24 BUITENLAND. BINNENLAND. Ie Jaargang. No. 294. Bureau OUDE SINGEL. 54. LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post ƒ1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 27S cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Zaterdag September 1910. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent, ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit DRIE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Naar den Haag. Voorafgegaan door plaatselijke bétoö- gingen in tal van' steden van ons land zal morgen in 's-Gravenhage de genera le meeting van R. K. Arbeiders Vereeni gingen gehouden worden voor den ^et telijken tienurigen arbeidsdag. Reeds het opschrift boven dit artikel [duidt aan, dat deze Roomsche manifesta tie onze sympathie heeft. Zij moet worden eene bekronin'g van 'den verrichten arbeid; zij moet die 'duidelijk uitgesproken wensch voor den verkorten arbeidsdag van alle ar beiders zijn. Wij weten wel, dat het maximum van kien werkdag zich niet uniform voor alle bedrijven laat vaststellendat voor de eene industrie een 10 urendag zelfs nog te lang zal wezen, terwijl in een ander Vak hier vooral hebben wij de sei- fcoenbedrijven, den land- en tuinbouw op het oog de mogelijkheid voor een langeren arbeidsduur moet blijven be staan. Wij ontveinzen de moeilijkheden' niet, Waarmede de invoering van een even- tueele wet gepaard 'zal gaan en vreezen dat de controle niet zoo gemakkelijk zal zijndat wellicht getracht zal wbrden de wetsbepalingen te ontduiken enz. Zoo doorgaande zijn nog een legio tegenwer pingen méér aan te voeren. In den Haag echter wordt een begin- sel-utispraak gevraagd. De Roomsche ar beidersorganisaties met duizenden leden achter zich verzoeken den Minister de in voering van een beperkten arbeidsdag te Willen bevorderen en in dit verzoek zal 'de Minister een krachtigen steun vin den als hij bij de Kamers deze wet in- jdient. Het beginsel van beperking van J.en arbeidsduur is door de meeste politieke partijen aanvaard. Maar over de .wijze, waarop dat beginsel in toepassing moet worden gebracht, bestaat groot verschil van meening. Moeten Wij, na al hetgeen jn de Ka- jmer reeds is gezegd, nog een lans bre ken voor den verkorten arbeidsdag, voor deelname aan deze actie? Het eerste meenen wij ontkennend te knogen beantwoorden 't laatste echter iwllen wij iin een paar woorden doen. Daarbij willen wij nadruk leggen dat de actie moet gevoerd worden "door alle arbeiders zonder onderscheid. Men moet geen verschil maken tus- schen industrie- en landarbeiders. In den 'grond van de zaak zijn de land- en tuin- bouwarbeiders evenzeer met deze actie 'gebaat als de overigen. Direct voordeel zullen zij er waarschijnlijk niet van heb ben. In de actie ligt opgesloten het be ginsel der vaststelling van een bepaal den arbeidsduur door den Staat. Is dit beginsel in de wetgeving erkend, dan lijdt het geen twijfel (de ervaring met de ongevallenwet leert het ons) of spoe dig zal voor den land- en tuinbouw! een maximum werktijd worden bepaald, imisschien verschillend, misschien over eenkomstig het maximum voor de indus trie. Wij juichen h,et daarom' toe, dat b.v. de afdeeling L i s s e van den Nederl. |R. K. Volksbond morgen door haar bondsbestuur en haar vaandel in den (Haag vertegenwoordigd wordt. Het ge tuigt van solidariteitsgevoel en goe den zin, van onbevangenheid en ruime jppvatting. 