No. 307.
io
October
1910.
BUITENLAND.
Het erfdeeljler Malleroy's.
ri£ gstaato faaü» laoaft £e-
BINNENLAND.
2e Jaargang
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 93S. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlflke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Maandag
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
algemeen overzicht.
Ofschoon het lajid vólgens sommige
benefited iri volslagen rust móet ver-
keererii verneemt men uit
Portugal.
veie Berichten* die doen vermoeden
dat slechts de helft van de Waarfieid
.wordt gezegd en het vuur nog steeds
sluimert met groote kans op het uitbre-
|ken der vlam.
Dö voorloopige regeering heeft een
Voorloopig program aangegeven, waar
uit vooral blijkt dat de Katholieke gods
dienst leelijk in de knel zal komen.
Zoo behelst het onder meer: scheiding
vart kerU en staat en opheffing der re
ligieuze orden. Invoering van openbaar
onderwijs» Het is voor de geestelijken
gevaarlijk in ambtsgewaad over de straat
te Ioopen, waarom .de regeering maar
aanstonds maatregelen heeft getroffen.
Zij heeft den geestelijken bevolen, niet
dan iri burgerkleeding op straat te ver
schijnen* ten einde oploopenTe voorko
men. Bovendien zijn bij decreet een aan
tal orden ontbonden, terwijl den leden
werd aangezegd* binnen 24 uur Portu
gal te verlaten.
Ernstige onlusten moeten nu ook weer
zijn voorgekomen te Lissabon'. Vrijdag
avond is een klooster der Jesuieten aan
gevallen door een troep gewapende lie
den, die eerst met schieten ophielden,
toen op het klooster de Engelsche vlag
geheschen was. Er moet een priester ge
dood zijn, nadere bijzonderheden hier
omtrent ontbreken. De laatste officieele
besluiten der nieuwe -regeering /geven
een eigenaardige kijk op de zalcen.
De personen die in hechtenis Zijn ge
nomen, omdat Zij deel uitmaakten van
geheime genootschappen Zijn op /vjrije
voeten gesteld. Er is bij decreet een'
lalgemeene amnestie afgekbndigd yoor
politieke misdrijven en persdelicten. De
perswet van Barjona Fredtas is Weer
ingevoerd. De regeering zal de wetten
van Pombal, Almer en Bramcamp op de
religeuse congregaties geheel toepassen
;en gaf last tot betaling van 'de aan amb
tenaren verschuldigde bedragen.
De eedsformule bevat thans éeri ver
klaring op eerewoord! de plichten door
het ambt Opgelegd te vervullen.
De regeering heeft een nieuwe for
mule voor het protocol, die het woord
koninklijk door republikeimsch vervangt
goedgekeurd.
De thans aanhangige processen Zijn
Voor 10 dagen verdaagd.
Koning Manuel
die naar Gibraltar was vertrokken
om daar zijn verblijf te houden*
zou nu weder naar "Portugal terug-
keeren* zoo ten minste moet Toeslo
ten worden uit 'n telegram vanuit Gibral-
ter verzonden. Volgens dit telegram be
merkte men gisteravond op de mari-
ifcieme prefectuur te Gibraltar, een onge
wone activiteit, naar afleiding van een
'Onderhoud van meer 'dan twee uur, tus-
FEUILLETON.
57)
Terzelfder tijd (omklemde een lange
hand den agent die aan de deur luister
de. Hij begon vte schreeuwen, maar dia
Kervarec lag hem de hand op den mond
ÏJij verweerde jzich zoo goed mogelijk
'maar de greep van "de KervareC was zoo
stevig dat hij niet kon los komen.
De Kervarec bond hem hiëf een handig
heid, die bewees dat hij in zijn militaire
loopbaan reeds vele gevangemejn had ge
maakt»
Hierop ging hij Jobie helpen. Een wei
nig bang voor Tiet gevaar "dat er in stak,
haar hij gehoord had, te vechten met
de politie* '(dacht hij dat een agent te
slaan minstens gelijkstond met zich aan
de (doodstraf bloot te stellen. 'Hij had
j®ch dan ook wel gewacht zijn tegenstan
der te slaan en had £ich tevreden ge}-
pteld met den agent te omarmen |dn hem
ïn 'n hoek te dringen echter met zoovfqeï
gracht dat de kerel bijna stikte.
