29
Winterdienst.
Middenstandscrediet
BINNENLAND.
Ie Jaargang,
No, 298.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week.
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V, cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
September
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertenttëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Dezer dagen verschijnt de vol
ledige Dienstregeling voor Leiden
en Omstreken, bevattende de
SPOREN, BOOTEN, TRAMMEN,
enz., gratis voor onze Abonnés.
Meerdere exemplaren, tegen be
taling van 257, cent.
DE ADMINISTRATIE.
„Geld! is de ziel van de negotie".
Dit spreekwoord' is al zoo oud als de
,\veg naar Kralingen. Maar vooral in den
tegenwoord;igen tijd wordt ondervon
den, dat in de zakenwereld zonder geld
niets ondernomen kan worden.
Men ziet dan odk opeenhooping van
kapitalen in trusts, syndicaten en waren
huizen, om aldus de markt te beheer-
sChen.
Wie echter het meest behoefte aan
een vlugge en goedköope geldvoorzie-
ning heeft, is de handelaar en indus
trieel, de neringdoende en koopman.
Die behoefte gan een goed creküet-
wezen heeft alom in 'den lande Raiffeisien-
banken voor land1- en tuinbouw doen op
richten. De geheele omtrek getuigt van
jden zegen, die deze voor den boeren
stand onmisbare instellingen versprei
den. Waar zij niet bestaan, ziet men tnid-
jdieleeuwsche toestanden heerschen en
een machtig grondbezitter en geldschie
ter een geheele bevolking de wet voor-
Schrijven.
Wat voor de boeren de Raiffeisen-
bank is, moet voor den middenstand de
coöperatieve ere die tb ank wor
den. Hoevelen ktinnen hierdoor niet ge
baat worden
Wij weten allen, met welke moeielijk-
heden de winkeliers en klein-nijveren
te kampen hebben. In hun zaak steekt
een betrekkelijk groot bedrijfskapitaal;
hun cliënten hebben de gewoonte de
voldoening der rekeningen langen tijd uit
te stellen, maar de schuldeischers komen
reeds vlug bij den winkelier en vragen
betaling voor hun leveranties.
Is het onverklaarbaar, dat in zulke
gevallen niet steeds vlottend geld voor
handen is?
Nog andere voorbeelden zijn pan te
halen om de behoefte aan geld voor den
middenstander te illustreeren.
'tValt echter buiten het bestek van
ons betoog.
Wat wij tot a 11 e middenstanders wil
len zeggen, is ditgaat hedenavond half
negen naar 'den R. K. .Volksbond en
luistert eens naar den heer Verbeek,
diocesaan voorzitter van onze Hanze",
die daar over de coöperatieve crediet-
bank zal spreken.
Beter dan wij, k'an hij het nut schet
sen van zoo'n bank en de woorden van
dén man uit de practijk der middiein-
standsbeweging zullen, naar wij hopen,
hun overtuigende uitwerking niet mis-
se'n.
Op één punt leggen wij nadruk en
Welalle middenstanders moeten er
heen.
Wij kennen middenstanders, voor wie
Jdé credietbank een ware uitkomst zou
zijn wij kennen er eveneens, die niet
direct'de bank noodig zullen hebben.
Evenals bij de Raiffeisenbank het
Christelijk beginsel ten grondslag legt,
moet ook bij de middenstandsbank o.i.
Van dit beginsel een groote kracht uit
gaan.
Het besef moet immers levendig zijn,
'dat, ofschoon vaak concurrenten, er
standsbelangen bestaan, die boven de
tegenstrijdige zaakbelangen gaan.
De christelijke naastenliefde moet den
jgrootere aansporen den kleinere 'te hel
ipen, zonder zijn eer aan te tasten.
In het welbegrepen belang van fien
^niddenstand vertrouwen wij dat de ver
gadering van hedenavond een groot suc
ces teg jdeel £al vallen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Protesten tégen de Voor Z. H. den
Paus Zoo beleedigeïide rede van Nathan
gaan overal in
Italië
op. Nu hebben weer meer Idan 1000
priesters uit het aartsdiocees Turijn hun
openlijk en krachtig protest uitgebracht
en hun onvoorwaardelijke gehoorzaam
heid) betuigd aan dein vader en behoe
der 'der Keirk, den onfeilbaren jplaats-
bekleédér van Christus.
