Woensdag
Februari
1911.
BUITENLAND,
BINNENLAND.
2e Jaargang.
Ni. 402.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
In tere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kw aalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der póst f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
1
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeeiingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en 'verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De Oostenrijksche Minister van Bui-
tenlandsche Zaken neeft Maandag inde
bijéénkomst der Oostenrijksche oelega-
tie uitdrukkelijk verzekerd, dat de
Europeesciie vrede
op dit oogenblik coor geen enkel ge
vaar wordi bcareigd.
Het Drievoudig verbond blijft stre
ven naar handhaving van den vrede; het
onderhoudt goede oetrekkingen met de
mogendnei en der Drievoudige Overeen
komst, waaraan de te Potsoam tot stand
gekomen toenadering tusschen Rusland
en Duitschland niet net geringste af
breuk doet. Ook met rrankrijk, of
schoon bencorende tot een andere
bondsgroep, verkeert Oostenrijk-Honga-
rije op goeden voet. Piclion zoowel als
de Duitsche rijkskanselier en diens col
lega te St. Petersburg zijn vrede.ievend
gezind. Vandaar dat er ook hoop be
staat op het voortduren oer betrekkin
gen tusschen Weenen en Rusland, die
eveneens bevredigend zijn, te meei daar
de monarchie in -iet Oosten naar niets
anders streed dan naar een autonome
vreedzame ontwikkeling van Turkije en
de versterking oer Balkan-Staten.
ALe groote mogendheden zoo be
toogde Von Aehie.it .al beijveren zich
om onder elkaar oe beste betrekkin
gen te bewaren. Intusschen de open
bare meening is in aLe Europeesciie
staten zeer gemakkelijk te prikkelen,
zoodat tie politieke barometer plotse
ling op slecht weer kan komen te staan.
Boem! Daar va.t het luchtkasteel dam
den Europeeschen vrede weer in elkaar.
Want men diept niet ie vergeten, diat die
machtige en gevaarlijke openbare mee
ting op de regeeringen een sterken druk
uitoefent'. Von Aehrenthal had dezen
draai in zijn redevoering, deze veran
dering in zijn voorstelling van zaken
noodig om te komen tot de door hem1
gewenschte conclusiedat, om de be
langen van de Monarchie en den vrede
te verdedigen, leger en vloot klaar moe
ten zijn voor het gevecht.
Er is immers op de Oosterarijkschr
Hongaarsche Marinebegrooting pas een
som van ruim 312 mi.lioen kronen uit
trokken voor den bouw van
nieuwe schepen
Vandaar dan ook dan Von Aehrenthal
tegenover het delegatie-lid Kramer, die
zich, wat 's ministers optimistische voor
stelling van de verhouding tusschen
de. mogendheden betreft, ietwat twij
felziek uitliet, betoogde, dat Oostenrijk
moet steunen op zijn eigen kracht en op
onafhankelijke wijze zijn eigen belangen
moet verdedigen. Men leeft nu eenmaal
in het „bloeitijdperk" van den gewa-
penden vrede. Dit maakt dat de regee
ring der Donau-monarchie het ontwa
peningsvoorstel van president Taft wei-
is waar ontvangen heeft, met levendige
belangstelling, doch niettemin geen
oogenblik mag vergelen, dat de toestand
van gewapenden vrede overal wordt be
schouwd als de zekerste waarborg tegen
een oorlog. Het gedane voorstel kan
daarom nog niet dadelijk tot een re
sultaat leiden dit zou s.echts mogelijk
zijn, zoodra alle belanghebbende mo-
gendhet en zich wegens de steeds toe
nemende uitgaven voor de verdediging
zfch bij een dergelijk voorstel, dat be
slist de algemeene goedkeuring zou
moeten wegdragen, zouden aansluiten.
Voor de zooveelste maal het oude,
overbekende, afgezongen liedje, hetwelk
vandaag ten beste wordt gegeven door
Von Aehrenthal, morgen door D. San
Giuliano, overmorgen door Pichon, enz.
Over nieuwe schepen gesproken, in
Frankrijk
heeft men de particuliere industrie noo
dig, om de voorgenomen bouw van slag
schepen te kunnen voltooien. Een be
richt in de ochtendboden melldt n.L, dat
de Fransche minister van marine in de
marinecommissie van de Kamer heeft
verklaard, dat hij thans onmogelijk 2
nieuwe pantserschepen door de staats-
jyerven op stapel kan laten zetten. De
dokken te Brest en te Loiient zijn door
de Jean Bart en de Cou,rbet ingeiipinen.
