13
2e Jaargang
No. 462.
e E^icbeJve Sou/ïo/nt
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
April
5911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V Zelfmoord door scholieren.
Tweemaal in het jaar stijgt het aan
tal der zelfmoorden door schooljongens
in Duitschland begaan op onrustbarende
wijze: Tegen F- :hen en in het najaar,
wanneer er c: uitgedeeld en er „o\er
gegaan" moe den. Dan komt er over
de achterlijken zoo'n wanhoop, dat de
arme jongens maar te dikwijls de eenige
daad doen, dien zij niet ongedaan kun
nen maken.
Zoo is het ook dit jaar weer gegaan.
Professor Eulenburg, die een onder
zoek instelde tot het jaar 1903, kwam
tot de slotsom, dat het aantal zelfmoor
den van schooljongens jaarlijks gemid
deld 14.3 was. Een regelmatige ver
meerdering of constante vermindering
viel sedert dien tijd niet te constatee-
ren. Op een daling volgde plotseling een'
aanzienlijke stijging. Het jaar 1908 met
28 zelfmoorden, sloeg het record. Een
enorm getal, zelfs wanneer men rekent
dat van deze 28 twintig procent erfelijk
belast waren.
De oorzaak van dit treurige verschijn
sel zoekt de Berlijnsche corr. van het
Hbkl. voor een groot gedeelte in het be
grip van eer, dat de Duitsche jeugd in
gepompt wordt, het wanbegrip van eer,
dat een niet-Duitscher telkens weer ver
baasd doet opkijken, zoodra hij er een
typisch staaltje van hoort.
Een goede opvoeding moet in Duitsch
land minstens besloten worden met het
getuigschrift dat recht geeft op den
dienst in het leger als „Einjahriger",
een examen, dat ongeveer gelijk staat
met den overgang van de vierde naar de
vijfde klasse van de hoogere burger
school. Zonder „Einjahrigenschein" géén
reserve-officier, géén volkomen Salon-
fahigkeit....
En dus worden de scholen volgepropt
met ongeschikt materiaal. IJdelheid van
mama, bevel van papa houden de jongens
tegen hun aanleg, tegen hun zin dikwijls,
jarenlang op het gymnasium, waar zij
telkens bij den overgang blijven zitten.
iDe jongen zal en moet de zwart-witte
snoeren hebben aan de uniform. Anders
is de geheele familie geblameerd. Wie
vóór den lsten Febr. voor den 20en ver
jaardag het examen niet afgelegd heeft,
met succes, kan geen „Einjahriger" wor
den. En dus voelen, jongens, die in de
tweede, derde klasse niet overgingen,
het onheil reeds naderen. Het onfheil
dat als schande beschouwd wordt.
Te fijngevoeligen willen die schande
niet overleven, maken zich zelf en voor
al hun ouders ongelukkig.
Tot zoover de correspondent.
't Is zeer wel mogelijk, dat hij gelijk
heeft en dat ziekelijk eergevoel de jon
gens in den dood drijft.
Maar nu zou 't toch o.i. een loon end
werk Vunnen wezen, indien eens nage
gaan werd, uit welke omgeving die on
gelukkige zelfmoordenaartjes komen: uit
een godsdienstige dan wel uit een on
godsdienstig ev
Wij kunnen ons niet voorstellen, dat
,een krachtig geloof in den God, die ons
't verstand schonk, niet zou weerhouden
van wanhoop over een slecht rapport,
dat een gevolg is niet van luiheid, maar
„luien kunnen nog „Einjahriger"
FEUILLETON.
Een offer van het biechtgeheim.
Naar het Duitsch.
13)
De gevangene zat gedurende deze ire
öedeeling rnet groote van gelukstralende
oogen dén-pastoor aan te zien. Een zacht
rood overtcog zijne wangenzijne han
den vouwden zich, en met een dankbaren
blik ten hemel zuchtte hij: „O mijn God,
ik dank U uit den grond mijns harten!
(Nu wil ik al het overige gaarne en gewil
lig dragen. Heb dank, mijn God i"
De sterfdag van den bankier William
Blackford wekte ook bij den jongsten
zoon dezelfde droeve herinneringen. Zijn
broeder Henri was middelerwijl gehuwd
en Patrick liet hem en zijne jonge vrouw
bet grootste gedeelte van het paleis der
Blackfords ten gebruike. Hij, Patrick,
bewoonde thans de kamers, waarin zijne
yvcrleden vader de laatste jaren zijns le-
'ens had doorge ir t. ick zat voor
iet schrijfbureau van den ov.enedeuei.
worden, doinmen niet", zegt de corr.
maar van gemis aan geestesgaven. Waarom
zou, wie zijn best heeft gedaan, niet blij
ven vertrouwen op dien God en van Hem
hopen, toch terecht te zullen komen in
de maatschappij, waar immers voor zoo
velerlei geaardheid plaats is. En zoude
dat geloof niet tevens de ijdelheid der
ouders nuttig inperken?
