2e Jaargang.
No. 350.
30
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
9c £cicbehe Sot i/tornt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
November
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiêngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Katbolieken, graag op baantjes.
Politie en Brandweer.
Aantal Katholiek.
.Commissaris 1
Jrioofdinspect. 1 0,
inspecteur* 3 1
Adj.-inspeel. 4
[Hoofdagenten 4 .1
Agenten le ld. 10 3
Agenten 2e kl. 20 3
Agenten 3e kl. 51 11
(Command, brarrchv. 1 0
Pndercomim. 1 0
96 19
Om de statistiek zoo gunstig mogelijk
te maken hebben wij onder het aantal
Katholieken ook nog maar opgenomen,
om het woord van den heer de Stuers
in de Kamer te gebruiken de
5 Katholieken.
algemeen overzicht.
Gisteren verwees de Duitsche Rijksdag
het wetsontwerp betreffende de
ScheepvaarttoIIen
naar een commissie van acht en twin
tig leden.
Tijdens het verloop der debatten spra
ken de Saksische afgevaardigden zich,
tnet het oog op de Elbe-scheepvaart, te
gen het voorstel uit De Badensche af
gevaardigden maakten hunne stem afhan
kelijk van de regeling betreffende den
boven-Rijm.
Aan de „Fram'kf. Ztg." meldt men nog
wit Manheim.
Op het 'oogenblik worden zeer bijzon
dere pogingen gedaan, om de aanstaan
de diplomatieke onderhandelingen met
Nederland betreffende opheffing van de
jRijnvaart-akte voor te bereiden. De Ne
derlandsche regeering verzet zich, zooals
men weet, ten krachtigste tegen de in
voering van tollen op den Rijn. Men
zou nu haar tegenstand jvillen over
winnen, doordat de Nederlandsche be
langhebbenden bij het Pijnverkeer huil
regeering verzoeken, de heffing van
rechten op den Rijn goed te keuren. Men
Zou willen dat alle Duitsche firma's,
die in handelsbetrekkingen met Neder
land staan, op hun Nederlandsche han
delsvrienden in dezen geest invloed oefe
nen. De gevolmachtigde van .een Zuid-
'cfuitsche regeering zou op het oogenblik
'de Duitsche handelscentra afreizen met
een opdracht om een dergelijke bewe
ging te beginnen.
Het begint er in
Engeland
raar uit te zien. Tooneelen van ongetem-
jde geestdrift hebben zich afgespeeld tij
dens een groote demonstratie der unio
nisten van Belfast. Twintig duizend men-
schen hielden een meeting buiten h^t
stadhuis, waarbij verschillende sprekers
Verklaarden„wanneer wij gedwongen
jvroden om in Ulster (Ierland) Home
rule aan te nemen, dan zullen wij dit
niet alleen tegengaan door belastingen
te weigeren, maar, zoo inoodïg, nog door
«trengere maatregelen."
Op de buitengewone vergadering van
,den raad van Ulster, die gisteren ge
houden is, werd besloten om onder de
mannen van Ulster een inschrijving te
ppenen en wapens te koopen om Home
fjUle met geweld tegen te gaan.
Men verwacht dat voor 10.000 pon'd
Jsterling'zal geteekend worden.
Dat wordt dan een verkiezings-
fetrijdwiet grof geschut. Het ware echter
te wenschen dat ze liever bij hun oude
torojectielen bleven .waarvan minister
iWinstoai Churchill eergisteravond weer
eens geprofiteerd heeft. Toen hij op
Nveg naar een vergadering te Colches
ter door de drukke straten ging, werd hij
Jmet rotte visch geworpen en met mod-
jder. De vensters van de zalen van het
liberale comité werden ingeworpen ,en
Üe verkiezingswagen der liberalen ver
nield. De po'tie, die met moeite de or-
.de kon handhaven, trok tot laat in dep,
fcïond or de straten.
jWe kunnen weer eens melding maken
van een
rede van den Duitschen Keizer
nu weer uitgesproken bij de inwijding
eener nieuwe technische hoogeschool te
Breslau. Niet toevallig, zoo zei hij, loopt
de geweldige vlucht van onze nijverheid
met den vooruitgang van het hooger
teahnisch onderwijl in Duitschland even
wijdig. In de hoofdstad van Silezië zijn
de voorwaarden voor een nuttige werk
zaamheid van een technische hoogeschool
rijkelijk aanwezig. Wie hier onderzoekt
en onderwijs geeft, doe het in opzien tot
God den Heer, met heiligen ernst. Wie
hier onderwijs ontvangt, zij zich steeds
bewust dat hij er toe geroepen kan wor
den eens een leider van het volk op ©eco
nomisch en sociaal gebied en tegelijk
een voorbeeld in .trouwe plichtbetrach
ting jegens koning en vaderland te zijn.
