No. 367.
20
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoou 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Dinsdag
December
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratisj
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden1
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Wil verzoeken drin-
gend Advertenties, be
stemd voor het nummer van
ZATERDAGAVOND, zooveel
mogelijk REEDS VRIJDAG IN
ONS BEZIT TE DOEN ZIJN,
opdat wil intijds maatrege
len kunnen nemen, om de
plaatsing in dat nummer te
verzekeren.
Voorts moeten wij er op
wijzen, dat aan alle verzoe
ken tot opname op een be
paalde aangeduide püaats
reeds zooveel als mogelijk
is, door ons wordt voldaan,
maar dat wij daarvoor nim
mer kunnen instaan.
DE DIRECTIE.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Op dit oogenblik, ofschoon de laajtste
telegrammen ons cog niejt bereikt lieb-
hebben, kunnen we zeggen, dat hetU pf-
geloopen is niet de
verkiezingen in Engeland.
Voorzoover bekend is de stand thans
386 tegen 272 en de 9 (of 7) O'Brienis-
ten. Gekozen zijn nu270 liberalen, ;272
unionisten, 43 labours, 73 Redmontiis-
ten en 9 O' Brienisrten.
De Matin verneemit, dat Koning Geor
ge het nieuwe parlemen* op Maandag!
■den Sen Februari zal openen. De tijd tus-
schen 31 Januari en 6 Februari'zal wor
den in beslag genomen door de gebrui
kelijke formaliteiten zooals de benoe
ming van den voorzitter en de eedsaflegv-
ging.
Tegelijkertijd korn/t' een berichtv (als
zou het geruchft loopen dat in verband1
met de blijde verwachting der Koningin
van Engeland, de kroning die op 22
Juni was bepaald zal worden uitgesneld.
Echter wordt dit bericht weer van,
naar het heelt, bevoegde zijde tegenge
sproken.
De mededeeling van de,,Daily News",
dat de regeering voornemens is eenieindé
te maken aan het stelsel van Jiet meer
voudig kiesrecht vindt bevestiging in
een dezer dagen gehouden redevoering
van den eersten liberalen whip, den Mas
ter, of Elibank, waarin deze verklaar
de op gezag van den eersten-minister
dat de regeering zoo spoedig als maar
mogelijk is ,een Plural Voting Bill zal
indienen, waarbij het meervoudig kies
recht zal worden afgeschaft.
In Portugal
is het tusschen de regeering en kie re-
publikeinsche partij weer koek en ei ge
worden. (Dat is een achteraffe bevesti
ging van het geruciit, dat de toestand
to ft nog toe niet zoo rooskleurig was,
als men het wilde doen voorhands) 'De
Lissabonsche correspondent van den
„Temps", schrijft nu, dat het gevaar voor
een nieuwe strijd bezworen ia.
Het uiitvoerend comité der Republi-
sche partij heeft een bespreking gehou
den met het Voorloopig Bewind, welke
blijkbaar tort een compromis geleid heeft.
De bladen beva?ten in verband hier
mede de volgende, mededeeling
Het uiitvoerend comité der republi
kein sche partij heeft verklaard, vertrou
wen te stellen in het beleid Van dlere-
geering, en deze heeft de verwachting
uitgesproken haar taak, sterk door dit
vertrouwen, tot een goed einde te zullen
brengen.
Men .heeft in gemeen overleg beslo
ten met inspanning van alle krachten
spoedig de algemeene verkiezingen voor
te bereiden. Elke week zal het Voorloo
pig Bevind met het leidende comité der
republikeinsche partij raad houden. (Een
soort voogdij der republikeinsche partij
derhalve.)
Het orgaan ndu r> darton aire par
tij, onder leiding v ui de i „held der re
volutie", Machaoo Smoes, dat regee
ring voortdurend bemuokte, heert, onder
de publicatie van deze verklaring, in
een artikel den geesverwanten gelast de
Wapens te laten strekken.
f De oppositie legt zich dus neder bij
de instelling van dezen geimpiioviseef-
den raad van stale.
Of het nu beter zal gaan?fWe zullen
er spoedig meer van hporeim. Edhter
is het '.te betwijfelen of de regteeringi
nu door alle narigheid! heen is. 't Zal
er wel niet mee gaan ,alsi m-eit desabor
tage in
Frankrijk.
