3)e Sou/zxmt
Ausrustinus Josephus Gallier
BUITENLAND.
2e Jaargang
Na. 424,
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Februari
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van I5 regels f 0.75f elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
door de genade Gods en de gunst van
den Apostolischen Stoel
BISSCHOP VAN HAARLEM,
Assistent-Bisschop bij den Pauselijken
Troon.
Aan de Geestelijkheid en de GHopvigen
van ons Bisdom,
'Zaligheid in den Heer.
Op Zondag Septuagesima is U voor
gelezen, wat de H. Stoel onlangs over
de eerste H. Communie der kindereJn
heeft bepaald, en wat het Nederlandsch
Episcopaat ter uitvoering daarvan meen
de te moeten verordenen en bekend ma
ken aan de hun toevertrouwde geloo-
vigen. Dat schrijven zal jaarlijks bij het
begin van den Paaschtijd worden voor
gelezen al9 een herinnering aan de ver-
iplichtingen van Biecht en Communie,
>vaaraan ook de kinderen zijn gehouden',
jmaar die toch vooral op ouders en op
voeders drukken.
Omdat nu bovengenoemde verordenin
gen diep ingrijpen in eene bij: ons reeds
lang bestaande gewoonte en dieinSvol-
gens bij sommige onzer geloovigen ver
bazing hebben gewekt, meenden wij dat
het niet ondienstig zou zijn, in' onzejn'
eersten vastenbrief na de afkondiging
van het bedoelde decreet, U breedvoeri
ger daarover te spreken, en wel aller
eerst over de beweegredenen, die dein
iH. Stoel tot de uitvaardiging daarvhn
hebben geleid.
Om die beweegredenen goed te be
grijpen, inoet gij B. G. U herinneren de
leer der H. Kerk over de Sakramenten.
Volgens die leer nu is ee:n Sakrament een
uitwendig teeken, door Christus inge
steld, waardoor genade wordt aangje-
duid en gegeven en deze genade ge
ven de Sakramenten aan alle meinfechen1,
die ze geldig en waardig ontvangen. Uit
'deze leer der H. Kerk volgt reeds ter
stond dat het H Sakr.ament des Altaars
dat goddelijk brood, uit den hemel neer
gedaald opdat wij zouden leven in
eeuwigheid genade en wel een bij
zonder gnoote genade tot o n d e r li o u d
van het geestelijk leven der ziel geeft
aan iederen inensch die dat bovennatuur
lijk leven der ziel bezit; en daar nu
dit bovennatuurlijk leven wordt geschon
ken door het H. Doopsel, zal zelfs een
pasgeboren kind terstond na het Doop
sel de H. Communie met vrucht kunnen
ontvangen, zóó dat het die kostbare ver
meerdering van genade werkelijk ver
krijgt. In den beginne der H. Kerk
zoo herinnert ons het decreet van denl
H. Stoel zelfs tot aan de dertiende
eeuw was het dan ook gewoonte ein
Voorschrift, reeds onmiddellijk na het
'Do'opsel en nog dikwijls daarna aan de
kinderen het H. Sakrament des Altaars
toe te dienen. Dit strijdt blijkbaar niet
>gen den eerbied, dien wij aan het
goddelijk Lichaam des Heeren verschul
digd zijn immers de goddelijke Zalig
maker zelf had bijdens zijn leven op
aarde getoond, dat het niet in strijd is
met den Hem verschuldigd en eerbied
2e! fs de kleinste kinderen met Hem in
aanraking te brengen, toen Hij tot Zijne
leerlingen, die er aldus over dachten,
zeide: „Laat de kleinen tot Mij komen
en belet het hun niet;" van zonde, die
hen dezer heilige omhelzing onwaardig
Zou maken, kan juist in die kleinen1, die
door het Doopsel van de erfzonde zijn
gereinigd, en door hunne onnoozelheid
nog tot geen persoonlijke zonde in! staat
allerminst sprake wezen; en tegen alle
(uitwendige oneerbiedigheid werd
door de wijze, waarop het H. Sakrament
aan hen werd toegediend, zooveel mo
gelijk gewaakt: de kleinsten ontvingen'
ie H. Communie onder de gedaante niet
van brood maar" van wijn.
