BINNENLAND.
BUITENLAND.
Erna von Harneck.
2e Jaargar~
No. 530.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per 'post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
7
Juli
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen liandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
negro voor liet oogenblik heeft beslo
ten, de mobilisatie op te schorten.
Een sisserI
GEMENGD.
In het Lagerhuis is de artikels-
gewijze behandeling van het wetsont
werp tot instelling van een staatsverze
kering op werkeloosheid, ziekte en on
geschiktheid begonnen.
Er zijn een groot aantal amendementen
ingediend. Lloyd George deelde mede,
dat de regecring de aanneming van een
amendement, van hoedanigc trekking
ook, niet als een nederlaag zou beschou
wen.
Volgens een bericht uit Lissabon
zou d e Spaansche minister-president
Canalejas zich bereid verklaard hebben
de Portugcesche republiek te erkennen,
nog vóór de annealing der grondwet
door de Constituinte, indien Frankrijk
en Engeland het insgelijks zouden doen.
Jara, de president van Paraguay, is
door samenzweerders tot aftreden ge
dwongen. Hij is in een artillerickazernc
opgesloten en de voorzitter van den se
naat heeft de teugels van het bewind in
handen genomen. De vreugde van het
presidentschap pleegt kort te zijn in Pa
raguay. Jara had zijn voorganger op 20
Maart j.l. verjaagd.
Op Haïti heerscht nog of weer op
stand, al naar men wil. De New-York
Herald verneemt, dat de opstandelingen
twee steden, Tsoy en Las Cahobas heb
ben bezet. Maar de president komt met
geld en troepen en hoopt zijn oproeri
ge onderdanen te verdrijven.
Abdoel Hainid, de afgezette Sultan
van Turkije is weer ziek en naar 'thect,
ditmaal ernstig. "Hij moet te bed blijven.
Te Port Said is een geval van pest
voorgekomen.
De St. Pctcrsburgschc correspondent
van Let „Berliner Tagcblatt" seint: In
het district Troizk, in het gouvernement
Orenburg, is een hevige hongersnood uit
gebroken. Door de vreeselijke droogte zijn
korenvelden en weiden verdord. Het vee
begint te verhongeren. Onder de Kirgie-
zenkozakken is een paniek uitgebroken,
daar zij geen hulp krijgen. Koren weegt
tegen goud op.
Uit New York wordt aan de „Natio-
nalzeitung" geseind: Men heeft tot nog
toe 431 sterfgevallen geteld, die door de
hitte van de laatste 4 dagen veroorzaakt
zijn. Bovendien zijn 80 inenschen ver
dronken. Deze lijsten zijn niet volledig,
daar zij slechts met de groote steden
rekening houden. Het nationale weer
bureau meldt, dat de hitte zal gaan ver
anderen en voorspelt voor morgen een
lagere temperatuur. De korenvelden heb
ben door de hitte zeer geleden.
- Ook in Canada is het smoorheet.
Reuter seint git Montreal, dat tengevolge
van de buitengewone hitte in de twee
laatste «dagen .183 sterfgevallen zijn voor
gekomen. Onder de slachtoffers zijn 140
kinderen. Dit aantal is tot dusverre zon
der wedergade.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot leeraar
in de scheikunde aan de Cadettenschool
W. Tli. Clous, thans tijdelijk als zooda
nig werkzaam.
H. M. de Koningin naar Parijs.
H. M. de Koningin heeft president Fai
lures aan boord van de „Edgar Quinet"
toegezegd, dat zij eerstdaags hoopt hem
te Parijs een contrabezoek te brengen.
Bond van R. K. Gemeenteraadsleden.
Ons bericht van gisteren verdient in
zooverre verbetering dat de voorberei
dingscommissie sinds eenigen tijd reeds
met het ontwerp voor de statuten ge
reed gekomen is. Voorts kunnen wij aan
het medegedeelde nog toevoegen, dat,
behoudens goedkeuring door de algemee-
ne vergadering het plan bestaat tot het
tgeven van ccn Bondsorgaan.
R. K. Meubelmakers-, Behangers- en
Stoffcerdersbond „St Antonius
van Padua.
Bovengenoemde Bond hield te Nijme
gen zijn jaarvergadering. Uit het finan-
tieel verslag bleek, dat de inkomsten
bedroegen f421.40, waarvan na cene
ruime storting in de wcerstandskas en
uitgave voor de propaganda, vakblaadje
enz. een saldo in kas blijft van f76.50.
