BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang,
No. 276
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangebodeu
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
De ftagelijksche inkomende berichten
geven steeds meer voedsel aan de mee
ning, jdjat het in den
Balkan
pp oorlog moet uitloopen.
In de diplomatieke kringen bij d'e be
schermende Mogendheden van Kreta is
de meening overheersahend, dPt Veni-
selos wnaneer zijn Grieksch staatsbur
gerschap bewezen is, tot tte Nationale
Vergadering zal worden toegelaten, ter-
jwijl de Kretensers zullen worden bui
tengesloten.
Toch heeft de Turksche minister zich
speciaal tegen de verkiezing van Veni-
selos verzet en ofschoon het gerucht
gaat dat eenige gezanten den Minister
van Buitenlandsche zaken Jiebben te
kennen gegeven, dat een oorlog onder
alle omstandigheden moet vermeden
(worden, heeft volgens een telegram' uit
Constantinopel de Turksche regeering
besloten aan Griekejiland een ultimatum
te zenden, waarin zij dreigt met een af
breken der diplomatieke betrekkingen
voor het geval dat Veniselos, of welke
aindere Kretenser ook, zitting neénit in
|de Nationale vergadering.
In dat geval zou of de Engelsche of de
Fransche gezant belast worden met de
waarneming der Grieksche belangen te
Konstantinopel.
Voor een beter inzicht in die troebele
kwesties volge een 'korte uiteenzetting
van het
Kreta-vraagstuk
dat gegrond is op de al-Helleensche be
weging, Dp het Turksdie Kreta (wonen
^25.000 Kretenser Christenen en onge
veer 45.000 muzelmannen.
Nadat reeds verschillende pogingen
tot opstand tegen de Turksche heer
schappij in 1866, en 1889 vruchteloos
iwaren gebleven, brak in 1896 een op
stand uit in nog ongekende heftigheid.
Deze opstand, die niet alleen ten doel
had Kreta inwendig te bevrijden maar
tevens dit eiland met Griekenland te
vereenigen, veroorzaakte de inmenging
van Griekenland, dat geregelde troepen
op Kreta ontscheepte. Dit leidde tot den
Grieksch-Turkschen oorlog,, in 1S97 die
eindigde met een volkomen nederlaag
van Griekenland. De gewonnen strijd
bracht Turkije behalve eenige strategi
sche belangrijke punten op 'de Thessali-
sche grens en 'n oorlogschatting, geen en
kel voordeel. Daarentegen werd te Kreta
in 1898 door Turkije in alle "inwendige
kwesties onafhankelijk gemaakt, alleen
Ide Turksche souvereiniteit bleef gehand
haafd.
De jongste gebeurtenissee zijn bekend
hoe de Kretenzers den eed van trouw
aan den Griekschen koning aflegden,' en
zelfs de Muzelmannen van de zittingen!
|der Kamer wilden uitsluiten.
Deze moeilijke en gespannen verhou
ding werd nog verergerd' door de Griek
sche militaire revolutie, die eindigde,
jÖioor de Grieksche militaire revolutie, die
eindigde doordat men in plaats van de
pi te volgzame Grieksche Kamer, be
sloot de nationale vergadering bijeen te
roepen. Nu trachtten de Grieken ide lei
dende .Kretenser politici in Griekenland
•Zelf tot afgevaardigden verkozen te krij
gen, wat hun ook gelukt is.
De verschillende mogendheden heb-
ben intusschen getracht de grondslag te
vinden, waarop men de Turksche sou-
yereinjteitsrechten zou kunnen hantiha-
f ven en levens toch de Kretenzers toe
laten in de nationale vergadering. Voor
Venizelos vond men den volgenden' uit-
jweg, dat deze n.l. van geboorte een
Griek is. Door al zulke dubbelzinnige
^maatregelen wordt de toestand' in plaats
van beter, veeleer verergerd en men kan
het Turkije het niet kwalijk nemen, dat
het thans het oogenblik betrekkelijk gun
stig acht om deze kwestie, die toch bin
nenkort tot een oplossing Woest komen
pu op te werpen.
Het is thans voor de Turksche re
geering van groote beteekenis de ge-
•heele Mohamedaansche bevolking, die zij
jw Albanië, Hauran, in Koerdestan, ©n'
in Arabië de macht barer wapenen heeft
Hoen gevoelen tegen een bpitenl^d^chen
christel ijk en tegenstander te vereenigen.
