No. 311.
14
BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
e £cicbclie ©ouTo/nt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
October
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
algemeen overzicht.
Over djeti toestand in
Portugal
Jdometi weinig berichten', hetgeen kan'
aantoonen ,dat het er nog niet geheel
pluis is.
'Het jacht „Amelia" is op "last der
nieuwe regeering naar Lissabon terug
gekeerd en een verslaggever van de
„Matin" beeft een onderhoud gehad met
den kapitein, dat een eigenaardigien kijk
op de vlucht geeft. O m. vertelde hij;
„Aanvankelijk zette het schip koers in
[Noordwestelijke richting. De .koning,
hacf n.l. verklaard dat hij naar Oporto
üwilde gaan ,waar hij aanhangers en
'trouwe troepen zou vinden. Met 'jïjeze
getrouwen hoopte hij tegen Lissabon op
te trekken.
De koninginnen verzetten zich met
k'racht tegen deze plannen. En jia een
lang onderhoud, wisten zij den koning
te overreden, niet naar Oporto te gaan,
maar in Gibraltar een onderkomen te
zjoeken".
Dus zoit er toch nog iets koninklijks
in Manuel's houding zijn geweest, maar
de koninginnen wilden niet dat hij zich
koning zou toon en.
Er is dezer dagen heel wat gespro
ken en gepubliceerd over "den indruk dien
de gebeurtenissen in Portugal op den
h. Vader
zouden hebben gemaakt.
Maar evenals zoovele berichten dier
liberale pers, over de Portugeesche kkves
tie, voor leugenachtig en pure fanta
sie aan de kaak zijn gesteld, zoo worden
pok .deze berichten en voorgewende in-
terviewa^ tegengesproken, De Romein-
sche corEespond'ent, van de „Croix" is
gemachtigd mee te deel en, dat de be
richten over den indruk op het Vaticaan
over een voorgewende goedkeuring van
de gebeurtenissen in Portugal, door den
hoogwaartÊgheitisbekleeder van het Va
ticaan, en de voorgewende .particuliere
nota/s, niets anders zijn dan zuivere ver
zinsels,. Aan geen enkel blad' is over
deze kwestie een mededeeling, vain wel
ken aard ook, gedaan".
De nieuwe regeering is reeds bezig den
heelen gang van 'zaken te republicanisiee-
ren. Niet alleen dat de koninklijke dis-
tinctiveo afgeschaft zijn, en alle offirieele
stukken beginnenIn aiaam der Repu
bliek, zdfe is men aan het vgrdoopen
gegaan en 'de oorlogsbodem Dom Carlos
heeft men genoemd naar den revolutio
nair dl<s zich uit angst dat de zaak vèr
keerd zon uitloopen, van kant maakte
Candldo dos Reis.
De Spoorwegstaking
in Frankrijk breidt zich hoe Janger h|oe
meer uit en vooral voor Parijs is het een
groote zaak dat bijna geen treinen loo-
pen. De levensmiddelen worden met den
dag duurder en dit is te begrijpen bij
een vergelijking van de cijfers van het
geen de stad verbruikt, met die van het
geen thans wordt aangevoerd.
Aan cfe Gare de la Chapelle ontvangt
men dagelijks 120.000 L. melk en 50.000
Ic.g. groenten en fruit. De Caré du N.ord
pntvangt dagelijks 15:000 L. melk' uit
Crcpy en de omstreken van Soissons
[4000 5000 k.g. boter, eieren en kaas.
Pe invoer van versche visch wordt ge
schat op 80.000 k.g. uit Bologne en
15.000 k.g. uit de andere havens.
Nederland en België leverden boven-
dien 10.000 k.g. garnalen, schelvisch en
kleine yischsoorten.
Aan de Gare de la Chapelle kómen da
gelijks 25.000 a 30.000 k.g. mosselen
aan. Aan de Gare du Nord ontvangt
men dagelijks 30.000 k.g. fruit en groen
ten en 2000 k.g. vleesch voor de Hallen.
