No. 340.
Vrijdag
November
1910.
BUITENLAND.
Naar zijn landteru^ekeerd.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
Eeicbdve ©ou/ta/nt
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
In tere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen.
DE abonnementsprijs bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
.per post 5.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/« cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
1®
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratl»
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkood
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De poUSeke toestand in
Engeland
'Svékt nog fteeda de meest levendige be
langstelling. Een buitengewone aan
vraag is er voor tie toegangskaarten voor
ide zitting ran het Lagerhuis, die heden
zou plaaU hebben, met het oog op de
verklaring van Asquith en het antwoord
van Baltour. Men verwacht, dat nog an-
jdere sprekers zich zullen doen hooren,
CA. Redmond en Barnes, de voorzitter
yan de Labour-Party.
Gisterochtend is er weder een vergade-
ting van een aantal unionistische lords
geweest ten huize van Lord Lansdowne
om te beraadslagen over de houding, die
zij Maandag bij de beraadslaging over
het veto-wetsontwerp zouden a.nnemen.
Het is nog wel aan te nemen dat de za-
Jcen in der minne geschikt kunnen wor
den. Immers, in de gisteren gebouden
Hoogerhuis vergadering bleek, dat het
Hoogerhuis aan eigen hervorming wïl
medewerken. Het volgende besluit toch
yan Lord Rosebery werd aangenomen:
Het Hoogernuis zal samengesteld) zijn
uit lords van het Parlement, die Ui de
eerste piaaU gekozen worden door de er
felijke peers uit hun eigen midden en be
noemd worden door de Kroon, in de
tweede piaats zitting hebben krachtens
het ambt dat zij hebben bekleed, en in de
derde plaats van buiten gekozen worden.
Toch verklaart de „Westminster Ga-
Zette", dat de stand van zaken onveran
derd is gebleven wat de plannen van den
eersten minister betreft De redevoering
van Lord Lansdowne in het Hoogerhuis
brengt geen de minste wijziging in de
plannen van het ministerie.
Intusschcn hopen we dat de verklarin
gen heden vsn Asqui -h w_t meer licht zul
len brengen.
Steeds nog komen verontrustemie be
richten uit het
stakingsgebied
in Zuid-Wal es, waar de ongeregeld
heden, die door de aankomst van een
sterke politiemacht Londen wat tot rust
gekomen waren, weder begonnen zijn.
Er komen verontrustende berichten
over de staking in de kolenmijnen van
Zuid Waels. Tusschen Mountain en Abe-
raman in de Aberdarevallei hebben de
stakers een trein aangevallen. Al;e ruiten
zijn stuk gegooid en verschillende reizi
gers zijn min of meer ernstig gewónd.
In de Rhonckiavallei hebben ongeveer
1000 stakers een aanval gedaan op de
bergplaatsen en deze geplunderd. Op het
huis van een kassier is met revolvers ge
schoten. Te Gileach-Goch hebben stakers
werkwillige machinisten belet in de ma
chinekamers te komen, zoodat de mijnen
overloopen. De beschikbare gewapende
macht schijnt onvoldoende te zijn. Mcan-
dag zal te Cardiff door afgevaardigden
van kolenwerkers uit geheel Wales be
raadslaagd worden over de wenschelijk-
heid en de mogelijkheid van een alge-
meene staking.
FEUILLETON.
Uit het Duitseh van J. Jegertehner.
5)
„De eerste vijf en twintig jaren waren
voor mij de schoonste. Ge zijt nu echter
ook nog een knappe vrouw wacht eens
Zijt ge niet vijf en veertig nu?"
„Ik word dezen winter zes en veertig"
Verbeterde zij.
„Als ik u behulpzaam kan zijn bij den
hooibouw, wil ik dit gaarne doen," zeide
hij nu op trouw ha rtigen toon. „Ik houd
er niet van niets te doen. Wie zijn gehee-
le leven lang gewerkt heeft, kan niet goed
den luiaard uithangen."
„Ik dank u", antwoordde de vrouw,
glimlachend, terwijl zij heur haar onder
den witten hoofddoek gladstreek. Het
was even glinsterend als dat van haar
dochter, alleen een tintje donkerder.
>,Hulp kan men altijd wel gebruiken,
doch wij zijn er tot nu toe steeds geko
men. Het gras is niet zwaar'dit jaar en
het graan evenmin. Er staan meer bloe
men op de akkers dan aren4'*
Ook op die Engelsche werven is de rust
nog niet weergekeerd.
