BUITENLAND.
2e Jaargang,
No. 528.
9e £&idóche SotFTcmt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
5
Juli
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeeiingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiËngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiËn) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent. iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Gemeenteraadsverkiezingen.
Met den meesten aandrang bevelen wij
den Katholieken aan, hun stem uit te
brengen op de onderstaande candidaten:
te Alter»
H. W. A. DROS.
C. v. d. LINDEN
A P C. ROSESTRATEN.
te Katwijk:
A. PARIDON,
te Nieuwkoop:
P. A. TH. v. d. WEIJDEN.
te Oegstgeest
T. VAN EGMOND.
A. DEN HAAN.
A .IUFFERMANS.
te Oudshoorn:
C. HOOüENDIJK.
A. VERDUIJN Sr.
J. H. DE WIT.
te Stompwilk
N. OLIEMAN Mzn.
A. ROM1JN.
M. SMITS.
L. WA YEN.
te Voorschoten:
C. EGGINK Sr.
A. W. KSVAK.
J A. MENS.
G. N. SCHMAL.
te Wossennor:
J. A VAN DER KROFT.
J MANSVELT
H. VAN WISSEN.
Verschalkt.
De uitslag van de stemming voor den
gemeenteraad zal over liet algemeen in
principieel christelijke kringen een on-
bevredigenden indruk maken.
Van onze aftredende leden in district
III alleen de heer Vergouwen herkozen,
is minder *dan zelfs een pessimist had
verwacht. En zelfs de lieer Vergouwen,
die als anti-revolutionair op de Room-
sclie candidaten steeds een voorsprong
heeft, behaalde een veel geringere meer
derheid dan de heer Bots in 1909.
In beide andere districten komen vier
onzer in herstemming. De lieeren Rei-
meringer en Fokker zagen hun mandaat
hernieuwd en prof. Heeres sloeg reeds
bij eerste ontmoeting zijn tegenstander.
Deze uitslag moet worden toegeschre
ven aan een aantal factoren, die alle op
zich zelf staande, te zamen het voor ons
minder gunstige verloop in district 111
hebben bewerkstelligd.
De hoofdoorzaak zal wel zijn, dat men
een al te groot vertrouwen in district III
het ft gehad. Jarenlang heeft dit district
rechts gestemd, wij spraken van „onze
vaste burcht", die in 1909 nog opnieuw
<Jri Katholieken afvaardigde. Was dit ver
trouwen niet te onbeperkt en hebben wij
ons niet door een zekere zorgeloosheid
laten verschalken Men rekende op den
trouw der katholieke kiezers; men steun
de op den goeden naam en de eigen
schappen onzer aftredende leden; men
hoopte dat het gewicht der stembuscam-
pagen iedereen tot actie en ijver zou aan
sporen.
De kern heeft zijn plicht gedaan, maar
de achterban is .thuis gebleven.
Er is niet voldoende gelet op de een
drachtige actie der vrijzinnigen en men
heeft onze waarschuwende woorden in
den wind geslagen.
•ten heeft gemeend 't op zijii slofjes
af ie kunnen, zoet droomend van een ge
makkelijke overwinning.
Nogmaals, wij zijn niet genoeg op
on/e hoede geweest. Wij hebben niet
gelet dat het kiezersaantal in district III
sinds 1909 met 231 steeg, waardoor de
meerderheid ineens kon verplaatst wor
den wij hebben het is onmogelijk
tot een andere conclusie te komen
ons door links laten verschalken.
Daarbij kwamen bij vele kiezers over
wegingen van persoonlijken aard. Het
groot aantal candidaten heeft verwarring
gesticht. De nieuwe indeeling der stem-
bureaux heeft menigeen verkeerd doen
loopen en niet terug doen gaan, terwijl
de critiek, die de Katholieken 't liefst
op hun geloofsgenooten uitoefenen, even
min zonder jnvloed bleef.
Een complex van oorzaken heeft dus
gemaakt, dat ook in district III eene her
stemming noodig is.
Een boetpredikatie tegen hen, die in
hun plicht als kiezer te kort schoten en
het advies der Christelijke kiesvereni
gingen niet opvolgden, zullen wij niet
houden, 't Zou aan den uitslag niets<
veranderen.
Op dit oogenblik geldt alleen de vraag,
hoe behouden wij de beide Katholieke
raadszetels? Verloren is er nog niets,
door inspanning van alle krachten kan
alles goed gemaakt worden, kan moge
lijk nog een klein doch zoet winstje
in de andere districten worden behaald.
