BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 204,
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN'.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere rege' meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
De Pauselijke Encycliek,
De jongste Pauselijke Encycliek, waar
van we bereids den hoofdinhoud mede-
ideelden1, heeft in het kamp onzer tegen
standers vooral in Duitschland
groote verontwaardiging gewekt.
En het heeft er allen schijn van, dat
men ook in ons land dezen Pauselijkten
zendbrief gretig aangrijpt om de Pro
testanten tegen de Roomsch-Katholielken
in het harnas te jagen.
In de bedoelde Encycliek wordt de
H. Carolus Borromeus voorgesteld als
de onversaagde, moedige en geleerde
verdediger van de Katholieke Kerk tegen
de dwalingen van het Protestantisme,
dat zich onder den naam van „Hervor
ming" aandiende, maar in plaats van de
leer en de tucht der Kerk te „hervor
men", deze veranderde en ten deele ver
nietigde. En niet tevreden met. de Kerk
te verdedigen tegen hare vijanden, wilde
de H Carolus Bor.romeu's ook het ge
loof verlevendigen, en den godsdienst
vervurigen bij alle leden der Katholieke
Kerk, niet door geruchtmakende hervor
mingen, maar door hen Christus en de
Heiligen tot voorbeeld te stellen en hen
nauw te verbinden aan het zichtbaar Op
perhoofd van Christus' Kerk, den Room-
schen Paus.
De tijd van Carolus Borromeus
zegt Z. H. Paus Pius X gelijkt veel
op den onze. Ook thans heft een andere
dwaalleer het hoofd op, het zoogenaam
de Modernisme, dat, eveneens, on
der den schijn van het geloof te bevor
deren, dit tot in zijn diepste wortelen
verwoest. Tegen deze nieuwe dwaalleer
moeten alle ware Katholieken optreden
onder aanvoering van Paus en Bisschop
pen en evenals ten tijde van Carolus
Borromeus moeten wij niet enkel den vij
and afslaan, maar voornamelijk zelf ware
.Christenen zijn volgelingen van onzen
goddelijken stichter. Alleen door de leer
van den Christus zal de wereld vrede
en geluk kunnen krijgen, en daarom blijft
IZ. H. de Paus ook wederom bij deze
gelegenheid aandringen op de bereiking
van het grootste doel, dat Hij zich vanaf
den aanvang van .Zijn Pontificaat heeft
gesteld„Omnia restaurare in Christo.
5—. Alles herstellen in Christus.
Leest men deze h'eerlijk-schoone En
cycliek door, dan ziet men terstond, zoo
merkt de „Nieuwe JCoerier' 'op, dat zij
'gericht is, in zooverre het strijdend ge
deelte betreft, rechtstreeks tegen' he;t|
SModernisme.
.Wel wordt de Hervorming besprokèn,
;en' met eene vrijmoedigheid, die de Kerk
steeds tegen de dwaling heeft getoond,
ihet valsche van het Protestantisme |en
Zijn treurige gevolgen aangetoond maar
(eene „En cycliék tegen de Her
vorming," zooals de liberale „Nieu-
jve Rotterdamsche Courant" ze noemt,
ds zij piet.
Maar de liberalen' vinden in deze En
cycliek eene welkome gelegenheid, óm'
de protestanten tegen de Katholieken in
het harnas te jagen. Duitschland geeft
jderi "toon aan.
Liberale bladen als de „Kölnische Zei-
tung" en de „Norddeutsche Allgemeine"
staken het vuurtje van twist aan tusschen
de meestal protestantsche conservatieve
partij en' het Katholieke Centrum, die
ïi'og al eens samengaan ip de politiek!
tegen de verb'ondefi liberale partijen.
Dat men in ons land eenzelfde spel
gaat beproeven, blijkt reeds uit de po
gingen van het liberale „Handelsblad",
dat zich erg bezorgd maakt pver pjröe
„Calvinistische vrienden" en de „coali
tie".
Maar of Het lukken' zal, op zulke wij
ze een wig te steken tusschen de Chris
telijke partijen, zal wel iedereen betwij
felen; die op de hoogte is van on'zjéj
toestanden.
Nooit of nimmer Hebben het immleTS
de Katholieken onder stoelen* of banken
'gestoken, dat zij het Protestantisme als
eene dwaling beschouwen en moeten be
strijden'; nooit of nimmer hebben zij de
„hervorming" van de J6e eeuw; een ge
luk genoemd, wel het tegendeel.
