g £cicbe lie Goi iTomt
13
BUITENLAND.
Het lied van Clarens.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
No. .186.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vfijdag
Januari
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
ALGEMEEN OVERZICHT.
De laatste telegrammen vermelden nog
niet veel van veroetering in den toestand
in
Portugal.
De directies van de Noorder- en Oos
terspoorwegen hebben aan hun perso
neel laten weten dat zij 1,030.000 tres.
beschikbaar zouden ste.ltn om gedeelte
lijk aan de ge^Lide eiscnen te voldoen.
Volledige volcoening zou meer dan 2
millioen kosten en uat bedrag kan wor
den u.tgetrokken. De d-irecues stellen
voor de kosten die de gestelde eisclieri
met zich zullen brengen, door een ge
mengde commissie nauwkeurig te laten
bec.jieren. De stakers zijn op dat voorstel
ingegaan, de staking zaï echter eerst op-
houcen, wanneer een oplossing is ge
vonden.
Ook de arbeiders der métaalvakken
hebben het werk neergelegd.
Het blijft overigens vrij rustig, of
schoon alle regimenten van het garnizoen
in Lissabon bevel hebben gekregen in
de kazernes te blijven en zich gereedi te
houden.
Naar uit Oporto gemeld wordit, heb
ben de spoorwegmcnschen te Douro, Po-
voa en Ouimaraes zich niet bij de staking
in het Zuiden aangesloten.
De Zuider-express, komende uit het
buitenland, is" aangehouden te Pampel-
hoza. Het spoorwegpersoneel stond bet
verkeer toe van treinen, die levensmid
delen vervoeren.
Meldden we gister dat minister di'Al-
meide verklaard had, te zullen aftreden,
iets later kwam het bericht, dat hij voor
het aandringen der revolutionairen is ge
zwicht en besloten heeft aan te blijven.
Uit de woorden van Canalejas heeft
men kunnen zien welken angst hij had
voor het overslaan der revolutionaire be
weging naar
Spanje.
Ook nu weer heeft hij intijds gewaar
schuwd door de spoorwegstaking in Por
tugal,- zijn maatregelen genomen. Aan
de° Spaansche spoorwegdirecteuren heeft
hij bevolen om hem onmiddellijk te be
richten, wanneer er een ongewone bewe
ging onder het spoorwegpersoneel waar
genomen wordt Hij heeit verder de gou
verneurs van Badajoz, Carcas en Ponte-
vreda het bevel gegeven om hem op die
hoogte te houden van het verloop der
Portugeesche staking.
Ten slotte worden alle gouverneurs
in een ministerieel schrijven verzocht, oin,
als de spoorwegebambLn hun verzoe
ken hunne oproerige vereenigingen te
steunen, daarvan aan de regeering me-
dedeeling.te doen.
In verband met al de stakingen, die
voortduren of voorbereid werden (zie
verder onder gemengd), zijn eigenaardig
de woorden van Brisson, den president
bij de opening der
Fransche Kamer
die gisteren hare zitting is begonnen. Hij
wees er n.l. op, dat de republiek steun
vindt bij de menigte arbeiders, die vijan-
FEUILLETON.
Een verhaal uit de Fransche revolutie.
38)
De rechtskundige raadsman van lord
Roswald had hein een heel plan van ge
dragslijn en siuccessieve stappen aange
geven, dat hem er toe brengen moest de
waarheid aangaande het verdwijnen van
zijn moeder te ontdekken. Met veel geld,
en dat hadden de bloedverwanten van
den markies, met invloedrijke betrekkin
gen en ook deze ontbraken aan de tamilie
Roswald niet, oordeelde de advocaat, dat
de heer De Clarens er gemakkelijk toe
zou komen te bewijzen, dat de markiezin
niet was uitgeweken.
Was het feit, dat zij gestorven was in
Frankrijk, en zonder verocrdeeling, vast
gesteld, dan werd het mogelijk te pleiten
tegen het verbeurd verklaren en het vei
len en toewijzen van het kasteel en de
gronden. Verscheiden mannen der wet,
daarover geraadpleegd, beweerden die
nulliteit van den verkoop en de teruggave
Van het douiiein te kqunen verkrijgen,
dig zijn van alle geweld. (Hm! Je zoudt
het anders niet zeggen). De Kamer begon
vervolgens de discussiën over de begroo-
ting van buitemandsche zaken, waarbij
de rapporteur Desciiancl aantoonde, hoe
noodzakelijk het is om de verbonden en
overeenkomsten, die Frankrijk met ande
re mogendheden hee.t gesloten, te ver
sterken, ten einde verrassingen te voor
komen. Afwijkingen, verwijdering, da
den van geweld drukken nog zwaar op
Europa.
