3
BUITENLAND.
Het iied van Clarens.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
No. 378.
e £etclóclxe (Sou/tornt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Jnterc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post t L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
Januari
1011.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratii
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Onze Gemeente en het
Arbeidscontract.
Men kent den strijd, welke in on
ze Vroedschap wordt gestreden over de
vraag, of en Ln hoeverre de gemeente
de wet qp het Arbeidscontract zal doen
naleven.
't Is waar, deze wet is niet Van toepas
sing ten aanzien van personen in dienst
van eenig publiekrechtelijk lichaam, zoo
dat zij de gemeente geenerlei verplichting
oplegt.
Maar wil dit zeggen, dat een gemeente
de wet uittreedt, a'.s zij dezer bepalingen
ook van toepassing verklaart op wie recht
streeks of zijdelings in haar dienst zijn?
Geen kwestie van.
Zoo'n gemeente handelt dan eenvoudig
in den geest der wet, die immers niet kan
bedoelen, dat wie in publieken dienst zijn
het minder goed behoeven te hebben dan
wie voor particulieren arbeiden.
De wetgever heeft de publiekrechtelijke
lichamen uitgeschakeld, wijl zij als van
zelf sprekend aannam, dat de overheid
nog beter voor haar personeel zal zorgen
dan de wet aan particulieren kan voor
schrijven.
's Raadis meerderheid zal ongetwijfeld
in dezen geest handelen.
algemeen overzicht.
Veel nieuws brengen ons de eerste
dagen van het nieuwe jaar niet. Mem
hoort slechts van nieuwjaarswenschetn
hier en nieuwjaarswenschen daar tout
comme chez nous waarin slechts een
ot ander vorstelijk persoon inef een _ge-
'kneusderx arm oi' andere ziekte wat va
riatie brengt. Zelfs in
Portugal
hebben die recepties plaats gehad. De
minister-président heeft een massa men-
schen langs zich laten gaan, wier mond'
een heilwensch prevelde, en hij heeft
wat journalisten bij zich gehad, wien
hij opdroeg te telegrafeeren, dat alles
wel was en van oproerige gezindheid
geen sprake. Echter zijn niet alle dag
bladcorrespondenten zoo welwillend ge
weest dat ingefluisterde bericht door te
seinen en sommige hebben integendeel
heel wat verontrustender nieuws gezon
den. Volgens den correspondent der
Londensche „Observer" heerscht er nu
nog wel rust, maar elk oogenblik kan de
revolutionaire beweging het hoofd op
steken ei? de regeering omverwerpen'.
Schijnbaar is in liet leger en op de vloot
alles kalm en rustig, maar in werkölijkl-
heid is dit niet zoo. De toestand1, die er
thans heerscht kan niet langer voort-
duren. De officieren ?ijn bevreesd, zij
durven nauwelijks meer bevelen, want
het kleinste „vonkje" kan den revolutie-
brand doen uitbreken.
Twee regimenten zouden reeds gewei-
gei d hebben aan de bevelen van hum
oversten te gehoorzamen. Zij zijn zeer
ontevreden over het voedsel, dat niet
te best is. Ook onder de arbeiders en
FEUILLETON.
Een verhaal uit de Fransche revolutie.
30)
„Neen, ik droom niet en ik ben niet
dronken," verdedigde Piernic zich wan
hopig. „Ik herhaal u, dat ik onze goede
markiezin met eigen oogen heb gezien,
dat ze mij met haar eigen stem heeft toe
gesproken, nauwelijks twee uren geleden.
Zij had den sleutel der kleine deur en is
naar binnen gegaan. Maak de deur voor
mij open, Raffut, maak de deur open. Wat
kan u dat maken? Als de dame er niet
is, dan kan ik mij er tenminste van ver
gewissen."
„Ik wou nog liever dan dat ik jou in
het kasteel liet binnendringen, looze vos!
Je geschiedenis aileen is een list, om hier
je meesters te kunnen bestelen. Weet je
niet, dat mij de bewaking van het kasteel
is toevertrouwd, en dat ik verantwoorde
lijk ben voor alles wat zich daar bevindt?
Maar genoeg gewauweld.... Het is al laat
ik ben met mijn ronde klaar en ga slapen,
goeden nacht!"
ïoeu RaJUüt Z.iqh gereed maajvte, de ja-
kleine burgers neemt de spanning met
den dag toe. Ja, de ontevredenheid is
algemeen, de een beklaagt zich omdat
de regeering hare overschoone beloften
niet na komt en de ander protesteert of
voelt lustte protesteeren tegen de laks
heid, waarmee de autoriteiten optreden.