Drie afdeelingen zijn in 't verloopen
jaar toegetreden Joure, Amsterdam, en
Rotterdam, zoodat de Bond thans uit 10
afdeelingen bestaat. Na goedkeuring van
het huish. reglement, werd de uitkeering
van de Wcerstandskas voor dit jaar vast
gesteld en daarna als plaats voor de vol
gende jaarvergadering Utrecht aangewe
zen mocht er bezwaar tegen deze plaats
bestaan, dan wordt de vergadering te
Arnhem gehouden.
R. K. Slagersgezellen.
Zondag 2 Juli kwamen de R. K. Sla
gersgezellen verecnigingcn bijeen in het
gebouw der R. K. Werklieden verecniging
,,St. Joseph" te Utrecht, door het Bureau
voor de R. K. Vakorganisatie bijeen ge
roepen om een Nederl. R. K. Slagcrsge-
zcllenbond op te richten.
De secretaris van het Bureau voor de
R. K. Vakorganisatie, de heer P. J. j.
Haazevoet, leidde de vergadering. Spr.
memoreert, dat het initiatief is uitgegaan
van Breda, hetgeen krachtig werd ge
steund door Utrecht en niet geestdrift
werd ontvangen door Rotterdam en den
llaag. Spr. dankt voor dezen ijver, waar
door het overbodig is geworden, de nood
zakelijkheid van den nationalcn organisa
tievorm aan te tooneu. De organisatie
komt, eerst wanneer zij nationaal is, tot
bctcckcnis, omdat Jiaar foudsenwezen en
haar "Weerstandsvermogen op deugdelij
ke grondslagen komen te staan. Door de
zen organisatievorm is het der R. K. Vak
beweging mogelijk geworden, een 10-tal
bezoldigde propagandisten aan te stellen,
hechte fondsen te onderhouden en een,
in vergelijking met de overzij, goed ge
redigeerde vakpers te bezitten. De reeds
gevestigde Nederl. R. K. vakbonden gin
gen door een en ander, in ruim twee jaar
tijds, met circa zevenduizend leden voor
uit. Spr. is overtuigd, dat de Nederl. R. K.
Slagcrsgezellenbond eveneens zulke re
sultaten zal kunnen bereiken.
Van Breda was bericht ingekomen, dat
zij verhinderd .was, tegenwoordig te zijn,
doch dat zij zeker bi; den 'Bond zal aan
sluiten, terwijl Qss zonder bericht af
wezig was.
Met algeineenc stemmen werd besloten
tot oprichting van den Bond. Als Statuten
werd het door het Bureau ontworpen mo
del aanvaard, nadat het artikelsgcwijze be
handeld was. Als zetelplaats van den Bond
werd Breda aangewezen. De contributie
werd vastgesteld op 23 cent per week,
waarvan voor het lidmaatschap van den
Volksbond of de wcrkliedeiivereeniging 4
cent en voor „Het Katholieke Volk" of
De Volksbanier" 1 cent en voor den vak
bond 20 cent, waarvan 20 procent zal ge
restitueerd worden aan de afdeelingen*
Besloten werd vervolgens, aan den bond
te verbindenccn wcerstandskas, een
fonds tot uitkeering bij werkloosheid en
een fonds tot uitkeering bij ziekte. Voor
beide laatste fondsen kan, gezien het ge
ringe percentage wcrkloozen en zieken in
het slagersbedrijf, een lage contributie ge
heven worden. Eveneens werd besloten
ccn vakblad uit te geven.
Tot bestuursleden werden gekozen de
hceren: J. van Maarsscvecn, van Utrecht;
voorzitter; J. Verhaar, Paulus Potterstraat
337, 's Gravenhagc, secretaris; en A. G.
Lindeman, van Rotterdam, penningmees
ter. Het overige 2-tal plaatsen in het be
stuur werd opengehouden tot de volgen
de vergadering (die op 6 Aug. te Den
1 laag zal plaats hebben), ten einde de ver-
eenigi'ngen uit de zuidelijke provinciën ut
de gelegenheid te stellen, deze plaatsen
te bezetten.
Aan dit bestuur werd machtiging ge
geven, de Bisschoppelijke en Koninklijke
goedkeuring op de Statuten aan te vragen*
Met'ingang van I October 1911 zal bij liet
Bureau voorde R. K. Vakorganisatie wor
den aangesloten.
