BUITENLAND.
"feuilleton.
Het lied van Clarens.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
No. 383.
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
'nterc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POL-IS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
Ï'.IO per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Jij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advtrtentien: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
algemeen overzicht.
Voor het eerst sedu de Kerstvacantie
ïcomt de
Duitsche Rijksdag
lieden weer bijeen. Er liggen nog verschil
lende wetten op behandeling te wachten,
wier vooruitzichten echter niet schitte
rend zijn. Hiertoe behooren de wet op
de Kamers van arbeid, die op den huisar
beid, op de kwakzalverij, en op de heffing
der scheepvaartrechten.
De begrooting moet voor 31 Maart af
gehandeld zijn. Daarvoor zijn dus 60 ar
beidsdagen die allicht groctjndeels noo-
dig zullen blijken. En dan de interpella
ties. Deze week komt al dadelijk de lu
cifers-interpellatie aan de orde, en ihoe
slecht de toestand ook is, het zwartblau
we blok en de regeering zullen wel betoo-
gen, dat zij er n;ets aan kunnen doen, en
«dat zij de opbrengst der lucifersbelasting
niet kunnen missen, zoodat ook deze in
terpellatie, als zoo menige andere, zon
der resultaat zal verloopen.
De regeenng hoopt nog op de behan
deling van de grondwet voor Elzas en Lo
tharingen, op de herziening van het wet
boek van strafrecht, en misschien nog wel
op die van de zoo veel bestreden belasting
op toeneming van waarde.
De Rijksdag zal daarvoor den tijd) moe
ten besteden na 1 April. En dan blijven
nog de Rijksverzekeringswet, die op de
strafvordering en op de ambtenaarsver-
zekering over, die wel heelemaal niet aan
de beurt zullen komen.
Want al stelt de regeering den datum
der ontbinding zoo laat mogelijk, in dit
jaar moet de Rijksdag worden ontbonden,
moeten de nieuwe verkiezingen worden
gehouden.
De „Köln. Volks Ztg." meldt, dat de
verkiezingen laat in het voorjaar zullen ge
houden worden, zoodat de nieuwe Rijks
dag nog in het begin van den zomer
voor een korte zitting kan bijeenkomen.
Nog- een ander belangrijk feit van he
den :s de publicatie der lijst van nieuw"
ministers in
Oostenrijk.
Het nieuwe Kabinet zal als volgt zijn
samengesteld minister-president: Bie-
nerth. Binnenl. ZakenWickenburg, On
derwijs: Stuerghk, Justitie: Hochenbur-
ger. Financiën: Meyer. Handel: ,Weiss-
ikirchner. Openbare Werken: Nazek,
'Spoorwegen: Geominski. Landbouw:
tWiddman. Oorlog en Marine: Georgi, en
voor Gallicië: Zaleski. -
Volgens den koning hebben de afgetre
den ministers hun werk nog zoo slecht
niet gedaan. Hij heeft hen n.l. met hooge
onderscheidingen bedacht.
Nog steeds is niet opgehelderd, wat er
'waars is aan het gerucht van den
aanslag op Koning Alfonso.
Ofschoon officiéél tegengesproken,
moet bet wel degelijk een anarchistische
moordpoging zijn geweest, waarop de ar
restatie volgde van den anarchist César
Rugas uit wiens papieren bleek, dat hij 'n
aanslag op den koning beraamde. Het is
aardig eens na te gaan aan hoeveel aan-
siagen de jonge konuig reeds bloot stond.
Sedert hij in Mei 19U2 op zestienjarigen
leeftijd de regeering aanvaarudc, is ko
ning Alfonso reeds herhaaldelijk het mik
punt geweest van anarchistische aansla
gen. Eenige dagen na ziju troonsbestij
ging werden in Madrid een aantal anar
chisten gevangen genomen, die verdacht
werden een samenzwering tegen het le
ven van den koning te hebben gesmeed.
Acht maanden Later, in Januari 19ü3, werd
een schot gelost op het rijtuig van den
opper-kamerheer van den koning, waar
door gelukkig niemand getroffen werd.
Algemeen nam men toen aan dat de aan
valler het op het leven van den koning ge
munt had, die in het voorste rijtuig zat.