Niet minder beslissend zijn haar tegen
woordig niet ongunstige militaire voor
uitzichten. Ter zee (heeft zij een be
sliste overmacht gekregen door den aan
koop van ide beide oude Duitsche pant
serschepen. Verder heeft zij in Europa
een groot gédeelte van haar leger ge
mobiliseerd en bovendien sterke land1-
weerafdeelingen.
Turkije gevoelt zich de sterkere en
Zal |diis niets toegeven. Met spanning
wordt jdan ook de bevestiging van het
ultimatumbericht tegemoet gezien.
GEMENGD.
Eenige dagen geléden werd gemeld
dat Stolypin een reis door Siberië ging
doen om de kolonisatie-kwestie te bestu-
deeren. Het Berl. Tageblatt meldt, nu
echter dat in werkelijkheid het doel van
de reis is, een onderzoek naar de cor
ruptie in de verschillende bestuurslicha
men te doen. Dit blijkt ook uit de om-
stajnfÜgheid, dat hij tien ambtenaren,
alsmede zijn collega van landbouw heeft
meegenomen.
Men meldt uit Rome, dat de koning
van Montenegro en Victor Napoleon ge
tuigen zullen zijn van het huwelijk van
den hertog der Abruzzen met miss El-
kins. Twee Amerikaansche senatoren zul
lep, Paar men zegt, getuigen voor de
bruid zijn. Alle leden der Italiaansche
koninklijke familie, ook hertogin Hele
na van Aosta 'die thans in Afrika is, wor
den bij de plechtigheid' verwacht.
President Falliëres zal tegenwoor
dig zijn bij de groote manoeuvres die
in deze maand jn Picardië worden ge
houden en waarbij vier luchtschepen en
12 aëroplanes zullen medewerken.
Op het einde dezer maand' zal hij zich
over zee naar Bordeaux begeven, waar
bij hij door het Noordzeeeskader zal
worden vergezeld. Te Bordeaux zal ©en
Spaansch eskader den president komen
bezoeken.
Het Instituut 'de France heeft uit de
nalatenschap van den onlangs overleden
Simon Dulac het vruchtgebruik gekregen
van een kapitaal van anderhalf millioen
frank. Een derde gedeelte zal gebruikt
worden voor het bouwen, herstellen en
versieren van kerken in Frankrijk of zijp
koloniën, de rest zal meer voor liefda
dige doeleinden aangewend worden.
Uit Athene komt het bericht dat
gisteren te Trikala en Arba herhaalde ma
len aardschokken zijn gevoeld.
In verschillende buitenlandsche bla
den komt het bericht voor dat ide ver
schillende groepen van iaën Silton a.s.
Zondag een vèrgadering zullen houden
om een definitief besluit te pemen om
trent de door Mare Sangnier voorgestelde
opheffing.
Een telegram uit Parijs van de „Köln.
Zeitung" meldt verder, dat de afdee-
Lipgfte Reims zich tot aartsbisschop Lugon
gewend heeft om hun gedragslijn vast te
stellen. De aartsbisschop zou geantwoord
hebben, dat de Sillonnisten de beslissing
van het Fransche episcopaat moesten af
wachten, dat zich in zijn volgende verga
dering met hunne vereeniging zal bezig
houden
Dit alles deelen wij natuurlijk onder het
voorbehoud mede.
Met het oog öp den toestand door
de stakingen teweeg gebracht, heeft Ca-
nalejas zijn reis naar Brussel uitgesteld.
De staking heeft zich minder uitgebreid
'dtan men verwachtte, Men gelooft, dat de
algemeene staking mislukt is.
Te New-York is bericht ontvangen,
Idiat op oe Ir lippijnen in ide rpovincie Nue-
va Bizcaya een opstand is uitgebroken!.
Simoon Mandac, de vroegere gouver
neur van Ilocos Norte, een man, die ge
rechtelijk vervolgd wordt, moet de leir
der zijn. Er zijn afdeelingen politietroe-
pen uitgezonden om de orde te herstellen,.
Te Calcutta staken 4000 koetsiers
van huurrijtuigen, bij wijze van protest
tegen de strenge gemeentelijke verorde-
dening op'hun bedrijf.
Arbeids- en arbeidersbescherming..
De „Nieuwe Courant", vrij-liberaal
dagblad en vrijhandelsorgaan tot in
merg en been, is ijverig aan het uiteen
zetten, dat het in onze hedendaagsche
,fflAa.tsqh,appij, jy&arin arbeider sbescher-
ming aan de orde van den dag is, niet
kan boteren zonder protectie.
't Geval zit zoo. Door de rechterzijde
is sinds jaar en dag betoogd' dat ta
riefsherziening en sociale wetgeving bij
elkaar hooien, 'dat de kosten voor so
ciale wetten uit het tarief moeten ge
haald worden.
