BUITENLAND. BINNENLAND. 2e Jaargang, No. 531. Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t 1-30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Zaterdag Juli 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine AdvertentiCngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentitn) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit DRIE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Gemeenteraadsverkiezingen. •Met den meesten aandrang bevelen wij den Katholieken aan, hun stern uit te brengen op de onderstaande candidaten te Stompwljk N. OLIEMAN Mzn. A. ROMUN. M. SMITS. L. WAYEN. te Wassenaar: J. A. VAN DER KROFT. J. MANS VELT. H. VAN WISSEN. V Liberale Manieren. tWij schreven Dinsdagavond: „Doch billijkheid .acht de liberale pers tegenover Rooinsche Iandgenooten meestal niet noodig. Klakkeloos wor den beschuldigingen tegen ons neer geschreven en van ons verweer neemt men weinig- of geen notitie." Het liberale „Vad." levert hiervan weer het bewijs. .Uitvoerig weerlegden wij vier dagen geleden de tegen ons gerichte be schuldigingen inzake de Noordwijksche strandquaestie, maar tot nu toe werd geen woord daarvan aan de „Vad."-lezers medegedeeld. Wij hadden .wel niet anders verwacht, maar constateercn toch het feit. V Heeft u niets vergeten Deze vraag Aan zoo'n menigen winkel deur prijkende, moet dezer dagen het wachtwoord zijn van alle rechtschc kie zers in Leiden. Ge komt een kennis of vriend tegen en roept hem al uit de verte toe: „Hebt ge niets vergeten Natuurlijk zal dé aangesprokene, mis schien omziende naar wat hij mogelijk vergat, of tastend in zijn zakken om zijn herinneringsvermogen te helpen, u ver wonderd aanstaren en vragen„Wat be- doel-je eigenlijk?" Waarop geantwoordt: „O ja, ik merk het al, ge hebt vergeten dat het Donder dag herstemming voor den Gemeenteraad is". Lachend gaat ge beiden verder, terwijl de vriend u toeroept: „Ik loop er niet .weer in". AAaar als ge hem dan dezer dagen nog eens ontmoet, is tien tegen één de vraag hem door 't hoofd gegaan, zoodat ge herhalen kunt: „Hebt ge niets verge ten Dij: „O ja, dat het Donderdag her stemming is voor den Raad". Gij: „Neen, dat bedoel ik nu niet." Hij„Wat dan Gij: „Dat je vooral niet moet verge- getcn op de rechtsche candidaten te steunen'/. Hij: „Loop heen". In goede stemming volgt ge beiden dien raad op. Nu kan 't intussclien best gebeuren, dat ge vóór de herstemming dien vriend nóg eens ontmoet. Met een vroolijk ge zicht komt hij dan op u af en vóór ge tijd hebt iets te zeggen, roept hij u al toe: „Hebt ge niets vergeten?" En ge antwoordt„O ja, goed ,dat je 't zcgt:Je moet n.l. niet vergeten, dat voor Donderdag de rechtsche candidaten zijn district I L. BOSCH. II. J. KARSTENS. A. F. L M. TEPE. L. A. WERNER III. P. J M. AALBERSE. L. M. J. H. KERSTENS, 'tis best mogelijk, dat uw vriend met £en„Dat wist ik wel", doorloopt, voor jge met uw lijstje gereed zijt, maar dat is zeker: als alle rechtsche kiezers zoo het stemgeheugen van hun vrienden op- ïrisschen dan zullen er Donderdag heel wat minder thuisblijvers zijn. Hij heeft gesproken. Drie jaar had hij zwijgend gezeten. Drie jaar had hij gepeinsd, zeer diep zinnig, doch geen woord gevonden, waard in het midden gebracht te worden. Nu plots heeft hij er gevonden, niet één, doch vele woorden.... weloverwo gen woorden, bedoelend het welbegre pen belang der gemeente. Hij sprak en de raadsleden wreven ver wonderd zich de oogen uit en konden hun ooren niet gelooven. Vanwaar kwam dat ongewone stemge luid, die plechtig golvende klanken Het achtbare lid De Boer sprak. Of neen, hij lashij hield een lezing een verkiczingslczing. Van een groot papier, waarop zijn woorden geschreven stonden, las hij ze