Het diocesaan bestuur van Florence
heeft een telegrafisch protest ge
zonden aan 'den minister van binnen!,
zaken, hem wijzende op de onmogelijk
heid om iemand, die zulk een inbreuk
heeft gemaakt, op de bepalingen Van
de garantiewet en de strafwet dn zijn
hooge betrekking te handhaven.
Ook in het parlement zal de kwestie
ter sprake komen.
Generaal Pelloux, oud-minister-presi
dent zal n.l. in den Senaat interpelleeren
over de toepassing van de garantiewet
waardoor beleedigingen vaii den Paus
strafbaar worden gesteld. Natuurlijk is
deze interpellatie een direct gevolg van
de rede van Nathan.
De toestand in de katoennijverheid fn
Engeland
is weer iets verscherpt. De patroons wei
geren namelijk in te gaan op de eischen
der arbeiders, (dat het werk op de fa
brieken niet zou worden hervat voor de
scheidisrechterlijKe uitspraak Was geval
len, maar stellen als voorwaarde van
hunne instemming van het hangende ge
schil aan eene scheidsrechterlijke uit
spraak te onderwerpen, dat de arbeiders
van de Fern Mill Company, die den 14en
Juni 1.1. het werk staakten, den arbeid zul
len hervatten.
De secretaris van den bond van kaar-
ders, Mc. Muilen, ^af aan een vertegen
woordiger der pers te kennen, dat het
uitvoereiid comité zich nimmer bij die
voorwaarde zal neerleggen en ook niet
meer zal samenkomen, zoodat de uitslui
ting in 700 fabrieken met 150 duizend
arbeiders waarschijnlijk Maandag a.s. zal
.beginnen.
Meer verzoeningsgêzind is men "bij de
Berlijnsche staking.
De stakende arbeiders der firma Kupfer
Co., hebben zich door bemiddeling van
3ien Transportarbeidersbond gewend tot
het bemiddelingsbureau van den Berlijn-
schen Raad van 'Beroep, die de firma
hiervan heeft kennis gegeven.
Hoewel de bond van steenkolenhande
laars besloten heeft niet met den Trans
portarbeidersbond te onderhandelen en
'de in de staking betrokken firma's ver
zoekt onderhandelingen met dien bond te
weigeren, zijn die firma's wel bereid met
de stakers zélf te onderhandelen.
"De werkgevers zijn bereid van 1 April
af een loonsverhooging toe te ètaan.
Intusschen blijft het steeds woelig in
Berlijn en ook gisteren avond hebben
botsingen met de politie plaats ge
had, waarbij weer eenige gewonden vie
len. Een twintigtal werden jn het zie
kenhuis der Moabitwijk gebracht.
Na een charge der politie kwamen plot-
ling de oproermakers, die zich telkens in
de huizen verscholen, naar 'buiten geloo-
pen met matrassen, hout en andere
brandvoorwerpen diie, ijlings opgestapeld
en met petroleum overgoten, in brand
gestoken werden. De terstond ontboden
brandweer kon (voordat ernstige schade
was aangericht den vuurstapel dooven,
beschermd door politie met brownings
in de hand.
De lantaarns kunnen niet branden daar
ze grootendeels vernield zijn en de politie
loopt des avonds met brandende magne
siumfakkels rond. Ook in
Barcelona
is de hoop, dat de staking der metaal
bewerkers weldra geëindigd zou zijn,
ijdel gebleken. Het aantal stakers neemt
integendeel toe, hunne houding wordt
uittardender en zij geraken telkens in
bloedige botsingen met de politie. Dins
dagavond brachten zij de universitejts-
wijk in rep en roer, en toen dé po
litie tusschenbeide wilde treden, werd
zij ontvangen met revolvers, zonder dat
echter iemand ernstig gewond .werd.
De politie h,aci &ÊU aantal betopgers
in hechtenis genomen, maar deze wer
dén door hunne makkers kort daarop
weder bevrijd.
Dag en nacht doorkruisen thans pa
trouilles dé ©tad, ten einde verstoring
van de orde te beletten.
De cholera
in plaats van af te nemen, woedt steeds
erger in Zuid-Europa. Vooral uit Italië
komen ernstige berichten. In de afge-
loopen 24 uur zijn in dé .stad Napels
15 nieuwe en 9 doodelijke gevallen van
cholera Voorgekomen, In de provincie
Napels 4 nieuwe en 1 doodelijk' geval,
en in dé provincie Pari 3 nieuwe en 1
doodelijk geval.