Telkens weer melden de bladen geval
len van sabotage welke zich weliswaar
beperken to»t het doorsnijden of onklaar
maken van telegraaf- of seiildraden, maar
toch herhaaldelijk storing in het verkeer
veroorzaken. Toch schijnt de regeering]
thans vrijwel erin geslaagd, te zijn, !het
personenvervoer geregeld te döen plaajts
hebben.
Hetzelfde kan nielt gezegd1 worldem
van het goederenvervoer.
Meermalen deelden wij hier het een
en ande rmede over de groote Verwar
ring, waarin dit zich bevindt voor een
groot deel hat gevolg van kwaadwillig
heid onde rhet lager personeel
Thans hebben de heeren weer een
nieuw middel bedacht. De adressen op
goederenwaggons worden met zulk een
slechte soort stijfsel vastgeplakt, dat de
ze er al heel gauw afvallen. ;Men be
grijpt welk een verwarring hiervan 'heit,
gevolg» is en to'.t welk een regen van'
klachten het niet op tijd of in hetge-
heel niet bezorgen van zendingen aanlei
ding geeft!
De Kretenzer kwestie
wordt in den laatsten tijd weer danig
warm gehouden. Men weet van de hou
ding der Ohristenleden der nationale
vergadering, waarvan een protestt van
de Porte een gevolg was ,en van diet
antwoord-motie der beschermde mogend
gen\iheden, die verklaarden de soeverei
ne rechten van den suftan te zullen hand
haven.
Door deze verklaring zagen de Kreten
zers zich opnieuw gekrenkt, zegt de
correspondent van de New-York He
rald", Volgens dezen journalist heeft
de Kretenzer-vergadering Zondag eem
geheime vergadering gehouden, waarop
heftig vte keer werd gegaan tegen fde
nieuwe onrechtvaardigheid der bescher
mende mogendheden en' ien slottte met
algemeene stemmen bes lort en werd om
krachtige .tegenmaatregelen te nemoni.
Waarin die „krachtige maarregelen" zul
len bestaan, weet de correspondent
schijnbaar piet ^maar dat de Grieken
en Kretenzers onderiusschen hun actie
tegen Turkije zelfs buiten Europa
voortzetten is een voldongen feit. Zoo
werd gisteren in Pittsburg een groote
vergadering gehouden, die door meer
dan drieduizend Grieken werd bijge
woond .Ook daar kon men menigen
scherpen aanval op de Turksche souve-
reiniteit hooren ,tot ten slotte eenimotie
werd aangenomen, waarin1 de „Grieken
van Amerika" aan president Taft vragen
te zaïnen met Engeland .Frankrijk, Rus
land en Italië artappen te doen om 'n'
einde te maken aan de supprematie van
Turkije en Kreta mat Griekenland te
vereenigen.
Dit verzoek zal bij de mogendheden
wel niet in goede aarde vallen. Toali
meenen vele Kretenzers dalt zij op "don'
langen duur hun zin zullen irijgen.
Want zoo zeggen zij, wij zullen ons
altijd verzqtten tegen de souvereiniteit
van Turkije. „Nooit zal", zoo verklaarde
Georgiades ,de bekende schrijver over
Balkan-kwesties, dezer dagen aan een
journalist, nooit zal Turkije er in slagen
om de bewoners van het eiland te onder
werpen. Nimmer zullen zij de Mohamme-
daansche overheersching verdragen. Kre
ta behoo V' officieel tot het Ottomaan-
sche pijk, maar het wordt door Turkije
behandeld als een vreemd land.'
China
dat nog in conslitutioneele windselen
ligt, ondervindt reeds groote moeilijkhe
den. De Rijksvergadering had de kroon
verzocht den Grooten Staatsraad1 af te
schaffen of te veranderen in een aan het
volk verantwoordelijk lichaam. Zeker
geen onbescheiden wensch in een consti-
turtioneelen staat. Doch een 'keizerlijke
edict van 18 Dec. weigert hieraan gevolg
te geven.
'Het ediot betoogt dat de (eden van
den Grooten Staatsraad uitmuntende en
trouwe raadgevers zijn en dat de instel
ling van een Kabinet en evenzeer de be
noeming van ambtenaren uitsluitend be
voegdheden zijn der kroon, waarmede de
Rijksvergadering niets heeft te maken.
Het edict zou gisteren in de Rijksver
gadering zijn besproken. Men.' zag met
spanning deze bespreking tegemoett, aan
gezien reeds verschillende leden met een
uiteengaan der vergadering gedreigd hjeb
ben
Dat kan daar een fraaie boel geven.