met verschillende intonaties, soms met klem en nadruk, altijd zalvend. En toen hij gesproken had, zweeg hij plechtig en de raad zweeg eveneens, paf. Toen verbrak de voorzitter de stilte, en zei: „Je weel er niets van", althans idt was d e betcekenis van zijn woorden, ofschoon onze burgemeester, gentleman als hij is, het veel heuscher zei. In allerijl keek de achtbare heer De Boer op zijn papier.doch zweeg. Er stond geen antwoord op. Waarmee wij maar wilden zeggen, dat niet iedere verkiezingsspreker op debat berekend is. Uit de Leidsche Vroedschap. „Hoe warm het was, en hoe ver!" luidt een der geestige schetsen in deCainera obseura van jlildebrand. „Hoe warm het was, en hoe saai!" dat dachten wij gisteren in onzen Raad. Hoe flink ook de ventilator draaide, 't was .warm en 't bleef warm. Een eerste debatje kwam er bij de be handeling van het verzoek der „Algemec- tie Nederlandsche Blachtvee-Verzekering- Maatschappij" om vergunning tot het plaatsen van een verplaatsbaar houten ge bouwtje op een terrein nabij de veemarkt. De heer van Gruting was boos, omdat de Marktcommissic niet gehoord was. Hce- lemaal niet noodig! meende de Voor zitter. 't Gebouwtje komt naast de markt, niet er op! 't Verzoek werd ten slotte met alge- meene stemmen toegestaan. Een tweede debatje kregen we bij de behandeling van het voorstel, om aan W. J. Dieben vergunning te verleênen tot liet dempen van een gedeelte sloot langs den Zoetcrwoudschen Singel, en om een bij drage te yerleeneti in de kosten dier sloot- demping. De heer Roem vroeg uitstel van behan deling, omdat de wethouder Korevaar af wezig was. Er is haast bij, waarschuwde de .Voorzitter. Heelemaal niet, meende de heer Roem. Jn alle geval verdraaide hij 't, om met zijn bezwaren te komen, wanneer de heer Korevaar niet aanwezig was. Een zeer zonderlinge houding! Als B. en W. Aanhouding op dezen grond had den verzocht, dan was dat te begrijpen ge weest. Maar vreemd was het, dat de lieer Roem thans .weigerde aan den Raad zijn bezwaren te doen kennen. 't Werd au een gesloten misère zonder praatje, en geen roem! Iedereen zal toegeven dat dit zeer zon derling was. Terecht verklaarde de meerderheid van den raad zich niet bereid, om rekening te houden met onbekende cn onuitge sproken bezwaren. Verder weer een debatje bij de salaris- regeling van de brugwachters. De heeren Driesscii, van Tol en Ver gouwen Jiaddcn hier een amendement voorgesteld, om het aanvangssalaris der haveiirechcrcheurs met ƒ25 te verhoogen, en dus op f725 te stellen, en om het aan vangssalaris van den adjunct- markt- en havenmeester nog met f50 te verhoogen. Alleen de heer Fokker stemde tegen het laatste gedeelte van dit amendement. De verhooging van het salaris van den algemecnen markt en havenmeester werd eerst nog al bestreden, maar na een zeer krachtige verdediging door den Voor zitter, ten slotte zonder stemming aange nomen. Een voorstel-Vergouwen pin de hooge- r? salarissen reeds met 1 Juli en niet op 1 Januari a.s. te doen ingaan, werd ÖoorjJen Voorzitter bestreden op grond, dat daar op bij de begrooting niet gerekend was. De lieer Vergouwen trok toen zijn voor stel in. Vervolgens kwam aan de orde een prin cipieel belangrijk voorstel, n.l. om de schoolgeldheffing aan de H. B. S. voor meisjes te herzien in (Jczcn geest, dat Jiet schoolgeld zal geheven worden evenre dig aan het jnkomen der ouders. Het minimum blijft ƒ60, het maximum wofdt f125, terwijl voor kinderen van nict- Lcidenaars f150 zal betaald moeten wor den. Een billijk voorstel, dat feitelijk door de heeren Vergouwen en Dr. Meulcman was uitgelokt. Met 22 tegen 5 stemmen werd dit nieu we beginsel aangenomen. Een goed besluit, waaruit thans de noo- dige consequenties zullen