Dat is een consequent standpunt, zegt
nu jde „Nieuwe Ct." De wetgever, die
eenerzijds gedwongen is, om wil hij
de in de knel geraakte arbeiders bevrij
den de nijverheid lasten op te leggen
is anderszijds genoodzaakt, die lasten te
compenseeren door verhooging van het
tarief, wil die nijverheid niet ten gron
de gaan en beter tegen het buitenland,
op kunnen. Wie arbeidersbescherming
wil, moet tevens tot arbeidsbescherming
komen, zegt het blad. Het een is niet
mogelijk zonder het ander.
Nu is het wel waar, dat het vrij-libe
raai vrijhandelsorgaan geen van beide
wil, noch arbeiders- noch arbeidsbescher-
scherming en dat het vooral tegen de
laatste in ettelijke kolommen zich teweer
stelt. Maar het blad zal zelf ook wel
begrijpen, dat de tijd er niet naar is,
om te verwachten, dat arbeidersbescher
ming zal achterwege blijven. "Het
laat-maar-waaien-stelsel heeft afgedaan
voor arbeidersbescherming is tegenwoor
dig zoowat iedereen, behalve dan de vrij
liberalen van den ouden stempel en dus...
Het standpunt van de „Nieuwe Ct."
moge ook consequent zijn, de pil, welke
het blad den anderen vrijzinnigen bla
den te slikken geeft, die wel degelijk
voor sociale maatregelen voor arbeiders
voelen, is er niet te mipder bitter om.
Resfbl
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. Besluit is benoemd bij het
reservepersoneel der landmacht, tot re-
serve-paardeparts 2e kl. P. H. A. van
Aelst.
Is m'et ingang van 1 November
1910 aan J. W. Boellaard op zijn ver
zoek, eervol ontslag verleend als school
opziener in het arrondissement Amster
dam II.
Benoemd is tot ontvanger der re
gistratie en domeinen te Gorinchem H.
F. Julius, thans ontvanger der regis
tratie en domeinen te Lochem.
Zijn benoemd tot vertegenwoordi
ger der Nederlandsche Regeering, op
het a.s. te Brussel te houden internatio
naal congres voor landbouwyeeernigin-
gen en demografie Jhr. Mr. G. L. M.
A. Ruys de Beerenbrouck te Maastricht,
2e voorzitter der Kon. Ned. LandbouW-
vereeniging en voorzitter van de Ned.
Heidemaatschappijen K. J. A. G. baron
Collot d'Escury te Kloosterzande, voor
zitter van den Algemeenen Ned. Zuivel-
bond.
Zijn benoemd tot vertegenwoordi
ger der Nederlandsche Regeering op het
aanstaande te Brussel te houden Interna-
toinaal Congres voor veeteelt en voe
dingsleer, dr. E. yan Welderen, baron
Rengers, voorzitter der Friesche Maat
schappij van Landbouw te IJsbrechtum
en H. J. baron van Doorn van Westca-
péde te Wageningen.
Is met ingang van 1 September 1910
benoemd tot ingenieur der telegrafie
J. van de Kamp, th,ans tijdelijk ingenieur
der telegrafie.
Kamerverkiezing te Eindhoven.
Naar de „Eindh. Ct." thans mét ze
kerheid verneemt, zal de heer V. van
(den Heuvel tegen het einde van het par
lementaire zittingsjaar ongeveer 17 Sep
tember a.s. zijn ontslag nemen als Ka
merlid voor Eindhoven.
LEIDEN, 3 September.
Gemeenteraad.
De Gemeenteraad vergadert op Dins
dag 6 September ,1910, des namiddags
te twee uurP
.Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming vap drie leden van ld©
Commissie van Financiën en uit dezen
van den .Voorzitter, (aftredende leden:
de iH.H, A. L. Reimeriner, Voorzitter,
J. P- Vergouden, en'J. Bosch, leden).
2o. Benoeming van twee leden van de
Commissie van Fabricage, ^aftredende le
den de H.H. J. Roem en A. Mulder).
3oe Benoenpiig mrj twee leden y.aa "de
Commissie voor "het Openbaar Slachthuis,
(aftredende leden: de IHHr Dr. jj.
Zwiers en J. A. Bots(.
4o. Benoeming van twee leden van "de
Commissie voor het Oud-Archief ^aftre
dende leden: de H.H!. Mr. J. Fockema
Andreae en Dr. G. Wildeboer).
