33
Het lied van Clarens.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargan|
No. 394.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIOEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
F 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Januari
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V De Papendrechtsche straf
zaak.
Het laatste bedrijf van dit crimineel-
psychologische drama gaat afgespeeld
[worden in de Eerste Kamer.
Dit viel te verwachten, niet alHejeW,
om tie zaak zelve, maar ook wijd de mili
tante voorzitter van het Amhemsche
Hof, Hir. 't Hooft, in ons Hoogerhuis
zitting heeft.
Uit het voorloopig verslag over de
justiti o-begrooting blijkt al, waarover de
strijd loopen zal.
Werd „van meer dan ééne zijde", zoo
lezen we, „hulde gebracht aan de hou
ding, door den Minister van justitie in
deze veelbesproken rechtzaak ingeno
men", er waren „anderen, die betreur
den, dat bij de openbare bespreking in
de andere kamer de toon ook aan den
Minister niet van onheuschdieid tegen
over de rechterlijke macht is vrijgeble-
ven".
Nu, 't zal mr. Regout niet moeilijk
vallen, op. dit verwijt te antwoorden. On,-
heusch zal Z.Exc. geenszins hebben wil
len zijn, maar wei zal hij 't recht voor
zich opcischen, om de daden d'er rech
terlijke macht te beoordieelen en aan zijn
oordeel uiting te geven, waar en \yan-
neer hij zulks noodig acht. Het kan aan
het rechtsgevoel der natie slecths ten
goede komen"*' wanneer zij ervaart, dat
ook op de rechters al zijn zij onaf-
zetbaar crïtisch toezicht wordt uit
geoefend.
Een ander punt in het Senatoren-de-
bat zal gevormd worden door de maat
regelen, welke dë regeering hangende
het langdurige proces heeft genomen.
Zoo achtten meerbedoelde „andere" le
den „het zenden van stenografen van Re-
geeringswege naar de openbare zitting
zelfs krenkend voor de rechterlijke
macht. Wat heeft de Regeering in de
rechtszaal te doen anders dan toezicht
te houden voor 'het openbaar ministe
rie?" zoo vroegen die leden. „De lei
ding behoort bij den president."
Wij veroorloven ons de wedervraag:
of de aanweizgheid van stenografen aan
die leiding iets te kort deed? En wat
het toezicht betreft, was het stenogra
fisch verslag wel eer. maatregel in die
richting?
Natuurlijk zal men het ook hebben
over het psychiatrisch rapport. In het
voorloopig verslag wordt reeds gepro
testeerd tegen het gnderwerpen van de
getuigen aan een psychiatrisch' onder
zoek. Zoodanig onderzoek vindt in de
\vet geen grondzij, neemt aan, dat de
rechters in staat zijn de geloofwaardig
heid der getuigen te onderzoeken en te
beoordeel en."
•Blijkbaar in antwoord hierojp lezen
[we
„Wat is nu a posteriori geble
ken Dat een waanzinnig querulant
den „auctor intellectualis" is van de
geheele zaak. En om daartoe te ko;
men ,was het afleggen van idezen
'geheelen, gelijk het gezegd werd,
lijdensweg noodig geweest.
Deze leden betreurden het, dat
men zich met drift geworpen 3nad
op het middel waardoor deze ont
dekking heeft plaats gehad, en het
rapport heeft bekend gemaakt, wat
evenwel niet aan het Hofv maar aan
de pers moet geweten worden."
Lezen we goed, dan wordt .hier voor
dit speciaal geval het psychiatrisch on
derzoek der getuigen verdedigd, floch
alleen de publicatie van het rapport af
gekeurd.
Hoe 't £ij, een merkwaardig debat
staat ons blijkbaar te wachten. En waar
't aan weerszijden zal gevoerd worden
door hoogstaande juristen zal 't stellig
leiden tot verdere verduidelijking der
nog duistere geschilpunten en tot een
scherper trekken der grenslijnen, waar
binnen en waarlangs rechters en auto
riteiten zich hebben te bewegen.
FEUILLETON.
Een verhaal uit de Fransche revolutie.
45)
„Ziehier alle brieven", zei ze, „die me
vrouw de markiezin aan mijn arme moe
der geschreven heeft. Wellicht zal het u
aangenaam zijn, in uitdrukkingen van ge
negenheid, aan haar beschermelinge ge
toond, een weinig van haar zoo edelmoe
dig hart terug te vinden."