Den 31 Mei 1908 had de beruchte aanslag
in de rue de Rohan te Parijs plaats, waar
bij twee personen verwondingen opliepen
Precies een jaar later slingerde de anar-
ohist Morral in de Calle Mayor te Madrid
een bom naar het galarijtuig, waarin de
koning met zijn jonge gemalin van de
trouwplecht gheid terugkeerde. Het vor
stelijk paar bleef ongedeerd, maar 15 per
sonen werden gedood en niet minder dan
70 gewond. De dader zocht een toevlucht
bij den later zooveel besproken Fran
cisco Ferrer en maakte, toen men hem ar
resteeren wilde, door zehmoord een einde
aan zijn leven, na zijn vervolgers te heb
ben neergeschoten. Na dezen laatsten aan
slag zijn geen andere meer tegen het
leven van koning Alfonso gepleegd. Deze
betoonde daarbij steeds de grootste kalm
te en bezit een heele verzameling souve
nirs aan de verschillende aanslagen,
waarvan hij het mikpunt was. Daaronder
bevinden zich o.a. behalve enkele bom
scherven, de bouquet, waarin Morral zijn
bom verborgen had, met bloed bevlekte
lappen ven kleeren, overblijfselen van ver
nielde hofrijtuigen en een groot aantal in
beslag genomen wapenen.
De oorzaak van de staking
in het Belgische lcolengebied, die reeds
tot veel ongeregeldheden aanleiding gaf,
is de volgende
De nieuwe Belgische mijnwet, jwelke
een jaar geleden door Kamer en Senaat
werd aangenomen en 1 Jan. LI. in wer-
king is getreden, stelt den 9-urigen werk
dag vast voor alle Belgische mijnen. In
de toelichting tot deze wet wordt uit
drukkelijk bepaald, dat de 'bestaande re
glementen van kracht blijven in die mij
nen, waar de arbeidsduur door locale om
standigheden korter is. In het Luiksche
gebied, waar de productie enorm is, wor
den bij een 7-urigen werkdag dezelfde
resultaten bereikt als elders bij een vverk-
Tijd van 10 of 11 uren, zooals bijvoor
beeld in de kolengebieden vau Charleroi
en Mons. De maatschappijen in het Luik
sche district verlangen nu de invoering-
van den 9-urigen werkdag, met handha
ving der voor een 7-urigen arbeidsduur
betaalde Ioonen, een wensch, die echter
in strijd is met voormelde uitzonderings
bepaling. De stakers hebben zich dan
ook tot den gouverneur van de provincie
Luik gewend, met het verzoek, stappen
te doen bij de directies der maatschappij
en, teneinde de intrekking van dezen
Een verhaal uit de Fransche revolutie.
35)
Ja, het is voor een gedeelte, een heel
klein gedeelte, bewoond door den eige
naar."
„Men had mij gezegd, dat de eigenares
van dit mooie goed...."
„Mevrouw de markiezin De Clarens
was?"
„Juist".
„Zij is dood, of men gelooft ten min
ste, dat zij dood is, want het is iet be
wezen. Nadat deze dame was uitgeweken,
werden hare goederen verkoel t ,en de ge
wezen rentmeester, Jean Raffut, heeft al
les teruggekocht. Hij had precies de vijf
tien duizend francs ,die men ervoor vroeg.
In dien tijd, mijnheer, had men nognietals
nu vertrouwen in de gebeurtenissen. Men
verbeelde zich, dat de koopers van natio
nale goederen zouden worden ontzet uit
hun bezit en gestraft zouden worden foor
hun oude meesters. Niemand heeft zich
dan ook aan een hoog er bod willen wa-
maatregel te verkrijgen. Deze zijn echter
zonder resu tart gebkven, daar de maat
schappijen beslist weigerden met den ver
tegenwoordiger der rege-rlng, in welke
hoedanigheid de gouverneur optrad, te
onderhandelen. De staking kan dus nog
weken en weken duren, hetgeen nu juist
geen prettig vooruitzicht is. In 1886 duur
de een dergelijke staking 6 weken en in
1S91 leidde zij tot bloedige botsingen
tussdhen stakers en gendarmen.
Men is zelfs bevreesd dat de staking
zal overslaan naar'het aangrenzende Duit
sche steenkolengebied.
GEMENGD.
De Turksche ministerraad moet
zich in den hatsten tijd weder druk be
zig hebben gehouden" met de Kretenzer
kwestie. De Porte schijnt de hoop nog
niet op te geven op een definitieve rege
ling door de beschermende mogendhe
den en bereidt volgens sommigen een
nieuwe nota voor.
De Italiaansche minister van oor
log heeft 50 millioen aangevraagd voor
uitbreiding der artillerie.
Volgens de „Matin" heeft de Portu-
geesche regeering besloten de censuur
op telegrammen geheel af te schaffen.
