Lijkverbranding. Het erfdeel der Malleroy's. BUITENLAND, BINNENLAND. Ie Jaargang. No. 257. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Woensdag IO Augustus 1910. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratl* bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertenfiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere rege1 meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. II. .Verschillende voortelen, welke de lijk- yerbraniding met zich zou meebrengen, [worden opgenoemd. iTien eerste: voordeélein van hygiëni sch en aard; de verbranding is' volgens die voorstanders zoo .bevorderlijk' voor «5e gezondheid, omdat de begraving deze Zeer (ernstig schaadt. Nu is het zeer vreemd, zoo dié beweri ng Waar zou zijn, dat geen enklelé staat het begraven heeft afgeschaft, en diat die Kerk' (en aan hare zijde ook eenige sta ten het begraven zelfs als de) eenigé (mandér van lijkbezorging heeft geboden. Maar laten we de gronden zélf der be wering eens onderzoeken. tTot goed be grip van het volgende zij vóór alles ge zegd, 'dat liet begraven slechts kan verde- jdligd worden als niet nadeelig voor de ge zondheid, indien zekere voorwaarden aan wezig zijn, welke door de overheid nauw keurig worden bepaald. Maar als de kerk hoven volgens die wet zijn ingericht, dan is ;t een gevoelen van .de m eesle genees kundigen onder wie ook voorstanders van lijkverbranding, dat deze geen nadeel be rokkenen aan die gezondheid. Als 't waar Zou zijn, dat de begraaf plaats en schadelijk Zijn voor de gezondheid, dan zou dit moe fen geschieden dioor de besmetting van lucht en water. Doch als de lucht bij een kerkhof na- jdeelige bestanddeelen zou bevatten, dan moesten toch zij, die dicht bij een kerk hof verblijven, zooals in de eerste christen tijden die Christenen, wier verzamelplaats fevens was die begraafplaats hunner doo iden, zoo1 ris nu de doodgravers den invloed .ondervinden. Eu niemand van de voor standers kan op dergelijike feiten wijzen. Meer nog: Parijs heeft binnen 'hare grenzen 22 kerkhoven, ,en in 1885 heeft Oen commissie van 12 leden, ingesteld naar aanleiding van het geschrijf over hy giënische bezwaren, in haar rapport èen (afwijzend vonnis over al die hygiënische Overdrijvingen uitgesproken. Meerdere uit spraken der wetenschap, zouden we kun- jnen aanhalen, doch 't is niet noodig, daar ju wetenschappelijke kringen het bezwar yan luchtbesmetfciug vrijwel is verdwenen» Sterk oveïdreven is ook de bewering, Id'at door het water schadelijke bestand- 'idieelen, afkomstig van 'de begraafplaatsen Zouden worden verspreid. Wanneer de richting van het grond water onder het kerkhof zoo is, dat het (niet naar de gemeente stroomt, is be smetting natuurlijk volstrekt onmogelijk,. [Eerst dan is deze mogelijk, als het water in de richting van de geftteente vloeit, (maar die mogelijkheid is zoo gering, dat 't in werkelijkheid geen gevaar oplevert Yan het water, hetwelk de aarde drenkt (Vloeit 2/3' over de oppervlakte, 1/3 slechts komt in aanraking met de lijken. Een ge- Ideelte van deze laatste hoeveelheid wordt Opgeslorpt door het hout en door de lij ken zelf; een betrekkelijk klein deel kan (dus verder stroomen» "Is dit gedeelte mi [besmet?, Dit kan waar zijn, als het water mee- tvoert levende bacillen, welke in 't jijk laanWezig waren, "doch de meeste bacil- FEUILLETON. 12) Diep onder den indruk door al deze ja,anhankelijk'heidsbetuigingeni steeg de ijonge marine officier in zijn! postkoets, jterwijl de oude Gelbert, zijn trouWe [makker op al zijh reizen, er achterop plaats nam'. j Voorwaarts, en goede reisriep de [markies. De postillons klapten hun zweepeh' ^n |üe vier paarden vertrokken in shell en jtred. 