~)e vergadering .werd bijgewoond door
den heer VV. Mooijman, uit Rotterdam,
die zich belangeloos als propagandist van
den pond ter beschikking heeft gesteld*
Gemeenteraad van Leiden.
(Vervolg.)
Aan de orde is:
17o Praeadvies op het verzoek van de
brugwachtcrvereeniging „Verbetering zij
ons Streven", om wijziging te brengen in
dc salaris- en pensiocnsregeling der
brugwachters.
B .en W. hebben eene herziening
der salarissen ontworpen, medege
deeld in ons nummer van Zaterdag 1.1.
De heer Fokker kan zich niet ver-
nigen met de verhooging van het sa
laris van den algemcenen markt- en ha
venmeester. Hij ziet niet, dat het sala
ris van den chef moet worden verhoogd
als dat der minderen wordt vermeerderde
Hierbij sluit de heer Sijtsma zich aan,
betoogend dat de herziening moet blij
zen bij de lagere beambten in navol
ging hetgeen voor andere gemeente
werklieden is geschied. Dc heer Ver
gouwen licht een tweetal amendemen
ten toe, nl. ét n, ingediend door de hceren
Dricssen, van Tol, en spr., om het aan
vangssalaris voor de havcnrcchcrclieurat
te bepalen op f 725, dus I 25 hooger dan
het voorstel van B. en W. en om het
aanvangssalaris van den adjunct markt
en havenmeester te bepalen op f900, dus
f 50 hooger dan het voorstel van B. en
Gemeenteraadsverkiezingen.
Met den meesten aandrang bevelen wij
den Katholieken aan, hun stem uit te
brengen op de onderstaande candidaten
te Stompvvljk
N. OLIEMAN Mzn.
A. ROMIJN.
M. SMITS.
L. WA YEN.
te Wassenaar:
J. A. VAN DER KROFT.
J. MANSVELT.
H. VAN WISSEN.
V Invoerrechten.
't Staat er zoo nuchter in de „brieven
uit het Ruhr-gebied" in „De Ijzer- en
staalkroniek" (no. 51)
„Bestellingen op tangen komen zoo
goed als niet meer in; zelfs de voor
naamste afnemer, dc Vereenigde Staten
van Noord-Amerika, laat deze industrie
langzamerhand in den steek om voor
de hooge invoerrechten uit den weg
te gaan."
Let wel: de Vereenigde Staten gaan dus
zelf tangen maken, welke bevordering der
eigen industrie een gevolg is van de in
voerrechten.
't Staat duidelijk zoo in een van politiek
geheel vrij vakblad als „De Ijzer- en Staal
kroniek", welks correspondent in het
Ruhr-gebied de quaestie louter uit zakelijk
oogpunt bekeek.
Het woord is nu aan de ach- en wee-,
roepers over minister Kolkman's tarief.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Heel veel wijzer is men tot nog toe
niet geworden over de
Agadir kwestie,
ofschoon nu spoedig meer licht ver
wacht wordt. Hedenmiddag zal een mi
nisterraad gehouden worden, waaraan
,De Selves zal deelnemen. Na afloop daar
van zal een officieel communiqué aan
de pers verstrekt worden. Toch wordt
er in Parijs druk over de kwestie ge
sproken. Men veronderstelt dat Duitsch-
land zal verlangen, om alvorens die be
sprekingen van vier of vijf staten te be
ginnen. een aparte bespreking met
Frankrijk te hebben. Al was het maar
om vast te stellen welke punten in die
nadere grootere besprekingen aanhangig
gemaakt zullen worden. De Fransche re
geering schijnt niet van zins hierop in
te gaan! Volgens sommigen zal zij be
leefd weigeren, volgens anderen zal zij,
indien Duitschland aandringt, in die voor
besprekingen eenvoudig niets willen
vaststellen. Waar Engeland positief ver
klaard heeft, aan alle besprekingen te
.willen deelnemen, zal het voor Duitsch
land moeilijk worden een bespreking met
Frankrijk alleen door te zetten.
Men meent dat er op het oogenblik
tengevolge van het Agadir-incident bij
na meer spanning tusschen Duitschland
en Engeland dan tusschen Du/tschland
en Frankrijk. De Duitsche regecring is
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
59)
Wonderbaar: haar vader was het nu,
die den ziejstoestand zijner dochter het
best begreep. Toen zij tegen den avond
bleek en stil haar gewone plaats in liet
salon innam, liet hij door niets merken,
dat haar afwezigheid hem was opgevallen.
