BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
No. 321.
SouAa/nt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS'Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal', bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
er post 1.50 per kwartaal.
Afzonde rlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
2ö
October
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De spoorwegstaking is gisteren ter
Sprake gekomen in de
Fransche Kamer
en zoofils te voorzien was, is die zitting
een zeer rumoerige geweest. Om de
langdurige debatten te voorkomen, had
IBriand verklaard aanstonds te zullen
'antwoorden, dus alle jnterpellanten niet
uaan het woord te laten komen. Na d'en
tweeden spreker heeft hij dan ook Jiet
spreekgestoelte beklommen.
De zitting begon reeds met lawaai.
|De Parijsche prefect van politie kfwam de
Kamer binnen en zetelde zich op de
plaatsen, die voor senatoren, attaché's,
'en dergelijke personaadjes bestemd zijn.
Aanstonds begon de uiterste 'linkerzijde
te tieren: „Er uit, er uit." Hierop zette
de voorzitter zijn hoed op en schorste
de vergadering. Toen de kalmte wat
Was teruggekeerd, werd de vergadering
heropend 'en op wensch van Briand on
middellijk overgegaan tot het behande
len der interpellaties.
De eerste spreker was de radïcjaaj
Cuny, die de regeering een compliment
maakte over de energie, die zij bij de sta
king had betoond; maar verlangde ,dat
de gerechtvaardigde eischen der spoor
wegarbeiders zouden worden ingewil
ligd.
De tweede spreker, de geunifieerde
socialist Colly, gewezen spoorwegarbei
der, la9 verschillende zinsneden voor uit
een vroegere redevoering van Briand!,
waarin deze de algemeene staking had
aangeprezen als het beste middel* om de
sociale revolutie tot stand te brengen.
Colly noemde, onder toejuichingen van
de uiterste linkerzijde, Briand een agent
provocateur, een stakingsbreker, een re-
renegaat, de andere kamerleden bleven
kalm, evenals Briand zelf, die onmiddel
lijk het woord nam, ofschoon nog on
geveer 20 interpellanten van verschil
lende partijen waren ingeschreven.
Briand begint met te verklaren, dat hij
niet van plan is, in te gaan op persoon
lijke aanvallen.
De spoorwegstaking, .vervolgt hij, was
geen beweging, die vakbelangen tot oor
zaak had (heftig protest van de uiter
ste linkerzijde) en de regeering bevond
zich niet tegenover een staking, maar
tegenover een beweging, die dood en on
dergang van het land' beoogde, een be
weging waarvan de arbeiders de ware
bedoeling niet kenden, en waarvan' zij
slechts de werktuigen waren. (Heftig
protest bij de uiterste linkerzijde).
Aangezien de regeering, vervolgt Bri
and onder het tumult, de bewijzen in
handen had, dat de beweging een anar
chistisch en opstandig karakter had1,
moest zij maatregelen treffen om de na
tionale veiligheid te verzekeren. Briand
Wijst dan op de pogingen, die de re
geering heeft gedaan, en verzekert, dat
hij over materieele bewijzen en door de
leiders der beweging onderteekende
schriftstukken beschikt, en dat de spoor
wegbeambten bekend hebben, sabotage
te hebben gepleegd.
In October konden die spoorwegar
beiders lotsverbetering krijgen, zondier
dat geweld- noodig was er waren echter
enkelen, die agitatie wilden en d'e mi
nister verklaart van meening te zijn, dai]
bij de verzoenende houding der regee
ring de uitroeping van de staking, ter
wijl de onderhandelingen gaande wa
ren, iets onduldbaars was geweest.
Briand herinnert aan de omstandig
heden. waaronder de staking op de
Noorder3pcorwegen is afgekondigd (zoo
als men weet, is dit dbor enkele rad
draaiers, buiten weten der elders verga
derden geschied). Men heeft hier .tel
doen met een organisatie van stelsel
matige sabotage, waarvan de regeering
de d'raden in handen hoopt te hebben.
iHij voegt eraan toe dat het geheele land
getoond heeft, dat het zich niet om den
tiiin wilde laten leiden, en leest vervol
gens een circulaire voor, tijdens d'e sta
king der postbeambten aan eenige be
ambten gezonden en die nauwkeurige
aanwijzingen bevatten omtrent de sabo
tage, van telegraaflijnen,
öe organisatoren, ya,a de p^s geëin
digde staking hebben een gelijksoortige
circulaire verzonden.
Op tfe vraag (Ter sodalisten: „'Welke
organisatoren?" antwoordt Briand: „Zij
zullen het weldra weten, spoediger mis
schien dan hun lief is". Overigens heb
ben de bedrogen arbeiders hun woede
reeds geuit.
