BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang,
No. 518.
Ste EoicbeJie Sowtomt
Bureau OlIDE SINGEL. 54. LEIDEN.
lnterc. Telefoon 935. Postbus 6.
OlT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
tn het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
■jer post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2Vi cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
32
Juni
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
De roode Dinsdag.
Mr. Troelstra is nog eens speciaal
de Haagsche arbeiders gaan bewerken
om toch ervoor te zorgen, dat de kies
rechtmanifestatie bij de Kameropening
Indrukwekkend wordt. Maar tevens
zoo wil het ons voorkomen heeft de
ze roode tacticus wat water in den wijn
gedaan.
Was het ten congresse der „S. D. A.
P alsof bij de manifestatie zou getracht
worden de Koninklijke stoet onderge
schikt te maken aan de kiesrechtmanoeu-
ivre welke laatste het feit van den dag
jmoest worden, in zijn Haagsche redevoe
ring betoogde de heer Troelstra, dat al-
les kalmpjes in zijn werk zal gaan.
Luister
Wat zal er gebeuren, wanneer men
ons weigert een wettige demonstratie
te houden voor een volkomen wettig
doel? Hierover kan ik mij niet uitlaten.
Maar in relletjes zoeken wij onze kracht
niet Wanneer minister Heemskerk ver
hinderd is, het petitionnement in ont
vangst te nemen, jwelnu, dat hij het
zecge. Dan gaan wij toch naar het Bin
nenhof, en we'geven het petitionnement
aan den bode af.
Maar men mag ons niet beletten om
op dezen dag de demonstratie te hou
den. Wij hebben deze demonstratie noo-
dig om indruk te maken.
Maar mogen wij geen indruk ma
ken9 Mogen wij geen gebruik maken
van de straat, omdat de Koningin een
paar uur geleden over deze straat is
tregaan? Dan zou men de Koningin
verlagen tot een partij-instrument tegen
Objectieve redenen om Tiet verlof tot
den optocht te weigeren bestaan er niet.
De sociaal-democratie heeft tact genoeg
om te zorgen, dat de demonstratie op
geen enkele wijze hinderlijk zijn zal
aan den stoet der Koningin.
Niet als in de andere landen is hier
d£ regeering gevestigd in de grootste
stad, de hoofdstad des Jands. In ons
land kan men dus niet zooals elders
onmiddellijk op gemakkelijke wijze de
regeering bekend maken met hetgeen
in de groote massa leeft. Daarom moet
de demonstratie in ons land worden
versnipperd in een aantal plaatselijke
bijeenkomsten. Een zware'plicht rust
nu op de Haagsche arbeidersklasse. D'e
stad is niet groot en het aantal arbei
ders is er kleiner dan te Amsterdam en
Rotterdam. Maar voor dezen enkelen
dag .moet het Haagsche proletariaat
foonen, dat het de voorhoede kan zijn
der roode democratie!
De Haagsche arbeiders hebben op dit
gebied nog iets te leeren. Zoo dikwijls
heeft spreker, als hij met de zijnen uit
de duffe Tweede Kamer kwam, waar
hij en de zijnen had moeten worstelen
tegen de bourgeoisie, zoo dikwijls heeft
hij het dan betreurd, dat er dan geen
Haagsche arbeider in den omtrek van
het Binnenhof was te zien! Laat daar
om op den rooden Dinsdag geen enkel
arbeider thuis blijven !'f
Wie zich de Congres-rede herinnert, zal
toegeven, dat hier met kalme toon wordt
aangeslagen.
Was 'teerst, alsof de regeering zou
.worden geprest het adres in ontvangst te
|*ïmerr, thans wordt er genoegen mede
genomen, het te overhandigen aan den
portipr.
Van concurrentie met den .Koninklijken
stoet is verder geen sprake meer. Aan
„relletjes" doen de heeren niet en zij
kennen zichzelf .„tact" genoeg toe, om....
izie boven.
We zullen zien.
Maar nu rijst de vraag, waarom nog
£oo'n speciale oproep tot de Haagsche
arbeiders moest gericht worden? Blaken
Idie bij uitzondering, hmniet van
Ijver voor het kiesrecht? Of wordt ge
vreesd, dat de deelneming, vooral nu 't
too kalm moet gaan, niet groot zal
Vvezen
Hoe 't zij, laat geen enkele Roomsche
jarbeider ook maar een vinger uitsteken
Om dit roode pretje beter te doen slagen
Üan de jeiders verwachten.
ALGEMEEN OVERZICHT.