Aan de "Hallen ontvangt men boven
dien 200.000 kilo visch. Er zijn er slechts
.92000 aangekomen. 100.000 liter melk
is minder aangekomen dan anders, ter-
iwijl slechts 3000 kilo vleesch is inge
voerd. In plaats van 84000 kilo gevo
gelte, heeft men slechts 64000 ontvan
gen.
Op het oogenblik lijden vooral de be
woners van de voorsteden en de plaat
sen in de omgeving van Parijs, die daar
hun zaken hebben, zeer onder de staking.
De bijzondere commissaris Guichardj,
heeft een geheel plan van fourageering
van Parijs gereed gemaakt, in geval de
Staking langer rn,Qcht d|Ureu?
Het einde toch is niet te voorzien. Wel
neemt de regeering die verklaarde dat
men hier niet te doen heeft met een sta
king Ln den eigenlijken zin des woords
maar met een zuiver revolutionairen op
stand, krachtige maatregelen. Zoo zijn
gisteren de leiders der staking Lemolne,
Renault, Tof fin en Le Guennic in hech
tenis genomen. Maar nu komen ook be
richten dat gisteravond de meeste bou
levards en groote magazijnen in het duis
ter hebben gestaan, door de solidariteit
der electriciens. De beambten van de
Métro moeten "eveneens van plan zijn
te gaan meedoen en uit Rijssel komt het
bericht dat daar en te Courrières de
mijnwerkers gestaakt hebben. Ook ver
zekert men dat de afgevaardigde Rasly
aan den minister-president heeft ge
seind 'dat, indien het mobilisatie
bevel niet binnen 24 uur ingetrokken
werd', hij niet instond ypor de houding
der mijnwerkers.
De gemobiliseerde spoorwegbeambten
gehoorzamen tot dusver riiet aan de op
roeping en zullen het, naar hun eenslui
dende verklaringen, niet doen ook.
Als een donderslag met helderen he
mel kwam het bericht dat het
Grieksche Kabinet
is afgetreden. Ondanks het dagelijks ge
harrewar dacht men wel dat dit kabi
net zich er doorheen zou schipperen.
Wat de directe reden is, is vooralsnog
onbekend', evenals wie vermoedelijk een
nieuw kabinet ,zal vormen. Als candida-
ten yoor de opdracht worden genoemd
Venizelos, die ook "door de partij van
Theotokis schijnt te worden gesteund en
de president der Nationale yergadering
Essedin (in de telegrammen werd de
man een paar maal abusievelijk 'Esslin
genoemd) voor wien de groep Rhallys
opkomt.
Wanneer geen dezer beide leiders
•in staat is een kabinet te vormen, zal
een cabinet d'affaires moeten optreden,
of het kabinet-Dragoumis moeten wor
der hervormld.
Het drijven zal wel zijn Veniselos aan
het bewind' te brengen. Maar hoe d|an
met de Porte?
GEMENGD.
Een Italiaansch blad meldt, dat ook
ónder het Italiaansche spoorwegpersoneel
stakingsplannen bestaan.
De garnizoenen in Croatie worden
versterkt, omdat men onlusten bij de
verkiezingen vreest.
Te Athene gaat een gerucht, dat
Frankrijk en Engeland, naar aanleiding
van de veelbesproken leening van Turkije
de stellige belofte geëischt zouden hebben,
dat het geen onrechtvaardigen oorlog
tegen Griekenland zal voeren en dat
vreemde kapitalisten de Porte aangeboden
zouden hebben, het Kreta vraagstuk langs
financieelen weg te regelen.
De Vossische Zeitung bericht, dat
Moelai Kebir, de broeder van den Sultan
van Marokko, in het Andsjeragebied ge
vangen genomen is en geboeid te Tanger
in de gevangenis is gebracht.
De oud-president Roosevelt is met
een vliegenier omhoog gestegen. Eindelijk.