GEMENGD.
De Pruisisphe Landdag is tegen 10
Januari 1911 bijeengeroepen. De plechtige
opening der zitting zal plaats hebben des
namiddags te 12 uur in de Witte Zaal van
het slot.
De „Lokal-Anzeiger" verneemt via
New-York, dat 1000 man Mexicaansche
regeeringstroepen bij Lajunta door op
standelingen zijn verslagen. Van de regee
ringstroepen zouden slechts 50 man ont
komen zijn.
Te Londen is bericht ontvangen, dat
de opstandelingen Abancay bij Cuzco
hebben ingenomen en op Ayacucho aan
rukken.
Volgens een bericht uit Lima heb
ben de oproerlingen na een harden strijd
Abancay bij Cuzco ingenomen en rukken
thans op tegen Ayacucho, de hoofdstad
der provincie. Het heet dat de regeering
troepen tegen hen heeft afgezonden.
President Taft heeft in de vereeni-
ging voor scheidsrechterlijke beslissing
van internationale geschillen een rede ge
houden, waarin hij een einde trachtte te
maken aan de onrust, die ontstaan is
door de jongste ongunstige rapporten
over de onvoldoendheid van het leger.
Wij hebben, aldus Taft, uitstekende
werken voor de kustverdediging en een
zeer goede vloot, die in staat zijn een
inval van een vijand uit zee te weren.
Het volk der Vereenigde Staten zou er
nimmer in toestemmen een staand leger
te onderhouden, dat voldoende zou zijn
om het tegen een leger van een der
groote mogendheden op té nemen;
Uit Galveston wordt aan de Ameri-
kaansöhe bladen gemeld, dat de Mexi
caansche revolutionairen de regeerings
troepen bij Minaca zouden hebben gesla
gen. Van de laatste waren 800 man ge
vallen. Ook de opstandelingen hadden
zware verliezen gehad.
De gezant der Vereenigde Staten in
Mexico meldt dat de stad Guerrero (pro
vincie Ohihuahua) zich nog in het bezit
der opstandelingen bevindt. Volgens an
dere berichten zou zelfs de geheele pro
vincie Chihuahua in handen der rebellen
zijn, die Gonzales tof „gouverneur heb
ben benoemd.
Uit Londen wordt bericlht, dat de
hertogin van Orleans, die een blinde
darm-operatie heeft ondergaan, in zeer
zorgwekkenden toestand verkeert.
Te Barcelona hebben botsingen
plaats gehad tusschen stakers en werk
lieden, die met steenkolen beladen stoom
schepen losten. De politie moest herhaal
delijk dhargeeren om de manifestanten
te verspreiden.
Een agent is ernstig gewond. Er had
den zes arrestaties plaats.
De Haagsche Schouwburg.
Gistermiddag heeft de Haagsche Ge
meenteraad lang en breed gediscusseerd
over het verzoek aan de exploitanten
van den schouwburg om dezen nog een
jaar te laten bespelen. B. en W. hadden
geadviseerd aan dit verzoek niet te vol
doen. Met 17 tegen 16 st. nam de Raad
een motie van den heer Warneke aan
om den termijn voor de sluiting te ver
lengen tot 1 April 1912. De antirevolu
tionairen hadden voor de stemming de
zaal verlaten.
Het psychiatrisch rapport.
Het rapport van de psychiaters in de
Papendrechtsche strafzaak is Zaterdag
als afzonderlijke aflevering van de psy
chiatrische en neurologische bladen ver
schenen.
R. K. Lederbewerkers.
Te Tilburg is de vijfde jaarvergade
ring gehouden van dep Ned. R. K. Leder
bewerkers Arbeidersbond.
Verschillende mannen- en meisjesaf-
deelingen waren vertegenwoordigd.
Staande de vergadering werd een te
legram van verknochtheid aan Z. H. den
Paus gezonden.
Een uitvoerig jaarverslag van den se
cretaris wijst op een stijging van het le
dental mei '400 £oi>4ai thau& het ledental
1807 bedraagt In verschillende afdee-
lingen is strijd gevoerd met werkgevers,
waarvan de meeste met gunstigen uitslag
terwijl aaii meerdere betoogingen is deel
genomen. Het jaarverslag zal in druk uit
gegeven worden.