't Heeft ons getroffen, dat juist deze jweek in Rotterdam de vakafdeelingen der St. Joseph-Gezellen-Vereeniging ge combineerd bijeen kwamen en een motie yan den volgenden inhoud aannamen „De gezamenlijke vakafdeelingen van de St. Jozefs Gezellen Vereeniging te Rotterdam, op den 21 en September 1910 bijeen in gecombineerde vergaderingon- jder leiding van den Zeereerw. President der Vereeniging, gehoord de gehouden beraadslagingen omtrent de wenschelijk- neid eener wettelijke regeling van 'den tjen-urigen arbeidsdag „overwegende dat eene wettelijke be perking van den arbeidsduur tot 10 uur per etmaal in het belang is te achten ao,ovygl van de geestelijke ontwikkeling van de arbeidende klasse als van den; bloei van het arbeidersgezin „overwegende dat de oeconoïnische mogelijkheid van dergel ijken maatregel door katholieke sociologen van naam op goede gronden wordt verdedigd „spreken als hare meening uit, 'dat behoudens noodzakelijke uitzonderingen en overgangsbepalingen, 'de wettelijke beperking yan den arbeidsduur voor de volwassen arbeiders tot 10 uur per et- tnaal gewenscht is „en verzoeken het bestuur der vereeni ging de beweging tot het verkrijgen van' eene dergelijk wettelijke regeling te wjil- len steunen." De meeting, morgen in deto Haag te houden, omvat ook de afdeelingen Lei den, Voorhout, Voorschoten, Lisse en Sassenheim van den R. K. Volksbond. De Leidsche afdeeling zal er niet al leen zijn met hare banieren1, pok haar kranig muziekkorps, de harmonie St. Gregorius, zal opwekkende marschen in den Ha^g gaan spelen. Wij vertrouwen, dat zeer velen uit Leiden, en uit Leidens omstreken mor gen naar den Haag zullen trekken en om halftwee present zijn in de Concert zaal van den Dierentuin' om daar met hun mede arbeiders Je manifesteeren voor dien tienurendag, voor den verkor ten arbeidsdag, die in het belang hunner gezinnen als voor hen' zelf wenschelijk en zonder nadeel voor de nijverheid mo gelijk is ALGEMEEN OVERZICHT. De groote storm op het sociaal-demo cratische congres in Duitschland was gister weer een weinig geluwd. Op de vergadering waren de revisionisten! weer verschenen en met geen wjsotd werd meer over de genomen besluiten en de onheusche houding der radicalen' gerept. De rijksafgevaardigde Noske kwam wat schetteren tegen hun redevoerenden kei zer en een mofie werd aangenomen te gen de vleeschschaarschte. Een goede oplossing schijnt hiervoor nog niet ge vonden en overal wordt nog geageerd voor ruimeren vleeschtoevoer. De keizer is dezer dagen te gast ge weest bij Frans Jozef te (Weenen en heeft daar een rede gehouden waarover nu eens de heele pers jubelt. En toch1 heeft hij slechts, zij het dan in gloeiende bewoordingen, gesproken over de goede verhouding tusschen beide landen'. De Weensche gemeenteraad heeft be sloten het historische oogenblik van de rede van den Duitschen Keizer jn tiet stadhuis door een ingemetselden steen, waarvan de bewerking aan een kunste naar zal worden opgedragen, te ver eeuwigen. Keizer Wilhelm' is intusschen weer uit Weenen vertrokken. Terwijl men hoopt dat nu spoedig een goede- oplossing in de Britsche nij verheidscrisis zal gevonden worden, be reiken ons uit Duitschland de berichten der dreigende massauitsluiting. De „Vossische 'Zeitung" verneemt nog, dat de werkgeversbond met het oog op deze uitsluiting reeds thans be sloot om zich op de hoogte te stellen tot welke organisatie de bij hun leden wer kende arbeiders zijn aangesloten. Te dien einde heeft zij den arbeiders een vragenlijst toegestuurd, welke aldus luidt lo. Zijt gij lid van een arbeidersorga nisatie? en 2o. Bij welke organisatie zijt gij aan gesloten De arbeiders die deze vragen op een, naar de meening van het werkgevers verbond onvoldoende wijze beantwjoor- den, zullen zonder meer worden be schouwd als leden van het „Deutsche Metall-arbeiterverband", en de daaruit voortvloeiende gevolgen moeten dragen1. Ofschoon geregeld de geruchten om trent de Turksch-Roemeensche overeenkomst worden tegengesproken zegt men volgens de „Matin" in' ambte lijke Turksche kringen dat men geen' gewicht moet hechten aan