De commissie keurde daarop het wets
ontwerp goed, dat den minister mach
tigt in 1911 door de particuliere Indus
trie twee slagschepen van het type Jean
Bart te doen bouwen.
Maar meer dan het bouwen van die
slagschepen, kan ons Hollanders intcres-
seeren, dat de Nederlandsche Maatschap
pij
Lotisico
in de Fransche Kamer ter sproke is ge
komen. Reuter seint daarover:
Bij de debatten over de begrooting
van arbeid verwijt de geüniiiéerde socia
list Laucheden minister v. Arbe.d, de Ne
derlandsche maatschappij Lotisico, die
onder voorwendsel van capitahsade lote
rijen organiseert, te hebben geduid en
zeifs de gerecht.ijke vervolging te hebben
verhinderd. Het is noodig, dat land en
parlement gewaarschuwd worden tegen
dergelijke ondernemingen. Spr. schat ,dat
Lotisico in den tijd van 3 jaar 2 mi;.toen
francs aan'de fransche spaargelden heeft
onttrokken en dat heeft kunnefl doen
door de schuld van de administratie.
Iedereen, verzekert Lauche, moet z.cii bij
mij aansluiten om recht te eischen te
gen financieele maatschappijen, die de
Republiek onlsieren.
De regeer.ngscommissaris Paul et ant
woordt, dat zijn afdee.ing weigerde de
maatschappij, waarover Lauche sprak, te
tc enregis.reeren, en dat in overeenstem
ming met het raadgevend comité voor
verzekeringen. Lotisico is daarop in hoo-
ger beroep voor den Raad van State
gegaan. Wanneer dit hooger beroep
wordt verworpen, zal Lotisico haar finan
cieele operaties in Frankrijk moeten sta
ken.
Lauche antwoordt, dat hij de verklaring
van Paulet niet aanvaardt, omdat, wan
neer een maatschappij een loterij op touw
zet, zooais Paulet toegeeft dat Lotisico
heeft gedaan, er geen reden is hier te
enregistreeren. Lauche wil een antwoord
van den minister. Ik heb u gevraagd,
zegt hij, of gij besloten zijt naar zekere
preciese feiten een onderzoek in te stel
len. In dat geval zult gij ons met u
vinden.
Laferre, de minister van arbeid, belooft
een nieuw onderzoek, Als er fouten zijn
begaan, zullen de vereischte sanc.ies vol
gen-.De minister merkte echter op, dat
Lauche zijn eisch, om tusschenbeide te
komen, niet altijd op nauwkeurge inlich
tingen heeft gegrond. Indien de heer Lau
che, aldus de minister, mij op de hoogte
had gested van zijn voornemen, om ze
kere kwestie aan te voeren, zou ik hem
hebben kunnen inlichten over de beslis
singen, die spoedig genotnen zullen wor
den.
Verder verontschu'digt de minister
zich met het oog op den korten tijd.
die verloopen is, sedert hij aan het hoofd
van zijn departement is gekomen, geen
vollediger in.ich.ingen te kunnen geven.
Het is echter onjuist dat het minist-rie v.
arbeia de v^r.o.g.ng, ingedekt d^or den
procureur der Repub.iex hee.t opgehou
den.
Lauch: Zult gij u tot het ministerie van
binnenlandsche zaken wenden?
De minister: Ik heb u toch
dat ik de kwestie zou bestudeeren.
Uit
Duitschland
komt de mededee.ing, dat de Rijksdag
met 166 tegun 138 stemmen en 17 blanco
het wetsontwerp over de belas.ing op
waard everineerdtr.ng in derde lezing
heert aangenomen.
Een voordeel voor de conservatieven
om landsvorsten >n landsvcrstinnen van
van deze belasting vrij te stellen, was
bij de tweede lezing verwerpen.
In Engeland
komt heden het parlement bijeen om al
lerlei formeel werk te doen. Het gerucht
van den komenden strijd begint reeds in
de pers te k.innen. Bonar Law. Austen
Chamberlain, Ackland-Hoed, de hoofdr
whip der unionisten hebben in rvd'evoerin
gen er op aangedrongen, dat het Hooger-
huis het Pariementsontwerp zal ver
werpen, dus niet voor de bedreiging van
de 500 Lords zal zwichten. Bonar
Law, gelijk andere voormannen der partij,
heeft gezegd, dat Ulster zich desnoodis
met geweld tegen invoering van Ho
me Rule in Ierland moet verzetten, ftet
zal een opwindende tijd in het Parlement
en in den lande worden, ai komt Home
Rule van liet jaar nog niet aan tie orde^
Lowther is tot voorzitter herkozen- Het
eenige vermeldenswaardige, dat 's voor
zitters herkiezing opleverde, was het
protest van den onafhankelijk en nationa
list üinnell ,die zich onder ironisch ge
lach van de vergadering bek aagde, dat
door het optrtd.n van voorzit.er cn plaats
vervangend vo. r it.er, de onafhankelijke
leden verhinderd werden hun behoor
lijk aandeel in de debatten te hebebn
Dit protest is echter niet ernstig opge
nomen en bleek geen verzet tegen Low-
ther's herkiezing te zijn.
