19
BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
No. 366.
3)e Êcicbohe Sou/tornt
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
December
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Gelukkig geen Partijstemming
Minister Cool is ten val gebracht door
een stemming, waarbij de antithese zoek
was.
Vóór de motie-Duymaer toch stemden
16 anti-revolutionairen, 4 katholieken, 6
unie-liberalen en 3 vrij-liberalen.
Tegen: 2 anti-revolutionairen, 10 ka
tholieken, 9 unie-liberalen, 1 vrij'-liberaal
en 1 wild-liberaal (de heer de Jongh).
Alleen de vrijz-democraten en christe
lijk-historisch en Weven homogeen, resp.
vóór en tegen de motie, terwijl de socia
listen tegen de stenming de zaal verlieten,,
wijl zij nódh de tractementsverhooging
der officieren „nodzakelijk" wilden noe-!
men, gelijk de mifcie deed, nóch den mi
nister wilden stenen, wat zij zouden
doen door voor te temmen.
Ziet: zoo'n steiming is er nu een
naar ons 'hart HM ons defensiewezen
is o-een-quaestiè va;reChts of links en nog
veel minder is z\ks het geval met de
vraag, hoe salaris*ring en pensionnee-
ring der officieremullen geregeld wor
den. Zoo iets, dan eeft dat toch met de
politiek geen sikkêtje uitstaande.
We "kunnen dan >k niet inzien, waar
om juist nu zooa de Kameroverzicht-
schrijver van 't „bi." meent „de
sterke coalitie een llendig figuur moet
maken in de oogi van het gansdre
volk."
De coalitie heeft Is zoodanig niets te
maken met het zuer financieel-sociale
punt ,waar de steming om ging, zoodat
We geen reden kuren vinden ^oor den
volgenden uitval va genoemden Kamer-
journalist:
„de redhtsch meerderheid heeft
niet eens zoovel besef van poli
tiek b e 1 eid'gezwegen nog van
hart voor onze efensie) dat zij een
heid genoeg karvinden om den Mi
nister gelegenhel te geven tot indie
ning van haar lannen. Ze valt, op
een quaestie v& geenerled principieel
belang, in twe* gelijke helften uiteen
en laat zoodonde den Minister val
len. Zij, die dar zat om onze verde
diging, ons bger, te helpen verbete
ren
Lamlendiger kan het niet.
Diegen er die in 1909 bij de stem
bus dit Kabinet en deze meerderheid
hebben gesteund met hun stem, om
dat ze meenden dat de defensiebelan-
gen veiliger waren bij de redhter-
dan bij de linkerzijde, zullen nu wel
inzien hoe deerlijk zij zich hebben
vergist.
De schipbreuk van Minister Cool is
meteen de schipbreuk van de recht-
sche militaire politiek."
En dit alles omdat een deel der recht-
■sche leden hun opinie geen geweld aan-
jdeden, maar eenvoudig naar hun overtui
ging stemden bij een „quaestie van geo
lied ei politiek belang."
't Is sterk.
Zeker, ook wij bekennen, dat er ^weer
jeen stok is gestoken in 't wiel van omj-
jzen nauwelijks weer, wat op gang' ge-
brachten defensiewiagen", doch aan wie
5de schuld
Eenvoudig aan degene, die deze zaak
jvan betrekkelijk ondergeschikt belang
tot een portefeuillegevaarte hebben o-
geklaren.
We zeggen, „d'egenen", want het is
jmen las het in onze parlementaire ru
briek w,at zonderling gegaan -met
ti&t portefeuille-gerammel. De heer Loh-
tnan begon ermede en de minister deed
pet hem pas in twjeede instantie na
fcen gebeurlijkheid welke reeds op zidh-
feelf stof genoeg deed en doet opwaaien.
Niet echter om hieraan mede te doen
fcchreven w>e dit stukje, doch louter om
fr ojp t ewfljzen ,dat men ïjiet de coali-
fie aansprakelijk kan stellen voor de nu
Vleer ontstane „stremming der reor
ganisatie van onze defensie". De verant
woordelijkheid komt geheel op hen, die
tan een bijzaak zij moge dan voor
jelen van grootbelang zijn noodeloos
<en parlementair struikelblok maakten.
Wij blijven ons inmiddels verheugen
vcj het feit, tiat de. stemming;. ©g de-
i i „uug; Vuil Cuul eeu ^euien^de wiasj
- '.iuging .n dc ie-
ALGEMEEN OVERZICHT.
Heden zullen de laatste loodjes ge
legd1 wjorden bij de
Engelsche verkiezingen.