In antwoord op een verzoek om de uit
sluiting op te heffen, verklaarden de pa
troons, diat dit niet geschieden kan, voor
dat waarborgen worden gegeven, dat in
het vervolg stilstand niet meer zou voor
komen. Men maakt hieruit de gevolg
trekking, dat de volgende stap vermoede
lijk een conferentie van patroons en ar
beiders za! zijn.
't Is te hopen, dat dit nu tot een oplos
sing zal brengen't heeft nu lang genoeg
geduurd.
Dait denkt men in
Turkije
blijkbaar ook ten opzichte van de kalmte
in de Kretakwestie. Men schijnt dat balle
tje weer aan het rollen te willen hebben.
De „Tanin" betoont zich n.l. zeer mis
noegd over de houding der Turksche re
geering ten opzichte van de Kretensischc
kwestie en verwijt het gouvernement
slechts halfslachtige maatregelen te heb
ben genomen.
Maar ook de schuldeischers van Tur
kije schijnen hun geduld te verliezen.
Eenige mogendheden hebben door ha
re gezanten te Konstantinopel nota's Ja-
ten indienen bij de Porte, waarin aange
drongen wordt op spoecige beta.ing van
vorderingen der respectieve onderdanen
dier mogendheden, bij wie de Porte in
het krijt staat. De Turksche regeering is
over een en ander zeer ontstemd, te meer
omdat zij vreest dat nu ook de Turksche
schuldeischers brutaler zullen worden.
Het zou er dan slecht uitzien voor den
armen man en de nieuwgeslo'.en leening,
waarover hij zoo in zijn nopjes is, zou
misschien wel onvoldoende kunnen blij
ken.
GEMENGD.
De KoniHg van Saksen is gisteroch
tend te Weenen gekomen om Erans Jo
zef aisnog zijn gelukwenschen aan te bie
den met diens tachtigsten verjaardag.
Daar de Koning incognito reist, had) er
aan het station geen officieele begroe
ting plaats; alleen waren ter begroeting
aanwezig aartshertogin Maria Jozefa, 's
Konings zuster, aartshertog Karei Frans
Jozef en de gezant van Saksen. De Ko
ning van Saksen bezocht Frans Jozef in
den Hofburg en bood hem een porselei
nen vaas ten geschenke aan. Frans Jo
zef schonk d en Koning zijn portret
De Russische rijksdoema heeft een
voorstel van den afgevaardigde Tschel-
schow aangenomen, volgens hetwelk in
het leerprogramma der volksscholen voor
drachten over de schadelijkheid van het
gebruik van alcohol zullen worden opge-
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is aan den officier-
machinist 2e kl. C. Habich eervol ont
slag verleend
is aan den commissaris der loodsen, te
vens ontvanger der loodsgelden te Zie-
rikzee J. van Schelven, eervol ontslag
verleend
„Het doet mij genoegen u terug te
zien, Victorine," riep hij eensklaps uit
terwijl hij de ellebogen op de tafel legde.
„Wij zijn het niet eens geworden vroe
ger, maar dat was uw schuld."
De vrouw schudde even met het hoofd
en glimlachte. „Ge hield vroeger te veel
van de pret naar mijn zin en wat er dan
van het gezin terecht komt, heb ik, he
laas bij mijn ouders ervaren."
Frans keek somber voor zich uit
„Ik heb in Amerika heel wat moeten
leeren, wat mij in het begin zwaar viel
en daaronder in de eerste plaats onver
moeid te werken zonder ooit eenige ont
spanning te hebben; ik ben nu een ge
heel andere man dan vijf en twintig jaar
geleden, Victorine."
„Dat doet mij genoegen", antwoordde
de vrouw, en men kon aan haar gelaat
zien dat zij de waarheid sprak.
„Maar nu moet ik weg", zei Frans
eensklaps opstaand. „Vriendelijk dank en
slaap wel, Victorine. Geef mij de hand."
„Goeden nacht", luidde het vriende
lijke antwoorddaarop deed zij hem uit
geleide tot aan de deur.
„Ik ga nu naar de geiten om te zien
of Régine ze goed gemolken heeft," riep
zij hem nog na. „Gewoonlijk doet zij het
veel .te vlug en heeft zij maar half 200-
is toegekend, de aan de orde vaji
Oranje-Nassau verbonden eere-meduille,
in zilver, aan H. Engel, meesterknecht
bij de firma Gebr. D. en M. Grootes
cacao- en chocoladefabrikanten te West-
zaan.
