16
De uitslag te Leiden.
Prov. Statenverkiezingen.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 212,
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
Juni
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentien: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentign) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere rege1 meer 10 cent.
De uitslag van de Staten-verkiezing te
Leiden was, zooals deze door velen werd
verwacht: Mr. Briët gekozen, de [Heer
Pots in herstemming.
't Spreekt van zelf, dat deze uitslag,
hoezeer dan ook venvacht, bij velen der
onzen groote wrevel wekt.
Joch moet men, om verstandig te oor-
|dleelen, in de politiek zijn hoofd koel hou-
jden.
Wie niet erg diep doordenkt, zegt na
tuurlijk: Bots had 300 stemmen minder
jdan de anti-rev. candidaat, dus hebben de
andere Christelijke partijen ons niet eer
lijk gesteund
Toch is die redeneering niet juist Zij
gaat uit van de onware veronderstelling
dat alle kiezers er een poli ti-ek-e over
tuiging op na houden. Maar heeft men
jdan nooit gehoord, dat er een zoogenaam
de „middenstof" is, die zich niet door po
litieke, maar vooral door persoonlijke, en
'daaronder ook godsdienstige, overwegin
gen laat leiden?
Zoo krijgt een antï-revolutionnair, die
[Hervormd is, allicht een honderd stem
men meer dan iemand van dezelfde partij,
jd'ie gereformeerd is.
Den p a r t ij e n kan men hier toch waar
lijk geen verwijt van maken, evenmin als
;men er ons een verwijt van kan maken,
idat er nog altijd katholieken zijn, die op
)een liberaal stemmen.
Toch valt de uitslag te betreuren, ook
omdat een der oorzaken zeer zeker is,
idat ook de katholieke kiezers slecht ge
stemd hebben. Een groot aantal is een
voudig van de stembus weg gebleven.
Dat is, om het kind maar bij zijn naam
te noemen: SCHANDELIJK PLICHT
VERZUIM.
Verder zullen wij nu maar niet naplei-
ten. Dat leidt tot niets.
De volgende week Vrijdag is 't her
stemming. Welnu, daarop moet onze gan-
Sche aandacht gevestigd blijven. Al die
nalatige kiezers moeten in deze acht da
gen worden opgezocht en bewerkt.
Want dit staat wel vast: brengen alle
katholieke kiezers bij de herstemming
hun stem op den heer Bots uit, dan
wordt hij met glans gekozen.
Maar welk recht hebben wij, op an
deren te toornen, wanneer onze leigetn/
mannen niet eens in 't vuur gaan?
Wij zullen dat niet doen, maar ALS
twe eens de namen der Katholieke kie
ners publiceerden, die niet zijn gaan
[stemmen, dan zou men werkelijk ver
steld staan!
Vertrouwen wij, dat zij bij de herstem
ming beter op hun post zullen zijn. Ver
trouwen wij, dat onze bondgenooten, ook
Smet 't oog op de gevolgen voor de coali
tie in Leiden, hun uiterste krachten zul
len inspannen, om ook h u n laatsten man
'in 't vuur te doen gaan. Welnu, wordt
(dit vertrouwen niet beschaamd, dan kun-
Inen wij de herstemming met een gerust
hart tegemoet gaan, warft dan zal de
luitslag zijn, dat de Heer J. A. Bots ge
kozen' wordt.
Daarvoor onze beste krachten in te
spannen, zijn wij verplicht aan dezen no-
belen candidaat hij mag nu niet we
derom échec lijden maar zijn wij ver
plicht vooral aan de heilige beginselen
(die wij dé onze noemen.
Ieder .werke nu gedurende <£eze acht
[dagen mee. Propagandist of niet, oud
jof jon'g, het doet er niet toe. Wie een
kiezer weet, die niet of verkeerd gestemd
heeft, hij ruste niet, voor hij hem heeft
pvergehaald, om, bij de herstemming zijn
'plicht te doen.
Het geldt nu, eindelijk eens een ze
tel voor de Katholieken in de Provin
ciale Staten te veroveren.
Zulk een' schoon doel moet ons allen
'een offertje waard zijn!
V De Herstemming.
1 We staan nu vocw het feit, dat er te
Leiden herstemming moet plaats hebben
tusschen den Katholieken candidaat
[Bots en den liberaal Paul.
Napraten over de oorzaken helpt ons
piet.
Maar dit kunnen we wel zeggen, dat
j£r van' de Katholieken meer dan 200 kie-
fcèrs niet ter stembus kwameh.
iPiaj; is treurig, ep. d,at moet bij dg her-
stemming op Vrijdag 24 Juni .worden
Voorkomen'.
