P
ADViïeTENTSEM.
Gebrs.VINCENT
A
Piano en Orgelhandel
L. H. BRUNSN
Rookt
WIJTENBURG's
s Tabak.
1 oh tgraniet
WiaNHKEI JM
isÉÖ
(000 600 wassk 300^^5^."-150 ssSsh 100
IJzeren hekken.
Gemengd Nieuws.
- PiANO's en ORGELS -
G. F. VAN BEUKERING
DUYNSTEE VAN DER VELDEN,
Kassiers en Coniniissionnairs in Effecten.
opkomen voor de reinheid van het hu
welijk, de gaafheid van het gezin maar
zulks alles losmaken van den wortel waar
uit het opkomt. Of doordien men de
Christelijke religie verwerpt, of doordien
men haar terugdring* naar eene intieme
re wereld en voor de zaken van dit le
ven eigen regelen schept, naar de uitspra
ken van het verstand.
Daarmee nu is de bijl aan den wor
tel gelegd. Zoo moet allengs het Chris
tendom verschrompelen en het gansche
leven zou bij consequente doorvoering
allengs verontchristclijken.
Als daar allerhande schaamtelooze theo
rie wordt verkondigd dan zijn er talrij
ke vrijzinnigen die van dat alles gruwen.
Echter kan van den vrijzinnigen staats
man geenerlei kracht uitgaan tot weer
staan van dit streven. Hem, evenals den
verdediger van die leerstellingen staat
slechts de rede ten dienste en geen be
roep kan worden gedaan op eenig hoo-
ger gezag dat vaste vormen geeft.
Zoo baart dan geen verwondering dat
thans van rechts met zoo groote kracht
en eensgezindheid voor het behoud van
onze Christelijk nationale tradities wordt
geijverd.
Aan onze Kamerleden, inzonderheid
ook aan Minister Regout, onzen war
men dank voor het talent en de trouw
waarmee ze tot hier toe pal stonden.
Land- en Tuinbouw.
Hoe moet ik mijn Tuin bemesten?
II.
Wij voor ons hebben nog andere be
iwaren, dan in ons eerste artikel zijn
genoemd, tegen de bemesting, zooals die
veelal in onzen tuinen plaats heeft. Let
welwij ziggen niettegen den natuurlij
ken mest - 't zij stalmest, compost of beer
maar tegen de wijze, waarop hij wordt
aangewend. Wij hebben een hartgrondi-
gcn afkeer van het „gieren" of „beeren",
in 't algemeen van het toedienen van
vloeibaren mest. Wij vinden dat een vie
ze, walgelijke zaak, en meenen, dat ieder,
die onbevangen is en zijn natuurlijk ge
voel laat spreken, er evenzoo over moet
denken, 't Is hier als bij andere zaken ook
weer de sleur, de gewoonte, het voor
beeld, gedachtenloos door de jongeren
van de otideren overgenomen, welke
vree doet hebben met, ja zelfs een zeker
welbehagen in een zaak, waarvan ons na
tuurlijk instinct afkeerig is. Ja, mei zeker
welbehagen kan men den groentenkwee-
ker, den liefhebber en de bloemenkweek-
ster een „dame" vaak of een overi
gens uiterst propere huisvrouw het
„geurige" mengsel zien klaar maken en
toedienen. Bah! de gedachte alleen reeds
kan ons wee maken; maar bij dat werkje
knijpt men de neus dicht en verlustigt
zich al bij voorbaat in den voorspoedigen
groei der planten. Want om dien welig en
groei en de malsche groenten is het na
tuurlijk te doen, en ter wille daarvan on
derdrukt men zijn natuurlijk gevoel. En
als het meevalt, dan heeft men voldoe
ning en smult van de kostelijke pro-
dukten van eigen hof. Smakelijk eten,
vrienden! Maar ik dank daarvoor. Ik
dank voor de aldus „in inest gestoofde"
vruchten. Ik dank voor die produkten, ge
drenkt als 't ware in den vloeibaren
mest, begierd en bebeerd soms nog koit
vóór het oogsten, zoodat men den mest
er vaak nog aan kan ruiken en proe
ven.
