzij zetten om eerst
voor de spulletjes van Albertje te zorgen.
Erna bleef nog cenigc oogcnblikken
aan de deur staan. Zij keek dc straat eens
in en zag onderzoekend naar de lucht,
waar grauwe wolken zich samenpakten.
Langzaam keerde zij daarna in de wo
ning terug.
Niet bijzonder hoog en op verschil
lende plaatsen de sporen van langdurig
gebruik vertoonend, boden de kamers,
nergens een aangenamen aanblik.
Lili Orben, thans Frau Rrttmeister von
Harneck, veegde met den sleep van haar
japon achteloos door stof cn slijk op
den grond, die door de laarzen der hu
zaren in een ontoonbaren toestand ge
bracht was. Schel en gebiedend weer
klonk haar hooge stem Tw»e huzaren
waren met den oppasser \an den rit-
ALGEMEEN OVERZICHT.
De Spaansche Regcering heeft, wat de
volksmond noemt, zoete broodjes gebak
ken en aan Frankrijk haar betuiging van
spijt gemaakt over het
incident te Alkassar,
waar, zooals men weet, een Fransch con
sul door Spaansche soldaten werd aan
gehouden.
De ambassadeur van Spanje te Parijs
heeft op last van zijne regeering gisteren
die mededeeling aan dc Selves overge
bracht, daarbij afgaande op dc officieele
inlichtingen van Fransche zijde, omdat
men in Spaqje nog geen inlichtingen over
de quaestie had ontvangen.
De ambassadeur verklaarde, dat zijn re
geering van plan is, om, zoodra zij zelf be
richt heeft ontvangen, kolonel Sylvestre
op te dragen verontschuldigingen aan te
bieden aan Boisset. De Spaansche Regee
ring wenscht hartelijke betrekkingen met
Frankrijk te onderhouden en heeft in
dezen zin aan haar vertegenwoordigers
te Alkassar instructies gegeven.
Een nader telegram uit Madrid meldt,
dat Canalejas van kolonel Sylvestre een
telegram heeft ontvangen, waarin deze
ineldt, dat Boisset langs verschillende pos
ten was gekomen die hem herkenden en
daarom in het geheel niet lastig vielen.
Toen hij twee politiesoldaten tegenkwam,
dwongen dezen hem naar de naastbijzijnde
wachtpost mede te gaan, waar kapitein
Pidal hein zoo afdoende uitleggingen gaf,
dat Boisset hem verzocht, bedoelde sol
daten niette straffen, zeggende dat hij zelf
als militair den eerbied en de kracht van
het consigne kende.
Sylvestre heeft, zoodra hij van het ge
beurde op (Je hoogte was gesteld een of
ficieel rapport opgemaakt. Hij heeft do
soldaten gestraft, de instructies en het
consigne vernieuwd en uitlegging gege
ven aan den Franschen consulairen agent.
Deze berichten zullen hun uitwerking
te Parijs niet missen cn een kalmeerenden
invloed op de opgewonden gemoederen
teweeg brengen.
Een ander bericht urt Marokko kan
dc Engelsche pers weer stof tot beschou
wingen geven. Een Engelsche postloopcr
die uit Fes kwam, is door dc Spanjaarden
die dachten dat hij een geweer droeg,
gearresteerd. Het bcdoekie voorwerp
bleek een rol couranten te zijn. IX* Span
jaarden namen inzage van den mhoud.
Wie weet, wat stof die aanhouding zal
opjagen
De Marokkaansche Regeering zelve is
ook niet met de Spanjaarden ingenomen.
LX' „Temps" publiceert een verklaring
die Moclai Hafid op 10 Juli te Fes aan
haar correspondent lieert afgelegd. De
Sultan uitte zijn diepgevoelde dankbaar
heid voor de hulp, die Frankrijk op zijn
verzoek heeft verleend. Hij protesteert te
gen het ingrijpen van Spanje, dat door
niets gerechtvaardigd is en verwondert
zich over liet zenden van een Duitsch
oorlogsschip naar Agadir, hetgeen mis
schien aan een misverstand is te wijten.
