BUITENLAND. BINNENLAND. 2e Jaargang No. 319. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco er post 1.50 per kwartaal. Afzonde rlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Maandag 24 October 1910. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent, ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. algemeen overzicht. Nadat Veniselos aan den koning het ïiieuwe samengestelde kabinet had.vooi- gesteld heeft hij nu in de Nationale ver gadering een verklaring afgelegd 4*e ïnen mag beschouwen als het program van Veniselos. Hij zeide dat de regeering ernstig streeft naar de voltooiing van heti werk, .waartoe de nationale vergadering is biju eengeroepen n.l. de herziening van alle artikelen der grondwet, behalve die wel ke fondamenteele kwesties raken. Hoe- Wel de regeering aan de nationale ver gadering wetgevende bevoegdheid toe kent en zij bereid is haar de wetgevende maatregelen voor te leggen, welke haar dringend voorkomen, is de regeering toch piet genegen haar program van hervormingen aan de vergadering voor te houden, en welle. omdat ae uitwer king van wetten de vergadering zou afhouden Van haar herzieningsarbeid 2e. omdat de nationale vergadering een Jie- terogeen karakter draagt en het dus on waarschijnlijk is dat zij met succes de hervormingen zou kunnen ter han'd ne men. Het hervormingsprogram der re- jgeering zal vóór de verkiezingen "aan het oordeel van het parlement worden on derworpen. De regeering, zoo zeide Veniselos ver der, zal er naar streven de orde en de tucht in het leger te handhaven, en ze zal waken tegen elke verstoring der or de, hetzij die döór enkelingen of door vereenigingen van personen mocht wor den bedreven. In 7<ike de buitenlandsqhe politiek^ zeide Veniselos, dat Griekenland e-en langdurig tijdperk van vrede en rust noodig heeft, om zich te wijden aan de taak der hervormingen. Dat is de beste Waarborg, dat Griekenland een element van vrede en orde in het Oosten zal zijn. De regeering zoo verklaarde Veni selos, ten slotte zal ernstig trachten alle misverstand en alles wat aanleiding zou kunnen geven tot oneenigheid, uit den weg te ruimen en zij zal doen wat ze kan tot handhavingvan den vrede, die onontbeerlijk is voor den vooruit gang van volkeren in het Oosten. Veniselos blaast dus de vred'esbazuin ;en ook de Porte wil (bij gebrek aan geld ikan zij al niet anders) een deuntje mee zingen. In een schrijven aan de kamer leden verklaart de Porte dat zij geen be zwaar heeft tegen het premierschap van Veniselos, die in den laatsten tijd een voorzichtige houding had anagenomen. De Porte zal het optreden der regee- ring afwachten, en de betrekkingen met Griekenland niet afbreken, maar alleen ihet verlof van baar gezant te Athene ver lengen. Dus nog even de kat uit den JbooJn Ikijken. Ook heeft de sultan den gezant Gry- iparis in een afscheids-audiëntie ont vangen, en hem opgedragen om de beste Iwenschen aan den koning van Grieken land over te brengen. De Turksche leening flaar welks tot stand komen de suIUan met smart uitziet, schijnt wel hoog noo- ldig te zijn. Niet alleen ,dat voor £en eventueelen oorlog geen geld in kas is, zelfs voor de dadelijke behoeften is; geen specie aanwezig. In de haven van Konstantinopel ligt jbijv. een niet oilbelangrijk aantal Ischepen met leveranties voor het leger. IDeze goederen worden echter niet afge leverd, dan tegen uitbetaling van een gedeelte van het verschuldigde betrag. De leveranciers weigeren, nu*de nervus fferum met een zekere hardnekkigheid) Uitblijft, hun goederen over te laden op Sde 206 lichters, die de minister van oor log voor dit doel gehuurd heeft. De lichters blijven nu ongebruikt liggen en j&ndere schepen kunnen miet pn tl ad en1. JDus aan alle zijden schade Verder zijn de officieren ontevred'en lom dat hun tractement' uitblijft. De be itaalmeesters hebben bovendien aange kondigd, dat het bedrag wat