Met het oog hierop worden in ver
schillende landen, ook in ons land, stren
ge maatregelen ten opzichte van het
verkeer genomen.
GEMENGD.
De koning en koningin van België
die den 3en October te Weenen aanko
men, zullen op het stadhuis feestelijk
ontvangen worden. Behalve een offici
eel feestmaal, een 'familiediner en ont
vangst der diplomaten, zullen de ko
ning en de koningin nog de opera be
zoeken. Het stadhuis en omgeving zul
len op dezelfde wijze versierd worden
als bij de aanwezigheid van den Duit-
schen keizer.
De Turksche grootvizier Hakki pas
ja heeft gisterenmiddag te .Weenen een
onderhoud met Aehrenthal gehad en is
's avonds naar Konstantinopel vertrok
ken.
Tijdens zijn verblijf te Weenen heeft
die grootvizier oak conferenties gehad
met de (directeuren van de Landerbank
en van den Wiener Bankverein.
Maarschalk Hermes da Fonsoca,
dé gekozen president van Brazilië, is
uit Cherbourg naar zijn land1 terugge
keerd1.
De „Matin" verneemt uit officieele
bron te St. Petersburg, dat de Russi
sche minister van Buitenl. Zaken Is-
wolski door Tsaar Ni colaas benoemd is
tot gezant te Parijs.
De internationale vereeniging voor
wettelijke bescherming van arbeiders,
heeft gisteren in hare vergadering te Lu
gano de voorstellen van tie commissie
tot regeling van den huisarbeid döor
aaneensluiting van dé werklieden, ta
riefverdragen en maatregelen tegen on
behoorlijke bezoldiging aangenomen. O.
m. wordt de oprichting van bureau's
voorgesteld', die de minimum-loonen zul
len vaststellen en tariefverd'ragen zullen
ontwerpen.
Henderson, de leider van de Ar
beiderspartij in het Engelsche Lager
huis, heeft van de zijde der regeering
mededeeling gekregen, dat het voorne
men bestaat in den loop van de vol
gende zitting een wetsontwerp in ite
dienen over schadeloosstelling van par
lementsleden. Balfour zou niet van plan
zijn dit voorstel ie bestrijden.
Over de verduisteringen van Duez
den beredderaar der congregatiegoede
ren, hebben we onzen lezers in lang
niets medegedeeld. De rechter van in
structie, Albanel, heeft thans, van va-
cantie terug, de zaak hervat. Gisteren
is Duez in het bijzijn van zijn advocaten
döor Albanel ondervraagd. Duez gaf in
dat verhoor toe, dat hij als beredderaar
van de goederen der geestelijke veree-
nigangen ruim 1.300.000 fr. verduisterd
heeft.
Onder de kolendelvers van Zuid-
Wal es is een stemming gehouden pver
dé vraag of zij de kameraden van de
Cambrische mijnen met een algemeé-
ne staking dan wel slechts met geld
zouden steunen. Gisteren was de ge
heele uitslag nog niet bekend, maar men
wist reedis, dat een groote meerderheid
was voor geldelijke steun alleen.
Bij het Russische spoorbeheer zijn
weer eens belangrijke verduisteringen
ontdekt. De juiste omvang er van zal
door een revisie worden vastgesteld. On-
dertusschen is de chef der verrekenigs-
afdeeling te Moltschanow alreeds pnt-
slagen.
Gisteren zou dé Russische minister
president Stolypin van zijn reis door
Siberië te Petersburg terugkeeren. Bin
nen enkele dagen zal hij van daar naar
Friedberg vertrekken, ten einde met den
Tsaar de Finsche aangelegenheden te be
spreken. Na zijn terugkeer zal vermoe
delijk de Finsche Landdag worden pnt-
bfindefl.
De Grieksche nationale vergade
ring is begonnen met het onderzoek van
de geloofsbrieven der afgevaardigden.
Die der Kretenzers zullen eerst later
onderzocht worden..
