De Statenverkiezing.
De Slagboom.
BUITENLAND,
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 205,
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeeiingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bi] contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiengevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere rege' meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
I,
De candidatenlijsten zijn nu ingediejnd
en daarmede is de verkiezingsstrijd voor
de Provinciale Staten geopend.
Die strijd is voor ons land Van niet
geringe beteekenis.
Haar grootste beteekenis hebben de
ze verkiezingen te danken aan eeffi)
dwaasheid des wetgevers, de dwaasheid,
n.l., dat niet de kiezers beslissen, hoe
ide Eerste Kamer wordt samenge
steld, maar dat de Provinciale Staten de
.Eerste Kamerleden benoemen.
Daardoor hebben de verkiezingen van
de Provinciale .Staten een politieke be
teekenis.
Het gaat bij deze verkiezingen jam-
mer genoeg niet in de eerste plaats
om de behartiging van provinciale
belangen, dan wel over de vraag, in
welke richting de candidaat zijn stem zal
uitbrengen bij de keuze van een Eerste
Kamerlid.
Zoo vat het ook onze tegenpartij uit.
Daarom is voor ons een Linksch can
didaat, al zou hij in provinciale aange
legenheden, in waterschapszak'en, enz.
póg zóó bekwaam ?ijn, geheel onaanne
melijk.
Persoonlijke bekwaamheden en be
gaafdheden van een candidaat kunnen;
voor ons geen reden zijn, hem onze. stem!
te geven.'
En wel om het enkele feit, dat deze
bekwame man' mede moet stemmen voor
ide Eerste Kamer.
Houden we alzoo goed voor pogen,
het groote belang, dat er voor ons ge
legen is in het behoud van een Recht-
sche meerderheid in de Prov. Staten.
Het behoud ftèner Reclitsche meer-
derheid in de Eerste Kamer hangt er
yan af. I
Gaan; de Prov. Staten om', dan gaat
ook de Eerste Kamer om.
Eri dit zou een ramp zijn voor, pns
Christelijk Ministerie.
Het Kabinet zou vleugellam geslagen
Zijn, immers altijd zou het gevaar loo-
pen, dat een wetsontwerp door de Twee
de Kamer aangenomen, door een Link-
sche- Eerste Kamer werd verworpen', zoo
als dat in 1904, onder het ministerie-
Kuyper, geschiedde met de Hooger On
derwijswet.
En dan zou het Kabinet voor de keus
staan om óf zelf heen te gaan, of het land
FEUILLETON.
(Vril n&ar heL Er arisch, van
RENE BAZIN).
39)
DERDE DEEL.
Marie, wat zou ik spoedig aan' dat
Romeinsche leven gewend zijn
Gij wilt zeggen aan dit leven té
Rome, want wij zijn in een hotel, moe
der. Het Romeinsche leven, maken ,wij
niet mede.
Dat doet er weinig toe. Ik spreek
over onze middagen en onze aVonden'y
'pver on'ze kerkbezoeken, onze wande
lingen in de stad, waar ik niet meer de
Over alles veraasde vreemdelin'ge ben,
'jdie briefkaarten opzamelt. Gevoel je je
Ook Zoó als ik? Ik geloof, dat ik ïifuj
een' goeden blik op Rome heb, die men
•niet zoo dadelijk heeft, een goeden blik
pp zijn' uiterlijk, dat meer toon geieft
aan hetgeen men ziet... Gij niet?...
ïnijn' beste Marie, het zijn zul'kfé kost
bare Uren', die wij hier doorbrlehgen.
:-=? Gelooft gij, dat ik dat niet gevoel
'Zij vernieuwen mijn ziel.
Gij gevoelt U veel jonger dan ik,
ïnóéder.
Ik koester minder verwachtingjen,
ik ben meer los van alles, ik heb min-
fier gischen... Dat is soms beter. j
in' vuur te! brengén door Eerste Kamer
ontbinding.
En' men kan er zeker van zijn, dat b'ïj
wetsontwerpen als de thans aanhangige
die voor ons Katholieken van zoo emi
nent belang zijn, n.l. het ontwerp tot be
strijding der openbare onzedelijkheid, en
Het ontwerp op de echtscheiding een
Linksche Eerste Kamér van andere op
vatting zou blijken dan onze Rechtsche
Tweede.
