15
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang.
Na. 414.
Bureau OBOE: SINGEL. 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
MT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/8 cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
Februari
1011.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van I5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiënj 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Onzeker geluid.
'tls nog altijd een onzeker geluid.dat
uit de „Christelijke Historische Unie" ons
tegen klinkt.
Vooreerst houdt zij den toestand van
haar organisatie verborgen, want ter
Unie"-vergadtring werd verworpen
nog wel met de groote meerderheid
van 61 tegen 27 stemmen een voorstel
om over te gaan iot de publicatie van de
aangesloten vereenigingen.
Dusdanige geheimzinnigheid is jammer,
ook al weten we zonder die publicatie
wel, dat de Cnristelijk-Historische Unie
niet de sterkste is der Coalitie-partijen.
Maar al is zij de kleinste, zij is ook
de lastigste en acht zich door de grootere
zusterpartijen steeds achteruitgesteld.
Treffend kwam een en ander ter „Unie"-
vergadering weer aan 't licht. Ds. Wage
naar, de bespreking van den algemeenen
poütieken toestand inleidend, bleek er
afkeering van, langer „een smaldeel te
vormen in de politieke coalitie, nu de
meerderheid van de C.-H. afhankelijk is,
echter zonder dat zij de leiding hebben".
We achten dergelijke zienswijze een
voudig verbijsterend.
Kan de „Chiistelijk-Historische Unie"
in haar eentje de"Christelijke beginselen
doen zegenv-ieren
Neenzij behoeft daartoe den steun
van twee partijen, ieder voor zich
machtiger dan zij. Maar mag dan
de kleinste partij klagen dat zij „de lei
ding" niet heeft?
Toch doet zulks Ds. Wagenaar en hij
wil liefst „zonder coalitie enkel onze
Christelijke begins len stellen als Schibbo-
leth in den politieken strijd". M. a. w.
hij wil in 1913 in alle kamerdistricten met
een eigen candidaat uitkomen en bij de
herstemmingenin ieder geval den
rechtschen candidaat steunen Neen,
zoover gaat ds. Wagenaar niet eens. Hij
wil dan nog eerst de vraag uitmaken
„wat eischt het belang van het land,
ziende naar den toestand van hetoogen-
blik."
Alsof die „toestand van het oogenblik"
jets anders van ons zou kunnen vragen
dan het steunen der rechtsche mannen,
al staan dezen dan ook niet precies met
ons op denzelfden basis
Daaraan denkt echter Ds. Wagenaar
niet het eerst. Zijn voornaamste zorg zal
wezen want alleen daarover sprak hij
nu reeds bij de herstemmingen te
„voorkomen dat de oud-liberale partij
van de Chr.-Hist. partij gebruik trachtte
maken als locomotief om haar wagen op
de baan te brengen."
Geachte inleider, indien ge u eenvoudig
aan de coalitie houdt, behoeft die slee-
persdienst u geen bekommering te baren.
Dat komt dan vanzelf terecht.
We kunnen heusch niet zeggen, dat
het enge standpunt van Ds. Wagenaar
en van wie het ter vergadering min of
meer met hem eens bleken, een hartver-
heffenden indruk op ons maakt.
Neen, dan noorden we liever het kloeke
woord van den breedzienden heer De
Savornin Lohman, die kleine geschillen
over 't hoofd zag en het oog richtte op
het gemeenschappelijke doel der coalitie
partijen.
Neen, zoo riep hij uit, doelend vooral
op den tweespalt onder de Protestanten*
„neen, niet in den dienst eener Kerk zijn
we hier samen, maar als belijders. In elk
kerkgenootschap zijn dingen die het
Koningrijk Gods niet bevorderen, en in
elke Kerk ook zijn er die 't wèl doen.
Vragen wij dan nietwelk kerkgenoot
schap dient gij, maarwilt gij het Ko
rtingrijk Gods dienen
- En tegen de liberalen moeten wij ge
zamenlijk optrekken, zoo ging de grijze
Staatsman voort, want „zij hebben uit het
heele Staatsrecht het Christendom, en
daarmee ook de Chr. liefde, weggewerkt.
Alles gezet onder de wet en de concurren
tie. Toen dit eenmaal geschied was, is
de reactie gekomen van de soc.-democra-
ten, die zeidenAan dat christendom
hebben wij niets. Welnu, tusschen die
beide hebben wij te staan. We zeggen
niet dat de liberalen geen Christenen
zijn, maar dat zij in de politiek niet
rekenen met het Christendom. Wij willen
dit wel, en daarom Tijn wij Chr. Histo
risch".