De regeering heeft, niettegenstaande
de angsten, die het land, met het oog,
op het gevaar, heeft doorgestaan, geen
andere middelen gebruikt, dan de wet
te harer beschikking stelt.
De socialisten onderbreken Briand
herhaaldelijk, de voorzitter heeft de
grootst denkbare moeite om de stilte te
herstellen als Briand eindelijk kan voort
gaan, zegt hij:
„De vrijhieid, die de socialisten ver
dedigen, is niets dan het afzichtelijke
beeld van de tweedracht en het grijn
zende beeld van den bar ge root log.'1
(Verwonderlijk zulke woorden uit den
mond van een socialist!)
De vrijheid der vakbeweging bestaat
niet uit gewelddadigheden tegen arbei
ders, evenmin als de s<'taalkundige vrij
heid iets te maken heeft met de tegen
woordige houding der uiterste linker
zijde.
Briand verwijt de socialisten dat zij
misbruik maken van de vrijheid- van de
drukpers.
Er zijn oogenblikken, vervolgt hij dan,
waarin een staatsman zijn plicht ver
vult, allen bedreigingen ten spijt en met
gevaar voor zijn leven. Ik vertrouw, dat
ik mij tegenover cle jongste gebeur
tenissen aan de zijde /Ier yrijheid heb
gehouden.
Hij eindigt zijn rede, geheel voor den
vuist gesproken, als volgt:
„In deze ernstige omstandigheden,
toen het land op den weg van den bur
geroorlog werd gedreven, zou iederei
regeering welke dien naam waar
dig is, hetzelfde gedaan hebben als wij.
De regeering aanvaardde gemeenschap
pelijk de geheele verantwoordelijkheid'.
De vrijheden der spoorwegbeambten
zullen niet geschaad worden door de
staking.
'De regeering heeft de middelen be
studeerd1 om in het vervolg het land tie
behoeden voor 'dergelijke aanvallen zon
der nochtans die werkelijke vrijheden der
vakvereenigingen aan te tasten. Gij zult
verklaren, of gij dien arbeid- aan deze re
geering wilt toevertrouwen."
(Toejuichingen op alle banken, behal
ve op die van die uiterste linkerzijde).
Morgen wordt de behandeling der sta
king voortgezet en het is te verwachten,
dat na bovenstaande woorden van Bri
and, waarmede, naar hij later beweerde,
de geheele regeering acooord gaat, de
volgende zitting nog rumoeriger zal zijn.
De ministerraad zal eerst na sluiting
der thans aan de gang zijnde debatten
bijeenkomen. Het zou niet onmogelijk
zijn, dat deze vergadering de allerbe
langwekkendste bleek te zijn.
Intusschen rijzen nieuwe wolken aan
den Franschen horizon. Volgens verschil
lende Parijsche bladen zou de politie een
rondschrijven in handen hebben gekre
gen, waarin een groep terroristen aan
kondigt, dat zij besloten hebben, die»
hpogste ambtenaren der republiek, we
gens hun houding bij de spoorwegsta
king, te dood-en. Guiohard', de commis-
missaris van politie, die met de bewa
king van anarchisten is belast, zoekt
naar de geheime drukkerij, waar deze
omzendbrief gedrukt is. Verder heeft de
politie een onderzoek ingesteld naar d'e
schrijvers van de dreigbrieven, die dage
lijks door den prefect van politie, an
dere politiebeambten en magistraten ont
vangen worden. Het zijn dus dreigende
gevaren die ^er socialistische regeering
door de uiterste consequenties van eigen
theorieën boven het hoofd hangen.
Ook in
Griekenland
schijnt de roering spoedig haar hoogte
punt te zullen bereiken en zal de agi
tatie der politiceerende partijen alras
tot een conflict leiden. Ziende dat Veni-
selos ejr niet de man naar is om 'zich als
ledepop te laten gebruiken hebben zij(de
volgelingen van Rhallys, Mavromichfelis
en eenige z.g. Thcotokonisten èe nproto-
col onderteekendv waarin zij zich ver
plichten, geen andere regeering te steu
nen, dan een, d5e bestaat uit echte Griek
sche burgers en <dfe gevormd is uit le
den van d'e oude partijen. Weliswaar
ü^s.qfit meji de banden giet Kje,t,a vaster
aan te knoopen, maar men acht de hou
ding van Veniselos voor een vrij ,Kre-
tenzisch burger onwaardig.