Eene motie, strekkende tot boycotting
van de Koninkl. Schoenfabriek te .Waal
wijk, zoolang de heer van Schijndel zijn
houding tegen den Bond handhaaft, wordt
onder applaus aangenomen.
De financiën, zoowel van de weer-
standskas als van de bondskas mogen
gunstig heeten.
Tot vrijgestelde redacteur-administra
teur bij den Bond wordt benoemd de
heer A. C. Jansen, secretaris der afcL
Delft.
De collecte voor de stakers te Waal
wijk braaht f 14 op.
Een nieuwe regeling in de contributie
voor de weerstandskas wordt ingeleid
door den heer Ramaker van Delft.
Deze regeling betreft de een-procents-
klassencontributie, welke na eenige toe-
lidhting werd aangenomen ingaande op
1 April 1911. In verband hiermede zal het
reglement voor de weerstandskas in dien
geest gewijzigd worden.
Nog richtte de WelEerwaarde Advi
seur, kapelaan van Heeswijk, een aan
moedigend woord tot de vergadering,
waarna de voorzitter met gebed sloot
Het aftreden van Minister Cool.
De Haagsche correspondent van de
„Tel." meldt:
Naar ik van vertrouwbare zijde ver
neem, is de crisis aan Oorlog nog lang
niet opgelost. De regeering moet een
sterke poging hebben gedaan om minister
Cool op zijn besluit te doen terugkomen,
doch dit laatste wordt onwaarschijnlijk
geacht. Wie hem zal opvolgen, is nog
onzeker.
Het Kamerlid Colijn wenscht, naar men
mij zeide, niet in aanmerking te komen.
Van Katholieke zijde worden genoemd
de kolonel W. H. van Terwinga, sous-chef
van den generalen staf, en jhr. G. A. A.
Alting von Geusau, hoofd van de 2e af-
deeïing aan het ministerie van Oorlog.
In parlementaire kringen acht men ech
ter het optreden van een Katholiek
minister zeer onwaarschijnlijk.
Voorts kan ik nog het verrassende
nieuws meedeelen, dat een aantal leden
der Liberale Unie bij vergissing vóór de
motie hebben gestemd. Zij hadden niet
gehoord, dat de minister beloofde, een
vierde deel der salarisverhooging reeds
aanstonds te zullen reserveeren voor pen
sioenstortingen.
Was dit duidelijk tot bedoelde leden
doorgedrongen, dan zouden zij tegen de
motie hebben gestemd.
Ook uit andere inlichtingen bleek mij,
dat meer leden van links om redenen
buiten de zaak zelve gelegen hun stem
voor de motie uitbrachten.
Uit een en ander blijkt, hoe de minister
door samenloop van omstandigheden is
gevallen.
Minister Cool.
Naar men verneemt, moet de aftredende
minister van oorlog het bed houden. Hij
is lijdende aan influenza.
A. s. Zaterdag zal H. M. Koningin den
heer Cool in audiëntie ontvangen.
KORTE KRONIEK.
Bij de herstemming voor een lid
van den gemeenteraad in Amsterdam II,
waarvoor een Kath. en een Soc. Dem. in
het strijdperk treden, besloten de Vrijz.
Democraten den socialist te steunen.
De eervol ontslagen hoofdboekhou
der der Gemeentelijke Electriciteitswerken,
te Amsterdam de heer J. C. Groothoff, is
thans door B. en W. weer in eengemeen-
tebetrekking geplaatst
De heer Groothoff is nl. benoemd tot
boekhouder bij de Gemeentetram.
De gewone audiënties van den mi
sters van marine, financiën en koloniën
zullen deze week niet plaats hebben.
Gisteravond is van Hamburg in den
Nieuwen Waterweg binnengekomen het
Duitsche ss Martha Woermann, waar
mede de 11 millioen ton bereikt en over
schreden een cijfer dat nog nooit in een
geheel jaar werd bereikt.
In het jaar 1907 het was toen zeer
druk met steenkoleninvoer zijn er
10,215 schepen den Nieuwen Waterweg
binnengeloopen, metende 10,530,419 ton.
Dit werd als een zeer groot cijfer geacht.
Nu, op 19 December, is dit aantal reeds
verre overseincüco.
Te Bloemendaal overleed op 64-
jarigen leeftijd de heer J. H. A. A. Kalff,
lid der firma Anton Kalff «ScCo te Rotterdam.
De overledene, die zich op philantropisch
gebied onderscheidde, was ook jaren
lang bestuurslid derLeidscheKweekschool'
voor de Zeevaart.