Vervroegde winkelsluiting.
Door een zestal^Amsterdamsche raads
leden is thans een concept verordening
op de winkelsluiting ingediend.
Het zal verboden zijn een winkel voor
het publiek geopend te hebben op gewo
ne werkdagen na 's avonds 9 en vóór 's
morgens 6 uur.
Als gewone \verkdagen gelden niet
de Zaterdagde werkdag voorafgaan
de aan den Hemelvaartsdag en aan
Kerstmis en de zes werkdagen aan St.-
Nicolaas voorafgaande.
Op deze dagen zal het verboden zijn
een winkel voor het publiek geopend
te hebben tusschen 's avonds 11 en den
volgenden morgen 6 uur.
Het zal voorts verboden zijn, een win
kel voor het publiek geopennd te heb
ben op Zondag na 12 uur 's middags, uit
gezonderd de twee Zondagen aan St.-
Nicolaas voorafgaande.
Voor Israëlieten is de volgende uit
zonderingsbepaling ontworpen
Aan hem, die B. en W. schriftelijk ken
nis geeft, dat hij zijn winkels op Zater
dag sluit en daaraan een duidelijke aan
wijzing toevoegt van al de perceelen,
waarin hij binnen tdeze gemeente een
winkel houdt, wordt op zijn aanvrage
door B. en W. een bewijs afgegeven, en
wel voor eiken winkel afzonderlijk, in
houdende, dat hij deze kennisgeving
heeft gedaan.
De bepalingen zijn niet van toepas
sing: op apotheken ep op koffiehuizen
en andere voor het publiek toegankelijke
eet- en drinkgelegenheden.
Kustverdediging.
In een vergadering van een der af-
deelingen van de Belgische Kamer heeft
Woensdag de heer Janson, een der af
gevaardigden van Brussel, de aandacht
van de regeering gevestigd op de plan
nen tot het aanleggen van versterkingen
te Vlissingen en te Terneuzen. In de uit
voering van deze werken zou hij een ver
ontrustend verschijnsel zien voor de neu
traliteit van België.
KORTE KRONIEK.
De gemeenteraad van Alkmaar heeft
met algemeene stemmen benoemd tot di
recteur van het gemeenteslachthuis dr.
F. P. Keijser, keuringsveearts, tevens
plaatsverv. directeur van het slachthuis
te Arnhem, voorheen adj.-directeur te
Leiden.
De verordening op het heffen van rech
ten voor het gebruik van het gemeente-
slachthuis onderging eenige, door de
praktijk aangev/ezen wijzigingen. O. m.
werd overeenkomstig een daartoe door
de gebruikers van het koelhuis uitgespro
ken wensch het koeitijdperk, loopende
van 1 April tot ultimo October, met twee
maanden verlengd, aanvangende alzoo
omstreeks begin Maart en eincügend<e
omstreeks ultimo November, in verband
waarmede het recht van f20 per vierk.
M. koelcelgrondopperylakte werd ver
hoogd met f2 per vierk. M. voor elke
maand, dat het koeitijdperk aanvangt
vóór 1 April en eindigt 11a 31 Oct.
De gemeenteraad van Utrecht heeft
de door B. en W. voorgestelde wijziging
in de heffing der plaatselijke belasting,
zooals die vroeger in ons blad is be
sproken, met alg. stemmen goedgekeurd.
De heer F. van Soest, oud-korpo
raal bij het regiment der pauselijke zou-
aven en vice-president van den Algem.
Nederl. Zouavonbor.d, wonende te
Utrecht, is door Z.H. den Paus benoemd
tot ridder in de orde Van den H. Syl
vester.
Nauwelijks heeft de burgemeester
van 's Gravenhage zijn ambt hervat, of
er loopen geruchten, dat hij zijn ambt
zal neerleggen. De „N. Crt." meldt even
wel, dat de burgemeester pas met half
December beslissing zal nemen.
Bij gelegenheid van het aftreden
van den heer J. F. M. Sterck, school
opziener in het arrondissement Amster
dam VI, hebben de onderwijzers en on
derwijzeressen uit dat arrondissement
een deputatie uit hun midden aangewe
zen, om den schoolopziener namens hen
een huldeblijk aan te bieden, bestaande
uit een album, bevattende een door den
heer j. H. Mulder fraai geteekende oor
konde en de namen der deelnemers.
Gisteren werd dit huldeblijk namens
de Commissie overhandigd.