Het is niet mogelijk', wanneer Tweede
en' Eerste Kamer van kleur verschillen
Wetsontwerpen van principieelen aard;
afgedaan te krijgen.
Laten' wij dan ons Christelijk Minis
terie een, blijk van vertrouwen geven
door bij de komende stembus alléén
en[ uitsluitend te kiezen man-
nléri van, Rechts, hetzij ze zijn R.
Katholiek, dan' wel anti-revolutionair.
Dan zal ons Kabinet vrij en breed-uit
de ^vleugels kunnen ontplooien en rus
tig kunnen voortarbeiden aan de afdoe
ning zijner taak, de natie ten zegen.
Duitschland,
Over de encycliek.
Naar thans wordt gemeld zullen de in-
terpelaties oveT de encycliek a.s. Donder
dag of Zaterdag in behandeling komen
en men verwacht dat de premier de be
antwoording der drie vragen op zich zal
nemen. Volgens de „Berl. Neuest Nadir."
heeft de keizer op zijn uitdrukkelijk ver
zoek' een onderhoud gehad met von Beth-
mann Hollweg, waarbij enkel en alleen
over de aangekondigde interpellaties ge
sproken werd. Ook zouden stappen ge
daan zijn om met het Pruisische gezant
schap aan het Vaticaan te Onderhandelen
en alzoo een uitspraak van het Vaticaan
te erlangen.
Wat er van zij, over enkele dagen zul
len .wij 't beleven, dat in een politiek
lichaam een zuiver kerkelijke aangelegenr-
genheid besproken wordt Die. bespreknig
moet dan z. g. dienen om den confessi
oneel en strijd te slechten en den vrede te
verzekeren. Of de interpellaties deze re
sultaten zullen ihebben, betwijfelen wij
ten sterkste, en ook de ^Deutsche Ta-
gesztg." moet dit toegeven als het blad
schrijft:
Na den huidigen loop der dingen kun-
kunnen wij niet gelooven, dat de discus
sies in den landdag zullen bijdragen, om
den vrede te verzekeren. .Het is toch inaar
al te duidelijk merkbaar, dat een deel der
der tegenstanders van deze beweging ge
bruik maakt om opnieuw hun haat tegen
de Duitsche Katholieken uit te spelen.
Naar de „Voss. Ztg." meedeelt werd
verleden Zondag van de protestantsche
Zij waren' gaan zitten in de tuinen van
Pin'cio die zoo schoon boven 'de stad ge
legen zijn en zich uitstrekken naar de
zijde van de ondergaande zon. Verschei
dene malen hadden zij daar, sinds hun
aankomst te Rome de laatste uren van
den dag doorgebracht, terwijl nu de eene
dan de andere half luid voorlas. De luw
te der terrassen, de beschutting der boo
med, die zich in de verte, op de heuve
len aan de overzijde tot koepels welven,
de stilte, de zoo geheel romeinsche schit
terende zonsondergang, brachten hén in
verrukking. Zelfs hadden zij een bank
uitgezocht, waarop zij gewoonlijk plaats
namen, niet in het gedeelte van den tuin
dicht bij de „Villa Médicis", maar ge-
heel aan 't uiteinde, onder een geWelf
van' reeds oude groene eiken, dat uitzicht
gaf, van onder zijn omlijsting op 'de „pi
azza del Popoio".
Het jonge meisje, dat reeds eenige
•mindten gelezen had, maar het boek half
opgeheven op haar knieën hield, gereed
om' verder te lezen!, liet het zakken, en
legde hare hand op dé geopende bladi-
zijd'fl. Zij richtte zich, tegelijker tijd op,
diet haar schouders leunend tegen de
-rug van' de bank, en schudde verschei
den1 malen met haar hoofd, zooals then
doet, wanheer men veel tegenwerpingen
te maken' heeft. Maar zij zeidé niets, en
zuchtte lan'gzaam. Mevrouw Limerel, die
aan de rechterzijde van haar doohtfelri
zat, streek over de nog gekromde band,
die zich onlder hare liefkoozing strekte.
Marie, ik zou zoo graag zien', dat
jé weer je flink, opgewekt humeur te-
Kreeg. Je jhefet go^dg öag.ep, gge$
kansels een protest tegen de encycliek
afgekondigd. De evangelische bond maakt
zich alierwege gereed om protestverga-
deringen te houden.