- De officieuse >,Diario die Noticias"
zegt dat het bezoëk van koning Manuel
aan den Duitschen keizer van niet gerin
ge politieke beteekenis is ien '<een intieme
re verhouding tusschen de twee landen
ten gevolge zal hebben. Poor het gehee
land1 wordt de tijding met vreugde be
groet.
De Corriere della Sera van Milaan
verzekert dén inhoud van de Roemeen-
sche-Turksche overeenkomst in hoofd
zaak te kennen. Turkije verbindt zich
den status quo in de Dardanellen te
handhaven en Roemenië, wanneer het
wordt aangevallen, metterdaad te sfteu-
nen. Roemenië zal Bulgarije bestrijden,
wanneer dit land Turkije den oorlog aan
doet.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
te Axel: J. A. Dregmans, cahtiidaat-nota-
ris aldaar
zijn benoemd: tot burgemeester van
Hedikhuizen, A. van der Geld; tot bur
gemeestervan Goedereedie enIStellendam,
J. L. Bosschieter; tot burgemeester van
Hardiinxveld, J. Schoehuizen; tot bur-
meester van Eede, E. Bureijntot burge
meester van Sloten (prov. Friesland) O.
Greebe; tot burgemeester van'Stad-Har-
denberg: W, baron van Ittersum; tot
burgemeester van 'JHeino, "h. A. J. van
Sonsbeek; tot burgemeester van Gieten
A. W. (Bouwmeester; tot burgemeester
van Coevorden J. W. van'der Lely;
is aan J. Broékema eervol ontslag ver
leend als leeraar aan ide Rijks hoogere
burgerschool te Middelburg;
is benoemd tot inspecteur der directe
belasting»! te Amsterdam (6e kantoor)
W. H. J. van .Hien, inspecteur. Je Am
sterdam (3e kantoor)
'is benoemd tot adjunct-inspecteur der
directe belastingen 'te Amsterdam (le kan
toor) A. J. Loyens, Te Amsterdam
is benoemd tot directeur van het post
en telegraaf kantoor te Wijk-bij-Duur-
stede A. ;B. van Beers, thans commies
der posterijen 2e klasse.
De Tariefsherziening.
De Londensche berichtgever van het
j.Hbld." seint:
De „Daily Express van Donderdag
ochtend zal een artikel bevatten van "den
heer Courlander, die naar Nederland is
gezonden om de aangekondigde tarief-
wijziging te ibestudeeren.
"Hij kan uit betrouwbare bron bijzon
derheden méde deel/en omtrent het nieu
we tarief en door de welwillendheid van
de „Daily Express" ben ik in staat ge
steld details uit zijn artikel mede te dee-
len.
Hij bericht, idat het nieuwe ontwerp een
lijvig stuk is, dat een wetsontwerp en
een lijst van de nieuwe tariefrechtien be-
va"t.
Men verwacht, dat de opbrengst meer
dan 25 millioen gulden zal bedragen.
"Er zijn in het nieuwe tarief vier klas
sen; grondstoffen voor gebruik van nij
verheid of landbouw zijn vrij van invoer
rechten, eveneens zullen machines, be
stemd voor de pro"ductie van machineriën
in Nederland, zelf voorloopig vrijgesteld
zijn. "Machineriën, die in Nederland ver-
vlaardigd kunnen worden, zullen krachtig
beschermd worden.
Voedingsmiddelen voor'die gtoote mas
sa zullen vrij zijn.
Graan zal niet worden belast, meel
echter wel.
Groenten zullen vrij zijn van belasfin-
gen.
Voor conserven, door de minvermogen
de klassen gébruikt, zal minder betaald
worden dan .bij het huidige tarief, maar
van luxeconserven jzal een zware belas
ting worden geheven.
De vier klassen zullen zijn: 3, 6, 10
en 12 proc. ad valorem.
Op halffabrikaten, andere "dan gronds
toffen, zal een recht worden geleged
van 6 procent; van goéderen, die voor
drievierde afgewerkt zijn, worclt 10 proc.
betaald^ voor geheel afgewerkte goederen
en weel de-artikelen wordt 12 proc. "be
taald.
Linnen goederen en kleederen uit En
geland ^ujlen '|du§ zw^aj gorden jbela^t
.Van schrijfbehoeften, die in gFOote hoe
veelheid uit Engeland worden ingevoerd^
wordt eveneens zware belading geheven^
met het doel de Nederlandsche papierin
dustrie te idoen herleven.