GEMENGD.
Wegens den slechten gezondheids
toestand, die op het oogenblik in Oost-
Azië heerscht, heeft de rijkskanselier zich
verplicht geacht, den Keizer het voorstel
te doen, dat de reis van den Kroonprins
voor dit jaar te Calcutta zal eindigen. De
Kroonprins zal dienovereenkomstig van
Calcutta uit de thuisreis ondernemen. Aan
de hoven te Baagkok, Peking en Tokio,
die hartelijke uitnoodigingen gezonden
hadden, is leedwezen betuigd over de
wijziging van de reisplannen, als gevolg
van onvoorziene gebeurtenissen; verder
ook aan de regeeringen van Nederland
en de Vereenigde Staten, wier koloniën
eveneens op het reisplan stonden.
Uit Guayaquil, de hoofdstad van
Ecuador, wordt bericht, dat president
Al faro, naar aanleiding van opstootjes
die van Vrijdag tot Zondag hebben ge
duurd, heeft verklaard, dat de regeering
met het oog op het klaarblijkelijk ver
zet van het volk de Galapagoseilanden
niet aan de Ver. Staten zou verkoopen.
De Ikdain van Konstanopel ver
neemt, dat uit Jemen zeer ongunstige
berichten zijn gekomen. Sanaa moet nu
door de opstandelingen zoodanig inge
sloten zijn, dat het zich misschien zal
moeten overgeven, voordat het ontzet
kan worden.
De Porte heeft haar ambassadeurs
bij de beschermende mogendheden van
Kreta aangezegd, de regeeringen te ver
zoeken te protesteeren" tegen het optre
den der Kretenzers van den laatsten tijd
dat niet in overeenstemming is te bren
gen met de rechten van Jurkije.
Volgens de Lokal Anzeiger zijn te
Konstantinopel hoogst onrustbarende
berichten ontvangen. Het Armenische
patriarchaat heeft den minister van bin
nenlandsche zaken medegedeeld, dat
Mohamedanen te Adana huizen van de
Christenen door kruisen teekenen en dat
een Mohamedaansch priester er in het
openbaar christenmoorden heeft gepre
dikt. De bevolking verkeert in de hoog
ste opwinding en is overtuigd, dat in
het ge. eim opnieuw ,'noordpartijen wor
den voorbereid. De troepen, die te Ada
na in garnizoen liggen zijn niet sterk
genoeg om de opgewonden menigte in
bedwang te hout en. Consulaire rappor
ten bevestigen deze mededeeiingen.
Bassermann, de leider van de na-
tionaal-liberalen, heeft in een vergade
ring te Ruhrort op het wetsontwerp op
den riviertol kritiek geoefend en de»
hoop uitgesproken, dat het verworpen
zou worden.
Het Sobranië van Bulgarije heeft
met algemeene stemmen zijn goedkeu
ring gehecht aan het regeeringsontwerp
waarin de onmogelijkheid wu.dt uitge-
sproKen, van het sluiten van een dciini-
tief handelsverdrag van Turkije. De mi
nister-president en de minister van fi
nanciën verklaarden dat de huidige toe
stand niet kan worden beschouwd als
moetende leiden tot een tarievenoorlog.
De Bulgaarsclie regeering zal niet haar
toevlucht nemen toi een maixmum tarief
dan naoat aLe pogingen geiaa.d hebben
en in geval Turkije een dilTerentieel ta
rief toepast op Bulgaarsclie producten.
Het Huis van Algevaardigden der
Ver. Staten van Noord-Ainerika heeft
met 167 tegen 93 stemmen het ontwerp
op de instelling van een permanenten
tariefraad aangenomen.
Het Duitsche Staatsblad bevat een
decreet des keizers, waarin deze zijne
vreugde uitspreekt over de bijzondere
wijding, die de viering van zijn verjaar
dag heeft geiad d ior de herinnering aan
de stichting van het Duitsche rijk ,50
jaar geleden.
De keizer hoopt dat men er ook in de
toekomst in zal slagen, den door de eens
gezindheid van de Duitsche vorsten en
volkeren geschapen en in 40 jaar krach
tig ontwikkelden arbeid in vreedzamen
wedijver^ /net beschaafde volke
ren verder te bevestigen en uit te brei
den.