Een statistiek in deze richting zou
stellig hoogst leerzaam zijn.
BUITENLAND.
algemeen overzicht.
Het schijnt, dat het aan het departe
ment van buitenlandsche zaken in
Frankrijk
al een heel raar zaakje is. Hoorden we
eerst van het verkwanselen van geheime
stukken door een jeugdig ambtenaar, nu
weet de „Etoile beige" te berichten, dat
in de comptabiliteitsafdeeling van het
zelfde departement vrij ernstige onge
regeldheden zijn ontdekt.
Een inspecteur van het ministerie van
financiën heeft de zaak ontdekt, die op
het oogenblik door den raad van afdee-
lingschefs van het ministerie wordt on
derzocht.
Deze kwestie heeft met die van den
leerling-consul Rouet niets te maken en
betreft uitsluitend financleele bemoeiin
gen van den heer Hamond, chef van de
comptabiliteitsafdeeling, die niet met de
gangbare begrippen van moraal en be
trouwbaarheid in overeenstemming zou
den zijn.
Pichon heeft deze onverkwikkelijke
zaak einde December ontdekt. Hij heëft
onverwijld een onderzoek ingesteld en
zijn collega van financiën verzocht in
specteurs te zijner beschikking te stellen.
Aan dit verzoek is voldaan en toen
Cruppi de portefeuille van Pichon over
nam, kon hij onmiddellijk Hamond met
verlof zenden tot na afloop van het
onderzoek, dat nog eenige dagen zal
voortduren. Er zijn reeds een aantal fei
ten vastgesteldj waarvoor Hamond zich
zal moeten verantwoorden.
Overigens heerschen nog meer onge
regeldheden in dat land der vrijheid.
Reeds vroeger meldden wij iets over
de ontevredenheid der
Wijnboeren,
die het maar niet konden zetten, dat
hun buurman Champagne kon verkoopen
en zij niet. De kwestie heeft tot beraad
slaging in Kamer en Senaat geleid. Toen
nu dezer dagen de Senaat zich voor op
heffing van de begrenzing van het Cham-
pagnegebied verklaarde, had men de
poppen aan het dansen. Telegrammen
brengen berichten van ernstige onlusten.
Zoo hebben verschillende betoogingen
plaats gehad te Dizy, Damery en Ay.
Een aantal betoogende wijnboeren is te
Dizy in de wijnpakhuizen en kelders
binnengedrongen en heeft er aanzienlijke
schade aangericht. Alle champagne werd
bedorven. Te Damery kwamen dergelijke
wandaden voor. De wegen in de omge
ving van Epernay worden door militai
ren bewaakt.
Bij een charge van de cavalerie te
Dizy zijn drie betoogers gewond. Vijf
huizen zijn geplunderd te Damery, maar
hier werden geen menschen gewond. De
Zijn hoofd rustte in zijne handen en in
zijnen geest doorliep hij: nog eens alle
gebeurtenissen bij den dood zijns va
ders. Met een inwendigen afkeer moest
hij het zich bekennen, zooals zoo dikwijls
na dezen noodlottigen gerechtsdag, dat
zijn geweten nog niet tot rust was ge
komen. Hij kon maar niet den man, die
op zijne beschuldiging tot tien jareni
dwangarbeid in den kerker veroordeeld
was, uit zijne gedachten verbannen. Op
dit oogenblik zag hij weder den smar-
teüjken blik van den aangeklaagden
priester op hem gericht, en 'hij hoorde
weder de met grooten nadruk uitgespro
ken woorden van den verdediger: „Hen
echter die de beschuldiging van diefstal
tegen dezen ijverigen, vrekkeloozen pries
ter hebben ingebracht, bezweer ik, geen
middel onbeproefd te laten om van hunu
nen kant licht in deze duistere zaak te
ontsteken." Op dat oogenblik had deze
opvordering een storm van verontwaardi
ging bij hem ontketend, en deze had het
gevoel van medelijden met den aange
klaagde, alsook den opkomenden twijfel
aan de schuld van den geestelijke, snel
weggevaagd. Maar de twijfel was in de
verloopên twee jaren teruggekeerd, en
juist heden drong zij zich y,e,e,r inet ge-
toegang tot dit plaatsje was gebarrica
deerd, zoodat het binnenkomen der dra
gonders eenigen tijd kon worden ver
traagd. Ook te Ay en nabijgelegen
plaatsjes werd door de ruiterij gechar
geerd, maar hier vielen geen gewonden.