1 Zoodra de koets achter dein eersten hocht van den weg verdwenen' was, ging IRicharid naar zijn kamer. Terwijl hij daar Idle huwelijiksacte van .Suzanme en Thierry 'aandachtig bekeek, kwam' een beldiende Jiehi melden d,at de Malleroy hem ont- Jbood. Richard borg haastig het perka- fceint in .een ij^en! kistje, hij ia liein kunnen in een lijk niet lang 'leVé^ Maar gesteld), dat het water door ba cilkin is besmet, dan nog is er geen werkelijk; gêvaar, 'daar door proeven is gebleken, dat het water door den bo dem wordt gefiltreerd en gezuiverd van schadelijke bestanddieelen. In overeen stemming m'et het beweerde is wat Dr. Rochardl Zegt: „de teste epidemie voort gekomen van een kerkhof moet nog plaats hebben"» De beschouwing over de hygiënische voordieeliein der lijkverbranding kunnen we eindigen met die woorden van profes sor .Wernher von Gieszen, die zelf prin cipieel njet tegen lijkverbranding is„Wan neer men de zoogenaamde bewijzen na gaat, dan staat men verbaasd, dat mannen, die op wetenschappelijke beteekenis, m'et recht aanspraak maken, een weten schappelijke .theorie en een praétisohe, 'diep in 't leven ingrijpenden hervorming willen doen steunen pp zulke povere, on betrouwbare, uit twee eeuwen zonder oordeel bijeengeroepen feiten". Op de tweede plaats noemt men voor- doelen van oeccmomitsdhen aard; men zegt dat verbranding de voorkeur verdient bo ven de begraving, omdat deze laatste veel grond len zoo indirect veel geld onttrekt aan, de maatschappij. Maar zou dit ook, niet het geval zijn bij verbranding? Het geld aan een crematorium, een verbran dingsplaats, besteed, is ook onvruchtbaar en de benoodigde som kan evenmin ge ring worden genoemd1. Daarbij vergete men niet, dat een begraafplaats .en een cre matorium wel beide geld aan de maat schappij onttrekken en dus onvruchtbaar maken, doch dat de begraafplaats haar waarde blijft behouden en het geld, be steed aan een crematorium, voor goed onvruchtbaar js gemaakt. H|et crematorium op 't kerkhof Père La- chaise te Parijs heeft gekost 629.274 frs. en in 1890 kostte het die gemeente aan on derhoud 45260 francs. In ons land wordt het bouwen van een crematorium geschat op 70.000 gulden. .Hierbij komt dat de kosten van één lijkverbranding, ook de eenvoudigste, kan worden geschat op f 30. Eu ook bij lijkverbranding is grond noo dig het bouwen van een crematorium is niet genoeg, daarbij moet ook komen een columbarium, leen gebouw n.l. waar de ur nen m'et ide asch moeten geplaatst wor den, en dit gebouw zal, in groote ste den tenminste, van enorme .afmetingen moeten wezen. Duidelijk is nu 't woord van L. Hen rij: „De begravingis naar mijn meening zon der leenigie tegenspraak de goedkoopste wijze van lijkbezorging en de verbranding zou op onze gemeenten een vrij wat zwaarderen last doen drukken, dan dien ze thans te dragen hebben". Jeu derde noemt men voordeelen van aesthetisChen aard; het verbranden zou meer overeenstemmen met ons schoon heidsgevoel. Nu wil ik niet zeggen, dat de lijkverbranding in onze moderne cre matoria op zatk pen ruwe ien "barbaarsche wijze geschiedt als in den heidensahen tijd. Maar is zij schooner dan de begra ving? Om dit te bewijzen, laat men zien het afschuwelijke van pen ontbindings proces onder "de aarde. Doch is het-ont bindingsproces onder de aarde weten schappelijk niet hetzelfde als het ver brandingsproces? .Het eerste geschiedt niet, zooals dikwijls wordt voorgesteld, door wormen, maar, evenals het tweede, een kast zette, en ging met bezorgd ge laat naar de Malleroy, die nog steeds zeer vriendschappelijk met de Canisy zat te praten. Nog denzelfden avond werd deze aart gravin Berangère de Malleroy en aan' de beide jonge meisje voorgesteld als een vriend en verre bloedverwant V|an graaf F red er ik'. Hij maakte pp zeer duidelijke wijze het hof aan Camille, die hem edh} ter met een koelte, om 't niet afkeer te noemen, behandelde, die iéder adder be halve Canisy ontmoedigd zou hebben. Frederik toonde ondertusschen een meer Idan levendige belangstellinlg voor zijn nicht Suzanne. Suzanne scheen