Gistermiddag zijn de uiterste re
publikeinen, verwoed over de valsche
geruchten, die er over den toestand van
dje republiek jji het buitenland in om
loop zijn, de bureaux van de monarchis
tische Correio dc manha de Diario IIlus-
trad en de onafhankelijke Liberal bin
nengedrongen en hebben die totaal ver
nield. De politie was machteloos bere
den troepen konden de orde herstellen.
Er heerscht groote opwinding.
- De Regeering van de Argentijnsche
Republiek heeft aan de Minderbroeders
2000 hectaren grond benevens een toe
lage van 20.000 dollars geschonken, op
voorwaarde dat zij er zich zouden vesti
gen om 250 indiaansche families te be
schaven. Zij hebben deze schenking da
delijk aangenomen, 150 families onder
vinden reeds de zegening van den Chris
tel ijken beschavingsarbeid. Hier noemt
een groot liberaal dagblad de monniken
lieden van minder gunstig allooi. In Ar
gentinië wordt er anders over gedacht.
Een allerzonderlingst bericht sein
de Reuter uit Parijs. Vijf-en-veertig mui
ters, die in den jongsten opstand in Bra
zilië waren betrokken en die te Rio Ja
neiro waren veroordeeld, zijn plotseling
overleden, deels tengevolge van zonne
steek, deels tengevolge van verstikking
in hunne cellen.
Bevestiging van dit bericht, dat tot al
lerlei vermoedens aanleiding kan geven,
is nog niet ontvangen en nadere bijzon
derheden ontbreken.
Het Duitsche departement van Ju
stitie houdt zich op het oogenblik be
zig met de herziening der spionnage-
wet. Behalve in geval van hoogverraad,
zullen steeds verzachtende omstandighe
den in aanmerking worden genomen,
Keizer Wilhelm zoo wordt thans,
reeds gemeld zal zich a. s. Mei naar
Keulen begeven ter bijwoning van de
inwijding van den niewuen Hoihenzol-
lern-brug.
Langzaam maar zeker gaat de ge-
gen. Het geheele domein werd Raffut
voor die belachelijke som toegewezen.
„En hoe heeft hij zich de vijftien dui
zend francs verschaft?"
„Dat heeft nooit iemand begrepen, en
Raffut is er alles behalve een man naar,
om hem zoo iets te vragen."
„Misschien had hij persoonlijk ver
mogen?"
„Volstrekt niet. Zijn zuster leefde van
de goedheden van mevrouw de markiezin
en toen zijn zuster overleden was, liet
zij hem de kleine Genevieve, haar doch
tertje na, zonder een roode duit. Raffut
moest zich met het onderhoud van het
kind belasten."
„Heeft hij gedurende het bestuur van
•het domein geen gelden kunnen be
sparen?"
„Hoe zou hij in zoo'n korten tijd vijf
tien duizend francs hebben kunnen be
sparen?"
„Stelde de burchtvrouw geen belang
in hem? Wie weet, oi deze edelmoedige
meesteres, ter be.'ooning van zijn ijver,
hem niet een goed gedv__ te van de op
brengst 'harer gronden liet?"
„Op die wijze is de zaak alleen fe ver
klaren," merkte juffrouw Flavie op.
Maar zoo de mark' ;n hem een aan
deel van de opbrengst heelt gegevenj dan
nezing van koningin Elisabeth van Bel
gië vooruit. Zij kan reeds het kasteel
van Laken doorwandelen en eenige fami
lieleden en hovelingen ontvangen.
Duurt de betering voort, dan zal H. M.
einde Januari als het weer .gunstig
is voor het eerst buiten komen en in
het begin van Februari naar het Zuiden
reizen.
„De „Times" verneemt, dat een ge
deelte van het station van Santiago,
de hoofdstad pan Chili, is afgebrand»
Alle slaap- en eetwagens zijn vernield,
evenals het salonrijtuig van den Presi
dent. Vermoedelijk zijn stakende sta
tionsbeambten de schuldigen. Er valt een
menschenleven te betreuren. De stoffe
lijke schade beloopt 1,800,000 gulden.
moet het een ruime geweest zijn; want,
nadat de vijftien duizend franc waren be
taald, scheen Raffut hoegenaamd niet om
geld verlegen, en tegen al.e venvacht.ng
deed hij nieuwe uitgaven, om het domein
te exploiteeren."
„Hij heeft in het bosch heel wat boo-
men doen vellen," zei de jonkman. „Dat
kan hem dadelijk genoeg geld op leveren,
om zijn leigroeven en zijn zagerij aan de
rivier aan te leggen."