Toch lag in het niet geheel weg te
nemen gevaar voor uitwendige on
eerbiedigheid een reden, waarom de H.
Kerk van praktijk veranderde, en zij kon
dit veilig doen, omdat het kind eerst
dan, wanneer het zondigen en dus het
leven der ziel verliezen kan, dit heinel-
ische voedsel tot onderhoud van het le
ven der genade noodig heeftmaar
'daarom dan ook schreef de Kerk voor in
de IVde Algemeene Kerkvergadering van
Lateranen: dat iedere geloovige van bei
derlei geslacht, nadat hij tot de jaren
(Van onderscheid is gekomen (dus zoodra
Jiij zonde kan doen) het H. Sakrament
des Altaars ontvangen inoet, tenzij hij
llisschicn o ai eenige redelijke oprzaajc
in overleg met zijn biechtvader moch(t
meenen, zidh eenigien tijd van de H.
Communie te moeten onthouden. Sinds
dien, d. i. van het begin der dertiende
eeuw, is die verordening nooit
meer veranderd, ja zelfs de Kerkv.
van Trente trof met den ban alwie zou
ontkennen, dat dit voorschrift van Late
ranen bindend isen volgens verorde
ning van liet Romeinsch Ritueel en van
ons Privinciaal Concilie van Utrecht
wordt nog ieder jaar in den vasten
tijd dat Lateraansch decreet van den
preekstoel in al onze kerken afgelezen.
Het staat dus wel boven allen twijfel
verfieven, dat ook,al had de H. Stoel
niet opnieuw gesproken, toch iede
re geloovige, die tot de jaren Van
onderscheid is gekomen, min
stens éénmaal in het jaar, de H. Com
munie moet ontvangen, tenzij hij iin
overlegmetzijnbiechtvaderop
een r e d e 1 ijken grond meenen' mocht,
er zich van te moeten onthouden, enl
dan nog slechts voor een w ij 1 e, dus zoo-
lanfg die redelijke grond blijft bestaan.
Het is dus boven allen twijfel verheven,
dat de gewoonte om de toelating der
kinderen te binden aan' een leeftijd, die
ligt boven de jaren des onderscbeids,
een gewoonte zooals die sinds lang be
staat in ons land en nog eenige andere
landen, inderdaad een misbruik is en' dus
zoo spoedig mogelijk moet worden af
geschaft.
Zietdaar B. G. de gedadhtengang van
het jongste decreet, waarin de beweeg
redenen van den H. Stoel om het uit te
vaardigen, worden ontwikkeldmaar nu
zult gij wellicht de vraag stellenhoe
is dan tegen zoo uitdrukkelijke verkla
ring van de H. Kerk in, en ondanks de
jaarlijksche herinnering aan dit gebód,
die verkeerde gewoonte, dat misbruik
ontstaan Een antwoord op die vraag
zeker voor ons land is niet moei
lijk te vinden. Allereerst: een verkeerd
begrepen eerbied voor het aanbiddelijk
Lichaam des Heeren deed ons hooge
te hooge eischen stellen voor een
waardig ontvangen van de H. Com
munie, en wij vergaten daart>ij dat wij
uit eerbied voor den Zaligmaker, juist
gelijk eertijds de Apostel'en, strenger
waren dan Hijzelf in Zijn oneindige lief
de voor de kinderen der menschen wilde
zijn wij vergaten daarbij al te zeer, dat
Hij de Sacramenten niet voor Zichzelvem,
maar voor de menschen heeft ingesteld.
