G. BALLINTIJN,
LEIDEN. I angebrug 48.
1000 lil 600 3Ö0
„FATUM»' te 'sGravenhage, Buitenhof 5.
Hooge Koffieprijzen!
in Brandstoffen.
ADVERTENTIE N.
PRIMA Belgische Anthraciet 20130 fl. 1.65
30150 fl. 1.75
Plumpudding
GOEDE Belgische Anthraciet 201 JOH 1.20
3015011.45
Geklopte Cokes 10.58 per H.L.
Parel-Cokes fl. 0.50 per H.L.
Katholieken,
1 J. C. BONTJE,
ROELOFARENOSVtEN. NOORDEINDE.
J. VAN BERKEL,
4
Leidsche Spaarbank.
plotseling uit den grond is komen rijzen,
direct te subsidieeren.
Spr. komt op tegen de besdhukiiging
dat de Middernachtzending aan ordelijke
en goede individuen onaangenaam is en
aanleiding geeft tot het provoceeren van
k!o;" partijen.
l ievig voer spreker uit tegen 'het orgaan
van den socialistenbond „Het Anker", dat
gebrek aan p.ichtsbesef, lusteloosheid en
verbittering aankweekt en de matrozen
tot .amlenciigen maakt. Wat nu het Hel
de rsehe geval betreft, spr. hoopt, dat de
Minister er in zal slagen te doe» uitschij
nen, wat reeds spr.'s vaste overtuiging
is, dat de predikant, die 't hier geldt, ge
heet vrij uitgaat.
Spr. dringt aan op aanstelling van
een siaatsgeestelijke op de vloot en .dat
daartoe benoemd zal worden ds. War
ners, die maanden lang geen leven heeft
gehad1 in Den Helder, niettegenstaande
ieder weet, dat hij volkomen onschuldig
is.
De heer Roodhuyzen vraagt aan
dacht des Ministers voor den Machinis
tenstand en betoogt dat bij het bezoek
aan Rotterdam gemis aan tact te
genover hen Gbeeft geheerrcht. Men heeft
ze op reepjes chocolade getracteerd (ge
lach.) Overigens heeft de Minister er
geen rekening mee gehouden dat ook on
der hen, die weigerden den schouwburg
te bezoeken, antirevolutionairen waren
die gemoedsbezwaren tegen schouwburg
bezoek hebben. Spr. neemt het deu Mi
nister echter niet kwalijk wan,t daarvoor
is de Minister nog te kort bij de anti
revolutionaire partij. (Luid gelach.)
Over de voeding bij dc marine spreken'
de, prees spr. deze tegenover het ongunL
stigc cor&eel van den heer Hugenholtz.
De heer van Wassenaervan Cat
w ij c k acht de pantserbooten noodig. In
de Heldersche quaestie sloot spr. zich bij
den heer Lohman aan.
Ce heer D u y m ae r van Twist, de
Heldersche zaak besprekende, betoog
de dat dc houding van vice-admiraal van
den Bosch tegenover Ds. Warners verre
van welwillend was, reeds van den be
ginne af, toen de predikant aan dein
vlootvoogd werd voorgesteld. En vol
gens spr. heeft de Minister geen reke
ning gehouden' met het krenterig op
treden van den vice-adminaal. Er be
stond1 absoluut geen reden voor vice-ad
miraal van den Bosch om heen te gaan,
op grond van futilateiten en kletspraat
jes
De heer Thomson bestrijdt de pant-
serbcotenaanvraag waar "de principieele
beslissing te dezer zake behoort geno
men te worden als het kustvlerdedigin'gs-
ontwerp aan de orde komt. Te meer be
streed hij de aanvrage, omdat liefst drie
booten tegelijk worden gevraagd, terwijl
de deugdelijkheid van het type nog be
proefd moet worden.
Spr. onderschreef voorts dat de geest
onder de bemanning der vloot slecht is,
maar schreef dit niet uitsluitend aan den
invloed van „Het Anker" toe, maar om
dat de toestanden bij de marine inder
daad gedurende vele jaren te wenschen
hebben overgelaten.
Spr. vroeg den Minister of het waar
was dat tijdens het vlootbezoek aan Au
stralië zooveel desertiën plaats hebben ge
had. Spr. eindigde met den Minister te
wijzen op zijn hooge verantwoordelijk
heid ook ten aanzien van het onderhou
den van den goeden geest op de vloot.
