2e Jaargang Na, 430, Maandag 6 Maart 1911. BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. 3)e Ccicbofve Sou/tont Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verrekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco der post f L50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 27, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Rumor in Casa. De brandende kwestie in Leiden is wel een mooie illustratie van het spreek woord: „Als je één varken aan zijn staart trekt, schreeuwen ze allemaal"* Het varken in casu, dat door den Hoog- eerw. Deken ietwat hardhandig aan den staart getrokken is, de Mij. tot bevorde ring der Toonkunst, heeft echter het groote leven niet gemaakt. Integendeel. Alleszins lofwaardig heeft het bestuur met spoed een vergadering belegd om te zien of er nog een mouw aan te pas sen viel. Eilacie, het mocht niet zijn, force majeure deed hen zwichten. Zekere pers heeft echter gemeend het voor hen te moeten opnemen. Zoo vraagt het „Hbid." na beweerd te hebben dat velen zich verwonderd en, geërgerd hebben over de „krasse waar schuwing, waarom nu bezwaren wor den geopperd. „Vele en daaronder invloedrijke leden' der afdeeling zijn katholiek. Zij hebben zich tegen het stuk, toen het nog moest: worden gekozen, niet verzet en geduren de den langen studietijd is er geen beJ zwaar tegen gemaakt." Tegen deze onwaarheid meenen wij krachtig te moeten protesteeren. Reeds bij de bekendmaking der uit voering is„van gezaghebbende zijde den katholieken leden van Toonkunst met na druk 'er op gewezen, hun medewerking aan dit stuk niet te verleenen, en velen! hunner weigerden reeds mede te zingen. Nog erger maakt het de „Nieuwe Cou rant", die verklaart: „Wij hebben den tekst nog eens door gezien het is een niet zeer talentvolle bewerking van de Gretchen-geschiede- nis uit Goethe's „Faust" allerminst aan- stootelijk echter". Dit pleit niet voor het hoogstaand zedelijk gevoel van den schrijver. Als censor morum hebben wij intusschen meer vertrouwen in den HoogEerw. De ken. Mocht verder het „Hbl." al meenen, dat „de Katholieke leden der afdeeling die het stuk mee ingestudeerd hebben, moeilijk zijn verbod zullen kunnen op volgen", aannemelijker schijnt ons de meening van de „Tel.". „Men zal de medewerking van de Ka tholieke leden echter moeten missen. Verwacht wordt, dat deze tegen het uit drukkelijk verbod van hun geestelijke in, niet zullen zingen. Ook op het bezoek zal dit herderlijk schrijven zeker wel invloed hebben". We "hopen het. Beter ten halve ge»- keerd,.*.. ALGEMEUN OVERZICHT. Heden zal dan weer de Fransche se naat, die bij intreden der ministerieel© crisis verdaagd werd, bijeen komen tot het aanhooren van het nieuwe Program van Monis. In de Kamer zal de voorlezing van het program van het ministerie-Monis wor den gevolgd door een interpellatie over de a'gemeene politiek. Naar verzekerd wordt zullen de republikeinsch-socialist Borrel en de radicaal-socialist Chau- temps aan de regeering een nadere ver klaring vragen over het politiek pro gram. Deze interpellatie heeft, naar men begrijpen zal, ten doel een stemming] over het nieuwe kabinet uit te lokkent De verschillende Ministers (zijn thans met den premier natuurlijk druk aan het werk met het in orde maken der ge gevens voor en het opstellen van de Ministerieele verklaring. De socialisten hebben reeds beraad slaagd over de gedragslijn die zij ten op zichte van het nieuwe kabinet zullen vol gen. Sommigen meenden dat het minis terie-Monis met sympathie begroet zou worden, omdat de aanwezigheid in het kabinet van mannen als Berteaux, Cait- laux e.a. waarborgen gaf voor de oplos sing van de voornaamste kwesties, die thans aan de orde zijn, n.l. die betref fende de spoorwegmannen, de belas ting hervorming en de evenredige verte