De Sultan laat het aan Frankrijk over,
meester en een dienstbode bezig haar
bevelen ten uitvoer te brengen. Onophou
delijk werd geprobeerd, veranderd en
nogmaals veranderd. Telkens vonden de
oogen der kleine dame nog een betere
plaats voor de meubelstukken. IX lieden
moesten zich reppen om alles naar haar
zin te kunnen doen. Langzamerhand
kwam er wat orde in den verhuisboel.
O, gnadige Frau, welk een goeden
smaak, vleide de nette kamenier, toen
haar meesteres een groep bladplanten om
haar schrijftafel liet plaatsen, 't Wordt
haast zoo mooi als in uw vroegere wo
ning.
Lieve hemel, zuchtte Lili. IXzc klei
ne ruimten en dan mijn groote salons
g:nds! Neen, 't haalt cr niet bij. En dan
dat ellendige Nesthausen.
Een oogen blik later heette het:
Wat wilt ge toch, Erna? Pak toch
ergens anders uit. Ik wil toch minstens
deze ééne kamer in orde hebben.
Haar stem klonk opvallend koel.
Erna, die naast een geopend en koffer
knielde en daar behoedzaam kostbare
bronzen voorwerpen uit nam, had de
pakpapieren naast zich geworpen, toen de
sokiaten met het kinderledikantje en de
gewenschte kist in de deur verschenen.
dra Bertie's bedje in orde is,
kom ik terug.
oin te Berlijn zijn rechten te doen gel
den, die te Algeciras erkend zijn. De
Fransche troepen zullen Fes spoedig ge
leidelijk kunnen verlaten, op voorwaarde,
dat de Sultan over de noodigc middelen
en instructeurs beschikt, om een klein
Marokkaansch leger te kunnen vormen,
dat in staat is de herstelde orde te hand
haven. De Sultan doet nogmaals een be
roep op de hulp van Frankrijk voor alle
militaire, administratieve en fiscale her
vormingen.
't Zal verstandig zijn dit telegram met
de noodigc reserve te aanvaarden. Een
Fransch blad is voor de onpartijdigheid
van een Fransche sympathie verklaring
nu juist niet dc meest vertrouwbare bron.
De Turksche Rcgeering
zit voor heete vuren.
Nauwelijks zijn de onderhandelingen
met de opstandelingen in Noord-Albanië
en dan nog met twijfelachtig succes
begonnen of liet begint in Xuid-AIba-
nic te gisten en bijna tegelijkertijd met de
berichten over de gisting iu Zuid-Albanic
komen tijdingen over een vernieuwde ac
tie der benden in Macedonië. In regeo
ringskringen twijfelt men er niet aan of er
zijn woelgeesten aan het werk, die du
bevolking tegen de regeering opzetten en
wien het er om te doen is het nieuwe
bewind zooveel mogelijk last te bezorgen.
Het oogenblik, waarop de vernieuwde ac
tie der benden begint, is wel eigenaar-
dig gekozen. Het volgt juist op de jong
ste binncnlandsche reis van den Sultan,
van welker goede gevolgen oor de rust
ui den lande zooveel ophef is gemaakt
M Is alsof xn'-n nu ecus metterdaad wil
tooncn, dat het resultaat dier reis nihil
is geweest. Het zijn vooral de van ouds
beruchte Bulgaarschc benden, die het
land verontrusten. LX vijanden van het
huidige bewind zijn blijkbaar besloten
alles ui het werk te stellen om het land in
een blijvendcn toestand van onrust en gis
ting te brengen en hun doel is het uit
lokken van een inmenging der mogendhe
den, die aldus als voogden van liet jonge
Turkije /ouden optreden. Dat doel was
indertijd bijna gelukt en juist stonden
Rusland en Engeland klaar de I Urksche
regeering m Macedonië dc wet voor te
schrijven, toen de politieke ommekeer
kwam, waarhij de grondwet in het I urk
sche Rijk hersteld werd. Bij die gele
genheid hebben de mogendheden iiuii
inmenging opgeschort.