Door daden als.b.v. met den predikant
te Helder is gebeurd, werd die goede
geest njet aangekweekt.
De heer Marchant, de quaestie van
den vlootpredikant besprekende, consta
teerde, dat we nu zoover al zijn geko
men dat de Minister zich, ten aanzien zij
ner maatregelen betreffende de geeste
lijke verzorging der vloot-bemanning, 't
gezag kat ontnemen door de Hoofdbe
stuurder van de Chr. Vereeniging van
officieren.
De Minister en de heer Duy-
maer v. Twist Ontkennen met kracht
De Minister zegt, dr. Warners heeft niets
meer te vertellen dan iedere andere pre
dikant.
De heer Marchant blijft volhouden
dat de officieren vereeniging is geschoven
in het verband tusschen den Minister en
de vloot.
De wrijving met admiraal van den
Bosdh is alleen ontstaan omdat ds. War
ners zich bemoeide met vlootzaken, waar
hij niet mee te maken had. Hij heeft pro
paganda gemaakt voor een bepaalde Chr.
richting. (Ontkenning.) Dat zou de Minis
ter, die zelf man van gezag is geweest op
de vloot, zelf ook nooit hebben toegela
ten.
Benoeming van een staatspredikant zal
de misère nog doen toenemen en daar
om waarschuwde spreker daartegen ten
ernstigste.
Onder hevige interrupties vian den Mi
nister betoogde de heer Marchant dat de
Heldersche zaak voor den Minister een
zeer bedenkelijk karakter krijgt, daar zijn
inlidhtingen niet volledig waren.
(De M i n. interrumpeert dat de vice-
admiraal een futiele zaak heeft opgebla
zen tot iets zeer ernstigs.)
Spr. verwijt den Minister een vloot
voogd voor een futiele zaak te hebben op
geofferd.
(De Minister roept dat de admiraal
zelf zijn ontslag heeft genomen.)
Spr. zegt dat het geen wonder is, dat
na een brief, als de Minister schreef, een
opperofficier der Marine, een man van
eer, heengaat.
Spr. meent, dat de Minister in deze
zaak geen overleg heeft gewild en dat
vooruit besloten was dat de admiraal ge
loosd moest worden.
(De Min. schreeuwt woedend: Dat is
onwaar).
De heer Marchant eindigde met zich
wat den geest op de vloot aangaat, aan
te sluiten bij den heer Thomson.
Heden voortzetting.
De geldleening.
De minitser van financiën heeft zijn
antwoord ingezonden op hei voorloopig
verslag betreffende de geldleening Jten
laste van den Staat. Van de bevoegdheid
om bij de Nederlandsche Bank 15 mil-
licen renteloos op te nemen, behoort
naar 's ministers meening zooveel moge
lijk partij getrokken tot besparing van ren
te, al erkent de regeering, dat zij niet
tot schade van handel en nijverheid te
zeer beslag mag leggen op de vlottende
middelen der geldmarkt. Wat de keuze
van het rentetype betreft heeft de mi
nister zich daarbij op het standpunt ge
steld', dat een spoedige 'belangrijke koers-
verheffing niet waarschijnlijk is, maar
dat mag worden aangenomem dat in: den
loop van de eerstkomende 43 jaar e'en
langdurige periode zoude komen, waarin
de koers onzer Staatsschuld aanmerke
lijk hooger is dan thans. Op dien grond
is dcor hem de middelweg gekozen.
Verder wordt in de Memorie aange
toond, dat een 4 pet. leening, tenzij zeer
spoedig een verbetering van den koers
van eerste klasse beleggingen intreedt,
naar alle waarschijnlijkheid aanmerke
lijk hcogere offers aan den Staat zoude
opleggen <3an een 3 of 31/2 pet. leening.
De minister is niet overtuigd, dat een
31/2 pet. leening de bestaande 3 pet. lee
ningen meer zal drukken dan een nieuwe
3 pet. leening.
Ir. antwoord op de vraag, hoe in
beurskringen over de keuze van het ren
tetype wordt gedacht, kan de minister
slechts mededeelen, dat de mondeling^
adviezen, door hem ingewonnen, uiteen
liepen.