Maar desondanks kunnen de Katho
lieken zeer goéd samengaan met de te
"goeder trouw (dwalende Christenen* o©
de goederen, die én Katholieken én ge-
loovige Protestanten als de hoogste des
levens beschouwen, te verdedigen tegen
hen, die óf het geheele ChristendomJ
hebben overboord geworpen, óf het
Christendom uit het openbare leven wil
len verbannen.
En een samengaan (coalitie) tusschen
de christelijke partijen op zulken grond
slag heeft meer stormen verdragen, dan
de liberale pers thans tracht te verwek
ken1.
De „Residentiebode" zegt, dat de En
cycliek weer aanleiding geeft aan de vr.
zinnigen om te stoken.
't Is weer 't oude liedje schrijft het
blad. -
jjAlsof ze heel iets nieuws hadden uit
gevonden, komen verschillende liberale
bladen aandragen met citaten uit de jong
ste encycliek van Paus Pius X.
Ze hebben daarin ontdekt, dat Katho
licisme en Protestantisme piet één en het
zelfde is.
Niet om het nieuwe dier vinding is het
hun te doen. Ze weten zelf heel best,dat
er van ouds al een groot verschil was tus
schen de richtingen, die in de politiek
van Christelijke beginselen uitgaan. Een
verschil, dat nooit is ontkend aan een
van beide zijden.
Als het zoo te passé komt, weten die
zelfde bladen wel te herinneren b. v. aan
dr. Kuyper's bekende rede ten vorigen
jare gehouden over: ,jWij Calvinisten".
Ze kunnen zelfs wijzen zooals een dei-
bladen thans ook doet op een stelling
in den Syllabus, die de gelijkheid tusschen
de beide godsdiensten afwijst.
Wat uit dat alles blijkt?
Niet zooals telkens wordt gebazeld, dat
Katholiek en Protestant niet samen kun
nen gaan, omdat zij geen beginselen ge
meen hebben. Zij hebben een beginsel,
dat alles overheerscht, hetwelk de andere
partijen missen en waaraan alles getoetst
wordt: God en Zijn Openbaring ook er
kend ook in de politiek.
Uit dat alles blijkt dan ook niets dan
dat het den liberalen bladen te doen is,
om te stoken. Ophitsing van geloovigen
tegen geloovigen.
Van verdraagzaamheid en humaniteit,
waarover diezelfde bladen wel eens zoo
roerend kunnen schrijven, heeft het jn-
tusschen weinig.
Zouden echter de liberalen zoo zacht
jesaan niet gaan inzien, dat noch de Pro
testanten noch de Katholieken naar hun
liedje willen luisteren? Beiden doorzien
immers daarvoor veel te lang, waar het
met dien siren /zang om te doen is. De
coalitie moet tot- eiken prijs uiteen, maar
die coalitie heeft wel voor heeter vuren
gestaan dan dat nu door de liberale pers
worden gestookt."
Italië.
Naar aanleiding van het bericht, dat
verschillende interpellaties over de jong
ste encycliek van den Paus, meer in het
bijzonder over het gedeelte, dat betrek
king heeft op het protestantisme, bij den
Rijksdag zijn ingediend, schrijft de „Os-
servatore Romano": „Wij weten niet, of
de telegrammen den juisten tekst van öe
interpellaties weergeven.
„Is dit echter het geval, dan moeten
wij zeggen, dat de interpellanten zich
schromelijk vergissen, doordat zij aan de
woorden van den Paus een beteekenis
hechten, die met dö waarheid niet over
komt.
Servië.
Prins George van Servië.
Aan de Wiener Allgem. Zeitung wordt
uit Belgrado bericht, adt prins George,
die naar Vichy is vertrokken, feitelijk uit
Servië verbannen is.
Voor zijn vertrek heeft er /iog een hef
tig tooneel tusschen hem en rijn vader
plaats gehad.
Een Volksbelang.
Over het on'geluk met de Rotterdafh-
sclie tram, wordt door een' 'medicus uit
Qud-B^eiland 2an jde aN4 R. Qj." ge
schreven, dat de machinist 19 en de sto
ker 17 jaar oud zijn.
Een' groot aantal, met name te noe
men, geloofwaardige personen, hadden
mij verzekerd, dat deze jongens dien'
dag met „hun" locomotief gereden heb
ben, of zij door snelheidswaanzin be
vangen waren, terwijl zij bovendien ver
schijnselen vertoond schijnen te hebben,
die mij ine mógelijkheid doen yerander-
sfeellen, dat zij ook al jn verband methet
broeierige onweersweer van dien middag
psychisch gestoord zijn geworden.