De opzet is te 'doorzichtig, dan da,t
hier nadere commentaar van noode zou
kunnen zijn.
Maandag heeft Veniselos een langdu
rig onderhoud met den koning gehad,
waarin besloten werd dat hei kabinet
's avonds opnieuw in de nationale verga
ring de kwestie van vertrouwen zou stel
len. In de avondziiting der nationale ver
gadering verklaarde Veniselos in een lan
ge rede, dat de regeering het vertrouwen
van Kroon en volk genoot, doch dat ze
als parlementaire regeering ook het ver
trouwen der nationale vergadering be
hoefde. Zij kon er zich niet mee tevreden
stellen slechts geduld te wordenze ver
langde een volledig vertrouwen. "Mocht de
regeering het gewenschte votum van ver
trouwen niet' krijgen, dan zou hij, Ve
niselos, den Koning onmiddellijk doen
dering de kwestie van vertrouwen zou stel
weten welke oplossing het kabinet noódiig
oordeelde aan de crisis te geven.
Hierop nam de vergadering de motie
aan met 208 tegen 31 stemmen en 27
onthoudingen. Aangezien echter de Na
tionale Vergadering bestaat uit 470 leden
heeft Veniselos in een gister gehouden
conferentie met den koning verklaard dat
de uitgebrachte stemmen niet aantoon
den dat hij het vertrouwen der meerder
heid had. Hierop besloten "de Koning en
Veniselos het parlement te'ontbinden, bet
geen gisteravond bij Koninklijk besluit
geschiedde.
De verkiezingen voor de nieuwe re
visionistische Kamer zijn bepaald ojr
28 November en de opening 'van de zit
ting zal plaats hebben op 8 Januari 1911.
Belgie
verheugt zich in het bezoek van den Duit-
schen keizer, d. w. z. een gedeelte van
het Belgische volk. Een ander, de socia
listen, hebben reeds in protestmeetings
hun afkeuring van het bezoek doen ken
nen en ook tijdens den tocht van het sta
tion naar bet Paleis werd herhaaldelijk
gefluit en gesis gehoord en hadden ver
schillende arrestaties plaats. De geno
men voorzorgsmaatregelen zijn tot het
uiterste gedreven. Elfduizend man troe
pen waren belast met het afzetten der
gevolgde weg, het parket houdt besten
dig zitting, een honderd Berlijnsche po
litiemannen bevinden zich onder het pur
bliek, jbijzonder toezicht is aan 'de hotel
houders aanbevolen, enz.
Iets over tweeën kwam gister de kei
zerlijke trein aan. De koning en de konin
gin, vergezeld van burgemeester Max en
andere hooge dignitarissen waren op het
perron aanwezig om de hooge gasten,
te ontvangen.
De ontmoeting was allerhartelijkst.
Til den middag had een galadiner plaats
waarbij 162 personen aanzaten en waar
aan nartélijke toosten weiden gewisseld.
De keizer heild zijn toespraak in het
Duits ch. Een milde lintjesregen is neer-
daald. Schril tegenover die berichten van
'feesten en blijheid, staan de droevige tij
dingen uit het geteasde.
Italië.
(Men zie hierover ook het bericht abu
sievelijk in ons tweede blad verdwaald.)
Het „Berliner Tageblatt" verneemt uit
Rome, dat de ramp In de provincie Sa
lerno grooter is, dan men aanvankelijk
gedacht heeft. Het is b.v. onmogelijk het
hooger gelegen gedeelte van Cztara te
bereiken, omdat de bovenstad door een
geweldigen slijkpoel omgeven "is. Daar lig
gen vele slachtoffers onder de puinhoopen
begraven, waarschijnlijk zijn geheele af-
milies omgekomen. Men zegt dat twee.
derde gedeelte van het stadje; verwoest is
Volgens de Iaast ingekomen berichten
jstond Amalfi geheel onder water. Het
water raasde door de stad en sleepte
boomen en vuil mee. Het volk vluchtte in
de kathedraal en riep de heiligen aam.Over
al is groote schade aangericht. Vrouwen
trekken zich de haren uit het hoofd en
loopen biddend rond. In het ministerie
van binnenlandsche zaken was men van
meening, dat het aantal dooden niet zoo
groot js als de bladen aangeven. Het
stadje Ischia is ongedeerd, maar door
een modderstroom van de haven ge
scheiden. Tusschen Salerno en Amalfi is
het landschap met wijngaarden, olijf- ep
vruchtboomen géheel verwoest
De Giornale d'Italia bericht, diat de
verwoesting van Cetara. is veroorzaakt
doOjT, h,et buiten ,de PÊV^rfc treeft y&u
de Camillo. De straten bieden een vree-
selijken aanblik, overal ziet men lijken
van vrouwen en kinderen en hoort men
het gesteun en het gekerm van die ge
kwetsten. Soldaten bieden met de groot
ste denkbare toewijding hulp.