Door inspanning van alle krach
ten, zeggen wij. Hard werken zal noodig
zijnijverige propaganda moet worden
gemaakt in woord en geschrift. Door
huisbezoek moeten de trage en lauwe
kiezers worden opgewekt ter stembus
te gaan. Kortom, op district III moeten
wij al onze krachten concentreeren, want
zoowel mr. Aalberse, als Mr. Kerstens
moeten herkozen worden.
Mannen zijn noodig, die met goeden
wil deze zaak aanpakken, die de Jonge
Garde krachtig te steunen. De tijd voor
actie is kort. Donderdag 13 Juli is
de dag der herstemming.
Moed gehouden. De uitslag der
stcming zal de onzen prikkelen om bij
herstemming beter op post te zijn en om
te zorgen, dat links ons niet ten twee
de male verschalkt.
Alfen.
Door de drie Christelijke kicsvereeni-
gingen worden voor liet lidmaatschap
van den gemeenteraad aanbevolen de
heeren
H. W A. DROS.
C. VAN DER LINDEN.
A. P. C. ROZESTRATEN.
Laatstgenoemde is door de Katholie
ken gesteld in plaats van den heer
Ovcres, die voor een herbenoeming niet
meer in aanmerking wilde komen. Er is
dus een „open zetel" en van deze gele
genheid willen de .liberalen gebruik ma
ken een der hunnen in den Raad te schui
ven. Men ging daarbij zeer handig te
werk. Door de liberale kiesvereeniging
werd officieel geen candidaat gesteld,
een groep kiezers van „allerlei schakce-
ring" onderteekendc de lijst voor den
liberaal. Men koos voorts een man, die,
hoewel liberaal in het openbare
leven, in zijn particulier leven niet alle
godsdienst op zij zet en speculeerde op
het vooroordeel van sommige protestan
ten tegen de Katholieken.
Of deze toeleg zal gelukken? Dc drie
Christelijke kiesvercenigingcn zijn te Al
fen verre in de meerderheid, maar hij
gemeenteraadsverkiezingen doet zich in
kleinere plaatsen wel meer het verschijn
sel voor dat persoonlijke bekendheid een
voorsprong geeft.
Dc Katholieke kiezers van Alfen be-
hooren daarom op hun qui-vive te zijn.
Zij moeten zich morgen, Donderdag
0 Jul i, een gang naar de stembus ge
troosten, om te zorgen dat de beide af
tredende leden en de lieer ROSESTRA
TEN de meerderheid behalen. Zij mo
gen niet thuis blijven. Voor hen geldt
het parooltrouw stemmen, om ook door
hun stem protest aan te tcekenen tegen
het onzalig drijven van enkelen, die door
geloofsverschillen in den politiekeu
strijd winst willen behalen.
Aan de Katli. kiesvereeniging, die
zoo'n groot vertrouwen bezit bij dc Katli.
kiezers, dat haar candidaten vaak zon
der stemming gekoz n worden, moet
thans door de kiezers het bewijs gele
verd worden dat zij ook haar advies vol
gen als hun dit eenige opoffering aan
tijd kost. Wij vertrouwen dus, dat al
onze geloofsgeno ten zullen stemmen <>p
de hecren
H. W. A. DROS
C. VAN DER LINDEN.
A. P. C. ROZESTRATEN.
Oudshoorn.
Sinds eenige jaren fs er een kentering
gekomen in de ideeen der Oudshoonische
kiezers gekomen. In dit fraaie Rijndorp
waar voor kort de Christelijke partijen
slechts weinig in het midden hadden te
brengen, is door goed gevoerde verkie
zingsactie onze invloed in den Raad ver
groot.
Thans is de inzet van den verkiezings
strijd wie de meerderheid zal bezitten.
Zullen de liberalen in staat zijn hun
macht te handhaven of zal de zegevaart
der verbonden Christelijke partijen blij
ven voortduren
Niet wij, doch de kiezers van Ouds
hoorn moeten op deze vraag het ant
woord geven. Wij kunnen slechts hopen,
dat de macht van het liberalisme ook in
Oudshoorn gebroken wordt.
Wanneer wij zien, wat daar in dc
laatste jaren is gebeurd, zeggen wij: het
kanWij kunnen thans in Oudshoorn
ons werk bekronen met een succes, dat
het schoonste resultaat zal zijn van elke
verkiezingscampagne: dc meerderheid in
den Raad.