moeten getrok ken worden. Ten slotte kwam voor de tweede keer de verordening, regelende de lfeffing van ecne belasting op tooneelvertooningen en andere openbare vermakelijkheden, aan de orde. De Heer De Boer opende 't debat, en las een redevoering voor. We hielden ons hart vast: de Voorzitter maakte hem opmerkzaam, dat hij zich op een be paald punt vergist had. O wee! wat zou hij daarop nu antwoorden Daarvan stond niets op zijn papiertje. De Heer De Boer koos den wijs ten weg en.... zweeg! Het beginsel der verordening werd krachtig bestreden door de heeren Rci- meringer, Prof. Carpcntier Alting en Prof. Fockema Audrcae. Prof. Carpcntier Alting kwam o.a. aan dragen met de meening van Leroi Beau- lieu, die tegen belasting op de weelde was. Leuk herinnerde Mr. Aalhersc eraan, dat deze frausche economist nog onlangs di^or Prof. Treub in dc Tweede Kamer genoemd was: „dc mummie onder de hcdcndaagschp economisten." Hij verdedigde overigens het begin- s e 1 der verordening, maar sprak zich uit tegen de wijze, waarop liet was uitge werkt. Hij verklaarde, dat, indien die inrichtingen, waar muziek wordt ge maakt op een piano, of een zelfwerkend instrument, cn die geen entrée van de bezoekers heffen, niet van de belasting worden vrijgesteld, hij tegen de gelicele verordening zou stemmen. Wij gelooven, dat hiermee deze veror dening ten doode is opgeschreven. Immers, wordt het amendcment-Aal- berse-Meulcman niet aangenomen, dan blijkt reeds nu, dat er geen meerderheid voor dc verordening is. En wordt 't wel aangenomen, dan zul len de hevige voorstemmers,. als bijv. de heer Sijtsma, wel tegen de verorde ning stemmen, omdat de belasting dan te weinig opbrengt. En wij gelooven .niet, dat er dan nog voldoende stemmen voor zullen zijn. Hoe 't zij, we zullen nog even geduld moeten hebben, want dc lieer Sijtsma, die bezig was met dc verordening krach tig te verdedigen, hield eensklaps op. Daar staat dc spreker stil. Hij snikt, hij kan niet meer!" Of liever: hij wou niet meer. De Raad was wat rumoerig geworden, cn de Heer Sijtsma weigerde de paarlen van zijn woord tc grabbel te gooien voor een nict-luistercnden Raad. De Voorzitter vond, dat hij groot gelijk had, en stelde voor de behandeling te schorsen, en dc Raad was 't er met 17 tegen 9 stemmen mee eens. Toen nam nog e ens prof. Fockema Andreae 't woord, om een woord van afscheid te spreken. Vijf en twintig ja ren had hij in den Raad zitting gehad, en hij meende, dat thans zijn tijd van gaan was gekomen. De Voorzitter bracht het aftredend lid in ecnigc warme bewoordingen den dank der gemeente, voor alles, wat hij naar beste weten cn kunnen voor dc gemeente had gedaan. Met een flink applaus betuigde de Raad zijn instemming met deze woorden. Met Prof. Fockema Andreae verliest onze Raad een lid, met wien wij vaak van mecning verschilden, maar dien wij gaarne dc hulde brengen, die hem toe komt: dat Jiij gedurende 25 jaren is ge weest een krachtige en sympathieke fi guur in onze Leidsche Vroedschap. ALGEMEEN OVERZICHT. Men is wat al te voorbarig geweest met hert wapengekletter op den Balkan. Vershillendc ambassadeurs hebben van gezaghebbende Turken de plechtige be lofte gekregen, dat de Porte besloten is, elke complicatie te voorkomen, dtc een oorlog tengevolge zou kunnen hebben. Als gevolg hiervan schijnt .Turkije de Malissoren met handschoenen te willen aanpakken en het met hen op een ac- coordjc te gooien.