Twee regimenten voetvolk en een esca-
dron zijn nog naar het onrustige.gebied
gezonden.
Te Auxerre hebben een honderdtal
wijngaardeniers, met trompetters voor
op, met geweld het stadhuis bezet, waar
de burgerlijke en militaire autoriteiten
beraadslaagden over de inrichting van
een schietterrein in een gedeelte van de
wijngaarden. Zij dienden een protest te
gen dat plan in.
Te Ay hebben wijngaardeniers het cor
don van de troepen verbroken en twee
wijnkelders geplunderd. Zij hebben ook
in de gebouwen van verschillende cham-
pagne-tirma's alles kort en klein gesla
gen. Te Epernay hebben de dragonders
een charge met de blanke sabel gedaan.
Men spreekt van verscheidene gewonden.
Er is een manifest uitgevaar Jigd, waar
in aan alle gemeenteraden van het wijn
gebied gevraagd wordt collectief ontslag
in te dienen, aan alle leden van de arren-
dissementsraden en van de algemeene
raden wordt gevraagd hun functie nee;
te leggen en iedereen wordt verzocht
geen belasting te betalen, totdat recht
vaardigheid is betracht.
Om 5 uur is de toestand de volgende:
Te Ay staan drie huizen in brand, een
is er geheel vernield. Te Pierre-et-Daméry
is het verwoestingswerk afgeloopen, dat
nu te Epernay begint, waar twee huizen
zijn geplunderd en een aantal lieden in
hechtenis zijn genomen. Dit laatste
schijnt geen ander gevolg te hebben
dan de woede van de wijngaardeniers,
die in zeer bewegelijke groepen optre
den, te verhoogen. Het schijnt, dat de
betoogers volgens een welberaamd plan
te werk gaan, zij worden aangevoerd
door lieden, die het land uitnemend
kennen. Het saboteeren van een huis is
de kwestie van een kwartier. Is men
gereed, dan wordt de terugtocht aan
vaard.
6 u. Te Ay konden de ..roepen niet
tegen de oproermakers op Er is een
huis in brand gestoken. De vlammen
hadden spoedig de bijgebouwen van het
huis van den burgemeester bereikt. Een
huis en twee magazijnen zijn vernield.
De wijnboeren nemen niets mee, maar
breken alles. Terwijl twee huizen wer
den overhoop gehaald, konden cavale
risten, die tusschen twee vuren waren
ingesloten, niet tusschenbeide komen. Er
zijn barricades opgeworpen van steenen
en wijngaardstokken.
8 u. Te Epernay is een bom ge
sprongen. Een paard is gedood, drie sol
daten zijn gewond, waarvan een tamelijk
ernstig.
De ministers zijn gisteravond in mi
nisterraad bijeengekomen.
Het bericht over het Japansche verdrag
met
Mexico
wordt natuurlijk tegengesproken. Presi
dent Taft heeft door senator Burton de
jongste poging om de bewegingen der
Amerikaansche troepen in Texas in ver
weid aan Patrick op. Een angstaanjagen
de onrust overviel hem deze joeg hem
van zijnen stoel en deed hem de kamer
op en neer gaan. Daarbij riep hij. elk
woord, dat zijn vader toenmaals gespro
ken had, in zijn geheugen. Welk een
zielesmart lag er niet in de woorden en
gebaren van zijn zieken vader, voor de
geestelijke bij hem geweest was! En
welk een rust, welk een zièlevrede lag
op zijn gelaat te lezen, toen de geeste
lijke hem de troostmiddelen van den
godsdienst gebracht hadWas het dan
niet mogelijk, dat een zielelast het ge
moed des vaders had gedrukt, waarvan
de wereld, noch zijne zoons 't gering
ste vermoeden hadden Wat toch had
zijn vader gezegd, toen Patrick hem,
om hem gerust te stellen, een gentleman
genoemd had, wiens rechtschapenheid
de geheele wereld roemde?
„In de oogen der wereld.... ja, zij oor
deelt naar den uiterlijken schijn, niet
echter in de oogen van den Rechter hier
boven en evenmin voor de stem in mijn
binnenste." Dat had zijn vader gezegd.