En gij zelf als ge er goed „inkomt"
gij dankt er ook voor .Zeker, ik weet wel,
niet in iederen tuin geschiedt dat zoo erg
als ik daar zei, maar 't komt toch vrij
veelvuldig voor.
En wat denkt ge: zouden zulke vuile
vruchten ook niet „vuil" zijn in hygië-
nischen zin; en is het ondenkbaar dat
zoodanig geteelde produkten min of meer
schadelijk kunnen zijn voor onze gezond
heid? Wij gelooven, dat hier inderdaad
gevaar kan schuilen. Een paar jaar ge
leden waarschuwde Dr. Héricourt in „La
Revue"Wij hebben alle rauwe
groenten van onze tafel verbannen en ook
die op of in de nabijheid van den grond
rijpen, van den grond onzer tuinen, die
gevoed is met mest, d.w.z. met uitwerp
selen van dieren of menschen. Uit dat
oogpunt beschouwd, zijn twee spijzen
zeer bijzonder gevaarlijk; sla en vooral
aardbeien. De sla is uiterst gevaarlijk
en de aardbei, hoe welriekend, hoe sma
kelijk ook, is een vuile vrucht, een vracht
in faecale stoffen gestoofd, een vrucht,
die vaak doodelijk is". Een andere ge
neeskundige, de Italiaansche arts Cere-
solo, zegt, dat hij bij nauwkeurig onder
zoek van verschillende groentenkrop
sla, andijvie, selderij, e.a. buitengewoon
veel microben ontdekte, welke hij voor
namelijk afkomstig achtte van de be
mesting met faecaliën, compost of vloei
baren mest. Ik zou nog meerdere aanha
lingen kunnen doen, maar 't moet, dunkt
mij, ieder die even nadenkt, reeds duide
lijk zijndat die vuile bemesting niet de
rechte is en ons geen gezonde, onscha
delijke en fijne vruchten kan geven.
Geen mest, maar plantenvoedsel, moe
ten wij onzen gewassen toedienen. Uit
werpselen (faecaliën) kunnen eerst dan
tot voeding der planten dienen als zij
door scheikundige omzettingen in „pas
klaar" voedsel zijn veranderd. Voor die
omzetting, ro;ting of verbetering, is tijd
noodig .Hoe die verteerde mest in combi
natie met kunstmeststoffen doelmatig ge
bruikt kan worden vertellen we in ons
slotartikel C. B.
De Tuberculose onder het Rundvee
en haar bestrijding.
Op een belangrijk geschrift1, dat bo-
venstaanden titel draagt en uitgaat van
de Directie van den Landbouw, willen
we de bijzondere aandacht onzer lezers
vestigen. De strekking daarvan is de vee
houders voor te lichten hoe zij hun vee
stapel vrij van tuberculose kunnen' ma
ken of houden, terwijl voorts wordt me
degedeeld in hoeverre zij daarbij, op gel
del ijken steun der Regeering in1 de toe
komst mogen rekenen.
Iedere veehouder dient dus van de
ze brochure kennis te nemen'; ze is gra
tis verkrijgbaar bij voornoemde Direc
tie (adres: Tournooiveld 6, 's-öravjen-
hage) en Landbouwyereenigingen vooral
mogen niet nalaten een exemplaar ter
verspreiding onder haar leden aan te
vragen. Den hoofdinhoud willen wij in
korte trekken vermelden.