Als dat nu maar, zegt een der bladen,
geen oneerlijke concurrentie wordt inet
Taft, die nog weigert zich in de lucht
te wagen, misschien wegens zijn corpu
lentie.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. Besluit is benoemd1 tot kan
tonrechter te 's Hertogenbosch Mr. J.
A E.. Bink, thans kantonrechter te Hel
mond'
zijn benoemd tot rechter-plaatsvervan-
ger in de arrond.-rechtbank te 's Herto
genbosch mr. S. W. Holleman, adVocaat
procureur, aldaar, mr. J. B. W. baron v.
Hugenpoth, advocaat en procureur al
daar Mr. R. E. Tilman, griffier bij den
Raad \an beroep [(ongeval lenverzeke-,
ring aldaar
is benoemd tot notaris ter standplaats
Delfzijl, D. Kolk, candidaat-notaris te
's Gravesloot, gemeente Kamerik;
is P. D. M. Beckers, benoemd tot bur
gemeester van Ubach over Worms.
is Ph. F. Bouffaer, essaieur van den
waarborg en de belasting der gouden
en zilveren werken te Arnhem, benoemd'
tot controleur bij dat dienstvak aldaar
is aan den luit. ter zee le klasse A.
J. M. No let, w.egens ongeschjkthd^ yogr
de verdere waarneming van den militai
ren dienst eervol ontslag uit den zee
dienst verleend onder tdoekenning van
f 1815 pensioen.
Kamerverkiezing Rotterdam V.
De R. K. kiesvereeniging „Recht ion
Orde V" heeft bij acclamatie .candidaaf
gesteld den heer H. C. Vegtel (A. R.)
De Vrijz. Dem. kiesvereeniging candj-
deerde den heer Mr. C. Th. v. Deventer
oud-lid der Tweede Kamer.
De sociaal-democraten komen uit met
den heer J. Ter Laan, belasting ambte
naar te Rotterdam.
De Koningin-Moeder in Roemenië.
Reuter seint 13 dezer uit Weenien
De Koningin-Moeder heeft zich van
middag naar Sinaja begeven.
Prins Hendrik te Brussel.
Het „Hbl. van Antw." meldt:
Het is Maandag en Dinsdag dat Prins
Hendrik van Nederland incognito een
bezoek aan onze vorsten en aan Brussel
brengt. Hij zal Dinsdag het Hollandsche
paviljoen ju de tentoonstelling bezoe
ken, waar hij zal begroet en rondgeleid,'
worden door Jhr. Mr. van Asch van
Wijck, regceringscommissaris, en baron
de Vos van Steenwijck, hulpcommissaris.
De feesten ter eere van den Prinsgemaal
zijn nog niet bekend gemaakt. De Prins
en zijn gevolg zullen in het paleis van
Laken hunnen intrek nemen.
De Koninlijke grafkelder.
Op bevel van H. M. de Koningin zul
len op de voorzijde van de Jdsten, ge
borgen in den Koninklijken grafkelder in
de Nieuwe Kerk te Delft, worden aan
gebracht zilveren platen vermeldende!
naam, enz. vaq-d'en overledene, wiens
stoffelijk overschot in de kist rust
Prof. F. L. Cramer, van Let huisar
chief der Koningin, is belast met het
verstrekken der juiste gegevens.
Tweede Kamer.
De afd'eelingen der Tweede' Kamér
'hebben benoemd' tot rapporteurs over de
wetsontwerpen: Toetreding van Neder
land' tot de op 13 .November 1908 te
Berlijn gesloten herziene Berner Con
ventie, de heerenVan Lennep, Van|
Sasse van Ysselt, Drucker, De Beaufort
en Brum me 11: amp.
Wijziging der wet van 5 Juli 1910
(Stbl. no. 181) tot regeling van de sa
menstelling van den Hoogen Raad, enz.
ontbinding van het kantongerecht Ber-
likum naturalisatie van F. B. Vercruys-
se en 23 anderennaturalisatie van J.