„Dat heeft hij allemaal gedaan, vóór
dat hij nog één enkele eik had doen om
houwen", antwoordde de jonge vrouw
„tenminste ,-dat hebben ze mij ge;
want ik was toen nog niet hier. Sedert
hebben verschillende exploitaties aan
dien mijnheer Raffut een ontzaglijk ver
mogen opgebracht. Dat hij van den aan
vang af zooveel ondernemingen in eens
op het getouw kon zetten, heeft men
nooit goed kunnen begrijpen."
„Hij zal geld geleend hebben, stille
vennooten gevonden hebben."
„Dat heeft hij beweerd, ten einde zulke
groote uitgaven te verklaren. Maar all
pachters uit den omtrek, die geld heblben
liggen bij de notarissen en bankiers der
naburige steden, hebben er nooit van ge
hoord, dat een dier geldschieters eenig
geld aa,n Raflu,t hebben gele.endj"
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. BesL is benoemd tot directeur
van het Rijkslandbouwproefstation te
Hoorn, dr. B. R. de Bruijn, afdeelingschef
bij den dienst der Rijkslandbouwproef
stations.
Sterfte-statistiek over 1909.
Het Centraal Bureau voor de Statis
tiek publiceert in een zijner Bijdragen
de Statistiek van de sterfte naar. den
leeftijd en naar de oorzaken van den
dood over 1909. Daaraan is het volgen
de ontleend
Per 1000 zielen van ieder geslacht
stierven in 1909 14.10 mannen en 13.30
vrouwen, totaal 13.70 personen. De
hoogste verhoudingscijfers werden waar
genomen in de provinciën Noord-Bra
bant en Limburg, resp. 16.60 en 15.69
per 1000, de laagste in Groningen, Zuid-
Holland, Noord-Holland en Friesland,
resp. 12.59, 1274, 12.74 en 12.99 per
1000.
In den loop van de totale sterftever-
houdingen is, sedert vele jaren een ge
regelde daling waar te nemen, van 26.56
gemiddeld in de jaren 18401849 per
1000 inwoners, daalden deze in 1909 op
13.70.
Uit de cijfers van de sterfte naar den
leeftijd blijkt dat de hooge sterftecijfers
voor Noord-Brabant en Limburg voorna
melijk veroorzaakt worden door de groo-
tere kindersterfte. In Noord-Brabant
stierven in de jaren 18951904 per
1000 levenden beneden één jaar 228.10
en op 1000 levenden van 14 jaar 19.79.
Voor Limburg waren deze cijfers resp.
200.68 en 18.51, terwijl deze verhou
dingscijfers bijv. voor Friesland 107,09
en 13.68, voor Groningen 127.81 en
16.67, en voor Noord-Holland 147.09
en 19.39 waren. Groote kindersterfte
schijnt verband te houden met groote re
latieve geboortecijfers. Kwamen toch in
Noord-Brabant in de Jaren 1905-9 ge
middeld 33.4 geborenen op 1000 inwo
ners en in Limburg 32.6, voor Friesland
was dit cijfer 26.1, voor Groningen 28.9
en voor Noord-Holland 26.4.
Opmerkelijk is het lage kindersterfte
cijfer in Drente bij op een na het hoogste
geboortecijfer voor de verschillende pro-
Bij de sterftecijfers, gesplitst naar de
oorzaken van den dood treden diarrhea
en enteritis bij kinderen beneden 2 jaar
het meest op den voorgrond.
Een in verhouding bijna even groot
aantal individuen wordt door longtuber-
culose weggenomen gemiddeld jaarlijks
12.60 per 10,000 mannen en 13.05 per
10.000 vrouwen. Hier zijn echter niet
de jongeren, maar meest menschen in
de kracht van hun leven, tusschen 20 en
30 jaar, de slachtoffers. Meer dan 1/3 der
sterfgevallen in die leeftijdsklasse wordt
door longtuberculose veroorzaakt. Onder
de andere vormen van tuberculose is de
belangrijkste de hersentuberculose,
waaraan gemiddeld jaarlijks 2.01 per
10,000 stierven. Tuberculose van de
buiksingewanden maakt ongeveer half
zooveel slachtoffers als de hersentuber
culose, de algemeene tuberculose met
scrofulose te zamen eveneens.
Aan kanker en andere kwaadaardige
gezewellen stierven in de laatste 5 ja
ren gemiddeld per 10,000 10.21 mannen
en 10.15 vrouwen. De betrekkei ij/1.e
sterfte aan deze zoo gevreesde ziekte is
in de laaste jaren weder eenigszins stij
gende, wejker voortgang in 1904 gestuit
scheen.
Pneumonia (longontsteking), welke
ziekte als doodsoorzaak op kanker in
belangrijkheid volgt, deed gemiddeld in
de jaren 1905—1909 8.98 per 10,000
mannen en 7.08 per 10,000 vrouwen
sterven.