- Begrijpende wat er in het reine hart
,van het meisje omging, nadat zij meende
zich aan een onbescheidenheid tegenover
hein te hebben schuldig gemaakt, nam
Frédéric, in zwijgende bewonderingTiaar
laanziende, het bundeltje brieven van .haar
aan, en wilde zich weder neerzetten, om
met haar de brieven te lezen. Doch Ge
neviève voegde hem a.'snu schuchter toe
5,'Vergeef me, mijnheer de markies, maar
ik moet me naar de boerderij begeven,
om te zien hoever ze het met de repa
raties hebben gebracht. Ik vertrouw u die-
ze brieven toe. U zult beginnen ze te le
gen in uw herbergkamertje, en ik hoop
algemeen overzicht.
Ware het met dat stakingen en onlus
ten in verschillende Am erikaansche staat
jes meer dan wat nieuws brengen, het
zou er voor den overzichtschrijver treu
rig uitzien die steeds maar eentonig op
hetzelfde aanbeeld moet bljjven doorihia-
sren.
Portugal.
Men kan aan den gang blijven met
telkens de rooskleurige verklaringen vian
de regeering te doen afdrukken en spoe
dig daarop een totale tegenspraak op
gezag der correspondenten van de groo-
te pers te publiceeren.
Zoo verklaarde nu weer de minister
van Buitenlandsche zaken ,,-jan ,de verte
genwoordigers der buitenlandsche pers,
dat de repubükeinsche staatsinrichting
was versterkt door de gebeurtenissen van
deze week. De arbeidersklassen hebben
het lastige van stakingen erkend van 'het
handelsverkeer zal verbeteren. De
ruchten over buitenlandsche inmenging
zijn v^n alle grond ontbloot. De be
trekkingen van Portugal met'de mogend
heden zijn volkomen hartelijk. De ge
ruchten over moeilijkheden met Italië
zijn niet gerechtvaardigd. Met Duitsch
land zijne verscheidene jjaken geregeld
o. a. de Macaoquaestie. De regeiering
ontving voorstellen van Engelsche en
Amerikaansche firma's, welke haar in
staat zullen stellen tot hervorming vtan
de Portugeesche vloot, zonder dat hier
voor opofferingen noodig zijn.
't Is de vraag echter of dit waar is.
Want wie zal aan een staat waar het
zulk een janboel is de drie dreadnoughts
verschaffen ,tot welker aankoop beslo
ten is
Ook ontvangen de Fransche bladen
over Madrid weer berichten, waaruit
blijkt dat de inlichtingen van de regee
ring bewust of onbewust onwaar zijn.
Inderdaad volgens deze inlichtingen
die wij meer betrouwbaar achten, dan de
mededeelingen van heer Maclxado is de
huidige toestand in het arme Portugal
zeer. ernstig en onrustbarend. Aan ver
schillende Fransche bladen toch wordt
gemeld, dat de staking in verscheidene
takken van industrie voortduurt, zoo zijn
b.v. de metaalbewerkers en de arbeiders
dat u de lezing ervan zult voleinden op
het kasteel, in het vertrek, dat u ter be
woning zult hebben gekozen."
Ofschoon een weinig teleurgesteld^
over dit afscheid, Icon de Clarens niet
anders dan de bedbelingen van 't meisje
om aldus te handelen, ten volle eerbie
digen. Het pakje brieven in den gak
van zijn rok stekend, voegde hij haar
toe:
„U zult me toch minstens toestaan,
u op den weg naar de boerderij te "brent
gen, nietwaar, mejuffrouw, en onder het
gaan u te danken voor uwe uitnoodiging
om op het kasteel mijn intrek te ne
men
Geneviève stond dat gaarne toe. Toen
zij in het park \varen, sprak cje markies
haar toe
„ïkc ben u zeer dankbaar voor de mijl
verleende machtiging, om mij op het kas
teel te installeeren, maar ik vind het ber
ter, dat eerst te doen, wanneer ik pre'
cies zal weten, waaraan ik mij ten aan*
zien der bedoelingen yan Raffut heb te
houden".
Na eenig nadenken voelde GeneYiève
zich niet heelemaal zeker van de goed
keuring van haar oom. Nooit was de
naam van den .jongen ni.arkies dop.r .Raff-
in de kurk-industrie nog altijd niet aan
t werk gegaan. Ook het spoorweg-ver
keer laat nog veel te wenschen over,
het personeel is geheel onverschillig en
doet zijn werk met traagheid en nala
tigheid. Daaraan is het toe te schrijven,
dat bij Olieviera twee personentreinen
op elkaar gebotst zijn, waarbij verschei
dene reizigers gewond werden.
