e
BUITENLAND.
De Slagboom.
BINNENLAND.
Ie Jaargang,
ISfö. 203
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Juni
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-,
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regeA meer 10 cent.
Beginselen.
De Voorzifter van het hoofdbWtuiü-
(der Liberale Unie, de heer Goeman
.Borgesius, heeft bij een discussie ter
gelegenheid der gister gehouden verga
dering der Unie beweerd, dat de Recht-
Eche partijen' zelf niet wfeten* Wat Jiun
ïüegin'selen eigenlijk zijn.
Dat wiekte in' de vergadering groptej
Vroolijkheid.
Maar het doet toch zonderling aan
Zulke bewering te vernemen uit dien
hiond van den leider der liberale Unie,
welker nieuw beginselprogram in zulke
vage termen is vervat, dat de „Nieuwje
Rott. Crt." en „Nieu,w(e Courant" pp!
dit feit de aandacht vestigden.
kWat zijn nu eigenlijk de bdgi ns!ef-
len van Links'?
Bij de verkiezingen komen 'de Vrijzinni
gen veelal met negati eve leuzen en
Zij speculeeren op de Kuyper-vrees.
Juist de heer Borgesius, de vader van
pet beginselvolle blanco-artikel,'
heeft allerminst recht de Rechtsche par
tijen gebrek aan beginSel tie verwaten.
Naar het gevleugeld wpord van Mr.
iTreub behoort de heer Borgesius
tot de politieke avonturiers, die met ter-
fcijde zetting van beginsel, het zwpartel-
punt leggen op de taktiek.
En wel op deze taktiek om door
het uityinden van een of andere schoon
klinkende leus de vrijzinnigen van zxx>
diverse pluimage onder een hoedje te
Vangen.
Zoo gaf hij de voor alle vrijzinnigen
dn socialisten pasklare leus van het blan-
po-artikel.
En zoo trekt hij nu op onder dé ba-
pier der.... „vrijheid".
Hoe aandoenlijk sprak de heer Bor
gesius gister niet tot zijn volgelingen
)dat zij moesten zoeken naar hetgeen hen
fcnet andere linksche partijen vereenigt
fen niet moesten zien naar wat hen daar
van scheidt.
Maar als de be gin*-el en van Links beL
(Btaan in wat de Linksche partijen ver-
(eenigt, dan komt men tot het resultaat
(dat 'de hoofdbeginselen zijn: anticle
rical isme en Kuy per-ha at
De twee Oude elementen, die bij elke
Verkiezing gewicht in de schaal leggen*
ten die uit beginsel den. oud-libe-
traal op den socialist en den socialist op
fflen adellijken van Karnebëek doen stem-
(inen.
FEUILLETON.
België.
De Belgische en Fransche evenredige
vertegenwoordiging.
Onder den titel: „Evenredige verte
genwoordiging in Frankrijk" schrijft het
r*,H. v. A."
(Vrij Jiaar hé? Fransch, van
RENB BAZIN).
37)
Het zou een lange opsomming wor-
iden, als ik daartoe over going: het is
uw geheel e manier van leven: de genot
zucht, de eerzucht, de gemakzucht en de
Zorg voor uwe en mijne toekomst Ik heb
gezien dat u niet langer de gedachten
koesterde, die ik geleerd had te eerbie
digen, en dat gij jn uw huis vrij liet spre
ke..' tegen formeele voorschriften...
Ik hei, gezien* dat gij met deze taaj
Zelfs i nstemde, wat mij den eersten keer
jddep trofte midden van uw overvloedige
zorgen was ik als aan mezelven overge
laten ik heb slecht9 zelden aan uw tafels
•en in uw salons personen ontmoet, die
jgunstig op mij gewerkt hebben... ,Wiie
Ltoch heeft zich beziig gehouden om mij
godsvrucht in te storten of die te onder
houden?
Dat is al te sterk I Heeft je moeder
ije niet, en ik kan gerust zeggen op schit
terende wijze, je eerste Communie laten
poen!
Ach 1 herinner me als 't u belieft
Jiiet aan de karwats met gouden knop!
Wat wil je daaftttëg zeggen?
Ejgn ongelukkige gesch^eu^is, W
;,Het ontwerp van kiesrechthervorming
is nü door 't ministerie Briand definitef
vastgesteld: Het voert de lijststemming
per departement in, met E. V. „der min-
derheden'k De duur van het parlement
wordt op 6 jaar bepaald en om de 3
jaar wordt een' derde deel der Kamer
vernieuwd.