niet öm! Richard te geven, maar pedant en ijdel als zij was, liet zij zdch volgaarne het hof maken. Markies de Gourlans Ronceval was een [dapper officier, die door iedereen,' en pok door zijn matrozen Jbeminld werd ondanks zijin lastig humeur en zijn ge strengheid. In zijn familiekring echter toonde hij zich een \fraar despoot. Ge iend aan dé mwé tqqhj ever zijn ma- door scheikundige verbinding van ver schillende dingen met zuurstof, een gas, dat overal in de lucht aanwezig is. En ver volgens dat ontbindingsproces geschiedt niet op, maar on de r de aarde; niemand ziet 't, en ieder weet, dat 't plaats heeft langs geheel natuurlijken weg. Uiterlijk kan. men een lijkverbranding even schoon male en als een begraving. Doch ier is zoo'n groot innerlijk verschil. Daar komt niet tot uitdrukking de troost volle gedachte aan de toekomst. Alles preekt vernietigingdaar blijven niet rus ten onder de aarde de lichamen 'der dier bare 'dooden, zoodat het kind, biddend op ;t graf, zeggen kan, dat onder de aarde zijne ouders rusten, wier lichamen eens in heerlijkheid zullen verrijzen. Zouden bij een lijkverbranding de treffende plech tigheden der Kerk niet verkillen en ver- steenen? Lees, als ge 't schooue van die plechtigheden wilt genieten, de noodt-vol- prezeme Kier kh of b 1 o em en, van den Roomschen dichter, den .Vlaming Gezelle, Luister naar zijn schoonheids-ontroering bij 't hooren van den lofzang„i n P a r a- disum", welke de Kerk bidt bij het ten grave dragen. „In Paradis urn",. De harten beven in de boezems, de wangen slaan bleek en krimpen weg, tranen verduisteren T ge zicht, de knieën wankelen onder den last des lichaam-s. In Paradisum! Men weent, men weet niet waarover, noch waarom, men is blijde, men is getroost, men js trotsch van te weenen; men spreekt noch men 'hoort geen spreken meer, men peinst noch men weet wat er omgaat; 't lichaam siddert 111 de stemme des orgels ew de ziele vloeit weg ten (He mel waart,-in de stemme van dat wonder bare jn "Pa ra ei sum!" Ten paradij ze geleiden u de Engelen, gaat met de heilige martelaars méde en uit Jeruzalems zalige muren komen zingende chooïen u tegen I Gaat eens met Lazarus arm en ellendig rust... in alle eeuwen 'der eeuwen oneindig!" Moet 'die stem der eeuwigheid niet ver stommen bij leen lijkverbranding, welke ons luide spreekt van vern'ieti- ons eerste artikel hebben we gewe zen op alles wat te ge n de lijkverbran ding is, waarbij We als voornaamste grief noemden, dat deze gebruikt wordt als propaganda voor ongeloof. Nu zagen we dat lijkverbranding geen voordeelen met zich brengt. Gerechtigd js dus het verzet van Katholieken, en van géloovi- ge Protestanten len orthodoxe Joden. En we besluiten met de woorden van Prof. Groenen in „Lijkverbranding",- dat n.l. de Kerk haar plicht zou hebben ver zaakt „als zij niet was opgetreden tegen iets, hetwelk ais middel word gebruikt, om het Christelijk' geloof aan de verrij zenis des vleesches te ondermijnen, ,om het openbaar leven nog meer te ontkerste nen". |Wl- Selgië. De begrooting der Brusselsche T entoonstelling. Het budget der Brusselsche tentoon stelling bedraagt 20 millioen, zegt het „H. v. A.": trozen, gedroeg hjj zich te huis als op zijn schip. 1 Het grootste verdriet van zijn leven Was wel,, dat hij slechts dochters hlad. Alhoewel Jrij veel van hen hield, behan delde hij hen toch zeer hjard. Hij hlaid bui ten hen om besloten dat zij op ongeveer negentien jarigen leeftijd moesten huwen',- etn reeds van te voren voor ieder hunner een echtgenoot gezocht, zonder in' 't minst zich om de gevoelens van de jonge meisjes te bekommeren. Hetzij uit onderwerping aan ide Wil Kaars vaders, hetzij haar verloofde lilaar niet al te zeer mishaagde had Berengère toegestemd in een huwelijk mét FreV dierik de Malleroy, den zoon van een vriend van den markies. Maar haar zuster Fieticie voor wié leen oud scheepskapitein