io
BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang
No. 484.
e Ccicbe he Qowtcmt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Woensdag
Mei
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratl»
bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentlSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
De zorg voor den ouden dag.
Ziezoo, het verzekeringsontwerp van
Minister Jalma is er.
En 'tziet er goed uit
,Wat te kwader ure door wijlen Minister
yeegens .uit Dr .Kuyper's ontwerp was
geschrapt: .de invaliditeitsverzekering, is
thans .weer in eere hersteld.
„Tegen een ouderdomsverzekering zon
der invaliditeitsverzekering bestaan naar
de overtuiging der regeering (zelfs) over
wegende bezwaren."
Juist. .Op ouderdomsverzekering alleen
zou ten volle van toepassing zij'n de be
ruchte kreet: „wat heeft een dooie aan
een rijksdaalder?"
Maar daarom is 'tdan ook nog altijd
zoo verbijsterend, dat die kreet niet aan
geheven werd tegen het ontwerp-
Veegens, dat al wie nog geen 65 jaar
,was eenvoudig zonder ondersteuning liet.
't Was tegen het ontwerp-Kuyper, dat
men zoo te keer ging, ondanks het feit,
Idat de invalieden daardoor wel degelijk
.werden geholpen, evenals thans weer
wordt voorgesteld.
'tls te hopen, dat men thans in het
tinker kamp wat beter uit zijn oogen
zal zien en de goe-gemeente geen leu
gens op den mouw zal spelden.
Op de bijzonderheden van hetontwerp-
iTalma zullen we hier niet ingaan; men
heeft ze elders in dit blad kunnen vinden,
terwijl de tijd waarlijk nog te kort was
voor gezette overweging.
De aandacht zij er intusschen nog eens
,op gevestigd, hoe mooi de arbeid der
'Ministers Kolkman en Talma ineengrijpt:
eerstgenoemde zorgt voor 'de noodige
fondsen, welke zijn collega tevens kan
aanwenden om een rente te bekostigen
voor werklieden, die bij de invoering
ider wet blijvend invaliede zijn, zoodat
'deze personen een uitkeering kunnen
krijgen zonder dat nog ooit voor of door
hen gestort is.
Neen, wie nog op zij;n politiek fat
soen gesteld is, kan de kreet van 'dien
„dooie" niet meer aanheffen.
V Rechten der minderheid.
De Haagsche briefschrijver van de
v,Tijd" meent, dat de A. R. vacature in!
het college van Ged. Staten van Z.-Hol-
land aan een liberaal moet worden inge
ruimd, nu tot Commssiaris een A. R. is
benoemd. Wij hebben, redeneert hij, al
tijd steen en been geklaagd over de par
tijdigheid der liberalen bij de samenstel
ling der colleges van Ged. Staten. In een
dergelijke fout zouden wij niet hervallen.
Met ,5 anti-liberalen tegen 2 liberale le
den zouden wij toch veilig zijn.
Tot op zékere hoogte kan men' mot
deze redeneerinig acoo-ord gaan. De min
derheden moeten niet onderdrukt wor
den. Reeds meermalen is door ons ge
toond, dat deze bewering geen phrase
op papier is, maar dat wij ook aan de
minderheid in bestuurslichamen een
plaats willen inruimen.
Ondanks onze welwillendheid blijden
de liberalen waar zij de macht in handen
hebben, hun oude tactiek handhaven en
Ons uitsluiten. Is bijvoorbeeld in Noord-
Holland de zetel i-n' Ged. Staten, jaren
lang door Mr. Felix Westerwoudt inge
nomen, bij diens heengaan iniet aan een
liberaal gegund. Niettegenstaande onze
Iniet onaanzienlijke getalsterkte in de Sta
ten van dat gewest, hebben wij niet één
plaats van de Gedeputeerden.
De liberale uitsluitingsgeest viert in
Véle streken nog hoogtij, al decreteert
prof. v. d. Vlugt dat niemand meer naar
kje droomwereld der ouderwetsche vrij<-
zinnigheid hunkert.