Wij, zoo zeide Deschanel, moeten ons
leger en onze vloot versterken, om aan
Frankrijk de rol te verzekeren, die ITaar
door vijftien eeuwen van arbeid, waak
zaamheid en eer wordt aangewezen.
Eigenaardig was de k^cht, die De-
nys-Cochin liet hooren, dat de bescher
mende machten niet voldoende hun be
lofte hebben gehouden, die zij stiizwiju
gend aan Kreta hebben gedaan om het
aan Griekenland te verbinden. Hij las
een telegram voor van het hoofd dier
regeering op Kreta, waarin hem werdt
gevraagd, om het beroep der Kretenzers
te doen hooren.
Denys-Cochin beantwoordende, ver
klaarde Pichon, dat de Kretenzers zelf
door onvoorzichtigheid en onhandighe
den de beschermende mogendheden, die
hadden beloofd den status quo te hand
haven na de ontruiming, hebben genoodl-
zaakt hun aanwijzing te geven.
Verder sprak hij over de verhouding
van Frankrijk tot de overige landen. De
ze was uitermate goed Ook kwam ter
sprake de Russisch-Duitsche overeen
komst die volgens hem is 'n nieuwe waar
borg en een der beste voor den alge-
meenen vrede, des te meer, daar er is
besloten, dat er geen enkele aanval
zou worden gedaan op de status quo.
In het Oosten in den Balkan hebben wij
niet meer reden voor argwaan dan Rus
land voor "het Fransch-Duitsch verbond
argwaan moet koesteren.
Dezer dagen had de Turksche minis
terraad besloten de beschermende mo
gendheden van
Kreta
te verzoeken een oorlogsschip naar de
Soedabaai te mogen zenden; leidende
kringen echter "te Athene zegt de
correspondent der „Vossische Zei-
tung", zijn overtuigd, dat dit niet het
minste succes zal hebben. Deze Turksche
oorlogsbodem zou de belangen en het
leven der Mohamedaansche Kretenzers
moeten beschermen en blijk geven van de
door de mogendheden erkende sjuverci-
niteit van de Porte over het eiland. Wordt
aan dezen eisch gevolg gegeven, dan zou,
denkt men te Athene, zeer beslist op Kre
ta een oproer uitbreken, waarvan de ge
volgen niet zijn te overzien.
De Grielcsche regeering heelt zich be
reid verklaard, de Krttcnzers opnieuw te
vermanen zich kalm te houden. De Kre
tenzische regeering heeft daarentegen een
proclamatie tot het volk gericht, waar
in zij mededeelt, dat de beschermende
mogendheden tot dusver noch op haar
protest tegen de uitdrukking „soeverei-
- niteitsrechten van Turkije", welke voor
komt in de jongste nota, noch op het bc-
op voorwaarde dat de markies aan Raffut
zijn vijftien duizend francs teruggaf. En
te Parijs, waar Frédéric mede verschei
dene mannen van zaken had ondervraagd
gaf men hem dezelfde hoop op een gun
stig resu taat. Evenwel was het zaak om
voorzichtig te wezen. De eerste voorzorg,
den jonkman aanbevolen, was zijn incog
nito te Clarens te bewaren, van zijn plan
nen en bedoelingen te zwijgen, heimelijk
de feiten te controleeren, ten einde den
vijand te overvallen voordat hij op zijn
hoede kon wezen. Waren evenwel de be
wijsstukken bijeen en was het dossier
in handen van de justitie, dan moest de
jonkman zich doen herkennen, ried men
hem aan, dan moest hij de tegenpartij
schrik aanjagen door een rcchtstreekschen
en onverwachten aanval. Dit alles nu, of
schoon in den grond wettelijk en zelfs
een moreel recht, was geheel en al in
strijd met de oprechtheid en de loyauteit
van den heer De Clarens. Om daartoe b
besluiten, had hij Raffut voor een vijand
en een roover moeten beschouwen. En
de weinige woorden, in den laatsten brief
van de markiezin aan den rentmeester ge
wijd en door Frédéric gelezen en herle
zen met den eerbied aan een laatsten wil
verschuldigd, hadden den jonkmdn een
geheel an - ,v oTnie v.;u Jean Raffut ge
geven. Nog niets had licui bewezen, d,a.t
sluit der nationale vergadering geant
woord hebben. De regeering belooft ech
ter het antwoord der beschermende mo
gendheden bekend te maken, zoodra het
is ingekomen, om de opgewonden ge
moederen tot bedaren te brengen.