de tegen spraken, die gepubliceerd zijn over een Turksch-Roemeensche overeenkomst. Men bevestigt, van ambtelijke zijde die overeenkomst niet. Nfen beperkt zich -er toe er geen tegenspraak jn te geven'. Tevens ontkent mén de toetreding van Turkije tot het Drievoudig Verbond en men verklaart dat men besloten js het Ottomaansche Rijk aan geen der twee groepen van mogendheden, die tegen woordig het evenwicht in Europa hand haven, te binden. Uit Rome seint Reuter een Pauselijke Protest, naar aanleiding der beleedigen'de rede van burgemeester Nathan. In een! brief aan den kardinaal staatssecretaris pro testeert de Paus tegen de bespotting en de bel-eediging der godjsdienstige dogma's door den burgemeester van Rome. De Paus eindigt zijn schrijven jnét de uiting van zijn verontwaardiging en door de aandacht der geloovigen te vestigen op de voortdurende, steeds grooter wor dende beleedigingen, den Katholieken godsdienst aangedaan door openbare per son en tot zelfs in Rome, den! zetel van den Paus. GEMENGD. De Portugeesche troonrede bij de opening der Cortes behelst behalve de gewone in elke troonrede te vinden me dedeelingen over den inWendigen toe stand des lands en de verhouding tot het buitenland en de aankondiging van nieu we wetten tot verbetering van "den fi- nancieelen toestand de verklaring van het vaste voornemen van het Kabinet om het liberale programma uit te voeren door aanneming van de wetten op de religieuse vereenigingen. De regent van Perzië, Assad al Moelk, in Juli 1909, toen Sjah Moham med Ali, die voor de op de hoofdstad iaanrukkende natioualisiern en Baktiaren gevlucht was, van den troon vervallen was verklaard, en aan het bewind ge roepen was om voor den ll-jarigen Sja Ahmed het regentschap te voeren, is dezer dagen overleden. Het parlement heeft Nasr-el-Moelk, die zich op het oogenblik in Europa bevindt tot regent gekozen. Koningin Alexandra van 'Engeland: is gisteren aan boord van het Engelsche Koningsjacht te Kopenhagen aangeko men. Nauwelijks is het lijdelijk verzet op d;e Oostenrijksche zuiderspoorwegen ten gevolge van de tegemoetkomende hou ding van de directie geëinddigd of het begint weder in Bosnië en Herzegowina, waar de onderhandelingen van de spoor wegmannen met de directie tot geen re sultaat hebben geleid. De Ghileensche bladen com'mentee- ren zeer een rede van den Argentijnschen minister van'Buitenlandsche Zaken, waar in hij toespeling maakt op "de broeder schap, welke bestaat tusschen Chili, Argehtinië en Brazilië. Zij beschouwen dit als de voorbereiding tot een politiek ver bond tusschen de drie staten. De tusschen 8 en 11 October plaats vindende Koningsmanoeuvres in Roeme nië, zullen worden bijgewoond door de berde jongste zoons van "den Duitsdhen Keizer. Naar uit Weenen gemeld wordt, zal de Turksche grootvizier JHakki pasja in de volgende week te Weenen een ontmoe ting hebben met Aeh ren thai, voor deze naar Italië vertrek^. l Hakki pasja zal ook door Frans "Jozef worden ontvangen. Uit Bogota, Columbia, wordt bericht dat het personeel van het Venezolaansche gezantschap telegraphisch last kreeg de stad te verlaten en te Panama op andere instructies te wachten. Deze onverwachte terugroeping, waar van geen nadere verklaring is gegeven, veroorzaakt hier groote ontstemming. Koninklijke Besluiten. Bij Kon. Besl. is aan mr. VA. ,W. Rom- kes eervol ontslag vefleend als rech ter plaatsvervanger in de rechtbank te Gro ningen. "Is op den voét van het bepaalde bij art 2 onder 2o. van het K. B. van 11 ,Maart 1909 no. 12 benoemd: bij het reserve-personeel der landmacht tot reser ve-paardenarts 2e kl. J. Roos is bij 'het personeel van den geneeskun digen dienst van het leger in NecL-Indië benoemd en aangesteld tot tijdelijk offi cier van gezondheid 2e kl. J. F. Schouw; is, bcno,sas4 jol Jeew *m Rite - landbouwwinterschool te Zutphen,- JWk Emmens, te Grolloo; is benoem'd tot adjunct-commissaris der loodsen te Willemsoord de tijdelijke adj.