- De minister van oorlog heeft den Turk- schen opperbevelhebber, .Toérgoet pasja, verwittigd, dat hem een tweede krediet van 10.000 pond ter beschikking zal wor den gesteld tot het herstel der vernielde woningen en lot liet geven van schade vergoeding aan de terugkecrende Malis soren. Tevens is Toergoet pasja gemachtigd een tweede proclamatie uit te vaardigen, waarin wordt gezegd, dat alle opstande lingen zonder onderscheid van godsdienst kunnen terugkeeren en dat hun de wapens niet zullen worden afgenomen. Het laatste js nog al ccn tegemoet koming van betcekenis. Toch schijnen de Malissoren dc boel nog niet heelemaal te vertrouwen. De „Ncuc Frie Pressc" meldt, dat in de volgende dagen belangrijke beraadslagin gen zullen plaats vinden tussclicn de aan voerders der Albaneezen, waarbij beslis sende besluiten genomen zullen worden over liet optreden der Albaneezen tegen over de Portei De aanvoerders zijn door cenige concessies, zooals het verlof tot dragen van wapenen door de tcrugge-, keerde Malissoren ,niet tevreden gesteld, maar verlangen inwilliging van al hun eischcn en waarborgen, dat dc Turksche regeering het dezen keer niet bij belofte Iaat, maar deze ook geheel en al naleeft Volgens berichten pit Monastir slaat de oproerige beweging over naar liet vilajet Janina cn vindt daar bij de Qricksch- orthodoxe Albaneezen openlijk steun. De Turksche ambtenaren brengen hun gezin nen reeds naar de hoofdstad van liet vila jet in veiligheid. Alle gevaar is daar dus nog geenszins afgewimpeld. De Agadirkwestic is nog even duister als vóór het vertrek van de $elvcs, <Jie nu teruggekeerd is, en gister ju den loop van den dag een onderhoud heeft gehad met den eersten minister over de gebeurtenissen, die het gevolg zijn van 't ingrijpen van "i hiitsch- iand in Marokko. Na afloop van dit onderhoud heeft de Selves met Jules Cambon, den ambassadeur te Berlijn, een gesprek gehad. In den ministerraad van gisteravond zou liet antwoord jvorden vastgesteld, het welk dc minister van buitcnlandschc zaken zal geven op dc interpellaties in de Ka mer, van Pourqucry de Boisserin cn Jaurès. Men neemt aan, dat minister de Selves, evenals Asquith jn het Lagerhuis deed, met een korte verklaring zal volstaan, cn dat hij de besprekingen tot na afloop dei diplomatieke onderhandelingen zal uitstellen. Gister was de meening van goed inge lichte zijde, dat dc gezant Cambon des avonds naar Berlijn zou vertrekken. T>aar zal hij zeker Kiderlen-Wachter ontmoeten, maar hij zal geen voorstellen doen. Hij zal alleen zeggen: wat wil de Duitsche regce- ring? Natuurlijk zullen Engeland en Rus land geheel op de hoogte worden gebon den van hetgeen te Berlijn geantwoord of gezegd mocht worden, en niets zal er besloten worden zonder volkomen over eenstemming met Engeland en Rusland. Men achtte het verder waarschijnlijk, dat de Franschc ministerraad tevens be sluiten zou, aan Duitschland te laten weten, dat Frankrijk vestiging van Duitschland in Marokko niet zou kunnen goedkeuren. Dc verklaring van Asquith, in liet La gerhuis gedaan, is te Parijs met de groot ste voldoening ontvangen. De socialisten beginnen ook onrustig te worden. Althans wordt uit Brussel geseind. Het Internationaal Socialisten Bureau is bijeengeroepen, ten einde tc beslissen over een gemeenschappelijke houding van alle socialistische partijen bij het gevaar van een conflict, tengevol ge der moeilijkheden betreffende Marok ko. Hoe rustig het in Portugal is verklaarde gisteren minister Machado nog, toen hij zcide, dat de uitgeweken monarchisten in Spanje door de Spaan- sche rcgecring van den Portugeeschc grens zijn verwijderd, dat de berichten omtrent onlusten te Lissabon uit de lucht zijn gegrepen, enzoovoort. Intusschen gaat dc regecring voort met het zenden van troepen naar het noorden de$ lands, oefent zij een stren- gccensuur op alle voor het buitenland bestemde telegrammen, teekenen, die niet bepaald wijzen op een toestand van orde en rust. Het bericht echter in de EngclscIiQ bladen over den