We kunnen nog winnenmaar jdan
moet ook iedereen op zijn post zijn en
mag geen enkele kiezer ontbreken.
En' ook de anti-revolutionairen en
Christelijk-HLstorischen mogen jn de da
gen voor die herstemming hun activiteit
wel hoog spannen.
Nu hun candidaat met onze hulp ge
kozen' werd, is het hun placht ook alles
t werk te stellen voor onzen candi
daat.
En wij twijfelen niet dat door huisbe
zoek en andere middelen nu ook hard
zal worden gewerkt.
Alle zeilen moeten worden bijgezet,
om den' voortref fel ijken Katholieken can
didaat gekozen te krijgen.
En dat kan nog, wanneer alle Katho
lieke kiezers en all e antirevolutionaire
nairen en Christelijk-historischc kiezers
op 24 Juni hun plicht vervullen.
Zuid-Holland.
Per extra-nummer deelden wij onze le
ze lezers den uitslag der Statenverkiezing
in dit geewst mede; hier volgen de stem-
mencijfers van die districten, welke ons
gisterenavond laat pas bereikten,
's GRAVENHAOE.
A. Deking Dura (O.-L.) 6702
jW. P. G. Helsdingen (S.D.A.P.) 3092
6512
3309
2255
7714
3826
7761
7741
6116
2679
1435
Mr. J. J. Henny (O.-L.)
L. Hoejenbos (S. D. A. P.)
J. H. de Kier (S. D. A. P.)
Dr. J. Kraus (U.-L.) aftr.
K. ter Laan (S. D. A. P.)
Dr. C. Lely (U.-L.) aftr.
Mr. J. Limburg (Vrijz.-Dem.)
Mr. E. baron Mackay (C.-H.)
J. C. Oldenboom (S. D. A. P.)
N. de Voogd (Vrijz.)
Ds. C. v. d. Voort van Zijp (A.-R.) 5800
Zoodat er herstemming moet plaats
hebben tusschen de heeren Lely, Limburg
Kraus, Deking Dura, Henny, Mackay,v.
d. Voort van Zijp, Jer Laan, Hoejenbos
en Helsdingen.
De rechterzijde lijdt dus geen enkel ver
lies, en kan bij de herstemming slechts
winnen. De 23 rechterplaatsen, die vacant
kwamen, worden weer dcor rechter man
nen bezet; daarenboven komen rechter
candidaten in herstemming te Leiden (1),
den Haag (2), Rotterdam; I (2), III (1)
en V (1), Gorinchem (1) en Dordrecht (1).
Vrijzinnigen zijn gekozen bij candidaat-
stelling en gisteren: één te Gorinchem,
één in Oud-Beyerland, en één in den Briel
De vrijzinnigen hebben verloren twee
plaatsen in Rotterdam I, waar de sociaal
democraten met de rechtercandidaten in
herstemming komen. Verder moeten her
stemmingen plaats hebben voor de libe
rale vacaturen: in Rotterdam III (2) en V
(2), 's Gravenhage (5), Gorinchem (1),
Dordrecht (2) en Leiden (1).
Over het algemeen is er slecht gestemd,
vooral in de groote steden. In den T
kvvam no£ niet de helft der kiezers ter
stembus, cn iii de verschillende districten
van Rotterdam heeft de opkomst zeer veel
te wenschen overgelaten.
„Voor -de vrijzinnigen constateert de
„N. R. iCt." met leedwezen t— is het
resultaat der stemming zeer poover, het
geen niet te verwonderen is bij da groote
laksheid, die bij deze verkiezing onder hen
heeft geheerscht. In Rotterdam I vooral
is de uitkomst bedroevend. Daar zijn de
aftredende vrijzinnigen zelfs niet in her
stemming gebracht.
De „Maasb." merkt nog op:
„Ondanks de politieke overlijdens-ver-
klaring van Dr. Kuyper, ondanks den op-
gewekten haat tegen de antirevolutionai
re partij in haar geheel, ondanks het
gezaaide mistrouwen tegen het chris
telijk kabinet, in spijt zelfs van de Bor-
romeus-encycliek, welke de wig moest
drijven tusschen de coalitiegenooten is
het liberalisme over heel de linie gesla
gen.