I Daar da agent niet dezelfde vrees ko-e».
terde aïs Jobie* had hij hem bij 'de keel
fcevat en trok hem voortdurend aan pjn
fep hargpi hftd S£hreeuw;en&
sdhen de Portugeesche koninklijke fa
milie en de plaatselijke autoriteiten.
De Engelsche admiraal Pelham ont
bood bij zich den commandant van den
Amerikaansdien kruiser „Desmoines", en
deze beide officieren wisselden gedu
rende langen tijd telegrammen, naar men
meent, met hun respectievelijke regee
ringen.
Vervolgens begaf zich tegen het val
len van den avond de commandant van
dd „Desmoines" in stilte aan boord van
Zijn sdlip, terwijl de Engelsche admiraal
en twee adjudanten naar het jacht „Ame
lia" gingen. Eenige oogenblikken later
verlieten twee personen het jacht en
gingen over aan boord van de „Des-
moines". Hoewel verscheidene officie
ren en een tamelijk groot gedeelte der
bemanning van den Amerikaaschen krui
ser zich nog aan wal bevonden, lichtte
de „Desmoines" om 8.30 des avonds
het anker en vertrok met volle kracht
naar Portugal.
Koning Manuel Zou aan boord van de
„Desmoines" zijn.
De „Heraldo" meldt verder, dat Ide
terugkeer van koning Manuel aan boord
van de „Desmoines" naar Portugal het
gevolg zou zijn van een accoord tusschen
Engeland, de Vereenigde Staten en van
Duitschland tot stand kwam, en dat in
allerijl aan de overige mogendheden is
medegedeeld.
Volgens andere telegrammen zou de
koning zich naar Engeland begeven. Pe
zaak blijft in het duister.
Het I
Anti-clericale karakter
van de revolutie en revolutionairen, het
welk reeds blijkt uit de boven medege
deelde besluiten, komt nog sterker uit
in de laatste telegrammen. Uit Lissabon
8 October, meldt men. Gewapende troe
pen Zijn hedennacht binnem'gedrongem
in een klooster in de avenida Trinas,j
waar '150 'Spaansche liefdezusters zijn
gehuisvest. Het klooster werd door de
troepen bezet. De zusters werden uit het
klooster gebracht.
Een an'tler telegram meldt nog, Üat
in een interview de minister van Jus
titie verklaarde dat de reg. geen men-
sdhenlevens zal opofferen om zich mees
ter te maken van het Jesuietenklooster
te Sanfril, bij de Spaansche grens. Hij
zal het door troepen laten omsingelen
en aldus de kloosterlingen door den
•honger tot overgave dwingen.
Gisteren is vanuit Lissabon geseind!*
dat de verdrijving dier broeders en 'zus
ters overal is begonnen. De kinderen
werden aan hun families teruggegeven.
Kardinaal Netto behoort 'tot de verdre
venen. De bisschop yam Beya js de grens
ygepasseerd'. Slechts enkele perken zijn
heden te Lissabon open.
Toen de leerlingen de rpolytechnische
school Zaterdag het Fransche Jezuieten
klooster van Saint Louis voorbij gingen,
werd een bom uit dat klooster gewor
pen, die twee matrozen doodde en: een
.cadet verwondde.
De toegesnelde troepen werden met
een regen van fielsdie machines ontvan-
schreeuwde nog harder en liet hem alleen
los om hem in het gelaat te stompen,.
Maar, gebruik er van makende dat hij
hem in een hoek had, drukte Jobie hem
zoo .hard in, dat hij weldra, niet meer
schreeuwen noch ademhalen kon.
Zijn oogen begonnen reeds te rollen
toen Kervarec er bij kwam*
U bent getuige, dat ik niet mét hem
gevochten heb, zeide Jobie naar'de Kerva
rec en Alexis ziende.
De ridder vatte den agent beet en boei
de hem stevig.
Daarin zou 't een mooi plaatsje
voor hem zijn, zéide Alexis, wijzend op
een van die groote kasten, zooals men
vroeger in (bijna alle huizen aantrof.
Het was een goed plan en "de Kervarec
gaf er dadelijk gevolg aan. 'Een der man
nen werd op den bodem van de kast ge
legd, en ide ander op een "dier planken
waarna men ide deuren stevig sloot
En laten we thans trachten mijn
armen Raoul terug te vinden zeide de
Kervarec, en daarop zich tot Alexis wen
dend. Weet ge den weg in Parijs?
Alsof ik 't zelf gebouwd had.