De „Observer"-correspondent eindigt
met dé verklaring, dat de beweging)
geenszin's een royalistisch karakter heeft
waarschijnlijk zal zij tot een ;nilitaire
dictatuur leiden, het eenige middel waar
door het land weer tot rust en kalmte
kan gebracht worden.
Bijzonderheden over den toestand ko
men weinig tot ons wegens de strenge
censuur. Wel een bewijs dat de toe
stand critiek is. Zoo wist echter de toe
respondent van de „Daily Cronicle"
uit Lissabon te seinen dat het leven der
voorloopige regeering aan pen zijden
d'raad hangt. Een paar leden der uiter
ste linkerzijde zouden het ministerie be-
heerschen, en dit tot het verrichten vanl
allerlei onwettige daden dwingen. Vol
gens den man van den Daily Cronicle
zou er elk oogenblik een neiuwe om
wenteling uit kunnen barsten.
Misschien rekent daarop ook de Por-
tugeesche minister van Financiën, die
besloten heeft aan dé in Italië vertoe
vende koningin-weduwe Maria Pia, een
maande!ijksche toelage van /fr. 10.000
toe te kennen, in afwachting van het de
finitieve besluit der Nat. Vergadering.
Zoo blijft hij eenigszins in de gunst
bij de royalisten, denkend immers aan
het spreekwoord„Wie intijds zorgt,
zorgt dubbel."
Behalve dit fraais en wat klein nieuws
dat men iets verder onder „gemengd"
vindt, hoort men slechts van
stakingen.
Op Nieuwjaarsdag is het personeel
van alle drukkerijen te Helsingfors tot
staking overgegaan. De groote bladen
verschijnen toch. Dames en heeren leden
van de redacties of anderszins, zijn ach
ter de zetmachines en de zetkasten aan
het werk gegaan.
De Engelsche drukkersgezellen hebL
ben het nog zoover niet gebracht, maar
trachten hun 'best te doen in die richting.
Sedert eenigen tijd agiteeren dé En
gelsche letterzetters, drukkers en boek
binders voor een werktijd van 48 uren
per week, dien zij op alle boek- en cou
rantendrukkerijen van het land wen-
schen ingevoerd te hebben. Hun werk
tijd is in de voornaamste Engelsche ste
den gemiddeld 9 uur per dag. Doch op
vele drukkerijen wordt langer gewerkt.
Vertegenwoordigers der verschillend-
de Engelsche vereenigingen -van letter
zetters en drukkersgezellen zullen 10
Januari te Londen een conferentie heb
ben met vertegenwoordigers der federa
tie van drukkerspatroons. Worden zij
het op die conferentie niet eens, dan
dreigt er 4 Febr. een groote werksta
king op Engelsche drukkerijen uit te
breken, waardoor vooral de dagbladen
zouden worden getroffen.
In Italië dreigen de s;poorwegmannen
met staking, die wel eens op een misluk
king der 50ste verjaardag der Italiaan1
joezieën voor het venster weer te sluiten
drong Piernic ontsteld aan:
„Ik verzeker u, ik zweer u, dat de da
me gekomen is.... dat ze op het kasteel
moet wezen. Ze heeft me stellig verklaard
dat ik haar hier moest wachten, aan den
voet van den toren, vóór deze deur. Zij
had iets in de groene kamer te verrichten.
„Hoe kan ik dien leugen gelooven, nu
de dame zelve mij tien dagen geleden ge
schreven heeft, dat zij naar Engeland ging
oversteken."
„Op het laatste oogenblik heeft zij zich
bedacht. Zij is naar Clarens teruggeko
men, zeg ik u; ik heb haar naar het kerk
hof gebracht en heb haar daar gelaten.
„Zoo je haar daar gelaten hebt, is zij
er nóg," zei Raffut, op den meest twijfel-
zuchtigen toon. „Als ik op dit plein de
stem onzer goede markiezin mij zal hoo-
ren gelasten voor je open te doen, dan
zal ik open dl oen, maar tot zóó lang blijft
de deur dichtWel, wat sta je daar nog
als versult te gapen? Als je weet waar
de dame is, ga haar dan maar halen.''
Na die woorden sloot Raffut de jaloezie
maskeerde den glans van zijn lantaarn,
en zich snel naar een soort van jkelder be
gevend, daalde hij eenige treden omlaag.
Tusschen de staven van een keldergat
door, in het donker, begluurde hij Pier-
iiic1 die daar nog altijd stond1 roerlo.o,s als
eenheid zou kunnen aansturen.