Ieder departement heeft recht op 1
afgevaardigde per 70,000 inwoners en
één' meer als het overschot de 35000
overtreft. Departementen, die geen 4 le
den te verkiezen hébben, worden met na
burige gegroepeerddepartementen, die
op meer dan .13 leden zouden rechtj
hebben, worden in omschrijving ver
deeld.
De kiesdeeler wordt berekend door
liet aantal te verkiezen leden. Het gemid
delde der door de verschillende lijsten
behaalde stemmen' wordt gedeeld door
den' kiesdeeler ;en elke lijst zal recht
hebben op zooveel zetels als dit gemid
delde ,den kiesdeeler inhoudt.
Alle zetels, die na deze verdeeling niet
zouden toegekend zijn, komen van rechts
wege toe aan de lijst, die met de meeste
stemtnen aan het hoofd staat.
Het ontwerp schaft de hersteminin-
gen' af, vermits de afgevaardigden bij
sterfgeval of ontslag, zullen opgevolgd!
worden' door de candidaten hunner lijst
die het meeste stemmen behaald hebben,
zonder gekozen te zijn geworden.
Het gouvernement beschouwt dit ont
werp als moetende dienen tot basis der
besprekingdoch het is niet voornemens
de kwestie van vertrouwen op al ,de on
derdeden ervan te stellen.
Tot daar dit ontwerp.
't Ts toch wel zonderling dat de zoo
genaamde verlichte, vooruitstrevende ra
dicaal-socialistische regeering in Frank
rijk geen voorstel kan doen, of het levert
het bewijs dat het, in vergelijking met
de conservatieve regeering in België, re
actionair Is als geen tweede.
Inderdaad, het stelsel van E. V., dat
'de heer Briand voorstelt, is alles be
halve eerlijk.
Passen wij het voorbeeld toe op ide
verkiezing te Antwerpen. Dan zien 'Wij:
Met het stelsel [yHanidt, in B,elgië
in' gébruik:
Het aantal uitgebrachte stemtnen is
171,105.
Meetibgisten 82,878 st 7 gekozen.
Liberalen' 65,541 st. 5 gekozen.
Socialisten 16,722 st. 1 gekozen.
Met het stelsel Briand
Stdm'meri 171,105; kiesdeeler 13,162.
De socialisten hebben met hunne
16,722 stemmen een zetel.
De liberalen' om 5 zetels te bekoH
men zouden 5 X 13,162 65,810 moei
ten hebben zij hebben er slechts 65,591,
zoodus zij krijgen maar 4 zetels en de
meetinlgisten, die het meeste stemmen
hij mij tot vervelens toe over gesproken
heeft, antwoordde mevrouw Limerel. Om
dat hij voor zijn icerste Communie van
een onzer vriendinnen een karwats, en
van een ander lood en soldaatjes gekregen
heeft, doet hij alsof alle feestelijkheid er
aan ontbroken heeft Onze vriendnnhe|n
hadden echter ook werkelijk wel een be
tere keus kunnen doen.
Neen, arme moeder; zij, en zoovele
anderen met hun, begrijpen er niets van!
In plaats van het zachte, ingetogen kind
waar hert geheele huis zich om verdringt,
was ik een kleiine afgod, met bezoeken
en geschenken overstelpt, volgepropt met
bonbons, door alle handen aangehaald,;
door al de zonden der wereld omarmd.
Het hart doet er me nog pijn van als
er aan denk.
Ondankbare, die ons verwijt u Ver
troeteld! te hebben.
Ja dat doe ik; ik verwijt het ubit
ter. Maar ik wil er niet verder op aan
houden. Gij hebt gedacht dat ge goed
waart. Gij hebt u vergist, moeder. Maar
later, in de jaren die volgden, wie heeft
mij standvastig doen blijven in mijn kin
derlijke godsdienstige besluiten? .Wie
heeft getracht xnijn twijfel te raden, jen
mij antwoord er op te geven?. Wie heeft
zich er over bekommerd!, wat ik las?
Ik heb alles gelezen wat ik wilde.
rrrz Dat is waar.
Zonder keuze, zonder orde,- Zonder
den gids dien ik noodig gehad had.
Felicien!
En ckn heb' ik niet begrepen* als
ik mw J§v£n gaag £loeg, daj god^e^
op hunhe lijst behaalden, krijgen 8 ze
tels in' stee van 7.