Wil je medegaan en helpen onz}ejti
vriend te redden?,
Graag. En waar moeten wij heen?,
Naar de hoek van de Val-de-Grace
en het JkJoosJer der Ben^ctijnjgn,, -•
gen en ppenden daarop het vuur. Te
middernacht duurde het geweervuur nog
steeds voort.
De anti-clericalen schijnen dezen dui-
velschen list te hebben verzonnen om de
Jezuieten hun'felste tegenstanders, ge
haat te maken.
De provinciaal der Portugeesche pro
vincie der Jezuieten protesteert mei
verontwaardiging tegen de beschuldiging
dat dè Jesüiêten op revolutionnairen ge
schoten zouden hebben.
In een gelijke toestand', wat het anti-
clericale van de politiek betreft, verkeert
Spanje
In de Senaat heeft Ganalejas in scher
pe bewoordingen afgekeurd de be-
leedigende houding, 'die het Spaan
sche Episcopaat en de conservatieven
te zijnen opzichte aannamen. Hij zal aan
zijn lasteraars de verantwoordelijkheid
voor hun daden laten.
De regeering zal zonder le aarzelen
haar programma blijven afwerken en zij
zal in de eerste plaats de Cadenas-wet
handhaven.
Verder verklaart hij, dat het onjuist is
dat in den boezem van het kabinet on-
eenigheid bestaat. Alle ministers zijn be
sloten te zamen te ovenvinnen of te
vallen. De waarheid van deze mededee-
ling kan betwijfeld1 worden.
Vervolgens zeide Ide minister, dat hij
hoopte de ,ai.s. 'maand verslag te kun
nen uitbrengen o>7er de onderhandelingen
mehett Vaticaan 'en inzake Marokko nog
deze maand iden uitslag te imekfen flier
besprekingen met .El Mokri.
De
Arbeiders geschillen
in Engeland' en Duitschland zijn geluk
kig geëindigd.
Wat die in Engeland betreft, is reeds
bekend dat het geschil in het ka-
toenbedrijf van Lancashire voorloopig
geschikt is. De arbeider George
Howe, om wien het aangekomen is,
wordt niet fn de Fenn-fabriek, .waaruit
hij ontslagen is, opnieuw te werk gezet
de aanvankelijke eisch van de arbei
ders en ook zal hij niet eerst aan het
werk worden gesteld, zoodra er op een
fabriek plaats komt wat de patroons
eerst hadden besloten maar van een
andere fabriek is een werkman naar de
Fernfabriek verplaatst en in zijn plaats
uis Howe gekomen, Zoo is er over en
weder aan de eer voldaan. Nu kan de
scheidsrechterlijke behandeling beginnen,
over de vraag, wie de J3rooklandsover-
eenkomst hebben gebroken de patroons
döor Howe te ontslaan voor de bevoeg
de verzoeningsraad er over was gehoord
of de arbeiders door Je staken, zonder
d!at te doen 'óf beiden.
Het is intusschen wel interessant eéns
na te gaan, welk verlies de arbeiders le
lden door Öeze uitsluiting, hoewel .die
slechts eene week zal hebben geduurd.
Men sfelt het bedrag der loonen,- dat
zij op |die manier moeten derven op 12
tonnen gouds, [terwijl1 hun uit de onder-
standskassen slechts een bedrag vain ruim'
3»5 ton gouds zal worden uitgekeerd.
Wil je wel eens stil zijn en mij
loslaten, riep Jobie, maar 'de agent
Dat is hier vlak bij. Komaan, voor
uit
En vól trotsch liep de jongen "hem voor,
(blij dat hij Zoo'n rol ging spélen, en
vol vreugde over hetgeen hij needs had
gedaan.
I
iXXVIIIste HOOFDSTUK.
In de beneden verdieping van toet huis
der Malleroy's bevond zich een zaü, "die
om de groote afmetingen, de groote zaal
genoemd werd.
Slechts zelden gaven de Malleroy's
feesten* zoodat ide zaal bijna nooit werd
gebruikt* en de blinden steeds waren
gesloten. Er heerschte idan ook een on
aangename 'duffe jlucht als in afgesloten
ruimten. De rijke tapijten en de betimme
ringen hadden een somber grijze tinit,
die aan het geheel een droevig aanzien
gaven.