Een doeltreffende bestrijding der tu
berculose is mogelijk geworden, nu men
haar oorzaak kent zijnde een smet
stof, een uiterst kleine bacillus (een
staafvormige splijtzwam) dc eigen
schappen hiervan, welke men heeft be
studeerd, en ook de omstandigheden,
die aan de ontwikkeling der bacillen'
bevorderlijk of nadeelig zijn. Men weet,
hoe de meststof in het lichaam komt:
meestal langs de ademhalings- en spijs
verteringsorganen dat de ontwikkeling
buiten het lichaam niet plaats heeft,
maar dat de smetstof, welke vrij goed
tegen uitdrogen bestand is, toch lang
in den stal kan blijven leven. Dit hangt
af van omstandigheden. Scherp zonlicht
en zuivere lucht werken doodend, even
als verhitting (van dc melk) en ontsmet
tingsmiddelen in bedompte, donkere,
slecht geventileerde stallen kunnen de
bacillen daarentegen geruimen tijd blij
ven leven.
iHermede zijn dan tevens reeds en
kele middelen ter bestrijding aangewe
zen ^zindelijkheid, een ruime goed ver
lichte stal met ruime standplaatsen en
een goede luchtverversching (ventilatie)
zijn niet alleen krachtige hulpmiddelen
om de vatbaarheid voor de tuberculose
te verminderen, maar zij zullen ook in 't
algemeen de gezondheid van het vee ten
goede komen. Voorts is er geen krach
tiger middel o:n de tuberculose te be
strijden dan een veelvuldig ver
blijf der dieren in de buiten
lucht. Wie dan ook zijn runderen ge-
.durende den staltijd d-e gelegenheid kan
geven eiken dag een uur of langer in de
open lucht qp een afgesloten terrein
rond te loopen, za! daarbij goed varen.
Dat de h oeveelheid melk door de dage-
lijksehe beweging zal afnemen, behoeft
men niet te vreezenintegendeel zal
de ervaring leeren, dat het omgekeerde
het geval is. Toepassing van de alge-
mi ene regeling der gezondheidsleer is
dus een eerste eisch. Een andere nood
zakelijke maatregel is: afzondering
van aan open tuberculose 1 ij-
dende dieren. Open tuberculose be
sta. u, als de aangetaste deelen in ver
binding staan met de wegen, die naar
builen leiden, dus sm ets tof ver-
spreiden; is dit nog niet hét ge
val, dan spreekt men van gesloten tuber
culose. Bij open tuberculose treden de
verschijnselen van ziek zijn meer te voor
schijn, zoodat de ziekte door den des
kundige bij onderzoek van het zieke dier
(een z.g. klinisch onderzoek) kan wor
den vastgesteld men noemt dezen vorm
van tuberculose daarom ook wel klinische
tuberculose. Dieren, hieraan lijdende,
moeten worden afgemaakt; alle andere
verdachte, bij welke een nader onder
zoek moet worden ingesteld, dienen a f-
-gezond-erd te worden.
In de derde plaats zorge men voor
een t u b e,r c u I o s e-v r ij e opfok van
h e t j o n g e v e e het koken der voeder-
melk en van de niet-gepasteuriseerde
ondermelk, wei of karnemelkgroote
reinheid, lucht en licht; inspuiting met
tuberculine door den veearts, om te on
derzoeken of de dieren vrij zijn van tu
berculose, komen hier in aanmerking.
Staatsinmenging wordt hierbij noodza
kelijk geacht, maar van dwangmaatrege
len, b.v. door het opnemen der klini
sche tuberculose onder de besmettelij
ke veeziekten, eii verplichte pasteuri-
satïe van de nevenproducten der zuivel
fabrieken, is de Regeering op verschil
lende gronden afkeerig. Alles komt dan
ook ten slotte aan op de volle medewer
king der belanghebbenden, der veehou
ders zeiven, en waar die medewerking
mocht ontbreken, is lie: zeer twijfelach
tig of met dwang het doel zou worden
bereikt.