In het naspel der Fransche spoorweg
staking vernemen wt nog dat het onder
zoek van den rechter van instructie ge
ëindigd is.
Veertien spoorwegmenschen zijn in
staat van beschuldiging gesteld. Tegen
den hoofd-red icteur en drie redacteurs
der Guerre sociale is wegens het ophit
sen van militairen tot ongehoorzaamheid
gedurende de spoorwegstaking, een ge
rechtelijke vervolging ingesteld.
De staking der kolenarbeiders in h^t
Luiksche industriegebied breidt zich zeer
uit. Reeds staken meer dan 9500 man.
De gendarmen van Verviers zijn gemo
biliseerd.
GEMENGD.
Volgens de bladen heeft Frans Jo
zef een zeer rustigen nacht gehad. Hij
stond gistermorgen vroeg op om zich
weer aan zijn dageliiksche bezigheden te
begeven. De gezondheidstoestand geeft
niet de minste aanleiding tot ongerustheid
De keizer zal te Schönbrunn blijven tot'hij
genezen is.
De Rijksdagafgevaardigde van het
district Immenstaat-Lindau, Alois Sclimid
(Centrum) is overleden.
Uit Managua wordt geseind, dat
het Congres van Nicaragua met a-
gemeene stemmen generaal Estrada ge
kozen heeft het president der republiek
voor den tijd van 8 jaren.
President Taft heeft de nieuwe re
geering van Nicaragua erkend en een tele
gram van vriendschapsbetuiging aan gen.
Estrada, den nieuwen president, gezon
den.
De Keizer heeft Frh. v. Bienerth, den
demissionnairen Oostenrijschen Minister
President, schriftelijk de opdracht ver
leend een nieuw ministerie te vormen.
De Porte heeft haren gezanten op
gedragen de opmerkzaamheid der Kreta
beschermende mogendheden te vestigen
op de goedkeuring van de Grieksche re-
crutenwet door de Kretenzische Kamer.
De Koning van Spanje zal vermoe
delijk 5 Januari naar Melilla gaan. Z. M.
wordt den 16en te Madrid terugverwacht.
Het „Berliner Tageblatt" verneemt
uit Madrid, dat onderwijshervorming, een
wet op vereenigingen, invoering van
dienstplicht en oplossing van het zgn.
Canarische vraagstuk de hoofdpunten zijn
van het programma Canalejas met zijn
herzien ministerie denkt te verwezenlij
ken
Een heftige aardschok is in de dor
pen benoorden en bezuiden San Francis
co gevoeld Voor zoover tot heden be
kend, is geen schade aangericht.
Koninklijke Besluiten.
Bij koninklijk besluit is W. F. Eggelte,
onderwijzer aan een openbare lagere
school te Amsterdam, benoemd tot ridr-
derin de orde van Oranje-Nassau;
is toegekend de aan de orde van Oran
je-Nassau verbonden eere-medaille, in
brons, aan J. Jansen te Amsterdam, be
steller bij de naamlooze vennootschap De
een beeld,
„O, als ik niet vreesde de aandacht der
markiezin te trekken, of die der dorps-
lieden en vermoedens op te wekken voor
het geval dat ik je miste, met hoeveel
pleizier zou ik je dan door pistoolschoten
naar de andere wereld helpen", mompel
de Raffut tandenknarsend.
Dat was geen ijdele bedreiging. In^-
derdaad had Raffut er de verzoeking
toe gevoeld, maar alle soorten van voort-
zichtige motieven hadden hem weerhou
den. Piernic peinsde blijkbaar over het
geen hem te doen stond. Het optredeni
van den rentmeester hadi eerst tot re
sultaat, hem zijn rumoer te doen staken,
en vervolgens hem werkelijk te doen
twijfelen, of de markiezin wel op heft
kasteel aanwezig was. Hij was toch im-
derdaad vóór het afgesproken uur ter
plaatse en op den donkeren' weg vatn
het kerkhof naar het kasteel had hij miel-
mand gezien. Kon het niet wezen, dat
Raffut waarheid gesproken had, dat het
door hem geziene licht inderdaad' de
glans van diens lantaarn was geweest, en
dat de markiezin het kerkhof nog niet
had verlatenDe ongelukkige Piernic
bleef in een afschuwelijke onzekerheid
Ten slotte behield de twijfel de oven
hand.... „De markiezin is nog bij hét
graü" Ea sopdra d,eze getochte die &aa
Gezamenlijke Buskruitmakers van Noord-
Holland, Utrecht en Zeeland;
is bepaald, dat mr. Th. C. M. IH. Borret
die als lid van het algemeen college van
toezicht, bijstand en advies voor het rijks
tucht- en opvoedingswezen op 1 Januari
1911 aan de beurt van aftreding, iden
wensch te kennen heeft gegeven niet te
worden herbenoemd, met 'ingang van dien
datum eervol van zijn functiën is onthe
ven, onder dankbetuiging voor de als zoo
danig door hem bewezen diensten;
is benoemd tot adjunct-commies bij het
departement van Oorlog mr. G. J. U.