In heel wat gevallen zijn de vrijzin
nigen hardleersch gebleken.
Welnu, voelen zij niets voor onze
rechten als minderheid, dan kan toch
Iniet van ons in billijkheid verlangd wor
den, dat wij hen in alles zullen ontzieni
Wij hebben getoond, met hun rechten
rekening, te willen houden zij niet niet
ide onze. Zoolang zij aan dien stelregel
Vasthouden, is het voor ons zaak de vrij
zinnigen dit maar eens aan den !>jve te
idjoen voelen'.
algemeen overzicht.
't Conflict in het Verre Oosten schijnt
hog niet in een beter stadium te zijn
(gekomen, integendeel wijst au es erop,
dat vooral' Rusland zich uit alle macht
gereed maakt voor een
Oorlog met China
De „Agence d'Extrème Orient" ver
neemt nl. uit Peking, dat over de Rus
sische sectie van den Noord-Mantsjoerij-
schen spoorweg van Charbin naar
Tsjang-tsjoeng groote voorraden wa
pens, munitie, uitrustingsstukken en
levensmiddelen voor de Russische troe
pen worden vervoerd. Daardoor onder
vindt de verzending van de gewone
koopmansgoederen, vooral1 van meel en
hout, stremming en hoop en die zich aan
de stations op. De kooplieden in Mant-
sjoerije zien de toekomst met zorg tege
moet. Zij zij'n ervan overtuigd, dat Rus
land zich voorbereidt met het oog op
een conflict met China.
Nog meldt de „Agence d'Extrème
Orient", dat te Peking een edict is uit
gevaardigd, waarbij voor de Chineesche
diplomaten in" het buitenland een nieuw
ambtscostuum wordt ingevoerd, met af
schaffing van het lange gewaad en van
den haarstaart.
Voorts verneemt de Russische „Bör-
senzeitung" van Japansche diplomatieke
zijde, dat de Russische minister van oor
loge generaal Soechomlinof, in 't Verre
Oosten een ontmoeting zal hebben met
den Japanschen minister van oorlog. Na
deze samenkomst zullen, volgens het
blad, belangrijke politieke gebeurtenissen
plaats hebben, waaruit een oprechte toe
nadering van Japan tot Rusland zal
blijken. De Japansche diplomaat legde
er den nadruk op, dat het thans zeker
is, dat Rusland zal toestemmen in de
bezetting van Zuid-Mantsjoerije door Ja
pan en dat Japan zijnerzijds geen be
zwaar zal maken tegen een gelijken stap
door Rusland in het noorden van dit
gebied. .Generaal Soechomlinof is dus
blijkbaar met een missie belast, welke
ten doel heeft China te verzwakken.
Volgens de Pekingsche bladen heeft
Rusland sedert geruimen tijd een nauw
keurig plan tot annexatie van het Ili-
gebied uitgewerkt. De gewezen onder
koning van Mantsjoerije, Hsi-Kiang, zal
de regeering te Peking een belangrijk
rapport voorleggen, dat voor Mantsjoe
rije en de betrekkingen tusschen Rusland
en-,China van het allergrootste belang is.
De nieuwe onderkoning eischt de onmid
dellijke versterking der Chineesche leger
macht in Mantsjoerije. Vier divisies op
voile sterkte hebben bevel ontvangen zich
met geforceerde marschen naar het be
dreigde gebied te begeven.
De „Rjetsj" verneemt uit Wladiwos-
tock, dat de gemoederen in Mantsjoerije,
vooral te Charbin, nog steeds zeer op
gewonden zijn. De bevolking is ervan
overtuigd, dat een oorlog met Rusland
binnenkort moet uitbreken. De Chineezen
nemen eene uitdagende houding aan te
genover de Russen. De Pekingsche bla
den bespreken openlijk de krijgstoerustin
gen tegen Rusland. De Retsj weet mede
te deelen, dat de gezant eener vreemde
mogendheid den regent een belangrijken
financieelen steun heeft toegezegd. De
revolutionnaire beweging in Zuid-China
neemt voortdurend toe en de daar ver
schijnende bladen dringen op een oor
logsverklaring aan.