Dat belooft wat.
GEMENGD.
De „Lokal-Anzeiger" verneemt uit
Petersburg, dat te Reval in het voorjaar
belangrijke verdedigingswerken aan
land- en zeezijcie aangelegd zullen wor
den. Verder zal de haven worden inge
richt voor een vlootstation.
In Wales begint het weder onrus
tig te worden. In een zeer druk be
zochte vergadering van stakende mijn
werkers werd besloten tot het uitzet
ten van posten, ten einde de ambtena
ren van de mijnen te beletten anderen
arbeid te verrichten dan die waarvoor
zij aangesteld zijn. Na afloop van de
vergadering trok de menigte naar de
Oissach-Goch mijn, waar zij den machi
nist dwongen zijn machine in den steek
te laten. Daarna werden de gebouwen
en de nog arbeidende mijnwerkers met
steenen gebombardeerd.
- Hubert, de Belgische minister van
nijverheid en arbeid, heeft eerst de ver
tegenwoordigers van de eigenaren der
kolenmijnen van het Luiker land en daar
na die van de stakers ontvlangen.
Te Berlijn is een staking onder de
glazenwasschcrs uitgebroken. Zij had
den een loonsverhoaging aangevraagd,
die aan de maatschappij op 35.000 Mark
zou komen te staan. En ofschoon het af-
geloopen jaar zeer onvoordeeiig is ge
weest, wilde de maatschappij de ge
vraagde verhooging toch toestaan, on
der voorwaarde, dat er dan een uur lan
ger gewerkt zou worden. Dat hebben
de stakers echter geweigerd.
Daarop hebben zij zich Woensdag
schuldig gemaakt aan ernstige ongere
geldheden. Zij wachtten de kameraden
op, die aan den arbeid gebleven en vie
len hen aan met messen en dolken, zoo
dat verschillende werklieden gewond
werden.
Een arbeidswillige werd een herberg
binnengesleept en daar ernstig mishan
deld.
Drie van de belhamels zijn in hechte
nis genomen.
Volgens een telegram uit Stock
holm, vreest men, dat het van den zo
mer in Zweden weer tot een grooten
strijd tusschen patroons en arbeiders
zal komen. Er is nu een werkstaking
onder de houtarbeiders aan den gang en
een strijd in het bouwvak staat voor de
deur. Afgevaardigden van vakvereeni-
gingen uit het bouwbedrijf zijn te Stock
holm samengeweest om te beraadslagen
over nieuwe voorstellen van de patroons,
die op vermindering van loon neerko
men. Naar verluidt is op de vergadering
besloten, de voorstellen te verwerpen.
Een geweldige Noordooster storm
heeft gisternacht boven Engeland ge
woed, in het geheele land belangrijke
schade aangericht en tal van ongelukken
op zee en te land veroorzaakt. In Schot
land en in Noord-Engeland zijn groote
de vroegere rentmeester slechte bedoe
lingen te haren opzichte had gekoesterd.
Hij beschouwde het a.s een plicht van
kinderlijke piëteit, goed en edelmoedig
te zijn jegens allen, die zijn vader en
moeder harden gekend en beschermd.
Raffut, diens zuster en nicht behoorden
tot dezen. Waarom hun een heimelijken
oorlog aandoen, zoo zij slechts vrede
vroegen? Waarom, als zij zich ondank
baar toonden, hun niet loyaal, niet open
lijk de oorlog verklaard?
De jonge markies had dit plan reeds
langen tijd beraamd, maar het noch aan
zijn oom, noch aan zijn tante geopenbaard
ten einde hen niet te kwetsen in.hun in
zicht, dat strijdig was met het zijne. De
motiveering van zijn besluit had hem zoo
veel gerustheid gegeven, dat hij verba
zingwekkend onverscnillig bleef en zelfs
verstrooid wanneer zijn oom en tante de
quaestie om zijn goederen terug te krij
gen op het tapijt brachten.
Thans ze.fs, zich bewust van absoluut
meester te zijn van den toestand, had hij
hoegenaamd geen haast. Dat soort van
optimisme, dat vroeger zijn moeder ver
trouwen deed stellen in alle slag van
menschen en haar naïef, zoo onbekend
met 'het kwaad had gehouden, schonk
'hem de hoop, dat alles van zelf zich veel
bejer zou, jscuikken, daji ,do,or de tusachen-
hoeveelheden sneeuw gevallen. Ook in
Londen is sneeuw gevallen, die echter
niet is blijven liggen.