Dit te meer, omdat ik de jongens van
huis uit heb gekend en het niet onwaar
schijnlijk acht, dat zij na behoorlijk me
disch onderzoek niet geschikt zouden zijn
bevonden om een toch altijd gevaarlijk
vervoermiddel als een locomotief is, te
mogen bedienen.
Terecht acht deze arts eene bespreking
hiervan yan actueel belang.
Het publiek dient beveiligd tegen jon-
gensgrappen.
Koninklijke Besluiten.
is benoemd tot griffier bij het kanton
gerecht te Schoonhoven: mr. J. A. de
Visser, thans adjunct-commies bij het de
partement van Koloniën te 's Gravenhage;
is benoemd tot subst.-griffier bij de
arr.-recntbank te Middelburg jhr. mr. L.
A. van den Brandei er, doctor in de staats-
wetenschacp, thaais griffier bij het kanton
gerecht te Sliedrecht;
Borgesius' ministerschap.
De heer Borgesius heeft in zijn Unie
rede een „incident" uit zijn politiek le
ven verteld.
Incident welk een bescheiden naam'
voor het roemrijkste tijdperk van1 'j; hee-
ren Borgesius' roemrijk bestaan zijn mi
nisterschap.
't Is waar, dat ministerschap is een
beetje in het vergeetboek geraakt en
daarom heeft hij gelijk, nu niemand er
meer van spreekt, het zelf weer eens
op te halen.
Welnu dan, toen £en heer Borgesius
in 1897 de portefeuille van Binnenl. Za
ken was aangeboden, rieden zijn vrien
den hem de aanvaarding af: met het
door Pierson 'ineengezette allegaartje
zou niets tot stand te brengen zijn.
Maar Borgesius, tuk op het ministers-
Haantje keek hij ook onder het minis-
terie-Kuyper niet altijd qog met één oog
naar de ministerstafel nam1 aan, en
zei hij in de Unie-vergadering, kijk eens
wat jk allemaal tot stand heb gebracht.
De vrienden applaudiseerden, de heer
Borgesius in zijn schik.
Heeft hij misschien ook discretelijk
willen te verstaan geven, dat, indien men
hem jn 1(905 het zaakje had laten pp-
knappen, hij het er beter zou hebben af
gebracht dan de Heer De Meester, die
het zoo erbarmelijk heeft laten liggen
En heeft hij wellicht, even discreet,
willen te verstaan geven, dat indien er
betere tijden voor de vrijzinnigheid moch
ten aanbreken, hij de man was om den
voornaamsten toren van Het regeerkas-
teel te betrekken? (Hgz.)
LEIDEN, 7 Juni.
Provinciale Staten.
Gisteravond vergaderde de Unie-
liHerale kiesvereëniging „Thorbecke" in
de Harmonie. Besloten .werd na ampele
bespreking naast het aftredend lid, den
heer H. Paul (U.-L.) in' de vacatulre-
den Houter (anti-rev.) den candidaat der
Vrijz.-Dem. Kiesvereeniging, Mr. A. v.
d. Eist (V.-D.) over te nemen.
De Lustrumfeesten.
On'der voorzitterschap van Prof. Kan
vergaderden' gisteravond in de Harmonie
de bewoners van de Breestraat, ter be
spreking van de versieringsplannen hun
ner straat bij de a.s. lustrumfeesten.
Na opening en lezing der notulen deel
de de voorzitter mede, wat door het Co
mité sinds de vorige vergadering >vas
gedaan. Veel teleurstellingen en pioei-
lijkhëden' had het ontmoet.
Allereerst wat de illuminatie1 betreft,
volgens opgave van den heer Thierens
zou de electrische verlichting f 0.50 per
strekkenden M. gevelb'reedte kosten, zoo
dat inclusief versiering en eerepoort ,alle
uitgaven op f2.50 per M. berekend kón-
dóö jyord^n. JDe eejiige prijsopgave* di,e
het comité op aanvrage aan diverse fir
ma's ontving, was veel te hoog, n.l. f3
per M., bij een minimum van 1400 M.,
waarin dan nog niet het stroomverbruik
begrepen was. Deze som werd dus be
lachelijk hoog, zoodat aan electrisch lidht
niet gedacht kon worden.