De Regeering zal zich moeten bepa
len tot het geven van voorlichting en
steun, ten einde daardoor de veehou
ders op te wekken tot zooveel moge
lijk zelfstandig optreden tegen de tuber
culose. Alle ingrijpen zij er dus op ge
richt, belangstelling in de bestrijding
te wekkenden veehouder inzicht tc
geven in den aard van de ziekte, hem
de middelen aan de hand te doen, die
voor de 'bestrijding noodig zijn, en hem
door te nemen maatregelen aan te spo
ren tot zelfstandig handleen. Daarnevens
kan krachtig geholpen worden door het
aanwijzen en het opruimen der besmet
tingshaarden. De zorg voor het behou
den van een gezonden veestapel, voor
reinheid, voor de gezonde opfokking dei-
kalveren cn den aankoop van gezonde
dieren is de taak van den veehouder,
hoewel ook daarbij steun van Rijkswe
ge kan worden verleend.
Allereerst wil de Regeering de vee
fokkers helpen en van dezen bij voor
keur hen, die leden zijn van veree:iigin-
gen, welke zich dc verbetering van den
veestapel ten doel stellen, maar verder
wil zij ook aan andere veehouders, mits
geen handelaren in vee zijnde, de ge'e-
genheid geven met steun van Rijkswe
ge de tuberculose in hun stallen te be
strijden. Zij, die van deze gelegenheid
gebruik wenschen te maken, richten zich
op een ten gemeentehuize kosteloos ver
krijgbaar formulier tot den DireT.eur-
Generaal v. d. Landbouw in Den Haag.
Wordt op hun aanvrage ingegaan, dan!
verbinden zij zich o.m.tot het afstaan
van de klinisch-tuberculeuse runderen,
welke in hun veestapel worden gevon1-.
den, aan het Rijk tegen een vergoedin'g
of tot het slachten of doen slachten vanj
die dieren binnen 8 dagen na het onder
zoek en onder toezicht van een veearts.
Welke is de vergoeding? Deze wordt
berekend volgend een tarief dat geba
seerd zal zijn op het gewicht van het
levende dier, op een indceling der run
deren in klassen, verband houdende met
de soort, op het stadium (tijdperk) der
ziekte, en bp den vleeschprijs. Hieruit
volgt, dat het tarief niet constant zal
zijn, maar nu cn dan gewijzigd zal moe
ten worden. Thans is het tarief voor
door het Rijk ter slachting overgenomen
tuberculeuse runderen bij Ministerieel
besluit als volgt vastgesteld:
Klasse I. Vee, in voedingstoestand ver-
keerende en zonder zichtbare ziektever
schijnselen
a. dragend en melkgevend iokvee, niet
ouder dan 6 jaar, f 0.38 per K. G. le
vend gewicht:
b. dragend en melkgevend fokvee,
ouder dan 6 jaar, f.035 per K.G. levend
gewicht
c. andere melkgevende koeien, f0.32
K.G. levend, gewicht
een en ander vermeerderd met f 2.
voor élke liter melk, welke het dier per
dag geeft, mits de meikgift ten minste
6 L. per dag bedraagt.
Klasse II. Vee, niet vallende onder
klasse 1 of klasse III, met of zonder
zichtbare ziekteverschijnselen, f 0.30 per
K.G. levend gewicht.
Klasse 11 Vermagerd vee en vee
imeternstige ziekte-verschijnselen, f 0.20
per K. G. levend gewicht.
O n,g e 1 u k k n. Eergister avond
is per rij wiel bran card naar het Binnen
gasthuis te Amsterdam vervoerd en, na
aldaar behandeld te zijn, naar zijnewo-
nlng gebracht, die, toen hij /,icli aan net
Centraalstation van het 2e naar Tiet 3e
perron begaf en daartoe de rai.'s overstak
door eene rangeermachine werd aange
reden. Hij viel echter tusschen de rails,
slechts een paar schrampjes aan 't hoofd
zoödat de machine over hem reed en hij
bekwam.
V er mist. De arbeider W. H., van
Barneveld, is den afgeloopen zomer naar
Noord-Holland gegaan, om aldaar met
grasmaaien en hooien wat extra te ver
dienen. Daar hij tot nu toe niet bij zijn
vrouw is teruggekeerd, vermoedt men,
dat hem een ongeluk is overkomen, in
welk vermoeden men nog versterkt is,
doordat men uit het signalement van een
onbekend persoon, onlangs in Amster
dam verdronken, den v:rmi ten arbeider
meent te herkennen.