genwoordiging Jules Guesde heeft tegenover dez(e( opvatting volgehouden, dat ihet nieuwe ministerie, juist als vorige kabinetten, burgerlijke politiek zal voeren, dat men zijn vrijheid moest voorbehouden ten opzichte van het kabinet en den klassen strijd voortzetten. Er zou nog een nader heruit geiyomejn worden. Men verwacht, dat de meerder heid zich heden ivoor Monis zal uitspre ken. De rechtsche bladen zijn nog allesbe halve goed te spreken over dit ministe rie. Het „Journal des Debats" keurt het heftig af dat dit kabinet is samengesteld uit tegenstanders van Briand's politiek en dat terwijl de meerderheid d'er Kamer voor die politiek was. Een regeering, aldus besluit de „Dé- bats" zijn hoofdartikel ove rhet ministe rie-Monis, een regeering op deze wij ze samengesteld, is het tegenovergestel de van hetgeen het land wenscht, zij be- teekent het tegendeel van al hetgeen on vermijdelijk is geworden in de bestaan de politieke verhoudingen. Reeds de samenstelling alleen van het kabinet verontrust ten zeerste de open bare meening, daar zij in geen enkel op zicht de bezorgdheid wegneemt van hen, wien de belangen van het land ter harte gaan, integendeel zij doet deze toene men. De „Éclair" concludeert: „Nooit is er een ministerie opgetreden zóó homogeen in de essentieele ondeugden, die het al bij voorbaat een voor de rust en het heil van het vaderland noodlottige carrière voorspellen". Intusschen gaat papa Monis kalm zijn gang en heeft reeds zijn zoon tot kabi netschef benoemd. Ook de radicale so cialisten schijnen nog wat aan nepotis me te doen. In Spanje kriselt" het ook heftig. In de laatste ministerraad waar gesproken zou wor den over een antwoord aan het Vaticaan, was de min. van Financiën Cobian niet tegenwoordig, welk feit door de andere andere ministers ten sterkste wordt afge keurd. Sommige bladen jiu verzekeren dat de nota van antwoord aan het Va^ ticaan, zóó is opgesteld, dat een breuk met den H. Stoel niet te vreezen is. Het antwoord der Spaansche regeering ber loofd, zoo zeggen zekere bladen, de beste resultaten. In politieke kringen te Madrid is men de meening toegedaan, dat Cobian zoo lang zal aanblijven, tot de breuk met Ro me een feit is geworden. Zoodra Gof- bian heengaat, dan kan men er zeker van' zijn, dat het zoover gekomen is. Blijft de minister van financiën aan, daji is dit het bewijs, dat Canalejas aan de eischen van het Vaticaan heeft toegegeven. Uit China komen weer dreigingen van een nieuwen Boxer-opstand Volgens berichten uit Moekden is al daar weder een beweging gaande te gen de vreemdelingen en wordt de be volking in proclamaties opgehitst alle Eu ropeanen te vermoorden. Uit Wladiwostock wordt eveneens ge meld, dat men vreest voor Boxer-op stand. In de door Europeanen geredigeerde bladen van het verre Oosten worden de regeeringen gewezen op de nood zakelijkheid om ten spoedigste maat regelen te nemen ter bescherming der buitenlanders o.a. door uitzending van troepen. Uit Buenos-Ayres verneemt de „Ti mes" dat de opstand in Paraguay zich uitbreidt. Vijfduizend opstandelin gen moeten een paar stadjes veroverd hebben. Argentinië dreigt met weer wraak, tenzij Paraguay voldoening geeft voor het opbrengen van drie Argentijn- sche schepen door den dictator Jara. De toestand in Paraguay is zeer ern stig. Zoodra hij te Asuncion is, zal de Ar- gentijnsche Minister binnen de 12 uren teruggave eischen der door den dictator in beslag genomen schepen; en zoo hij geen voldoening bekomt, zal Argentinië maatregelen nemen om ze met geweld terug te krijgen. GEMENGD. Koning Nikita van Montenegro, die in deze maand Weenen en Petersburg zou bezoeken, heeft zijn reis tot April uitgesteld. De r Lokal Anzeiger" verzekert, dat Castello Branco, een onlangs uit Portugal verbannen oud-minister, de leider van