Rebel en 7 anderen, en wijziging van
art. 8, 1ste Lid', 16e van de Dramlki
wet,ld e heeren Snoeck Menkemans, v.
Sasse van Ysselt, Van Veen, Kooien en
Bolsius.
Bepalingen omtrent het belasten van
houtgeest; merken van kaas, afkomstig
van aangeslotenen bij een kaascontrole-
station, hetwelk zich onder rijkstoezicht
heeft gesteld verkoop aan de .Nederd.
Herv. gemeente te 's Gravenzande van
erven langs de Prins Hendrikstraat aan
den Hoek van Holland, enz.regeling
van cl'en rechtstoestand van vereenigin-
gen tot het verleenen van hulp aan zieke
of gewonde personen, behoorende tot
d'e legers of vloten van oorlogvoerende
mogendheden en toekenning van vergoe
ding aan gewezen onderofficieren J.
Harmsen,"A. H. Willemse en W. B. C.
de Blécouri, de heeren Fleskiens, Heems
kerk, Thomson, De Kanter en'D. Monté
Ver-Loren.
Gemeenteraad van Leiden.
(Vervolg.)
Aan de orde zijn de besprekingen over
de salarissen der politie.
Bij art. 1 lichtte de heer Fokker zijn
amendement ft)oe. ?t Heeft leen histori-
schen grondslag. Immers, ond'er burge
meester de Ridder waren er op een "be
paald oogenblik vijf adj-inspecteurs waar
aan, aan de handi der verordening, niets
te doen was. *Daarom stelt spreker voor,
te bepalen het aantal inspecteurs, adj.-
inspecteurs enz.
De Voorzitter, jde historische in
lichtingen ter zijde latend, meent, dat
bij het noemen van getallen, de burge-
meester geforceerd zou woéden tot be
noeming. jSpreker kan niets ontdekken,
wat ooit eenig kwaad zou "kunnen doen
Het kan. toch gebeuren, dat de burge
meester het wenschelijk acht leen ad-
iHOCj-inSEesteiir, ,dje j(Q,of sm ïA^Jur£
in aanmerking komt, eerst op proef te
laten werken.
De heer S ijt s m a meerit, dat het ont
breken van deze bepaling tot onbillijk
heid kan leiden, gelijk spreker riuet een
voorbeeld aantoont.
De Voorzitter verdedigt inog tie
bepaling, waarna de heer Sijtsma'het
amendement intrekt.
De heer Boscn dankt voor'tie te
gemoetkomende houding inzake de door
spr. voorgestelde amendementen, waarin
spreker aanleiding vindt, zijn voorstellen
in te trekken.
De heer Meuleman !komt ter verga
dering.
De heer Fokker zal niet vertier aan
dringen op ontruiming van de gemeente
woning door den hoofdinspecteur, nude
burgemeester het noodzakelijk acht, diat
"deze ambtenaar in de nabijheid van het
stadhuis woont.
De Voorzitter zegt, dat het in de
bedoeling ligt, mocht onverhoopt de ge
meente de beschikking over het huis noo-
dig hebben, *in overleg met tien heer
Pronk, naar een andere woning om 'te
zien.
De heer Sijtsma wijzigt zijn amen
dement op art. 2 aldus, dat de aanvangs-
wedde van de inspecteurs f1300 zal be
dragen.
De Voorzitter kan dit amendement
niet bestrijden, nóch verdedigen. "ft Is
uitsluitend een quaestie van gemeentje-
financiën.
'Na eenige discussie wordt het "atnen-
dement-Sijtsma verworpen mét 26 te
gen 3 st., de heeren Timp, Fokker iem
Sijtsma.
Het amend. S ijt s m a omtrent het sa
laris der adjunct-inspecteurs wordt na
bestrijding door den Voorzitter ingetrok-
kën.