Uit den chaos van berichten, die uit
Mexico
komen, waarvan wij gisteren twee elkaar
gladweg tegensprekende gaven, is niet
veel wijzer te worden. Immers: Madero
sluit met een der generaals van de re-
geeringstroepen een wapenstilstand en
ongeveer tegelijkertijd wordt Juarez van
alle kanten door de insurgenten onder
vuur genomen. Dit lijkt wel zeer veel op
een verraderlijken daad van den insur-
genten-1 eider; maar toch schijnt Madero
hier geen schuld te hebben. De New-
Yorksche bladen laten zich uit El Paso
seinen, dat, toen Madero's onderaanvoer
ders merkten, dat er een nieuwe wapen
stilstand op til was, zij buiten Madero
om een geheime bijeenkomst hielden,
waarin werd gesloten, dat de aanval op
Juarez zou doorgaan. En 500 is het
geschied.
Niet enkel: heeft de aanval op de stad
plaatsgevonden, maar alle pogingen van
Madero om zijn mannen het vuren te
doen staken, mislukten.
Het Jijdt geen twijfel, of de positie
van Madero als erkend opstandelingen-
aanvoerder is hier ten zeerste door ge
schokt en het blijkt, dat, al zou met
hem de vrede gesloten zijn, er nog altijd
vechüustigcu genoeg overblijven. Het js,
met het oog hierop, te begrijpen, Idat
president Diaz het als hoofdvoorwaarde
voor zijn aftreden heeft gesteld, dat hij
de zekerheid moet bezitten, dat zijn heen
gaan niet het sein worde voor een alge-
meene anarchie: een strijd van allen
tegen allen.
Het feit, dat zelfs Madero's eigen „vol
gelingen", als het er op aankomt, het
gezag van hun leider trotseeren, bewijst,
dat de oude president de gevaren, aan
zijn aftreden verbonden, niet heeft on
derschat.
Naar de laatste berichten luiden, js
de stad Juarez door de rebellen in brand
gestoken.
Een kolonel van de Amerikaansche ca
valerie heeft door twee afgezanten zoo
wel bij Madero als bij den commandant
der regeeringstroepen te Juarez laten
protesteeren, dat in de richting van het
Amerikaansche grondgebied is geschoten.
Zou ,er eindelijk iets komen van tus-
schenkomst der Vereenigde Staten?
President Fallières
die ook ons de .eer van een bezoek zal
aandoen, js gister in Brussel aangeko
men en met veel1 ophef ontvangen. Bij
zijn aankomst werd hij hartelijk begroet
door den koning, de hofdignitarissen en
een aantal' burgerlijke en militaire auto
riteiten. Ren compagnie infanterie met
muziek en vaandel deed de eerbewijzen.
De president inspecteerde onder het
spelen der Marseillaise de eere-compag-
nie. Vervolgens zong een troep aan het
station opgestelde schoolkinderen de Mar
seillaise. .Toen de stoet het station verliet
werden ,51 saluutschoten gevuurd. Daar
na trok de stoet, geflankeerd door guides
te paard, naisr 't paleis. Langs den weg
stonden troepen geschaard, die de ge
weren presenteerden. De president zat in
het eerste rijtuig. De koningin, die lij
dende is, woonde de ontvangst niet bij.
De stad is versierd met Belgische en
Fransche vlaggen. Een talrijke menigte
juichte langs den geheelen weg de stoet
toe.