- commissaris A. Schenk; is de kapitein ter zee XX lWu de Visser met .ingang van 15 October a.s. eervol ontheven van het bevel over Hr. Ms. tor- pedo-instructieschip ^Schorpioen" en het bevel over dien bodem opgedragen nan den kapitein-luitenant ter zee O. v. Len- nep. Zaak De Groof-Nolthenius. De heer De Groof, bericht aan het Dgbl. van Nbr., dat hij van don kplo- nel-coïnmandant van het 6e regiment in fanterie het volgende schrijven heeft ontvangen De milicien-verloliganger Hi. ,G. P. .O. de Groof, van de 3e com'p. 4e bat. 6de regiment infanterie wordt bij deze na méns den minister van oorlog mede gedeeld, (dat zijn tot dien minister ge richt bezwaarschrift tegen een officier wegens hoon en smaad den' Katholieken godsdienst aangedaan, bij onderzoek verregaand overdreven is bevonden en dat voor zooverre ten deze voor een klacht werkelijk aanleiding heeft be staan, door den minister voornJoemd aan die aanleiding de vereischte aandacht is geschonken. Breda,-21 Sept. 1910. De Kolonel, (get.) WEURINGH. Ned. R. K. Volksbond. Op de a.s. Centrale Raadsvergade ring te Amsterdam komen o.a. aan de orde een voorstel 's Gravenhage over de stichting van Patronaten'. „De Cen trale Raad spreke de w!enschelijkheid uit, dat de afdeelingen van den; Bonldl zich beijveren om over te gaan tot de stichtnig van Jongens-patronaten als on deraf deelingen van den Bond". De afdeeling Schiedam' heeft hierte gen bezwaren en wil dit voorstel ge wijzigd zien als volgt: „Waar Patronaten bestaan, maar geen St. Josephs-gezellen vereeniging, zal 't bestuur van den Volksbond zjch in ver binding stellen met de besturen der Pa tronaten, om door deze samenwierkinjg te bevorderen, dat de Patronaatsleer lingen bij het bereiken van den 18-jari gen leeftijd terstond worden overge schreven als lid van den Nëd. R. K. Volksbond en de daarin bestaande vak- vereenigingen. Vóór dien leeftijd wor den de Patronaatsleerlingen op voet van gelijkheid met de kinderen der leden toegelaten tot Teeken- en Vakscholen' •en andere ontwikkelingscursussen van den Ned. R. K. Volksbond. Het bestuur en de leden van den Volksbond beijveren zich daartegenover met aalle gepaste middelen den bloei van bet Patronaats te bevorderen". Ook komt aan de orde het rapport van het Centraal Bestuur, in zake het in de vorige Algemeene Vergadering be handelde voorstel der afdeeling Am sterdam, betreffende de oprichting van een Secretariaat van den Arbeid. Een oordeel over ons Leger. Uit de „Vierteljahrshefte für Truppen- führung und Heereskunde", een door den Pruisischen generalen "Staf geleid or gaan, vertaalt de „N. R. Ct." eene oor deelvelling over de organisatie en de oefening van het Nederlandsche legerj die in ruimeren kring veMient bekend te worden. i,Ge rauschlos aber zielbewusst" wordt volgens den Duitschen anóniemen schrij ver, in Nederland aan de ontwikkeling van het leger voortgearbeid. Met waar deering wordt dan ook gewaagd van de jongste wijzigingen in bet verband jen de bevelvoering van het veldleger, als mede van de voorschriften, die jn kor ten militairen stijl zijn vervat. De ge- vechtsvormen zijn eenvoudig en krijgs- matig de grondslagen voor de gevechts leiding zijn door en door modem en leg gen getuigenis af van een geschoold oordeel. De laatste manoeuvres (van 1909) hebben daarbij doen zien, hoe de voorschriften geenszins zuiver papieren arbeid zijn gebleven. Verder treedt het artikel in krijgs kundige bijzonderheden, voor 2Len leek van weinig bekoring, om te eindigen met een he/nieuw,defl lftfzang pp. de gevechts- waarde van