In de laatste 3 districten zal Van
daag gestemd wiord'en en het is te geloo-
ven dat niet veel verandering meer in
de partijgroepeering gebracht zal kun
nen wlorden.
Zaterdagavond laat, waren gekozen
268 liberalen, 271 unionisten, 43 la
bours, 73 Redmondisten, 9 O'Brienisten
De stand der partijen is dus 384 tegen
271.
Zooals we reeds meldden is door de
Spaansche Cortes
d!e beruchte Cadenas-wet in behandeling
genomen. Canalejas verklaarde daarbij
dat de verantwoordelijkheid ,voor de
vertraging der onderhandelingen met
met Rome en de houding der regeering
in zake de godsdienstkwestie, op de
Carlisten en de Integristen kon gewor
pen wlorden. Deze parlementaire groe
pen moeten hun obstructie laten varen,
tot de definitieve wtd± op de congrega
ties wordt ingediend, zoo adviseerde de
premier, en hij voegde er dadelijk aan
toe, dat hij besloten was om de onder
handelingen met Rome niet te hernieu
wen alvorens het land door de goedkeu
ring van de wet op de congregaties het
vertrouw.en in de regeering had uitge
sproken
Tenslotte ried de premier den Car-
listen en Integristen aan, om af te zien'
van hun obstructie. Daardoor zou het
Cadenas-ontwerp niet gewijzigd wor
den. Indien deze partijen toch met haar
obstructie-politiek voortgingen, zou d'e
-regeering die noodige maatregelen ne
men om er een eind aan te maken.
Dit is de nieuwste zet van Canalejas.
Aan de katholieken te vragen: „Wilt
gij onderhandelen met de H. Stoel, dan
de grendelwet aannemen." Maar zij wil
len wel onderhandelen en geen' gren
delwet.
Wat het gevolg zal zijn? De tijd1 zal
't leeren.
Tegen de oproerige matrozen in
Brazilië
die aan de jongste muiterij hebben deel
genomen in het proces voor d'e krijgs
raad begonnen. Al die nette heerschap
pen wforden uit den dienst gejaagd en
naar huis gezonden. Blijft de vraag of
dit de meest juiste straf is. Een tijdje een
zame opsluiting was toch wel beter.
Zoo spoedig mogelijk zullen zij nu door
andere manschappen evrvangen worden.
Of edhter de toestand zoo rooskleurig
is als de regeering voorgeeft?
Te Londen heerscht ,vo!gens een te
legram aan de „Neue Freue Presse"
groote ongerustheid over den toesrtandi
van Brazilië. Het schijnt, dat behal
ve regeeringisdepéchen, nog steeds geen
telegrammen naar 'liet buitenland worden
toegelaten Bankiershuizen die groote be
langen in Brazilië hebben kregen' op
dringende vragen geen antwioordde
censuur te Rio Janeiro moet wiel zeer
streng zijn," dat niet eens zakeirtelegram-
men wjorden doorgelaten.
Ernstig, zij het door andere oorzaak
is d'e toestand ook op
Madeira
vvtaar nog steeds de cholera in heVigie
mate blijft heerschen.
Blijkens een ambtelijk bericht oVer d'en
toestand op Madeira is de epidemie te
Funchal en in andere districten onveran
derd maar te Camera de Lobos ernstig.
De noordkust is choleravrij, maar 't zui
den is besmet. De rust zal geleidelijk
hersteld wlorden, alleen in Camara d'e
Lobos duren de onlusten voort. Blijkbaar
staan die in nauw verband tot de epi
demie. De correspondent der ,Koln. Ztg
verneemt ,dat dagelijks omstreeks 200
gevallen voorkomen, en dlat het verzet
van het volk tegen de maatregelen der
regeering een ernstig optreden van' de
gewapende macht noodig maakt. Gis
teren is de kruiser „Almirante Reis" met
buitengöwjone orders uitgeloopen, bij-
derheden zijn edhter moeilijk te Weiten.
te komen ,daar de Lissabonsche pers
op bevel der regeering zwijgt
China
L "7 met vijandige oogeh 'd'e
having feeieeki begint, nu
het eindelijk daartoe b.esloten heeft, met
verrassende snelheid zich te hervormen.
Bij het voorparlement zijn nu reed's twlee
belangrijke Wetsontwerpen door de re
geering ingediend.