Ken ,b'ij ye Bairam feesten is uitbetaald, op hun tnc;.'agent ingehouden zal ,w,Of,dea. fikt bedrag was onder Abtloel Hamid een fgratificatie. Een actief dienend officier moet gezegd hebben, dat dit geldgebrek wel eens een zeer 'ongunstige.i invloed op den loop der groote manoeuvres kun nen hebben. De Republiek Portugal schijnt nu de erkenning itabij. Volgens een bericht van Havas heeft de Fran- sche regeering zich verstaan met Enge land en Spanje, om aan de mogendheden voor te stellen van nu af het voorloopige bewind 'in Portugal als de regeering! van het land te erkennen en het als de finitieve regeering te erkennen, zoodra het van Engeland, dat het initiatief tot dit voorstel genomen heeft, de grond wettige bevestiging der regeering in Por tugal vernomen heeft. Duitschland heeft zijn instemming betuigd. Men meldt uit Rio-de-Janeiro, dat, in gevolge een stap van Brazilië, de Veree nt gde Staten en de andere Amerikaan- sche republieken tegelijk met Brazilië de Portugeesche republiek zullen erkennen Prins Frans van Teek wiens ziekte voor den koning van En geland een reden was tot uitspel van het voorgenomen bezoek aan Manuel van Portugal op Woodnorton, is Zaterdag morgen overleden. De prins, een broe der van koningin Marie lag reeds ver scheidene dagen levensgevaarlijk ziek tengevolge van pleuris. Jiij was de 2e zoon van prinses Marie Adelaide, doch ter van den hertog van Cambridge, en gehuwd met den in 1878 tot Hoogheid bevorderden prins Frans van "Teek voor dien graaf van Hohenstein, zoon uit het morganatisch huwelijk van Alexander hertog van Wurtemburg. Prins Frans was geboren in januari 1870. De staking in Frankrijk is nu geheel gedaan, daar ook de sta kende beambten van de Zuiderspoorwe gen besloten hebben den arbeid te her vatten. Hoe de regeering zich scherp gezet had tegen de directe gevolgen van de (staking, blijkt wel hieruit, dat de z. g. n. wét Lépine voor het eerst istoegepast Deze wét is in 1896 door het parlement aangenomen en machtigt de autoriteiten in zekere omL standigheden beslag te leggen op le vensmiddelen, mits niet met specula te edo el einden. Zoodra "de staking "dreig de hebben de inspecteurs van dé pre fectuur van politie, in opdracht van een geheime commissie, de aankomst en de opslagplaatsen van verschillende goede ren in het oog gehouden. Verder heeft dezelfde commissie voorraden laten op slaan. Daardoor is het mogelijk geweest Parijs steeds overvloedig van levens middelen te voorzien gedurende die staking. Verder heeft men met automo bielen eii speciale treinen voorzien in den aanvoer van levensmiddelen,, die on middellijk geconsumeerd moesten wor den. Als naspel krijgen we nóg de interpel laties in de Kamer. Tot nu toe zijn 25 interpellaties over de staking der spoorwegbeambten aange kondigd Voor de groepen Ü'er vereeriigdje 'socialisetn zal Jaurës het woord! voeren. De regeering wil dit staartie ook zoo zoo kort mogelijk maken en "Briaiid zal, om het rekken der debatten Fe voorko men, dadelijk antwoorden. Spanje iheeft een nota gepubliceerd waarin het 'ministerie van 'buitenlandsche zaken te genspreekt, dat Spanje van den Sultan van Marokko afstand van grondgebied! en het recht om in Tetoean een garnizoen te leggen, heeft gevraagd. Ook zijn de be richten over een oorlogsschatting van 150 millioen peseta's die in de buiten Landj- sche pers "de ronde hebben gedaan, over dreven. De buitengewone crédieten van het departement van oorlog voor het jaar 1909'10 bedragen slechts 121 millioen waarvan het bedrag, dat noodig was voor jde versterking van Ceuta, afgetrokken moet worden. Canalejas heeft ook aan een medewer ker van de Temps verklaard, dat Spanje niet van plan is Tetoean te bezetten. Hij verklaarde verder niets te begrijpen van de dagbladberichten over de onderhande lingen met Marokko, waarvan, behalve dé onderhandelaars, 'de Koning en 'hij zelf en de gezanten van "Frankrijk