Ook thans nog kwam zijn geweten in op
stand tegen de gedachte, dat het geweten
zijns vaders met een schuld kon belast
zij",. Qpjt ftu flog trachtte hij ziqh diets
band té brengen met Japan, met klem
laten tegenspreken. De President ver
klaarde, dat die troepenbewegingen uit
sluitend waren voortgevloeid uit de vrees,
dat een uitbreiding van den opstand in
Mexico kunnen leiden tot anarchie.
Maar Taft heeft het bij deze ontken
ning niet gelaten; hij heeft ook den secre
taris van Staat, Knox, en de leden van
de commissie voor de buitenlandsche aan
gelegenheden uit den Senaat gemachtigd
tot het afleggen der verklaring, dat de
ambtelijke correspondentie van den Ame-
rikaanschen gezant te Mexico (stad) met
de regeering te Washington geenerlei
directe of indirecte toespeling bevat op
Japan.
Over den opstand bericht men verder:
Een telegram van 11 dezer uit het kamp
van Madero, bij1 Bustillos in Mexico,
meldt, dat op 11 d.d. voor het eerst se
dert het uitbreken van den opstand door
den koopman Frederico Move, die in
de stad Mexico met Limantour en andere
ministers heeft overlegd, vredesvoorstel
len zijn gedaan aan den leider van den
opstand.
Madero heeft Gomez, den leider van
de Mexicaansche Junta te Washington
telegrafisch geraadpleegd over de basis,
waarop vrede gesloten kan worden.
Of het nu vrede wordt?
GEMENGD.
De „Lokal-Anzeiger" verneemt uit
Petersburg, dat de Tsaar en Tsaritsa in
dit najaar weer eenige weken op 't kas
teel Friedburg in Hessenh verblijf zul
len houden, van waaruit de Tsaritsa weer
te Nauheim een kuur zal doen. De Nau-
heimsche dokter van de Tsaritsa heeft
onlangs de Tsaritsa bezocht, en zich te
vreden verklaard over haren toestand.
Dat die toestand op het oogenblik niet
te wenschen overlaat, blijkt overigens
nog hieruit, dat het Russische hof in Mei
te Kopenhagen het bezoek zal brengen,
dat verleden jaar afgesteld moest wor
den. Daarna zal de koning van Noor
wegen te Tsarskoje Selo op bezoek ko
men. Eenige weken later gaat het kei
zerlijke'paar met het jacht Stjandart een
kruistocht in de Finsche Scheren doem
De Pruisische Staatsschuld beliep
op 31 Maart 1910 9.399.788.039 Mark.
Tot bestrijding van de uitgaven van den
dienst der staatsschuld is in 1909 een
som van 374,893.184 Mark noodig ge
weest.
De officieuze „Diario" meldt dat
Spanje's optreden in Marokko is uitge
steld. De Matin verneemt uit Madrid, dat
twee mogendheden die de Acte van Al-
geciras hebben geteekend, zonder zich
principieel tegen een optreden van Frank
rijk en Spanje te verzetten, eenige op
merkingen hebben gemaakt, welke tot
resultaat zouden hebben, dat beide re
geeringen nog een afwachtende houding
zullen aannemen.
De bladen te Moskou berichten, dat
de Chineesche minister van oorlog de be
velhebbers van alle legercorpsen naar
Peking heeft ontboden voor een beraad
slaging over het plan eener buitengewo
ne mobilisatie.
Ook zou de regent een zeer oorlog
zuchtig manifest hebben uitgevaardigd,
waarin het leger wordt aangespoord
te maken, dat de nabijheid van den dood
den vader schrik had ingeboezemd en
beelden voor den geest had geroepen, d e
nooit bestaan hadden. Maar, zoo vroeg
hem eene inwendige stem, waarom keer
den dan vrede en rust bij hem terug, toen
de geestelijke zijne biecht gehoord had?
Was het niet duidelijk, dat de priester
den last van zijn ziel weggenomen had
en wel daardoor, dat hij zich bereid ver
klaard had, het misschien voor jaren be
gane onrecht weer goed te maken Was
de geestelijke niet reeds den volge den
dag afgereisd, om waarschijnlijk de ge
dane belofte terstond te vervullen? Het
liep Patrick koud over den rug bij deze
gedachten, welke hem als 't ware inge
geven werden.
„Dat zou verschrikkelijk zijn!" riep hij
luide uit, terwijl hij zijne hand aan het
voorhoofd sloeg, als vreesde hij, dat
zijne gedachten verward zouden raken
„dan zou die man eene schuld boeten^
waaraan hij onschuldig is; ja nog meer:
de vervulling eener heilige plicht, door
mijnen vader hem opgelegd, zou ik, de
zoon, met eene afschuwelijke aanklacht
beloond hebhenMaar neen.... het is
on-r>o,gc':jdat was te gruwzaam. En
toch..., en toch,.,, waarom iheb ik niet al-
zich gereed te houden tot den oorlog.