Ook omtrent de vraag welk rentetype
voor de nieuwe leening het minst scha
delijk is voo2' den koers der bestaan
de leehingen; bestond onder dc perso
nen, wier oordeel daarover bekend is
gewerden, allerminst eenstemmigheid.
Den aard van de zaken, waarvoor ten
onzent door den Staat geleend wordt,
in aanmerking genomen, acht de mi
nister een annuïteitsïeening, welke in h,et
ergste geval 43 a 44 jaar duurt, niet
te lang.
Er is geen sprake van het verplichten
om een zeker bedrag van de leening
te nemen. Terecht heeft de regeering
zich tot dusverre onthouden van inmen
ging in de bevoegdheden van de direc
tie en den raad van toezicht op het1
stuk van belegging der beschikbare gel
den, maar de minister meent dat het ook
zijn goede zijde heeft wanneer van de
besparingen, aan de rijkspostspaarbank
toevertrouwd, een belangrijk deel i:i Nar
tionale Schuld wordt belegd.
Landbouwbegrooting 1909.
In zijn Memorie van Antwoord' betref
fende de aanvulling der Lancfbouwbe-
grooting voor 1909 komt de minister van'
landbouw enz. op tegen het verwijt, dat
de verdubbeling van het bedrag voor de
tuberculose-bestrijding onder het rund
vee hare oorzaak vindt jn een bedroe
vend slecht beleid, dat aan het rijk aan
zienlijk nadeel heeft berokkend. De mi
nister wijst op verschillende maatregelen
ten bewijze dat er van gebrek aan con
trole geen sprake kan zijn en misbruiken1
met kracht zijn tegengegaan. Juist we
gens de hooge kosten van de tuberculo
se-bestrijding heen de minister gemeend
een anderen weg ie moeten inslaan.
Voor 1910 zal geen suppletoir geld
voor de tuberculose-bestrijding noodig
zijn. De quaestie van de vergemakke
lijking van den veeinvoer uit Nederland
houdt geen verband met de bestrijdings
maatregelen hier te lande, doch met de
wijze van toezicht onzerzijds op den ge
zondheidstoestand van het vee naar Bel
gië uitgevoerd. Er zullen meer waar
borgen worden verschaft dat uitsluitend
volkomen gezond vee naar België en
naar andere landen wordt uitgevoerd1.
De minister zal 'bevorderen dat de ver
slagen van hft departement uitgaande
vco.- het vervolg op goedkoop ere wijze
worden uitgevoerd. De uitgave aan het
Weekblad „Handelsberichten" met de
economische verslagen van diplomatieke
en consulaire ambtenaren kosten reeds
f 11,699.21.
De pantserbooten.
De heeren Verhey, Jansen, Goeman
Borgesius, Eland en Thomson, (allen U.L.)
hebben een amendement voorgesteld om
de marinebegrooting te verminderen met
f320,000 met de bedoeling om den
eersten termijn voor de aanschaffing van
de drie pantserbooten van de begrooting
af te nemen en de behandeling uit te
stellen tot het wetsontwerp op de kust
verdediging aan de orde zal komen.
Importeur alléén van Belgische Anthraciet.
FILIAAL ANTWERPEN.
Oedenkovenstraat 23.
Telefoon 4145.
FILIAAL DELFT.
Gasthuislaan 47-48.
Telephoon 411.
FILIAAL DEN HAAG.
Opslagplaats Terrein
Staatsspoor. Telefoon 850
Regentesselaan 3.
RIJSWIJK. DEN HAAG.
OPSLAGPLAATS en KANTOOR.
Extra aanbieding.
p. hectoliter.
Van de mijn Petit-Try.
STIPTE en VERZORGDE BEDIENING
NEEMT PROEF.
VERRUKKELIJK VOOR DE
KERSTDAGEN
W OUTERLOOD'S
voor 10 personen
f 1.60
f 0.90
f 0.60
I>. Hectoliter. Van de mijn Wa ndre
Deze Anthracieten zijn STEEN- en GRUISVR1J en
bij de CONCURRENTIE NIET VERKRIJGBAAR, daar ik
de ALLEEN-VERKOOP van deze mijnen bezit.