De zaken op den Balkan zijn zoo inge
wikkeld en er komen zooveel strijdige
belangen samen, dat een Balkan-conflict
bijna niet te localiscercu is. Daarom zijn
de mogendheden zoo bang voor een cri
sis in een of andere Balkau-quaestic, het
zij die dan de Kretenzer, de Albanecsche
of duiMfuacdonische quaestie moge In eten.
Alle drie zijn even gevaarlijk cn alle drie
zijn ongeregeldLenige quacstics, met
name de Kretenzer, zijn zelfs met op/et
door dc mogendheden ongeregeld gehou
den, om de eenvoudige reden, dat zij,
vanwege de groote verwardheid cn in
gewikkeldheid van het vraagstuk, ccn de
finitieve regeling nog niet aandurven. IX
stoffen, die hier liggen, zijn te licht ont
vlambaar.
Ach, Bertie kan wel wat wachten. Ik
zal hem chocolade geven.
De kleine heeft een lange rit ge
maakt. Mij zal moede en hongerig zijn.
Verontschuldig mij voor een kwartiertje,
LOL
IX freule gaf den wachtenden lie
den ccn tecken haar op den gang te vol
gen. Aan dc andere zijde der keuken,
waar een oudere dienstbode bezig was
ging zij een uitbouw in cn opende de
deur van een kamer, die met haar ven
sters op een kleinen tuin uit/ag.
Schroder had liet zich niet uit dc hand
laten nemen zelf het kinderbedje naar bo
ven te begeleiden. Spoedig was in dit
cn in het aangrenzende kleine vertrekje
alles op zijn plaats, wat Erna behoefde,
terwijl zij zelf het kinderbedje in orde
bracht.
Dank je wel, Schroder, zcide zij
vriendelijk, toen het laatste stuk w.i ne
dergezet. Ga nu maar weder naar je wa
gen. Groet je vrouw voor mij, en ik
zeg het je voor de laatste maal pas
toch op voor den brandewijn.
Verlegen als een schooljongen from
melde dc groote sterke man zijn pet tus-
schen zijn vingers. Hij waagde het nau
welijks de oogen op te slaan. Stotterend
sprak hij:
't ^/as buiten zoo koud cji akelig in
Dit overzicht van den algcmecncn toe
stand, grootendcels ontleend aan de „N.
R. Ct." wordt aangevuld en bevestigd
door de telegrammen, die tot ons komen.
Van officieele I urksche zijde wordt nu
ook bevestigd, dat de divisie-generaal
niet bij een overval, doch bij een gevecht
gewond werd.
Het gerucht gaat, dat Albauccsche ben
den bij Santa Quaranta troebelen verwekt
hebben, die door ecu landiiigsdivisic van
een torpedoboot onderdrukt zijn.
IX toestand van de troejxm bij Ipek
en Djakowa wordt met den dag slechter.
Op den aanslag tegen den divisie-generaal
Edhcm pasja volgde de aaflval op ccn bü
inan sterke afdeeling van majoor Assim
bei. Deze werd door een schot in het been
zwaar gewond, terw ijl een luitenant eu
4 soldaten gedood en 4 sokiaten zwaar
gewond werden.
Uit Verisowitz zijn 2 bataljons naar
Djakowa vertrokken. I lier is men begon
nen de reserve voor de artillerie op te
roepen. Naar bericht wordt, staat een
groot transport van troepen naar Oppcr-
Albanië voor de deur.
LX Turksche gezant te Ccttinje heeft
dc Forte medegedeeld dat dc druk, dien
de Montencgrijnsche regeering op de Ma-
iissoren oefende, opgehouden heeft.
5 Bataljons, een pantserschip eu 2 tor-
pedobootcn worden naar Epirus gezon
den.