.Voortdurend bezig met zijn couranten,
maakte de majoor slechts af en toe een
korte aanmerking over een of ander be
richt.
Tot Erna's verlichting kwam er ook
geen bezoek. Zij vermoedde niet dat op
haar vaders verzoek oom Glockncr niet
kwam.
Den volgenden morgen werd zij ver
schrikt door de tijding, dat de vrijheer we
derom een aanval van beroerte had ge
had. De geraadpleegde dokter schreef de
meest mogelijke rust voor en ried den
vrijheer aan naar Hartcnstein terug te
keeren. De zieke was hiertoe berejd en
onaangenaam verrast door het besliste,
scherpe Engelsche reageeren op haar
slag. ,Wat Engeland aangaat, slechts dit
In het Lagerhuis deed Asquith een korte
mededeeling met betrekking tot Marokko.
Hij verklaarde, dat de jongste gebeurte-
nsisen een bespreking hadden uitgelokt
tusschen de mogendheden, die het meest
bij Marokko geïnteresseerd zijn, doch op
dit oogenblik kon hij nog weinig zeggen
van die onderhandelingen. Maar hij
wenschte, dat het duidelijk begrepen zal
worden, dat de Engelsche regeering van
oordeel is, dat een nieuwe staat van zaken
in Marokko js geboren, waarbij het mo
gelijk is, dat de ontwikkeling der dingen
de Engelsche belangen meer direct zal
raken, dan tot dusver het geval was. Wij
vertrouwen, dat de diplomatieke bespre
kingen een .oplossing zullen doen vinden,
en bij het aandeel, dat wij er in hebben
zullen, zullen wij de verplichte aandacht
wijden aan de bescherming van die be
langen en aan de vervulling van de bij
verdrag aangegane verplichtingen jegens
Frankrijk, die aan de vergadering goeil
bekend zijn. (Luide toejuichingen.)
De toestand in Albanië
boezemt om verschillende redenen weer
bezorgdheid in. Vooreerst breidt .vol
gens mededeelingen van goed ingelich
te Albaneesche kringen, de opstand in
het Noorden en het Zuiden van Albanië
zich uit. De opstandelingen zijn vast
besloten op al hun eischcn te blijven
staan. De zending van den aartsbis
schop van Skoetari zal vergeefs zijn. In
de kringen van het Turkschc leger
heerscht groote verbittering tegen Mon
tenegro en men bepleit daar een krach
tiger optreden en is tegen de verregaan
de concessie aan de Malissoren.
Maar daarenboven wordt officieel be
vestigd dat de Turksche troepen ernstig
geteisterd worden door pestpokken.
De Montenegrijnsche regeering
heeft gisteren een commissie, bestaande
uit een generaal en cenige andere of
ficieren, naar de grenzen gezonden om
vast te stellen, dat Torgoet pasja aan
de grenzen versterkingen heeft laten aan
leggen, die in strijd zijn met de ver
dragen.
Blijkens de officiecle mededeelingen
heeft de koning van Montenegro ver
klaard dat de mobilisatie niet is ge
schied met het oog op een oorlog met
Turkije, maar om de grens te bescher
men. De Weensche correspondent van
liet Berliner Tagcblatt seint: De Neue
Frcie Presse meldt dat in diplomatieke
kringen te Konstantinopel gezegd wordt
dat de Porte de groote mogendheden de
bondige verzekering heeft gegeven, dat
zij oorlog met Montenegro tot iederen
prijs wil vermijden, en liever den Alba-
neezen alle concessies zal toestaan, die
met de waardigheid van het Rijk zijn over
een te brengen. Men gelooft dat het mi
nisterie Hakki pasja zich voor een der
gelijke oplossing van de crisis zal op
offeren en aftreden, om het binnenland-
sche regeeringsbeleid aan een kabinet
Kiamil met Noradoengian, als minister
van buitenlandsche zaken, dat op de
Jong-Turksche dissidenten en de tegen
woordige liberale oppositie zou steunen
over te laten.
Een later bericht meldt, dat Monte-
voor Erna was dit een groote verande
ring. Zij had zich reeds vol angst afge
vraagd, hoe zij liet zou kunnen verdragen
hier weder vrienden en bekenden aan te
treffen.
XI.