en Enge land, dtie mét ihet oog op 'de bestaande overeenkomst, van alles op de hoogte gorden gehouden, niemand) jets afweet. gemengd. De „Osservatore Romano" bevestigt dat de Nuntius van Lissabon óp weg is naar Rome, waarheen hij van hoogerharid' ontboden moet zijn. Mgr. Masseba, zijn secretaris, blijft te Lissabon de looperide zaken waarnemen. Verder wordt in verschillende bladen nog medegedeeld, dat het ,Vaticaan 'den patriarch van Lissabon uit zijn waardig heid ontzet zou hebben omdat hij de re- 'pubii|efi4 .reeds deert erkend Wij geven dit '.bqrjcht natuurlijklijk onder het meeste voorbehoud. Het bestuur van het Verbond van Scheepsbouwers heeft besloten, dat die uitsluiting van de ketelmakers gehand haafd wordt. Na de verwerping van het vergelijk door de ketelmakers was geen ander besluit te verwachten. In den toestand van den Servischen l<roonprins is een gunstige wending ge komen. Het hart werkt beter en'de patiënt gebruikt weder eenig voedsel. De metropoliet heeft bepaald dat in het geheele land bidstonden gullen 'wor- géhouden voor het spoedig herstel van d'en kroonprins. Uit Triest wordt gemeld dat de bond van machinisten der handelsvloot besloot tot staking en niet eerder aan het werk te gaan, voordat hun eisch tot loonsverhooging is ingewilligd. Negentien maatschappijen zijn ,bij de ze staking betrokken. De machinisten van de Oostenrijksche Lioyd zijn aan 't werk gebleven. De vlootplannen van admiraal Mon- tecucoli worden in Oostenrijk druk be sproken. Hij acht het absoluut noodza kelijk, dat 15 eerste klasse slagschepen van 1.000 a 20.000 ton gebouwd wor den voor de verdediging van tie Oos ten rijks ch-Hongaars che kust in de Adria- tische Zee. In de Bulgaarsche stad Krakowa is, volgens een mededeeling van de „Lokal Anzeiger, de republiek uitgeroepen. De door de regeering benoemde auto riteiten zijn afgezet en de revolutionai re vlag wappert boven het stadhuis. De burgemeester heeft geweigerd zich te verantwoorden voor de rijksauioritei- ten, onder voorwendsel dat de stad het recht heeft zich zelf te regeeren. Zij zal zich echter waarschijnlijk slechts korten tijd in die aangematigde autono mie mogen verheugen, daar reeds troepen pen onderweg zijn om de orde te herstel len. Koninklijke Besluiten. Bij kon. besluit is aan H. van Bechoven eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Gisterwijk. is mej. M. Ph. Mers, hoofd der r.-katho- lieke bijzondere lagere school te Wychen, benoemd tot ridder in de orde van Oranje- Nassau. 9 Tweede Kamer. Ingediend is een wetsontwerp tot aan vulling en verhooging van het VlIIe Hoofd stuk (Oorlog) der Staatsbegrooting voor 1910, waarbij de gelden worden aange vraagd (f4987.24), waarover op den dienst 1910 moet kunnen worden beschikt om uitvoering te geven aan het bepaalde bij het ontwerp van wet tot toekenning van vergpeding wegens gemis van pensioen aan de gewezen onderofficieren der land macht J. Harmsen, A. H. Willemse en W. C. B. de Blécourt. Een standbeeld voor Czaar Peter. Onlangs werd medegedeeld dat. bin nen korten tijd te Zaandam het stand beeld van Czaar Peter zou worden ont huld. Dit monument is een geschenk van den Czaar van Rusland. Wel wat zonderling was de mede deeling, die spoedig op het eerste bericht volgde, dat het beeld, dat reeds te Am sterdam was geweest, weer naar Parijs was teruggezonden omdat het niet vol deed. Den beeldhouwer was opgedragen een ander te ontwerpen. Is het „Hbld." wel ingelicht, dan zit hieraan een echt Russisch stukje vast. De Czaar zou nl. twee commissies be noemd hebbenéen voor het beeld beiden commissies was een bedrag ter beschikking gesteld. Die voor het voet stuk vatte haar taak ernstig op en zoo kwam zij voor den dag met een piëde stal. dat geschikt was een monumentaal beeld te dragen. De tweede commissie schijnt niet zoo nauwgezet de beschik bare gelden geadministreerd te hebbenen kwam met een zoo