Het eerste ontwerp betreft een veree-
nigingswet. Tot nu toe bestond in Chi
na alleen vrijheid van vereeniging voor
kooplieden en arbeiders, die bijzondere
gilden vormden. De nieuwe wet staat
alle vereenigingen foe en van alle stan
den, wianneer het doel wettelijk geoor
loofd is. Soldaten, geestelijken, profes
soren en studenten niogen echter geen;
vereeniging vormen. Het ontwerp is aan
genomen, ondanks de levendige protes
ten der universiteitswereld.
Het tweede ontwerp handelit over de
pers. Vele jaren lang was een uiterst
streng decreet in werking, dat de pers
aan allerlei strenge maatregelen onder
wierp, zoodat de Chineesche bladen be
scherming zochten bjj het buitenland^ bij
Franschen, Engelschen enz.
Het nieuwe ontwerp breidde deze be
palingen uit, maar niet genoeg, en het
voorparlement eischte verbeteringen.
Aanvallen op de persoonlijke eer wor
den zeer streng gestraft, me{t uitzonde
ring van het .geval, wanneer de aanval
is gedaan zonder kwiaadwillig opzet en
in het belang van het algemeen. De
kranten mogen geen propaganda ma
ken voor een nieuwen regeeringsvorm.
Geweldige opschudding heeft in
Amerika
veroorzaakt de mededeeling van den
staatssecretaris van Oorlog, dat de toe
stand der verdediging allerellendigst is.
Men beschuldigt hem van niets meer of
minder dan van een samenspanning met
de vertegenwoordigers van de staten
aan de Zuidzeekant, wapenfabrikanten
en eenige bladen om het land schrik aan
te jagen ,ten einde pressie op de con
gresleden uit te oefenen tot aanneming
van een zwiare oorlogsbegrooting.
Van welken aard de argumenten zijn,
die men aanvoert tegen de bewleringien
van den minister van oorlog blijkt dui
delijk uit de volgende uitlating van een
voornaam lid van het Congres>,Het
is malligheid' ons bang te willen maken
met een landing van 100k000 man op
onze kust. Mocht zoo iets Werkelijk eens
gebeuren, dan zouden op hetzelfde oo-
genblik een millioen vrijwilligers den
indringers te lijf gaan, desnoods met
steenen wanneer geen andere ammunitie
te krijgen is."
Anderen daarentegen, beweren dat het
gevraagde broodnoodig is en staven dit
met bewijzen.
Juist als bij ons, zou men zoo zeggen.
Een soort 40 millioen voorstel. Als het
den staatssecretaris dan maar niet even
zoo gaat als onzen Minister Cool.
GEMENGD.
De nieuwe zitting der Oostenrijk-
sdhe delegatie zal 28 dezer worden ge
opend'. Den 29en houdt de Keizer de
troonrede Als voorzitter en ondervoor-
ter der delegatie worden onderscheiden
lijk genoemd Baernreither en Glom-
binski.
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is benoemd tot direc
teur van het telegraafkantoor te Vlissingen
H. F. Oldendorff, thans commies der
telegrafie le kl. en tot directeur van het
postkantoor te Putten J. Schipper, thans
commies-titulier der posterijen en tele
grafie.
De Nijmeegsche kiesvereeniging.
In de Vrijdagavond, onder leiding van
den vice-voorzitter dr. Lemaire gehouden
vergadering van de R.-K. Kiesvereeniging
„Recht voor Allen" was aan de orde de
aanvulling van het bestuur wegens ont
slagname van de heeren jhr. mr. O. van
Nispen tot Sevenaer en mr. dr. A. van
Rijckevorsel.
Met algemeene stemmen werd eerst de
heer Van Nispen bij acclamatie tot be
stuurslid herkozen, waarna het bestuur
verklaarde hem ook onmiddelijk als voor
zitter te herkiezen. Daar de heer Van
Nispen echter afwezig was zal moeten
afgewacht worden of hij zich de herbe
noeming laat welgevallen.
Verder werd in de tweede bestuurs-
vacature voorzien door de verkiezing van
dr. Banning met 89 van de 160 stemmen.
Het bleek dat het bestuur gemeend had,
de in de vorige vergadering aangenomen
motie betreffende de kustverdediging nog
niet aan de Tweede Kamer te moeten
opzenden, onder andere redenen ook
hierom, wijl de behandeling der kust
verdediging in de Kamer eerst in Februari
a.s. verwacht wordt.
De vergadering bleek echter voor de
meerderheid van gevoelen, dat de motie
og ten spoedigste naar de Kamer be
hoorde opgezonden te worden, hetgeen
het bestuur dan ook toezei.
Werklieden-vacantiekaarten.