IX berichten uit Middel-Albanic beves
tigen het bericht, il.it er gisluig hccrsclit
onder de bevolking iu dat gebied.
GEMENGD.
Uit nit.im van het ministerie van
oorlog is iu het ugclschc Lagerhuis
meegedeeld, dat 80 tot 100 officieren
tot ccn korps van vliegers zullen gevormd
worden. Het zou natuurlijk eenigen tijd
duren voor er zooveel het brevet van
vlieger hebben verworven.
De onderminister van landbouw*
heeft in het Engelsche Lagerhuis mede
gedeeld, dat zich ecu nieuw geval van
mond- cn klauwzeer heeft voorgedaan te
Rye in Sussex. Verband met dc gevallen
te Hounslow heeft men niet kunnen vast
stellen.
De stakers iu de bouwvakken te
Parijs hebben besloten het werk te her
vatten.
Uit Per/ie blijven de berichten on
gunstig luiden. Het parlement heeft de
regeering gemachtigd, dc krijgswet af
te kondigen. Er zal ongetwijfeld een ex
peditie uitgezonden worden tegen den
ex-Sjah en tegen prins Salar-ed-Daoelch.
Sardar Baliadocr wordt binnen enke
le dagen te Teheran verwacht met 1800
Bachtiarenrvitcrs.
Uit Hammclbcrg wordt gemclkk
dat op het cxccrcitie-tcrrcin daar ter
plaatse een schildwacht een Japansrfi
majoor, die bij het artillerie-regiment
was gedetacheerd, 's nachts tusschen 1
cn 2 u. betrapt heeft, terwijl hij met ccn
dievenlantaarn de nieuwste Dread-
noughtkanonnen onderzocht cn bestu
deerde.
In Hongarije moet de Regeering
voornemens zijn tegen dc Obstructionis-
ten, die door „technische oppositie" dc
dien hollen wagen. Anders doe ik het
Joch werkelijk zelden, freule; vraag het
maar aan mijn oude. Ik heb 't u toch
beloofd, besloot hij ccnigszins verwijtend.
Een vermoeid lachje gleed over Er-
na's trekken.
Uw vrouw kan ik nu niet meer tot
getuige roepen; dat ligt ook weer achter
mij. Maar ik vraag het je nog eens in je
eigen belang, Schroder. Spoedig zou an
ders het oogenblik komen, dat ge onaf
wendbaar de helling zoudt afglijden.
Hij verstond wel niet recht, wat dc
voorname dame met dat afglijden be
doelde, maar met zijn vereelte hand voor-
zichtig haar fijne vingers drukkend, ver
zekerde hij toch nu waarachtig zich tC
zuilen beter. Buiten bij den wagen geko
men, slingerde hij dc brandcw ijnflcsch
aan sein rv n over het plaveisel en toen
zijn gr/ hein zcide, dat hij toch morgen
zeker ei ii uwe zou koopen, legde hi;
hem barsch het zwijgen op.
/eg eens, Schroder, die dame daar
boven, die zoo net is en in het geheel
niet trotseh, wie is dat, vroeg een der
soldaten. Ik kom misschien voor de paar
den bij den ritmeester en dan weet men
raag een beetje met wie men te doen
heeft.
Zoo? Iu den stal van den ritmeester
Daar zal 't allicht beter zijn dan in huis,
werkzaamheden willen beletten, ernstige
maatregelen te nemen.
Uit Wladiwostok wordt gemeld, dat
de Russische minister van marine een
reis naar Oost-Azic zal ondernemen*
voornamelijk om Pctropawlosk aan de
kust van Kamschatka te bezoeken, waar
Rusland ccn oorlogshaven en een vesting
wil aanleggen. De haven van Petropaw-
lowsk moet ruimer en heler zijn dan de
haven van Wladiwostok, cn ook niet zoo
lang met ijs bedekt zijn. Tevens zal van
daaruit een poging worden gedaan, om
een noordelijken doorvaart door dc IJs
zee te vinden.