De ontvangst van president Fallières
leek wel een triomfantelijke ovatie. Nau
welijks had de president de eere-com-
pagnie geïnspecteerd, of op het station
reeds weerklonken enthousiaste toejui
chingen, maar de hartelijkheid der ont
vangst bleek eigenlijk pas toen op het
geheele perron een donderende ovatie
weerklonk. De duizendvoudige kreten
van: „Leve Fallières!" „Leve de Repu
bliek!" overstemden soms het gebulder
van het geschutsalvo en de tonen der
Marseillaise.
Overal op de balkons, voor de vensters
en op de daken der huizen stonden heele
kluwens van menschen, die wuifden met
hoeden en zakdoeken.
Het rijtuig, waarin de president ge
zeten was, was reeds een heel eind weg
toen de menschen het voorbijtrekken van
de officieren van het Militaire Huis des
Konings als motief gingen beschouwen
om opnieuw te juichen en te wuiven.
President Fallières, die er opgewekt
en vroolijk uitzag, groette voortdurend
naar alle kanten. Een deel van het pu
bliek slaagde er in, ondanks de jmaat-
regelen van orde, naast het rijtuig te
komen en den geheelen weg mee te
loop en.
Nog nooit heeft een vreemd staats
hoofd een zoo enthousiaste ontvangst bij
de jBrusselsche bevolking gevonden.
Hmï mijnheer is president van een
republiek, dus tegen zulk vorstelijk eer
betoon. JHij schijnt er zich anders wel
in te kunnen schikken.
gemengd.
,Er zijn gisteren in het Engelsche
Lagerhuis een paar opmerkingen gewis
seld over de uitgaven van de kronings
feesten. Die zullen, naar begrooting, be
dragen 185.000 pond sterling, ongerekend
wat de groote ophooping van troepen
in Londen en de vlootschouw aan de
departementen van oorlog en marine zul
len kosten.
Jn de „Times" lezen we, dat ,de
Engelsche expeditie, die was uitgezonden
om ,dten smokkelhandel in .wapenen in
de Perzische Golf te beletten en eenige
beruchte smokkelaars een lesje te geven,
naar .Bombay is teruggekeerd, na Barkat
Khan, een der steunpilaren van het smok
kelbedrijf, een gevoelige terechtwijzing te
hebben toegediend.
Naar de „Köinische Ztg." uit New-
York verneenrL is daar aangekomen
Alexandro Vasquez, die onder het pre
sidentschap yan .Gastro minister .was en
thans nog afgevaardigde is voor het
Venezolaansche Congres. Hij moet naar
New-York gekomen zijn om van daaruit
een opstand in Venezuela voor te be
reiden, welke ten doel hebben zal pre
sident Gomez te verdrijven.
Volgens het „Berliner iTageblatf-
heeft de Turksche zaakgelastigde te
Athene aan zijn regeering geseind, dat
de voorloopige regeering te Kreta be
sloten heeft, de door den Sjeik-oel-Islam
voor Kreta benoemde kadi's niet te er
kennen en dat deze benoeming op Kreta
groote .opwinding heeft veroorzaakt.
Aanhoudend gaan er geruchten van
de ,anti-republikeinsche gezindheid in Lo
renzo Marques. Zij blijken een grond
van waarheid te bevatten, want de re
geering zond er reeds politietroepen heen.
Handelshuizen jn Angola klagen, dat de
inboorlingen oproerig worden en zij
vreezen een uitbreiding der oproerige
beweging.
De blikslagers in Denemarken heb
ben het aangeboden vergelijk verworpen,
zoodat nu den 16en dezer de groote uit
sluiting, omvattende een 40.000 arbeiders,
in werking zal treden, Indien althans
niet alsnog een schikking wordt getrof
fen, hetgeen niet onwaarschijnlijk wordt
geacht.
Uit Bremen meldt men, dat daar
een staking onder het trampersoneel is
uitgebroken. Het bestuur heeft alle sta
kers ontslagen.
Het geheele aantal bakkersgezellen,
dat te Hamburg staakt, beliep gisteren
900. Ongeveer 800 andere, die over 130
bedrijven verdeeld zijn, werken door, om
dat de patroons hunne eischen hebben
ingewilligd.