het te Rio de Janeiro ontdekte anti- republikeinsche complot is. De Porte heeft drie schepen ge kocht van de Norddeutsche Lloyd, die als transportschepen n dienst doen. De minister van Marine heelt nu ook verzocht, dat eenige gezagvoerders en officieren van de Lloyd als instructeurs van de Turksche bemanningen zullen optreden. Dit verzoek is ingewilligd. - In een schrijven aan Stolypin spreekt de tsaar met lof over de medewerkers van tsaar Alexander II, die dezen onder steunden bij,het vrijmaken van de land bouwende bevolking. De tsaar heeft zich tot doel gesteld het werk van zijn groot vader voort te zetten. Hij wil van den Russischen boer niet alleen een vrij man, maar ook een economisch krachtig landbezitter maken. - Volgens verschillende te New-York ontvangen berichten zijn te Managua (Ni caragua) 45 personen waaronder een Duitsch geneesheer, wegens deelneming aan een samenzwering tegen de regee ring, ter dood veroordeeld. De gezant van Nicaragua bestrijdt ech ter de juistheid dezer mededeeling. Het Amerikaansche Huis Afgevaar digden heeft zich verklaard tegen een voorstel, strekkende om aan de Ameri kaansche delegatie naar de internationale vredeconferentie op te dragen, ter confe rentie aan te dringen op het totstandko men eener internationale overeenkomst tegen het voeren van oorlogen, die ge biedsuitbreidingen ten deel hebben. President Taft heeft besloten het Con gres in buitengewone zitting bijeen te roe pen. Het heet dat de Hongaarsche regee ring hare toestemming heeft gegeven voor den invoer van nog 3000 ton Argentijnsch vleesch in Oostenrijk. Op den Döberitzer heirweg bij Berlijn is Donderdagavond in de duisternis een auto van de verkeerstroepen op een mili taire kolonne ingereden. Een luitenant, een officier van gezondheid en zes man werden gewond. De twee officieren heb ben een hersenschudding gekregen. Koninklijke Besluiten. Bij koninklijk besluit is aan J. L. Becking eervol ontslag verleend als lid van de Algëmeene Rekenkamer; is benoemd tot directeur van en leer- aar aan de R. Hi. B. S. te Venlo, S. van der Meer, leeraar aan de H. B. S. te Delft; is benoemd tot adjunct-commissaris der loodsen te Harlingen voor admi nistratieve werkzaamheden aldaar dehr. J. van der Meij; is toegekend de aan de orde van Oran- je-Nassau verbonden eeremedaille, in zil ver, aan mej. M. Ch. Hagenbeek, di rectrice van de afdeeling handwerken bij de Naaml. Vennootschap voorheen firma J. D. Nolet, te Utrecht. Kroningsjubileum. Ter gelegenheid van het Kronings-ju- bileum van H. M. de Koningin werden heden te Arasterdam de carillons be speeld vlagden de openbare gebouwen Door het garnizoen, bestaande uit in fanterie, artillerie en cavalerie in groot tenue, werd, vergezeld van de muziek, een marsch door de stad gehouden. Rijksopvoedingsgestichten. In de tweede helft van de maand Juni a.s., zal een vergelijkend onderzoek plaats hebben voor mannelijke sollicitanten naar de betrekking van opvoedend ambte naar aan de Rijksopvoedingsgestichten voor jongens. Voor verdere bijzonderheden zie men Staatscourant no. 55. Sociale cursus. De Bond van ,R. K. Werkliedenver- eenigingen in het bisdom 's Bosch houdt een tweedaagschen Socialen Cursus in het gebouw van den R. K. Gilde- bond te Tilburg, op 25 en 26 Maart, a.s. Sprekers de weleerw. heer L. Poell, onderwerpen: „le. Noodzakelijk verband tusschen R. K. vakvereenigingen en Alge- meene R. K. Werkliedenvereeniging of Gildenbond; 2e. De arbeidersjeugd en de R. K. Werkliedenbeweging. De heer A. H. J. Engels, onderwerpen le. Hoe moe ten wij ons vereenigingsleven propagee- ren2e. Meer kennis der sociale wetten. Spoorwegpersoneel. De ;R. KI organisatie van spoor- en Tramwegpersoneel SL Raphaël, heeft 't verzoek van de Ned. Vereeniging van Spoor en Tramwegpersoneel om een sa- menspreking, ten