In vervolg op wat wij reeds mede
deelden over de
erkenning der Republiek
Portugal, weet het „Berl. Tageblatt"
mede te deelen, dat dit door Duitsch-
land zal plaats hebben zoodra te consti
tuante de grondwet in haar geheel heeft
aangenomen en de definitieve presidents
keuze heeft plaats gehad.
De Europeesche Mogendheden hebben
hun afspraak van October 1910 her
nieuwd, volgens welke zij ongeveer ge
lijktijdig tot de erkenning der republiek
zullen overgaan.
De proclamatie der Republiek welke
eergisteren plaats had, was gisteren nog
niet officieel ter kennis van de Duitsche
regeering gebracht.
Tot Portugeesch consul-generaal te
Berlijn werd benoemd dr. Alberto d'OIi-
veiro, tot dusver consul-generaal te Bern.
Tot voorzitter der Constituante werd
gekozen Anselmo Brancamp met .125 te
gen 64. De Constituante heeft 'n bijzonde
re commissie van 7 leden benoemd tot het
bestudeeren en uitwerken der grondwet.
De verschillende grondwetsontwerpen,
welke reeds door eenige staatslieden zijn
uitgewerkt, zullen aan het oordeel dier
commissie worden onderworpen.
Van de boodschap der voorloopige re
geering waarin gezegd wordt dat de
revolutie van 5 October 1910 het ze
delijk en logisch gevolg is geweest van
een langdurige crisis, waarin het huis
Braganza zijn noodlottig werk verergerd
heeft door de verbrokkeling van het
Portugeesche gebied en de onderdruk
king van alle vrijheden hebben wij reeds
melding gemaakt. De voorloopige regee
ring laat aan de constitueerende verga
dering het initiatief tot het wettig pro-
clameeren, dat de republiek de regee-
ringsvorm is van liet Portugeesche volk.
Volgens de berichten heerscht er rust
en orde in het gansche land en heerscht
er algemeene geestdrift. Maandagavond
was Lissabon feestelijk verlicht, terwijl
een galavoorstelling plaats had in het
theater.San Carlos, welke bijgewoond
werd door de ministers. Ook in 't Noor
den des lands worden talt van feestelijk
heden georganiseerd. In verschillende
grensplaatsen hebben de soldaten zich
verbroederd met het volk.
Lijnrecht tegenover deze rustigheids-
berichten staat een inededeeling in de
Avangardo, dat de gewezen kapitein
luitenant Pereira Mello, gewezen candi-
daat voor het ministerschap van Marine
gearresteerd is en dat ook andere ar
restaties dagelijks plaats hebben.
Te vroeg schijnt men gejuicht te heb
ben over den toestand in den Balkan.
Volgens de „Berl. Lok. Anz." zijn de
betrekkingen tusschen
Turkije en Montenegro
in een 'zeer ernstig stadium gekomen.
De tusschenkomst van de mogendhe
den heeft op Montenegro niet den ge-
wenschten invloed gehad. Montenegro
moet zelfs voornemens zijn schriftelijke
waarborgen van de Porte te eischen voor
de uitlevering van de gevluchte Malisso-
ren. De proclamatie van Torgoed-pasja
hebben de Montenegrijnen eigenmachtig
veranderd en in dien vorm den Malisso-
ren medegedeeld. Op deze wijze is het
begrijpelijk dat de Turksche regeering
niets bereikt heeft met haar uiterst te
gemoetkomende houding.
De koning van Montenegro heeft een
generaal met een geheime opdracht naar
den Tsaar gezonden.
De Turksche regeering is hoogst ont
stemd over deze houding van Montene
gro en heeft in een aanschrijving aan de
gezanten dezen verzocht, de aandacht van
hun regeeringen op het merkwaardige
optreden van Montenegro te vestigen.
De Porte wil geen vermaningen tot ge
duld meer aannemen, maar verlangt van
de mogendheden, dat zij zich met goeden
raad tot Montenegro wenden. De Porte
zai verdere raadgevingen als inmenging
in haar binnenlandsche aangelegenheden
beschouwen.
De mogendheden hebben deze mede-
deeling welwillend opgenomen. Eenige
gaven toe, dat Montenegro schuld heeft
aan de moeilijkheden van den toestand.
De Porte kan en zal niet dulden, dat
aan de terugkeerende Malissoren hun
wapens gelaten en hun belastingschul
den kwijtgescholden worden.
Een staatsman van beteekenis beoor
deelde den toestand met de woorden
„Ik vrees ,dat wij voor zeer ernstige ge
beurtenissen staan".
Deze berichten zijn ernstig genoeg, ge
zien echter de sensatielust van het Bel
gische blad, mogen wij ze slechts onder
voorbehoud aannemen.