bestemd was, leen leelijke kreupele •man, had geweigerd dezen te huwen en' was getrouwd! met [Thoriieux, dien zoon van een wapenhandelaar uit Saint Ma- ló, 'die af en toe te Ronceval kwam' om Zaken te doen. I l Msü tee ziA de woc^ê vaji <fc; £gm,r- „Men heeft in ronde cijfers, voor drie mülioen standplaatsen -verkocht |en voor drie millioen verschillende vergunnin gen de tombola zal zes millioen opbren gen en de toelagen beloopeh! twee mil lioen. Dit maakt dus veertien millioen. Om toe te komen, moeten die Abonnemen ten en de ingangskaarten nog zes mil lioen opbrengen. Men heeft thans zekerheid, dat dit cij fer zal worden overtroffen ien bijgevolg het waarborgfonds van 2.400.000 francs door de aandeelhouders neergelegd', niet zal móeten aangeraakt worden. Doch' daarover was men volstrekt niet zeker toen [de zaak op touw gezet werd." Engeland. De gewijzigde trooneed. Om te doen zien, hoe verheugd de Ka tholieken van het Britscbe Rijk zijn over de wijziging, die dan eindelijk in de for mulé van den trooneed is aangebracht, ontleen en wij aan de „Tabl et" den tekst van het schrijven dat dezer dagen voor den aartsbisschop van Westminster uit naam van alle JBrifsche Katholieken tot den minister-president Asquith gericht is. „Met de grootste vreugde" zegt 'de aartsbisschop, „sïSirijf ik u, om uiting te geven aan mijn persoonlijke gevoelens dié geheel len al dezelfde zijn alsfdielvanide talrijke aanwezigen op het eerste nationale congres der Engelsché Katholieken, Dit congres werd van 29 Juli tot 1 Augustus te Leeds gehouden, De daar vergaderde Katholieken gaven hun instemming met de wetswijzi ging te kennen gevoelens van groote voldoening over den moed, de beslistheid en het beleid, waarvan gij hebt blijk ge geven door de kwestie aangaande de ko ninklijke verklaring bij de troonsbestijging tot een oplossing te brengen. „Ik ben overtuigd dat onze gevoelens zullen gedeeld worden door alle Katholie ken van het Britscbe rijk". Een statistiek van liet Engelsche depar tement van binnenlandsche zaken beves tigt, dat de verhooging van "den accijns op sterkedrank en van hét recht van bier brouwen van grooten invloed zijn geweest op het drankgebruik. Met 1 April 1909 trad de verhooging in werking, len nu blijkt, dat er in 1909 in Engeland 169.519 vonnissen zijn geveld, diie met dronken schap verband hielden, tegen 187.803 in 1908. TiarBóJe. Uit ieen onderhoud met een persoon die van de bedoelingen 'der regeering vol komen op de hoogte is, zegt de bericht gever van de Matin te Sofia, heb' ik de zekerheid verkregen, diat de Bulgaarsdbe regeering vast besloten is tusschen bei dé te treden, in de Macedonische aange- de te treden in de Macedonische Aan gelegenheden. Zij heeft reeds aan de groo te mogendheden voorgesteld de klachten der Maoedoniërs te onderzoeken, jen pu bliceert bovendien in het officieus orgaan Preporets, idle volgende verklaring: „Wanneer de beschuldiging omtrent brutaal optreden gegrond is, of wanneer de jóng-Turksche regielering voortgaat, zich schuldig te maken aan machtsover schrijding, of wanneer het Jurksche ka binet ons voorstel .verwerpt, dan rust op Bulgarije en op de geheel e beschaafde lans voorstellen. Niets kon hem (doenl veranderen. Hij weigerde zijn dochter en haar man te ontvangen, en achter volgd" ld en laatste zoo, dat hij hem geheel te gronde richtte. De arme Felicie stierf van verdriet en vroeg haar zuster Beren gère zorg te willen dragen voor de kleine Suzanne. Thorneux zelf, moest uit het land vluchten om aan de achtervolgingen van den markies te ontkomen. Berengère had velé moeilijkheden te overwinnen voor haar vader dulde 'dat de kleine Suzanne opliet kasteel kwam. Niets echter kon de gravin afbrengen, van wat zij zich' een heilige plicht dacht. Na veel moeite verkreeg zij echter zijn toestemming en voedde haar kleine nicht pp als haar eigen kinderen. Onidanks