Voor zooverre de Katholieken als trou
we bondgenooten der A. R. en C. H. par
tijen daaraan kunnen medewerken, spo
ren wij hun ertoe aan.
Onze candidaten zijn de heeren:
C. HOOGEND1JK.
A. VERDUIJN Sr.
J. H. DE WIT.
Door eendrachtig op hen te stemmen,
zal de overwinning bereikt worden.
V Een opruier.
in De Bode, het orgaan van den wel
bekenden Ossendorpselien onderwijzers
bond, schreef een openbaar opvoeder der
jeugd een stuk, niet alleen opruiend je
gens de hoofden, maar ook zoo verlagend
voor den onderwijzersstand, dat een on
derwijzersvrouw niet kon nalaten er in het
Handelsblad tegen te prostesteeren.
De onderwijzer schreef over zijn hoofd
o. m.
Maar als dc maand om is, dan
strijkt hij zijn ruim honderd vijftig
gulden op en ik mijn vijf en zeven
tig-
Natuurlijk, niet waar?
H ij is HOOFD.
I k ben hulp.
Als de maand om is, komt er vreugde
onder de hongerigen, vreugde onder de
schoolmeesters in het „Land der Zee."
De onderwijzersvrouw antwoordt:
„Als huisvrouw sta ik buiten clkcu vcr-
cenigings- of klassenstrijd en wat de heer
H. van de hoofden van scholen meent te
moeten zeggen laat me koudmaar als
onderwijzersvrouw protesteer ik ernstig
tegen den toon van dit stukje.
„Natuurlijk moet ieder gewoon burger
in deze dure tijden rekenen eu nog eens
rekenen, niemand weet dit beter dan wij,
huisvrouwen. De heer H. zal wel niet dc
eenige zijn die zegt: „Gelukkig, dat de
volgende week de maand om is!"
„Maar moet dat nu op zoo'n jilatte,
armoedige manier in een blad gezet wor
den, dat door iedereen, ook door school
kinderen, gelezen kan worden?
„Had H. niet op een waardiger wijze
zijn hoofdenhaat kunnen luchten?
,,'k Heb mijn lieele leven onder onder
wijzers van alle rangen verkeerd, maar 'k
heb er nog nooit een ontmoet met „ma
gere botten" en „magere kaken", die
een „rilling van aandoening kregi als
„de kalender met 1 prijkte!" Ook, God
dank, ontmoette ik nooit collega's die
protsig „met guldens rammelden" of met
„geldappier ritselden!"
„Laat de redactie van „De Bode" eens
nagaan hoeveel onderwijzers dezen zo
mer op reis gaan, ook naar liet buitenland
en dan eens vertellen waarom ze zoo'n
armoedig stuk, dat den onderwijzersstand
ver: 'ert, opneemt.
„Is het niet meer dan dom, dat een blad
dat meermalen klaagt over gebrek aan
waardeering en over te weinig aanzien
van den onderwijzer, een beschrijving
plaatst, waarin een daklooze zich zelf niet
zou willen herkennen
„Nog even dc grappige kant van 't
geval
In dezelfde „Bode" komt een oproe
ping voor aan de collega's voor een ex
cursie naarLonden!
„Wat zullen de Londcnaars schrikken
van die magere, hongerige troep school
meesters. En wat zullen dc inwoners van
Brighton een medelijden met de stakkers
hebben, want dan rillen ze nog allemaal
van aandoening ook! Immers, het uitstap
je naar Brighton valt op den dag, vóór
dat de kplender met 1 Augustus prijkt!"
Die onderwijzersvrouw deed met haar
protest ongetwijfeld flink werk al had
zij ook wel wat minder „koud" kunnen
blijven om dien „hoofdenhaat"
Er is echter nog een andere kant aan de
zaak.
.We willen gevraagd hebben wat moest
er van den goeden geest in de school te
recht komen, indien de terecht aangeval
len „Bode"-schrijvcr een hoofd was.
Ja, de mogelijkheid is niet buitengeslo
ten, dat hij dan zou omdraaien als een
blad van een boom, d.w.z. zijn voorma
lige hoofdenminachting zou afleggen en
zich wel lekker zou gevoelen op het hoof-
denvoetstuk.
Laten we echter dergelijke karakter
loosheid niet van hem aannemen. Maar
wat moet dan zoo'n nijdas een onuit
staanbaar hoofd worden. Waarom zou hij
tevreden wezen met zijn hoofdensalaris,
terwijl er toch buiten de schooi nog zoove-
len zijn, die meer inkomen hebben voor
soms vaak schijnbaar minder of
zelfs - de gefortuneerden immers
in 't geheel geen werk.