Binnen weinige dagen zou, naar de
bladen mededeelen, de verloving worden
bekend gemaakt van den Carlistischen
troonpretendent prins Jaime van Bour
bon, hertog van Madrid, met zijn nicht,
prinses Zita van Parma.
Don Jaime, de eenige zoon van don
Carlos, die een jaar geleden stierf, is"
41 jaar oud. Hij is ritmeester in het
Russische leger, doch hee.t doorloo
pend verlof, en woont op het Oosten-
rijksche kasteel Frohsdorf, dat door den
graaf van Cambord aan dezen tak der
Bourbons is afgestaan.
Prinses Zita is pas achttien jaar.
Aan deze verloving wordt in Carlis-
tische kringen daarom eenig gewicht
gehecht, omdat, indien don Jaime en
diens 62-jarige oom prins Alfonsus, kin
derloos zouden overlijden, het Carlisme
zou moeten verdwijnen, bij gebrek a^n
pretendenten.
Koninklijke Besluiten.
Bij koninklijk besluit is bepaald: lo.
dat de generaal-majoor W. Cool, afge
treden minister van Oorlog, geacht zal
rden te behooren tot den Staf der Ge
nie, en zulks gerekend van 4 Januari
1911
2o. dat deze opperofficier ter beschik
king zal zijn van den minister van Oor
log
is J. J. Jacobs benoemd tot burgemees
ter der gemeente Belfeld;
is, in verband met zijn benoeming tot
minister van Oorlog, aan den gewezen
tijdelijken adviseur voor de bestuursza
ken der buitenbezittingen in Ned.-Indië,
laatstelijk op wachtgeld hier te lande,
H. Colijn, eenvol ontslag uit den Indi-
schen dienst verleend
is aan den majoor op non-activiteit M.
A. N. baron Mulert tot de Leemcule van
het wapen der infanterie onder toeken
ning van f 1268 persioen 's jaars, eer
vol ontslag uit den militairen dienst ver
leend.
Vereeniging van Nederl. gemeenten,
In de vergadering van de Vereeni-
ging van Nederl. gemeenten werden de
Statuten behandeld en vastgesteld. Be
sloten werd slechts gemeenten met meer
dan 10.000 inwoners tot het lidmaat
schap toe te laten. Kleinere gemeenten
zullen in de gelegenheid worden gesteld
advies bij het te stichten bureau in te
winnen. De jaarlijksche contributie be
draagt V2 c. per inwoner. Het comité
van voorbereiding zal nu aan de raden
der gemeenten, die voor het lidmaat
schap in aanmerking komen, het verzoek
doen tot de oprichting eener vereeniging
ingevolge liet thans definitief vastgestel
de ontwerp-statuten te willen medewer
ken.
Prov. Statenverkiezingen.
In de te Barendrecht gehouden verga
dering van de centrale antirev. kiesver-
eeniging in het district Ridderkerk, if
in de vac.-T. Plantenga (antirev.) defini
tief candidaat gesteld voor de Prov. Sta
ten van Zuid-Holland de heer J. L. van
Rij, bouwkundige te Bolnes en lid van
den gemeenteraad van Ridderkerk.
De „Prins Willem V".
De „Prins Willem V" van den Kon.
West-Ind. Maildienst is niet op tijd te
Paramaribo aangekomen. Ter beurze te
Amsterdam werd gisteren zeer gevreesd,
dat het schip verloren zou zijn. De direc
tie heeft geenerlei bericht ontvangen,-
daar ook het telegraphisch verkeer is ge
stoord. 1
Volkszang.
De beweging voor den Volkszang!
schijnt goede vorderingen te maken.
Thans wordt aangekondigd de verschij
ning van e en Maandb.ad, getiteld „de
Varende zanger" („varende" b- Lekende
vroeger „reizende". Deze beteekenis
heeft het in Duitschland ook nog in som
mige uitdrukkingen). Het wordt uitge
geven door de Vereenigingen voor den
Volkszang in Limburg en Noord-Brabant
met medewerking van zeer vele deskun
digen in Nederland en België.
Een Postcirculaire.
Er is in enkele bladen in zeer afkeu
rende termen gesproken over een cir
culaire van den directeur-generaal der
Posterijen en Telegraphie, waarin den
directeuren wordt te kennen gegeven,
dat ingeval van schriftelijke verzoeken
van vakvereenigingen, aan mondelinge
afdoening daarvan de voorkeur is te
geven boven schriftelijke.