5ot Benoeming van twee leden van de
Commissie voor het Marktwezen, aftre
dende leden; de H.H,. D. vap Gruting en
S,. de Boer Azp.)
6o. Benoeming van drie leden van de
Commissie voor de .Huishoudelijke ver
ordeningen en uit dezen van 'den Voor
zitter, (aftredende leden"die H.H. Mr.
A. vau Eist, Voorzitter, W,, Pera en "Mr.
P. E. Briët, leden).
7o. Benoeming van twee leden van de
Commissie voor de Strafverordeningen,
(aftredende ledende H,;H. Mr. S. J.
Fockema Andreae en Mr. A. J. Fokker).
8o. Benoeming van een lid van de Com
missie voor de Stedelijke fabrieken "van
gas- en electriciteit, (aftredend lid: die
'Heer J. Ps J. Driessen).
9o. Benoeming van een lid der Com
missie van Beheer over het Krankzinni
gengesticht „Endegeest" en het Sanato
rium voor zenuwlijders „Rhijngeest", (af
tredend lid: de Heer Mik 'Ai, van 'der
Eist).
lOo. Benoeming van'drie leden van'de
Commissie voor het Stedelijk Museum
„de Lakenhal", (aftredende leden: "de
H.H. Dr P.. J. Blok, Dr. A. W. Kroon
en D. H^rtevelt Hi-Czn.)
11 o. Benoeming van een lid van het
Bestuur der 'Stedelijke Werkinrichting,
(aftredend lid: de Heef Dr,. J. G. van "der
Sluys),
13o. Benoeming van een lid en van
een plaatsvervangend lid van de Commis-
isie van onderzoek, bedoeld in art. 22 van
het Reglement voor "de werklieden 'in
dienst van de gemeente Leiden, "(aftreden
de ledende H,H. Mr. A. van der Eist en
Mr. P. E. Briët).
13o4 Benoeming van een lid der Com
missie van Toezicht op het Middelbaar
Onderwijs.
14o, Benoeming van een leeraar in de
algebra pan de Kweekschool voor On
derwijzers en Onderwijzeressen.
15o. Voorstel tot vaste aanstelling van
Mej. Cy Ligtenberg als leerares in de ge
schiedenis en aardrijkskunde aan de Hoo-
gere Burgerschool voor 'Meisjes.
16o. Voorstel tot beschikbaarstelling
vlan gelden ten bevoeve van |3en (aan
koop vian 'het pérceel Geeregraaht noi.
(68
T7o. Voorstel tot beschikbaarstelling
van gelden ter voorziening in de hoogere
kosten dier vernieuwing van een brug
in den ZijldijkL
'18o, Verordening, 'houdende wijziging
v]an de verordening van 18 $eptember
1902, regelende het beheer van het Open
baar Slachthuis, en (dien rang,"het getal, de
bezoldiging én 'de wijze van benoeming
van het daaraan verbonden personeel.
19o. Verzoek van J. van Muiden om
vergunning'tot demping van een gecfeelte
sloot Jang den Ti.oogen Rijndijk, yóór
het perceel no. 50.
2Öo .Voorstel tot verhoogipg der be
grooting, dienst 1910, ter voorziening in
ide kosten verbreeding van den .Rijns-
burgerweg en de uitvoering van andere
werken voor den aanleg van den elec-
trischen tramweg door de gemeente.
^lo, Verdeeling van den Raad in Sec
tiën.
Oberammergau.
Van bevriende zijde ontvingen wij eene
beschrijving van het passiespel, d!at
om de tien jaar te Öberammergau gehou
den wordt en dat ook dit jaar wederom
vertoond wordt.
De vlot geschreven en mét verschillende
bijzonderheden verrijkte stukken zullen
onze lezers zeer zeker met belangstel
ling {volgen.
Hoe zit dat?
In de Gemeenteraad van den 25en
Augustus is, zooals wij vermeld hebben,
met 14 tegen 10 stemmen het voorstel
van B. en W. verworpen, om den ge
meente-apotheker toestemming te verlee-
nen, tot het bekleeden van de betrekkin
van lector aan de Rijks-Universiteit te
Leiden.
Heden vermeldt de Staatscourant echter,
dat met ingang van 1 dezer is benoemd
tot lector voor onderwijs in de pharma-
cographie en galenische pharmacie W. C.
de Graaf, thans gemeente-apotheker te
Leiden.
De heer J .P. A. de Nijs, alhier,
is pnvoorwaardelijk geslaagd voor het
examen der Middelb. Technische school'
voor |de bouwkunde te Utrecht.