Lettend op dc s' .hming in de verga
dering durven we wel vertrouwen, dat
de zienswijze van den heer Lohman
grooter kans heeft de houding der Chris-
telijk-Historischen wier positie, vol
gens hun grijzen leider, „behoorlijk
wordt gehandhaafd" in 1913 te be
heerschen dan die van Ds. Wagenaar c.s.
Wij hopen van hare dat het zoo zijn
zal.
ALGEMEEN OVERZICHT.
We zullen dan eindelijk de Home Ru-
Ie-kwestie voor de Ieren aan de orde
zien komen. In het
Britsche Lagerhuis
heeft de minister voor Ierland, Birrel
het in uitzicht gesteld. In antwoord op
een interpellatie, zeide hij:
„Russel werd als vicepresident bij
Landbouw in Ierland behouden, daar
binnenkort zijn diensten bij de reorga
nisatie van het Iersche bestuur van nut
zullen kunnen zijn. Birrel herhaalde op
een tweede vraag: „Het parlement van
1907 had niet de volmacht aan de reor
ganisatiekwestie te beginnen, maar wij
zijn daartoe niet in staat.
We hebben nu eindelijk ook uit As-
quith's mond gehoord, dat we Maan
dag de indiening der „Parlament bill"
kunnen verwachten en dat het den re
geering ernst begint te worden blijkt
wel uit de woorden van Gulland, een
der liberal whips, die in een toespraak
zeide, dat hij bezig is een lijst samen
te stellen van mannen, die genegen zijn
een peerschap aan te nemen, voor het
geval dat Huis de Vetowet verwerpt
Daar steekt de dreigende draak der
500 peers den kop weer op. Overigens
schijnen de Engelsche hervormers school
te maken. Ook in
Italië
zijn dezer dagen moties betreffende de
zijhervorming van de senaat aan de orde
geweest. Ook daar gaf een motie, be
treffende verandering van de wijze van
benoeming der senatoren en wijziging
van de cotegoriën, waaruit de senatoren
benoemd worden, aanleiding tot leven
dige discussies.
De senaat nam vervolgens de motie
aan,, voorgesteld door Scialaga en aan
vaard door de commissie, waarin de
instelling bij interpretatieve wet van
eenige categoriën van senatoren, ge
noemd in art. 33 van het reglement, aan
bevolen wordt.
Iets definitiefs is echter nog niet be
kend. Ook bij den minister-president
van
Spanje
schijnt het plan gerijpt te zijn tot her
vorming van den senaat.
Het Hoogerhuis in Spanje telt 360
leden van wie de helft verkozen wordt
terwijl de andere helft zitting neemt
hetzij op grond van geboorte of hooge
betrekking, hetzij door benoeming door
de regeering. De grandes van Spanje
kapiteins-generaal, de bevelhebber van
de vloot, aartsbisschoppen, voorzitter
van den Raad van State enz., zijn als
zoodanig senator.
^Canalejas zou thans voornemens zijn
het aantal van deze Eerste Kamerleden
te beperken en tegelijk uitbreiding te
geven aan het getal senatoren, door de
regeering te benoemen.
In den laatsten tijd is men in het
Kretenzer Parlement
druk aan het beraadslagen geweest over
de toekomstige houding door Kreta aan
te nemen in zake de vereenigiug met
Griekenland, en over het zenden van een
afvaardiging naar de beschermende mo
gendheden. Er zijn reeds twee gehei i e
zittingen gehouden, maar in geen van
beide zijn de christelijke afgevaardigden
het met elkaar eens kunnen worden. Er
zal nu spoedig een derde geheime zit
ting volgen.
De Kretenzer regeering, stelt zich
evenals de Grieksche regeering, op het
standpunt, dat Kreta zich tegenwoor
dig rustig moet houden en zich voor.oo-
pig niet met nieuwe voorstellen tot de
beschermende mogendheden moet wen
den. Ook de pers predikt rust.
De „Keryx", het orgaan van de Veni-
selos-partij op Kreta betqogt, dat Grie
kenland op het oogenblik zijn aandacht
niet moet laten afleiden door het Kreta
vraagstuk het inboet al £ija krachin
spannen voor de reorganisatie van le
ger en vloot. Kreta moet zich dus voor-
loopig rustig houden, opdat het moe
derland niet in moeielijkheden komt. De
politiek van rumoermaken geeft de di
plomatie de handen vol werk, maar is
niettemin onvruchtbaar. Kreta moet
wachten dat Griekenland zoo krachtig
is, dat de inlijving zonder vrees voor
ernstig onheil kan geschieden.