einde te kun en tot een gem^flschappelijk optreden tegen hst reglement dienstvoorwaarden van minis ter Regout van de hand gewezen. R. K. Tabaksbewerkers. Gisteren werd te Nijmegen een bonds- bestuursvergadering gehouden van den Nederl. R. K. Tabaksbewerkersbond. De voorzitter, de heer J. van Rijse- wijk, opende de vergadering met ge bed en deelde mede, nadat de notulen waren gelezen en vastgesteld, dat de Eerw. Adviseur verhinderd was aanwe zig te zijn, evenals het eerelid v. Schaik. De hoofdschotel van de agenda was de vaststelling der contributicregeling, zoodat deze vergadering slechts kon be schouwd worden als een voortzetting van de in September 1.1. gehouden jaar vergadering. Op deze contributie-regeling waren enkele amendementen ingekomen, als mede een wijzigingsvoorstel Maastricht dat door het hoofdbestuur echter als een geheel nieuw voorstel werd beschouwd en deswege niet in behandeling kwam. Oevr de kwestie, of de deelname aan 't weduwenfonds al dan niet verplichtend zal worden gesteld, kon men het niet eens worden, zoodat de beslissing daar over later zal vallen. Ten opzichte van de deelname aan de werkloozen-kas werd op voorstel van 't hoofdbestuur goedgevonden, dat de af- deelingen van den Bond bij meerder heid van stemmen die deelname hieraan verplichtend kunnen stellen. Een voorstel Leiden om bij werkloosheid aan gehuw de leden 25 ct. toeslag te geven voor ieder kind, werd verworpen, evenals een voorstel-Deventer, dat deze toeslag eerst wilde doen beginnen bij het 3de kind; beide voorstellen waren door 't hoofd bestuur ontraden. Daardoor restte slechts het bestuursvoorstel om tot 4 kinderen te steunen, dat zonder stemming aan genomen werd. De nieuwe contributie-regeling werd daarna met 1 stem tegen en 1 st. blan co aangenomen en de datum van in werkingtreding bepaald op 1 Juli 1911. Als plaats voor de volgende bondsver gadering werd Amsterdam aangenomen Daarna sloot de voorzitter de vergade ring met gebed. KORTE KRONIEK. Bij K. B. van 2 Maart is voor de gemeente Haarlem eene Kamer van Ar beid opgericht. In de Kamer zullen 10 leden zitting hebben. De burgemeester van Rijswijk, ba ron van Hardenbroek van Lockhorst, heeft tegen 1 Mei a.s. zijn ontslag als burgemeester aangevraagd, wegens zijn benoeming tot kamerheer van H. M. de Koningin. Baron van Wassenaar, eigenaar van het kasteel te Nederhemert, heeft aan deze gemeente f5000 geschonken, voor den bouw van een nieuw raadhuis. Dat maakt met de f 15.000, welke barones se van Nageii voor dat doel heeft ver maakt. Donderdag 9 Maart verleent de minister van Oorlog geen audiëntie. LEIDEN, 6 Maart. Vervroegde winkelsluiting. Gistermiddag werd in het gebouw van den Ned. R. K. Volksbond eene openr bare vergadering gehouden, uitgeschre ven door de afd. Leiden van den Nederl. R. K. Bond van Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden. Verschillende heeren en dames hadden aan de uitnood'igLn|g gehoor gegeven. Nadat de waarnemend voorzitter, de heer A. H. J. Engels, de vergadering had geopend, verkreeg de heer Heemskerk het woord, die eene in leiding hield over de vervroegde winkelr sluiting. Spr. betoogde, dat de magazijn- en winkelbedienden een arbeidsdag maken, waarvan de gewone arbeiders zich geen begrip 'kunnen vormen. Hun werk is ze- nuwafmaftend en heeft vele nadeelige gevolgen voor het lichaam tengevolge van het lange staan, gebrek aan frissche lucht, tocht enz. Spr. haalt hiervoor aan uitspraken van tal van medici. Vooral in manufacturen- en modezaken wordt veel van het personeel gevraagd; een werk tijd van '5 tot 17 uur, behoort daar 0kt tot de uitzonderingen, Door dien langen arbeidstijd ontbreekt den arbeider gelegenheid om zich in zijn huisgezin bezig te houden, ontbreekt» hem tijd voor ontwikkeling en ontspan ning. Voor de interne bedienden is de toestand vaak nog slechter; hun taak is; soms nooit geëindigd. >Spr. haalt de re.i sultaten aan van de te dezer zake inge stelde enquête te Amsterdam, waar zeer lange arbeidstijden voorkomen en al hoewel in Leiden de toestand iets gun> stiger is, nemen de bedienden daar toch' evenmin een bevoorrechte positie in. Uitvoerig toont spr. aan, dat verkorn ting van arbeidsduur alleen mogelijk is, door een vervroegd sluitingsuurde practijk /heeft dit bewezen. Dit vervroegd sluitingsuur Is bovendien ,in het belang van den klein.