Nog ^en rondschrijven
is verzonden, niet echter door de Porte
aan de mogendheden, maar door de ver
tegenwoordigers der buitenlandsche pers
aan de wereldpers, en wel over den treu-
rigen toestand der vluchtelingen. Het
luidt aldus:
De vertegenwoordigers der buitenland
sche pers lieden een bezoek gebracht
hebbend aan het hospitaal, dat door de
Montenegrijnsche regeering te Podgoritsa
is opgericht voor de gewonden in de
militaire operaties tegen de Malissoren
en de met dezen verbonden stammen, en
met eigen oog vastgesteld hebbende den
betreurenswaardigen toestand, waarin
zich de ^lbaneesche vluchtelingen bevin
den achten het hun plicht niet slechts
er op te wijzen, hoe zij getroffen zijn door
de teedere zorgen van de zijde der regee
ring en overheden voor al die arme lieden
iii genoemd hospitaal en jn de stad, maar
ook in naam der menschheid een dringend
beroep te doen op de openbare meening
in de gansche wereld tot het verleehen
van hulp en onderstand aan al die onge-
lukkigen, die ten getale van meer dan
20.000 in de diepste ellende gedompeld
zijn tengevolge van de algeheele ver
woesting van hun land.
GEMENGD.
Prinses Oiotilde ligt op sterven.
Prinses Laetitia en prins Louis, haar
kinderen, bevinden zich aan het ziekbed.
Prins Victor Napoleon en prinses Cle
mentine hebben zich naar Turijn begeven.
De rekening der Duitsche schatkist
over. het jaar 1910 sloot met een voor-
deelig saldo van 117.7 millioen mark,
voortspruitende uit ontvangen douane
rechten. De belastingen leverden een
overschot van 57.5 millioen op, de rijks-
post een van 19.7 millioen en de Staats
spoorweg een van 11.8 millioen. De ver
minderde uitgaven voor de rijksschuld be
droeg 9.9 millioen, voor het leger 4.7 mil
lioen en voorde marine 16 millioen mark.
Deze bevredigende resultaten veroorlo
ven het deficit van 1909 spoediger te
delgen dan de financieele wet van 15 Juli
1909 deed voorzien.
Het Fransche ministerie van Open
bare Werken is bezig aan een wetsont
werp tot regeling van de rechtspositie
van het spoorwegpersoneel. Het ontwerp
erkent het recht van staking, maar schrijft
ten opzichte van de uitoefening van dat
recht voor, dat een staking slechts na
een referendum met geheime stemming
kan worden afgekondigd. En aan die
stemming moet het personeel deelnemen.
Volgens eene officieele statistiek wa
ren er den 31 Dec. 11. te Basel 76 be
lastingschuldigen, die van 2 tot 10 mil
lioen francs, 222 die van een half tot een
millioen francs, en 1264 die van honderd
duizend tot 500.000 francs bezaten.
In totaal bedraagt het bezit der 9772
contribuabelen te Basel meer dan een
millard francs.
De 190 inwoners van Basel, die een
millioen francs of meer hun eigen noe
men, betalen 53 percent van de geïnde
belastingen.
De vereeniging van katoenfabrikan-
teu te Manchester heeft besloten van 15
Juli af gedurende 12 weken op Zaterdag-
het werk stop te zetten.
De strijd tegen de gevaarlijke hoede-
spelden wordt nu flink aangepakt in
Duitschland. De politie te Hamburg heeft
last gekregen, om alle dames met ver
uitstekende spelden te bekeuren. De tram
conducteurs hebben opdracht, zulke da
mes niet jn de trams toe te laten.
Tengevolge van een typhus-epidemie
zijn te Schneidemühl, in Posen, alle scho
len, vele eethuizen en andere openbare
inrichtingen gesloten. Er zijn meer dan
90 gevallen aangegeven. Het ziekenhuis
is zoo vol, dat men barakken moet op
slaan.
De .Weensche correspondent van het
„Berliner Tageblatt" verzekert, dat het
schitterende succes van de reis van den
Sultan van .Turkije in Macedonië tot het
plan heeft geleid van een reis in Azië.
De Sultan zal dan .Smyrna, Aleppo, Da
mascus ea misschien ook Mekka be-
2o_ekeh.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. Besl. is J. G. van Kenemade
benoemd tot burgemeester der gemeente
Nunen, Gerwen en Nederwetten.
Het totalisator-verbod.