Waarschuwing! g
Daar de verpakking onzer KINA-
DRUPPELS DE VRIJ, veelvuldig
wordt nagebootst om Kinaprae-
paraten van andere herkomst aan
den man te brengen, wijzen wij
er op, dat roode doozen, zonder
dexnaam H. Nanning, doch alleen
voorzien van het woord „Kina
druppels", NIET uit onze fabriek
afkomstig zijn. 5445
Men ei ^he daarom steeds
Dr. Manning's a. n£druppels
Alom verkrijgbaar h 0,75
H.H. WINKELIERS vraagt prijzen
dér alcoholvrije likeuren
Boerenjoegens enz.
bij A. J. MOONS, (anvossensteeg 11-29.
Telefoosrs
KERSTMIS.
Magazijn „St.=JOSEPH", Hoogstraat.
Niemand verzuime de Kerst-étalage te bezichtigen.
Groote keuze: GEBOORTEGROEPEN met en zonder
STALLEN, ook alle BEELDEN afzonderlijk verkrijgbaar.
ENGELEN, GODSLAMPJES, KANDELAARS, enz. enz. in zeer
groote keuze.
Doozen KERSTBOOMKAARSJES, inhoudend 15, 24, 30, 40,
50 en 60 stuks, allen 20 ets. per doos.
Bekend en eenig Magazijn van Religieuze Beelden, Kruisen enz.
Prijzen beneden alle concurrentie.
Finale Opruiming yan alle voorhanden Kerstboomversieringen tot spotprijzen.
Beleefd aanbevelend, 6201
Hoogstraat 3-4. J. J. P0LLM4NN. Nieuwe Rijn, vischtmig.
koopt niet in winkels, waar zede-
kwetsende artikelen uitgestald en
voorhanden zijn.
Koopt aan stations-boekenkasten
of kiosken alleen die lectuur,
welke zeker geen gevaar oplevert.
W, A. iBistiof &Zoon,
GROSSIERS EN WIJNHANDELAREN,
HanrLstraat 139, toil de Donkersieeg
LEIDEN.
Speciaal aanbevolen voor a. s. feestgelegenheden
Roode Wijnen, z. a. Bordeaux, Medoc, Margaux, enz,
Witte Wijnen, z.a. Samos, Witte Bergerac, enz;
Roode en Witte Portwijn, Madera, Sherry-, Rijn- en
Moezelwijnen.
Vermouth Cinzano. Champagne, C. Cauthier, en Cie
Vraagt de alom gunstig bekende Boerenjongens,
en Likeur zonder Alcohol. 6014
Ongeopende tlesschen worden teruggenomen.
je adres voor Vrucht-, Laan- en Sierboomen. Haag-
en Boschplantsoen en andere bladhoudende planten, uit
sluitend gezonde waar met flink wortelgestel en concur-
reerende prijzen is bij
Kweeker en 25aatSïiar»eIeI.
PRIJSCOURANTEN GRATIS VERKRIJGBAAR.
Niettegenstaande de KOFFIE steeds duurder
wordt, heb ik mijn prijzen hoegenaamd niet
verhoogd. Probeer de kwaliteit en vraag
prijs bij
6247 Koffie- en Theehandel.
ROELOFARENDSVEEN.
Opgericht door het Departement Leiden
der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen,
aen 16cJeti October 1818.
Kantoor: Oude Rijn IM°. 56.
Zittingen ter ontvangst en terugbetaling der gelden:
Eiken werkdag 's morgens van lOs-lli uur.
en bovendien
Maandag- en Zaterdagmiddag van 13-1
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1-3
Woensdags en Donderdagvond 8-Q
De rente k 3 pCt. gaat in den Isten en lóden van
iedere maand. (248)
Busjes, om het sparen van kleine bedragen in huis te
vergemakkelijken, zijn op elke zitting verkrijgbaar.
Alle betalende abonné's op dit blad zijn volgens de bepalingen, vermeld op de uit te reiken polissen,
tegen ongelukken verzekerd voor GULDEN
tF A GULDEN t AA GULDEN A GULDEN 4 bijQveriies van
1^1 1 totaal ge- 1| jl I ^ij verlies van bij verlies van eiken anderen
ItJU van éérfo'og. SlIU duim- UU één wijsvinger. fp vinger.
De uitkeering dezer bedragen is gewaarborgd door de Ned. Ongevallen-Verz. Maatsch,