Buitenhavenweg,
SCHIEDAM,
bevelen zich aan voor de
vervaardiging van
Fijne Smeedwerken,
lichte IJzerconstrncties, Wentel
trappen, Inschuifhekken enz.
(3587)
Firma VAN DER LINDEN,
(L. P. VAN DER DRIFT)
OUDE: RIJN 67,
Telefoon 227. (100)
LOOD- en ZINKWERKEN
Aanleg van Gas- en Waterleiding.
Lei-, Houlcemenl- en Cemenf-Mastix.
Dakbedekking met veeljarige garantie.
Olï S£
Inkoop v n oud. Zilver, n!?*
tegen den lioogsten prijs. ïjj
ail
F. WHSSBL,
Haarlemmerstr. 120
(512)
TURFMARKT 7.
VOORHANDEN EEN RUIME SORTEERING
VAN VERSCHILLENDE EERSTE KLAS FABRIKATEN.
STEMMEN - REPAREi REN VERHUREN RUILEN.
Ook eenige uitmuntende 2e hands instrumenten voor
zéér bill ij k e prijzen.
4362
M.urit^asverS>i*uite.ers.
De Directeur der Stedelijke Gasfabriek deelt
mede, dat bij den heer G. P. HOOGEVEEN,
Morschweg no. 32, 2'|, centsstukken kunnen
worden ingewisseld. 74Sf,
in alle kleuren en dessins, voor Naadlooze Vloeren in kamers,
kantoren, scholen, magazijnen, Trap'nedekking Aanreihtbladen enz.
kan op beton, hout, ijzer en op alle bestaande vloeren gelegd worden.
Vervangt linoleum. Zeil o£ Tapijten,
is onverslijtbaar, zindelijk, kleurhoudend en niet koud. Oude oneffen
uitgesleten of verzakte vloeren worden met deze sanitaire bedekking
wederom geheel vlak afgewerkt.
Kunsthout als massieve massa, in plaats van de zoogen. houten,
dekvloeren is zuiverder en voordeelig. 7496
Vraagt monsters en prijsopgave.
Telephoon 965.
Rapenburg No1 10, ingang hoek houtstraat.
291)
LEIDEN.
lnterc. Tel. No. 62.
Vraagt Uwen Winffceïler
-EJNC5ROS BZiJ
A, MQÖNS,
w-j ïl sara
ViSS^O-WA&CE-fiVIAeMaiSflS,
-/ 'ra**;
1 W'Mff
Waarom zullen de huisvrouwen zich nog zoo afbeulen aan de wasch-
kuio zooals voorheen?
De VELO-WASCHMACHÏNE is er thans!
Ze wascht zoo gemakkelijk, dat een kind de wasch kan doen zonder
vermoeienis.
Ze wascht beslist schoon in vijf minuten.
Ze wascht wollen goederen zoowel als de fijnste Blouses.
Geen scheuren, geen slijten, geen roesten, geen nazien, geen naboenen,
geen bleelcpoeder.
Wordt met twee jaar schriftelijke garantie verkocht.
a Contant of op afbetaling.
Wordt op aanvraag op proef geleverd.
Huismoeders! verzuimt niet het proefwasschcn bij te wonen met de
VEL0-WASCHMACH1NE, iederen Dinsdag van 2—5 uur en Zaterdag van
11—2 uur in het Verkooplokaal dezer machine.
Nieuw straat 7 (bij den Burcht.)
Adverteert in De Leidsche Courant.
Alle betalende abonné's op dit blad zijn volgens de bepalingen, vermeld op de uit te reiken polissen, tegen ongelukken verzekerd voor
De wtkeering dezer bedragen is gewaarborgd door de NederlOngevallen-Verzekering-Maatschappij „FATUM" tes-GravenhageBuitenhof 5,
GULDEN
bij verlies van eiken
anderen vinger.