De garnizoenen van Oporta, Braga,
Covilha en Porto Allegre zijn volkpmen
onbetrouwbaar, ja zij verklaren zich
openlijk tegen de republiek.
De matrozen der Portugeesche oor
logsschepen mogen niet aan land gaan
want men is bang, dat zij aan den drei
genden opstand tegen liet republikeinsch
bewind zullen deelnemen. Om dezelfde
reden wordt ook aan de soldaten geen
nachtpermissie gegeven.
Volgens een bericht uit Lissabon zou
de regeering in het noorden des lands
een groote wijdvertakte samenzwering
van monarchisten met het slot van don
Miguel als centrum, ontdekt hebben, maar
de regeering durft niet tegen dit com
plot op te treden, daar zij zich niet ze
ker voelt van leger en vloot, en in wer
kelijkheid heerscht er groote ontevreden
heid onder de soldaten. Reden is, het
niet nakomen van beloften.
Ook over de slechte discipline onder
de matrozen loopen de onrustbarendste
geruchten; zoo werd gemeld, dat de
manschappen van den kruiser „Vasco da
Gama" in opstand waren gekomen en de
officieren hadden gevangen genomen. Dit
bericht wordt nu weliswaar door den
correspondent van de „Köln,. Ztg." tegen
gesproken," maar hij moet toch bekennen,
dat op de „Vasco da Gama" lichte over
tredingen der discipline zijn voorgeko
men
De voorloopige regeering heeft nu ten
aanzien van de gewezen
Koninklijke Familie
beschikkingen genomen. De apanage van
koningin Maria Pia is vastgesteld op
133.500 fres. De inventarisatie der goe
deren van den ex-koning Manuel is bijna
afgeloopen. Zoodra het totale bedrag der
door den staat aan wijlen dom Carlos
verstrekte voorschotten bekend zal zijn,
zal bepaald worden, hoeveel de regee
ring jaarlijks meent te moeten inhouden
van id e opbrengst der aan de koninklijke
familie behoo rende bezittingen, om eerst
de schulden van het vorstenhuis aan den
staat en die aan de particulieren te be
talen.
Koning Manuel heeft zich n.l. verbon
den, ld)e voorschotten die aan zijn va
der uit de schatkist waren uitgekeerd,
terug te betalen in jaarlijksche termij
nen. Zijn inkomen uit de bezittingen van
het huis Braganza bedraagt 50.000 pjd,
jaarlijks.
In Honduras
dreigt het met den opstand ernst te wor
den. Naar immers aan de „New-York
Herald" uit Laeiba geseind wordt, heeft
de Amerikaansche kruiser „Tacoma" 30
man en de Britsche kruiser „Brilliant"
.30 man geland om de neutrale zêne te
beschermen.
Men verwacht elk oogenblik een tref
fen tusschen de regeeringstroepen en
de revolutionnairen.
Voor dien had genoemde Tacoma, vol
gens 'n bericht aan 't zelfde blad uit Truil
lo, het oorlogsschip de „Hornet" dat
diende tegen Honduras vijandelijkheden
te beginnen, genomen. President Bo-
ni'Ma van Nicaragua protesteerde tegen
het nemen van het schip, voorgevende
dat de „Hornet" hem toebehoorde.
Dat kan dus tot eenige verwikkelin
gen aanleiding geven. Enfin, dat geeft
tenminste nieuws.
gemengd.
Het jubilé van den St. Pieterspenning,
In den loop van dit jaar zal het 50
jaar geleden zijn, dat te Turijn in 1860
de St. Pieterspenning werd gesticht. In
verband daarmee hebben de Italia Rea-
le!", de „Corriere Nazionale" en de Uni-
ta Cattolica" een beweging georgani
seerd om ter herinnering daaraan een
buitengewone inschrijvnig te houden en
deze aan den Paus aan te jpieden.
Het comité, dat dit plan op touw
gezetV. (heeft, ontving dezer dagen een
eigenhandig schrijven van den Paus, lui
dende als volgt: „Wij zegenen van gan-
scher harte de begunstigers van dit werk
en wij wenschen den bijdragers daaraan
allen mogelijken zegen toe.
PAUS PIUS X."
Ook van kardinaal Rampolla werd een
schrijven van aanbeveling ontvangen.