ons leger. De „N. R. Ct.,!l teekent bij het slot aan: De waardeerende kritiek over bnze legerinstellingen, die de Pruisische ge nerale staf hier voor een grooteren kring van belangstellende^ in het eigen leger, toegankelijk maakt, verdient onze bijzon^ dere aandacht; niet omdat wij ons bij de regeling onzer weerkracht van bet oordeel in het buitenland afhankelijk willen stel len doch omdat het doel van ons stre ven de neutraliteit van ons land bij uit brekende conflicten erkenld te zien, eerst dan zal worden vervuld, als het buiten land de neutraliteit afdoende beschermd! weet. De overval in Flores. Bij de Regeering is thans ook eeq; telegram uit Nederl.-Indië ontvangen!, meldende dat de civiele gezaghebber varf de onderafdeeling Oost-Flores (residen tie Timor en Onderhoorighieden), de le- luitenant der infanterié D. B. W. van' Ardenne, zwaar gewjond is bij een po ging tot oplichting van het hoofd vanj het complex Lew Atale, dat de uitle vering van een ontvluchte gevangene, weigerde. Prov. Staten verkiezingen. De R. K. Kiesvereeniging te Zaan dam heeft besloten bij de herstemming voor een lid van de Provinciale Staten, tusschen de heeren mr. H. J. C. van Tenen (Unie-lib.) en K. Prins (soc.- dem.) zich van deelname te onthouden'. Voordeel van Bijzonder Onderwijs. In „Ons Blad" lezen wij: Meermalen is er reeds op gewezen, dat wij, Katholieken, voorstanders van het bijzonder onderwijs, feitelijk twee- maal schoolgeld betaleneerstens door onnoodig gemaakt worden 'door de voor derwijs, tweedens door onze vrijwillige, maar noodzakelijke offers voor het bij zonder onderwijs. Dat wij echter in vele gevallen door het oprichten van bijzondere scholen de vrienden van de openbare school bevoor- deelen en hen bewaren voor hoogen „be lastingdruk", bleek onlangs nog in de, gemeente Wormer. Daar werd de open bare school te klein voor het aantal kin deren. De school moest dus vergroot worden, wat de gemeente een flinik be drag zou kosten en verhooging van den' Hoofdelijken Omslag noodzakelijk zou medebrengen. Wat wilde evenwel het geval Aan den grooten ijver en onVerpoosde werk zaamheid van den Z.Eerw. heer pastoor, mocht het gelukken eene bijzondere school te stichten. Weg waren nu alle spookgestalten van belastingverhooging, weg waren alle droombeelden van hooge cijfers op de belastingpapieren Dat alles is te danken aan het bijzon der onderwijs. 't Zelfde gebeurt in de gemeenten van; onzen omtrek nl. Vogelenzang. Daar zal de uitbreiding van de openbare school onnodig gemaakt worden door de voor genomen bouw van een' R. K. School. De Tienurendag. De belangstelling voor de betooging tot verkrijging van den wettelijk gere- gelden 10-urigen arbeidsdag is zeer groot. Van bijna alle plaatsen uit het land ontvangt het comité berichten van deelneming voor de groote meeting op. Zondag 25 September. De waarn. burgemeester van 's Gra venhage heeft zijn toestemmnig gege ven, tot het houden van den' optocht van vereenigingen, die met muziek en banie ren verscheidene straten der stad zullen' doorloopen. De te volgen weg zal waar schijnlijk een kleine wijziging onder gaan. De praeadviezen van mej. A. Polak, den heer J. P. De Vooys en mej. mr. E. C. Van Dorp over de maatschappe lijke beteekenis van den arbeid der ge huwde vrouw zullen behandeld wonden op de vergadering der vereeniging voor de staathuishoudkunde en de statistiek, welke Zaterdag 8 October a.s. te 's- Gravenhage gehouden zal worden. De Bond van brievengaarders in' Ne derland heeft zich met een nader adres gewend tot den Minister van .Water staat, waarin bepleit wordt een herzie ning van de indeeling der kantoren vol gens het piyitepstelseleeii verbetering

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1910 | | pagina 1