De heer P e r a verdedigt daarna zijn
amendement omtrent de salarissen der
gewone agenten. Hij acht de diensten tier
politie volgens'zijn voorstel nog niet te
hoog beloond. Spr. wenscht nu eens
geheel aan de wenschen «dier agenten te
gemoet te komen.
De Vo orzitter bestrijdt het amen
dement, dat niet de laagst bezoldigde
agenten ten goede komt, maar vooral het
salaris van de agenten 2e klasse verhoogt.
Deze verhooging zou onevenredig zijn.
De heer Pera zegt, dat de gelijk
matigheid van verhooging van onderge-
geschikt belang is. 't Is maar, 'hoe hoog
het salaris van de politie kan gaan.
"DeVoorzitter betoogt, dat de heer
Pera in zijn woorden overdrijft. Gaat
men 'te ra'de met de tractementen in an
dere plaatsen, dan staat Leiden volstrekt
niet achtereaan. Bovendien moet nneai met
de belangen van alle gem centenaren reke-
ning houden .De regeling van B. en W.
voldoet aan billijke eischen, vooral met
het oog op den dienst, die gepraesfceerd!
wordt.
De heer Pera zegt, overtuigd te zijn
dat zijn voorstel 'in het belang 'der ge
meente is. Vergelijking met andere plaat
sen heeft spreker ondervangen door de
bemerking dat de politie overal nog veel
te laag gesalarieerd wordt, in verband
met tie plaats, die hij in de samenleving
bekleedt.
Het amend. Pera wórdt verwor
pen met 28 tegen 2 stemmen, die van
de heeren v. Gruting en "Pera.
Het amendement Fokker inzake het
salaris der agenten le klasse wordt in
getrokken.
De heer Carpentier Alting vinflt
een inconsequentie in de regeling. Zou
het geen aanbeveling verdiend hebben
ook bij de agenten le klasse geheel of
gedeeltelijk af te schaffen, gelijk bij de
adj.-inspecteurs het geval is?
De Voorzitter zegt, dat dit bijeen
zoo groot corps niet gaat. Er zijn slechts
4 adj.-inspecteurs, tegen 89 agenten.
De heer Fokker dient een amende
ment Ln om aan de agenten "2e Jkasse
eene verhooging 'na 12 jaar dienst van
f 25 toe "te kennen, zoodat het maxi
mum f725 is.
De Voorzitter geeft als zijn per
soonlijke opinie te kennen, voor'dit iclce
wel lets te voelen. Spr. ziet geen be
zwaar dat als dan het maximum van tien
agent 2e klasse gelijk zal zijn aan het
minimum van den agent le klasse.
Het amendement Pera wordt met 29—1
st. verworpen.
Het amendement Fokker wordt met
78 tegen 12 stemmen aangenomen.
Vóór stemden de heeren 'Aalberse, de
Boer, Bo^cJi, Bots, fe* AU»n& X*
d. Eist, Fokker, v. 'Gruting, v. [Hoeken*
Zwiers, vantTol, Timp,. Redmeringer,75ijtsr,
ma, Roem, Pera, P. J. Mulder en A*
Mulder.
De overige artikelen leverden geen stof
tot beschouwingen op, waarna de ge-
heele verordening onder applaus wierd
goedgekeurd.
12o. Voorstel tot onbewoonbaarverkTa-»
klaring van de perceelen Paradijssteeg
nos. 18, 20, 22, 22a 56 en 62, Werner-,
hof nos. 4 en 4a, en 12a. Willem Mat-
thijspoort nos. 1, 2, 3, 4, en 5 en Ko^
ningspoort (nos. 1, 2, 3, 4, 5 en 6.
De heer Vergouwen vraagt, naar.
aanleiding van een bericht in de bladen
over een te verwachten wiet, waardoor,
6ij onbewoonbaar verklaring schadever
goeding zal worden uitgekeerd, aanhou-.
ding vati dit voorstel. Bij elke onbe
woonbaar verklaring Zit toch iets hards!
voor den eigenaar.