De Times verneemt uit Peking, dat
de pest zich wel degelijk naar het Zui
den verspreidt. Eerst gisteren is te
Sjanghaikuan een sterfgeval door pest
veroorzaakt voorgekomen en te Joeng-
ping-foe, dat binnen de Chineesdie muur.
ligt, zijn reeds verschillende gevallen
voorgekomen. Koelies, die te voet uit
Mantsjoerije wegtrekken, schijnen de
overbrengers te zijn.
De Dailai Lama zal Darjeeling
den 26n Januari verlaten om zich naar
Calcutta té begeven. Er is ook sprake
van, zooals wij reeds meldden, dat hij
zich naar Eqgeland zal begeven. In £lk
geval moet de Boeddhistische kerkvorst
weigeren aan de smeekbeden der Lamas
gehoor te geven, die hem dringend ver
zoeken weer naar Lhassa terug te Jcee-
ren.
- Meer dan de nel ft der stakende ar
beiders in het Luiksdie mijndistrict, on
geveer 16000 man, hebben den arbeid
hervat. Intusschen worden de onderhan
delingen tusschen de mijninaatschappijen
en de nog stakeude arbeiders voortge
zet.
Onder de arbeiders, vooral d'e niet-
georganiseerden, heerscht groote onte
vredenheid over de wijzt, waarop de on
dersteuningsgelden verdeeld worden.
Volgens de Fransche bladen keert
de rust in Champagne langzamerhand
terug. De wijnverbouwers schijnen dus
de door Pichon 'dezer dagen in de Ka
mer gesproken woorden ter harte te heb
ben genomen.
De nieuwe Zwee/dsche torpefcbo.
„Vesta" zou Vrijdag een p roef-tocht
doen, maar is sinds dien niet terugge
keerd. Dadelijk staken verschillende
booten in zee om nasporingen te doen,
maar alles was vruchteloos.
Volgens een telegram uit Albany,
in West-Australië brak op 13 Decerns
ber j.I. op het Engelsche stoomschip!
„Parisiana", op weg van New-York naac
Melbourne, brand uit. Nadat de be
manning, die uit 35 koppen bestond,
vergeéfs getracht had het vuur te stutien,'
verliet zij het schip en bereikte zij ia
reddingsbooten op 19 December het
eiland St. Paulus. Drie man waren on
derweg van uitputting gestorven.
De anderen vonden aan de kust een
dépot v.an levensmiddelen, met welke!
zij hun leven rekten, tot zij door eemi
Engelsch schip werden opgenomen en
naar Albany gebracht.
fut uitgesproken geworden, en nooit
had hij ook maar de geringste zinspe
ling op den waarschijnlijken terugkeer
van den erfgenaam van het domein g<
maakt Dit voorstel tot vertraging b
haagde haar dus wel, schoon zij het
haar plidht achtte, eraan toe te voegen
„O, de bedoelingen van mijn oom zijn
niet twijfelachtig, mijnheer de markies.
Hij kan niet vergeten, wat hij aan uwe
ouders verschuldigd is. Maar wellicht
zal het inderdaad beter zijn, zijn terugr
keer af te wachten. Ofschoon in den
grond rechtvaardig, twijfel daaraan niet,
is mijn oom naijverig op zijn gezag en
vrij kort aangebonden ten opzichte van
wat zjjn rechten raakt. Hij zal .gevleid
zijn, daar ben ik zeker van, dat u niets
gedaan hebt zonder zijn toestemming.
Uwe hoffelijkheid zal hem gunstig stemr
men".
Frédéric had hoegenaamd geen redeh
om te veronderstellen, dat de gevoelens
van Raffut konden verschillen van die,
waaraan Geneviève uiting gaf, en hij
merkte derhalve op1:
„Wees zoo goed om uw oom te zeg
gen, dat ik, nooit hebbende getwijfeld
aan zijn toewijding ;egens mijn ouders
en zjjn goede bedoeling p|n mijn erf-
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is mr. W,. jrL E. baron
van der Borch van Verwolde benoemdl
tot burgemeester van Gorssel;
is benoemd tot gedelegeerde van de
Nederlandsche regeering bij het in April
1911 te Rome te houden internationaal
muziekcongres buiten bezwaar van 's
Rijks schatkist, mr. Henri Viotta, direc
teur van het Kon. Conservatorium voor
muziek, te 's-Gravenhagè.
is J. W. Boslces, ontvanger der directe
belastingen en accijnzen te St. Maarteus*
dijk, ontheven van zijn tegenwoordig be
heer en tijdelijk belast met de waarne
ming van het ambt van controleur der
grondbelasting, met bepaling dat hij als
zoodanig tijdelijk wordt toegevoegd aan
den controleur van dien tak van dienst
te Eindhoven
is aan den reserve eerste-luiit. C. Wi,
van der Pot, van het 8e reg. inf. eervol
ontslag uit den militairen dienst ver
leend;
is toegekend de aan de orde vanOran-
je-Nassau verbonden eeremedaille, in zil
ver, aan A. Graafland, kuipers-meester
knecht bij de commanditaire vennoot
schap M. P. Pollen en Zoon te Rotter
dam.