De pest
woedt onverminderd voort. Uit Charbin
wordt bericht dat er Maandag weer 29
Chineezen aan de pest gestorven zijn.
De gouverneur-generaal van het Arno er-
gebied kondigt aan, dat 4000 Chinee
zen uit Wladiwostock, Nikoisk en Cha-
barowks gezet zullen worden.
Te Foedsiadjan is het aantal sterf
gevallen in de afgeloopen week ge
daald het bedroeg gisteren 43, 1 ot
dusver zijn daar ongeveer 7000 lijken
verbrand.
Doch niet alleen in Mandsjoerije,
maar ook in Engeisch-lndië woedt de
pest. De „Times" publiceert een tele
gram uit lndië, meldende, dat weke-
lijksch 10 a 20000 men.schen in het
Indische rijk aan de pestilentie be
zwijken. Sedert langer dan 14 jaar is
nu in lndië de pest en ofschoon men niet
geheel en al kan vertrouwen op de sta
tistiek der ziekte, mag men toch aanne
men, dat in die 14 jaar ongeveer 9
millioen menschen aan de pest gestor
ven zijn. In 190$ werd officieel het cij
fer van 6 millioen opgegeven men kan
echter veilig aannemen dat dit cijfer
te laag is.
We moeten hierbij nog een kleine
nalatigheid herstellen en doen dit te
meer met vreugde nu in ons land zulk 'n
geharrewar is over socialisten en Ju-
lianabloempjes. We moeten namelijk
melding maken van de
Huldiging door Socialisten,
van het Belgische koningspaar. Naar
aanleiding harer voorspraak voor de
Luiksche stakers werd vorige week door
een der socialistische voormannen in
de Kamer een lofrede op de koningin
gehouden, in welken lof ook de koning
ïhocht deelen, „die zoo geheel anders
voor zijn vo.k handelde dan zijn soort-
genooten. Die liefde voor het volk is
nu weer door de koningin getoond. Bin
nenkort zal zij naar de Italiaansche Ri
viera vertrekken. En terwijl de konin-
ging op het punt staat haar land te
verlaten om in het Zuiden te genieten
van malscher lucht en zon, heeft zij
een zeer schoone, zeer vorstelijke e i ook
zoo innig menschelijke gedachte gehad.
Koningin Elisabeth heeft zich bedacht,
dat ook anderen een verblijf in de fris-
sche buitenlucht behoeven om weer
kloek en gezond te worden en de vorstin
zelve moeder, heeft zich het eerst die
zwakke dochtertjes van arme ouders
herinnerd, die, hersteld of bijna her
steld uit de ziekenhuizen komende, toch
eigenlijk voor iiet leven in de ouderlijke
woning nog niet sterk genoeg zijn. 70
meisjes zullen nu, na hun verblijf in de
ziekenhuizen, op kosten der vorstin naar
buiten gaan. De kinderen zullen ver
pleegd worden in de stichting te La
Huipe, waarvan koningin Elisabeth be
schermvrouw is.
GEMENGD.
Verschillende bladen maken mel
ding van het bericht, dat de Tsaar en
Tsaritza de Italiaansche vorsten mededee-
ling nebben gedaan van hun plan dezen
zomer een bezoek te brengen aan de
Roineinsche tentoonstelling
Volgens Engelsche bladen zal de
Tsaar van Rusland tegen woo i dig zijn bij
de vlootrevue, die in Juni ter eere van de
kroning te Spithead gehouden zal wor
den.
Naar de „Tribune" verneemt, zal
ex-Koning Manuel van Portugal dit .jaar
een bezoek aan Italië brengen.
De Koning van Montenegro heeft
heftige neus- en oorblo.iiingen gehad.
Hij was echter zoo spoedig weer her
steld, dat de Kroonprins, die aun de Ri
viera vertoeft, niet is teruggeroep, n. De
Koning zal begin Maart naar Weenen ea
van daar naar St Petersburg gaan.
Volgens de „National Zeituiig" is
de Duitsche Keizerin ook verkouden. De
Keize r gaat goed vooruit
rIn de republiek Nicaragua spant het
in Managua, de hoofdstad, vinden telkens
ontploffingen plaats op het terrein, waar
het Jofels yan den j^stdent §1^ De
president zelf hee.t dc wijk genomen bin
nen het Amerikaansche consultaats-
gebouw.