De gemeenteraad van Harderwijk
heeft in zijn laatste zitting een drietal
adressen behandeld die alle beoogden,
den Raad ervan terug te houden de oude
kloosterkerk aan de katholiek af te staan.
Zij werden echter alle door kennis
geving aangenomen, zoodat werkelijk en;
kalm over de koopsom voor de tekort-1
heid kan worden beslist.
LEIDEN, 20 December.
Sociale Cursus.
De tweede les van de Sociale Cursus,
die gisteravond1 werd gehouden, was ge
wijd aan de bespreking van de fon'geval-
lenwet door den beer A. H. J. Engels.
Wegens afwezigheid van den voorzitter.'
werd de vergadering geopend door den
heer Mr. A. Tepe.
De heer Engels verklaarde, dat deon-,
gevalienwet werd geëischt door de on
voldoendheid in onze wel, die schade
loosstelling geeft aan depgene ,die door'
een onrechtvaardige daad is benadeeld. I
Het onrechtvaardige kan bij een ongeval!
in de meeste gevallen niet wordien aaui-
getoond. En bovendien, als dat bewezen,
is, kan de werkgever financieel niet in.
staat zijn de schadeloosstelling te geven
zoodat de arbeider toch het nadeel inoet
lilden.
lil deze leemte heelft de ongevallenwet
voorzien, die de werklieden verzekert .te
gen de geldelijke nadeelen, die voortko
men uit ongevallen, in verband met- de
uitoefening van hot bedrijf buiten huw.
schuld ontstaande. De wet verzekert
echter niet tegen elk geldelijk nadeel,
doch slechts tegen dat, wat zijn Oorzaak
vindt in een lichamelijk leifcel of;eenl
stoornis der geestvermogens. Niet alle
bedrijven zijn opgenomen onder de onges
vallenwet, uitgezonderd zijn: landbouw
tuinbouwerij, visscherijbedrijf buiten ri
vieren en binnenwateren, scheepvaart!
zonder motors.
Spr. zeide niet in een dorre a qtlik cl spel
wijze behandeling de ongevallenwet rte
zullen verklaren, maar een geval uit do:
practijk te nemen en de geheele loop nai
te gaan. Dit deed spreker op een aange
name, onderhoudende manier, alles toe
lichtend door eigen ondervindingen. Spr.'
ging na hoe bij een ongeval tie betrok
kene ziöh moet aanmelden aan het post
kantoor, waar een formulier kan worden
ingevuld, hoe dit formulier wordt opgezom
den en daarvan nota wordt gehouden,
door de rijksverzekeringsbank en de in
spectie van den arbeid, waaronder de-
plaats van het ongeval ressorteert.
Dc uitkeering geschied door de rijks
verzekeringsbank, als er geen risico-over
dracht heeft plaats gehad, waarbij de pa
troon op zich heeft genomn de'kosten te
betalen onder een hypotheekstelling.
De rijksverzekeringsbank betaalt bij
geheele invaliditeit de eerste 6 weken ze
ventig procent van het loon, den volgen
den tijd is de uitkeering minder in over
eenstemming met de toegenomen beter
schap.
Gevoeld men zich onrechtvaardig be
handeld door de rijksverzekeringsbank,
dan kan men zich wenden tot den raadj
van beroep, en in hoogste instantie tot
den centralen raad. Hoe dit alles in zijn,
werking gaat verklaart spr. op 'n 'duide-
delijke wijze. Vervolgens komt de vraag:
Waar komt hert geld vandaan De kos
ten worden gedragen door het bedrijt
zelf, de patroon moet betalen in over
eenstemming met het gevaarlijke van zijn
bedrijf. Als hij, zooals reeds gezegd, do
risico heeft overgenomen, heeft hij een
hypotheek rte stellen of een pand als
waarborg te geven en slechts te betalen
in de administratiekosten van de rijks
verzekeringsbank.
Spreker laat in zijn rede duidelijk zien
welke groote fouten aan de ongevallen»
wet kleven.
Na de rede volgt een geanimeerde dis»
cussie over het gesprokenen.
De voorzitter, Mr. Tepe, brengt spre«
ker zijn hartelijken dank voor hertaange
name en leerzame zijner rede. De Vorig»
spreker Mr. A:ilbc--e had dc llieorie zeef
klaar en ,d e spra
ker heelt 0114 uy sarnie..^Ciejd ja (te prxa