-winkelier, .die er dezelfde vruchten Van trekt als de bedienden. Spr. igaat de acties na, welke voor een vervroegd sluitingsuur gevoerd zijn en; merkt op, dat ivele groote middenstan.- ders in dezen (hielpen. Bij velen is de} wil goed, doch op den onwil van enkelen] stuit de invoering van een vervroegd' sluitingsuur af. Spr. ilcomt dan ook tot de conclusie, dat .alleen de wetgever kan] helpen. Spr. gaat vervolgens na de wetgeving in verschillende landen en de agitatie voor een wettelijk sluitingsuur in Nier derland .In Leiden verklaarden zich b.v. 143 van de 258 winkeliers voor een ver vroegd sluitingsuur en slechts met klei ne meerderheid sprak de Raad zich er tegen uit. Spr. zet de bezwaren der tegenstart- ders uiteen en weerlegt de argumenten tegen een wettelijke regeling, aan welke spr. de voorkeur geeft boven een ge meentelijke verordening. De heer Engels dankte den inleider voor zijn keurige .en belangwekkende! redevoering, welke getuigt dat de heer Heemskerk het behandelde onderwerp tot in finessen bestudeerde. Spr. hoopt dat de beweging, die te dezer stede in samenwerking met anderen voor een ver vroegd sluitingsuur op touw zal wor den gezet, moge slagen en dat de Raad eene verordening op de vervroegde win kelsluiting moge uitvaardigen. Voor de leden van „Geloof en We tenschap" zal op Dinsdag 14 Maart a.s. als spreker optreden de ZeerEerw. Pa ter van Well S. J. uit Venlo. Verleden jaar mocht deze gevierde spreker door zijn boeiende voordracht over Jörgensen grooten bijval ondervin den; zijn onderwerp luidt nu: „Het kind in de litteratuur", een lezing, waarmee hij reeds veel succes oogstte. Wij twijfelen niet, of de leden van Geloof en Wetenschap" zullen door een groote opkomst toon en deze keus op prijs te stellen, terwijl wij er op wijzen dat gelegenheid bestaat voor introductie. Het bestuur heeft zich aldus samenge steld: Dr. W. .F. M. Weebers, voorz. Mr. A. Tepe, ondervoorz.Th. R. J. Wij- ers, Rapenb. 2, secretaris; Mr. H. van Wensen, penningmeester, cn L. v. d. Laan, -2e secretaris. Onze vroegere stadgenoot, de heer B. J. A. de Vrind, chefkok in hotel Paur lez te 's Graven h age, is op de Haag- sche tentoonstelling van Kookkunst be kroond met gouden medaille. Door de waarnemende directie der Bescuitfabriek „Nutrix", Hoogewoerd, alhier is de vorige week het personeel een loonsverhooging toegekend, voor enkelen zelfs tot een dedrag van f 2. per week. Door den burgemeester dezer ge meente is hedenmorgen een telegram van gelukwensch gezonden aan H. M. de Ko ningin, ter gelegenheid van het feit, dat het heden 127g jaar geleden is, dat H. M. werd ingehuldigd. Van verschillende open bare gebouwen en particuliere woningen woei de driekleur terwijl het carrillon van de stadhuistoren werd bespeeld. ROOMSCHE AGENDA. Woensdag 81/2 uur 's avonds. Ge bouw St. Joseph Gezellenvereeniging, Rapenburg 52. Algemeene ledenverga-t dering van De Jonge Garde. AARLANDERVEEN. De ministers van binnenlandsch zaken en van financiën hebben het dedrag van het voorschot, bij Kon. besluit van 1 Augustus 1910 uit 's Rijks kas aan deze gemeente toege kend ten behoeve van den bouw van arbeider woningen, vastgesteld op f2439.74

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1