Alleen de arbeid, die voor het /alge
meen verricht wordt, is volledige arbeid
Aan zulk een arbeid wijd ik hierbij dit
nieuwe gebouw.
We mogen bovenstaande woorden ze
ker ook wel in overweging geven ,aan
onze professoren. Ze kunnen er mis
schien hun nut nog mee doen.
Over de Portugeesche
ex-koning Manuel
meldt de „Democratie": Koningin Amé-
lie, misschien vergezeld van Dom Ma
nuel, zal binnenkort Woodnorton verla
ten, om naar het kasteel Randon te ver
trekken.
De „Vossische Zeitung" heeft het vol
gende telegram uit Weenen:
Van welingelichte Engelsche zijde
wordt medegedeeld, dat koning Manuel
van Portugal daarom heeft moeten af
zien van een bezoek te Londen, omdat
koning George van Engeland aan den
vroeger en Portugeeschen gezant ver
klaard heeft, dat het optreden van koning
Manuel gedurende den opstand onwaar
dig is geweest en het monarchale prin-
cipe veel ïjieer geschaad heeft, dan de
zegevierende revolutie.
'n Slecht getuigschrift van zijn vroe-*
gere collega.
GEMENGD.
Verschillende Braziliaansohe zee-of
ficieren hebben naar aanleiding van de
aan de muiters verleende amnestie ont
slag uit den dienst gevraagd.
Een der beschermende mogendhe
den van Kreta moet op de jongste nota
der Porte geantwoord hebben, dat het
oogenblik van de definitieve regeling der
Kretakwestie zich niet lang meer zal laten
wachten.
De directie van de spoorwegmaat
schappij, die de lijnen van Medina naar
Zamora en Vigo exploiteert, heeft den mi
nister van openbare werken telegrafisch
medegedeeld, dat het verkeer op haar lij
nen is stop gezet, omdat het personeel
tot staking is overgegaan.
Tc Swansea hebben twee groote bij
eenkomsten van mijnwerkers uit Wales,
te zamen een 27.000 man, afwijzend be
schikt op het verzoek van de stakers uit
Zuid-Wal es om hen door een algemeene
staking te steunen. Op beide vergaderin
gen was de meerderheid tegen algemeene
staking overwegend groot.
De Fransche regeering heeft een
suppletoir crediet van 4 millioen gulden
aangevraagd om de slachtoffers van de
overstroomingen en wijnbouwers en land
bouwers, die veel te lijden hebben gehad
van het slechte weer, schadeloos te stel
len.
In het marinehospitaal te Toulon lig
gen thans bijna 100 typhuspatiënten.
Het Fransche Kamerlid Ouesnier heeft
een wetsvoorstel ingediend om het jaar-
lijksch inkomen der Kamerleden op 15000
frank te handhaven, maar met bepaling,
dat verzuimde vergaderingen, 't zij van
de Kamer of van de commissies, in min
dering gebracht zullen worden. De aan
wezigheid der leden zal door middel van
presentiepenningen geconstateerd wor
den.
De hertog van Connaught heeft
zich te Potchefstroom uitgelaten, dat ko
ning George misschien in het voorjaar
van 1911, uit Indië terugkomende, een
bezoek aan Zuid-Afrika zal brengen.
Te Wiesbaden is thans de interna
tionale conferentie voor de vaststelling
van den tijd van vertrek en aankomst der
Europeesche treinen bijeengekomen.
Thans hebben nog slechts voor-con
ferences plaats. De eigenlijke .vergade
ringen zullen eerst morgen beginnen.
De congresleden zullen aan verschillen
de feestelijkheden deelnemen.
Men seint uti Shanghai aan de „Mor
ning Post" dat 2.500.000 inwoners ten
noorden van Hangwei in Kansoe van hon
ger zijn omgekomen.