Zoo'n hoofd zou ganscli zijn school
doortrekken van zijn ontevreden micseri-
gen geest, zoodat een alles behalve wel
dadige invloed van de inrichting zou uit
gaan.
Neen, zulke Jioofden moeten wc niet
hebben en als het stuk in De Bode den
autoriteiten een keer te meer tot voor
zichtigheid maant, bij het doen hunner
keuze, heeft het tenminste dit nut gedaan.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Door de reis van President Lallières
naar Nederland, waardoor buitcnlandschc
zaken tijdelijk door Cailleaux wordt waar
genomen, komen uit Frankrijk geen na
dere berichten over het optreden van
Duitscbland in Marokko
en ofschoon druk is geconfereerd, is geen
enkele'nota openhaar gemaakt. Ook inter
pellaties, die over deze kwestie zijn aan
gevraagd, werden door Cailleaux ver
schoven tot den terugkeer van De Selves,
die dan den datum vaststellen kan. Te
meer echter roeren de bladen zich. Dc
Matin en de Petit Parisien zeggen, dat
Frankrijk aan het overleggen is met Enge
land en Rusland, dat deze overleggingen
een uitstekend beloop hebben, maar dat
men nog volstrekt niets zeggen kan om
trent de te nemen beslissing.
De Petit Parisien meent, dat een defi
nitieve beslissing niet te wachten is voor
de terugkomst van Fallièrcs en De Selves.
Omtrent den gedachtcngang van de re
geering schrijft de Petit Parisien name
lijk: liet schijnt;dat het accoord vari 1909
betere middelen van argumentatie ver
schaft dan de akte van Algcciras, hetzij
wij ons willen bepalen tot liet bespreken
van het incident van Agadir, hetzij wij
zouden verkiezen de discussie uit te brei
den door het heropenen van liet gesprek,
door Cambon te Kissingen begonnen.
Uit deze woorden van het vaak offi
cieuze blad schijnt men in allen gevalle te
mogen opmaken, dat de Fransche regee
ring voor het oogenblik aan een oplos
sing van liet incident door gedachten wis
selingen denkt en niet aan het zenden van
een oorlogsschip. De regeering schijnt een
wijze, waarop een gedaehtenwisseling be
ginnen kan, te zoeken. Men mag uit deze
gezindheid der Fransche regeering dan
weer verder opmaken, dat zij in liet zen
den van de Panther geen poging tot een
blijvende vestiging van Duitschland in
Marokko ziet, maar een ietwat dreigende
manier, om Frankrijk tot gedachteiiwisse-
lingeu, tot onderhandeling, tot voorstellen
nopens vergoeding aan Duitscbland te
bewegen.
Het zou ook kunnen, dat Duitscbland
van deze gedachte uitgaat: Frankrijk noch
Spanje heeft zich aan de Algcciras-akto
gehouden, nu bestaat deze voor mij ook
niet meer. Misschien ook is het Duitscb
land te doen om een stukje van Marokko.
Men herinnert zich nog wel hoe in het
begin van het ontstaan der Marokko-
kwestie over een eventueele vcrdceling
gesproken werd. Wat het ook zij,
de buitenlandsche pers
toont zich verre van pngerust over het
voorval. Volgens een telegram van tien
correspondent van het Berlin r Tageblatt
te Weenen, js men daar in diplomatiek
kringen van meening, dat li t niet tot een
nieuwe Marokko-confercntie zal komen.
Men denkt daar, dat het optreden
Duitschland alleen tengevolge zal hebben,
dat Frankrijk en Spanje hun troepen spoc
dig terugtrekken. IX- Neue Freie Presse
zegt, dat het goede recht van de Duitschc
politiek niet ernstig betwijfeld kan wor
den. Oostenrijk zal doen wat het kan,
om een vriendschappelijke oplossing van
de bestaande kwesties gemakkelijk te ma
ken. In dit verband dient vermeld to
worden, dat, naar men zegt, Duitschland
zijn bondgenoot Oostenrijk niet vroeger
op de hoogte heeft gesteld dan de andere
mogendheden.
Nog steeds is niet hekend hoe Enge
land in dezen handelen zal, ofschoon ook
daar, blijkens de bladen, de toestand niet
onwelwillend beoordeeld wordt.