De raad der gemeente Bfoemendaal
heeft het voorstel van B. en W. aange
nomen, om, ter voorziening in de kosten
van den aankoop van een huis, den aan
koop van grond voor epn te stichten gas
fabriek of gashouder, de rioleering van
het dorp Bloem endaal en van een deel
van den Bloemendaalschen weg en het
leggen van een waterleidingbuis in den
Julianaweg, een leening Van ten hoog
ste f 40,000 aan te gaan, tegen een ren
te van niet meer dan 41/2 pet.
veel melk, als wanneer ik het zelve doe.
Maar praten kan zij wel voor twee."
„Morgen zal ik dat werkje eens ver
richten, Victorine, dan kunt ge zeker
zwarte koffie drinken," riep hij terug,
terwijl hij over de hobbelige straatkeien
naar de herberg terugging.
III.
De hooibouw was in vollen gang, het
koren was gemaaid en lag te droogen op
de akkers. In het gebergte moet iedere
halm bergop, bergaf op slechte wegen
over sloten en beken, tot zware schoven
saamgebonden, in de schuren gedragen
worden. Het koren wordt met den sik
kel gemaaid, en in de gezinnen waar
geen vader is of geen zoons zijn, doen
de vrouwen dit werk. Wat zou de berg
bewoner zijn zonder de onbaatzuchtige,
nooit te kort schietende, hulp van zijn
vrouw! Zij verzorgt de beesten op de
stal, werkt op den akker, houdt de huis-
houdkas en voedt de kinderen op. En
waar zij dan zij aan zij staat met haar
man, Is zij de grootste vart( .de twee;
met frisschen moed zonder „of" of
„maar" begint zij 's jnorgens aan haar
dagtaak en werkt tot 's avonds toe door.
Lu aU zij dan naast hem aan de ;Ltfel
Gemeenteraad van Leiden.
(Vervolg.)
14o. Voorstel tot wijziging van de ge
in eentebegrooting, dienst 1911, als ge
volg van het geven van een andere be
stemming aan de door de fabrieken van
gas en electrititeit afgeloste kapitalen.
B. en W. stellen voor de extra af
lossing door de gemeente van ten
behoeve der gasfabriek geleende ka
pitalen te doen vervallen en dit be
drag ad pl.m. f23000 in de gemeen
tekas te storten, waardoor het hef
fingspercentage van den hoofdelij
ke nomslag ruim 1/4 pet minder kan
zijn, dan anders het geval zou we
zen.
De heer Bosch acht dit voorstel veel
juister, dan dat, wat twee jaar geleden
door den Raad is aangenomen, maar ge
lukkig daarna is ingetrokken. Spr. acht
het standpunt van B. en W. inzake boe
king en afschrijving zeer juist Iets anders
is het mét de Electr. Centraleals later
echter zou blijken, dat de aflossing hoo-
ger moest zijn, hoopt spr., dat commis
sarissen niet zullen nalaten voorstellen
te doen.
gaat zitten om nog een steekje te naaien,
dan kan hij gerust zijn dat in huis en
stal alles in orde is en dat hij veilig
zijn hoofd kan neerleggen.
De jongste zoon van Victorine was
voor twee dagen uit het hooggebergte
gekomen om haar te helpen met den
oogst, maar langer mocht hij niet van
daar wegblijven. Het was een flinke,
goed uit de kluiten gewassen, jongeling
die hard kon werken. Toen Frans zag
hoe de vrouw, met haar zwaren last, het
hoofd diep in de halmen begraven, over
de weiden heen naar de schuur toe ging
en zich aftobde, stak hij ook de handen
uit Hij ontzenuwde haar verzet daarte
gen met allerlei drogredenen, hij had
voor niemand te zorgen, niets te doen,
maakte iemand vermoeider dan een wei
nig te werken en zoo al meer. En zij kon
wel een paar sterke armen gebruiken,
wanneer zij tegelijk met de anderen uit
het dorp klaar wilde komen, daarom'
liet zij hem dan ook maar begaan. „Maak
echter de schoven niet te groot", vroeg
hij „want dan knauwen zij mij op de
borst dat ik geen adem kan halen, mijn
hart is ook niet sterk meer".