De Tweede Kamer heeft gister met 46
tegen 28 stemmen de motie-Van Karne-
beek verworpen, „dat het .wenschelijk is
tegemoet te komen aan de bezwaren, die
het absoluut verbod van den totalisator
bij paardenwedstrijden medebrengt voor
de bij de Harddraverij en Renvereeniging
betrokken belangen".
Werking der Tiendwet.
De inwerkingtreding der wet, waarbij
de tienden werden afgeschaft, heeft mas
sa's werk gebracht aan de ingestelde
tiendcommissiën. Ook aan de gerechts
hoven, waar men tegen de besluiten dier
commissiën kan jn verzet komen, had men
zich reeds lansr te voren op een groot
aantal procedures voorbereid. Deze laatste
collegiën hebben zich echter tot heden
niet over veel werk, uit de toepassing
dezer wet voortvloeiend, te beklagen. In
het algemeen leggen belanghebbenden
zich neer bij de besluiten der tiendcom
missie, die zoowel hier als elders tot te
vredenheid van bijna alle partijen haar
taak vervult. (Rott.)
Bezoek van president Fallières.
Het programma voor het bezoek van
den President der Fransche republiek is
thans vastgesteld en luidt, voor zooveel
Amsterdam betreft, als volgt:
Dinsdag 4 Juli. Des namiddags onge
veer 3 uur aankomst van het Fransche
eskader. Ongeveer 3!/o "ur aankomst van
den President aan den Dokkumer steiger.
Ongeveer 4 uur aankomst ten paleize.
Van 4.455.30 rijtoer met bezoek aan
het stadhuis, waar de thee zal worden
gebruikt. 7.30 galadiner.
Des avonds zullen de Fransche en Ne-
derlandsclie eskaders verlicht zijn en de
weg van het Koninklijk Paleis naar den
Dokkumer steiger zal door de gemeente
worden geïllumineerd. Van 10—11 uur
tocht te water van H. M. de Koningin
en den President der Fransche republiek,
als gasten der gemeente Amsterdam, door
de haven, ter bezichtiging der illuminatie.
Woensdag 5 Juli. In den voormiddag
zal de President een bezoek brengen aan
's Rijks Museum. Ongeveer elf uur ver
trek van den President en van H. M. de
Koningin naar 's-Gravenhage, van waar
het hooge gezelschap in den avond zal
terugkeeren.
Donderdag 6 Juli. In den voormiddag
zal de President een bezoek brengen aan
de diamantslijperij der firma .Asscher en
aan het Rembrandthuis. ,Te .1.30 vertrek
van den Dokkumer steiger naar de Edgar
Quinet.
Ongeveer 6 uur vertrek van het Fran
sche eskader.
De Fransche oorlogsschepen, waarmee
President Fallières te Amsterdam komt,
zullen daar ligplaats nemen aan de binnen
zijde van den golfbreker, benoorden het
IJ-eiland. Aan de Handelskade, een goed
eind westelijker dus, krijgen de Neder-
landsche oorlogsschepen hun ligplaats, en
de torpedobooten komen te jiggen voor
den noordwal van het JJ, tusschen het
IJ-veer en de dokken der Droogdok-
maatschappij.
Op den avond der verlichting 4 Juli
zullen deze vaartuigen, alsook het ge
bouw voor den algemeenen dienst, wor
den geïllumineerd. Dienzelfden avond
wordt een z.g. loopend uurwerk geen
groote stukken, slechts vuurpijlen, bom
men enz. afgestoken.
H. M. de Koningin zal, zooals hier
boven al is gemeld, dien avond met Haar
hoogen gast een vaartocht maken op het
IJ, langs de oorlogsschepen. Gedurende
een voldoenden tijd vóór, gedurende en
na dien tocht zal de vaart op het IJ vol
komen gestremd zijn. Ook zal het op dien
avond, wegens het daaraan verbonden
gevaar, verboden zijn met zolderschuiten
of andere schuiten, waarop zitgelegenheid
gebouwd is, in het IJ ligplaats te nemen.
Van de verlichting voor den President
en N. M. de Koningin zal voor het pu
bliek dus slechts weinig te zien zijn.
Echter ligt het in het voornemen, de ver
lichting te herhalen op den avond van
5 Julidan blijft de vaart vrij.
Inlichtings-commissie van de R. K.
Studenten-Vereeniging te
Amsterdam. K
Het bestuur der R, K. Studentenvereeniq
ging „Sanctus Thomas Aquinas" te Am
sterdam geeft aan ouders, voogden en
aanstaande studenten bericht, dat in dei
vereeniging bestaat een permanente In
lichtings-commissie.
Deze stelt zich ten doel o. a. aan de
nieuw aankomende R. K. studenten hu
lichtingen te geven omtrent kamers, stu-
die-lbelangen, vereenigingen enz.