Turkije.
In tegenstelling met de Grieksche re-
geerin'g, dié blijkbaar nog al optimis
tisch gezind is, houden welingelichte
kringen te Athene den toestand voor zeer
ernstig, zoo seint de berichtgever van
de Voss. Zeitung.
De politieke nederlaag, 'die Turkije
heeft geleden in de Kretensische kwes
tie, ten gevolge van het persoonlijk in
grijpen' van den nieuwen koning vain'
Engeland, heeft het fanatisme en de
rassenhaat der Turken bedenkelijk aan
gewakkerd en aanleiding gegeven tot
stormachtige b'etoogin'gen, boycot, pro-
testvergaderin'gen en de oprichting van
vrijwilligersbenden.
Het is te betwijfelen, of de tegen
woordige Turksche regeering wel bij
machte zal zijn de volksmassa's en de
Jon'g-Turksche comité's in bedwang te
houden'. Met het oog óp de dreigende
gevaren wordt nu door aanzienlijke bur
gers en officieren te Athene een petitie
aan' de regeering op touw gezet, waarin
deze naar aanleiding van den overlast,
dien Grieken van het Turksche gepeupel
hebben ondervonden, wordt aange
spoord krachtig op te trecfen en een
grooten krijgsraad te beleggen, om te
beraadslagen over maatregelen tot ver
dediging.
En tevens wordt er in dat verzoek
schrift op gewezen, dat, wanneer de re
geering, ten gevolge van het mislukken
van een groóie buiienlandsche leening,
•in' geldelijke moeielijkheden mocht zijn,
zij zoo noodig de bij de banken gede
poneerde 200 millioen van erfenissen,
en legaten kan gebruiken en daarvoor
schuldbrieven aan die banken geven.
Amerika.
Opstand in Yucatan.
Volgens telegram uit Veracruz is .een
ernstige opstand uitgebroken in Yucatan.
Vijfduizend inlanders vielen Zaterdag de
stad Valladolid aan ten staken haar in
brand. Alle hooge regeeringsambtenaren,
o.a. de prefect van politie, werden ge-
idood. JDe oproerlingen maakten zich
meester van vuurwapens en bedreigden
de inwoners van wie velen de vlucht
namen. De spoorwegverbinding en de te-
legraphische gemeenschap met het op
roerig gebied zijn vebrroken. Alle te
legrafisten zijn gedoodde spoorweg js
vernield over ,een afstand van twintig
mijlen.
De opstandelingen deden vervolgens
nog een aanval op drie andere stedien.
Den gezinnen tder inwoners werd geep;
overlast aangedaan, men keerde zich al-
goéde, zooals gisterön' te Albano. En
dan', dan wordt je weer treurig. En wan
neer je treurig bent, ben je minder lief.
Lief? Daar denk ik niet aan. Voor
wie
Voor mij, die je liefdé noodig heb,
als bewijs, dat ik je lieb opgevoéd met
de noodige liefde, dat ik je sterk ge
maakt heb! tegen je zelve.
O, vrees niet, ik ben niet veran
derd. Maar ik ben zoo sterk gewjeest
tegen anderen, en tegen me zeiven, dat
ik af en toe inmoede ben. Soms schijnt
het me, dat ik niet opnieuw zou kunnen
doen, wat ik gedaan heb, zooveel heeft
het me gekost. Maar ik betreur 't .niet,
dat ik' 't gedaan heb. Integendeel, ik'
zie, en zeer .duidelijk', hoe langer hoé
duidelijker, dat ik' gelijk heb 'gehad.
Des te beter.
Dat ik ontsnapt bert, dank een ze
kere nauwkeurige navolging van den
plicht, idien gij mij geleerd hebt,- of die
van1 U op mij is overgegaan, aan een lé
ven' dat zeer ongelukkig geWéest zou
zlijn', of zeer slecht, of misschien beide
tegelijk. Neen, mijn geest twijfelt niet
Maar de smart die ik veroorzaakt Heb...
Wie zal die verzachten? I
De tijd. i
Inf mijzelven, in mijn Hart, wie zal
die verzachten De liefde, van ons vrou
wen, bestaat bijna alleen uit den wil om
gelukkig te maken'. Ik heb1, integendeel,
doen' lijden... Begrijpt gij... Ik heb' doen
lijdein1... i t i
Er was toch' geed' zweein verkeerds
in, Marie, zooals je zelf zop; pas nog
leen tegen de ambtenaren en hun fami
lies.