De heer Fokker ondersteunt deze
woorden *Een der eigenaars heeft ver
leden jaar de perceelen gekocht en toen
rs hem van bevoegde zijde medegedeeld!
dat van onbewoonbaar verklaring waar
schijnlijk geen sprake is. Er is geen haasf
mét dit voorstel.
Wethouder Korevaar gelooft, dat
aan het 'courantenbericht niet veel wabr«
de gehecht kan worden. Het voorstel
moet onafhankelijk van eenig ander plan
geschieden.
Naar de waarheid der aan den heer.
Fokker medegedeelde feiten, die ook spr.
ter oore kwamen, heeft hij een onder
zoek ingesteld. 3pr. kan ze beslist te
genspreken.
De heer Wildebo er voelt, ook na
de woorden van tien heer Korevaa'r, vee*
voor het plan van den heer Vergouwen.;
De Voorzitte r merkt op, dat men.
toch niet óp eventueele wetswijzigingen
kan wachten.
De heer Briët meent, dat tie huis
jes in de Willem Matthijsstraat nog in
goeden staat verkeeren. Spr. wil nog
eens de zaak aanhouden.
Wethouder Korevaa r zegt, dat Am
sterdam tie bewuste wetswijziging kan
de orde heeft gesteld door -een kwestiq
bij de regeering in te dienen cn in af
wachting daarvan het onbewoonbaar ver
klaringen heeft gestaakt. Nu heeft verle
den wéék Amsterdam ophieuw een voor-
stél tot onbewooiii a ir verklaring behan
deld. 't Schijnt c: I, lat de Minister niet
voornemens is zuike wetswijzigingen te
bevorderen.'Tegenover dieui heer Briët zet
- reker de bezwaren tegen die perceelen
:en.
De heer Bosch gelooft, dat het eenig
bezwaar van de woningen in de Matthijs-
poort de nauwe toegang is. De wonin
gen zijn zoo onbehaaglijk niet, een der,
bewoners is er al dertig jaar gehuisvest.
Moeilijk kan men tegen f 1 huur perweeki
elders terecht. De woningen zijn wel be
woonbaar te maken.
'De heer -Vergouwen is door tie
discussei in de meening versterkt, dat mien
met dit voorstel moét wachten. Laat ons.
onderzoeken, hoe* de quaestie te Am
sterdam staat, and lean men naar bevin
ding van zaken oordeeien.
De Voorzitter zegt, dat het voor
schrift der Woningwet imperatief is. Gaat
de gemeente niet tot onbewoonbaarver
klaring over, 'dan wordt de wet niet na
geleefd.
Wethouder Korevaar mérkt nog op
cfat het de gemeente niet aangaat, of een
woning bewoonbaar te maken is. Dit
moet tie eigenaar zélf weten.
Uit een overgelegd statistiekje blijkt^
dat de bezwaren tegen hooger huur niet
zoo erg zijn.
De heer Roem wil ook een afwach
tende houding aannemen "in verband mét
deze event, wet.
De heer Fockema Andreae be
toogt tegenover den heer Fokker, die
bij de Regeering een onderzoek over een
in te dienen wetsontwerp wil instellen^
dat de regeering haar plannen niet zoo.
spoedig zal ifledetieelen ft Zou <een dwa
ze vraag zijn.
Het voorstel VergouwenRoemWil-
deboer om dat punt van de agenda af te
voeren, wordt verworpen met 21 te
gen 9 stemmen. Vóór stemden de hee
ren Bosch, Bots, v. Hoeken, Wildeboer,-
A. Mulder, P. J. Mulder, Pera, Roei#
en Vergouwen.
De heer Briët stelt daarna voor de
onbewoonbaarverklaring van tie percee
len in de Willem Matthijspoort aan te
houden tot de volgende vergadering. Spr*
iyojungen goo sfgchts jgog jiief