Bij een vergelijking der gemiddelde
sterfte aan de verschillende doodsoorza
ken voor de perioden 1901190' en
1905—1909 blijkt dat de sterfte aan
roodvonk, influenza, Aziatische cholera,
kanker, organische hartgebreken, ziek
ten van de inaag en zelfmoord, bij de
mannen andere epidemische ziekten en
bij de vrouwen dysenteria epidemica,
hersentuberculose en geweldd idige
dood, iets gestegen is. De sterlte-vcr-
mindering is het grootst geweest hjj
group en diphterie, waarop volgen cho
lera nostras, mazelen, meningitis, ande
re vormen van tuberculose, gastro ente
ritis, acute en chronische bronchitis, aan
geboren zwakte en gebreken, hernia <:n
levercyrrhose, die alle in meerdere mate
zijn afgenomen dan de totale sterfte.
Wat de besmettelijke ziekten aangaat,
is bij typhus en dyphteritis de verhou
ding van het aantal ziekte gevallen Tot
het aantal sterfgevallen zeer aan het
verminderen.
Het relatief aantal levenloos aange-
gevenen neemt in de laatste jaren schier
onafgebroken af.
In de jaren 19051909 stierven 7.66
pet. mannen en 6 pet. vrouwen zonder
geneeskundige behandeling bij de laatste
ziekte. De hoogste cijfers daarvan komen
voor bij de aan onbekende doodsoorza
ken gestorvenen en bij de /elfmoorde
naars.
Naar de groepen van gemeenten wordt
de geringste kindersterfte waargeno
men in de groep der grootste gemeen
ten, de grootste in. die der gemeenten
met 20,001 100,000 inwoners.
In de wintermaanden is opvallend
hoog de sterfte in de kleinste platte
landsgemeenten, terwijl zij aldaar in
„O, zij zullen het beroepsgeheim be
waard hebben."
„O, mijnheer," riep Flavie uit, „u ver
dedigt zijn zaak evengoed als hij het zelf
zou kunnen. Als u op dien toon spreekt,
zult u in het dorp niet erg gezien zijn."
„Men houdt daar dus niet van Raffut?"
„Men verfoeit liem .mijnheer! En als
men hem niet zóó verfoeit, als hij het Ver
dient, dan heeft hij dat te danken aan zijn
nichtje, juffrouw Genevieve, onze witte
juffrouw!.... O, van haar houdt ieder
een. Zoo liefdadig en goed en zacht
als zij, is er slechts één op aarde geweest,
mevrouw de markiezin!"
Zeer aangedaan voor die herinnering
en die hulde, vroeg Frédéric:
„Die juffrouw Geneviève woont ze
ker in den linkervleugel van het kasteel
met ihaar oom?"
„Ja, mijnheer, maar slechts voor het
oogenblik, omdat men de hoeve herstelt.
Door haar toedoen is het heele kasteel
gebleven in den toestand, zooals Raffut
het heeft gekocht.
„Toen de orde hersteld was en al die
mooie voorwerpen al hun waarde hadden
teruggekregen heeft de gewezen rent
meester de spiegels, de lusters, de mar
meren consoles, de schilJcrijen, k irt >m
alles, willen yerkoupen, om meer kapitaal
in handen te krijgen. Dour n.< t anen
beden echter heeft juffrouw jene-
viève weten te verkrijgen, dal haar oom
zich van niets heeft ontdaan. Misschien
ook is meneer Raffut wel blij, zóó'n rijk
gemeubeld kasteel te bezitten. Dat geeft
hem meer gewicht en streelt zijn loog-
moed. De juffrouw onderhoudt a; net
een vrome zorg. Het wordt dan uui\ ge
zegd, dat haar moeder groote weluaden
van mevrouw de markiezin heelt genoten.
Het jonge meisje heeft dat niet vergeten.
Alles wat aan de markiezin be!v> r 'e is
•haar heilig. In alles wat zij d 1 ;t,
neemt zij haar tot voorbeeld, in
naam der dame een beroep doet u,j naar
welwillendheid, is er zeker van verhoord
te worden."
„Dat is heel mooi van die jonge dame."
merkte de jonge markies, steeds meer
aangedaan, op. „Dal >etuigt van een teer
gevoelig, dankbaar nart... Hat zal mij ge
noegen doen, met haar kennis te maken...
Hoe oud is ze, juffrouw Flavie?"
„Achttien of negentien jaren."
„In het bezit van zulk een edele ziefy
zal zij wel een interessante verschijning
(Wordt vervolgd^