Bijna 13.000 liberale stemmen geven
een zetel aan.... de Meetingisten.
Ziedaar de vooruitstrevende ontwier
pen die de heer Briand aan de Fransche
Kamer gaat voorleggen'.
Toen in 1899 de heer Vandenpeere-
boom een' ontwierp in den aard van dit
van' de heer Briand indiende, dreigden
de socialisten met een revolutie als het
n'iet wterd ingetrokken; 11 jaar na'dien
zijn' de radicaal-socialisten in Frankrijk
nog achter den heer Vandenpeerebbom.
Servië.
Prins George van Servië is na lang
geharreW/ar ten slotte toch uit Belgra
do vertrokken naar Vichy. jfij zal drie
maanden in het buitenland blijven.
Sedert geruim en tijd reeds hadden de
geneesheeren erop aangedrongen, 'dat
hij zich naar een badplaats zou bege
ven, maar hij verkoos niet heen te gaan,
voordat zijn vader kpning Peter de hem
toegelegde som van 100 ïres. per 'dag
zon hebben verhoogd.
Dit is ten laatste geschied en de Ser
vische hoofdstad is nu voor ^enigen tijd
den ex-kroonprins kwjijt.
TurMje.
Kreta.
Van de beschermende mogendheden
zijn voorloopig geen ingrijpende maat
regelen met betrekking tot de regeling
van het Kretenzer vraagstuk Ms zooda
nig te Wachten. De mogendheden schij
nen zich voorshands te zullen bepalen tot
een Waarschuwing aan Kreta, waarin toe
lating der Mohamedanen tot de Kamer
zittingen en erkenning der Moham'me-
daansche ambtenaren wjorden geëischt
pe Grieksche regeering heeft onge
veer 8000 pas naar huis gezonden xe>-
servisten opnieuw onder de wapenen ge
roepen.
(De Grieksche Koning werd Jicden, op
zijn terugweg uit Londen, te Rome ver-
Wacht. Men denkt, dat hij het Kretenzer
vraagstuk met eenige leden der regeering
zal bespreken'. i i
Cïiirsa.
De toestand in China.
Naar aanleiding van het bericht Idat
de conshls te Nanking de vreemdelingen
aanrieden de stad te verlaten en zich te
stellen onder bescherming van de oor
logsschepen in de haven, meldt de cor
respondent te Sjanghai van de „Köln.
Ztg.", dat voor zoover tot n!u toe kon
(worden geoonstateerd de rust overal niet
is verstoord. Het onbetrouwbare 33e
regiment, dat van plan was te muiten, is
ontwapend. De gouverneur-generaal
heeft 20,000 man ter beschikking, wjaar-
mede Waarschijnlijk de handhaving Van
de orde te Nanking is gewlaarfibrgd.
de wet was waaraan men alles moet on
derwerpen. Dat verwijt ik u. Dat noem ik
uw schuld. Indien gij jnnig geloovig zijt,
vader....
Mijnheer Limerel was geslagen door de
heftige woorden van zijn zoon, en hij
sprak slechts weinig tegen. Hij luisterde
naar hem met hetzelfde .uiterlijk, waar
mede hij een superieur zou aangehoord
hebben. Maar toen hij hoorde twijfelen
aan zijn geloof, riep hij levendig:
Ja, werkelijk ik ben geloovig!
Dan moest u het dieper zijn, en
van mijn geloof als kinds, van mijn geloof
als jonge man, de regel* de kracht, de
vreugde van jnijn leven maken, Jk heb
niets van dat alles, noch de regel* noch
de kracht, noch de reugde.
Als gij geloovig zijt, en als wat gij
gelooft, werkelijk bestaat* uit wat een
paradijs hebt ge me dan verjaagd!
Je praat onzin, FeÜicien.... Je bent
niet zoo als je je voordoet, dat Verzeker
ik je.... Denk na over de buitensporige
woorden die je, je vader én moeder naar
het hoofd werpt.....
Hij sprak verbitterd. Hij drong onrus
tig en onzeker door jn die wereld, die
hij niet vermoed had,- én die zijn zoon
hem zoo juist ontvouwde.
Ik heb inderdaad bemerkt, hernam
hij, dat gij uw godsdienstplichten piet
meer vervulde.
En deed dat geen; leed?
Ik heb' je er niets van gezegde
Ik heb het toegeschreven pan verkeerde
leiding: ik dacht geen recht te hebben het
té lastig t£ makep oyer go.dschenst-kwes-
Uit Hoenan Wordt echter het uitbre
ken van nieuwe onlusten gemeld.