De kustverdediging.
De litteratuur over dit vraagstuk ver
krijgt een ontzettendeh omvang. In den
jongsten staatkundigen brief van den
staatsman in ruste, Mr. Samuel van Hou
ten, wordt het kustverdedigingsontwerpi
bestreden. De internationale veiligheid
wordt door de besteding der voorge
stelde veertig milüocn geen „sikkepit'4
verhoogd .De schrijver zegt over de in
diening v«-»n het ontwerp:
Heemskerk stapt luchtig over de zaken
heen, maar hoe is het toch mogelijk,
dut hij, zelf tot voor kort de leider van
de officieuse toenaderingspogingen tot
België, in deze zaak alle flair gemist
heeft.
Die eigenschap ontbrak in dezen in
onzen regeeringskringniet enkel onze
premier maar ook onze minister van bui
tenlandsche zaken hadden dit militair
ontwerp reeds enkel „op den reuk af"
buiten behandeling moeten houden. Schr.
meent, dat voor discussie over het ont
werp reeds nu groot kwaad is aange
richt, al gaat het recta via naar de snip-
permand der Tweede Kamer.
De Belgische generaal De Hcusch, pu-
goed tegen de roofzucht van het Schrik
bewind te beveiligen, de restitutie van
het domein slechts zal aannemen op de
voorwaarden, welke l]ij voldoend loor
nend zal achten. Ik vind, dat de wegen
op mijn domein aangelegd, dat het ma
ken van leigroeven en het inrichten van
zagerijen aan mijn gronden een aanzien
lijke overwaarde hebben gegeven, en dat
het terug betalen van de vijftien duizend
francs, waarvoor het domein werd toe
gewezen, op het oogenblik bespottelijk
zou zijn. Ik ben zeker, dat lord en lady
Roswald mijn meening zullen dec lie in.
uw oom mild schadeloos zeer mild schul
deloos zou stellen."
Geneviève, die verbaasd zou hebben
gestaan, als zoo'n knap en beleefd jonk
man niet ook de edelmoedigheid' zelve
ware gebleken, vond dat alles billijk en
redelijk. Niets wetend van de plannen
van Raffut, en bijna niets wetend van
den zwijgenden, wantrouwenden en dus
gesloten man, bij wien zij leefde, maar
dien zij hoogstens aan het avondmaal
zag, kon zij zich niet voorstellen, dat hij
andere inzichten of eerzuchten had, dan
welke hare arme moeder of zij zelve zou
hebben gehad. Zij had dus hoegenaamd
niets in te brengen, tegen de wjopjdei\
van deu markies.
„U kunt dat alles met oom bespre
ken", besloot zij. „Ik zou hem al heel
slecht en u in het geheel niet moeten'
kennen, zoo gij niet spoedig tot overeen
stemming komt."
„Dat is niet de eenige zorg, die me
naar Clarens brengt," hernam de jonk
man. „Ik hoop, dat Raffut mij ophelde
ring zal kunnen verstrekken over het
verdwijnen van mijn moeder, of mij ten
minste het middel aan de hand zal kun
nen doen, om ze mij te verschaffen."
„Helaas, ik vrees, dat u daarin min
der gelukkig zult zijn. Mijn oom was zóó
zeer verknocht aan mevrouw, uw moe
der, dat elke zinspeling op die ongeluk
kige geschiedenis hein zoozeer aangrijpt,
dat ik hem steeds vermijd ervan te spre
ken. Hij zal u (geen enkele inlichting kun
nen geven, oin de eenvoudige, maar ge
gronde reden, dat hij-zelf het onm<H
gelijke heeft gedaan, oiu er achter te kom
men.... en dat hij nooit iets geweten'
heeft."
„Moet ik' dan de hoop laten yaren, te
weten, wat er van mijn arme moeder go-
worden is Zoudt gij u zoo gemakkelijk*
schi.kfk.en in dit niet-weten".
(Wordt yeryp.IgüA