Palm, thans tijdelijk bij het departement
van Oorlog werkzaam.
Minister Talma.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel, de heer Talma, is gisteren voor
korten tijd met verlof naar het buitenland
vertrokken.
Wettelijke Winkelsluiting.
Indertijd werd door mevr. v. Herwer
den in opdracht van het departement v.
Landbouw, Nijverheid en Handél, eeoii
onderzoek naar den arbeidstijd en de ar
beidsvoorwaarden der vrouwelijke em'
jeugdige winkelbedienden werd inge
steld, hetwelk als grondslag voor een
wettelijke regeling zou dienen. Thans
verneemt men, dat mevr. van Herwerden;
nagenoeg met dit onderzoek is gereeds
gekomen en dat vanwege het departe
ment een onderzoek wordt ingesteldi
naar de werkelijke tijden van openen en
sluiten der winkels in verschillende cen
tra, die als typen kunnen gelden.
Slachtgelden.
De gemeenteraad van Roermond heeft
besloten tot vermindering der slachtloo-
nen voor een rund boven 2 jaar van f3
op f2,70, voor een rund beneden 2 jaar
van f 2 op f 1,75 en van een varken van
fl op f 0.85.
Uit de sigarennijverheid.
Naar aanleiding van den door den
Christelijken, den R. K., den Ned. Bond
en de Federatie van sigarenmakers en
Tabaksbewerkers aan het Verbond van
vereenigingen van Sigarenfabrikanten in
Augustus 1910 gezonden gemeenschappe
lijk program, hebben deze arbeiders orga
nisaties een uitvoerig schrijven van boven
genoemd Verbond ontvangen. Daarin
worden de verschillende voorstellen
puntsgewijze beantwoord.
Omtrent de huisindustrie heet het, dat
het Verbond, hoewel sympathie voor de
beschouwingen te dezer zake hebbende,
vooralsnog niet tot afschaffing er van
kan meewerken. Aangaande de leerling-
opleiding wenscht men het eerst de mee
ning der regeering, die een regeling in het
vooruitzicht stelde, te weten. Afschaffing
van het in dienst nemen van bosjesma
kers door den werkman wordt een te diep
ingrijpende maatregel genoemd, om daar
toe te kunnen medewerken. Het Verbond
is bereid een tienurigen arbciu.-tiag in te
voeren, maar van instelling van een uni
form loontarief wil het niet hooren we
gens de onaangenaamheden en moeilijk
heden, die daaruit voor verschillende pa
troons zou voortvloeien. Bovendien zou
de tegenwoordigheid van zijn meesteres
op het kasteel had verdrongen, spoed
de hij zich in de richting van het kerk
hof voort.
„Oef!" zei de rentmeester met een
zucht van verlichting, de treden der kei
dertrap weer opsnellend, „eindelijk!...
Ik dacht dat die ouwe gek nooit heen
zou gaan. De tijd, welken h,ij nood'ig
heeft, oin naar het kerkhof te gaan, de
markiezin te zoeken en terug te komen',
waarmee een goed half uur heengaat,
is tienmaal meer dan ik behoef... O, dit
maal is het uit, zoo ik de gelegenhéiid'
laat voorbijgaan."
Jean Raffut behoorde niet tot dege
nen, die door de hinderpalen worden
ontmoedigd. De moeilijkheden prikkel
den juist zijn drang tot handelen, maak
ten hem koortsig en verdubbeld'e zijn
wilskracht.
Zonder den luchter op te nemen, be
gaf hij zich naar boven en stond op het
portaal vóór de groene kamer slecht»
even stil, om op adem te komen.
Alleen in het donker achtergebleven
had mevrouw De Clarens koude en vocht
gevoeld^ droeve gedachten overweldig
den haar, en vervolgens werd' zij bevam<
gen door een vage vrees.
y,0 zuster," zuchtte zij, „hoe mis ik in
dMQAi nacht bcs-cheriuiuffj ik he&
(fit een loonsverhooging met zich brengen
diïe in de tegenwoordige bedrijfstoestan-
den niet door te voeren is.