De „Germania" meldt, dat aan het
rijksministerie van binnenl. zaken op het
oogenblik een nieuwe indeeling van de
kiesdistricten voor Elzas-Lotharingen in]
de maak is ,die na Paschen aan de com
missie uit den Rijksdag zal voorgelegjd
worden. De regeering wil dus blijkbaar
al haar best doen, om het centrum, dat
de eerst voorgestelde indeeling heeft
verworpen, voor het wetsontwerp tot
invoering van een grondwet voor het
rijksland te winnen.
De „Daily News" schrijft dat de al
gemeene staking de geheele ko eiindus-
trie van Zuid-Wal es dreigt lam te leg
gen, tenzij de mijneigenaars toegeven en!
voor zekere mijnwerkers een minimum
loon willen waarborgen. i
Volgens schattingen in de New-
Yorksche bladen zullen meer dan 75000
Amerikanen te Londen de kroningsfees
ten gaan bijwonen. Alle groote transat
lantische booten, die begin Juni uit New;
York naar Europa vertrekken, zullen
propvol zijn. Van vele schepen zijn alle
eerste- en tweedeklas plaatsen ree Js nui
besproken.
De schoolraad van Willesden (En
geland) heeft tot iets geheel nieuws be
sloten. De speelplaatsen der scholen
zullen na schooltijd voor de kinderen uit
de buurt worden opengesteld en dan!
zullen tevens de kinderen op deze speel
plaatsen tegen ongelukken bij het spet
worden verzekerd.
BINNENLAND.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is de heer I. D. Sasso
benoemd tot consul der Nederlanden te
San José;
is benoemd tot boekhoudster-onderwij
zeres aan het Rijkskrankzinnigengesticht
te Grave, mej. C. L. Schuddeboom, al
daar;
zijn benoemd tot lector in de faculteit
der geneeskunde aan de Rijksuniversiteit
te Utrecht: le. tot het gevetj van onder
wijs in de orthodontie J. A. W. van
Loon; 2e. tot het geven van onderwijs
in de operatieve tandheelkunde P. J. J.
Coebergh, beiden assistenten aldaar; 3e.
tot het geven van onderwijs in de pro
these J. J. E. de Vries, te Amsterdam;
is aan den lector in de faculteit der
geneeskunde aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht J. E. Grevers opgedraven het
onderwijs in de diagnostiek der tandziek-
ten, de bijzondere anatomie en weefsel-
leer der tanden en de bijzondere patho
logische anatomie der tanden
zijn benoemdtot inspecteur der regis
tratie en domeinen te 's-Gravenhage W.
E. Duijm, inspecteur te Goes tot inspec
teur te Deventer .J C. Doedens, inspec
teur te Hoorn; tot inspecteur te Goes
D. Veenman, ontvanger te Sommelsdijk;
tot inspecteur voor den ambulanten dienst
A. A. Versluys, ontvanger te IJsselstein;
tot inspecteur te Hoorn M.- C. Roos,
ontvanger te Bergen op Zoom.
Algemeene Bond van R. K, Kies-
vereenigingen.
Naar wij vernemen, zal de algemeene
vergadering van den bond dit jaar ge
houden worden op Maandag 22 Mei.
C.
les onderzocht, voor ik eene aanklacht
indiende? Patrick, Patrick, wat hebt gij
gedaan Als dit de ware toedracht der
zaak is, dan kunt gij het in geheel uw
leven niet ongedaan maken. Wat moet
ik doen, om dezen twijfel op te heffen
Zal ik hem zelf vragen of hij de som ge-
bruik-t heeft, om eene oude schuld des
vaders te delgen? Neen hij die zulk
een vonnis over zich kan hoorei uitspre
ken, zonder een woord van opheldering
te geven,-omdat hij het biechtgeheim niet
wilde schenden, hij zal ook ten opzich
te van mij zwijgen. Ach, waar vind ik
de oplossing van dit verschrikkelijk raad
sel
Weder ging hij voor de schrijftafel zit
ten, waarop in een vergulde lijst een!
klein olieverf jx>rtret van zijnen vader
stond. Lang beschouwde hij de pein
zende trekken van den overledene, als
wilde hij die om opheldering vragen.
„O," klonk het daarop van zijne Hppeit,
als zou de twijfel opgeheven zijn."
(Wordt vervolgd).