Het volk, de kiezers, hebbed' met on
miskenbaar geluid hun keuze van rechts
bekrachtigd, hebben met overweldigende
meerderheid hun onwankelbaar vertrou
wen uitgesproken in het christelijk be
ginsel, en in de regeering, welke tot
heil en welzijn van ons land en volk, Idat
beginsel krachtig belijdt.
Na een' jaar van smaad en verguizing
heeft het christelijke, volk yaa' Neder
land ook zijn onwankelbaar vertroüwen
uitgesproken in den grooten man, wiens
bouwwerk op dezen' dag weer met nieu
we schittering wordt omglansd, en die
in zijn eigen district Ommen den liberaal
ziet uitgeworpen om er een man van
christelijke belijdenis voor in de plaats
te stellen.
Ook Dr. Kuyper heeft op den merk-
waardigen dag van gisteren den dank
van zijn volk opnieuw ervaren."
Overijssel,
Ook in deze provincie is bij de gisteren
gehouden verkiezingen slechts winst oor
Rechts te boeken geweest.
In OMMEN traden twee liberalen af
1 hunner is herkozenvoor den anderen
zetel komen twee A.-R. met elkaar in
herstemming, zoodat in ieder geval hier
door ons één zetel wordt gewonnen.
ENSCHEDÉ bracht eveneens den libe
ralen verlies. Van de drie aftredende
liberalen komen slechts twee hunner in
herstemming met één Katholiek en drie
socialisten, welke yier laatstgenoemden
allen een hooger stemmencijfer behaal
den dan de liberale leden. Denkelijk zal
hier de uitslag zijn, dat de katholiek
en twee socialisten worden gekozen, ten
zij liberalen en christelijken voor deze
herstemming tot een accoord kunnen ko
men. De stemmencijfers verhouden zich
aldus
Aantal uitgebrachte geldige stemmen
10208. Volstrekte meerderheid 5105.
Uitgebracht werden op: W. J. Blijden-
stein (V. L. aftr.) 2760G. J. O. D. Dik
kers (V. L. aftr.), 2842; H. J. E. van
Heek (V. L. aftr.), 2880; G. B. Holst
(R. K.) 4302; G. J. Jeths (S. D. A.
P.), 3137; A. Langejan (S. D. A. P.),
3072, en A. Lobstein (S. D. A. P.), 2876
stemmen.
KAMPEN en ZWARTSLUIS vaardig
den de aftredende A. R. opnieuw af;
STEEN WIJK en MARKELO deed even
zoo teit opzichte van de liberale aftre
dend en.
ZWOLLE bracht herstemming tus
schen twee aftr. liberalen, een A. R. en
een socialist, niet weinig kans voor
rechts.
In de nieuwe Staten zal de rechterzijde
volgens dezen uitslag reeds 26 van de
45 zetels bezetten. Alle rechtsche leden
zijn herkozen; van de 12 aftredende vrij
zinnigen zijn er 6 herkozen.
Het iresultaat van deze provincie
concludeert de „N. R. Ct." j— is dus
ongeveer gelijk aan dat in Zuid-Holland
verlies voor de vrijzinnigen, kans op
winst voor de rechterzijde en de sociaal
democraten.
Groningen.
Dit gewest heeft een overwegend libe
raal kiezerskorps'kans op succes is hier
voor ons bij de herstemming jiiet zeer
groot
APPINGEDAM bracht herstemming
tusschen vier aftredende liberalen en vier
Christelijkenin GRONINGEN en ZUID-
HORN eveneens herstemming; HOOGE-
ZAND herkoos den aftredenden liberaal
in OUDE PEKELA werden twee aftre-
trediende liberalen opnieuw afgevaardigd
terwijl $e aftr. vrijz.-dem:. melij 2031
stemmen in herstemming komt met een
A.-R., die 1287 stemmen behaalde.
Drenthe.
In ASSEN en HOOGEVEEN werden
de aftredende liberalen herkozen.
In de meeste districten is gisteren maar
matig gestemd.
België.
Een wonder.
Wij lezen in een Belgisch Katholiek
blad
Een' echt mirakel is gebdürld pp tie
spoorlijn iDoornijk-Kortrijk aan den bar
reel der statie van Estampuis.
Daar speelde het 3-jarig knaapje der
echtgenooten Van den Steen nabij 'de
barreel en' vond er vermaak in door de
opening te kruipen om over de rails
te loopen'.
Wanneer het zich op de rails bevond,
kwam uit Kortrijk een' goederentrein in
volle vlucht aangereden. De .machinist
van den trein kon den kleinen bengel niet
zien', die zich te midden van 't spoor be
vond eri reed dan ook voort.