Nog altijd vreest men te Nanking dat
de omWienteling zal uitbreken. De Chi-
neesche kooplieden vluchtten naar fle
landelijke districten om hun schatten te
begraven.
Aan de „Times" Wordt nog verzekerd,
dat de haat niet volstrekt tegen de vreem
delingen is gericht, maar vooral tegen de
ambtenaren. De bladen te Nanking be
schuldigen hen van financieele lc/ioeierij-
en bij de tentoonstelling.
Enkele Engelsche bladen bespreken
den dreigenden toestand in China. De
„Morning Post" herinnert aan de Boxer-
béNïeging, juist 10 jaar geleden, in
Noord-Chin'a, welke de Westersche we
reld even een „glimpse" liet zien van
den' vulcanischen grond pnder de glad
de oppervlakte van' het Chineesche le
ven'.
De „Daily Express" vermoedt dat
thans Weder aan het hoofd der bewe
ging staat dr. Soen Jat Sen, de brutaal
ste van de Chineesche revolutionairen*
op wüens hoofd jdo Chineesche regee-
ribg een prijs van 125,000 gld. stelde
en die des ondanks zonder vrees door
de verschillende deelen van het Hemel-
sche rijk reist. Hij staat aan' het hoofd
van' de „Triad," de centrale organisatie,
Waarmede alle geheime revolutian'aire
vereenigingen van China verbonden zijn.
Hij moet hebben voorspeld dat eens een
leger van 100,000 oproerlingen zou ge
reedstaan, „als het oogenblik gekomen
zou zijm"
Of hij het oogenblik thans, gekomen
acht ?-
De onlusten in de provincie Hoenan.
De rust is Wederom teruggekeerd in'
de provincie Hoenan. Zoowel te Jsang-
tsja als in de andere plaatsen, .Waar on
lusten waren uitgebroken.
De ex-gouvernéur, wien behalve onver
schilligheid en lafhartigheid, ook Wordt
ten! laste gelegd, zelf bij den uitvoer en
het opstapelen van rijst te zijn geïnteres
seerd geweest is afgezet en een nieuwe
gouverneur is benoemd.
Ondertusschen is de Chineesche justi
tie aangevangen af te rékenen mét de
schuldigen of' liever met diegenen, die
voor de schuldigen moeten boeten. Want
ook thans het is in China wél haast
gewtoonte gaan de belhamels [weer
vrij uit en'jzijn er reeds een paar artne
stakkers, die een'zeer ondergeschikte rol
bij de onlusten hebben gespeeld, op de
meest barbaarsChe wijze doodgemarteld.
Iemand, die Tsangtsja een w(eek na
de onlusten bezocht heeft, weet te ver
tellen', dat de opstandelingen bij de ver
nieling merkwaardig systematisch zijn te
werk gegaan en er ongetwijfeld een ze
kere leiding moet Jiebben bestaan.
De oproerlingen schijnen er namelijk
bijzonder van op de hoogte te zijn
wieest, welke gebouwen en huizen d<f
vreemdeling in eigendom en welke hij
slechts in huur had. De eerste zijn bijna,
alle vernield, de laatste, die aan de
gerij van' Tsangstja toebehooren, bestaak
nog.
Japan,
Een complot tegen de regeering.
Volgens de „New York Herald" is ln
Yokohama een socialistisch complot
tegen de regeering ontdekt, dat zulke
uitgebreide vertakkingen en geweldige
helsche plannen heeft, dat ae bladen
er geen bijzonderheden van mogen pu-
bliceeren.
Het is echter bekend, zoo seint de
correspondent van bovengenoemd blad,
dat vele agitators, werklieden van de
regeeringsfabriek bij Matsumoto, in het
geheim bommen maken om graaf Kat-
sura en andere leden van het Japansche
kabinet te dooden,
De grootste kopstukken, een van hen
is Shusin Kotohu, een ontwikkeld man
en een bekend schrijver, zijn in het
Amanoya Hotel bij Hakone gearresteerd.
Twee hunner zijn vrouwen en dezen
toonden zich nog meer revolutionnair
dan haar mannelijke medeplichtigen.