De reden, waarom dit voorschrift door,
sommige bladen werd afgekeurd, was,
dat men er in zag een poging om aan
de vakvereenigingen geen „zwart op
wit" te geven en hen met een los praatje
weg te zenden.
Naar wij echter vernamen, en ook be
vestigd wordt door een meJcdeeling van
de „Tel.", was de bedoeling integendeel,
den directeuren voor te schrijven, zich
niet met een briefje van de zaak af te
maken, inaar den besturen der vakver
eenigingen gelegenheid te geven, hun
opmerkingen mondeling voor te dragen,
en met hen overleg te plegen.
Bijzondere bewaarscholen.
In den gemeenteraad van Utrecht is
gisteren behandeld een adres van bestu
ren van bijzondere bewaarscholen te»
Utrecht om eene verordening vast te
stellen ter regeling van het aan die scho
len te verleenen gemeentelijke subsidie.
B. en W. praeadviseerden daarop afwij-
zend. Zij verklaarden zich overtuigd van
het nut, zoowel van het oprichten van
gemeentebewaarscholen voor kinderen
beneden de vier jaar als van het verlee
nen van een subsidie, onder zekere voor
waarden, aan de bijzondere bewaarscho
len, doch ze meenden alleen om de daar
uit voor de gemeente voortvloeiende kos
ten den Raad te moeten ontraden deze
nieuwe zorg thans op de gemeente te
leggen. Eene minderheid in het college
van B. en W. evenwel acht deze aange-
koinst der justitie.
„Raffut heeft mij nooit eenig leed ge
daan", herhaalde hij tot zichzelvcn, „en
niets bewijst 111e, dat hij er niet in zal toe
stemmen min.ie.ijke schikkingen met mij
aan te gaan. Als ik een proces begin, is
het mogeiijk, dat ik het win en de wet
mij het reent geeft onzen ouden dienaar
mijn eigendom te ontnemen-door beta.ing
van vij. Eenduizend francs. Maar dat zou
een sc.iaarnteiooze beroov.ng zijn. Want
die man heeft ontzaglijke sommen uitge-
gegeven, al de hulpbronnen van zijn ver
stand ontwikkeld en verscheiden jaren
van zijn leven gebruikt, om een zagerij
op te richten en leigroeven en wegen aan
te leggen. Dat alles ontsiert in mijn oogen
dit mooie domein en ontneemt 't van
zijn waarde, maar maakt het in de oogen
van Raffut veei mooier en verhonderdi-
voudigt zijn prijs. Het zou onbillijk zijn,
mijn waardeering te willen doen ge'den
boven de zijne, die in den tijd, weiken
wij beleven, en door de bewerkstelligde
verbeteringen in den grond meer waar is
dan de mijne. Het domein behoort mij
feitelijk tae; maar feitelijk ook heeft Raf
fut, door alles wat hij er van zich in
heeft gestaken, eenige rechten op mijn
eigendom. Hem alles censkl ïps ontnemen
zou hem ruïneeren zijn op de ruwste en
meest barbaArsche wqze^ Aujn tante zou
dat hebben gedaan, maar mijn tante is
geen Fransche meer, zij is een Engelsche
en de gebruiken, gevoelens, de traditiën
van beide landen zijn zoo verschillend!
Mijn vader zou het niet gedaan hebben,-
mijn moeder ook niet.... ik za! het ook niet
doen! Ik zal den weg niet volgen, welke
de mannen der wet mij hebben aangewe
zen, omdat dat wettelijk middel niet loyaaï
is. Hun raad is slecht, en het recht, dat
de opvolging ervan mij geven zou, is niet
het ware recht, wij! mijn geweten het
veroordeelt!"
In opgewondenheid van ie móóie ge
voelens, welke lady Roswald belache
lijk en gevaarlijk zou hebben geacht, ver
liet Frcdéric de kleine kanier, daaldej
de houten trap af, en was verbaasd, le
gelagkamer vol boeren te vinden. Voor!
tafeltjes gezeten en drinkend voerden
zij levendige gesprekken. Tusschen de
groepjes door schuivend, zonder op de
gesprekken te letten, wilde de jonkman
zich naar het tuintje begeven, waaropj
het venster van zijn kamer uitzag eni
vanw ar men tusschen twee linden den
vijver, de weiden en het gedeelte van
het kasteel kon zien, dat door Raffut ea
zijn nicht werd bewoond.
(Wordt vervolgd.)