Aldus verliepen twee weken. De laat
ste dagen waren de zwaarste geweest
>y,aat de hoogste. w.eidcA en akkers yan
Spr. treedt vervolgens in uitvoeri
ge financieele beschouwingen, om fcd
betoogen, dat wij alles wat mogelijk
is, moeten aflossen, om in de toekomst
zoo min mogelijk rente te betalen. Want
door dit voorstel zullen wij jaarlijks méér
rente moeten gaan betalen. Voegt daar
bij, dat een leening wacht van li/, mil-
Iioen, dan hoopen wij de aflossingen op
elkaar en komen wij in de toekomst voor
zware lasten te staan. Spr. aarzelt om
nog zijn stem aan het voorstel te geven
en vraagt nadere inlichtingen.
De Voorzitter merkt op, dat de
heer Bosch in den aanvang van zijn re
de gezegd heeft, dat de gemeente den
juisten weg opgaat. Hierdoor acht spr.
feitelijk de bezwaren van den heer Bosch
reeds weerlegd. Een andere weg zou im
mers geen goeden weg rijn. (Gelach).
Spr. merkt op dat men vroeger te veel
heeft afgelost en betoogt, dat de aflos
singen in de toekomst niet zoo zwaar
zullen drukken als de heer Bosch meent.
Volgens het systeem van den heer Bosch|
zouden wij voor het nageslacht beta
len. Dit zou doodend voor het tegen
woordige geslacht werken, gelijk spr.
met een voorbeeld over de uitbreiding]
van de electrische centrale uiteenzet.!
Men zou een valschen weg inslaan. Wat
men vroeger afloste, waren betrekkelijk
kleine" sommen. Dit is veranderd. Men
kon vroeger wat royaal zijn, het drukte
niet zoo zwaar op den hoofd, omslag.
Om nu steeds het tegenwoordige ge
slacht te blijven belasten, acht spr. ver
keerd.
Spr. meent ten slotte, na de becij
feringen van den heer Bosch met uitvoe
rige tegenbecijferiugen te hebben weer
legd, den Raad aanneming van 't voor
stel ten zeer aanbevelen.
De heer Bosch, dankend voor de in
lichtingen, legt zich bij hi et voorstel neer
niet van harte, maar omdat hij niet an
ders kan.
Het voorstel wordt met algemeene
stemmen goedgekeurd.
15o. Verzoek van het bestuur van het
genootschap „Mathesis Scientiarum Ge-
a3aoj. deipsjooual? jaq ucu pq uio
kend subsidie alsnog met f150 te ver-
hoogen.
B. en W. stellen voor het verzoek
in te willigen, omdat anders de ver
hoogde provinciale en rijkssubsidie
niet wordt uitgekeerd.
De heer Sijtsma vraagt stemming
over het voorstel, omdat hij nog staat
op het standpunt in een der laatste raads
vergaderingen ontwikkeld dat de ge
meente niet voor pensioneering moet bij
dragen.
De heer H 00 ge boom, dankend
voor het voorstel, merkt nog op, dat
door afstemming van het voorstel de ge-
heele pensioenregeling in gevaar komt
Hierin vindt de heer Sijtsma aanlei
ding van meening te veranderen, en al
thans niet tegen te stemmen. Eveneens
mo'.iveert de heer Roem zijn veranderde
housing.
Het voorstel wordt daarna goedge
keurd.
16o. Voorstel:
a. het aangaan van een overeenkomst
Victorine lagen wel een half uur van het
dorp af. Frans Escher was echter niet
van haar zijde geweken. Hij had zich,
plechtig voorgenomen het werk tot h,et
laatst toe vol te houden. Nadat het hooi
en het graan binnen was, kwamen er ech
ter weder dagen van rust. Victorine
dreef haar koeien naar het hooggeberg
te en kortte zich den tijd met naaien
en breien. Frans was naar Zermatt ge
reisd om een verre bloedverwant op te
zoeken, bij wie hij eenige dagen bleef
logeeren.
Toen hij te Binegg terugkwam werd
juist de bewaker van de oude waterlei
ding begraven. Twintig jaren lang had
deze bij dag en bij nacht deze betrek
king waargenomen, tegen een karig loon.
Als hij den gevaarlijken weg langs den
afgrond, tusschen de rotsen volgde, had
hij, wie weet hoe dikwijls, zijn leven ge
waagd, djeh toch was faem nimmer een:
ongeluk overkomen. Donderdags te vo
ren was hij nog in het dorp geweest
om kamille te halen, daar hij zich niet
wel gevoelde en toen kon hij niet meer
den berg opkomen doch bleef daar in
het ziekenhuis liggen en twee dagen
daarna was hij al dood.
{Wordt vervolgd,)