Ook te Berlijn zullen, volgens het
„Berliner .Tageblatt", de bakkersgezellen
in staking gaan.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot com
mies bij het departement van Justitie
Jhr. mr. S. M. S. van Panlhuijs, secre
taris van het Algemeen' college van toe
zicht, bijstand en' advies voor het rijks
tucht- en opvoedingswezen, te 's Graven-
hage
zijh benoemd in de provincie Zuid-
Holland tot dijkraad van1 het water
schap De Oost-Hoeksche dijken, P. Vo
gelaar, te Hilligersbergtot dijkgraaf
van den grooten Zuiderpolder T. Lod
der Cz., te Goedereedetot dijkgraaf
van de polders Oud- en Nieuw-Westerloo
en den Nieuwen Oostdijk T. Lodder Cz.
te Goed ere ede
tot hoogheemraad van Am'stellainld),.
provinciën Zuid-Holland, Noord-Holland
en Utrecht C. J. Hacke van Mijnden, te
Loosdrecht
is aan den' lichtwater-machinist aan
boord van 's Rijks lichtschip Noord-
Hinder Th. A. Konings eervol ontslag uit
zijn betrekking verleend
is met ingang van 8 Mei bij het korps
mariniers bevorderd tot kapitein' de le
luit. J. J. C. de Koek.
Hofberichten.
Gistermiddag zijn de hertog en! de her
togin van' Mecklenburg met den trein
van 3.39 naar den Haag vertrokken, uit
geleide gedaan door H. M. de Koin'inU
gin. In1 I Ia dautnont bespannen; gala
rijtuig kwamen de vorstelijke personen
aan het station Apeldoorn, waar de bur
gemeester aanwezig was. Behalve het
gevolg van den' hertog en (Je hertogin
Freiherr Knigge en gravin Wendel# wa
ren als gevolg van H. M. de Koningin
tegenwoordig baronesse Rengers en ba
ron van Thuijl van Senooskerke. Het sa
lon rijtuig van1 den Duitschen trein stond
op het eerste perron en werd, nadat in
de eerste klasse wachtkamer afscheid
was genomen, en de hooge gasten wa
ren ingestegen, aan den trein gehaakt
H. M. de Koningin bracht de hertoge
lijke familie tot aan den.' trein en wuif
de hun bij het afrijden' nog even to el
Vervolgens reed zij naar het Loo terug.
De hertog en zijne gemalin zijn gis
termiddag even zes uur in de residentie
aangekomen, om enkele dagen 'de gasten
te zijn van H. M. de Koningin-Moeder.
H. M. begroette hare gasten hartelijk
in het station en stelde de autoriteiten,
die ter 'begroetiog van het hertogelijk
echtpaar in de koninklijke wachtkamer
aanwezig waren', aan hunne hoogheden'
voor, n.l. 'den gouverneur der residentie,
gen,er,aal de Meesterde ^ar^ buige-
schetn gezant, Z. Exc. Von Muller; deüt
meester den heer Janjseinden Diuitk
Djuitschein gezantschapsraad den heer V«
.Benieck'enjdorff und von Hindenburg,, ert
den heer Dr. BrediUs, oud-directeur vajiJ
het Mauritshüis.
Vervolgens stelde H. M. de leden varf
haar gevolg, zijnde hofdame freule vatj
Ittersum, grootmeester De Ranitz en ka-J
merheer Jhr. Schimmelpenninck aan det^
hertog en de hertogin' voor.
I11 open' rijtuigen reed het gezelschap!
naar het paleis in' het Voorhoutin het
eerste rijtuig nam H. M. met haar gas-4
ten plaats, in' de Volgende rjjtuigen de
dames en heeren' van het gevogl.
Z. K. H. de Prins^ die H. M. de Ko(-
ninigin zal vertegenwoordigen, bij de
kroning van den konin'g van Engeland^
met de hem toegevoegde heeren, zal mej
Hr. Ms. pantserschip Gelderland ver-<
trekken van' Rotterdam op Zondagavond!