Toen vader en dochter weinige dagen
later op Hartcnstein aankwamen, letten
zij er niet op, welke ontzetting op de
aangezichten der bedienden te lezen stond
De vrijheer wien de reis zeer vermoeid
had, begaf zich terstond naar zijn kamer.
Ook Erna was die lieden onverschillig
voorbijgegaaneen uitroep van schrik van
haar kamenier deed haar echter 'thoofd
omwenden.
Wat is er? vroeg zij scherp.
Ach, gnadiges Fraulein, die Frans
Hoe'verschrikkelijk, zoo sprak het meisje
aarzelend.
Frans? Wat is er met hem?
Hij moet den Groszhofcr Chrisiaan
doodgestoken hebben, zei nu de tuinman,
de andere lieden op zij schuivend en naar
voren tredend. Hij zegt echter, dat hij on
schuldig is.
Neen, dood is hjj nog niet, mengde
zich nu de werkmeid in het gesprek. Bo
ven ligt de courant, daar staat alles haar
fijn in, .freule.
Erna ijlde de trappen op. In haar ka
mer gaf zij zich niet den tijd, den hoed af
te zetten. Haastig doorliepen hare oogen
de op haar tafel liggende courant En zij
vond dit bericht:
„In het naburige dorp Hartcnstein
heeft Zondag een treurig ongeval plaats
gehad. Naar wij vernamen is het mo
tief weder ijverzucht geweest. Een rijke
boerenzoon en een jager, die beiden
naar de hand van hetzelfde meisje din
gen, hadden reeds des middags een hef-
tigen strijd in een herberg. I>e jager
ruimde toen wel het veld, maar
zijn tegenstander werd later, cioor een
messteek zwaar gewond, in het bosch
gevonden. Niet ver van den getroffene
af lag een sterk mes, ccn soort hartsvan
ger. De jager is bereids in hechtenis ge
nomen. Hij ontkent echter."
Ontzet liet Erna het blad vallen. De kal
me, brave jongen zou zich zoo vergrepen
hebben? Het hoofd schuddend, las zij het
bericht nogmaals. Arme Ajinamarie. dacht
Zij medeJijdQ.uds
Den volgenden dag vernam ook de
slotheer het voorgevallene. Terstond werd
de houtvester ontboden.
Waart ge er bij, toen de strijd uit
brak? Vertel het eens nauwkeurig, zoo
sprak de majoor dezen toe.
Onadiger Herr, zcidc dc houtvester
bedachtzaam, men weet nog. niet of het
Frans was. Hij beweert inij dat hij onmid
dellijk van de herberg naar de oude Ka-
thrine van den molen is gegaan, daar
Amrike aangetroffen heeft en eerst des
avonds om tien uur naar huis is gegaan.
En nu is de Groszhofcr al sinds negen uur
gevonden. Als Frans zijn alibi nu bewij
zen kan, dan is het toch duidelijk, dat
hij den dader met is. Het mes.... hm, ja...
Het mes behoort Frans. Ik ken het maar
al tc goed.
De man hield op, en streek mismoedig
met de hand over het hoofd.
Verder! zoo hield de baron aan. Ik
zal aan de schuld van den jongen twijfelen
Hij zegt, het mes reeds lang vermist
te hebben, was het aarzelend antwoord.
Uitvluchten! Het zal den knaap niet
helpen. Het onderzoek is toch al aange-
yangeiU
Jawel, mijnheer de baron. De ver
wonding is ernstig. De dokter zegt, dat
het leven er mede gemoeid is, antwoordde
de houtvester op onvasten toon.
Kalmer ging hij daarop voort:
Maar toch geloof ik aan de onschuld
van onzen Frans. Ik ken den man toch
ook al een poosje. Als hij maar bewijzen
kan dat hij bij Katherina was.
Wat zegt deze? vroeg freule von
Harneck, die bij het onderhoud tegen
woordig was en in gespannen aandacht
toeluisterde.
Zij was gisteren met juffrouw Am
rike gedagvaard. Als mijnheer de baron
mij niet hierheen bescheiden had, was ik
naar Amalienhof gegaan om eens tc hoo-
ren.
Kwam de .twist aan over Amrike?.
vroeg Erna nadenkend.
Zeker. De Groszhofcr had wegens 't
meisje een grooten hekel aan Frans. Wij
zaten na kerktijd vreedzaam bij een glaas
je bier, toen hét plagen en sarren aanving,
Eerst deed Frans of hij het niet hoorde^
{W.ordt vervolgd.}'