Hoofdzakelijk hadden zij een aanslag
gen graaf Katsura op net oog, wijl zij
in hem den grootsten vijand van hun
revolutionnaire denkbeelden zien. De
huizen van Katsura en zijn medeministers
worden dag en nacht bewaakt.
tie's; fik meende je vrijheid jniet te moe
ten belemmerén....ï
=r- Dien naam wilt u geven aan het niet
te hulp komen in mijn nood, aan het
niets vermoeden, het niet-ondervragen,
aan het niet zien (dat mijn ziel, als ik
die ten minste bezit* verloen ginr.g... 3
Als wij het begrepen hadden, onder
brak hem zijn moeder, zouden wij be
proefd hebben....
t-n Je .moeder heeft gelijk', Felidién*
als wij geweten hadden...
Zij kwamen beiden naar hem toe, en
wilden hem bij de hand vatten, maar hij
week achteruit tot bij de deur.
Neen, gij zoudt niets jn uw levens
wijze veranderd hebben; daartoe ont
breekt u de list; gij zoudt niets in de
mijne veranderd hebben, want het was
reeds te laat.... Op 't oogenblik is ;t
uit met mijn Christen-ziel, jis het uit, met
de liefde, die ik koesterde in mijn hart;
maar het 3s ook uit met u beiden; u
vader, en u moeder en hij wees op
hen. 't Is uit tusschen ons!
Gaat ge ons verlaten, Felicien?
Meivrouw Limerel trad naar voren, met
uitgestrekte armen:
Neen, niet waar? Ach, ons kind
weet niet wat hij zegt; zoo juist Was
hij nog geheel bleek* en nu is hij hoog
rood hij is niet bij bezinning.
Ik verlaat u nog niet, maar ik zal
u zoodra mogelijk verlaten. Gij zult mij
bij u hebben* maar "het zal umeer droef
heid dan vreugde veroorzaken.... Ik ben
voortaan q^tuige, djat dit huis een Slécht
Hartenlezer.
Wat „Het Volk*' wel zegt van de moti
veering, die de heer Thomson voor zijn
stemmen tegen het enquête-voorstei ge
geven heeft?
„Overigens ziet men, dat de opge
geven motieven van dezen liberaal
die der rechterzijde zijn. Hetgeen
hem in 1913 bij de herstemming ten
stade kan komen."
Het Volk" schijnt de kunst te ver
staan in de harten te kunnen lezen en
zelfs niet te kunnen veronderstellen, dat
iemand een eerlijke overtuiging bezit.
Zooals de waard is
De Effectenbeurs.
Naar „de Tel" verneemt, hebben B.
en W. van Amsterdam een schrijven
gezonden aan de Vereeniging voor den
Effectenhandel, waarin zij meedeelen,
dat zij uit de dagbladen hebben kennis
gekregen van den aankoop van het
complex Bible-Hotel voor den bouw van
een eigen effectenbeurs, en dat zij op
grond daarvan meenen, dat de plannen,
zooals de gemeente die ontworpen heeft,
n.l. tot uitbouw van de beurs naar de
Centraalstation-zijde, daarmede van de
baan zijn.
tehuin is geweest, een zeer slecht l .Vaar
wel!
Ga* zei de zijn vader, dat is beter,
Ik had niet gedacht, dat ik in staat was
om zoo lang.... Maar ga, ga maar spoe-
dag!
Felicien opende de deur en ging weg
zondier zich te haasten.
Zij'n vader en moeder luisterden naar
zijfn stappen in jdi£ gang. Zijn moedef.
riep toen
Kom terug, mijn kind)* kom terug 1
k— Neen, laat hem gaan! Laat hem!
Ik verbied u!....
Zij' hielden beiden hun adem pi en
luisterden. De voetstappen verwijderden
steeds meer en het geluid ging
verloren.
b— Ik verbied u naar hem toe te gaan
en met hem te spreken over die theatrale
wooudien, die ik heb moeten hooren. Iki
zal de voorwaarden vaststellen waarop'
hij vergiffenis kan "Thrijgen. Ik diuld ïiiei'
dat uw zwakheid tusschen bedde kome.
Ik ben zwaar en hatelijk beleediigdj
Maar spreek danWat zwijgt ge en staat
ge me zoo aan te staren?....
Zij was niet zooals gewoonlijk, vol
schrik en vervuld vnn bewondering eit
vrees voor hem. De hevigheid v^n haa^
smart had een andere vrouw in haar op«
gewekt die niet aan dezelfde woorden
scheen te gehoorzamen, noch zelfs er og
te letten. Ja, een andere vrouw* diïef
eigen gedachten had ;en een soort over
spannen moed.
(Wordt vervolgd),