onbeduidend beeld voor den dag, dat dit een bespotting was voor het monumentale voetstuk. De Fransche beeldhouwer is nu bezig van de beide weinig harmonieerende deelen een behoorlijk geheel te maken. Christelijk-Historische Unie. Bij gelegenheid van den partijdag, welke de Christ. Hist. Unie te Zeist hield, traden des avonds als sprekers op de heeren jhr. mr. D. J. d e G e e r en dr. J. Th. de Visser. De heer De Geer behandelde het on derwerp „Politieke Samenwerking". Spr. wees er op, hoe men met ons heden- daagsch kiesstelsel steeds genoodzaakt is uit twee partijen één keus te doen bij herstemming. Spreker stelde dan de vraag of voor de Chr. Hist. Partij de huidige coalitie bedenkelijk is, en gaat dan na hoe die partij te kiezen had tusschen twee stroomingen. Het was de school strijd die haar deed kiezen. Maar er zijn meer punten, die haar tot de Roomsch-Katholieke partij brachten. Spr. noemt als zoodanig de opvatting van gezag, vakorganisatie, huwelijk, straf recht, publieke zedelijkheid. Dat samenwerking met de Roomsch- Katholieken aan die partij te veel invloed zou geven, vreest spr. niet. Immers de macht der R.-K. partij wint alleen in dat, wat niet specifiek Katholiek is. Waar echter de Chr. Hist, partij voor heeft te waken is hare beginselvastheid ook daar waar zij zich coaliseert. In zooverre aanvaardt spr. dankbaar de critiek, omdat deze leidt tot meerdere waakzaam heid voor de handhaving dier beginselen. Spr.'s conclusie is, dat de R.-K. partij in een Protestantsch land is een conser- veerende macht, welke als zoodanig moet worden gewaardeerd. Dr. De Visser behandelde hierop het onderwerp „Godsdienst en politiek". Spr. zet uiteen welke beteekenis hij aan het begrip Godsdienst hecht en vecht dan de stelling aanGodsdienst heeft met politiek niets te maken. Was deze stelling waar, dan zou de consequentie zijn dat de Staat zich had te beperken tot de behartiging der materieele belan gen en dit moet leiden tot revolutie. Spr. wekte krachtig op, ons volk daarvoor te helpen behoeden. Openbare Leeszalen. Aan den Minister van Binnenlandsche Zaken heeft de commissie tot oprichting eener openbare R.K. leeszaal en biblio theek te Hilversum gericht, dat zij met leedwezen bemerkt hebben, dat op de begrooting van Binnenland sche Zaken voor 1911 een post van f 10.000 wordt uitgetrokken, om daaruit subsidies te kunnen geven aan openbare neutrale leeszalen; dat uit de toelichting duidelijk blijkt, dat deze subsidie alleen en uitsluitend aan neutrale leeszalen zal worden gegeven dat zij, ook op grond van billijkheid, van meening zijn, dat de Staat in dezen geen partij mag kiezen, maar indien hij subsidie geeft aan openbare leeszalen, hij geen onderscheid zal mogen maken tusschen leeszalen van verschillende richtingen dat zij daarom vertrouwen, dat Uwe Excellentie alsnog de omschrijving van dezen post zoodanig zal willen verande ren, dat duidelijk blijkt, dat ook aan leeszalen van niet-neutrale richting sub sidie zal kunnen worden uitgekeerd. Ook door een soortgelijk comité te Rotterdam, is een adres van dezelfde strekking aan den Minister gezonden. Vice-admiraal van den Bosch. Dezer dagen werd bericht dat de vice- admiraal I. van den Bosdh, stelling commandant in Den Helder, tegen 15 November ontslag heeft gevraagd. Omtrent de aanleiding daartoe deelt men aan de „Avondp." het volgende mede De vlootpredikant heeft aanmerking gemaakt op het lezen van een der boe ken van het boekenfonds der matrozen Naar men zegt was het een werk van Thérèse Hoven, dat Z.Eerw. ongeschikt Vond voor het zieleheil der Nederland- sche Jantjes. Met dit bezwaar is hij bij den admiraal gekomen, en deze heeft natuurlijk gezegd, dat het boek volgens zijn meening niets kwaads injhield en, dus als lectuur voor den schepeling gehancF haafd blijft. Daarna heeft de vlootpredikant zich; met zijn bezwaren tot den minister ge wend, waarvan het