Paul Singer, sociaal-democratisch
lid van den Rijksdag is gestorven.
Paul Singer werd geboren te Berlijn
op 16 Januari 1844 van joodsche ouders
Hij stichtte in 1869 met zijn broer een
zaak in damesconiecties, waardoor hij
kapitaal verwierf. Hij sloot zich bij de
sociaal-democratische partij aan en nam
in 1884 als vertegenwoordiger van deze
partij zitting in den Berljjnschen Ge
meenteraad en in den Rijksdag. In 1886
trok hij zich terug uit de zaak van zijn
broer en wjjdde zich uitsluitend aan de
partij, leidde zeer handig de partijda
gen en behoorde tot de veelviuldigste
sprekers in den Rijksdag. Met Bebel is
hij een der invloedrijkste leiders.
Volgens nadere berichten is de in
Hodeida u.tgebroken besmettelijke ziek
te niet de cholera, maar een soort dysen
terie. Er zal een bijzondere commissie
worden uitgezonden, om de noodige
maatregelen te treffen ter bestrijding der
ziekte.
Machmoed Sjefket pasja, de Turk-
sche minister van oorlog, heeft in de
Kamer verklaard, dat de regeer.ng, wan
neer zij niet krachtige maatregelen neemt
tegen de opstanden in een zeer moeie-
lijke positie zal komen.
In het hoofdpostkantoor te Marseille
is ingebroken. Uit de brandkast, welke
de dieven hebben opengebroken, is een
bedrag verdwen/en yan f20.000 fr. aan
bankpapier.
In de onmiddellijke nabijheid van het
postkantoor bevindt zich een poTiepost
Eerst in den vroegen morgen werd de
diefstal on .dekt.
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is, met ingang van 1
Februari 1911, benoemd tot leeraar aan
de Rijks H. B. S. te Tilburg, J. Braam
Ruben, aldaar; is in zijn rang overge
plaatst bij het reg. gren. en jagers, de
majoor J G. Kist, van het 4e reg. inf.
bij het 4e reg., tot majoor, de kapitein
P. A. A. Olréeis benoemd tot comman
deur in de orde van Oranje-Nassau, de
heer J. W. Welcker, hoofdinspncteur-ge-
neraal van den Rijkswaterstaat te 's Gra-
venhageis, met ingang van 1 April 1911
aan J. W. Welcker en A. A. Bekaar, bei
den te 's-Gravenhage, op hun verzoek,
eervol ontslag verleendbenoemdtot
hoofdinspecteur-generaal van den Rijks
water staat P. H. Kemper, tot insepeteur-
generaal van den Rijkswaterstaat; E. R.
van Nes van Meerkerk en R. J. Casten-
dijk
Voorts zijn bevorderd :tot hoofdinge
nieur van den Rijkswaterstaat le kL:
N. A. M. van den Thoom en A. E. Kern-
pees, tot hoofdingenieur-d.recteur van
den Rijkswaterstaat 2e kl. ld., R. H.
Goekinga, en W. H. du Croix en A.
B. Marinkelle,tot ingenieur van den
Rijkswaterstaat le kl. E. van Konijnen
burg en A. R. van Loon, tot ingenieur
van den Rijkswaterstaat 2e kl. J. W.
Brinie en D. A. van Heyst.
Herziening der wet op den waarborg
en de belasting der gouden en zilveren
werken.
De Minister van Financiën heeft goed
gevonden en verstaan
1. in te stellen eene commissie, wier
taak zal zijn hem voor te lichten omtrent
eene herziening der wet van 18 Sept.
1852 (Stbl. no. 178) op den waarborg en
de belasting der gouden en zilveren wer
ken, laatstelijk gewijzigd bij de wet van
1 Juli 1909 (Stbl. no 253), zullende de
commissie haar advies uitbrengen in den
vorm van een ontwerp van wet met
memorie van toelichting
2. tot leden dier commissie te benoe
men de heeren L. J. Huber, inspecteur
van den waarborg en de belasting der
gouden en zilveren werken bij het De
partement van Financiën te 's Graven-
hage, tevens voorzitterJ. M. van Kempen,
fabrikant van gouden en zilveren werken,
te Voorschoten; P. Merkes, hurloge-
maker te Rotterdam J. Post, grossier in
gouden en zilveren werken te Amster
dam W. van Rossum du Chattel, winke
lier in gouden en zilveren werken te
Leiden; C. Huygens, essaieur van den
waarborg te Arnhemmr. dr. J. H. R.