Volgens een telegram uit Milaan, is
het aantal dooden in de provincie ge
schat op 200.
Men vreest voor een zware oeconomi
sche crisis in Zuid-Italië, diat toch al
reeds in slechte omstandigheden ver
keert.
Volgens de bladen is de ramp, die Ca-
samlcciola en Ischia getroffen heeft, niet
zoo erg, als men aanvankelijk; dacht. ,De
beide plaatsen zijn niet vernietigd'.
Volgens de laatste berichten is die
schade in de omgeving van den Vesu
vius niet belangrijk. Zeer belangrijk i£
de schade vooral te Cetara, te .Hinori en
te Hajon. De straten van Cetara liggen
vol dooden en gewonden.
De minister wordt te Honori verwachjt
waar huizen zijn ingestort en 4 personen
zijn gedood. Te Hajori zijn alle huizen
van een straat ingestoi^ti en zijn er 20
dooden. De weg van Positano naar Sa
lerno is onbegaanbaar, omdat verschil
lende bruggen zijn ingestort.
Een groot gedeelte van de huizen jrn
de buurt van Casala zijn vernield. Tot
dusver zijn 12 lijken gevonden.
De minister van openbare wekren
heeft pa terugkeer uit Cetara aan den
eersten minister geseund dat de ramp te
Cetara zeer belangrijk is. Twee derden
van het land is geheel vernield. Tot
dusver zijn 34 dooden geborgen. E|r;'
zijn zeer weinig gewonden.
De minister heeft maatregelen geno
men, opdat de later verleende hulp sue
ces zal hebben.
Gelijk de telegrammen meldden, zond
de regeering reeds hulp. Een som van
50.000 lire werd toegestaan voor den eer
sten steun aan die slachtoffers.
GEMENGD.
De Porte heeft aan vertegenwoor
digers van de pers een exposé gegeven
van de eischen, die de Fransche regee
ring heeft gesteld voor Jiet toelaten van
de Turksche leening aan d'e Parijsche
beurs. Deze waren: 1. Benoeming van
een Fransch deskundige tot lid' van de
Rekenkamer, die Inzage van alle stuk
ken kan krijgen en er over waken zal,
dat d'e bevoegdheden van de Rekenka
mer in overeenstemming met de beslui
ten van de volksvertegenwoordiging uit
geoefend zullen worden. 2. Benoeming
van een Fransch directeur-generaal aan
het ministerie van financiën. 3. De Porte
moet officieel mededëeling doen aan de
Fransche regeering van de hervormin
gen, die in overeenstemming met dies
eischen van Frankrijk zijn doorgevoerd1.
4. Frankrijk eischt het grootsitie deel
der bestellingen, die met de gelden der
leening gedaan zullen worden, voor zich.
Djavid bei, de minister van financiën,
die zelf deze eischen had voorgelezien,
voegde er aan toe, dat het hooren van
deze opsomming alleen reeds voldoende
was om te begrijpen, dat de Porte ge
weigerd had. Hij zou zich onverwijld tot
een groep van de grootste Duitsche ban
ken wenden.
'Ook Oostenrijk zal, naar van "be
voegde zijde aan 'de Köln. Zeil wordt
gemeld, op dezelfde voorwaarden en op
hetzelfde oogenbiik als ;de andere mo
gendheden het nieuwe Portugeesche be
wind erkennen.
Te Parijs loopt het gerucht, dat
.Wajiwarudh, de nieuwe koning van Siam
'die in Engeland een zeer gesoigneerde
opvoeding heeft genoten en reeds tijdens
de Europeesche reis van Koning Chula-
longkorn 't regentschap uitoefende zou
trouwen met een Japansche Prinses.
Zulk een huwelijk met een Prinses van
het machtigste Aziatische rijk, zou een
leelijke streep maken door de rekening
van de mogendheden, die Siam tot haar
„invloedssfeer" rekenden.
Op de terreinen van de firma Schnei
der te Creusot zijn proeven genomen met
een 305 in.M. kanon, dat 12 meter lang
is en een projectiel van 100 K.G. over
een afstand van 30 K.M. schiet. De re-
resultaten zijn bevredigend.