Zaterdag is te Utrecht een bijeenkomst
gehouden van afgevaardigden van een
20-tal werklieden-organisaties en van
werklieden aan groote fabrieken, waarin
het besluit genomen is zich tot de directie
der Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen te wenden met het ver
zoek de werklieden-vacantiekaarten ook
na 1 Januari 1911 weder verkrijgbaar te
stellen. Zoo noodig zullen bij den minister
verdere stappen worden gedaan.
De minister van justitie.
Ook de minister van Justitie, mr. Regout,
heeft zich voor eenige dagen buitenslands
begeven. Hij en den minister van Water
staat worden Dinsdag in Den Haag terug
verwacht.
Vrijkaarten voor Kamerleden.
Bij de behandeling van de Begrooting
van Waterstaat zijn er weer eenige Kamer
leden geweest, die den Minister verzochten
aandeSpoorwegmaatschappijenvrijkaarten
te vragen voor de leden der Tweede
Kamer. De Minister heeft geantwoord,
dat hij zich daarmede niet kon inlaten,
dat de Kamerleden moesten weten, wat
zij deden.
Nader verneemt de „Tijd" uit zeer ver
trouwbare bron dat er nu pogingen worden
gedaan, om een groot aantal handteeke-
ningen te krijgen onder een verzoek aan
de Spoorwegmaatschappijen,om vrijkaaten
aan de leden der Tweede Kamer te geven.
Is het blad goed ingelicht dan zouden
de maatschappijen wel bereid zijn dit ver
zoek toe te staan, als er genoeg leden
zijn, die de aanvrage doen.
Oneerlijke concurrentie.
De redactie van „De Middenstands
bond", officieel orgaan van den Ned.
Bond van Vereenigingen van den Han-
deldrijvenden en Industrieelen Midden
stand, schrijft:
„Uit de Verslagen van de zittingen der
Tweede Kamer hebben onze lezers on
getwijfeld reeds vernomen, dat de minis
ter van justitie bij de beraadslagingen
over het Hoofdstuk Justitie medegedeeld
heeft, dat vooralsnog van den minister
geen wetsontwerp te verwachten was,
ter bestrijding van de oneerlijke con
currentie.
„Deze mededeeling van den minister
hebben wij met innig leedwezen verno
men, omdat zij geuit werd met de ver
klaring, dat ZExc. geen ontwerp kon
indienen, omdat de Middenstand bij zijn
laatste congres te Arnhem blijk had ge
geven, dat er in de middenstandskringen
geen communis opinio aangaande de
strafrechtelijke bestrijding bestaat.
„In alle bescheidenheid meenen wij te
mogen zeggen, dat wij de door den mi
nister aangevoerde reden, niet juist achten
en ook niet verdiend. Wij beamen het,
men had zich in Arnhem moeten houden
aan hetgeen vroeger reeds te Utrecht door
den middenstand was besloten. In ieder
geval had de congres-voorzitter te Arn
hem, beter gedaan ook deze mogelijk
heid te voorzien, en een streng stand
punt behooren in te nemen tegenover
een deel van de vergadering. Wij zijn
er van overtuigd dat de uitspraak van
het congres met groote meerderheid zich
verklaard zou hebben voor het oorspron
kelijke stelsel-Aalberse-Schürmann, als het
congres voor deze onveranderde conclusie
was gesteld".
En verder:
„Het congres werd bijgewoond door
den vertegenwoordiger van den minister.
En, hoewel liet officiëele stenografische
verslag nog niet verschenen is, meenen
wij toch aan de hand van de gewone
verslagen in dit blad te mogen opmer
ken, dat de heer Snijder van Wissekerke,
die als vertegenwoordiger van den minister
van justitie het geheele congres bijwoonde,
zich absoluut over deze vermeende ern
stige verdeeldheid, in zijn redevoering
niet heeft uitgelaten. Integendeel be
speurde men in zijn toespraak een be
lofte voor een wetsontwerp.
„Wij hopen daarom, dat de minister
alsnog op zijn mededeeling mag terug
komen en ons land spoedig mag ver
blijden met een wetsontwerp waarop de
eerlijke handel reeds zoo lang wacht".
Eerste hulp bedrijfsongevallen.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1
Jan. 1911 opgeheven de bij Kon besluit
van 6 Maart 1907, no. 54, ingestelde com
missie in het belang van het verleenen
van eerste hulp bij bedrijfsongevallen
onder dankbetuiging aan de leden dier
commissie voor de door hen als zoodanig
bewezen diensten en is in de plaats dier
commissie ingesteld een commissie, aan
welke wordt opgedragen den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel van
advies te dienen omtrent het nemen van
maatregelen ter bevordering van het onder
wijs in eerste hulp bij bedrijfsongevallen.