Gedrukte stukken, prentbriefkaarten
enz.,: die in groote hoeveelheden wordeq
ingevoerd, zullen ^2 proc. moeten Betalen*
De lijst bevat 5 groepen.
De rechten op goederen, die niiet in Ne-
dderland gefabriceerd! kun nen worden, zu|
len minder dan 5 proc, bedragen.
Het retaliatiestelsel jkan oök worden
toegepast
.Wanneer een staat een belasting "beft*
gericht tegen den invoer van "Nederland-
fsche productei?» {zal Hederland de be
voegdheid hebben oofc tegenover dien
staat zijn tartefven te verhoogen.
Christ Hist. Unie.
De middagvergadering was bestemd
voor een referaat van dr. j. Schokking
over gedwongen winkelsluiting.
Spr. ging na de gronden door de Staats
commissie voor den winkelstand in haar
memorie van toelichting van haar ont
werp voor gedwongen winkelsluiting
aangevoerd.
Spr. conclusie was tweeledig: lo.wat
het bedienden-personeel aangaat, wordt
met gedwongen winkelsluiting een ver
keerden zet gedaan op het schaakbord,
omdat de koning niet wordt bereikt; 2o.
wat betreft de winkeliers wordt met ge
dwongen winkelsluiting een stap gedaan
op een weg, z.i. tot dusver niet betreden,
n.l. op den weg tot beperking van de
vrijheid van werken voor het zelfstandige
individu.
Spr. inleiding gaf aanleiding tot eenige
discussie. Een enkele stem ging daarbij
op vóór gedwongen winkelsluiting, maar
zoo goed als algemeen was men van
oordeel dat ter wille van het personeel
waarom het toch te doen is een ge
heel anderen weg dient te worden in-
Het volgende punt voorkomende op de
agenda: bespreking van den algemeenen
politieken toestand en van den toestand
der Unie, werd op voorstel van den voor
zitter verdaagd tot een volgende ver
gadering, opdat zoodoende tevens het
hoofdbestuur dit punt eerst in zijn ver
gadering,tot een onderwerp van bespreking
kan maken.
Hof van Arbitrage.
In tegenwoordigheid van den minister
van Buitenlandsche Zaken, voorzitter van
den Raad van Beheer van het Permanent
Hof van Arbitrage, verschillende leden
van het corps diplomatique, leden van
den Raad van Beheer, en den Engelschen
zaakgelastigde Lord Acton werd gister
middag 3 uur in het gebouw van Arbi
trage te 's-Gravenhage de openingszitting
gehouden van het scheidsgerecht in het
geschil tusschen de Vereenigde Staten
van Amerika Venezuela betreffende
de zaak van MTivaartmaatschappij
„Orinoco.
Het scheidsgerecht is als volgt samen
gesteld prof. Lammasch, hoogleeraar,
lid van het Heerenhuis te Wéenen, voor
zitter; mr. Beernaert. minister van Staat,
uit België, en Gonzalo de Quesada, ge
zant van Cuba te Berlijn, leden.
Het nieuwe middel.
Sommige bladen verdiepen zich in be
schouwingen over het nieuwe middel, dat
de Minister van Financiën achter de hand
had om in den nood der schatkist te
voorzien. De „N. Crt." spreekt van een
voorstel tot belasting van de goederen
in de doode hand. Het „Volk" weet mede
te deelen, dat een tabaksbelasting in voor-
bendig is, misschien wel in den vorm
van een debietrecht.
Als nvnister Kolkman zijn geheim nog
een tijdje voor zich houdt, zullen er wel
meer oplossingen van het raadsel komen.
Aftreden van Mr. Z. van den Bergh.
Het „Nieuws van den Dag" meldt:
Naar wij vernemen, heeft de heer mr.
Z. van den Bergh, wethouder voor de
Publieke Werken te Amsterdam, het voor
nemen af te treden.
De heer Van den Bergh heeft als Raads
lid zitting tot 1911 en zou als Wethouder
in 1914 aan de beurt van aftreding zijn.
Zijn besluit om de periodieke verkiezing
van 1911 niet af te wachten, maar reed3
thans het wethouderschap neer te leggen,
zou gebaseerd zijn op gebleken ernstig
verschil tusschen zijn vrijz. dem. partij—
genooten over de wijze waarop hij de