Voor het examen boekhouden, mid
delbaar onderwijs is te Gravenhagö
geslaagd d eheer H. yan Maanen, vap
Gouda.
Bij Kon. besluit is de benoeming)
Vap dr. Hk Quanje tot lector in de
faculteit der wis- en natuurkunde aap
de Rijksuniversiteit alhier op zijn ver
zoek ingetrokken en
2e. als zoodanig benoemd om onder
wijs te geven in de pharmocographie en
galenische pharmacie W. C. de Graaff
stads-apotheker alhier.
Bij Kon. Besluit is benoemd:
Tot ontvanger der registratie voor de
gerechtelijke acten en der domeinen tq
's Gravenhage G. L. Brouwer, thans ont
vanger der registratie en domeinen al
hier.
Bij Kon. besluit van 30 Augustus
zijn tot voorzitters en burgerlijke ledep
van de Militieraden voor de lichting)
der Nationale Militie van 1911 benoemd i
in het 3e militiedistrict: tot voorzitter
W- Pera, lid der Prov. Staten
tot zijn plaatsvervanger: W. F. vap
Wijk Thz., lid der Prov. Staten
tot lid: J. P. J. Driessen, lid yan
den gemeenteraad alliier.
tot zijn plaatsvervanger Mr. P. E. Briët
lid van den gemeenteraad' alhier.
Mejuffr. Hanna Striening, violiste,
alhier, zal haar medewerking verleenen
bij de orgelbespeling op Dinsdag a. s. in
de groote kerk te 's Gravenhage.
Gistermiddag vergaderden in Café
Brinkmann te Haarlem de besturen der
gemeenten Velsen, Bloemendaal, Schoten,
Zandvoort, Hillegom, Bennebroek, Lisse,
Sassenheim, Warmond, Noord\vijk, Noord-
wijkerhout en Katwijk met besturen der
daartoe ressorteerende gezondheidcom-
missiën. De Regeering liet zich vertegen
woordigen. Mr. H. Verloren van Themaet,
burgemeester van Velsen, presideerde.
De besprekingen waren gewijd aan een
te stichten coöperatieve duinwaterleiding.
De vergadering was niet voor de pers
toegankelijk. De vergadering werd bij
gewoond ook door den Havelaar, den
directeur der Haarlemsche waterleiding.
BOSKOOP. Aan het postkantoor alhier
werd gedurende de maand Aug. 1910,
bij de Rijkspostspaarbank ingelegd
f 116.32.97, terugbetaald f 8103.11.
Het laatst door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 1818.
GOUDA. In een spoedeischende ver
gadering van den gemeenteraad is aan
genomen een voorstel tot wijziging der
gemeentebegrooting voor 1910, in ver
band met een tijdelijke belegging van
kasgelden. Besloten werd een bedrag vap
f 100.000 (beschikbare" gelden voor de
electrische centrale) te beleggen bij de'
Associatie-Cassat e Amsterdam.
Benoemd werd tot leeraar in de oude
talen aan het gymnasium, den heer xlr.
A. Rutgers, te Utrecht.
HAARLEM. De gemeentebegrooting
voor 1911 is heden verschenen. Zij sluit
in ontvangst en uitgaaf met een bedrag
van f 3,498,700.60vs. Verleden jaar
f3,534,579.24. De onvoorziene uitgaven
worden geraamd op f22,389.58, de bui
tengewone uitgaven op f 1,240,209.
Er wordt uitgetrokken voor de politie
f 100,704, voor de reiniging f 107,750,
voor de jaarwedden der onderwijzers
f 277,000, voor het midd. en hooger onder
wijs f206,500.
Onder de ontvangsten is f 75,808 batig
saldo van 1909, f273,582 opcenten op
de -belastingen, f 585,000 aan hoofdelijken
omslag. Gerekend wordt op f121,610 als
bijdrage van het Rijk in de kosten van
het lager onderwijs en op f35,000 voor
het middelb. en hooger onderwijs.
Het batig saldo der lichtfabrieken, af-
deeling electriciteit, wordt begroot op
f 7289, dat der afdeeling gas op f 84,736.
Het nadeelig saldo van het slachthuis
wordt begroot op f 18,469.737a.
HAARLEMMERMEER. Een zesjarig
jongetje van C, de W. aan den Ringdijk
bij Lisse viel bij het spelen van den zol
der. Het kind had door den val zoo
geleden, dat onmiddellijk geneeskundige
hulp moest worden ingeroepen. De ont
boden geneesheer constateerde schedel
breuk. De toestand van het knaapje i«
hooosl ernstip.