Voorts zijn bij eerstgenoemd Koninklijk
besluit benoemd tot leden dezer commis-
de heerenH. A. van ljsselsteyn, direc
teur-generaal van den arbeid te 's Graven-
hage, tevens voorzitter, A. E. Arkenbout
Schokker, hoofdinspecteur voor de scheep
vaart, te 's Gravenhage dr. J. C. J. Bierens
de Haan, lid van het hoofdcommité van
de Vereeniging Het Nederlandsche Roode
Kruis te RotterdamC. Blankevoort, hoofd
ingenieur der mijnen te HeerlenJ. M.
Bottemanne, inspecteur voor de visscherij
te 's Gravenhagejhr. C. E. Dittlinger,
inspecteur van de Rijnvaart te der doops
gezinde gemeente te Winterswijk, lid van
den Raad van Bestuur van den Nationalen
Bond voor reddingswezen en eerste hulp
bij ongelukken het Oranjekruisdr. Ph.
Koopenberg, medisch adviseur der Rijks
verzekeringsbank te Amsterdam; dr. C.J.
Mijnlieff, lid en secretaris van den Raad
van Bestuur van den Nationalen Bond
voor reddingswezen en eerste hulp bij
ongelukken, het Oranjekruis te Amster
dam G. Oosterbaan, inspecteur van de
Volksgezondheid te Zwollemr. J. B.
Peyrot, lid van den Raad van Toezicht
op de Spoorwegdiensten te 'sGravenhage;
dr. D. Romeijn, dirigeerend officier van
gezondheid der 3e kl. te Bredajhr. mr.
Ch. J. M. Ruijs de Beerenbrouck, lid van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
te Maastricht; dr. E. Wintgens, medisch
adviseur bij de arbeidsinspectie te 's Gra
venhage dr. K. H. M. Van der Zar.de,
inspecteur van het landbouwonderwijs te
s Gravenhage en is benoemd tot secre
taris der commissie de heer Fleischer
voornoemd.
Drinkwaterleidingplannen.
Zooals reeds vroeger is medegedeeld
is op initiatief van den inspecteur van
de volksgezondheid J. E. M. Coebergh
te Utrecht, in samenwerking met clen
inspecteur M. L. G. van Ledden Hulse
bosch te 's Gravenhage, een voorloopig
comité tot stand gekomen, dat ten doel
heeft de oprichting te bevorderen van
eene waterleiding in een deel der pro
vinciën Utrecht, Noord- en Zuidholland,
waarvoor door genoemde inspecteurs een
ontwerp aan het comité werd voorgelegd.
Zaterdag 17 Dec. had de eerste bijeen
komst van het voorloopig comité plaats.
Tot bijwoning dezer bijeenkomst waren
tevens uitgenoodigd de hoofdinspecteur
van de volksgezondheid dr. W. P. Ruysch,
de inspecteurs Coebergh en van Ledden
Hulsebosch, de luitenant-kolonel der Genie
M. Onnen en de Staatscommissie voor
de drinkwatervoorziening.
Over het plan kan nu het volgende
worden medegedeeld. Het omvat 48 ge
meenten en wel in de provincie Utrecht:
Abcoude Baambrugge, Abcoude-Proostdij,
Achttienhoven, Breukelen, Nijenrode,
Breukelen-St. Pieters, Haarzuilens, Harine-
len, Kamerik, ftockengen, Laagnieuwkoop,
Loenen, Loenersloot, Loosdrecht, Maar
tensdijk, Mijdrecht, Nigtevecht, Ruwiel,
Tienhoven, Vinkeveen, Vleuten, Vreeland,
Westbroek, Wilnis, Z e g v e 1 d en Zuilen.
in de provincie N.-HollandAals
meer, Ankeveen, Bennebroek, 's Grave-
land, Haarlemmermeer, Korten-
hoef, Nederhorst den Berg, Ouder Amstel
en Uithoorn.
en in de provincie Z.-HollandTer
Aar, Aarlanderveen, Alkemade,
Hillegom, Leimuiden, Lisse,
Nieuwkoop, Nieuwveen, Rijn-
saterwoude, Rietveld, Sassen-
heim, Warmond, Woubrugge
en Zevenhoven.
De totale lengte van het buizennet zal
ongeveer 400 kilometer bedragen. Daarin