De „Stampa" verneemt uit Rome,
dat men aan het ministerie van oorlog het
vraagstuk van een Jangdurige staking der
spoorwegbeambten bestudeert. De mo
bilisatie der stakers zou groote bezwaren
bieden en men neemt dus daartoe liever
niet zijn toevlucht. Denkelijk zal men lie
ver overgaan tot een beperkten dienst
van treinen, vergezeld door een krachtig
militair geleide, met welken maatregel
men het vroeger reeds 'heeft beproefd.
Tusschen Trikkialla en Wolo is
een poging gedaan, den trein, waarin Ve-
niselos, de eerste minister van Grieken
land, reisde, te doen ontsporen. Een zwa
re ijzeren stang was dwars over de rails
gelegd, en was de misdadige opzet ge
lukt, dan zou een ernstige ramp zeker on
vermijdelijk zijn gebleken. De trein zou
dan van een tamelijke hoogte in een zeer
snel stroomende rivier zijn gestort. Intus-
schen, van dit alles is niets geschied. Vol
gens sommige bladen heeft de oplettend
heid van den machinist een ernstig onge
luk voorkomen. De Koning heeft Veni-
selos een telegram van gelukwensch ge-
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is A. J. van Gerre-
vink benoemd tot burgemeester der ge
meente Oldemarkt.
Centrale Aldeeling.
Na de tweemaandelijkschc vernieu
wing hebben Maandag de afdeelingen
der Tweede Kamer hare voorzitters ge
kozen. Benoemd werden vijf leden der
rechtsche coalitietwee antirevolutio-
naren, twee christelijk-historischen en
één Katholiek. Geen enkel vertlegie'ri -
woordiger van de oppositie verkreeg!
een plaats in de centrale afdeeling,
merkt „Land en Volk" op.
Aanvaring bij Barendrecht.
Ged. Staten hebben aan de Staten van
Zuid-Holland o.a. het volgende bericht:
Op den lOden Nov. is een groote ijze
ren Rijnaak, metende 2025 ton, komende
uit de richting van Dordrecht, tegen de
brug over de oude Maas te Barendrecht
aangevaren, en heeft daar zeer ernstige
schade aangericht De toestand van den
oostelijken hoofdligger van de derde over
spanning waartegen de aanvaring plaats
had, was van dien aard, dat het tramver
keer onmiddellijk gestremd moest wor
den, terwijl het gewone verkeer slecht
tot een maximum gewicht van 2000 K.G.
voor vracht en voertuig samen, toeglaten
kon worden.
Met de Naamlooze Vennootschap „F.
Kloos en Zonen's werkplaatsen," aan den
Kinderdijk, is een onderhandsche over
eenkomst getroffen tot herstel der schade.
Sedert is in de derde overspanning een
steiger met juk tot stand gekomen, waar
door het tramverkeer kon worden hervat.
De schade is voorloopig begroot op een
som van f15000. De eigenaar van het
schip heeft zich schriftelijk verbonden de
ze som te storten onder latere verreke
ning van de meerdere of mindere uit
gaaf.
Daar de storting op dit oogenblik nog
niet heeft plaats gehad, treden Ged. St.
in overleg met Mr. Thorbecke, omtrent
maatregelen welke te nemen zijn, en zul
len zij den Staten, mocht die storting uit
blijven, vóór 13 December een voorstel
doen.
Drankbestrijding.
Het bestuur van den Diocesan en Bond
van R. K. Drankbestrijders vereenigingen
in het aartsbisdom Haarlem, is thans als
volgt samengesteld: W. J. van Dam, te
Ouderkerk a. d. Amstel, voorzitter, Dr.
N. M. J. Borst Pauwels, Haarlem, onder
voorzitter; G. P. Bon, den Haag, Veen-
kade 23, le secretaris: G. A. Gerritsen Jr.
den Haag, 2de secretaris; J. O. Potharst,
Gouda, le penningmeester; H. Stule-
meijer, Rotterdam, 2e penningm.; p.
Goossens, Heemstede, lid.
KORTE KRONIEK.
De gemeenteraad van' Hilversum'
heeft besloten, ten einde het natuitr-
êghoqa te be^öHden^ tot den r.inkoop yan
het 56 H.A. groote landgoed Hoogt vain
T. Kruis, behoorende aan den heer Tem
mink, voor den som van J 270,000.
In een te Gouda gehouden verga
dering, enkel toegankelijk voor katho
lieken, is in beginsel besloten tot pip
richting van een roomsch-katholieke
broodbakkerij en verbruiksvereeniging.
Een 80-tal leden traden voorloopig toe.
LEIDEN, 30 November.