Sinn.nghe Damsté, commies bij het De
partement van Financiën te 's Gravenhage,
tevens secretaris.
Stuwadoorswet.
Ingediend is een wetsontwerp, houdende
bepalingen in het belang van personen,
werkzaam bij het laden en lossen van
zeeschepen.
Het ontwerp heeft ten doel te waken
tegen overdreven langen werktijden en
arbeiden op Zondag en tegen gebrek aan
zorg voor de veiligheid bij den arbeid,
en te bevorderen, dat steeds aan den ar
beider het hem contractueel toekomende
loon worde uitbetaald.
Verkiezing Prov. Staten-
De niet-officieele uitslag van de stem
ming voor een lid der Provinciale Staten
van Zuid-Holland in het kiesdistrict Rid
derkerk is(de cijfers van Poortugaal en
Parnis ontbreken) op den heer J. L. van
Rij (a.-r2132 stemmen uitgebracht, en
op den heer K. S. den Wijn (lib) 1388
stemmen.
De heer Van Rij is gekozen.
Bakkerswet.
Het bestuur van de Vereeniging van
Broodbakkerspatroons uit de luxe-, ge
mengde en middenbedrijven, die de
vorige week te Utrecht heeft vergaderd,
heeft dezer dagen tot de Tweede Kamer
een adres gericht, waarin, na een uitvoe
rige toelichting, het volgende wordt ge
zegd
lo. De patroons uit de luxe-gemengde-
en middenbedrijven kunnen niet tot
voorstanders van afschaffing van den
nachtarbeid gerekend worden.
2o. Wegens de financiëele bezwaren,
zullen velen onmogelijk hnn bedrijf kun
nen voortzetten.
3o. Voor de leden onzer vereeniging
worden zulke bepalingen gemaakt, dat
het hun onmogelijk is den strijd om het
bestaan vol te houden.
4o. De buitenlanders kunnen ten koste
van Nederlanders, d grensprovinciën van
brood voorzien, en Nederlanders worden
naar het buitenland gedreven om even
over de grenzen nieuwe bakkerijen op te
richten.
5o. Men kan geen tegenmaatregelen
nemen om die moreele en financiëele
schade ongedaan te maken.
Met aandrang wordf aan de Tweede
Kamer verzocht, de aanhangige Bakkers
wet en de wet op de BakKersraoen te
verwerpen.
Gereformeerde dokters en de
Roomsche doop
De „Heraut" antwoordt op eenige be
denkingen die twee geneeskundige bladen
de „Geneeskundige Courant" en de
„Vox Medicoruin" hebben geopperd,
naar aanleiding van haar stelling, dat een
Gereformeerde dokter voor of na de ge
boorte, waarbij bet leven van een kind
gevaar loopt, het niet den Roomschen
doop mag toedienen.
Volgens ons Protestanten, zegt nu de
„Heraut" o a. hier en in het vervolg
zal men opmerken, dat het blad niet van
Gereformeerd maar van Protestant spreekt,
maar het eerst over Gereformeerde dok
ters had hangt „de zaligheid van het
kind niet van het gedooptzijn af, zoodat
het ontbreken van den doop in werke
lijkheid geen verschil kan maken. Het
eenige bezwaar is, dat Roomsche ouders
in zulk een geval aan de zaligheid van
hun kind zouden twijfelen. De schuld
van die wroeving, gelijk de „Genees
kundige Courant" het noemt, rust niet
op den Proiestantschen dokter, maar op
de Roomsche Kerk, die de ouders onjuist
heeft onderwezen. Maar in geen geval
volgt hieruit, dat een protestantsch doctor
verplicht zou wezen, ten einde deze
wroeging te voorkomen, tot een hande
ling over te gaan, die naar zijn consciëntie
hem ongeoorloofd is.
„En wat de laatste opmerking van de
„Geneeskundige Courant" betreft, dat
Christus ons gepredikt heeft, dat we onzen
naaste moeten liefhebben als ons zeiven
en dat de plicht van den medicus mede
brengt, om het leven van zijn naaste niet
te verduisteren door een beroep op een
kerkelijke leerstelling, zo<> doet het ons
zeker genoegen, dat de „Geneeskundige
Courant" zoo hooge waarde toekent aan
de woorden van Christus, maar ze ver
gat daarbij, dat Christus aan dit gebod
voor de naastenliefde een ander en hooger
gebod heeft laten voorafgaan, n.l. de lieide
tot God. Niet een kerkelijke leerstelling,
gelijk de „Geneeskundige Courant" het
noemt, maar het Woord Gods verbiedt
naar onze overtuiging den Piotesiant, om