Vervolgens ook, wij verbeeldden Ons,
dat de eerste H. Communie, met veel
plechtigheid toegekend op een latere
leeftijd, wanneer het verstand meer is
ontwikkeld, meer blijvenden indruk op
het kinderhart zou maken maar wij be
dachten daarbij niet genoeg, dat w ij
met al onze indrukken van buiten!
niets vermogen in vergelijking met het
geen de almachtige Ood door Zijne
genade inwendig ten goede in de
zielen werkt. Maar juist daarom, omdat
eerbied voor Christus zij het dan ook'
een verkeerd begrepen eerbied en
de goede wil, om zooveel mogelijk voor
het geestelijk heil van onze kinderen te
zorgen, omdat dit de redenen van onze
verkeerde gewoonte zijn geweest, mogen
wij met zekerheid vertrouwen, dat het
goede begrip van hetgeen de eerbied
voor den Heer en voor Zijne wtejfri-
schen van ons vraagt, en het duidelijk
inzicht van hetgeen onzen kinderen! het
meest ten heil verstrekt, voldoende gul
len zijn, om terstond met die ver
keerde gewoonte te breken en aan onze
kinderen niet langer dan noodig is te
onthouden, wat wij de rijkste gave noe
men van Gods liefde aan de menscflilenj
op aarde.
Evenwel moet erkend worden, dat nog
een andere reden veel heeft bijgedragen
om die gewoonte althans aannemelijker
te maken en te bestendigenetn deze
redeii behandelen wij afzonderlijk, om
dat daarover niet zoo gunstig kan geoor
deeld worden als over de beide boven
genoemde redenen, die ten slotte niet
anders zijn dan een verkeerd begrepen!
goed, terwijl de derde reden in dien
grond der zaak een plichtverzuipn is.
Vele ouders toCh verzuimen den plicht,
die allereerst op hen rust, om hunneln
kinderen het noodige godsdienstohd'eT-
richt te geven, jazelfs om er althans Voor
te zorgen, dat dit onderricht door adde
ren, door de geestelijkheid, aan hunne
kinderen ge. wordt; en ytoor vele
van was tot dusverre de
eersi Communie, waaraan
zij om v.visl-'..': - 4de, som tijcis zelfs min
der lofwaardige, redenen nog eenige
waarde hechtten, de eenige drang om
hunne kinderen voor een korten al te
korten tijd naar den Catechismus te
zenden, omdat zij wisten, dat anders hjm
kinderen niet tot die begeerde eerste H.
Communie zouden worden to^elaten
en niet ongegrond was de vrees, dat die
ongelukkige kinderen, als voor de eerste
H. Communie nic^ meer kennis van den
godsdienst werd gevorderd dan noodza
kelijk is om waardig het H. Sacrament
te ontvangen, zouden opgroeien in nog
grooter onwetendheid dan zelfs nu nog
helaashet geval is. En zóó werd het
plichtverzuim van eenige ouders me
de oorzaak althans van de bestendiging
eener gewoonte, die alle kinderen te
lang beroofde van de groote genade der
H. Communie. Daartegen B. G. kan de
H. Kerk niets anders doen dan voor
eerst geen enkel kind en allerminst
die kinderen voor welke deze reden niet
geldt te laten lijden voor het plicht
verzuim van zulke ouders, en dus tot de
H. Communie toe te laten alle kinde
ren, die aan de volstrekt noodzakelijke
eischen voldoenen vervolgens door
voortdurende prediking en vermaning
die nalatige ouders te herinneren aan
hun zware verplichtingen en hen op al
lerlei wijzen tot het vervullen daarvan
te bewegen. Dit echter is de taak der
geestelijken, die genoegzaam weten, wat
wij in deze van hen verwachten, en daar
om kunnen wij daarover in dezen brief
gevoegelijk zwijgenmaar omdat predi
ken en vermanen de plicht is allereerst
van den Bisschop, daarom mogen en wil
len wij in dit schrijven niet verzuimen,
alle ouders met den meesten ernst te
wijzen op de groote verantwoordelijk
heid, die op hen rust, om hunne kinde
ren het zoo hoog noodige godsdienston
derricht te laten ontvangen. Behalve de
H. Sacramenten is ook de kennis van den
Godsdienst voor het leven der ziel even
noodzakelijk als het dagelijksch brood
voor het leven des lichaams, en de
ouders, die door God zijn gesteld als be
wakers en verzorgers hunner kinderen,
zijn dus verplicht voor het verstrekken
van dat geestelijk brood te zorgen nog
meer dan voor hun lichamelijk levenson
derhoud wie hun dit laatste niet geeft,
zou met recht geacht worden zich te
vergrijpen aan het leven van zijn kind
maar dan ook, als gij voor het geestelijk
voedsel niet zoudt zorgen, vergrijpt gij
u aaii de ziel van uw hulpbehoevend
kind, en eenmaal zal God als gestrenge
Rechter die ziel uit uwe hand opvorde
ren. Alle ouders dus staan met hun eigen
ziel bij God borg er voor, dat hun kin
deren het godsdienstonderricht ontvan
gen, allereerst natuurlijk dat onderricht,
wat zij noodig hebben voor die vervroeg
de H. Communie, maar ook en niet min
der dat volledig godsdienstonder
richt, wat zij noodig hebben voor geheel
hun volgend leven.