St. Joseph Qezellen-Vereeniging.
Hedenavond wordt in het gebouw van
de St. Josephs Gezellen Vereeniging de
cursus in uitgebreid lager onderwijs ge
opend, welke gegeven wordt onder lei
ding van den heer J. J. H. Pommée, on
derwijzer aan een der R. K. scholen al
hier. Een groot aantal leerlingen, leden
van de vereeniging, hebben zich voor het
onderwijs aangemeld, dat kosteloos ge
geven wordt, en, behalve Ned. Taal, re
kenen en schrijven, die vakken omvat,
welke met het oog op de toekomst van
bijzonder practisch nut zijn.
De cursus wordt tweemaal per week
gegeven, Woensdag en Vrijdag avond van
71/2 uur tot 9 uur, voorloopig geduren
de de wintermaanden.
Met instemming zal dit bericht wor
den vernomen, niet alleen omdat het uit
gebreid lager onderwijs voor de betrok
kenen allernuttigst is, maar ook omdat
wederom het bewijs geleverd wordt, dat
de kath. vereenigingen voor alles er naar
streven voor hare leden nuttig werkzaam
te zijn.
De stakende kettingsmeden.
Indien men een beroep wil doen op het
publiek om steun ten behoeve van sta
kers in te roepen, en gaat daarbij te
werk als gisteravond het comité voor
de kettingsmeden deed, loopt men meer
kans antipathie dan sympathie voor de
beweging te wekken. Bij het binnen
komen der zaal klonken ons socialisti
sche liederen tegen, er werd met socia
listische ledtuur gevent enz. Aldus werd
aan deze steunbeweging een rood ca
chet gegeven en zal in zulke omstandigj-
heden de strijd voor de kettingsmeden
er niet gemakkelijker op worden. Im
mers, niet alleen de burgerij, maar ook
het overgroote meerendeel der arbeiders
wenscht de socialistische propaganda
volstrekt niet en het streven van de so
cialisten, om het heft in handen te krij
gen, zal uitloopen op een mislukking van
de staking door vermindering van steun.
Dan rijst de vraag: aajn wien de
schuld? Heeft allereerst het hoofdbe
stuur van den (soc.) Alg. Ned. Metaal-
bewerkersbond besloten geen steun te
verleenen, en werkt het, volgens mede
deelingen van den spreker van gister
avond, de actie om steun tegen, thans
belemmert ook het kleine groepje socia
listen door hun onhandig optreden den
strijd der kettingsmeden.
Wat de vergadering betreft, werd de
ze geleid door den heer Akkermans, die
veel grooter belangstelling van den kant
van het publiek had verwacht en daarna
het woord gaf aan den heer A. J. P.
Hooze van de „vrije" Landelijke Fede
ratie van metaalbewerkers. Spr. meen
de, dat door verkeerde voorstelIingeni
vanwege de Directie der Grofsmederij
de steun van het Leidsch publiek ver
minderde. Spr. betoogt voorts, dat de
directie met de waarheid op gespannen
voet staat. Allereerst is het werk der
kettingsmeden veel zwaarder dan van
de bank- of machine-werkers. Zoo de di
rectie inderdaad de voorgestelde loonen
zou garandeeren, willen direct alle sta
kers den arbeid hervatten. Spr. aanvaardt
de bewering niet, dat de toestand der
fabriek loonsverlaging noódig maakt. Er
werd in de drie laatste jaren resp. netto
winst gemaakt van f 85.254,27,
f72,028,81 en f83.438.78; het divi
dend bedroeg telkens 8 pet. en directeur
en commissarissen ontvingen ieder jaar
een toelage ad f 17.500. Er kan dus niet
geklaagd worden. Indien de Directie de
wereldmarkt wil veroveren, zooals voor
gegeven wordt, kan zij dit onmogelijk
doen met het bedrag dat zij den armen
kettingsmeden wil onthouden, varieerend
van f 2000 tot f 4000 per jaar. Caro-
currentie met Engeland is een voorge
wend motief, ornaat daar de producten
duurder zijn, terwijl bovendien door den
polleken toestand bjederlaiid gijn kettin
gen uit Engeland zal betrekken. De
toestand in de Scheepsbedrijven, die de
afnemers van de kon. Ned. Grofsmederij
zijn, is niet slecht. Van haar cliënten,
bedingt de Grofsmederij fabelachtigal
prijzen. Wat zij meer Je vreezen heeft,
is de cnocurrentie met Schiedam, waar
de loonen desondanks hooger zijin.