gevolg is geweest een schrijven van Z. Excellentie, waar bij den admiraal bevolen werd om te handelen volgens de wenschen van don vlootpredikant. i Dit gaf den heer Van den Bosch" aan leiding om zijn ontslag te vragen. Het „Hidbl." verneemt, diat in afwacto ting van de beschikking op. de ontslag* aanvrag van den admiraal, verlof is ver leend. Vereenvoudiging Administratie. De minister van justitie, het wensche- lijk achtend maatregelen te treffen opdat de ambtenaren van het openbaar mini sterie bij de gerechtshoven, rechtbanken en kantongerechten minder dan thans het geval is, door werkzaamheden van administratieven aard en het uitoefenen van toezicht en controle op de verrich tingen van andere ambtenaren worden onttrokken aan den eigenlijken justitieelen werkkring, heeft een commissie ingesteld om te onderzoeken, welke vereenvoudi ging kan worden gebracht in de admini stratie der parketten in bedoelden zin, waarna door haar verslag zal worden uitgebracht aan den minister, met de be voegdheid om zoo noodig een plaatselijk onderzoek in te stellen op alle bedoelde parketten en inlichting of voorlichting te vragen aan hunne hoofden of ambtenaren. De commissie zal in den regel te Am sterdam of te 's Gravenhage vergaderen. De commissie is als volgt samenge steld Lid, tevens voorzitter mr. J. C. baron Baud, proc.-generaal te Amster dam; leden: mr. A. D. W. de Vries, secretaris-generaal bij het Dep. van Ju stitie; mr. H. G. van Sonsbeeck, officier van justitie te Alkmaar; mr. L. T. Joris- sen, ambtenaar bij het O. M. ten kanton gerechte te Amsterdam, tevens secretaris Z.-H. lJsvereeniging., De Zuid-Holl. IJsvereeuiging hield Za* terdagmiddag in het gebouw van den Haagsche kunstkring, hare gewone jaar- lijksclie algemeene vergadering, onder voorzitterschap van den heer W. F. Mar- gadant. Een groot aantal afdeelingqnj waren vertegenwoordigd. Door den waarnemenden secretaris, den lieer Mr. J. P. Coops, werd verslag uitgebracht, omtrent de verrichtingen der vereeniging; durende het afgeloopen 'jaar. Ondanks het ontbrekende ijs is de Z. H. IJ. gedurende dat tijdperk vooruitgegaan.; Er kwamen n. '1. tot 'stand twee afdeelingen "(Rijiswijk en Bodegra ven), welke van zeer groot belang zijn; voor het verkeer per schaats, niet slechts1, met Zuid-Holl., maar ook met Utrechtl .Wegens het gebrek aan ijs kon .natuur-, lijk ook niets komen van den afstandsrit welke door den Ned. Bond voor Licha melijke Opvoeding in vereeniging met de Z.-H. IJ. was uitgeschreven. Voor dezen ijstocht door Zuid-Holl. was een; stand van 130 K.M. vastgesteld. In geen geval mocht de tocht vóór 8 uur des| morgens begonnen worden, terwijl hij om 5 uur 's middags beëindigd' moest zijln. De hoop wordt in jiet jaarverslag uitgesproken, dat „ijs en weer dienende"- onze afstandsrit in het a. s. wintersei zoen zal kunnen plaats vinden. Uit de vervolgens door Mr. Coops als penningmeester ter tafel gebrachte re kening en ve antwoording bleek, dat het nieuwe boekjaar kan worden aangevan gen met een batig saldo van f601.51. Door verschillende afdeelingen moeten.' nog hare contributiën worden voldaan. 'De rekening wordt goedgekeurd'. Aan de orde was daarna de Jjtcstuurs- verkiiezing Door den voorzitter werd een woord van hufde en dónk gericht tot Mr. Coops, die wegens vertrek naar Doe tinchein zich niet herkiesbaar heeft kun nen stellen voor het penningmeester schap. Bij acclamatie besloot de vergadering op voorstel van een der afgevaardigden' Mr. Coops, wegens zijn verdiensten je-» gens de vereeniging tot eerelirl te be noemen. I Voorts werd de heer Margadant alsj voorzitter herkozen. In de plaats van' den heer P. van Duijvendijkc, die be-» richt had niet voor een herbenoeming iit aanmerking te komen, werd benoemd! de heer Mr. E. C. Wiersma, te Leiden* Verder werd benoemd tot penningmees.*»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1910 | | pagina 1