Om den hoogen ernst der zaak, vatten
wij nog eens kort te zamen wat ieders
plicht is:
het kind is verplicht, zoodra het tot
den leeftijd des onderscheids is geko
men, en dus helaasook in staat
is een groote zonde te doen, de H. Com
munie te ontvangen, die dpor Christus
is ingesteld als een hemelsch brood, om
het leven der genade te bewarenen de
ouders zijn verplicht er voor te zorgen,
dat hun kind die Eerste H. Communie
waardig doet, want zonder hunne be
moeiing zou het natuurlijk aan 'diein:
plicht zelfs niet denken wee den ouders,
als door hun verzuim de zonde haar in
trede deed in het hart van hun kind,
eerder dan de Verlosser;
voor het waardig ontvangen dier eer
ste H. Communie wordt in de kinderen
eenige zij het dan ook' no_g geringe
godsdienstkennis gevorderdde
ouders, hunne natuurlijke opvoeders, zijn
dus verplicht, hun die kennis te verschaf
fen zooveel in hun vermogen is: aller
eerst door zelf hen te onderridhften',
maar oolc, zoo noodig en dat zal wel
meestal het geva! zijn door hen in de
kerk te laten onderrichten en voorbe
reiden. ,Wee hunner, als het kind door
hun verzuim niet vroeg genoeg kan aan
zitten aan het heilig gastmaal, waarop
het van God zelf recht kreeg
aan die eerste zoo geringe kennis van
den godsdienst heeft het kind niet ge
noeg voor zijn volgend leven de ouders
zijn dus verplicht er voor te zorgen, dat
het kind het vol'eiig godsdienst-de -
richt ontvangt, zjooalg wij ons ve/plicht
hebben geacht, voor te schrijven aan onze
geestelijkheid het te gevenwee den
ouders, als hun kind later zou afwijken
van den rechten weg des Heeren, om
dat het door schuldige nalatigheid niet
genoegzaam God en Zijne wet heeft
leeren kennen.
Zietdaar B. G. in weinige woorden
kort samengevat, wat gij als uw plicht,
uw zwaren plicht moet erkennen en vol
brengen wij koesteren het vaste ver
trouwen, dat de ernstige uiteenzetting
dier verplichtingen voldoende zal zijn
om alle ouders voor dat „wee" te bewa
ren, of liever nog, dat de liefde voor
hunne kinderen, den ouders door God
ingeschapen, lien met vreugde alle mid
delen zal doen atngrijpen, die in hun
vermogen liggen, om die kinderen zoo
dra mogelijk het overgroote geluk te
doen genieten van Jezus' omhelzing en
door een grondig onderricht te maken,
dat die kinderen zeiven verlangen om
van het levend en levendmakend brood
te blijven leven, en dat het hen geheel
hun leven lang zoet blijve smaken.