Spr. critiseert scherp de zeer laakbarei
houding van het hoofdbestuur van den
Alg. Ned. Metaalbewerkersbond, die d«
steunbeweging tegenwerkt.
Hij protesteert voorts tegen de zeer
partijdige houding door de politie aanH
genomen, die de arbeiders aanvuurde de
fabriek binnen te gaan en niet stond aan
de zijde van het recht maar van een be
paalde klasse.
Spr. wekt ten slotte tot steun p.p<
Hierbij sluit zich aan de heer Verveld
namens het Ohrist. Nat. Vakverbond te
Leiden, waarna de bijeenkomst gesloten
werd.
Aanvaarding lectoraat.
Dr. K. H. E. de Jong, van 's Graven-
hage aanvaarde heden zijn ambt als pri
vaat-docent bij de faculteit der letteren
en wijsbegeerte aan de Leidsche Hooge
school met eene openbare lesover„DeWijs-
begeerte" in de Romeinschen Keizertijd.
De centrale Raad van Beroep (On
gevallenverzekering) heeft uitspraak ge
daan in het hooger beroep van de Rijks
verzekeringsbank tegen de uitspraak van
den Raad van Beroep te 's-Gravenhage,
waarbij met vernietiging eener beslis
sing van de Bank, die verdere schade
loosstelling weigerde, aan J. Ph. v. GL
alhier met ingang van 18 November!
1909 eene rente is toegekend van f 0.085
per werkdag naar 10 pet. invaliditeit, ter
zake van een ongeval waardoor de ring
vinger van zijn rechterhand werd1 ver
wond. De Centrale Raad bevestigde de
uitspraak.
ROOMSCHE AGENDA.
Woensdag, 51/2 uur, St. Josephs
Gezellen Vereeniging, Rapenburg 52,
Bijbelsche geschiedenis met lichtbeelden
voor de kinderen der St. Petrusparochie
van 915 jaar. Spreker, de Weleerwv
Heer Th. Bergansius.
Zondag 12i/z uur. Gebouw R. K.
Volksbond. Verplichte vergadering afd.
Leiden van den N. R. K. V.
HAARLEMMERMEER. De eerste winter
paardenmarkt van jonge paarden zal dit jaar
te Hoofddorp gehouden worden 13 Dec.
HAZERSWOUDE. Wederom is een
aan den veehandelaar P. S. toebehooren-
de koe, welke aan miltvuur was gestor
ven, op het gemeente terrein achter do
openbare School verbrand.
NOORDW1JK. Bij den heer D. Grulle-
mans, den eigenaar van de bloemisterij
„Kweeklust" alhier, kan men een collectie
bloeiende tulpen bewonderen.
Bloeiende tulpen zal menigeen ver
wonderd uitroepen. Ja, en nog wel soorten
die men gemeenlijk niet zoo vroeg in
bloei heeft, namelijk Witte DucMaximus
en Proserpine. Ook roode Ducjes heeft
hij in bloei, maar dat is niet zoo frappant
vroeg.
Vakmenschen verzekerden ons, dat de
Heer Grulleman dit jaaromgetwijfeld het
record sloot.
Bij de harmoniekapel en de Gymna-<
stiekvereeniging bestaat het plan, omi
in Januari a^s. gezamenlijk een uitvoe
ring te geven.
De crisis, die beide dilettantemVerceni-
gingen doorgemaakt hebben, heeft hem1
ieder afzonderlijk zóó verzwakt, dat zij
liever gezamenlijk een mooien avond or-
ganiseeren dan de kans te loopen, niet
in staat te zijn, ieder op eigen gelegen
heid een uitoveringte geven.
NOORDWIJKERHOUT. Gistermiddag
kregen een paar jongens twist, die zoo
hoog liep dat zij de klomp namen, om
elkander te bevechten. Een der strijd-
lustigen, met den klomp zijn tegenstander
willende treffen, wierp mis en trof den
spiegelruit van den heer Reijneveld, die
daardoor flink werd gebarsten.
Ons dorp, anders in den avond zoo
rustig werd gisteravond in beweging ge
bracht door het gerucht, dat er om hall
zeven een bioscope voorstelling zou ge
geven worden voor een winkelraam va*
den kruidenier N. Mens. Natuurlijk wa
er veel volk op de been om de inrich
ting der zaak, de bewerking der tabak e