Erkennende, dat financieele verbetering
voor de werklieden gewenscht is, meent
het Verbond, dat dft met verhooging van
het fabrikaat moet gepaard gaan. De ver
der door de organisaties geuite grieven
acht het zeer onbeteekenend en in afschaf
fing van uitschot ziet het geen heil. Ten
slotte wordt in de quaestie van bcreidq
tabak wijziging van den bestaanden toe
stand onuitvoerbaar genoemd, omdat da
betaalde loonen daarmee in nauw verband
staan.
Wethouderspensioenen.
Door een commissie uit den gemeente
raad van Arnhem is ingediend een ont
werpverordening, betreffende het vcr-
leenen van pensioenen aan wethouders*
De meerderheid der commissie acht al9
gronden voor hel verleenen van pensioen,
de omstandigheid dat in den loop der tij
den de taak van wethouder in een groote
gemeente in aard en omvang een algehee-
le verandering heeft ondergaan en dat, al
is daarmede rekening gehouden door de
jaarwedden te verhoogen, naar haar mee
ning de tegenwoordige jaarwedde moei
lijk als belooning voor den gepresteerde!»
arbeid kan worden beschouwd.
De minderheid der commissie daaren
tegen meent dat de taak van den wethou
der niet zoo is toegenomen, dat hij daar
naast niet ook nog een ambt, bedriji of be
roep kan uitoefenen. De minderheid zou
het pensioen alleen willen zien toegekend
aan hen, die bij de aanvaarding van het
wethouderschap schriftelijk verklaren, dat
die aanvaarding hen in de noodzakelijk
heid heeft gebracht om het ambt. beroep
of bedrijf neder te leggen, hetwelk te
voren door hen werd u.tgeoefend.
De commissie stelt voor het pensioen
te verleenen aan hen, die anders dan
tengevolge van vervallenverklaring over
eenkomstig art. 26 of art. 89 der ge
meentewet, ophoudt wethouder te zijn-
Het pensioen bedraagt voor elke maand
gedurende welke de betrekking is be
kleed, 1/60 van het vast inkomen, terwijl
het dat bedrag van liet vaste inkomen, niet
kan overschrijden. Het pensioen wordt
niet genoten zoolang de rechthebbende
ten laste van de gemeente een betrekking
bekleedt, waaraan een bezoldiging is ver
bonden, welke even hoog of hooger als
dat pensioen is; is cJe bezoldiging kleiner,
dan wordt het pensioen genoten tot hei
bedrag van het verschil.
,.De Hazepoot.".
Aldus heet het pas verdienen vakblad
van den Bond van k. K. goud-en ziherbe
werkers en aanverwante vakken. Het ont
leent zijn naam aan een der meestgebruik-
te instrumenten in dat vak.
KORTE KRONIEK.
Aan een twintigtal werklieden dér
Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek
te Delft, die in 1-910 den óO-jarigien
leeftijd hadden bereikt of die tot arbeid
minder geschikt waren geworden, werd
Zaterdag aangezegd, dat zij met 1 Jan
nuari eervol waren ontslagen met toe-
niet zoo dapper als ik mij verbeeldde ta
wezen. Ik ben angstig, ja, ik sidder zelfs
bij dezen Raffut, die mij toch zoozeer
is toegewijd.... Het komt me voor, dat
ik minder bang zou zijn geweest bij
Piernic.... Ja, ik wilde, dat Piernio
kwam.... Wat blijft hij lang weg! Is er
zóóveel tijd noodig om één verdieping
hoog te klimmen?... O, zuster, o, mijn
kind, waar zijt gij thans?... ver... heel'
verWat voel ik me hier eenzaam
nog eenzamer dan op het kerkhof!....
En toch, voor het uur, dat ik op het
graf van mijn echtgenoot heb mogen!
bidden, zal ik nooit betreuren hierheen)
te zijn gekomen!"
De overspanning, welke haar i/i de
aandoeningen van allerlei aard tot nu toe
staande had gehouden, week plotseling
voor een loome vermoeidheid, zoodra zij,
in het duister en in de doodsche stilte,
aan zich-zelve was overgegeven. Nog!
grooter dan de vermoeidheid van haar
lichaam was die van haren geest, die er
niet in slaagde, haar over haar vrees, als
onredelijk, heen te brengen. Daar bet
wachten haar eindeloos scheen zette zij
zich een oogenblik neer, doch schrikte
uit haar toestand van dofheid weldra op
door het geluid van eerr tred op clezi
drempel der kamer.
(Wfi&lj y&ntplgcQt