De Regent van Perzië is met de
partijen toi overeenstemming gekomen.
Morgen zal hij den eed op de Grond
wet afleggen en nog deze week zal het
nieuwe Kabinet worden gevormd, waar
van de Sipacndar premier zonder porte
feuille zal zijn.
De Bacil tiaar Sardar Assad zal minister
van Justitie worden.
Het Pruisiscne legerbestuur heeft
twee Farman-vhegtuigen met Unomemo-
toren aangekocht van den bekenden vlie
ger Alfied Frey. Er zijn nu 8 vliegtuigen
te Dober.tz.
De Engelsche minister Samuel deel
de gister in het Lagerhuis mee, dat na de
kroning briefkaarten en kaartbrieven ver
kocht zouden worden t gen den prijs van
het postzegel, dat er up gedrukt is dus
niet meer met verhooging voor het pa
pier. Dat geschiedt, zeide hij, nu reeds
met briefkaaiten in alle landen behalve
Nederland.
De artsen die belast zijn met een
onderzoek naar de geestvermogens van
Gisoline, die in de Kamer op Briand ge
schoten heeft, en Mirman heeft getrof
fen, zijn tot de slotsom gekomen, dat
beklaagde geheel en al ontoerekenbaar
is. Dientengevolge zai de gerechtelijke
vervolging gestaakt worden en zal Gi
soline overgebracht worden naar een
krankzinnigengesticht.
In de kolenmijn Monceau te Fon
taine zijn door een instorting 4 mijn-
kers gedood.
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is benoemd:
tot controleur van den waarborg en
de belasting der gouden en zilveren wer
ken te Schoonhoven M. P. S, Popta,.
controleur te Uirecht;
tot essaieur van den waarborg en de
belasting der gouden en zilveren werken
te 's Hertogenbosch, W. C. Mauve, es
saieur te Schoonhoven;
tot rijksarchivaris in Zeeland dr. K.
Heerenga, archivaris te Schiedam
tot commissaris van politie te Goes, E.
G. Wieris van Coehooin, hoofdinspecteur
van politie te 's Hertogen*bosch.
is aa.i den officier van administratie 2e
kl. bij de zeemacht mr. H. D. Rubenko
ning eervol ontslag verleend;
De Ziekteverzekering.
De Haagsche correspondent van Üe
„Tijd" schrijft:
Alle afdeelingen van de Tweede Ka
mer zijn nu gereed niet het onderzoek
der ontwerpen-Radenwet en Ziektewet.
Uit betrouwbare geegevens kan ik u be
richten, dat in alle afdeelingen deze beide
ontwerpen van Minister Talma ongunstig
ontvangen zijn, speciaal wat het eerstge
noemde ontwerp betreft.
Verwacht wordt nu reeds, dat deze
ontwerpen niet ongewijzigd zullen kun
nen gehandhaafd blijven.
Wijziging Militiewet.
Het staat nu vast, dat het wetsontwerp
tot wijziging der mililiewet aan het eind
van deze maand bij de Kamer zal inko
men.
Het kustverdedigings-ontwerp.
Men meldt uit Den H ag aan de Tel.:
De regeering heeft aan de centrale
sectie uit de Tweede Kamer te kennen
gegeven er geen prijs op te stellen, dat
het kustverdedigingsontwerp spoedig in
openbare behandeling zal komen.
Tweede Kamer.
De Tweede Kanier is in openbare ver
gadering bijeengeioepen tegen Dinsdag
21 dezer, des voormiddags te elf uur.
De afdeelingen der Tweede Kamer e>
ben benoemd tot rapi>orteurs ovei de
wetsontwerpen lot nadeie regeling van
het N.-I. muntwezen, be rekkeiijK de over
eenkoinst met de Kon. Pakehaart-Mij tot
vaststelling van het slot der rekeningen
van N.-I en van Suriname, beiden voor
,1907, 'i 'ausen (Den Haag), de Monté
ver Loi n. Hubrecht, Treub en Mid-
delberg.
KORTE KRONIEK.
De luiL-kol. der genie Stuten en de
kapitein der genie Beikhout vertrekken
als leden der geschutcommissie voor de
lands- 1 I ustdefensie ra.,r Frankrijk ten
einde, in verband met liet vraagstuk eeni
ge inrichtingen daar te lande te bezoe
ken.
LEIDEN, 15 Februari.
SL-Vi neen tius-Vereen igi ng.