Ide liefde van haar tam'te en haar nicht Camille, had Suzanne vele kleine verdrietelijkheden te doorstaan en' vooral veel Van die kleine Vernederingen te verdragen waarvoor kinderen Veel ge voeliger zijn dan men gewoonlijk denkt „Hef diuurde lang voor de markies, die r^pdg pp het bporgn ya£ $$n naa^n Tb°.r- wereld de plicht tusschen "beide te tre den";. Koning Ferdinand is Maandag onver wacht uit het buitenland teruggekeerd^ Deze plotselinge terugkeer geeft aanleid ding tot allerlei vermoedens, maar wordt in de perste plaats in verband gebracht met de spanning tusschen Turkije en "Bul garije. Amerika. De Staking te New-York. Uit New-York wordt aan de „Times"- geseind: Bij de staking der jassenmakers! zijn thans 70.000 man betrokken, het grootste aantal dat ooit in één vak te New-York staakte. Voorts loopen 21.000 kleedermakers ledig en" wordt verwacht dat aan het eind der week ,45.000 ge^ werk meer zullen hebben. In de suikerraf finaderijen zijn 2000 man buiten werk# Moordaanslag op burgemeester Gaynor. Aan boord yan het stoomschip „Kaïn ser Wilhelm der Grosse", ld,at naar Euro- pa gaat, is geschoten op Gaynor, Icieri: burgemeester van New-York. Gaynor i$ doodelijk gewondde moordenaar is ge vat. Volgens de laatste geruchten zoK Gaynor reeds dood zijn. Nader meldt men Burgemeester Gaynor, [die in een ziek k'onhuis opgenomen werd, is nog in le ven. Hij ston'd blootshoofd aan boord van het stoomschip, zijn vrienden vaarwel zeggende, toen drie schoten op hem gef lost werden, waarvan er twee misten. De man, die den aanslag pleegde, heet Gallagher. Toen men hem vroeg, waar om hij zijn [daad pleegde, antwoordde hij, dat Gaynor hem zijn brood ontnomen, heeft. Prins Hendrik naar Den Haag. Uit Den Haag wordt geméld: De Prins, dié gisternamiddag om 1 uuf ten paleize Noordeinde verwacht werd# arriveerde perst omstreeks half drie mei* zijn auto van Soestdijk. ,Te half vier reed Z. K. H, weer uit voor het aangekondigde! bezoek aan het tuinfeest, ten voordeeld van het Roode Kruis in het park van hét Huis ten Bosch gegeven. Prins Hendrik is voornemens a.s. Do derdagvoormiddag een .bezoek te bren gen aan den Inter ationalen Schietwed strijd op het landgoed Ockenburg, onder Loosduinen. De salarisverhooging der officieren. De bfaagsche correspondent van de JeL föeldt Met zekerhéiid kunnen wé melden, dat op de StaatsbegrootLng voor 1911 een zeef belangrijk bedrag is uitgetrokken voor dik, salaris-verbetering der officieren van vei) schillende Wapens. De luitenants en kapiteins, voor wie dié verhooging hoofdzakelijk bedoeld is, zul-* len, wanneer de plannen "worden goedgen keurd, van f 200 tot f 300 in salaris voor uitgaan, terwijl ook in de periodieke ver- hoogiugen wijziging wordt gebracht. Zijn wij wel ingelicht, dan zal het aan gevraagde bedrag voornamelijk strekken# om de salarissen van alle wapens gelijk neux woedend werd, de arme kleine als de andere klei nkinde ren lief koosde. Del Malleroy, die in haar een 'toekomstige! mededingster zag naar de erfeifis van zijn schoonvader, behandelde haar mét een; soort van minachtenden afkeer. En Ri chard, wiens laf karakter altijd gaarnd een. zwakkere verdrukte, sloeg haar gaar ne én liet géén gelegenheid voorbijgaan: om lelke fout van de arme wees (aan fijn vader bekend te maken. Hij had hetzelfde spel bij zijn moédef en zijn grootvader beproefd, maar dezfl kleine openbaringen waren zoo slecht door mevrouw de Malleroy ontvangen# en door zoo harde verwijten van de zijde van den markies beantwoord, dat hij er zich in 't vervolg wel voor wachtte^ 'Hetzij Suzanne van nature slechte eigeM schappen had, hetzij doordat zij de ver nederingen dié zij in haar kindsheid had moeten verdragen, nog maar af te Zeer. voelde,- was zij coquet, listig# pronkzuch tig (en vooral jajoersch geworden. {Wordt yeryolgd^i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1910 | | pagina 1