De persoonlijke en materieele verlie
zen zijn nog onbekend. Zeshonderd sol
daten zijn naar het gebied van den op
stand geznoden ter onderdrukking van de
oproerige beweging.
Taft over het socialisme.
Te Jackson, in d.en Staat Michigan,
heeft president Jaft dezer dagen een rede
voering gehouden waarin hij verklaar
de, dat het socialisme het ernstigste toe
komst-vraagstuk der Amerikaansche po
litiek vormt. De President trachtte zijn
hoorders er van te doordringen, dat het
noodzakelijk is, de Republikeinsche par
tij te steunen in haar politiek nopens het
particulier bezit.
Naar Taft deed uitkomen', deelde hij
geenszins de opvatting van hen, die het
particulier bezit willen verantwoordelijk
maken voor de misbruiken, gepleegd
door de groote trusts.
Tusschen' de opvattingen van die socia
listen, en de opvatting van hen, 'die mee-
nen dat de tijd is gekomen, niet om rden
particulieren eigendom af te schaffen,
maar voor het systematisch regelen en
beperken' van het gebruik, van dien
eigendom te maken, ligt een probleem
dat het grootste is in' "de geschiedenis
des lan'ds.
Tweede Kamer.
Naar ons wordt medegedeeld, zou de
Tweede Kamer het voornemen hebben,
nog tot ongeveer het eind van deze
maand bijeen te blijven.
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is ingesteld een staats
commissie tot het voorbereiden van voor
stellen aan ide regeering tot reorganisa
tie van het militair onderwijs bij de land
macht, en zijn benoemd:
tot lid en voorzitter dier commissie:
de kolonel van den grooten staf. A. Hoo-
geboom inspecteur san het militair on
derwijs
tot militaire leden dier commissie: de
kolonel van den staf der infanterie jhr.
L. C. van den Brandeler, gouverneur der
Konninklijke Militaire Academie; de ko
lonel van iden gene ral en staf EL L. van
Oordt, directeur ider JHoogere Krijgs
school; de kolonel van den staf der in
fanterie R. H. Luber, directeur van den
hoofdcursus; de luitenant-kolonel van het
le reg. huzaren XV. H. Piepers; de luite
nant-kolonel van het 4e reg. vdd-artilleriie
H„ Kemper, ide kapitein der genie F.
,R. van Royen, eerstaanwezend-ingenieur,
te Zwolle; de majoor-kwartiermeester W.
Woudstra, controleur oyer de inwendige
Ik verwijt me ook niets meer, ik
Wordt gekweld, door de smart van een
ah'der, gekweld door het gebeurde.
Wat denkt Felicien. Weet ge dat?
Ja.
Heeft hij je geschreven
Twee brieven, die ik in Bourgogne
ontvangen heb.
Dat wist ik niet.
Ik heb' zelfs op eén' van de twee
geantwoord, 't Is waar, ik heb ongelijk
gehad met ze U niet te laten zien. Ik
vraag u om vergiffenis. Ik zie dat ik U
smart aandoe.
r— Je kunt toch op me vertrouwen.
Dat is waar. Ik Tieb' groot onge
lijk gehad. Ik zal ze U laten' zien, dat b'e-
loof ik U.
Wat schreef hij?
Dat ik hem weer, voor eeuwig, in'
twijfel gébracht had.
Ge hebt alleen geweigerd, hem er
in' te volgen.
Verder schreef hij mij nog veel
treurigs. Ik lieb dén1 tweeden keer niet
geantwoord. Alles is uit
Marie boog naar mevrouw Limerel.
Ziet gij, hij beminde mijik was
nóg nooit bemind. De kracht van dat
woprd, gaat slechts lan'gzaam uit pns
Wég... Wat denkt u
Dat je een vrouw bent....