De berichten over cholera houden
aan. Te Marseille zijn gisteren vier op
zichzelf staande gevallen van cholera ge
constateerd, die. meer dan 2 maal 24
uur oud zijn. Sedert dien heeft zich geen
nieuw geval voorgedaan.
Het dorp Sjwaowo hij Xions in
Posen is volkomen in de ascli gelegd. 31
Boerderijen met ongeveer 80 gebouwen
zijn verbrand. Vermoedelijk is brandstich
ting de oorzaak.
Dc Duitsche Keizer was Dinsdag
te Bal est rand iu Noorwegen. Op een uit
stapje hoorde hij, dat er een ernstige
brand was uitgebroken te Balholtn. Da
delijk ging hij er heen en liet het oorlogs
schip Sleipner dc stoompomp in gereed
heid houden. Hij bleef bij het blus-
schingswerk, waaraan ufdeclingcn ma
trozen van de Duitsche schepen een groot
aandeel hadden.
Naar uit Geneve wordt bericht, is
te Gossonav een ontzettend ongeluk ge
beurd. Op een plein werd ecu circus op
geslagen. De imd'iciipaul werd niet een
stuk staaldraad vastgemaakt. Dit staal
draad kwam te dicht bij een electrische
kabel, die een spanning van 18,000 volt
had, en vijf arbeiders, die hel vasthiel
den, werden op slag gedood. I wee an-
dere werklieden zijn zwaar gewond.
Koninklijke besluiten.
Bij kou. besluit is benoemd tot verte
genwoordiger der regcering in de Com
mission Permanente des Congri-s lntcr-
nationaux de scieiiscs administrative»'1
jhr. mr. J. II j. Quarles van Ufford, lid
van den Raad van State
is J. W. A. M. Smits te Dcvcntu be
noemd tot opzichter van den Rijkswa
terstaat 4c kl.
is aan den reserve lc-luit. J. M. Pool,
van het 1ste reg. vest.-art. een eervol
ontslag uit zijn betrekking tot de land
macht verleend
is de Oostindische ambtenaar met ver
lof mr. 11. P. Orobbée, laatstelijk offi
cier van justitie hij .den Raad van justitie
te Scmaraug, eervol uit 's lands dienst
ontslagen
is dc Oost-Indische ambtenaar met
verlof A. Ring, laatstelijk onderwijzer 2e
kl. bij het openbaar Europeesch lager on
derwijs in Ncdcrlandsch-Iridic, eervol uit
's lands dienst ontslagen
is dc Oost-Indische ambtenaar met
verlof mr. J. Oostwoud Wijd en es, laat-
antwoorddc Schroder nadenkend Wat
echter de freule aangaat, dat is heel wat
anders. Zjj is de bloedeigen zuster van
den baron, maar men zou het bijwijlen
niet gelooven, zegt mijn vrouw. Die in
werkster geweest, daar in huis, moet ge
ge weten, en dan hoort en ziet men veeL
Toen inijn oude van den ladder gevallen
was, kwam de freule lederen dag bij ons
en verbond haar als een dokter. Resoluut
is zij en ook een beetje streng. Als zij
toevallig eens zag dat iknu, dan
nam zij mij cr aardig tusschen. Zoo juist
heb ik haar beloofd, dat ik niets meer
van dien duivclschen drank over de lip
pen zal laten komen. Als jq cr me nog
eens tor over wilt halen, Johan, zoo
wendde hij zich norsch tof zijn gezel,
dan krijg je mijn Vuisten te voelen
Bedaar maar, sprak deze honend.
Dat laat ik ine zoo maar niet doen
Een uur later was de groote wagen
leeg; Schroder wierp touwen en dek
ken in een hoek, sloot dreunend de zwa
re deuren en keek naar de intusschcn we
der voorgespannen wagen. Met vasten
stap trokken dc dieren den ratelenden
wagen over de hobbelige straten het
stadje uit. Erna was in den tusschentijd
tot haar onderbroken arbeid terugge
keerd.
(Wordt vervoIgd,j(