"Het waist den lóden November 1744*
om tien uur 's avonds* 't oogenblik waar
op de opening zou plaats hebben yah
het testament !van gravin Berengère de
Malleroy* die reédis ;bijma tien jaar dood
was. Men ihad yoor 'deZe plechtigheid*
waarbij volgens het verlangen van de
Wat de staking in de métaal-industrie
in Duitschland betreft, kan worden mede
gedeeld, dat de arbeiders leen gedeelte
hunner eischen hebben 'ingewilligd ge
zien: verhóóging van loon, verkorting van
den arbeidstijd, invoering van arbeiders-
commissies. Wel hebben zij niet alles Ver
kregen, wat zij wenschten, maar met het
geen zij verkregen, schijnen zij voorloopig
tevreden te zijn, daar zij de voorwaarden
der werkgevers hebben aanvaard.
Op 10 October zullen de werkzaam
heden op <le werven worden hervat De
vertegenwoordigers der vakvereenlgingen
hebben de verplichting 'óp zich genomen
te zorgen dat de besluiten op "de confe
rentie genomen, worden goedgekeurd en
dat de arbeid wordt hervat
Nu gaat weder van zich laten hooren
Finland
De toestand was reeds langen tijd gis
tende. Men kan deze het best leeren ken
nen uit de volgende woorden van 'den
Landdag-voorzitter. Deze zéide onlangs
tot een persman, dat er een lalgem-eene
vereeniging zal worden opgericht, welker
statuten ruim genoeg zijn om alle partijen
in Finland*te omvatten. Alle partijen zou
den zich moeten aaneensluiten, om leen
beslist vaderlandlievende Landdag te her
kiezen en aaneengesloten front te mailen
tegenover de aanmatigingen der Russi
sche regeering.
Een laatste bericht luidt* dat de Land
dag is ontbonden. De nieuwe verkiezin
gen zijn tegen 2 Januari uitgeschreven
en de nieuwe landdag zal op 1 Februari
bijeen komen.
Wij kunnen met spanning uitzien, hoe
de Tsaar hier zal optreden.
Het is op het oogenblik een onzekere
toestand, doch we zuilen spoedig wél
vernemen, in welke richting er leetn op-
lossing zal .worden gegeven.
gemengd.
Het bericht over nieuwe terugrol
ping van den Griekschen gezant te Kon-
stantinopcl is onjuist. Gezaghebbende
kringen verklaren, dat Gryparis pen
maand geleden naar Athene ontboden is
voor eenvoudige dienstaangelegenheden.
Zijn afwezigheid zal slechts van korten
duur zijn.
Volgens ide „Voss. Zeitung" heb
ben de Atheensche gezanten der be
schermende mogendheden van Kreta cle
Grieksche regeering medegedeeld, dat de
vorming van een kabinet-Venisèlos ge
makkelijk tot moeilijkheden aanleiding
zou kunnen geven.
De koning van Italië zal zich den
21 October naar Napels begeven om te
genwoordig te zijn bij de onthulling vam
het monument voor koning Humbert. "Hij
zal dan tevens de stadswijken Yicaria en
Mercato bezoeken, waar de cholera opT
oogenblik woedt* en de op handen zijnde
afbraak beloven van cleze besmettings
haarden.
Te Napels zijn eergisteren zeven
ziekte- en drie sterfgevallen* in de gelijk
namige provincie elf ziekte- en tw|ee sterf
gevallen vastgesteld.
De jjlntransigeant" méldt, dat onge-
genwoordig zijn, de groote zaal in gereéd-
heid gebracht Alhoewel men er vele kan
delaars had geplaatst en alle lustres aan
gestoken waren* was slechts een deel van
het groote vertrek verlicht De andere
helft was ïn een halfduister gedompeld»
Midden in stond een groote tafel be
dekt met groen laken, terwijl een fauteuil
gereed stond voor den notaris, die het tes
tament, dat de gravin bij hem gedepo
neerd had* {zou voorlezen.
Klokslag tien ,uur was een ieder op
zijn plaats aanwezig.
Eenige passen van den notaris verwij
derd, zat Richard de Malleroy, zijn zoon,
diens vrouw, en zijn schoonzuster Adèle
de Vernaeg.
"Aan den anderen'kant zaten baronesse
de Canisy en haar dochter Marie. Ter
linkerzijde van Richard had graaf de No-
vère, een neef der Malleroy's plaats ge
nomen, en vijf andere verre'familieleden;
volgens den (uitdrukk el ijken wensch van
de erflaatster had de notaris gezorgd, "dat
ook twee magistraten aanwezig waren*
wier famine's verwant waren aan den
(markies de Courlans-Ronceval* verder
graaf de Pazy, een oud vriend en wa
penbroeder vam den markies en ben slotte
dokter Fournier, dien wij reeds mét den
notaris Mjriauid taan Suzanne's sterfbed
gagen.
veer 1000 arbeiders van den Noorder*
spoorweg, die het werk hadden verlaten*
de staking hebben afgekondigd.