Zij omhelsden elkaar, en zwegen bed
den, en hun geest drong voorwaarts,
in! de stilte, op jden weg, waar zij zich1
öp' begeven' hadden. Zij hadden zoo
zacht gesproken', en hun gebaren hadden
zoo weinig de harmonie, van ide licht-
^adjiwgioepj di£ ^ij vormden, yer-
administratie der korpsen, 2e bureaudé
majoor der genie G. J. de Bruyn, en
de kapitein-intendant J. W. Visser, bei
den van het Ned.-Indische leger en met
verlof hier te landge;
tot burgerlijke ledien dier commissie de
heeren dr. J. Woltjer, lid van de Eer
ste Kamer der Staten-Generaal, hoogleer
raar aan ide Vrije Universiteit te Am
sterdam; J. C. C. Nijland, gep. luit.-ko-
lonel van liet Ned.-Ind. leger, comman
dant in het 36e landweerdistrict: G. Ny-
pels, gep. luit kolonel van het Ned.-IncL;
leger; L. A. van Roijen, hoogleeraar aan
de Technische Hoogeschool te Delft; dr.-
G. J. M. Coolhaas, directeur der 2e ge
meentelijke hoogere burgerschool met 5-
jarigen cursus te 's Gravenhage; dr. E.:
Bessem, rector van het christelijk gymna
sium te Utrecht; G. H. Wenstink, di
recteur der R. K. Schoolvereeniging te
Amsterdam en tot lid en secretaris dier
commissie de kapitein van den staf der in
fanterie K. G. Ubbens, werkzaam bij het
departement van Oorlog.
is met ingang van 1 Juni 1910 aan
de vrouwelijke le klerk bij de directie van
de Rijkspostspaarbank, J. Tuyn, op haar
verzoek, als zoodanig eervol ontslag ver
leend;
is benoemd tot raadsheer in het ge
rechtshof te 's Hertogenbosch jhr. mr. A.:
Th. J. Schade van Westrum, thans voor
zitter van den Raad van Beroep (On
gevallenverzekering) te 's Hertogenbosch'
en rechter plaatsvervanger in de arr. recht
bank aldaar, onder gelijktijdige toeken^
ning van eervol ontslag uit laastgemeldé
betrekking
is benoemd tot kantonrechter-piaats
vervanger in het kanton Schiedam, met
ingang V&n 20 Juni 1910 mr. G van Ba
ren, advocaat en procureur te Schiedam.;
is benoemd tot notaris binnen het ar
rondissement Alkmaar, te rstandplaats de
gemeente De Rijp, C. Nolet, candidaat-
notaris te Arnhem.
LEIDEN, 8 Juni.
Maatschappij van Nederlandsche
Letterkunde.
Dinsdagavond.
Aan den vooravond van de algemeene
jaarvergadering .vergaderde ide afdeeling
voor Geschiedenis en Oudheidkunde der
Maatschappij van Ned. Letterkunde.
Hier trad op als spreker: M r. P. G*
Bos, adjunct-archivaris aan het Rijksar
chief te 's-Gravenhage, met een rede
het „Archi ef der Staten van H ol-
land meer speciaal over de ar
chieven, welke zich bevonden
hebben op de Achterkamer der
Staten." Na te hebben opgenoemd in
welke verzamelingen deze archivalia thans
stoord, dat drie vrouwen', op een andere!
bank onder hetzelfde eikengewelf ge
zeten, een jonge moeder, een voedster
uit de Campagna, geheel opgetooid met
rood lint en witte mousseline en een
groote, bleeke, ;en onverschillige pen-
sionaire, niet [eens die onbeweeglijke,;;
in droomen gehulde vreemdelingen ga
de sloegen.
De voorbijgangers zagen hen nauwe
lijks, want zij bevonden zich aan het
uiteinde der tuinen, buiten de paden,-
die de wandelaars gewoonlijk volgen.
Deze daalden bijna allen af naar de
stad. Zij liepen, in de schittering van
den avond, onder het bladergewelf, dat
de herfst niet geel kleurt, of langs den
muur, die de heuvel omsluit in de volle zon^
over het langs de aarde vallende hel
dere gulden licht, en zij draaiden om]
vó'ór zij bij de bank gekomen waren:
vrouwen, met kinderen, bedienden die
hun kantoor waren ontsnapt, soldaten
studenten, séminaristen met rooden of
blauwen gordel, allen terug geroepen
door het luiden van den Angelus, die
tusschen' 13 en 22 October om kwart
voor zessen geluid wordt. De groote
stralen van de ondergaande zon raakten'
over de stad heen', de schors der boor
men' en de helft van het gelaat van Ma«
rie. Deze laatste gloed van' den dagv
drong door tot in het diepst van de
ziel.
(Wordt yervolgd).