De knaap werd' door de locomotief
omgeworpen onder de oogen van vele
personen jdjie y&or ,den barreel jachtten.
Op hun hulpgeroep stopte de machinist,
doch een groot gedeelte van den trein
was reeds over den knaap heengegaan.
Eenieder verwachtte er zich aan den klei
ne afgrijselijk verminkt en vermorzeld
terug te vinden, doch wanneer de trein
eindelijk stopte kwam de kleine Van 'den
Steen van onder den vijfden wagen ge
kropen, niet het minste letsel bekomen
hebbend, tenzij eene kleine kneuzing aan
den hals. De knaap was te midden van
het spoor neergeworpen en bleef er on
beweeglijk liggen totdat de trein stil
hield.
Frankrijk.
Een belastingbetaler.
Het lidmaatschap van den Parijschen
Gemeenteraad is een eere-ambt, d. w. z.
dat de Gemeenteraadsleden niet worden
bezoldigd
Nu is het echter sedert tal van jaren
de gewoonte geworden, dat de leden
jaarlijks een gratificatie van negenduizend
francs per jaar ontvangen.
Dit geschiedt of> deze wijze, dat de
leden elkanders onkosten voor reizen len
bureau-kosten vergoeden,- zonder dat zij
in werkelijkheid op reis zijn geweest of
bureau-onkosten hebben gehad.
Dit jaar echter heeft een belasting
betaler aan dit spelletje een eind wil
len maken.
Een zekere heer Lhermitte, een welge
steld man en daarenboven talentvol advo
caat, heeft bij den gemeente-ontvanger ge
protesteerd tegen zijn aanslag in de ge
meentelijke belasting, wijl deze aanslag
te hoog was
Want, zeide de heer Lhermitte, in dezen
aanslag is natuurlijk begrepen mijn aan
deel in de 9000 francs, die de Gemeente
raadsleden zich onrechtmatig toeëigenen.
En dit aandeel in een onwettige heffing
wensch ik niet te betalen.
Zijn reclame werd natuurlijk verwor
pen
De heer Lhermitte bleef echter weige
ren zijn belasting te betalen, en nadat het
geheele programma van waarschuwing,
aanmaning, sommaties en explooten was
afgewerkt, is thans last gegeven om zijn
inboedel te verkoopen.
De heer Lhermitte antwoordde hierop
door een aanklacht in te dienen tegen den
gemeente-ontvanger wegens afpersing.
Deze aanklacht wordt door den heer
Lhermitte, die zijn wetboeken kent, ge
grond op artikel 179 der Code Pénal, dat
straf bedreigd tegen den ambtenaar, die
belasting heft, welke niet wettig ver
schuldigd is. Verder heeft hij zich civiele
partij gesteld.
De heer Lhermitte zou zich, als hij wil
voor de Rechtbank nog kunnen laten ver
dedigen door zijn vrouw, want deze mad.
Maria Vérone is evenals haar echtgenoot,
meester in de rechten en lid van de Pa-
rijsche balie.
Natuurlijk zal er wel eenig wetsartikel
worden gevonden, waardoor de heer
Lhermitte kan worden gedwongen zijn be
lasting te betalen; maar toch heeft hij de
sympathie van een aantal Parijzenaars,
die vinden dat het veel eerlijker zou zijn
van de gemeenteraadsleden, om, indien
zij een schadeloosstelling voor het beklee-
den van hun ambt noodig achten en
een stad als Parijs mag hare gemeente
raadsleden wel een bezoldiging toeken
nen deze openlijk en volgens de wet
vast te stellen, en niet gebruik te maken
van allerlei achterdeurtjes.
Duitschland
De uitsluiting in de bouwbedrijven in
Duitschland schijnt haar einde te naderen.
In Rhijnland en Westphalen zou heden
de arbeid worden hervat op de voorwaar
den, door het scheidsgerecht te Dresden
opgemaakt.
Te München hebben de „vertrouwens
mannen" der bouwvakorganisaties beslo
ten den arbeid te hervatten, wanneer de
patroons zich schriftelijk verbinden de
bemiddelingsvoorstellen van dr. Brenner
aan te nemen en het voor de uitsluiting
betaalde loon ook verder zullen toeken
nen.
Wanneer een nieuw tarief mocht wor
den aangenomen, mogen geen lagere loo-
nen dan thans worden betaald.