Vooral in den aanstaanden vastentijd
bevelen wij de uiteengezette waarheden
en verplichtingen in uwe godvruchtige
overdenking aan en put dan tevens uit de
overweging van ai hetgeen Onze Ver
losser gedaan en geleden heeft voor het
heil onzer zielen, de beweegredenen en
den inoed, om voor geene moeite terug
te schrikken, waar het geldt uw eigen
zieleheil en dat uwer kinderen en bidt
den Goeden God dat liet Lichaam van
onzen Heer Jesus Christus uwe en hun
ne zielen beware ten eeuwigen leven'.
Verder bevelen wij aan in uw vurige ge
beden al uwe geestelijke en .wereld
lijke overhedenonzen H. Vader den
Paus, Hare Majesteit onze geliefde Ko
ningin en Haar Koninklijk Huis en ten
slotte ook ons, terwijl wij U de verze
kering geven dat ook wij niet ophouden
voor U te bidden.
En zal dit ons herderlijk schrijven
op den Zondag Quinquagesima in
alle tot ons Bisdom behoorende kerken,
alsmede in de kapellen waarover een
Rector is aangesteld, op de gebruikelijke
wijze worden voorgelezen.
Gegeven te Haarlem, 18 Februari
1911.
f AUGUSTINUS JOSEPHUS
Bisschop van Haarlem.
Op last van Z. D. Hoogwaardigheid,
M. P. J. MöLLMANN, Secretaris.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nog is de beslissing niet gevallen en
vefkeeren we nog in het duister of het
Kabinet-Briand
heengaat of blijft. Wel heeft de minis
terraad zooals wij Zaterdag meldden uit
gemaakt dat hij een genoegzame repu-
blikeinsche meerderheid achter zidh
heeft, doch dit schijnt nog niet vol
doende te zijn. Het is zeer wel mogie»-
lijk dat de president van den minister
raad, Briand, gegeven de gestadige ver
zwakking van zijn meerderheid en de da
gelijks grooter wordende moeilijkheden
welke hjj ontmoet bjj' zjjn pogingen, om
zijn hervormingsprogramma uit te wer
ken, geen lust zal hebben nog langer
de verantwoordelijkheid te dragen van
een situatie, zooals die zich in de jong
ste stenimingsresultaten gemanifesteerd
heeft.
Aan een aantal afgevaardigden, die
in den loop van den avond op het minis
terie van Binnenlandsche Zaken kwa
men, om hun sympathie te betuigen,
verklaarde Briand, dat hij wel doorzag
en voelde, dat een zeker aantal repu
blikeinen systematisckh trachtten zijn
wetk te ondermijnen, ten einde hem de
macht te ontnemen, om iets tot stand
te brengen en om hem dai^ na verzwakt
te hebben, ten val te brengen.
Voordat de zitting van den minister
raad, die tot laat in den nacht duurde,
gesloten werd, verklaarde Briand dat,
aangezien men tot geen enk.el besluit
gekomen was, den volgenden morgen op
het Elysée, opnieuw kabinetsraad ge
houden zou worden, waarop dan de ge
dragslijn van het kabinet zal worden
bepaald. De meeste aypndblaclen be
schouwen het heengaan van het minis
terie Maandagmiddag als vrijwel zeker
en noodzakelijk. Sommigen zeggen ,dat
dc leden van het Kabinet, die voor aan
blijven waren, nog besprekingen m,et»
politieke vrienden willen houden, maaf
de algemeene indruk is, dat de positie
van het kabinet-Briand thans te moeilijk!
houdbaar zou zijn en dat Briand ook i&
het belang van zijn eigen toekomst be
ter doet af te treden.
Zoo was dan Zaterdagavond de mee
ning, dat het ministerie Briand zeen
spoedig moest aftreden, vrij algemeen^;
en wordt, na korte poging van tegenp
stribbelen, gebaseerd op vrij spitsvon
dige berekeningen, thans ook door meer
ministers en naar men zegt door Briand
zelf gedeeld.