Naar aanleiding der gisteren ontvan
gen gift voor de St. Vincentiuswereeni-
ging deelt men ons van bevoegde zij
de mede, dat de St. Vincentiusvereeni-
ging zeer dankbaar zal zijn, als men
nu en dan haar werk finantieel steunt,
daar er zeer, zeer veel geld noo-
dig is. Behalve hare liefdewerken van
bibliotheek, betaling van schoolgeld,
voor arme kinderen, kleedingmagazijn
enz., heeft zij groote yerplichtingen op
zich genomen voor het Vincentiushuis
te Lisse, waarvoor geregeld financieele
steun noodig is. Behalve voor het stich
tingsfonds van dat huis, waaraan nogi
eenige duizenden te kort komen, is er
een steunfonds om de jaarlijksche toe
slag op de regeeringssubsidie te ver
schaffen, en alleen het vertrouwen op
de Voorzienigheid en den steun, die zij
daardoor verwacht van de bewoners van
Leiden en omstreken, heeft haar den
moed gegeven, dat werk op zich te ne
men.
Katholieken, die dus aan het werk
der St. Vincentius vereeniging willen
deelnemen, d.enkt bij gelegenheid aan
hare liefdewerken.
God zal er u voor loonen.
De Tuinbouw-Onderlinge.
Gisteravond had in hotel Zomerlust
een vergadering plaats van de Tuinbouw-
Onderlinge, waar als spreker optrad de
heer Maurer van Haarlem, die bij het
niet talrijk auditorium werd ingeleid met
een korte toespraak van den Voorzitter
den heer J. G. Ballego,
Dc heer Maurer begon zijn .ezingl
met enkele mededeelingen omteit de
-werking der Tuinbouw-Onderiinge,
waarbij op 't oogenblik zijn aangesloten
2639 leden met een verzekerd loonbe
drag ad f3.978.000. Er kwamen 263
ongevallen voor, w.o. 3 met doodelijken
afloop en 7 met vermoedelijke levens
lange rente-uftkeering. Spr. concludeert
hieruit, dat in den tuinbouw wel degelijk
ongevallen voorkomen van ernstigeni
aard en verzekering volkomen gemo
tiveerd is. Todi zijn de kosten niet
hoog; de leenpremie zal hoogstwaar
schijnlijk op 75 c. per f 100 loon kunnen
worden gehandhaafd.
In het tweede deel van zijn voordracht
zette spr. de ongevallen-verzekering voor
patroons uiteen, waarvoor de drang uit
ging zoowel van groote als van kleine
patroons en welke berust op dezellde
grondslagen als van de bedrijfsverzekering.
Het minimum van het te verzekeren be
drag is f 350 het maximum
Degenen, die zich beneden f 7(0 v ik en
hebben bovendien vrije-geneesKc, ie-
handeling. De premie bedraagt t 12.50 per
t lüOO.Voor alle ongevallen, ook die
buiten bedrijf, wordt uïtkeering verschatt.
Door verschillende aanwezigen werden
vragen gesteld. Uit het antwoord van
den inleider stippen wij aan, dat de on
gevallen in alle branches van het bedrijf
nogal gelijk zijn en de ongevallen vrij
evenredig over het geheele land ver
deeld.
Hierna sloot de Voorziiter onder dank
aan den inleider de vergadering.
Van belang kan het zijn te verne
men, dat in het district Leiden het
aantal toetredingen tot de T. O. voort
durend toeneemt en op t oogenblik
74 werkgevers in het tuinbouwbedrijf
zijn aangesloten, woonachtig te Leiden
(24) Veur, Oegstgeest, Ter Aar, Voor
schoten enz.
Op de aanbevelingslijst ter benoe
ming van een tijdelijk leeraar in de wis
kunde aan de H. B. S. te Sneek is o.a.
geplaatst de heer P. Klinkenberg te Lei
den
ROOMSCHE AGENDA.
Donderdag, 51/2 uur 's avonds. Ge-"
bouw R. K. Volksbond, Rapenburg. Bij-
belsche geschiedenis met lichtbeelden,
voor kinderen, toegang tegen bewijs.
81/2 uur Catechismus met lichtbeelden
voor alle Katholieken boven 16 jaar, toe
gang vrij. Spreker de Weleerw. Pater
J. Tesser, O. F. M*
Dinsdag 21 Februari, ,s avonds 8
uur. Lodewijkskerk, Steenochuur. Laat-
s t e Apologetische cursus.. 1, Beantwoor^