Voor dit jaar is de commissie aldus
samengesteld: C. M- J. F. Goseling,
Praeses, Keizersgracht 401A. M. J. F,
Michels, Ab. actis I, Moreelsestraat 33;
F. A. de Sain, Ab. actis II, P. C. Hooft-
straat 111; K. C. van Berckel, Heeren*
gracht 251; G. J. Ch. Claessens, Heeren-
markt 26; A. P. Cornelisse, Prinsengracht
732; J. W. E. F. Francken, Staten Bol*
werk 3, Haarlem; R. C. E. M. Hamer,
O. Z. Voorburgwal 187; W. B. Jacobs,
N. Gracht 4, Haarlem; Th. de Jonge
Cohen, Weteringschans 247; E. van Kaïn-
pen, Keizersgracht 492; J. M. Macyer,
Ceintuurbaan 356; M- A. J. Müller, Gas
fabriek Haarlemmerweg; R. T. E. M-
Romme, Wanningstraat 15; Th. J. M. A.
Westerwoudt, Leidschegracht 53.
De Hanze.
Om 11 uur werd Woensdagochtend in
de bovenzaal van „Tivoli" aan den Cool-
singel te Rotterdam de jaarvergadering
geopend van „De Hanze", bond van R.
K. Vereenigingen van den Handeldrij-
venden en industrieelen middenstand in
het bisdom Haarlem.
Aanwezig waren afgevaardigden der
volgende afdeelingenAmsterdam, Rot
terdam, Gouda, Maassluis, Vlaardingen,
Schiedam, Delft, den Haag, Leiden,
Haarlem, Krommenie, Alkmaar, Purme-
rend, Zierikzee en den Eerw. Bondsad-
viseur, rector P. Stroomer (Amsterdam.)
De voorzitter van de ontvangende af-
deeling Rotterdam, de heer F. M. Buys
heette de aanwezigen hartelijk welkom,
inzonderheid het hoofdbestuur, en bracht
de vergadering, dank voor de eer, dat
zij Rotterdam als vergaderplaats heeft
uitgekozen .(Applaus.)
De voorzitter van het hoofdbestuur de
heer J. A. A. Verbeek, hierna liet woord
nemend, dankte de afdccling Rotterdam
voor de schitterende ontvangst. Vervol
gens herinnerde spr. er aan, hoe dit de
vierde jaarvergadering was, en hoe steeds
meerdere voormannen uit den R. K. 'Mid
denstand zich voor de Hanze gaan inte
resseeren. Spreker meende dat waar nu
reeds vier jaren lang is gearbeid aan
de organisatie zelf, met het gevolg dat
de Hanze thans aan het hoofd van alle
patroonsvereenigingen staat, thans de
tijd is gekomen om ook de diocesane in
stellingen tot bloei te brengen, met na
me in het komende jaar de ziekteverze
kering, de glas-, bedrijfs- en inbraakver
zekering tot stand te brengen.
Ten slotte brachte spreker nog dank
aan allen, die hunne krachten in het afge-
loopen jaar aan de Hanze hebben ge
geven, in 't bijzonder aan de Eerw. hee
ren adviseurs en niet het minst aan Z.
D. H. Mgr. Callier, voor diens mach
tigen steun bij het streven van den Bond.
(Applaus.) 1
Met den Christel ijken groet verklaarde
de voorzitter de vergadering hierna geo
pend.
Door den secretaris den heer C. M.
M. vaji den Berg, werden de notulen
der vorige centrale raadsvergadering ge
lezen en ongewijzigd goedgekeurd.
Alsnu was aan de orde mededeeling,
van ingekomen stukken.
Onder meer was ingekomen een schrij
ven van- de Amsterdamsche Algemeene
Winkeliersvereeniging, met het verzoek
adhaesie te betuigen aan de bekende mo
tie van die vereeniging naar aanleiding
van de rede van den heer Gorris aan
genomen. Op voorstel van den voorzit
ter werd dit verzoek beantwoord met het
aannemen van de volgende tegenmotie:
„De aanwezigen, in centrale vèrgade-
ring van „De Hanze" enz., bijeen te Rot
terdam op 21 Juni 1911,
gehoord de besprekingen over ',t voor
gestelde ontwerp-Tariefwet,
overtuigd dat de beoordeeling der ta-
riefwet behoort te geschieden door be
voegde vereenigingen, in casu Patroons
vereenigingen, i
ten volle vertrouwende, in het beleid
der regeering, die de 'Ned. industrie wil
bevorderen,