Aan het station van den Noorder -t
spoorweg verklaart men van niets te w.ch
ten. j
Een later .bericht meldt, dat liet nefeliv
leggen van het werk op Twee wjerkjn
plaatsen van den Noorderspoorweg
schijnt niet van zooveel belang te zijn)*
als men aanvankelijk vermoed heeft Er.
schijnen 500 stakers te zijn.
Volgens een "bericht uit Sosnowice is)
aan de Russische grens de hongertyphus
uitgebroken en éischt de ziekte in di«
buurt van Insiomo dagelijks honderd
slachtoffers»
Te Leeds brak Vrijdag een tzwarej
brand uit in het stedelijk ziekenhuis, waar
zich 450 patiënten* waaronder 30 kin
deren* bevonden.
Onder deze ontstond een hevigle paniek*
Brandweerlieden, verpleegsters en ver
plegers mochten er na buitengewone
moeite in slagen eerst de kleintjes eit
daarna ook tie andere patiënten in vei
ligheid te brengen.
Het geheele gebouw brandde uit.
Vrijdag is door de Katholieken te
Berlijn een vergadering gehouden oiri|
te protesteeren tegen de rede de rede^
onlangs door den burgemeester van Ro
me gehouden. De volgende motie werd
daar aangenomen„Ruim 6000 Katho
lieken uit de hoofdstad des rijks spre
ken een krachtig protest uit tegen de U*
Heilige Vader en der Katholieke Kerk
aangedane hoon, die zij als zichzelf aan
gedaan beschouwen.
Zij achten de huidige positie van den
Heiligen Stoel een ten eenenmale ön-
waardigen en onhoudbaren toestand, die
verbeterd kan en moet-worden door het
herstel der volledige Onafhankelijkheid
van d'en Heiligen Stoel.
Zij beloven hunnerzijds dubb'ele trouw]
en gehoorzaamheid* vereering en liefde
te betoonen aam het Opperhoofd der
Kerk, dien zij vereeren als den van God
gegeven oppersten herder der volkeren
in het particulier en het openbaar ]e-
leven.
In de arbeidsbeurs te Parijs hebben
6000 man spoorwegpersoneel vergaderd
en zich bereid verklaard onmiddellijk
het werk neer te leggen, wanneer het
stakingscomité daartoe opdracht gaf.
Een der leiders verzekerde, dat de sta
king misschien reeds binnen 8 dagen;
afgekondigd zou worden, wanneer dej
regeering de eischen van het personeel
tegenover de directies niet steunt.
Uit Friedberg wordt van gezag
hebbende zijde gemeld, dat de Tsaar den'
keizer in de eerste helft van November
te Potsdam zal bezoeken.
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is aan den luit. ter
zee 2e kl. Jhr. R. F. C. Groeninx van
Zoelen, eervol ontslag uit den zeedienst
verleend
is benoemd tot tijdelijk leeraar aan de
Achter de famillielcden stonden leenige,
oude bedienden, waaronder de bejaarde)
Gilbert Forman, <lie 'dien ochtend het
briefje vam baronesse de Canisy aan'RaouJ
gebracth had.
Eenige minuten na tienen stond notaris
Miriaud op en nam uit zijn portefeuille
drie gezegelde couverts diie hij voor zich
neerlegde.
Uit het [eerste couvert haalde hij het
gedeeltelijk testament vam gravin Beren
gère de Malleroy, waarbij zij een deel
van haar fortuin onder haar kinderen,
verdeelde, en 'bepaalde dat de rest, in
veilige lianden verkeenend onaangetast
moest blijven [tot den 15den November
1744, den dag waarop men liet defini
tieve testament moest openen.
Nadat hij deze eerste acte had voorge
lezen, om ,te doen aen dat hij geheel
volgens de beschikkingen vam de over
ledene gehandeld had, nam hij het tweede)
couvert* dat met drie groote lakken, het
familiewapen van de gravin dragende*
gesloten was, en liet den aanwezigen zieit
dat de lakken nog ongeschonden waren,
Toen iedereen pzich hiervan overtuigd
had, opende (de notaris dit couvert, waar
in zich hot [test&ment van fte grayjin be
vond I l
£Kflfdt vervolgd^