Ingevolge een wenk, op de vorige ver
gadering, wendde het comité zich met de
ontworpen decoratie-plannen tot den
heer Henricus, den artistieken leider der
maskerade. Deze oordeelde de versie
ring absoluut niet in overeenstemftiing
met den tijd, waarin de maskerade speelt
en door hem werden andere plannen ont
worpen', in den etalagekast van den heer
Sala geëxposeerd. Van liet voornemen
om twee eerepoorten 'te plaatsen, moest
om technische redenen worden afgezien.
Aan den ingang der Breestraat bij het
Rapenburg maakt de tram een scherpe
bocht en de houten schuttingen zouden
disharmonieeren met een versierde poort
Daarom zal slechts een eerepoort ge
plaatst worden en wel op de Brug van
de Steenschuur tusschen Breestraat en
Hoogewoerd, zoo dat niemand eenigen
last ervan heeft. De ontworpen poort,
in den stijl van dien tijd, belooft een ar
tistiek stuk Averk te worden en vooral
des avonds zal het effect bij de verlich
ting prachtig zijn. De Breestraat wordt
versierd met cocagnemasten, waarop di
verse wapenschilden zullen worden aan
gebracht, o.m. van de vóór 1642 vero
verde steden en van de hoofdpersonen
der maskerade.
Wegens te geringe deelname moesten
Maarsmanssteeg en Korenbrugsteeg uit
de plannen worden uitgeschakeld.
Financieel is Het der Commissie ook
al niet meegeloopen. De gemeente geeft
slechts f 1 per M. als toelagevoor de
geheele gevelbreedte van het stadhuis,
waarvoor geen versiering komt,, evenmin
als eene illuminatie, alsmede voor de
verschillende straatopeningen betaalt zij
niets meer. Het Rijk stelt f 1.75 per M.
beschikbaar.
Volgens het oorspronkelijk plan van
den heer Weenink bedroegen de onkos
ten t3750. Door het yervallen van een
eerepoort en de versieringen van Maars
manssteeg en Korenbrugsteeg is hier
van natuurlijk een aanzienlijk deel afge
gaan en heeft de firma J. G. Weenink
te Arnhem zich bereid verklaard het nieu
we plan voor f2100 uit te voeren.
Zooals boven reeds gezegd, is elec
trische verlichting onmogelijk. Het co
mité is daarom tot vetpotverlichting over
gegaan, geheel overeenkomstig den
wensch van den heer Henricus ,die elec
trische illuminatie in strijd achtte me/t
de versiering en zich er sterk tegen ver
zette. Deze vetpotjes kosten alles inbe
grepen, f 0.50 per M. Zij zullen worden
aan'gestok'en door geheel-onthouders, het
geen een geregelde illuminatie waar
borgt, daar het bij vroegere illuminatie
meermalen is voorgekomen, dat het per
soneel onder den invloed van stetken
drank zijn plicht vergat.
Alles inbegrepen zal er ptm. f3000
noodig zijn, waarvan voor f 2750 is ge-
teekend.
De versiering zal een bijzonder ca
chet dragen' en de Breestraat belooft ;een
schitterend geheel te worden.
Bij de discussies hierover bleek men'
zich in 't algemeen bij deze plannen te
kunnen neerleggen, nu gebleken was dat
alreeds om financieele redenen, electri
sche verlichting niet aan t'e wenden is.
De versiering wordt onderbroken bij die
firma's, welke haar bijdragen niet heb
ben' gestort. Het werd betreurd, dat
sommigen hierin weigerachtig blijven,
o!mdat onderbrekingen aan den goeden
indruk van het geheel schade doen en
alsnog hoopte men, dat die weinigen, die
hun' medewerking tot heden onthielden,
op dit besluit terugkomen'.
Nadat de heer Kelder hulde aan ihet
Comité had gebracht, sloot de voorzit
ter de vergadering.
Het programma, 't welk door het Stu-
dienien-muziekgezeischap „Sempre Cres
cendo" zal worden pitgevoerd, bevat o.
m. de Jubel ouverture van Von .Weber,
de Rhapsodie Hongroise nr. 13 van
Liszt en het Ballet uit de opera J}Faust"
van Gounod.
Ook zal .een zangeres als soliste op
treden. Welke is nog niet bepaald. Men
is met verschillende celebriteiten in on
derhandeling.