In de nieuwscentra, waar bij politie
ke crises parlementsleden en journalis
ten samenkomen, was men dien av,ond
weinig optimistisch gesteld over de po
litieke opkomst. Men vreest een troe
belen en onzekeren tijd in de binaven-
landsche politiek tegemoet te gaan.
De minister besloot Zaterdag, pas na
de plechtige teraardebestelling van wij
len generaal Brun, een besluit te ne
men, aangaande het al of niet aan' het
bewind blijven van het kabinet.
Een nieuwe vergadering zou heden te
half twee plaats hebben.
Men beschouwt als zeker dat het ka
binet, hetwelk feitelijk besloten heeft
af te treden, heden zjjn ontslag zal!
indienen na de begrafenis van generaal'
Brun, bij welke plechtigheid Briand een!
lijkrede zal uit-spreken, uit naam der re
geering. Geruchten gaan r,eeds omtrent
de eventueele opvolgers van Briand en
diens medewerkers. Men spreekt van!
een ministerie-Delcassé, waarin de ex-
titularis van Buitenlandsche zaken zich'
met het voorzitterschap en de portleH
feuille van Marine zou belasten, Ber-
teaux, oud-minister van oorlog 1
met die van Binnenlandsche Zaken ein|
Caillaux opnieuw met die van Financiën,'
Ook is sprake van een combinatie Mille-
rand-Poincarré. Volgens de „Temps" is;
het waarschijnlijk, dat Briand binnenf
niet al te langen tijd weer aan het be
wind zal komen als hoofd van een ge
matigd ministerie. Gemeld blad zegt,
dat Briand's talent heni in de tpekomst
een schitterende en volmaakte revanche'
waarixirgt. Niemand gelooft hier aan!
een langen duur, van het kabinet, daf
Briand zal opvolgen, en de overheer-»
schendc meening is, dat wij aan den
vooravond staan van een driemaandelijks
sche crisis.
Een mooi bericht wat duidelijk in het
licht stelt de groote verdraagzaamheid der
geestelijkheid in
Portugal
brengt de „Köln. Zeitung": De Portu-
geesche bisschoppen moeten naar dit blad
meldt een herderlijk schrijven rondgezon
den hebben, opgesteld door den Patriarch
van Lissabon, in overeenstemming met de
drie aartsbisschoppen en negen bcssehop-
pen. Volgens genoemd blad wordt er in
gezegd, dat de nieuwe stand van zaken
door de katholieken zonder voorbehoud
moet worden erkend tót heil van het va
derland en in zooverre het met een goed
geweten gebeuren kan. De plicht echter
om de overheden en de regeering te er-
kenneff, sluit niet den plicht uit om alle
wetten zonder meer maar goed te keu
ren en aan te nemen.
Enkele der nieuwe decreten worden
dan in het herderlijk schrijven geprezen
van andere wordt gezegd, dat er een ge
brek in heerscht van godsdienstige op
vattingen niet alleen, maar dat zij onmid
dellijk in strijd zijn met de geloofsleer en
de voorschriften der Kerk. Alle geloovi
gen en alle leeken worden dringend aan
gemaand een nauwe gemeenschap te vor
men en in vaste aaneengeslotenheid te
leven.
De correspondent van de „Kóln. Zei
tung" voegt er rder dan nog bij, dat
daar de §oheidiii 's\vet nog niet is afge
kondigd, het her rlijk schrijven het „pla
cet" van de regecring behoefde, hetgeen
door de „verdraagzame" regeering na
tuurlijk wel geweigerd zou worden. Het
herderlijk schrijven werd dus in het ge
heim, onder couvert verzonden. De auto
riteiten hebbe >i> alle exemplaren, die zij
nog krijgen k uien, beslag gelegd.
Zooals men weet is een republiek een
instituut der vrijheid!
GEMENGD.
De Portugeesche Minister van Bui
tenlandsche zaken Machado, heeft be
kend gemaakt, dat de Jrieswet Maandag]
a.s. zal worden openbaar gemaakd
De Chineesche koopliedep te JNevy;-