De Westminster Gazette bevat een ar
tikel onder het opschrift: The expected,
waarin het blad uiteenzet, dat de zending
van een Duitsch schip naar Agadir, hoe
wel van weinig belang, een bewijs is, dat
ook Duitschland eischen wil stellen, zoo
het verdrag van Algcciras werkelijk blijkt
vervallen te zijn. Maar ondanks dc u'iec-
ning van menschen, die beweren dat het
vervallen is en dat een verdeeling van
Marokko zal volgen, waaraan ook Enge
land moet deelnemen, acht het blad dit
voorbarig. Aan den twist om een brok!
van Marokko zal Engeland geen deel ne
men, zelfs ^Is de andere mogendheden
dwaas genoeg zijn, dit gevaarlijk spel
letje te beginnen.
Maar dit behoeft men niet te denken,
want oj) dat punt heeft Frankrijk gcciu
overeenkomst, noch met Duitschland, nocli
met Spanje. Engelaiids politiek moet niet
zijn aan de Acte van Algcciras te twij
felen, maar om de mogend li eden tot do
naleving daarvan aan te houden, totdat
zij rijp zijn voor een nieuwe overeen
komst. Frankrijk moet worden aangera
den zijn belofte, om zijn troepen uit Fez
terug te trekken, zoo spoedig mogelijk na
te komen, dan zullen Spanje en Duitsch
land van zelf volgen.
Duidelijk zet de Wcstin. Gazette uit-
:en, dat Engeland de gronden heeft aan
vaard, door Frankrijk voor de „expeditie
naar Fez aangegeven; maar de onder
steuning, die Engeland Frankrijk toczcide,
is geen ondersteuning voor operaties,
buiten het bereik der Acte van Algcciras
vallend. Wij zijn niet gebonden, besluit
het blad, eenige macht bij een duurzame
occupatie van een deel van Marokko te
steunen.
Engelauds taak is het, Frankrijk een
staatkunde af te raden, die Duitschland
zou kunnen provocecrcn. Het zal wellicht
noodig worden een duurzamer grondslag
voor een overeenkomst te maken dan dc
Acte van Algcciras, maar over den aard
laarvan hult het blad zich in zwijgen.
De meening van de Wcstm. Gazettd
wordt in Duitschland geacht met die van
tie Engelschc regeering saam te vallen.
In het Lagerhuis verklaarde AsquitH
in antwoord op een vraag van Balfour
die inlichtingen vroeg over Marokko,
dat de kv^slie de ernstige aandacht der
regeering had. Op liet oogenblik wor
den diplomatieke mededeeiingen gewis
seld. Ik meen niet, dat ik op het oogenblik
met het oog op de omstandigheden meer
kan zeggen, verzekerde Asquith. Bal
four zal zijn vraag misschien Donderdag
nog eens stellen.
Intusschen is afwachten tot de Nc-
derlandsche gasten in hun land zijn te
ruggekeerd de boodschap. Duitschland
Leeft het inmiddels noodig geoordeeld!
het Oorlogschip
dat inderhaast erheen was gezonden, te
vervangen. Een bericht uit Berlijn meldt
ii.l. dat de kanonneerboot Panther die
op de terugreis van Zuid-West-Afrika
Teneriffe heeft aangedaan en van daar
naar Agadir is gezonden, thans door het
oorlogschip Berlin zal afgelost worden,
omdat de terugkeer van de Panther, die
dringend behoefte heeft aan belangrijke
herstellingen, niet langer uitgesteld kan
worden. De Berlin is een kleine kruiser
van 3250 ton waterverplaatsing, die op
22 September 1003 van stapel is geloo-
pcn.
Sabotage
blijft in Frankrijk nog steeds aan de
orde van den dag, of liever van den
nacht, want voor hun duistere practij-
ken schuwen de booswichten het licht
Gisternacht zijn weer alle telefoon- en
telegraafdraden doorgesneden langs den
spoorlijn Paris-Lion Médilciranéc tus-
schcn la Garde en Toulon. Men vond
ter plaatse briefkaarten, waarop geschre
ven „Wij zijn spoorwegbeambten; wij
willen weder in dienst genomen wor
den, of anders zullen wij onzen toevlucht
nemen tot dynamiet."
Een scherpe bewakingsdienst zal nu
worden ingesteld. 1
Het schijnt dat deze regeering nu van
plan is een oogenblik flink op te tre
den te oordeelen tenminste naar Tt ant
woord der regeering op de interpellatie!