opstand in Lissabon' werd ook door anderen ontvangen. Zi*> vernam de New-York Herald" uit O* porto dat de toestand in Lissabon nu hoogst ernstig moet zijn. Een ander nieuwsagentschap weet nog tc beweren dat het den monarchisten niet aan geld ontbreekt. Uit Brazilië o.a. moet on langs een bedrag van 2 en een half mil- lioen francs ter beschikking van de lei ders der monarchisten zijn gesteld. Uit alles blijkt dus wel, dat men niet geheel vertrouwen kan op de geruststel lende verzekeringen van de voorloopigc regeering te Lissabon. Een mooi staaltje der ordelijkheid is nog het volgende. Eduard Abrcu, heeft in de Constituiritc een motie van rouw betuiging ingediend naar aanleiding van den dood van Maria Pia, en tevens voor gesteld de zitting een kwartier te schor sen. Onder heftige protesten en scheld partijen cn tc midden van een weerzin wekkend tumult werd het voorstel ver worpen. Een nieuwe motie van Manuel Brovo, voorstellende een rouwbetuiging om daarna onmiddellijk over te gaan tot de orde van den dag, werd aangenomen. Geen rouwbetuiging ware in deze om standigheden beter geweest. GEMENGD. Uit Stavanger wordt gemeld, dat de Duitsche keizer op zijn zeereis door de Noorsche wateren gisteren tc Stavan ger aan wal is gegaan de keizer heeft met zijn gevolg een bezoek aan de stad gebracht, en heeft na een toch in het Lysjefojrd, de reis naar Bergen ver- volgd. Naar uit Parijs wordt gemeld, ver luidt dat de Franschc Minister van oor log, Missimy, reeds in den eerstvolgcn- den Ministerraad een wetsontwerp zal indienen tegen de spionnnge. Dit wets ontwerp zal gelijkluidende bepalingen bevatten als de Duitsche wet tegen dc spionuage. Volgens de Franschc wet op dc ar- bciderspensioencn die nu in werking is getreden, zal een verzekerde, die zijn con tributie zal hebben betaald van het 15c tot liet 65c levensjaar, in het geheel 127,5 franc voor zijn pensioen hebben bijgedragen, d. i. 5 jaar lang 4.5 franc en gedurende 45 jaren 9 francs per jaar. Voor die bijdrage verzekert hij zich op 65-jarigen leeftijd levenslang een siocn van 400 francs. Een naar liet schijnt gezaghebbende mededecling van dc „Pall Mall" Gazette verzekert, dat de Lords vast besloten zijn hun amendementen op de vetowet onver biddelijk tc handhaven en in generlei vergelijk te treden zelfs al zou dat een nieuwe verkiezing of een pcersbenoeming op groote schaal tengevolge hebben. Aangezien men vermoedt, dat de oud-president Castro zich op een schip, iu de buurt van Port Antonio bevindt, hebben de douane-autoriteiten opdracht ontvangen, hem het lauden te verbieden. De Engelsche kruiser Aeolus is van Tri nidad uitgezonden om het gvaarli'k- heer schap in 't oog te houden. Dc sneltrein Havre-Parijs is bij den uitgang van liet station Meutes ge derailleerd. Er zijn zes gewonden. Uit Hamburg wordt aan den „Lo- kal Anzcigcr" geseind: Met een stoom boot uit Portugal kwam ccn 15-jarigen schooljongen naar Hamburg, in gezel schap van zijn vader. In liet hotel werd de jongen ongesteld. Drie doktoren die er bij gehaald werden, constateerden al len melaalschheid. De overheid heeft im uitgebreide maatregelen getroffen. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is de directeur van het post- en telegraafkantoor te üoedercede A. Vecnhoveii, eervol van liet beheer van gemeld kantoor ontheven en benoemd tot commies der posterijen en telegrafie 2e klasse; is de kapitein ter zee W. Houwing eer vol ontheven van het bevel over Hr. Ms. pantserschip „Kortenaer" en is dit bevel opgedragen aan den kapitein ter zee J. A. M. Bron is de Juit. ter zee lc kl. M. Schoo eervol ontheven van de tijdelijke waarne ming der betrekking van commandant van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1