Naar de „Daily News." mededeelt,
zou koning Manuel plan hebben zich
blijvend te Brussel of in den omtrek
te vestigen. Hij moet niet het voorne
men hebben te Woodnorton, op het bui
ten van den hertog van Orleans te blij
ven. p.e reis, die ^Je hertog dezer dagen
naar Brussel gemaakt heeft, wordt mejU
deze plannen van den koning im vel
band gebracht.
Te Lissabon staken 8000 sleepers*
De civiele gouverneur heeft drie ver*
tegenwoordigers der stakers uitgenoom
cligd, om te komen overleggen. De re
geering zal in den toevoer van levens*
Tnididelen en steenkool voorzien door sol
daten en brandweermannen.
In de Russische grensplaatsjes Koeli
grof en Zelesie zijn 400 gebouwen, waafl
onder file scholen en kerken afgebrand*
Twee vroegere brandweermannen zijn
als vermoedelijke daders in hechtenis
genomen.
Te Dusseldorp worden plannen be*
raamd om in 1915, mede ter gelegen*
heid van het eeuwfeest van de inlijving
van de stad en het industriegebied bij
Pruisen, een groote tentoonstelling tei
houden van de industrie van "West-
Duitschland en vooral van d'e machine
industrie.
Het stoffelijk overschot van den in
Bangkok gestorven Koning Tsjoelalong-
korn is overgebracht naar het Tsjakri-
paleis. Die overbrenging geschiedde met
veel plechtigheid; en langs den weg ston
den duizenden rouwdragenden ge
schaard.
De plechtigheid van het waterdrinken
als teeken van trouw aan den nieuwen
vorst heeft plaats gehad.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is aan mr. J. J. E*
Boschloo, eervol ontslag verleend als
schoolopziener in het arrondissement
Heerenveen
zijn benoemd: tot burgemeester van
Cuijk en H. Agatha, J. A. M. van dei
Mortel: tot burgemeester van Huijïber-
gen: J. P. J. van Agtmaal, tot burge
meester van Baarle-Nassau: C. E. Erzey^
tot burgemeester van uemert F. K. Bus-
kens; tot burgemeester van Groot-Am-
mersC. van der Stoktot burgemeester
van VlaardingenP. Pruis; tot burge
meester van Leeuwarden A. E. Zimmer
man; tot burgemeester van Tietjerkstera-
deel S. B. Drijber Bzn.; tot burgemeester
van Adnard D. P. Feenstra; tot burge
ter van HeytliuizenJ. H. Janssen van
Son, en tot burgemeester van Obbriclit
en Papenhoven'C. J. M. Vencken;
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Delfzijl, J. L. Storm
thans commies der telegrafie le klasse;
en tot directeur van het postkantoor te
Abcoude J. Rijser, thans in gelijke
betrekking te Putten
zijn benoemd tot directeur van het
Rijksopvoedingsgesticht te Amersfoort ]f
Visser, thans directeur van ue Tucht
school te Velsen en'tot directeur van dfi
Tuchtschool te Velsen, P. Scholten,'thans
directeur van de Tuchtschool te Ginne-
ken.
Tiendwet.
Tot leden van de commissie van be
roep in het 5C Tienddistrict,, omvattende
het rechtsgebied der Rechtbanken te
Alkmaar, Amsterdam, Haarlem en 's-Gra-
venhage, zijn benoemd: door de Tiend
commissie de heer K. Breebaart Jzn. te
Winkel; door Ged. Staten van Zuid-Hol
land de heer H. le Coultre te Bode
graven; door de Arrond.-Rechtbank te
's-Gravenhage de heer mr. A, Ferf aldaar
Tot hunne plaatsvervangers zijn be
noemd de heeren J. M. Vas Visser te
Voorburg, mr. C, S. van Dobben de Bruyn
te Hazerswoude en S. J. van den
Bergh te 's-Gravenhage.
Arbitrage.
Het scheidsgerecht inzake den elsch
betreffende de stoomvaartmaatschappij
„Orinoco" heeft de uitspraak van den
scheidsrechter mr. Barge op vier punten
vernietigd en toegekend aan de Ver-
eenigde Staten van Amerika 46867 dol
lars met 3 pCt. rente van 16 Juni 1903
af en 7000 dollars voor proceskosten,
te betalen door Venezuela binnen twen
maanden.
De eisch van Amerika, wat betreft het
meerdere, werd verworpen.
Na de uitspraak hield de voorzitter
van het scheidsgerecht, prof. Lamanasch,
een toespraak tot sluiting der zitting.
Eerste Kamer.
De leden van 'de Eerste Kamer *dtt
Stateq-Generaal, zijn thajjs ter vergadering