In Allgau en de overige deelen van
ZuidrSchwaben is men het eens geworden
over een loonsverhooging van 5 pf. per
uur, terwijl den arbeiders de vrijheid gela
ten wordt zich bij de organisatie aan te
sluiten. ïn Neder-Beieren echter zijn de
pogingen tot verzoening zonder succes
gebleven.
Spanje.
De godsdienst-strijd.
Zooals men weet heeft het Vaticaatf
een nota aan de Spaansche regeering.
gezonden, waarin geprotesteerd wordt;
tegen het bekende besluit, waarbij oofcf
aan andere religies dan de Katholieke!
uitwendige teekenen van eeredienst wor
den toegestaan. Volgens de „El Liberal"-
heeft de regeering reeds haar antwoord
aan Kardinaal Merry del Val doen over
handigen. Daarin zou zij verklaren, dat
bedoeld besluit niet in 't minst verband
houdt met de hervorming van het con
cordaat, waarover thans wordt onder
handeld, en derhalve .geen diplomatieke!
fout is begaan.
Ten slotte herhaalt de regeering nog
maals dat het hier enkel en alleen gaat
om de verduidelijking van een gronde-
wetsartikel en dat het besluit niets
te maken heeft met het concordaat.
Turkije.
Kreta.
Het ministerie van buitenlandsche za
ken heeft aan de beschermende mogend
heden het voorstel gedaan tot verster
king van die krijgsmacht in de Kretensi-
sche wateren, ten einde iin staat zijn troe
pen te landen, wanneer zulks tengevol
ge van den tegenstand der JGetensens
noodig mocht worden.
De ambassadeurs der beschermende
mogendheden hebben thans hunne regeei-
ringen van het voorstel in kennis gesteld.
Men meent te weten, dat de Engelsche
regeering reeds bevel heeft gegeven tot
onmiddellijke tenuitvoerlegging van den
voorgestelden maatregel.
De Rijksmiddelen.
Het overzicht van de (Opbrengst det
middelen over de maand Mei mag gunstig
genoemd worden in vergelijk met de op
brengst over dezelfde maand van het vori
ge jaar. Er is een avons van ruim 7 ton,;
waartoe vooral medewerkten de direct»
eblastngen, die acicijnzen en de posterijen^
Was de opbrengst in Mei 1909.
f 14,81 S^ó.CE1^, ditmaal bedroeg zij
f 15,537,096.581/2, of f 718,250.53i/2 meer.-
De meerdere opbrengst werd veroor
zaakt door de volgende middelen, die!
meer dan in Mei 1909 opbrachten: del
directe belastingen f465,569; de invoer
rechten f23,886; de accijnzen f363,380;
de gouden en zilveren werken f 3204de
posterijen f92.322; de rijkstelegraaf f4678
en de loodsgelden f 9286.
Daartegenover stond een mindere
ontvangst op de indirecte belastingen van
f234.521, op de domeinen'van f9512,-
op de Staatsloterij van f36, en op de
akten voor de jacht en visscherij van f 5.
De maand Mei 1010 ging boven het
!/12 der raming met f 1.056,657, maar de
opbrengst over de eerste vijf maanden
van het jaar (f65,759,391) blijft nog altijd
f6,642,808 ten achteren bij 5/i2^er raming
(f72,402,199).
De opbrengst over de eerste vijf maan
den van 1910 wasi f 65,759,391,S2, tegen
f 61,750,7S4,691/2 over hetzelfde tijdvak v.
1909.
LEIDEN, 16 Juni.
Endegeest en Rhijngeest.
Het 13e jaarverslag omtrent den toe
stand van het krankzinnigengesticht En.-
d eg eest, gedurende het jaar 1909, uit
gebracht door den geneesheer-directeur
Dr. J. v. d. Kolk, begint met een waar-
deerend woord, gewijd aan de nagedach
tenis van wijlen Mr. N. (de Ridder als
voorzitter der commissie van Endegeest
en Rhijngeest.
De bouw der idiotenpaviljoens onder
vond een aanmerkelijke vertraging. Wan
neer echter bij de verdere uitvoering geen
nieuwe moeilijkheden en tegenspoeden
zich voordoen, hoopt men de nieuwe pa
viljoens tegen 1 Januari 1912 in gebruik
te kunnen inemen, idat is ongeveer vijf
jaren nadat Ged. Staten van Zuid-Holland
in verband met het bestaande plaatsge
brek in de bestaande idiotengestichten in
Nederland zich met de vraag tot het ge
meentebestuur wendden of het bereid was
en op welke voorwaarden, over te gaan
tot het maken Aran een jjirichting vopr
jeugdjgq jjdioten.