Voorschoten's Mannenkoor. „Door
eendracht verbopdep", ftnder directie vaq
den heer C. A. Bonten zal Donderdag a.s.
met welwillende medewerking van het
harmoniegezelschap „Benvenute" een uit
voering te geven in de Groote Vink. Het
programma vermeldt verschillende mooief
nummers.
- Uitslag der door B. en W. van Lei*
den gehouden openbare aanbesteding op.
Maandag 6 Juni 1910, van:
Het maken van den onderbouw met
bedieningshuisje voor een yolbasculebrug
ter plaatse van de bestaande Blauwpoorts-
brug, benevens het uitvoeren van daar
bij behooi ende grond-, bagger-,- straat- en
bijkomende werken."
Inschrijvers
J. van Stuiveuberg den Haag f84600f
D. van Balen, Ouden Rijn,-
bij Utrecht f80700,
C. Hoen, Sloterdijk, f78900.-
A. die Klerk, Scheveningen f78700.-
Firma J. I. Planjer, Leiden f75975.-
Jac. Zitman, id. f75975,
M. Bos, 's-Gravenhage, f 75738.
H. van Dongen, Dordrecht f71930.
Joh. Dietz, Leiden f66421,
Van het 4e Regiment-Infanterie al
hier zijn 10 miliciens, viermaanders, die
die onlangs zijn ingedeeld, overgeplaatst
bij de le Compagnie wielrijders te Nieu-
wersluis, ten 'einde tot militair wielrij
der te worden opgeleid.
ALFEN AAN DEN RIJN. Bij Konl
besluit van 4 dezer is benoemd tot grif
fier bij het Kantongerecht alhier, Mr.
J. A. P. W. Slicher, waarn. griffier b'ij
dat kantongerecht, advocaat en procu
reur te Aarlanderveen.
AARLANDERVEEN. Een fiets rijdster,-
welke alhier door onze gemeente peddel
de, reed per ongeluk, tegen de ruim 70-
jarige JH. L. aan, met het gevolg, datzij
haar stuur kwijt raakte, en pardoes in de
vrij diepe wetering terecht kwam. Di
rect bood L. haar de reddende hand en
bracht de juffrouw en haar ros spoedig
op het droge Zij was niet vervaard, be
steeg wederom haar rijwiel, en toog
haars weegs.
BODEGRAVEN. Terwijl de heer V.
aan den kant van den weg het gras
maaide, gleed hij uit en viel voorover
met zijn zeis in 't water, Door een voor
bijganger op 't droge getrokken, had de
man 'tdoor den modder in zijn gezicht
zeer benauwd. Een wonder mag 't heeten
dat de zeis hem niet verwondde.
NIEUWVEEN. De besmettelijke ziek
te Febris Typhoïdea, voorkomende ten
huize van V. alhier, is geweken ver
klaard.
De Raad dezer gemeente is ter
openbare vergadering bijeen geroepen
tegen Woeansdag 8 Juni, des avonds,
te 7 uur. De agenda vermeld o.m. vast
stelling van het kohier van den Hoofd.
Omslag.
NIEUWKOOP. Tot tellers van het vee!
zijn door den Burgemeester, aangewezen'
P .van Vuuren, veldwachter te Nieuw^
koop, en J. Crokké, idem te Noorden.
VEUR. In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag heeft W. v. V., oud 15 jaar^
heimelijk de ouderlijke woning verlaten;
Uit een en ander is gebleken, dat hij met
voorbedachten rade handelde. Eenig on
der- en bovengoed,- waaronder ook eeni
winterjas, heeft hij meegenomen. Wel
een bewijs, dat hij elders den komende
winter wilde doorbrengen. Men is al eeni-
ge dagen op .onderzoek uit, doch zondeij
resultaat.
VOORSCHOTEN. De vereeniging Die)
Haghe zal op Zaterdag 11 Juni a.s. eeni
uitstapje maken naar Voorburg en Voor
schoten.
Te Voorburg zal een bezoek worden
gebracht:
le. aan het weiland naast de buiten
plaats Arentsburg waar onder leiding van
ór. J. H. Holwerda opgravingen plaats
vindejn van de resten der Romeinscha
nederzetting, waarvan de ringmuur mei
omliggende gracht gevonden is, en
2e. aan Huygens' JHofwijck.
(Te Voorschoten zullen de leden door Idty
welwillendheid van den heer J. M. vajj
Kempen in de gelegenheid worden ge*
steld de Kon. Ned. Zilverfabriek te be*
zichtigen.
Op de Wyckerbrug zal te .12 uu£ |dj
lunch worden gebruik^