18 Juni, aankomst te Sheerness den volw
genden' morgen omstreeks 10 uur.
De schout-bij-nacht Koster, directeur
en commandant der Marine te Willems-*
oord, zal aan boord zijn' van Hr. Msu
Heemskerk, die aan de vlootrevue ter
Spithead welke ter eere van de kroning)
zal plaats hebben, zal deelnemen.
Bescherming van meisjes.
Gistermiddag werd in het R. K. Wees^
huis te Rotterdam eene al ge me ene ver
gadering gehouden' van de R. K. Cen
trale vereeniginlg tot bescherming varï
meisjes in het bisdom Haarlem.
De dames mevr. Krul-Schütz en mej.
Sieburgh werden als bestuursleden her-n
kozen.
De Eerw. heer H. W. J. Hoosemans/
kapelaan te Rotterdam, hield een' korte)
rede over: meisjesbescherming en' Ka-
tho lieke 1 e v e n s bes cho u w rng
Verslag werd uitgebracht over de
werkzaamheden der vereeniging in het
afgeloopen jaarwij ontleenen eraan,
het volgende:
T)e vereeniging bestaat uit zes kerke
lijk en koninklijk goedgekeurde vereeni-
gingen en ongeveer 65 correspondenten.
In al deze vereen'igingen heerscht geen'
stagnatie, maar prettig opgewekt levenL
De afdeeling Leiden heeft de groot
ste verandering ondergaan door haar in-
een smelting met de reeds ter goeden!
naam en faam bekendstaande Zita-ver-
eeniging voor onze meisjesvereeniging)
inderdaad een aanwinst
Behalve de prachtige St. Annastichting)
in Den Haag, een pronkstuk van het Kar'
tholieke Nederland, telt de Centrale
Vereeniging 5 Tehuizen^ waar reizende
meisjes, hetzij tegen veijgoeding, hetzij
kosteloos kunnen vertoeven. Leiderfl
heeft in haar uitstekend ingericht ge
bouw top het Noordeinde teven's een pen-'
sion voor winkeljuffrouwen een vast
tehuis voor ongeveer 12 personen hier
in een' voorsprong hebbend op de groote
steden, waar juist voor deze categorie)'
van meisjes zulk een' tehuis zoo brood-
inoodig is.
Gewezen wordt nlog op het stations-
werk te Rotterdam en 's Graven'hage erf
op de taak der correspondenten, die zeei^
veel kunnen doen wat betreft de betrekt
kingen' waar meisjes zich kunnen ver
huren.
De nieuwe Oostenrijksche gezant.
Baron von Giskra, de gezant van O0S-1
tenrijk-Hongarije te Sofia, is heden be
noemd tot gezant te 'sGravenhage.
Militiewet.
Omtrent de werkzaamheden van dq
rapporteurs-commissie uit de Tweede
Kamer, nopens het wetsontwerp tot wij
ziging der militiewet,. meldt men' ons,-
dat zij nog deze geheele week hareml
.arbeid zal hebben voort te zetten'.
Nederland en China.
Den 8sten dezer heeft te Peking de
onderteekening plaats gevonden, van de
tusschen Nederland en China gesloten
overeenkomst, regelende de toelating
van consulaire ambtenaren van laatstge
noemden Staat in de Nederlandsche ko
loniën en bezittingen.
Tegelijkertijd werden tusschen' Ha-
rer Majesteits gezant te Pekinlg en dei
Chineesche Regeering gelijkluidende no
ta's gewisseld, wederzijds vaststellende!
dat, voor de toepassing dezer overeen!-
komst, mogelijke twijfel omtrent de
vraag of eenig persoon Nederlandsdi dan
wel Chineesch onderdaan is, beslist za|
jviordeu pvefcee^jkoflistig de ia, Nedjejrt-